Page 35 - ARM_19-1947_04

ԾՕԻՐԻԱ - ԼԻԲԱՆԱՆ զական վարժարանը այս սւարԼ զ՚ւււ՚ւե՚այ միայ՚ւ Մակաճ ԽաԱի
ԱկէոԱ՚բկ Տիկին Գ՛
եօթնւեբորգ գաս արան ո ՝ տեսչութեամբ
կաբելիու.
Թ՚էօլէօլեաւնի % &առա^իկային, ա֊ շուշտ ապաՀովե–
\
մը թիլններ սլիտի ստեղ&ուին նար ուժեր

լու նաեւ այլ շրքա. եւ կ եւ ղպղովժներէ

կքթակաԱ կեա&քիճ վէայ Ա-ԻԱեԱԱ՛ թֆ§ Ս՝ոււ|ւսւայ|ւ 6այ։յ.ասփ1սււէ.լ1.– (Գարզկևրէն 4ա–

ԼԹԻհԵՐՈՒ ԼԵԶՈՒՈՎ) Պէյրութ, Թրի՚խլի, եւ. շր իններ (Լի բան ան ) , զորզատւութիւն) ինչպէս գիտենք՝ խսրՀրգային
կառավա -
ունին՛ Համագումար 28 վարժարաններ։ կառավա բութ ի ւնր բանակցելով իբանխ
Առածին՛ րոլթեան
գծ՜ի ՚Էրայ կուգան, «Ա . Նշան% (539 աշակերտ , Հետ, իրանաՀայութեան Խ • Հայաստան
«.Աբզար.
Աբ գրե՜՛՛՛ք ու. կր խօսինք, յաճախ, Աոլրիոյ թէ ՛երկսեռ) , «Նոր Մարաչշ, (492, երկսեռ), վաիսաղրելոլ խնդրի առթիւ ստացել էր իրանի
600 700 «ՍաՀակեան» ել ըստ ի.
Լիբանանի կրթական կեանքին շուրլ\։ եան՚չ, (575 աշակերտ, երկսեւլ) , կառավարութեան Համաձայնութիւներ \^)4եին

Հագարի մօտ իր Հայ բաղմո ւթե ամր , Աուբիա . (302), «էշրէֆիէ» բանի կառավաբու.թեան՛ Համաձայնագրի՝

(383), եմ», ե լ ն ։ էլ տեղի ոմսեցալ. իրաւնաՀայերի վերագարձլլ

Լիբանան։ կըլ կազմեն Սփիւռքի մէկ պատուանղա - ԱՀա սեզմ ցուցակ մր Հայաստան, ապրիլ Դին է լ իրանի կառավարոլ -

ն,ր։՝ Ո՛– քէէ էէ որքան խօսինք իր տնտեսական , Վարժարան Ադջիկ ւքանչ գՈլլքայր թեան Հ աւան ո ւթիւնր ձեռք բերւեց , որ ա1ին 97

ազգային , մշակութային թէ կրթական՛ կեանքին՛ Հագար Հայեր , որոնք ցանկութիւն էին յայտնել ,

չուրչՀ։ Ամէն՛ խորՀ.րգաձ՜ութիլն՛ թողլով րնթերցո՝– Ս • Նշան 279 260 539 1946// պէս վերադառնալ ե) * Հայաստան : ՛Նրանց
աատկերր Ա աՀա կետն 149 153 302
զխև՝ , ստորեւ կլ ամփոփեմ խօսուն մէկ գո ր՚ծո ւ - 210 173 383 Հ տյբեն՚տգաբձի Համ ար պատ բաստ ո լթիւնն՚եր էին՝
254 238 492
1946—1947 աարեշրչանի կրթական իր Խէա 172 204 376 տեսն ուել , բա յց հետագա յին իրանի կառավաբու^
Ն ւ՛բ Մ արա շ 153 210 403
նէ ութեան՝ ; Ա եսր ոպեան 294 281 575 թ իւն՛՛ր , Հ ա կառա կ իր որոշումն՛երի , մ երժե ց ոն ֊.
Լ ո ւսին՚եան՝ 183 162 345
ՀԱԼԷՊ ՈՒ ԻՐ ԹԻՒԵՐԸ — Արդար եան 37 39 76 թտցիկ տարուայ մէջ արտօնել Հայերի գարձր ք$ •
Նուպաբեան՝
ք) ւն ին 41 վա,րժար աններ , ո ը ոն ո գչ ո ւխը կ ո լ Հա յկագե ան 55 55 110 Հայաստան եւ , խորՀ րգա յին Հ ի ւ ոչ ատոս ար ա1. ր մ ի
Ո* ուր ինե ան 119 128 247
գան գ որպէս Հոծ աշակերտութեան վառ֊աբան՛նե ր Թորգոմ եան 83 85 168 յայտագիր Հրատարակելով իր՚անաՀայերի վերա -
Ար ամ եան 85 51 136
Կիլիկեան 148 128 276 գարձր յայտարարել է րնգՀատուած Հ
Ա աՀ ակ - Ա՝ ե ս 46 40 86
«Հայկազնեան» (661 աշակերտ , երկսեռ.) , «Կի - Մ եսբոպեան Այժմ աւելի քան՛ | 2 Հազար Հայեր, Աբաքից , ՚

լիկեան՛» (660 աշակերտ) , «Կրթասիրաց» , «Աա - ՚Լաղւինից , ԱպաՀտնից եւ Թալրիռից, առանց ղ ի ւ–

Հակեան» , «Զաւարեան» , «Ա՛եսբոպեան» , ելն • : ղաւոն՚տեսակտն պիտոյքն՚երի եւ գործիքների , #ւ–

ԱՀա սեղմ ցուցակ մր* րոնք վաճառել էին եւ պատ բաստ ո լել մ եկն ելու

Վարժարան Ազշիկ մանչ գոլլքար րոպ Համար , մն՛ացել են անել գրութեան մէջ եւ ա~

328 333 661 ն ա պա ս տ ան հ *Լ,բանցից Հազարաւորներ բացօթետ ք
205 272 ՜477
Հայկազն եան\, երկսեռ 119 141 260 տեզալո րւել են Արաքի , ԱպաՀ ահ ի ել Թաւբ իղի ե–
158 175 333
Կրթասիրաց երկսեռ. 154 151 305 ՛հում ար 2307 2207 4514 կեղե ցին՛երի բա կեր ո ւմ : կալուածատէրերն է լ օգ–
178 198 366
Կ ի ւլպէ՚ն՚կե ան երկս եռ 300 360 660 տուելով առիթից իրանի իշխանոլթիլնների ա-

Ա աՀա կետն Վերոգրեալ 15 վարժարաններուն մէջ Ա • ՚Լշան ջակցութեամբ , գիւգեբում ել գիւղաքաղաքն՛եր ում
Այս
իՀ ա ւա ր ե ան Բարձր * նախակրթարան է (7 դասարան՛) ; Հայ գիւղացիներ ին՝ յորդորում են կ^՚քել գերու -
Եր*
՛Ա եսբոպեան տաբի կ՚ունենայ նաեւ ութերորդ հ. Տնօրէն՝ թեան բուր՛ող պա յմ աղէներ է Լ&էԷք)

Կիլիկեան Տար օն եան՝;

Վա ր դան՚ե ան 92 121 213 Ան՛կախ ա յս վարժարաններէն , Թրի փոլէ1՛ ւ

Ար ամ եան 27 24 51 ԶաՀլէի , Անթիլիասի եւ. շրջանն՛երու մէջ, գոյու - ՃՏԳՈՒՄ ՄԸ «Յառաջ»ի մէջ կարդացի
Արմ է Լ եան 32 38 70 1062 երկսեռ
Գ՛երմ ան՛ի կե ան 34 35 69 թիւն ունին \ 3 նախակրթարաններ՝ Փարիզի «Աանասարեան ԱաներուԱ՝իո՛ւթեան՝» Հեր՝–
Քւ ս ո ւմն ասիր աց 229 400 վարժարաններու
171 ա շակերտո ւթ եամբ X քումր, Աանասարեանի տեսուչներէն ՏոՎսէփ Մա–

Ուրեմն, Հալէպի ենթակայ տ ա թ ե ան ի մասին եղած սխալ ու ա՛նտեղի ա կն ա ր–

3865 ել Լի բանանի թեմ ի կրթարաններու եւ աշակեր - կ ո ւթեան ց , որ ոնք արտ ատ պո ւած է ին Զ աւ–է%*

1798 2077 տոլթեանց թիւր ^ԼԷՀԱայ 6560 ԼՀալէպ ել շրջ *) 4" Պատրիարքի յ ուշեր ո լ. Հատորէն։

Վերոգրեալ 1 2 նախ ակր թա բ աններ ր Հալէպ 5576 (Լիբանան )հհ=հ 12.136 աշակերտ՝ 69 ւվարժա - •Իբր նախկին սան յէ^եալ վարժարան՚ինւ, կու

քաղաքին եւ անմիջական արուարձաններուն՛ մէջ :• բանի մէջ : զամ ի վ^մ աց պրիւսէլաբնակ 5 Ա անա ս արեան ցին–

Ղ՚ումար՝ 3865 աշակերտ : 25 վարժարաններ ալ , իսկ ուսուցչութեան թիւր՝ 267 ԼՀալէա եւ \հերոլ ղսքել ա յգ անՀ իմն՛ զրպարտ ութեան ս
շրջ.) + 226 (Լիբանան ուսուցիէ֊
2695 երկս եռ աշակե րտութե ամր կր գտն՛ուին՝ Հե. եւ շրջ.) ֊ 493 գ է մ ւ Վա րժա բան ին եբեք ողբացեալ տ ես ո ւչնե րր1

ռալոր գիլզեր կամ շրշ\յս\ն&եբ , բոլորն ալ են թ ա - ուսուցչուՀի : կարելի է երկար խոբՀրգածեւ Ղ՝էսրգ ՚Աբուլեան , Աարգիս Աողիկեա՚ն եւ Տսվսէվ*
մէչ^ կր պաշտօնա -
կայ Հալէպի թեմին ՛՛­ բոլոր այս թիլերուն վրայ Ա՚ատաթեան , իւրաքանչիւր ր Հմուտ իր մասնագի­

Այս 41 վարժարանն՛եր ո

վարեն 124 կին ել 143 այր ուսուցիչներ , Համա~– Այս թիլերուն մէջ չեն յիշեալ շրջաններէն՛ տութեան՝ մէ^) էր^Յ –աչակերտները օժտեցին՛ ազ­

գումար 267 Հոգի։՛ դուրս գտնուող վարժարաններ , որ՛ոնցմէ , 0րէ ՜ գա յին՝ տիպար դաստ իա ր տ կո ւթ եամր , ՚ ազգին ն\ր–
Հալէսչի Ազգ • իշխանութեանց նակ^ վարժարանն՛եր՝ 605 ու Հայրենասէր֊ մտաւորա -
նախաձեռնել. տ շ ակե Ղ*ամ աս կո ս , ունի երեք լիրելով զարգացած

թեամբ, 1947 1948 տարեշրչանին (Հոկտեմբեր ր տ ո ւթ՛ ե ամբ յ կ անն\ե ր ք

15^") կբ բացոլի նաեւ Ազգ • Երկրորդական՛ Վար. Կրնանք որպէս մերձաւոր ք^է*– բովանդակ Ինչ կր վերաբերի 3 * Մատաթեանի , ձհշՀ*աIV

Աուրիա - Լիբանկյլնի Հ ամար Հ աշուել աւելի քան՛ իր տաճ կագիտութեան շնորՀ իլ տեսակ մր բարո­

մ՜արան մբ, որուն բարեզարդութեան Համար ձեռ– 20.000, նկատելո՛վ որ այգ թիլերուն մէջ չեն Հաշ­ յական օգակ եղած էր ^վարժարան՛ին եւ կառավա ֊

ն՚ակուաձ՝ է արդէն՛ աշխատանքԼ՚երու : Զեռնարկլլ ուուած օտար եւ յարանուան՛ութեանց ^ ինչպէս րոլթեան մ իջել X Արդարեւ, իր ջանքերուն չեոբ -

բացառասչէս յուսագրիչ է , երր նկատի ռ՚ւնենանք երկրորդական վարժարաններու աշակերտութիւն Հ իւ էր որ կարնո յ կոտորածն՛երուն ս կղբն ա կան

մա՛նաւանդ, ոբ Հազար՛աւոր Հայ տզաք ու ազչ^իկ. ներր։– կարգ մբ գիւղերու անուններ կո պակսին՛ շրջանին վարժարանը զեր՛՛ծ մնաց կառավարական։

ներ կր յաճախեն օտար երկրորդական վարժարան, բոլորովին 8 ան ա եւ ո\բժ միիւմտ ո ւթի ւններ է յ

ներ՝, կամ, առա ռա ւե էն , Վեն՛ետիկ, Մ խիթարեա՚ե՜– Այլ առիթով պիաի ^անս/հք տալ լրէ*֊ պատկեր

Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ

ն՚երոլ երկրորդակա՛ն՛ վաբժաբանբ : Ազգ • եբկրոր.

քաց ել տանտէրը ծերունի Զաքար ը իր փայտէ թէ ինչ լու-ր է բերելու. :

աթոռին նստած X ք՝ոլորր լռեցին։ Այդ լռո ւթ ի ճ1ր Ջքաչեց սակայն մի հինգ վեց բոպէ՝ դարբի,

շուտով փոխանց նորից յամբ սպասողականդ ւ - նլլ վերադարձաւ ն\ո յն՛ ճանա պա ր Հ ով ել լուսամ՛ոլ­

թե ան , որ Հ ետղՀ ետ է փոխ ո լեց խո լլ ան՛Հ անգս - տից յայտձեց , թէ ոչինչ չի երեւում :

Ա– տ ո ւթեան -—• ինչ է կ ատ ա ր ւո ւմ արդեօք դրամ, Ա՝ի անգամ է լ այսպէս գնաց - եկաւ եւ նորից

Առաջին՛ խօսք բանոգբ եղաւ Դարբին ինչ է անում թշնամին մարգի՛"կ է սպան՛ում թէ յայտնեց , թէ գեռ մարգ չի երեւում ՚յն)եր գւ

Ղ՚աւիթր, մի Հաստ ու պինդ, գանգրաՀեր գլխով տներ է թալանում •• * լիս են բայց յայտն՛ի չէ որ թաղից X Այս ասելով^

մի մարդ, ոբ յիսունն անց էր արդէն։ ամ էն. անգամ .սա գանգրաՀ ե բ ԳԼՈԼ՜Է՚ԼՀ կո խո ւմ
Եւ ԳՐսէց տեղեկութիւն՝ իմանալս լ ցան կու - էր պա տ ո ւՀ տն՝ի ց ներս եւ գիմում
- Եթէ մի օբ առաջ՝ իմ ասած մի յիսուն - կն\ոջյլ +
թիւնն ՀետղՀետէ այնքան զօրացաւ, որ թոնրա -
Վաթսուն տղայ էէ^՝էՐ գէ՛^*"0է սարի վքայ , Թուր— Մարգարիտ , ես էստեղ եմ , չվախենաս ,
տանր գանո ւո զն ե ր ի ց մի քանիս՚ր միասին՝ խօսք
քե րր մեր ձորից չէէն՛ անցնի, էստեղ չէին մտնի, եթէ մ է կր ՛լի՛լ Կ.ա3%
բաց արին, թէ լալ չէ0 ր լինի արդեօք
- ափսոսաց ն՛ա, Գէոլ–է>ր աա բուրեր ելով ։ Կինը֊) Հասակաւոբներից ամաչելով, ոչինչ չէր
զքնար մի տեգեկութլն , մի լուր բերէր։ Ի Հար­
Յիսսւն՚ը չէէ մի Հար իւր ը բան կր տեսնէր , Կագ Աար~– ասում , ուստի ել Հարսի փոխարէն– պատասխա -
կէ, լաւ կը լինէր , բայց ո* վ կ՚երթար։
վյրայ բերաւ կագ Մ արտի ր ո ս ր աւելի բանիմաց իր կազ նում էր դարբն՛ի մայրը՝ Տատմէրը :
աիրոսը Հրաժարուեց յ պատճառ բերելով
մարդու եղանակով : ք*այց որտեղի®ց * ասում ե՛ն՝ •— Աա ղի՛լ ա , գոլ գէ՛է կ՚"ո * ասում էր նա
ոտը :
Հրամանատար ը փորձուած չի եղել, տեղ ր լաւ չի մասամբ Հանաքով ;
-—Ես ^երթայի, բայց էս անտէր ոտս Հետս չի
իմացել, ասել է «ն՚աՀանջենք» ։ * ծ ւ դարբինը նորից Հեռանում էր ն\ոբ տեգե -
գալիս , ասաց նա ծնկանրւ խփելով ; Հքերունի
ի* իՀ , գետի՚նր մտնի էգ Հ րամանատարր , կո ւթ ի լն՝ բերելու ։՛ Ե րր որդ անդամբ նա վերա -
Զաքար\ին թ ո յ լ չտուին գնալու, յարգելով նրա
ասին՝ մինչ այդ լուռ տ բ տ ր ւո ղ կանայք խմբով, ե– դարձաւ բոլորովին՝ փսխուած սպրգնած գէմքով։
ծ՜եր ութ ի լնր ( աշոլղր ^ԼՈ4Ր էբ * մնում էր ղար–
րեւակտյելով, որ իրենց ան՛ծա՛նօթ այգ «Հրամա­ - Ձեո մատաղ, Հրէ աէրտէբի կո՚վերր տա -
բինը, ու քս/նի որ ամէնից շատ նա էր խ օսում
նատարն» է եղել իրենց գլխին՝ եկած աղէտի պատ–
խիզախութեան՝ մ ասին - Հ րամ ար ո ւե լո լ պատ - նում են մեր ք ո ՚ ֊ ձ ո վ ) ասալ նա Հազիւ եսռւԻ

4*Հ , զինոլոր\ե\եբր է"էէ՛* էէս նրան լսում , ճառ չունէր՛* արՀամարՀական մի Հայեացք քցելով չչո՚-նչով, ո լ նորից անյայտացաւ ձ՜առերի արան՛,

յոլգուեց կարճլիկ - ԳնԳլէ^Լ աատմէբը, դարբնի կագ Մարտիրոսի վբայ՝ նա մօտեցաւ գրանր ։ քում, դարձեալ կուզէկտոլղ –ու զգուշութեամբ

զգուշութեամբ դուռը բացին՛ այնպէս, Լուբշ\ր նայելով Հ

մայրր » ոբ չճռռայ , ու դարբնին թողին դուրս եւ թոնրա֊ Ամէնքին Համակեց տխրութիւնից աւելի ծանր

—• (V* ւց կարելի է Հլսել , ասալ կաղ Մ արտ իր ո–– տան փոքրէկ քառակուսի պատուՀա\հից, որ եբ . մի բան՝։ Լսուեցին Հառաչանքն՛եր՛, Կոյր աշոլ -

պլ հ Ո*նցկարելի է Հրամանատարին Հակառակել : Բեք է լ շբի/ևակ աս ապակի չէր ունեցիլ, նայեցին Ղձ". » ՈՐ " ^ ւ ^ չ "՚յԳ) չոնգուրը երախայի պէս ԳԸր -

ինչո*լ չի կարելի , մէջ մ տալ դարբին սրա ետելից յ կած , անխօս նստել էր թոնրատան՝ մի անկիւնում ,

՚հալիթլլ վէճի պատրասաուագի Հեգնանքով հ եւ Սկզբում դարբին ր Համարեայ կուզէկուզ ան­ չիմանալով ինչ ասել անծանօթ մարդկանց շրջա­

նրա կլոր կարմիր երեսն աւելի կաբմրատակեց ։• ցաւ մի քանի քայլ բաց տ ալ. ահ՜ո ւթ ի ւն՛ր , ապա նում, յան կա րծ շարժուեց տեղից եւ նրա նուագա­

կարող էր իսկապէս վէճ ծագել, եթէ կագ նրա կարճ Հասակր գանգրաՀեր գլխով ան՚եբեւոլ~~ րանի չուրերը ծնգացին՝ անսպասելի X

Մ ատ ի ր ո որ գժդոՀ ու երկար չտնքար, թոն՛րատան թացաւ ձ՜առերի ու թփերի արանքում :՝ Տ զամար՝ - ՍՏԵՓԱՆ ՋՕՐԵԱՆ

միակ ու փոքրիկ պատուՀանին մօտենալով։ Տշն֊ դիկք կանայք ,՝ե րեխանեբըշն չա զուսպս պաս՛ում էին. (2)

Fonds A.R.A.M