Page 245 - ARM_19-1948_02
P. 245
ն% ա&ա ց ա ւ ա տ * ֊տստաք* «ո տ ա օ ւ * ԲուոԱ վիճս՚րսւՕա թ խ ևեհէ
Շ. Տ*քո« 376.286 Ա զ գ » ժողով՝Ա,Ա ՝քկ
ՕծշՕէՏԱւ֊ՐւՕթՈՏէՅ^ I ՏՕ». 1 ^ 1 Տ Տ ^ 1 ^ ՊԻՏՈՅԻ ԲԱՑԱՏՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ
17, &Ա6 0օա6տա6 - Բձ1ԱՏ (13՛)
Տար. 1200, 6ամս. 650, Արա– 10 սալ • կա՛մ 3 ՚-֊-նգլ • |
1 6 1 . ^ 0 8 . 15-70 - Ազգ– ժողովփն մէք, վիճա բան ութիւններ աե -
մա -•
Շ.Ա>. Րյոտ 1678-63 | ղի 1լ ունենան Լմնաոնփ յանձնարարութեան՛ց
Օհատօհտ 13 մՍա 1948 ՛Կիրակի 13 8ՈՒՆԻՍ | սին, Ուրբաթ օբտ՚լընէ ի վեր՛. Առաքին անդամ
խօսք առաւ արտաքին ՚-Լաիաբա՚ր %իտօ որ , եր
կար ե լ փաստաց ի ճառով մ ր , պա բզեց գերմ տնա
Ի– ՏԱ1՚Ի — 20* ձւաձ– Ս– 5366-Նո.բ Ւ Ի 975 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱ+ԵԱ1» ԳԻ՜ե 5 Ֆր • || կան խնդրին^ ղանաղաձ փուլերը։ իքօսեցաւ ոչ մի–
ա յն) Լոնա ոն ի ժողովի մ ասին , ա յլ ե ւ բացատրեց
ա յն՛ րոլոբ պավտդանե րր որոնք երկար ատեն է ի
ՄԵՐ ԽՕՍք՚Ը ՕՐԸ 9 Ր Ի% վեր անՀրաժեշա դարձուցա՚ծ էին\ & բան՛ս ա յի Հա
մար , ընդունիլ, ֆրանսական
շաՀերուն տեսակէ–
աո վ , բա զգա տ ա բա ր նպաստաւոր արդիւնքէն ե բ ։
ՄԷԿԸ ՄԻՒՍՈՎ Պ Ի Տ Ի © Ն Չ ե տՇ-ԲԵղ ԵՒ ԱՆՆԱԽԸՆԹԱՑ » Երկու տարի առաք, յոյս չկար բնաւ որ 3)բաւ/նւսա
կրն՛ա՛ր ձեռք բերել այսպիսի ա\րգիլնքնեբ ։
Հայաստան ե լ Հայկական ԱրտասաՀման եբ - Արդարե ւ , երկու տարի առաք , Մ ո լոթով կ՛ու–
կու թեւերէն Խն միեւնոյն ամբո զքո ւթեան՝: Երկու Մեր Հագուելու ճաշակը զարգացած է սա ՀՐ՜՛ զէր (հուրը վերա դավ՛ձն ել միացեալ Գերմ աքնի՚ոյ
զանգուածներէ, որոնք իքէ ար պիաի չքացնեն Հայ սանեւՀինդ տարուան՝ ընթացքին՛։ Տ նոլ 1 զար զ. ու մը։ Պէվին ալ կը մերժէբ որեւէ Հակակշիռ Հաս–
րենի Հողին վրա յ ; Միացեալ ե լ ազատ ։ լ՛ ելոլ աԱ ար ՛յլ բաւական բանտ սո րվս ծ ենք մեր տ ա տել գ ր ա ւմ ան տեւգԿւ ւթե ան ; Հ ակա կ շի ռը
Ա ո էէո\լական իմ աստաէ դաղութնեբ չեն ինչ ՛որ ձրքապատէն % գործադրուելու էր գերման տնտեսական՝ մի ֊
Հայկական Ար ս, ս,ս աՀ մա՛ն կր կոչենք ։ Տակաւին շատ բա բեմ ասնութիւ\ն\ն\եբ ՚) \ոբգե– ութեամ.՛ կազմութենէն ետքր միաՀն։ ք1 ս կ Մ ար շըլ
Ուբեմ • , թեր իա չ , սւն ա րո յս քաղաքագէտներ գրած ենք, «գիշերայ՛ին տուփեր»ու այցելութիւն՝– ալն՝ կարհ իքէն էբ թէ՝ Հարկ է Գերմանիս յ թողուլ
իրաւունք չունին կամակատար Հպատակի կամ ներռւ ընթացքին ։ Աբճարանյներո լ մէք աիոբժա - ՏԻ ս ւր ի ահ ո ւիսն ե բ ո ւ ս վա\է չութեան , ար տադբո ւ -
կթան֊ կոփոլ աեզ գնելու զան՛ոնք ; բերներ կոնծեչու ձեւեր , «սիւրփրիգ փարթիներ» , թեան եւ բաշիս ո ւմ թե պատասխանատուութիւնը ։
Թ"ւրքիոյ Հայ ՚ ժո՚ղուէուրդին վերքին մնացորւ. կ ազմ ակ եր պ ելու մաս՛ն աւո ր րնդո ւձն ա կո ւթիւն կը ՀձԱ^րդ , Լոնտոնի «յսյն՚ձնարաբութիւ\նն\եբուն» բնա՛
Գ.Ր կբ ներկայացնեն՝ այգ գաղութները։ ք*աղմու — ցուցԱ ենք :•/»«/յց մեր Հանդէսներու գեղարուեստա– գիր ր ց"՛յց կո ւ տա յ թէ՝ Հհ բան սա յ ա քո ւլած է այս
թ Ի՛ւ։) ներ խո րապէս Հ ա յբենասէ բ , թէեւ Հ եռ ո լ կ ա՛ն բամիննե րո ւն) €շքեղ եւ աննաիը\% թաց» պ ատ— բոլոր խնդի ի՛, ե րո լ,ն մէք զիքումներ՝ 1լոՐ*ԺԼ ԻԲ
Հայրենիքէն : ր ա ս ա ո ւթ եան Հ ամար յամ աո օրէն կառչած ենք դաշնակիցն երէն՛ ։$)րանսա վստաՀ է Հ իմ ա որ ինք
Կր նշանակէ թէ ոեւէ իշխանութիւն պարտաւոր Հին՛ աւանդութեանց X ալ ներկա լ պիտի բ՝լյայ միշա (հուրի ս*էք ) եւ
ատի ա ւ ւ ֊ ֊ ե լ անանց բաղձանքներ ր , տեսակէտ՝՜* կարծեմ թէ այսպէս կբ կազմ ակեր պո լին՝ այդ ստացած է ե բա՛ շխ ա լ որ ո ւթի ւն նե ր որմն ք արՀ ա ՝-
ներն ո լ արամ աղ բութի ւնն երր , այս կամ ա յն֊ « Աննաիընթաց»նեբը ։ մար Հ ելի չեն ։ Ը11՝գուտնիլ աալած է Միա$եալ ՛Աա–
կարգագրութեան ատեն՝ յ Լյա իւ ո բո շոտւմը կը արուի , այսինքն 1թ Հ անգն եր ուն ո ր Գերմ անիո յ կարեւո բ վայվսեբո ւն
Ամ էն պա-վագայի մ էք , իրաւունք չունի ա ր^ առթիւ կը ճշդուին Հանդէսին օրը եւ տեղը ; Երկ՜ մէք զինուոր պաՀեև , նոյնիսկ եթէ օբ մը Վք՚րք
\ամարՀեէոլ , նուաստացնելու կամ իր կամքր բորդ կարեւոր կարգադրութիւնը կ՝րլլայ ազդ մր արուի գրաւման ներ կա յ ձ֊եւին՛ ։
պարտագրելու , պղտորելով մթնոլորտ ր , Հայրե տալ թերթին մէք։ «Եքեղ » եւ օ անախրնթաց »ր Գերմանիս յ քաղաքական կազմակերպութեան՛
նիքին մէք թէ զուրս ր; պատրաստ կեցած են , իրենց սովորական տեղի մէք ալ նպաստաւոր արդիւն^^ներ ձեռք բերուա՛ծ
Այս տ ա րէ ւա կան գիտակցութեան • պարտա գլ փսւելո ւ Հ ամար ծանտլցմ ան մ էք տ են, բաղդատելով Հինին՝ Հետ։ Արդարեւ ^ Եալ -
կան ութ եան՛ . Հեաքքն իսկ չենք տեսներ , տարի– « ճ"խ » բա ո մրն ալ ոլնինք որ կ՛՚երթայ զար թայի մէք, թէեւ անդամատութեան՛ խօսք եդած
ներէ ի վեր : Ա ան աւանդ այժմ : դարել պիւֆէն յ. կազմակերպիչՀները ա՝մ1Հն\Էձ՝ շատ ԷՐ՛) Ր ա յ 9 ) յ ե ս ւ ո ձ ՚ > Փոցաամի ժողուվթւ մէք, րն ֊
ԸնդՀակառակն , աՀա ռատիօ - Երեւանն ալ կր սիրեն՝ այս ււՀՃ^Հյ՚ը ։ Ե*- կր սկսին ոգի ի բռին աշ Լէունուած էր կեդրոնական կառավարութիւն՝ մը
«մոբիլիղացուել է» —- " ՜ Հ բարբարոս ո ւթիւն • խատ իլ , իրապ էս ճոխ ո ւա ելիքներ եւ ս եղաննե\ր\ Հաս տ ա տ ել ու սկզբունքը ։ ՛ք՛իչ ետք , սովետները
1Րացնելո լ ՀամաՀր, բանաւոր եւ գրաւոր բանսար՛ սարքելս ւ Համ ար : Հ-ոո ալ րսե լիք չոմնինք : միացեալ Գերմ ա^նիոյ մը ա խո յեանը Հանդիսա -
կութեանց սլա կա ս ր : Տեսակ մր քլամարա , որ ք՝այց դե գար ո ւեստական բաժն\ին՝ <ձչքեղ»լք եւ ցան՝, եւ Ան գլե լ ս ա քս ոնները Հարկադրուեց ան. ի -
թշուառու– կը սպասեն Հանդէս ին՛
պարզապէս տկարութիւն , Հ ոգեկան « անւնախբնթաց»ր դէիիկոր բուն իսկ կագմակեբ ֊ րենք ալ նոյն՝ սկզյբուՏնքր պաշտպանել, ալ ելի ե–
իժիւն կ սալ աց՝ուց ա՛ն է : օրուան , յաճախ կոտրելով ռանդով քան ի\*ուսիա ։ լ ա՝). սա մ ի չա քանաց
Կր թուի թէ թէ այս պարոնները չեն գիտեր պ իններուն ս իրա ը : դաչնա կի ցներ ո լ այս ձգտ ո լմնեբը ղսպել , եւ ե թէ
"Ր ԱրտասաՀմանի ո զքամ իա մեծամասնոլթիլնր Երբ այսպէս կվարտա յա յտուէ ի ծանօթ խրմ - անցեա՛լ գա բունին գերման՛ կառա վա բո ւթիւն մր
շատոնց փակած է իր. աչքերն ու ական քները ինչ - բադբի մր, ստ\ոյիկեան ժպիտով մը պատասխա - չկազմուեցաւ, ատիկա $)րանսայի քունքերուն՝
պէս թխածոյ ե լ ղարշաՀոտ Հրատարակս ւ թեանց , Խեց . շնորՀիւ եղաւ միայն։ Օ),րան սա ապաՀով է Հիմա
՝\Լ ո յնէ՚պէս այգ անթել կամ թելաւո ր վայ րաՀ ա քո ւ՛ իրաւունք ունիք, այդ բառերը իմաստ չու էո\ր. Գերմ անիո ւ մ էք գտշՕւ ա կ ցային պե տ ո ւ թ ի ւ\ն՛ մր
թե անց առ քել : նին այլեւս , քանի 1բ մեր բո լոր Հ ան՚դէ սներո ւն՝ պիտի կազմ ուի , եւ ոչ թէ «Ռայխ» մը ի՛ր նախկին՛
Ե*– կր մոռնան թէ այգ մեծամասնութիմևր գեզարուեստական՝ բաժինները չքեղ են՛ եւ աննա ձեւով ւ
եր է կուարկ բարեպաշտ Համբակը չէ , որեւէ եղա - խընթաց ։ ՍՕՍԻ Գաէով ապաՀովութեան^ Հարցին՝, արտաքին
դահիճը
նա քլի վյւայ պատրելու Համար : նախարարը յ իշեց նա խագաՀ Թրումբնի ճառը
Ան գիտէ քօ . Հայաստանի սեւն հոլ ճերմա - անցեալ Մ արտ \ 1ին՛ , ինչպէս ՛նաեւ ծերակուտա -
կյՀւ Ե*֊ չափած է անոր վարիչներուն՛ կամ ուղե - Թու՛՛քհպ քուք կան Վէնաընպէըկի առտքարկը՝ որո՚լքն Համաձայն՝,
Կի ցներ ո ւձն քաղաքական իմ ասա՛ո ւթե ան , կարո ֊ ամեբիկեան քաղաքականութեան նպատակակէտր
զո ւթեան աստիճանք ; պէտք է րլլայ շրքանային Համաձայնտո՚լթիւսն\եբ
Այգ մ եծամ ասնութիւնր շան - քարող չէ որ Հասան Աաքայի կազմած դաՀլիճթն մէք Հրա–– կնքել : Լոնա ոն ի քանձնւարաբոլթիւններոլ>ն> արժէք
կր սպասէ ռատիօ - Եր՛եւանէն , այլ քաղաքական՛ ժար եալ նա խաբ արն ե ր էն Հ ինդ Հ,ոգի միա յնմնացած այս Հիմա վրայ Հարկ է դնաՀատել՛. « ճիշդ է ոբ
աշխատան՛ք։ Հոգ չէ թէ Համեստ չա՛փով։ են., ա յնպէս որ կառավարութիւնը Հ իմ ա գրեթէ ձեռք բերուած յ անձկն՛ա ռո\լթ ի ւննեբը բաւական ՝
Հո՛ղ , ափ մր Հ ուլ եւս ; Լ,ե րսէն կամ գոկր՚սէն՝ : Հիմնապէս վերակազմուած կ՚իլլայ : ք^ազմաթիւ տարտամ են. բայց, պէտք չէ մոռնալ թէ առաքին
Ան կր՛ սլռ*Հ անքէ ո բ Ա ր ե ւա՚ն ց բ% ե լ։ ր լայն բ՛ո եբ իաասարդ ն ա խ ա ր ա րն ե բ պաշտօնի կոչուած ես, մեծ պատերազմէն առաք կազմուա՛ծ ՝Աիրաէիր Հա–
%ա\ն՛ դուռնեբն ու սլա տ ո ւՀ անն ե ր ր : Գոնէ մշակո յ– մեծ մասամբ քառասուն տարեկանէն պակաս : Այս մա՚ձա լնութիլ՚նը ե լ ֆրանքեւռուս զինակցութիլնը
թի ճակատին վըայՀ, ո րպէ սղի Հայրենիքն՝ ու Ար՝– \ն\որեբը ամէն\էն՝ ալ, ինչպէս Հաղորդած էինք ե— ազատ չէքն այս անոր ո շո ւթ ենէն : Առա\ր՚կո՝ղներ
տ աս աՀ մ ան ր մօտէն ճանչնան իրար, փոխանակ բէկ ( ծա\եօթ են իբրեւ քեր՚մ կողմնակից արեւմտ կան. թէ ՝ Լոնտռն ի Հ ամ աձայԱՆու թե ամ բ Գերմ անիա
ա յս կամ ա յն. «չինով1՝ի՝կ»ին՛, մունետիկին բաբե֊ եան ըմբռնում ով իսկական ժ ո զո վք դա պետ ո ւթ ի ւն՝ երկուքի բաժն՛ուած կ՝Րէէայ ։ Այս վի&ահճ իրակա
Հ աճ ո ւթե ան ապաւ ինելո ւ կ ամ թե բ թ եւ գիրք ճ ա– Հաստատելու : նին մէք գո լ ութիւն ունի արդէն մօտ երկու տաբիէ
րելու սեւ շուկայէն Հ 1/ո բ դա Հ լիճին գլխաւոր անդամնե բն՝ են՝ Նի– ի վեր։ Ինք ամէն, գինով չի պաշտպաներ Լոնտ.ռնի
Ան էլուզէ բաց աչքերով տեսնել Հայրենիքին՛ Հատ է՚րիմ ԼՀսձն՚ր՛ շինո՛ւթեանց նախարար) , ոբ Համաձայնութիւնը , բայց կբ կար՛ծէ թէ ան՚Հբա -
չարն ՛ու բարին , եւ ոչ թէ Հանելուկ լուծել «կ՚ու թուրք պ ատ ո լիր ակ ո ւ թեան նախագա Հն էր Հ^րնէ– ժեշտ է ընդոմեիլ գան ոնւք , որպէսզի կարեէի ԼՀԷԷայ
տենք - կր իմ ենք» նամակներով կամ փախստա ւի Տեղեկատու մ իքազգա յին Հ ամ աժ ո զովին մէք * բաբեփոխե լ ։ Մ ասնաւոր՚աբար գոՀ պիտի ըլլայ յար
կանն ե ր ո ւ լեղապատառ պատ մ ութի ւննե ր ո վ ; քն՛ու Հ ս ին Պանկուօղլր ( կրթական ) : Խ՛ Սիութիձ՛՛ն ալ յաոաքիկային մասնակցի Գերծ
Ա(ն Հայրենիքին զօ րաց ում ր եւ ցիրուցան՛ Ն՛որ գաՀլիճին; կազմութեամբ, պարաոտաւաօ ման իոյ կաղմտ/լերպութեան , Ֆրանսայի եւ Անդ–
բա՚ղմ ոլթեանց ինքն ա պաշտպանս ւթի մ1ր կր փըն– կ ՝բլ լան ա յն քաղաքականն– անձերը՝ որոնք Հակա — լեւ սաքսոննւեյ •ուն/ Հետ ։
տռէ ՛ուղղակի եւ սերտ , անվեբապաՀ յարաբերու– ո ակ եղած են միշտ իրական մ ո զո վ ր գա պետ ո լ - Աբ տ աքին ն ախաբաբ էն ետք խօսք առին՛ ը\ն ՛գ–
թեանց մէք : թեան մր Հաստատման ; Ա՛ իւս կոզմէ , ան, տեսա ~ դիմադիրները՛. Աութիէ (Բ.11.Լ.) ըսաւ թէ՝ ներ
Ան չ ի Հանդուրժեր որ տգէտ եւ անոպա / կանւ՝ գ Ոհխծ եր ո վ զբաղե լո լ կո չո ւ ած նո բ ն ա խարտ ր– կայ կացութիւնր արդիւնքն է չորս տարի տեւձոդ
մարդիկ աղճատեն Հայերէնը՝* հ.աօ* ոպւ՚անան, ի– ներու սրնձնրական ուղղութիւնը ապացոյց կը նը– անկապակից եւ աննաիա՚տես արտաքիԽ քաղա -
րենց մայրենի լեզուն, Հաճոյք պատճառելոլ Հա՛ կատուի թէ վարչապետ Ա ատ աք պիտի փոխէ քա կան՛ո լթեան մբ , եւ մեղադրեց Պիաօն ոբ ,
մար օրուան իշխան՛ութեան : Թո ւրքիո յ տնտեսական քաղաքականութիւն՛ը , որ ֆր ստնքե ւսովեա գ ա շն ա գր ին ս տ որ ա գրութեանն, ա–
Ան պատրաստ է իբ բո լ ո րանո ւ^լ՛ աքակցո լ - մ ինչեւՀ իմ ա չէ կրցած տալ ս պաս ո ւ ած աբգիւնքր՝ ։ տեն , մերժա\ծ է ՋրրՀիէի առա քար կը՝ քքք • Միու -
թեամբ զարկ տալու Հայրենիքի մշա՛՛կոյթին , ար^ Գիտելի է նաեւ որ Ա ատ ար, մնալով արտաքին թեան՛ , Ան ՛գլի ո յ եւ $)\րանսա յի միքեւ երրեակ
ժեցնելով Հայ ժողովուրդի արե ւմտետն ճակատին նախարար ինւ՝չպէս առաք , Թո*֊բքիոյ արտաքին՛ \ո՝ւիտ մը կնքելու մասին : ^քիտօ բ սա ւ թէ ասո՛ր
դարաւոր վաստակը : քաղաքականութիւնը որեւէ փոփոխութիւն՛ պիտի պատասխանատուն միա՛յ՛ն ինք չէ , քանի ՛որ մի -
Մէկ խօսքով, ա յգ քաիքաիիչ մեծամաս - չկրէ– նակ չէր Մ ոս կո լայի մ էք ՚.
Հւութիւն՝ը, կր* Հաւատայ թէ Հայրենիք եւ Լայկա– –Հհ Մ • ՆաՀած՚գներբ Թուրքիոյ ծովային նա֊~ Համ ա յնւավա րնե բու կողմէ խօսք առն ե լո վ
կան ԱրտասաՀման իբողբմով պիտի շնչեն։ Առանց խաբարութեան/ ՚՝ներ կայաց ո լցիչներ ուն* յանձնեցին Պ ի յ յ ո լ ըսաւ թէ Ց)րա\ւ սա լի քաղաքականութիւնը
կասկածելի միքնորդնեբու։ Մինչեւ մեր Րագ– 1 1 նաւեր , ի Հաշիւ ՄաՐԼՐէի օգնութեան ծրա ֊ ամլ^ո՚ղքովին են թ ա ր կո ւա ծ է Մ "՚ՐձՐէի ^րագրին ,
ձանք1ւ՝եր՚ունւ վեվք՚ւ ական , ամբողքական իրակա գրին ։ Թուրք նաւ ազն եր յատկապէս Ամերիկա որ՛, եթէ ոչ Գերման իոյ, գոնէ՝ Ֆբանսայի Հա
նացո ւմր ։ գտցած էին, այս Խաւերը Թուրքիա առաքնտրդե - մ՛ար խաբկանք մրն է : Համայնավար երեսփոխանը
Ո՛վ որ քարեր կր շարէ այս ճամբուն վրայ , •յ՝բ : յետոյ յարձակեցաւ զօր* Տը Կ՝"էի վրայ , դիտեք
ա Հա ււ գիտելիքներով եւ ամ բո իավա բական մար*– տալով թէ ան պատերազմ 1լ ուզէ ։ (ք՝աց ի Համ ա յ–
զանյքեկ ով , չ/, կրնար բարեկամ դառնալ ոչ Երե ԱԿԱՆԻ ՄԸ ԶԱՐՆՈՒԵԼՈՎ րձ1լղմեցս^ ք.ո . նա վարն երէն, բո՝ԷՈվ երեսփոխանները^ բուռն կեր
ւան՛ի, ոչ ալ տարագիր բազմութեանց ։ փէ\1ՀակէԽ Ա Ա՛ յ պ ո ւր կ երթեւեկող «•Բէօպէնհաֆ՚ն» պով բողոքեցին ա յս յա յտարա բո ւթ եան դէմ^ :
Հայկական ԱբտասաՀմանր « շրքանաւարտ» է գա՛՛ւ, ի ա կան նաւք* , ուր, 450 ճամրորգեեր՛ կը փո֊ Հաբց ասլնդո ւմ՜էւեր ը ե լ վիճաբանութիւնն եբը
ոչ միայն մշակոյթի ճակատին վրայ ,այլեւ իբրեւ խաղրէր ՚Բ֊աթէկաթի (նեղուցին հիւսիսային՛ կը շարունակուին եւ պիտի վերսկսին ե\րեքշաբթի.
քաղաքական միտք, իր կաթբ ծծած ըլլալով տա֊– կողմր։ կր կարձաի թէ կոր սա ահ են 200—300
ռապսյն՚քէն եւ աշիաասՀնքէն ։ ճամբորդներ : էԼու^-երյոլ շայաւնակււլյ–յււԸ|ւ կարո.ալ Դ».
Fonds A.R.A.M
Շ. Տ*քո« 376.286 Ա զ գ » ժողով՝Ա,Ա ՝քկ
ՕծշՕէՏԱւ֊ՐւՕթՈՏէՅ^ I ՏՕ». 1 ^ 1 Տ Տ ^ 1 ^ ՊԻՏՈՅԻ ԲԱՑԱՏՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ
17, &Ա6 0օա6տա6 - Բձ1ԱՏ (13՛)
Տար. 1200, 6ամս. 650, Արա– 10 սալ • կա՛մ 3 ՚-֊-նգլ • |
1 6 1 . ^ 0 8 . 15-70 - Ազգ– ժողովփն մէք, վիճա բան ութիւններ աե -
մա -•
Շ.Ա>. Րյոտ 1678-63 | ղի 1լ ունենան Լմնաոնփ յանձնարարութեան՛ց
Օհատօհտ 13 մՍա 1948 ՛Կիրակի 13 8ՈՒՆԻՍ | սին, Ուրբաթ օբտ՚լընէ ի վեր՛. Առաքին անդամ
խօսք առաւ արտաքին ՚-Լաիաբա՚ր %իտօ որ , եր
կար ե լ փաստաց ի ճառով մ ր , պա բզեց գերմ տնա
Ի– ՏԱ1՚Ի — 20* ձւաձ– Ս– 5366-Նո.բ Ւ Ի 975 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱ+ԵԱ1» ԳԻ՜ե 5 Ֆր • || կան խնդրին^ ղանաղաձ փուլերը։ իքօսեցաւ ոչ մի–
ա յն) Լոնա ոն ի ժողովի մ ասին , ա յլ ե ւ բացատրեց
ա յն՛ րոլոբ պավտդանե րր որոնք երկար ատեն է ի
ՄԵՐ ԽՕՍք՚Ը ՕՐԸ 9 Ր Ի% վեր անՀրաժեշա դարձուցա՚ծ էին\ & բան՛ս ա յի Հա
մար , ընդունիլ, ֆրանսական
շաՀերուն տեսակէ–
աո վ , բա զգա տ ա բա ր նպաստաւոր արդիւնքէն ե բ ։
ՄԷԿԸ ՄԻՒՍՈՎ Պ Ի Տ Ի © Ն Չ ե տՇ-ԲԵղ ԵՒ ԱՆՆԱԽԸՆԹԱՑ » Երկու տարի առաք, յոյս չկար բնաւ որ 3)բաւ/նւսա
կրն՛ա՛ր ձեռք բերել այսպիսի ա\րգիլնքնեբ ։
Հայաստան ե լ Հայկական ԱրտասաՀման եբ - Արդարե ւ , երկու տարի առաք , Մ ո լոթով կ՛ու–
կու թեւերէն Խն միեւնոյն ամբո զքո ւթեան՝: Երկու Մեր Հագուելու ճաշակը զարգացած է սա ՀՐ՜՛ զէր (հուրը վերա դավ՛ձն ել միացեալ Գերմ աքնի՚ոյ
զանգուածներէ, որոնք իքէ ար պիաի չքացնեն Հայ սանեւՀինդ տարուան՝ ընթացքին՛։ Տ նոլ 1 զար զ. ու մը։ Պէվին ալ կը մերժէբ որեւէ Հակակշիռ Հաս–
րենի Հողին վրա յ ; Միացեալ ե լ ազատ ։ լ՛ ելոլ աԱ ար ՛յլ բաւական բանտ սո րվս ծ ենք մեր տ ա տել գ ր ա ւմ ան տեւգԿւ ւթե ան ; Հ ակա կ շի ռը
Ա ո էէո\լական իմ աստաէ դաղութնեբ չեն ինչ ՛որ ձրքապատէն % գործադրուելու էր գերման տնտեսական՝ մի ֊
Հայկական Ար ս, ս,ս աՀ մա՛ն կր կոչենք ։ Տակաւին շատ բա բեմ ասնութիւ\ն\ն\եբ ՚) \ոբգե– ութեամ.՛ կազմութենէն ետքր միաՀն։ ք1 ս կ Մ ար շըլ
Ուբեմ • , թեր իա չ , սւն ա րո յս քաղաքագէտներ գրած ենք, «գիշերայ՛ին տուփեր»ու այցելութիւն՝– ալն՝ կարհ իքէն էբ թէ՝ Հարկ է Գերմանիս յ թողուլ
իրաւունք չունին կամակատար Հպատակի կամ ներռւ ընթացքին ։ Աբճարանյներո լ մէք աիոբժա - ՏԻ ս ւր ի ահ ո ւիսն ե բ ո ւ ս վա\է չութեան , ար տադբո ւ -
կթան֊ կոփոլ աեզ գնելու զան՛ոնք ; բերներ կոնծեչու ձեւեր , «սիւրփրիգ փարթիներ» , թեան եւ բաշիս ո ւմ թե պատասխանատուութիւնը ։
Թ"ւրքիոյ Հայ ՚ ժո՚ղուէուրդին վերքին մնացորւ. կ ազմ ակ եր պ ելու մաս՛ն աւո ր րնդո ւձն ա կո ւթիւն կը ՀձԱ^րդ , Լոնտոնի «յսյն՚ձնարաբութիւ\նն\եբուն» բնա՛
Գ.Ր կբ ներկայացնեն՝ այգ գաղութները։ ք*աղմու — ցուցԱ ենք :•/»«/յց մեր Հանդէսներու գեղարուեստա– գիր ր ց"՛յց կո ւ տա յ թէ՝ Հհ բան սա յ ա քո ւլած է այս
թ Ի՛ւ։) ներ խո րապէս Հ ա յբենասէ բ , թէեւ Հ եռ ո լ կ ա՛ն բամիննե րո ւն) €շքեղ եւ աննաիը\% թաց» պ ատ— բոլոր խնդի ի՛, ե րո լ,ն մէք զիքումներ՝ 1լոՐ*ԺԼ ԻԲ
Հայրենիքէն : ր ա ս ա ո ւթ եան Հ ամար յամ աո օրէն կառչած ենք դաշնակիցն երէն՛ ։$)րանսա վստաՀ է Հ իմ ա որ ինք
Կր նշանակէ թէ ոեւէ իշխանութիւն պարտաւոր Հին՛ աւանդութեանց X ալ ներկա լ պիտի բ՝լյայ միշա (հուրի ս*էք ) եւ
ատի ա ւ ւ ֊ ֊ ե լ անանց բաղձանքներ ր , տեսակէտ՝՜* կարծեմ թէ այսպէս կբ կազմ ակեր պո լին՝ այդ ստացած է ե բա՛ շխ ա լ որ ո ւթի ւն նե ր որմն ք արՀ ա ՝-
ներն ո լ արամ աղ բութի ւնն երր , այս կամ ա յն֊ « Աննաիընթաց»նեբը ։ մար Հ ելի չեն ։ Ը11՝գուտնիլ աալած է Միա$եալ ՛Աա–
կարգագրութեան ատեն՝ յ Լյա իւ ո բո շոտւմը կը արուի , այսինքն 1թ Հ անգն եր ուն ո ր Գերմ անիո յ կարեւո բ վայվսեբո ւն
Ամ էն պա-վագայի մ էք , իրաւունք չունի ա ր^ առթիւ կը ճշդուին Հանդէսին օրը եւ տեղը ; Երկ՜ մէք զինուոր պաՀեև , նոյնիսկ եթէ օբ մը Վք՚րք
\ամարՀեէոլ , նուաստացնելու կամ իր կամքր բորդ կարեւոր կարգադրութիւնը կ՝րլլայ ազդ մր արուի գրաւման ներ կա յ ձ֊եւին՛ ։
պարտագրելու , պղտորելով մթնոլորտ ր , Հայրե տալ թերթին մէք։ «Եքեղ » եւ օ անախրնթաց »ր Գերմանիս յ քաղաքական կազմակերպութեան՛
նիքին մէք թէ զուրս ր; պատրաստ կեցած են , իրենց սովորական տեղի մէք ալ նպաստաւոր արդիւն^^ներ ձեռք բերուա՛ծ
Այս տ ա րէ ւա կան գիտակցութեան • պարտա գլ փսւելո ւ Հ ամար ծանտլցմ ան մ էք տ են, բաղդատելով Հինին՝ Հետ։ Արդարեւ ^ Եալ -
կան ութ եան՛ . Հեաքքն իսկ չենք տեսներ , տարի– « ճ"խ » բա ո մրն ալ ոլնինք որ կ՛՚երթայ զար թայի մէք, թէեւ անդամատութեան՛ խօսք եդած
ներէ ի վեր : Ա ան աւանդ այժմ : դարել պիւֆէն յ. կազմակերպիչՀները ա՝մ1Հն\Էձ՝ շատ ԷՐ՛) Ր ա յ 9 ) յ ե ս ւ ո ձ ՚ > Փոցաամի ժողուվթւ մէք, րն ֊
ԸնդՀակառակն , աՀա ռատիօ - Երեւանն ալ կր սիրեն՝ այս ււՀՃ^Հյ՚ը ։ Ե*- կր սկսին ոգի ի բռին աշ Լէունուած էր կեդրոնական կառավարութիւն՝ մը
«մոբիլիղացուել է» —- " ՜ Հ բարբարոս ո ւթիւն • խատ իլ , իրապ էս ճոխ ո ւա ելիքներ եւ ս եղաննե\ր\ Հաս տ ա տ ել ու սկզբունքը ։ ՛ք՛իչ ետք , սովետները
1Րացնելո լ ՀամաՀր, բանաւոր եւ գրաւոր բանսար՛ սարքելս ւ Համ ար : Հ-ոո ալ րսե լիք չոմնինք : միացեալ Գերմ ա^նիոյ մը ա խո յեանը Հանդիսա -
կութեանց սլա կա ս ր : Տեսակ մր քլամարա , որ ք՝այց դե գար ո ւեստական բաժն\ին՝ <ձչքեղ»լք եւ ցան՝, եւ Ան գլե լ ս ա քս ոնները Հարկադրուեց ան. ի -
թշուառու– կը սպասեն Հանդէս ին՛
պարզապէս տկարութիւն , Հ ոգեկան « անւնախբնթաց»ր դէիիկոր բուն իսկ կագմակեբ ֊ րենք ալ նոյն՝ սկզյբուՏնքր պաշտպանել, ալ ելի ե–
իժիւն կ սալ աց՝ուց ա՛ն է : օրուան , յաճախ կոտրելով ռանդով քան ի\*ուսիա ։ լ ա՝). սա մ ի չա քանաց
Կր թուի թէ թէ այս պարոնները չեն գիտեր պ իններուն ս իրա ը : դաչնա կի ցներ ո լ այս ձգտ ո լմնեբը ղսպել , եւ ե թէ
"Ր ԱրտասաՀմանի ո զքամ իա մեծամասնոլթիլնր Երբ այսպէս կվարտա յա յտուէ ի ծանօթ խրմ - անցեա՛լ գա բունին գերման՛ կառա վա բո ւթիւն մր
շատոնց փակած է իր. աչքերն ու ական քները ինչ - բադբի մր, ստ\ոյիկեան ժպիտով մը պատասխա - չկազմուեցաւ, ատիկա $)րանսայի քունքերուն՝
պէս թխածոյ ե լ ղարշաՀոտ Հրատարակս ւ թեանց , Խեց . շնորՀիւ եղաւ միայն։ Օ),րան սա ապաՀով է Հիմա
՝\Լ ո յնէ՚պէս այգ անթել կամ թելաւո ր վայ րաՀ ա քո ւ՛ իրաւունք ունիք, այդ բառերը իմաստ չու էո\ր. Գերմ անիո ւ մ էք գտշՕւ ա կ ցային պե տ ո ւ թ ի ւ\ն՛ մր
թե անց առ քել : նին այլեւս , քանի 1բ մեր բո լոր Հ ան՚դէ սներո ւն՝ պիտի կազմ ուի , եւ ոչ թէ «Ռայխ» մը ի՛ր նախկին՛
Ե*– կր մոռնան թէ այգ մեծամասնութիմևր գեզարուեստական՝ բաժինները չքեղ են՛ եւ աննա ձեւով ւ
եր է կուարկ բարեպաշտ Համբակը չէ , որեւէ եղա - խընթաց ։ ՍՕՍԻ Գաէով ապաՀովութեան^ Հարցին՝, արտաքին
դահիճը
նա քլի վյւայ պատրելու Համար : նախարարը յ իշեց նա խագաՀ Թրումբնի ճառը
Ան գիտէ քօ . Հայաստանի սեւն հոլ ճերմա - անցեալ Մ արտ \ 1ին՛ , ինչպէս ՛նաեւ ծերակուտա -
կյՀւ Ե*֊ չափած է անոր վարիչներուն՛ կամ ուղե - Թու՛՛քհպ քուք կան Վէնաընպէըկի առտքարկը՝ որո՚լքն Համաձայն՝,
Կի ցներ ո ւձն քաղաքական իմ ասա՛ո ւթե ան , կարո ֊ ամեբիկեան քաղաքականութեան նպատակակէտր
զո ւթեան աստիճանք ; պէտք է րլլայ շրքանային Համաձայնտո՚լթիւսն\եբ
Այգ մ եծամ ասնութիւնր շան - քարող չէ որ Հասան Աաքայի կազմած դաՀլիճթն մէք Հրա–– կնքել : Լոնա ոն ի քանձնւարաբոլթիւններոլ>ն> արժէք
կր սպասէ ռատիօ - Եր՛եւանէն , այլ քաղաքական՛ ժար եալ նա խաբ արն ե ր էն Հ ինդ Հ,ոգի միա յնմնացած այս Հիմա վրայ Հարկ է դնաՀատել՛. « ճիշդ է ոբ
աշխատան՛ք։ Հոգ չէ թէ Համեստ չա՛փով։ են., ա յնպէս որ կառավարութիւնը Հ իմ ա գրեթէ ձեռք բերուած յ անձկն՛ա ռո\լթ ի ւննեբը բաւական ՝
Հո՛ղ , ափ մր Հ ուլ եւս ; Լ,ե րսէն կամ գոկր՚սէն՝ : Հիմնապէս վերակազմուած կ՚իլլայ : ք^ազմաթիւ տարտամ են. բայց, պէտք չէ մոռնալ թէ առաքին
Ան կր՛ սլռ*Հ անքէ ո բ Ա ր ե ւա՚ն ց բ% ե լ։ ր լայն բ՛ո եբ իաասարդ ն ա խ ա ր ա րն ե բ պաշտօնի կոչուած ես, մեծ պատերազմէն առաք կազմուա՛ծ ՝Աիրաէիր Հա–
%ա\ն՛ դուռնեբն ու սլա տ ո ւՀ անն ե ր ր : Գոնէ մշակո յ– մեծ մասամբ քառասուն տարեկանէն պակաս : Այս մա՚ձա լնութիլ՚նը ե լ ֆրանքեւռուս զինակցութիլնը
թի ճակատին վըայՀ, ո րպէ սղի Հայրենիքն՝ ու Ար՝– \ն\որեբը ամէն\էն՝ ալ, ինչպէս Հաղորդած էինք ե— ազատ չէքն այս անոր ո շո ւթ ենէն : Առա\ր՚կո՝ղներ
տ աս աՀ մ ան ր մօտէն ճանչնան իրար, փոխանակ բէկ ( ծա\եօթ են իբրեւ քեր՚մ կողմնակից արեւմտ կան. թէ ՝ Լոնտռն ի Հ ամ աձայԱՆու թե ամ բ Գերմ անիա
ա յս կամ ա յն. «չինով1՝ի՝կ»ին՛, մունետիկին բաբե֊ եան ըմբռնում ով իսկական ժ ո զո վք դա պետ ո ւթ ի ւն՝ երկուքի բաժն՛ուած կ՝Րէէայ ։ Այս վի&ահճ իրակա
Հ աճ ո ւթե ան ապաւ ինելո ւ կ ամ թե բ թ եւ գիրք ճ ա– Հաստատելու : նին մէք գո լ ութիւն ունի արդէն մօտ երկու տաբիէ
րելու սեւ շուկայէն Հ 1/ո բ դա Հ լիճին գլխաւոր անդամնե բն՝ են՝ Նի– ի վեր։ Ինք ամէն, գինով չի պաշտպաներ Լոնտ.ռնի
Ան էլուզէ բաց աչքերով տեսնել Հայրենիքին՛ Հատ է՚րիմ ԼՀսձն՚ր՛ շինո՛ւթեանց նախարար) , ոբ Համաձայնութիւնը , բայց կբ կար՛ծէ թէ ան՚Հբա -
չարն ՛ու բարին , եւ ոչ թէ Հանելուկ լուծել «կ՚ու թուրք պ ատ ո լիր ակ ո ւ թեան նախագա Հն էր Հ^րնէ– ժեշտ է ընդոմեիլ գան ոնւք , որպէսզի կարեէի ԼՀԷԷայ
տենք - կր իմ ենք» նամակներով կամ փախստա ւի Տեղեկատու մ իքազգա յին Հ ամ աժ ո զովին մէք * բաբեփոխե լ ։ Մ ասնաւոր՚աբար գոՀ պիտի ըլլայ յար
կանն ե ր ո ւ լեղապատառ պատ մ ութի ւննե ր ո վ ; քն՛ու Հ ս ին Պանկուօղլր ( կրթական ) : Խ՛ Սիութիձ՛՛ն ալ յաոաքիկային մասնակցի Գերծ
Ա(ն Հայրենիքին զօ րաց ում ր եւ ցիրուցան՛ Ն՛որ գաՀլիճին; կազմութեամբ, պարաոտաւաօ ման իոյ կաղմտ/լերպութեան , Ֆրանսայի եւ Անդ–
բա՚ղմ ոլթեանց ինքն ա պաշտպանս ւթի մ1ր կր փըն– կ ՝բլ լան ա յն քաղաքականն– անձերը՝ որոնք Հակա — լեւ սաքսոննւեյ •ուն/ Հետ ։
տռէ ՛ուղղակի եւ սերտ , անվեբապաՀ յարաբերու– ո ակ եղած են միշտ իրական մ ո զո վ ր գա պետ ո լ - Աբ տ աքին ն ախաբաբ էն ետք խօսք առին՛ ը\ն ՛գ–
թեանց մէք : թեան մր Հաստատման ; Ա՛ իւս կոզմէ , ան, տեսա ~ դիմադիրները՛. Աութիէ (Բ.11.Լ.) ըսաւ թէ՝ ներ
Ան չ ի Հանդուրժեր որ տգէտ եւ անոպա / կանւ՝ գ Ոհխծ եր ո վ զբաղե լո լ կո չո ւ ած նո բ ն ա խարտ ր– կայ կացութիւնր արդիւնքն է չորս տարի տեւձոդ
մարդիկ աղճատեն Հայերէնը՝* հ.աօ* ոպւ՚անան, ի– ներու սրնձնրական ուղղութիւնը ապացոյց կը նը– անկապակից եւ աննաիա՚տես արտաքիԽ քաղա -
րենց մայրենի լեզուն, Հաճոյք պատճառելոլ Հա՛ կատուի թէ վարչապետ Ա ատ աք պիտի փոխէ քա կան՛ո լթեան մբ , եւ մեղադրեց Պիաօն ոբ ,
մար օրուան իշխան՛ութեան : Թո ւրքիո յ տնտեսական քաղաքականութիւն՛ը , որ ֆր ստնքե ւսովեա գ ա շն ա գր ին ս տ որ ա գրութեանն, ա–
Ան պատրաստ է իբ բո լ ո րանո ւ^լ՛ աքակցո լ - մ ինչեւՀ իմ ա չէ կրցած տալ ս պաս ո ւ ած աբգիւնքր՝ ։ տեն , մերժա\ծ է ՋրրՀիէի առա քար կը՝ քքք • Միու -
թեամբ զարկ տալու Հայրենիքի մշա՛՛կոյթին , ար^ Գիտելի է նաեւ որ Ա ատ ար, մնալով արտաքին թեան՛ , Ան ՛գլի ո յ եւ $)\րանսա յի միքեւ երրեակ
ժեցնելով Հայ ժողովուրդի արե ւմտետն ճակատին նախարար ինւ՝չպէս առաք , Թո*֊բքիոյ արտաքին՛ \ո՝ւիտ մը կնքելու մասին : ^քիտօ բ սա ւ թէ ասո՛ր
դարաւոր վաստակը : քաղաքականութիւնը որեւէ փոփոխութիւն՛ պիտի պատասխանատուն միա՛յ՛ն ինք չէ , քանի ՛որ մի -
Մէկ խօսքով, ա յգ քաիքաիիչ մեծամաս - չկրէ– նակ չէր Մ ոս կո լայի մ էք ՚.
Հւութիւն՝ը, կր* Հաւատայ թէ Հայրենիք եւ Լայկա– –Հհ Մ • ՆաՀած՚գներբ Թուրքիոյ ծովային նա֊~ Համ ա յնւավա րնե բու կողմէ խօսք առն ե լո վ
կան ԱրտասաՀման իբողբմով պիտի շնչեն։ Առանց խաբարութեան/ ՚՝ներ կայաց ո լցիչներ ուն* յանձնեցին Պ ի յ յ ո լ ըսաւ թէ Ց)րա\ւ սա լի քաղաքականութիւնը
կասկածելի միքնորդնեբու։ Մինչեւ մեր Րագ– 1 1 նաւեր , ի Հաշիւ ՄաՐԼՐէի օգնութեան ծրա ֊ ամլ^ո՚ղքովին են թ ա ր կո ւա ծ է Մ "՚ՐձՐէի ^րագրին ,
ձանք1ւ՝եր՚ունւ վեվք՚ւ ական , ամբողքական իրակա գրին ։ Թուրք նաւ ազն եր յատկապէս Ամերիկա որ՛, եթէ ոչ Գերման իոյ, գոնէ՝ Ֆբանսայի Հա
նացո ւմր ։ գտցած էին, այս Խաւերը Թուրքիա առաքնտրդե - մ՛ար խաբկանք մրն է : Համայնավար երեսփոխանը
Ո՛վ որ քարեր կր շարէ այս ճամբուն վրայ , •յ՝բ : յետոյ յարձակեցաւ զօր* Տը Կ՝"էի վրայ , դիտեք
ա Հա ււ գիտելիքներով եւ ամ բո իավա բական մար*– տալով թէ ան պատերազմ 1լ ուզէ ։ (ք՝աց ի Համ ա յ–
զանյքեկ ով , չ/, կրնար բարեկամ դառնալ ոչ Երե ԱԿԱՆԻ ՄԸ ԶԱՐՆՈՒԵԼՈՎ րձ1լղմեցս^ ք.ո . նա վարն երէն, բո՝ԷՈվ երեսփոխանները^ բուռն կեր
ւան՛ի, ոչ ալ տարագիր բազմութեանց ։ փէ\1ՀակէԽ Ա Ա՛ յ պ ո ւր կ երթեւեկող «•Բէօպէնհաֆ՚ն» պով բողոքեցին ա յս յա յտարա բո ւթ եան դէմ^ :
Հայկական ԱբտասաՀմանր « շրքանաւարտ» է գա՛՛ւ, ի ա կան նաւք* , ուր, 450 ճամրորգեեր՛ կը փո֊ Հաբց ասլնդո ւմ՜էւեր ը ե լ վիճաբանութիւնն եբը
ոչ միայն մշակոյթի ճակատին վրայ ,այլեւ իբրեւ խաղրէր ՚Բ֊աթէկաթի (նեղուցին հիւսիսային՛ կը շարունակուին եւ պիտի վերսկսին ե\րեքշաբթի.
քաղաքական միտք, իր կաթբ ծծած ըլլալով տա֊– կողմր։ կր կարձաի թէ կոր սա ահ են 200—300
ռապսյն՚քէն եւ աշիաասՀնքէն ։ ճամբորդներ : էԼու^-երյոլ շայաւնակււլյ–յււԸ|ւ կարո.ալ Դ».
Fonds A.R.A.M
