Page 239 - ARM_19-1947_03

տ

«ԱՌԱ »

պզտիկ քաղաքի՛ն մէէ^էն , կա՛նգ կ՝ առն ենք մար - ԳիտակաԱ ասողիս կուգան ողնածուծ ի ղդայ ո ւն ջիղերուն միջոոաւ
գատար ինքնաշա ըժն ե րո լ կա յան ր ու. կր լեցուինք
կամ մեծ «Աէմփաթիք^էն , ինչպէս նաեւ մէկ կամ

մէկուն մէչ–. միւս դրութեան պատկանող չաբմիչ կամ կեգրո–

՛Բանի մլլ րոպէ միայն ւ կանաչալէտ. ու չկ՛ա . ԸնգՀանուբ առմամբ ծերութիւնը կբ սկսի ՚նաիսոյզ կղերէն ։

ււ՚՚՚տ քաղաքր մեր ետեւէն կր նայի Հիմակ։ Կը 60 աաբեկաֆին , սակայն ա յ դ սկղինաւորռւթիւնլլ Աս գրադարձ երհւ֊ոյթնձրը մեհ^ մասամբ ընգո֊

մտնենք լայն ու երկու, կողմերէն բարձրաբերձ լեռ– կաբելի է կախ խիլ կամ ուշացնել* Համաձայն շատ հ^ին են, սակայն կան շատեր որ ստացական Հան­

սերով Հր վէթի մը մէշ1։ Բ՛ե զ կը դիմաւորէ յստակ, մը պարագաներու , ինչպէս ան՚Հաաական կազմբ , գամանք ոմեիձ ; ։Անոնց վեբագրելի ե% »

ապակիի պէս փայլուն ցոլքերով գետակ մը։ Պիաի կենցաղի տեսակբ, քրօնիկ Հիւանդութիւնն երբ ; \յ Այն բնազդական շարժում՛ը, որու ն Հետե–

Հասնինք մինչեւ իր ակր . . . : Ծերութիւնը կեանքի այկ շյ%ջանն է, երբ մարդուն ւան քով մեր թարթիչն երբ ումգնօբէն\ կը գո ց են ք ,

Ինքնաշարժ՜ ր կը թաւալէ արաղ : Լեռները բոլոր գոր՚ծառնութիւնէւ երբ աստիճանաբար կր երբ օտար մարմին մբ յա՝ն\կարծ մեր աչքեր ուն

ՀետզՀետէ կր բարձրանան երկու դիէն; Հովիտը գանգաղին ու կը գագրին ; Ծերութիւնը Հիւան֊ մօ տե նայ ;

երթալով կր ՛Լ եդնա յ ւ Յստակ , ց ո լռ լա՜ն գետակը կը ղութիւն մ բ չէ , ա յլ վիճակ մբ , եւ յառաջ կուգա ք Հ) կուլ տալու գոռոզութիւնը, որուն աղդե–

իժափի ապառաժներուն վրա յէն երգելով ու փըը– սկզբնական պայմաններէ , որոնց Հետեւս/նքով ցոլթեան ա ա կ սննգական կծիկնեբբ բմբանին մ ի–

վւոլր գրկաօ՜ ։ ՝Բսան վայրկեանէն կը Հասնինք սա Հաւկիթէն՝ սերած բջիջները , փոխանակ իրարմէ ջոցտլ կը բռնումն եւ կբ տարուին գէպի ստուգ ,

"է1՚"ԻԿ Գ^Դ.Ը՝ ՝Լ"ՔԼԻԼՂ1 որուն ա՛նունովը մկըբ– բամնոլելու եւ առանձին ապրելու, իրարու փա - ա յ սինքն բերնի խո րէն մ ին չեւ ստամոքս ի բաց­

տուահ՝ է եւ մեր նաՀանգը եւ իր աղբիլրը ՚ կա ծ կը մնան եւ կբ Հաստատեն փոխագարձ յարա­ ուածքը եղող թաղանթային խողովակը ;

<Տ.Տ)օնթէն տը լա Վոքլիւզ» : բերութիւներ ; 3) Փռնգտուքը, որ ատեն շնչառութեան՝ ամ -
կբէ
Հինգ Հարիւր մեթր ալ ոտքով՝ ու մեր խում­ Արդարեւ գ մարմինի գոր&առն ութ են էն յառաք բողջ գործարան ը սաստիկ ցնցում մբ կը X

բը կը Հասնի ակը : եկած աւելոբգ մասերը երկու տեսակ են, ոմանք լոբձնամ աշկի քերուըտուքին Հետեւանքով

Ապառաժուտ սարեր գորշագոյն։, Հովիտին եր­ լուծելի են եւ դուրս կ՚ելլեն երիկամունքին , մոր­ 4) Բերն ի լորձունքին Հ իւթ անջատ ում՛բ ,լեզուին
վյրա յ զտնկուած Համ ոտ
կու կոդմերէն առատանալով ու եռանկիւն կազմե - թին, թոքերուն եւն * միջոցաւ, ուրիշներ անլուծե­ տակ : նիւթի մը աղդեցռւթե ա1ն\

լ՛՛՛ի ժեր առնելը կը .փակեն : Հարիւրաւոր մեթր լի են եւ կբ տեզաւորոլին բջիջներուն՛ մէջ*. Որոյ

բարձրութիլններով պարիսպներ կր շինեն : Աշտա­ մամանակէ մր ետք , այգ ա*Լլուծ^ելի մնացորդները 5 ) Մ ար ս ո զական խ ո ղո վակին կ&կ" ւմ ի շար -

նակներ կը տնկեն : Հյարք - չարք բերդեր կը կա­ բջիջներուն վրայ կեղեւ կբ կապեն, որոմն Հետե­ մումնեբը, որոնք կը դիւրացնեն դոբծողութիւնը X

պեն՝. , կը Հիւսեն։ Առապարներ, դերբուկներ ու ւանքով ՀետզՀետէ աւելի կը դմուաբանայ իրենց 6) ՚Բալելու ատեն մեբ ոտքին՛ եւ գրելու ատեն՛

դժուարին կաօ՜աննե բ բերդերն ու աշտարակները փոխանակութիւնը միջավայրին Հետ; Անկէ յառաջ մեբ ձեռքին շաբմո ւմներբ , որոնք տեղ ի կ՛ունե­

կը գծագրեն։ իրենց ստորոտ՛ներուն՝՛ կողերուն կոլգան ծերութեան բո լո ր երե ւո յթ^եբբ՝ խորշոմ– նան առանց ղբաւելոլ մ՛եր ուշադրութիւնը X

վրայ վայրիթղենիներոլ , մասրԽնիներու ու ձի թե. ներ, ւօռեր ու անճկուն՛ս ւթ իւն , մկաններու կար ծ. 7) ԳաշնակաՀալէին կամ ջոլթակաՀարին մատ­
ներ ո ւն խաղը այնքան
նշիներու թուփեր երբեմ՛ն իբ լերկութիւնը կբ ծ ած՜– բացում , ոսկորներու գիւրաբեկոլթիւն , լսողու­ աչքով Հետեւիլ անոնց արագ ոբ Հազիւ կաբելի է

կեն ; Աեւ, վայրի ճայեր ու ա յլ թռչուններ վեբեբը թեան , տեսողութեան , մտային կ տ ր ո ղո ւթ ի ւնն ե - շաբմո ւմնե րուն\ եւն\ • ;

երգելով սլաոյա կուտան իրենց թառերուն ու բ ո յ ֊ բոլ տկարացում՛., եւն * ; Վերջերս ֆրանսացի բ<եիշկ Տօքթ * Ժիլէ դաբ֊

ներուն բոէոբաիքբ՛՝ Ջկան , չեն եբեւնաբ մինակ ա– Ներկայիս Աովիէտ բժիշկները փո րձ.ե րով կբ մ ան ում ի նոր մ էթոա մը Հնարած է * ՛ոբ սերտ ա–

բագոսոն ա յօ֊եամնեբ * * * ; Աւելի ցածեր բ Հագա բա­ յուսան՛ մարգկային կեանքին տեւողութիւն բ եր­ ռբն չո ւթ իւն ո ւն ի ա& դ բ ադա բձ երեւո յթնեբ ո ւն

լո բ յիշատակի արձանագրութիւնն եր ապառամնե֊ կարել մինչեւ 120 եւ աւելի տարիներ; Տօքթ* Հետ X է$իշեալ բ^իչկը ողնայարի ջղային գրութեան

բուն՛ վրայ * Ու գեռ բ ա ւլմ ա թ իւ բնական քարայրներ Ս իւր իքով, որ Ա* ոսկուա յի բմշկական Հաստատու­ մաս կազմող «սէմփաթիք^ ^ԻղԻ^ ՝ ^ ա յ բ Ի մասեր ուն*

մթին, Կ բո տ , տա մ ոլկ սյ սլա յ ւա մնեբու թեան կեն սա բանականդ ճիւղին անդամ է , յաջողած .վբայ տղզելով, յաջողած՛ է դարմանել զանազան
բեբգեբոլ կողերն ի վար ամէն գի է
է կղզիացնել այսպէս կո չուած ^ծերութեան եբփ– ջղա յին ցաւեր , ինչպէս՝ լան ջա ց ա ւե բը , անքնու­

՝1* ի չ առաջ, թէեւ երկինքը ամպամած՜ ու նանիլթլդ. (բ1§ա6Ոէ) : Իր յայտարարութեան Համա­ թիւնը * անդամալուծութիւն ը , պնդութիւնը ,եւն\ • :

մռութլյ կաթած՝ էբ * բայց աՀա արեգակ բ կուգայ , ձայն, այդ ոիւթը գոյութիւն չունի երիտասարդ Այգ ն պա տա կալ կը խտղտացնէ ռունգերուն

կբ շողայ; Բարձր ւ ԱՀագնատեսիլ սարերը, աղոց գործարաններուն մէջ, կբ նուազեցնէ ջղա­ պատեր բ , ուր կը վերջանան՛ «սէմփաթիք» ջիղին

լանջեր ը ար Լ ւ ով կը ջնարակուին ; յին բջիջներու ագգե ց ո ւթ ի ւն ր ել յաճախ զա յն բո– թելերը X Այգ գո բծ՜ո գութ իւն ը յառաջ կը բերէ

Աղբիւրին\" էն խորուն՛կ ու առատ ակբ իջած՝ լորովին կր շնչէ։ անդրադարձ Լ բե ւո յթ մը , ենթակային երեսը կբ

նուաղած՝ է ջուրբ, որուն ցամքած բամինին խո­ ՝Լ ե րո յիշետլ Հ ա ս տ ա տ ո ւթե ան աշխատանոցնե­ կարմրի , աչքերէն արցունք կբ Հոսին; «Աէմփա -

րութիւնը առնուաղն քսան ր Հինգ՝՝ ու լայնութեան րու պետ Փրօֆ * Ն* Ա* Ի* լիի" իր կարգին կբ յայ­ թիք^ը գգռուելով սի բաբ , թոքերը , սա ամ ոքսը

շբջա^ուկբ Հարիւր մեթր կա յ % Ա տոբե ր կրեայ լիճի տարարէ թէ իրենց տրամադրութեան աա կ կը եւ այն բոլոր ղոբծարաննեբբ , որոնց րն ա իս օ ս ա կան

մբ պատմութիւնը կայ*** որմէ ա յս ակերը; Եբբ գտ(1ո ւի փոշի մը, ոբ շատ կբ նմ անի ծեր մ արգոց գո բծ ո ղո ւթ ի ճն նեբբ ՀՀսէմ փաթ ի ք՝^ էն կախում ու–

էիճը բաձբանայ անձրեւոտ ու ձիւնոտ եղանակնե­ ուղեղային նիւթին , ել որուն «ծերութեան նիւթ՝^ նին, վառ ու աշխոյմ գո բծո ւն է ո ւթիւն մը ցոյ&

րուն , նուաղած խոշոր ու խո բո ւն կ ակբ լենալով անուն ր կուտայ ; Պէաք է ուսումնասիրել այգ ն իւ– կուտան ;

ջո*֊ԲԸ կբ չր2/"–ի ա պա ռամն Լ րէն վար , առնուաղն թը , Հաստատել թէ ինչով կբ տարբերի կեն գան ի Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ

Հ ին գ - վե ց ջաղացքն եր բան եցնելո վ ; Աւելի ց ածր բջիջներուն մէջ գտնուած֊ եբփնանիլթէն , եւ քբն֊

գտնուած ակերը Հաղիւ երկու ջաղացքի բաւելիք նել զայն՛ փճացնելու միջոցՀւեբբ կամ թերեւս բո– ԱՅՑ ՄԸ ԵԻԱ

ջ՚՚ւբ ո ւն ին ո լ շա բ ո ւն ա կ կը Հոս ին ո ւ կը կազմեն լոբովին ս աՀ մ ան՚ափա կել գո բծ ար անն ե ր ո ւն այդ

ՀՀքանալ Վո քլվւ ւղ^ը , լա յն տ ար ածութի ւն ն եր ոռո– նիւթբ ; Ասիկա պիտ ի թո յլատբէ ուշացնելու ծե­

գելով : րութիւնը ; Անակնկալ պատճառով մը, Օգոստոս 23ի՝ն

Այս լեռնեին ու սարերը մաս կը կազմ են սա ո ֊ Փրօֆ* Իլիին քննելով կանխաՀաս մ ա Հ ո ւան ,րնկեբ Փափաղեանի (Վալանսէն) Հետ այցելու­

ըիե Ալպեան լեռնաշղթաներուն : Անոր մէկ ճիւղն պատճառները, կՀըսէ թէ ծխախոտը առանց այլ– թեան գացինք կապոյտ Խ ա չի օդափոխութեան՛

է, ոբ գրեթէ Վոքլիւղի՛ գա շտին մեծ մասը կ՛երի՜ եւայլի վնասակար է, ինչպէս նաեւ բոլոր չափա­ Հեբնէի կայանը;

ղէ , ու այս Ակն^աղբիւբին ծ+նունդ կուտա յ ;կաբելի զանց ո ւթ ի ւնն ե ր բ ; ԱնՀրամեշտ են Հանգիստ եւ ֆի~ Ա՛օտալորապէս 35 քիլոմեթր ճամբոբգութիւն՝

է անուանել բն՛ութեան Հրաշալիցներ էն մէկը : ղիքական մարզանքներ ; մը լեռներոլ մէջ ու աՀա կը Հասնինք կայանը, ուր

Բ ան ի մբ մամ ո ւան Համար կայք կբ Հաստա­ ^ Լօնկ Այլբ\–աի ՊբուքՀէվբն ազգային աշ - մեբ միը մ ան՛ ո լկ,հե ր ո լ ցնծութեան աղաղակներ բ

տենք ստորին աղբիւր ին մօտիկը : Կբ խմեն բոլորը խատանոց՚ին մէջ մամն՚ագէտնեբբ սկսած՝ են շին,եէ կը լսուին Հեռուէն իսկ X Հոն Խն Վալանսի կ *հ)աչի՝

անՀագօբէն պաղ ու վճիտ ջոէ֊ԲԲ * &ենած բարձր­ 10 միլիոն տոլար արմ ո ղու թեամ բ ՀիլլԷական մ ր ա ջան անդամ ո ւՀիներէն տիկ.թ՝եպոյեանըէ տիկ*

կեկ ապառամի մը, կբ գիտեմ բիւրեղանման ջուր, մարտկոց մր (բւ1օ) , որ պիտի հ առա յէ մասնաւո– Անուշ Փափաղեան ել տիկին Աիրաբփի Փերղիկեա–

բբ տեղ տեղ փ րփոլբ բ բե բն ին\ % Ու կբ ՚փ^Բ ձէէք՚մ * րապէս Հիւլէակա՛ն ումին խաղաղասիրական նպա­ նբ, որոնց խնամքին յս/նձնուած է վերջին խ ո ւմ բբ
աչքեբուս առջեւ կուգայ բոպէապէս մեբ (յԱ-ԼԱլ.
կ ա ս ը » ; կյուղեմ նետուիլ մէքը, խմել, ծծել խեղ­ տակներու ի րագո բծման ;. Հաւանական է որ այդ յ\)է աւելի մանուկներ :

նոր մ արտ կո ցին կամ Հ իւլէական Հակազգակին շի– Ա իջին 3) բան սա յ ի Հայ ե բ ա խ ան ե բն են ա յս
ան զամ , որ փոխարինած են Հարաւային Աչբանսա–
դուելու աստիճան՛. Սակայն, մէկ գաւաթ Հազիւ նութիլնը մէկ տաբիէն աւարտի ; Անոր ՛վերաբեր­ յի տղաքբ;

կրնամ .ըմպել • • • ; եալ Հ ետ աղօտ ութ ի ւնն երբ պիտի շօ շափեն բմշկա–

Ղ*իմացբ մեր աջին, սարալանջի մը ուսին կան , բնագիտական , կենսաբանական , քիմիա կան

Վբայ նշանաւոր , պատմական դղեակ մբ իր ան ց. եւ մեքենական կա լո ւա՚ծնե բ բ : Արգաբեւ, երանելի պաՀեր կ՚ապրի մարդ այդ

եալի ւիառքեր բ կ՛ ողբայ կիսակս ր ծ ան պա րի սան՛ե­ 500 ղձիտնականՏւեր իրենց մասնակցութիւնը մանուկնեբոլ ցնծութեան ձայներոմն , երգին ու
րովն ու պատերովշ ;
պիտի բերեն այգ նոր աշխատանոցին , որուն ծախ­ պարին , ցեղին ապագան են այս փոքրիկ մարգերը

Զորս րրհկեբներով կբ մագլյցինք ու Հոն կբ քը թէեւ Աիացեալ ՆաՀանգներու կառավարու^. եւ աՀա ենթակա յՀարազատնեբու գո ւբ գո ւր ս/նքին՝ ;

թեան կոզմէ պիտի Հոգացոլի, սակայն Համալսա­ Կբ ստանան բաւաբար սնունգ ել մաքուր օգինՀետ

բարձրանանք* Անտէր, մինակուկ այծ՝ մո մեր ե– Հայ ոգի եւ շունչ , կը սորվի՛ն երգել ու արտասա­

տեւէն կբ մայէ, կը կանչէ * * ; ԱաՀելով, սուրալով րանականներու .ընկերակցութիւն մբ պիտի վարէ նել Հայերէն յ

ու թուփերուն կառչելով կ՚ելլենք մինչեւ դղեակը; ել շաՀ ագործէ այգ Հաստատութիւնը ; է)՝աբտկոցի Կ ը. րամն ենք իրենց ան սաՀմ ան ուբախութ իւ–

Հովիտին կողմ էն ան նստած– է ձկան մէջք ապա­ <ձն էօ թռօն^ն՛եբո ւն խտութիւնը պիտի դե բ ազան ց է նբ, կը միանս/նք իրենց ու կբ Հբճուինք այգ մե­

ռամի մը վբայ * Ւ՞՚ոչպէս բռնել տուած են ու մ ին չեւ Հ իմ ա գո յութի ւն՝ ունեցոզ նէօթռժննե ր ը , ղուանոցով; Հարկադրուած ենք կայա՛նը մնալու

բարձրացուցած յարկե բ ը ; Հին ե բոլ ^1ոՐո1ին ոլ եւ պիտի կրնաք Հայթայթել աւելի գործօն շողար­ եւ կողքին գիշերելու ւ

Հանճաբբ մեղ կիր Հիացնէ : ձակ «իղօթօփ^ներ , որոնք կ^օգտագոբծ^ոլին բ^բշ֊

Գղեակին պարիսպներուն առջեւը կանգ կ առ­ կական , կենսաբանական ել ուրիշ Հետաղօտու- Կբ պառկինք չոր խոտերու վբայ եւ Հանգիստ
կը քնանանք *
նեմ ու վայրի թղուկ թզենիի մը բարեկամ կբ թիճննե բոլ բնթացքին :

դառնամ • • • X Տօքթ • Լիր Պօսթ կը յա յա ա բար է թէ աշխա­ Տաջորգ օրբ կեանքն աւելի Հաճելի է ու Հմա­
յիչ • Գարձեալ երգ , պար ու խաղեր X Հանգիստի
Վեր էն՝ գղեակին բարձունքներէն Յա կորին տանոց ր զին ո ւո բ ա կան Հաստատ ութ իւն մը չէ , ել
Ոըոշ են զուարճութեան , ճաշի ել
(Հիսայեան) ակնոցները կր փալփլին արեւին ճա­ առ տյմմ իր նպատակը պիտի բյլա յ միայն Հ ե աա - պաՀ ե բբ ;

ռագայթներ է՝ն ւ ղօտութիւններ կատարել եւ ոչ թէ Հիւլէական ում

իբ քովէն , Չէզոքէ ո սին ճակատը կբ ծփծփա յ արտագրել; իր ծրագիրն է /առաջիկային շինել ա– Օրինակելի կարգապաՀութիլն՛ կբ տ իր է Հոն\;

նոյնպէս արեգուն դիմաց; ՚-ելի յաբմ ար ու դիւրատար մ ար տ կո ցՂ՚ե բ , կա - Հոն կբ ծանօթանանք նաեւ կապոյտ Ի)՛ա չի

Վարէն , Գրիգորին ծխամորճբ խբճիթի մբ տարել էօթ րօն՝%>ն՚ե ր ո լ ռմբակոծումներ մարտ­ Ա աբսէյլի ան գա մո ւՀիներէն տիկին Աաթենիկ Բ՝իւ–

բուխերիկին կը նմ անի դղեակէն քիչ անգին թա­ կոց՛ներէն գուբս, ճառագայթել կենսաբանական թ է լեանին , որ նո յնպէս անձն ո ւի ր ա բա բ ինքզինքր

ռած՜ : Հ իւսուածնե բ բ եւ ուսումնասիրել ն՚էօթռօնն եր ո լն տրամ ա գր ահ է կա յան ի ա շխատան քնե բուն՛ :
էք ս ան գա
գար ա բ ե ւո տած թուզե ր կբ փետտեմ յատ կանի շն ե բը : Միասին կ՚այցելենք մօտակայ գիւղերն ու շէ՚բ–
մեբ խումբին բամնելու Համար; ՏԼաքէոս ;
Վեր Ա իացեալ ՆաՀս/ն գնեբոլ Հ իւլէական ՝ում ի ջանները ու կբ Հիանանք բնութեան սքանչելիքնե­
բարձրացիր , կբ պոռայ
մասնախումբի անգամ Աըմնըր Փայք կբ մատնա– րուն վ յ ՚ ա յ Հ

- Հանգիստ ձգէ տղա՛ն իր թուղեբուն Հետ , ն շէ ա յ դ նո ր աշխատանոցին մ եծ կարեւորութիւնը Որքա՛ն կրկնենք քիչ է– Տինեբ բնակող մեր Հայ­

գիտական եւ ճարտաբաբուեստական տեսակէտով ; րենակիցներէն Պ՛ ծ* Գոչոլնեա)նի անձնուիրու­

կ՝ԲնԴգիմ ախօսէ Յակոբ ; ^ Անգբադաբձ Լւ^1շճշ) երեւո յթները մ ե՝ծ թիւն բ : իր խիստ բարեացակամ վեբաբեբմունքը

Պառնասեան բարձունքները Հասնելու ո յմ կարեւորութիւն ունին մեր կեանքի առօրեայ գոր– եւ ամ էն տեսակ օմս/նդա կութ իւն ի նպաստ Հա–

չունինք, ձայն կուտայ Գրիգոր, վարէն; ծոզութեանց մ էջ , երեւան կոլգան ամէն վա յբ֊ յոբգինեբոլ կայանին , վեր է ամէն գովեստէ :

քՒո՚ւզ 1լ ուտեմ , թո՛՛ւզ արեւին ճառա­ կեան , եւ անկախ են մեբ կամքէն, քանի որ կր Ո^բ մէկը շն ո ր Հ ա ւո ր են ք այս սքան չելի ձեռ -

գայթներ բ մ էջը , երգելով կը պատասխանեմ ի- յա յան ուին մինչեւ իսկ քուն՝ի ատեն ւ Անոնք յառաք ն՚աբկին Համար X 8ակպւ

թենց գիմացէն , Նարգոմնին յիշելով
Ն՛
ՇԻՆԱԿԱՆ

Fonds A.R.A.M