Page 7 - ARM_19-1947_01
P. 7
8 Ա& ԱX
այգ Հէ"գ տոլարը ինձ՜ի տուէք, որովՀեաեւ զար - ՆԱՄԱԿՆԵՐ Հ8ԱՌԱՋ»Ի սխալ է Օշականի վճիռք կարգ մբ խորՀրդաՀայ
գա ց ահ ս Հայերէն է . • . Հեգնան ֊
գրողներու կամ գիքքեքոլ մասին։
Ու սա փաստեր բ ինչպէս կբ Հեգնեն
Հայերէ՞ն. . . մեղայ Աստուծոյ, Հայերը խոուդածոՆթինևևԽ քով մբ դ Օշականի դէմ եղած արդաՀատելի որքան
էեղո լ ուն ին յ Սա սլաՀսւե ու ա յսաեղ , տակաւին կք ՛Լիճին*. ծ՚իծադելի բոլոր մեծ ու պզտիկ անուննեբբ դ ոմանք
Եւ աչիարՀի ամէնէն աղուոր ու Հարուստ 1լլւ պա յքարին միամ Էտ յամ առութեամբ բնդգէմ դիսիսվ մկրտուած դ տւբիշներ մ ա ր քս ե ա՛հ գս/ւլա ւիա ֊
լաեզլ֊ոու դասադասը
ււ է * - յոբելեանի մբ որուն գո յո ւթեան իր ա ւո ւնքք ու ր ա բս*ն ո ւթ ե ա մբ Հ ո վանաւո ր եւ կամ անձնա կան
լեզուն եր Էն մէկը՛ ու երկու ճղճիմ Հաշիւներէ ղսպանակոլած * * • Ո՛– անոնցմէ
արդիականը , նպատակք վեր կբ մնան՛ քաղաքական , անձ Լական անդին դ ա յ դ անունն ե բուն կռնակբ կեցած միւս .
Գոլք Հա՞՛յ էք։ ամէն Հաշիւէ –.Հյղթա յադեր ց ուած է իսա չակրութիւն մթին դ ծանր դ կրքոտ ուժերբ ...
՝ Այո » ^ ա յ եւ վաւերական քրիստոնեայ ** * մք Օշականի գէմ , յանուն աղղասիբութեան դ յ՛ե Ո*– կբ տարուիք խորՀրդածելդ սա պայքարին՝
Մօտեցայ իրենց սեղանին դբնդՀատեցին խաղբ նուն Հպաբտիական՝^ շա Հ ե բու. դ յանուն անձնական առթիւ դ մ իամիտ յաւակնո ւթեան ք վրա յ ուժէն ,
ու. սկսան Հարցումներու տեղատարափ մր՝. Միայն շա Հերու . . .; II ւ՝ նպատա՛ կբ սա պայքարին ամբոխէն գինովցած մտքերոլ ել Հ ամադգեստաւոբ
ութ սուն ամ եա յ Պ * Պրաունն էր որ բան եր մ ր գֆ– ձախողեցնել յոբելեանքդ կործանել գրական՝ վաս անձեբու դ երբ կք փորձեն կործանել միայնակդ
աէր մեր մասին ; տակ մբ , աձՔՌ մանել Երեւանի կամ Մ ոսկուայի : անղէն դ սա կա յն իր Համ սղումներուն կրա կէն
֊ \895ին ԿլէասթրՏՆր ձեր ամէնէն չերմ Արգի® լ-նք — սլաշտպանուաՆ ղրադէտ ք ;
պաշպանն էր • Ս՝անչէսթբ կարակնս ալ շս Սա պաՀալն , ալեւոր գրագէտք ար գէն մխր Օշականի մէկ սիրելի խօսքն է մարդկային
գրէր ձեր կոտորածներուն մասին * * . ճուած, է վիթխարի գործի մք մէջ —- կեանքք դ որ յիմարութիւնք սաՀման չունի :
Այսօր մէկ Հատիկ Կլէտսթբն ալ չէ մնացեր տ րուեցաւ իրեն ապրիլ գիլդի տնակի ստուերէն Մ անաւանգ Փաքիզի մէջ * * *
•հրապարակին
սա կայն ՛իր ա յ • * * $ իզրաա յ ե լիներ շա՛ տ կան մինչեւ աս միւս ստուերք Սրուսաղէմի կամարնե
րուն ։ Մ անաւանգ կեա՚նքբ որ իր ժ ււ ղ ո վ // լ ջ գինս Վ. ՍԿԵՊՏԻԿ
ալ եղաւ իրենին խառնուած * ճակատագրական ,
Ո*– ամբողջ կէս ժամ պատմեցի մեր ողբերգու— անլուծելի ։ Գրագէտն է ան որ 65/՛ դռնե բուն ուն ի ՄԱՏՐԽՍՐԷՈԻ8ԼՆ՛Ի ՎյՎռԱՀՀանԱՆ Գա ս պաԳԱՍրՊե ԱանՐԵԱՆ ղաւակն
թիւնր \աէն մինչեւ 1946։ ուժ– յ ունի եռանգ դ մ անաւանգ ունի Հաւա՛տք բա էր Տարօնի Յի՚աոլ գիւդ ին որ յաճախ կեդրոն
Միացեալ Աղգերու ժոզովիկն կ՚երթաք »•• ւելու սա տասբ Հատորնոց նոր վէպին դ որ պէտք դարձած էր յեղափոխականներու : Վ^աՀան ինքն ա/
Այո՛ յ ԷԲԲ^*1՜ 1^գք^ա^1էռ * միեւնոյն ատ ա 1– է կոչուի «՚/եաեքին պէս% : կախյ ասկէ աւելի ան - իր պարտականութիւն բ կատարած է եւ իբրեւ դիւ–
խատանքներ պիտի կատարեմ մեր Գատք ն՛երկա ֊ գութ եւ իրաւ պատասխան որ ալեւոր գրագէտ ր դին Հարուստներէն մին ապաստան կո ւտ ա ր յեղա–
յա ցն ելու Համ ար ամե րի կետն ժ՜ո ղո վո ւր դ Էն * Հա - կրնար տա/ իր ամբաստանիչ1։ե րո ւն ։ Հեռա ց կ՛ք վւոխականնեբու ։
կտոակ մ եր ղասն յուսախաբութեան ց, տակաւին պատրանքէն յ Օշականի յօնքին ծայրն իսկ չի ԸնդՀ . պատեբադմին զինուոր կր տարուի եւ
Հ աւատ ր ուն ինք ո բ Անգ լիան ու Ամ երիկեան ար –՛ շարժիր ի տես սա տմարդի լրբութեան նետուած դերի բռն՚ո լելով անգլ՛ բանակին կողմ է կբ փո ֊
՛լ ելք պիտի չՀանգիսանան դ աւլես ւ ակտն ժ-ողո - իր դրական ո ւթեան դ իր Համարումներուն իք ան - խադրուի Հեռաւոր Հնդկաստան :Հոն շատերու Հետ
վ՛ո ւրդի մ բ արդար իբաւունքներբ մասամբ գոՀա - ձին դէմ : կամ աւր կ՚արձանագրուի եւ Ս ուր իա կոլդա յ դ կր
ոնե /ու Համաս . . . Ու պայքար՝ այս տեղ : մասնակցի Արաբա յի եւ ուր ի շ կռիւներու : Կ իլի ֊
.3) ր ան սա կան մ շակո յթի ց ո լքին մ է^էն մ եծցած կ ի ո յ մէջ բախտր կ՚ունենայ գտնելու իր գիւղացի
(\աքի : Նիւ֊ Եորքի երկնալացներն են որ կ՚ուր սա գաղութէն : Եթէ ՛՛լոյ Հ մբ բացատրուի ք)1ուբի ո / շատ Համեստ բետան իքի մք զա լա կբ դ ՝Ծ ովիկ եւ
կ՚ամուսնանայ
ուագծուին Հ եռուն՝ Տաջիղ ՚ Ջախ ^."Գ^ՀԼ՝ Աղատ ու— եւ Լի բանան ի մ է^ Հ ա կա - 0 շա կ ան շ աբժո ւմբ իբր վերջ կ՛անցնի անոր ք*ետ ։ Կիէիկիոյ պարպումէն
Յէբան սա :
թեան Արձանք * աբգիւնք ժողովո ւբղի ղանգո լածին անուս վիճա - Տ ունաստան եւ 192,4։ին կու՛լա ւ
ո գենաւբ նա դան քուի կք յառաջանա
յ դէաէ՛ կինդ / ՚ ^ ^ ՚ Հ ^ կ՛" յ արդարացնող դա յն Հոս , Փարիղի
քասափ՝. Անօրինակ վա իւ մբ կբ խռո՚ԷԷ Հոգիս
մէջ : Համ ա լսարանական սերունդներ դ Գրողներու ք^ոլոր Հայրենակիցներն ու բարեկամնեբք կբ
մէք
պիտի սիրե՞ մ ա յս Նոր ԱշխարՀ բ : Միութիւն դ ուսեալ ել բարեկեցիկ գաղութին տա սիր Էին եւ կբ յար գէին՝ "\ի^ՔԲ * Ւ Ր են ց տանբ
կաւին չեն Հասկնար 46 տարուան գրական դաւա - վերջերս եօթ Հսդի էիս եւ շատ սիրով1
ԺԻՐԱ8Ր նանքի մք Հոգին դ չեն Հասկնար պարդ գրքի մբ տ– քՒադմ ան ներկա յ է ին բոլոր Հա յրենա կիցն երբ դ
լելի պարզ իմաստք աւ մարդիկ ղոՀ կ՚երթան ամ - դլվսաւո րո ւթեամ բ դօր * Ամ բատի : Գամբանական
բո խավար դ Հոգեպէս բոպիկ պաաեՀ ապա շտ\ն երո ւ : խօսեցաւ Պ • ՝ք՝երոբէ կաբապետեան դ շեշտելով դ
ՍՏԱՑԱՆԲ Իրապէս դ գաղթաշխարՀի ամէնէն յառաջա՛ցեալ ^ Ս իբելի 1ԼաՀան դ բսէ մ եր անթ իւ Հերոսներուն որ
իրենց կիսատ մն՛ացած ։ԼՈԲ^Բ ^ԼԼ՛ շար՛ո ւնակոլի ։
ղարգացած մաս ր չէ Յէրանսս՚յի Հայութիւնք։
ՀԱՅՈՑ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ, Հնագոյն գարերէն Այլ սովորական միջինին վբայ շատ սովորա <Հ.քծ՝րքաՀայ Գատք պիտի Հետապնդուի մինչեւ որ
մինչեւ մեր օրերը։ դ՛ասագիրք ազգ. նաիսակրթա– կան գաղութ մբ ։ ք) ւր գրագէտներ կան ^ մ ամուլ տիրանանք մեր արդար իրաւունքներուն : Ըսէ ^ որ
րաններու րարձրագոյն կարգերուն Համար : Բ •Հա կայդ սակայն չկայ գրականութիւն դ դրական շար այս անգամ ռուս մեծ ադգբ մեղ Հետ Հ» : Հանգիստ
տոր., կազմեց՝՜. Արմէն Մ ա ր ա շյ.ե ան : Հրատ. Ա. 0՛ ժումդ ուր երիտասարդներ կանդ բայց ոչ երիտա չա յւ չ ա ՛ՀՈ ւած ոսկորներուդ դ սիրելի Հա յրենակից ։
Խաչի ՇԲչ. վարչութեան : Տ ոչ . Նայիր ի, 1946, սարդ ո լթ ի ւն դ ո ւր երեկոյթներ կբ սարքեն դ կր ճա Տարօէւ
Հալէպ։ 320 մեծադիր էի Գին 500 ս– դ. կամ 3 ռախօսեն դ սակայն Հայկ* Մշակոյթբ չէ որ կ^օգ֊
տոլար ։ Հասցէ յ\աւ6ո ^&աշհ1աո, 8. Բ. 372, տուի ատկէ յ Ու՜ր գրագէտներ կբ խօսին յանուն ԱԴ.ԵԲՍԱՆԳՐԻՈ8 Եկեզեցասիրաց Միութեան
Ճ1շթ ( Տ յ ՚ ո շ ) : Հաս բնւգՀ . ժողովբ որոշած
Հ.Հայ Հրաշալի գրականութեանդ դ երբ ոչ մէկ թիւնբ եւ տանիլ զայն է.* Ա * շարունակել Սիու–
կացողութիւն ունին իրենց բրածէն ։ Հայաստան իր կաղմով դ՚լոյ–
ՓՈՐ2 ՄԸ ՀԱՅ ՏՊԱԳՐԱԿԱՆ ՏԱՌԵՐՈՒ ԲԱ 0 շա կան ի բնդդիմ ագի ր Զգրագէտն եբէնդ քա - քեքով եւ դրամով միասին։ ք* * ծախել Սիո*֊ֆի Հ"–
գըեց՝ ել Ադդ •
ՐԵՓՈԽՈՒԹԵԱՆ ԵՒ ԱՐԳԻԱԿԱՆԱՑՄԱՆ , նի^ն կարդացեր են՝ ան՛որ գոր°^Ր յ կարենալ, դա - ղբ դ դիմելով Առաջնորդին իշխանութիւն–
Օննիկ Աւետի սեան . նկարիչ , ԳաՀիրէդ \946։ Հա տելու Համար ։ փանի^ն դէթ գիտա կից են թէ ան ներունդ օրինական՛ ճամբով բնթացք տրուելու Հա
տոր մ ք շքեղ տպազր ո ւթեամբ ։ Գրաւոր օրինակ Հ ո սանք մք եդած է 30 տար ի է ի վե բ ու Հասած մար այդ որոշման։ Գ* կ ա թո դի կո ս\ին՛ Հրամանով
ներ տառե բո լ ձեւերբ վախելո ւ դ կրճատէ լու դ գեղեց •առանձին դ Հասած քովն ի վեր մերդոյգ գբակա ֊ Հա յաստանի մ էջ կառոլց ան ել տաճար մ բ դ յանու\ն
կացնելու Համար։ Մասնագէտներու կ ՚ ի յ ն ա յ ու - նութեանց . • * էէ՛– ո՞ւր Է պաՀոլքտած այն գրադէ– $՝արգմանչաց վարդապետաց դ իբրեւ կոթող յա -
սո է մնաս ի ր Լ լ Հ եղին ակին տեսութ իլննե ր բ : Գին 60 տք կամ քննադատ բ որ կարենար ամբաստանել թէ ւեբժական՝ Հայրենադարձ Հ՛այութեանքյգիպաոսի ։
եգիպտ * գաՀեկան ։
քաղքցի" , իսկ ես՝ գիւղացիի թո՛ք; ծռեցայ դ շունչս բռնած տարածեցի ձեռքերս դ կանչելդ կ՚ամչնամ դ յետոյ Հպարտութիւնս տա
Ա ատ), եր ս ... կաւին կ՛ անդամ ա լուծէ ղիս յ քա՚ղքօին՛ե*1՝ րք պիտ ի
Սքանչելի եղէգներ դ մոմի պէս կանգնած դ կր (հան՛կար՛ծ աղմուկ մք դ •աղատեն ղիս ։ Գանիկ կբ ճչայդ սակայնդ լալագին
սարսռա յին ջոլրին եղերքք : Ս աբսափեցայ ես. ինձմէ* կարծեցի թէ ջուրն ՛ւ ւ լեղապատառ * ՛Լ, ո յն բագի ձա յնբ դ շարունակ ։
Ես՝ գիէ-դացիի թո՛ք։ Ջեր թոքք ի^1^ թ"Ք ինկայ ։ ք՝այց Գտնի՛կն էր դ սաՀեր եւ ինկեր էր ի վերջո յ սկսան՛ ականջն՛երս րղդալ դ աչքեր ս
է դ շա^տ փափուկ է դ ո*վ տուած է ձեղի ՛այդ թր– վար դ ձորին մէջ։ Ատակեցի դ նետուեցայ ջ ուրին մթագնիլդ ակռաներս կափկափել* Զ գ ա ց ի ՈԲ իսք–
քբ Հ Ս աքար իա գետին եդերքք լողացող բագե0 րք դ մէչ, մինչեւ ծունկերս չուրին մէչ.. Հ ասայ մօտ ր՝ դ դինքս կք կորսնցնեմ ։ կարծեմ թէ վա ՛լողն եր կան
վադ-վագ-վագ . . . Գբկեցի ել .աշխատեցայ դնել ցամաքին ւԼրայ։ $ճլւ– վերք , բայց մեղեդի մբն է որ կբ լսեմ : կարծեմ
$ուրբ կբ վւշրուէր դ ապակիէ կտորներու նման՛ դ 1ած չէր բոլորովին դ բայց ել՝ այնպէս թաց էր թէ մեր գիւղացիներն են դ ԼՏ°Լ° Մաթոսք դ Օվա -
խատուտիկ խիճերուն վրա յ ու քիչ անգին կք խո տաբատբդ մինչեւ մէջքբդ ին չ՛՛լէ ս ել կռնակբ։ Ե *- կր • . . դ բայց Հ.Լոյս զուարթդ կ՛երգեն ականջիս
րունկնար կաղինի թուփերուն տակ : երբ Հողին վրայ դրի , չէր կրնար կենալ թրջած մէջ. . .։ Ջորին՛ եզերքին վրայ՝ վերջին կանանչուկ
Ես՝ գիւղացիի թո՚քՏ բայց դուն ալ կատուի ու լպրծուն Հողին վրա յ դ շարունակ կ բ սաՀէր ։ բոյսն՝ ալ վէր թալ ու մնաց ափիս մէջ. * . յեւոո §
գլո՛ւխ դ մա յբգ ալ աշնան վեբ^բ արտք մ ոռ ֊ Իսկ ես չէի կր^ո՚Ր ՔաւՒԼ ^ոբ*ս ի վար դ ոչ ալ ձորն փա յլակի չեղբեր տեսա յ դ զիլ ձտ յներով ժխոր մբ
ցոլած գդում դ պարոն եղբայրդ ալ սատանայի կո ի վեր դ ո րո վՀ ետ եւ կբ խորունկնար ջուրք ։ ՊաՀ մք լսեցիդ երկար եւ ՀետզՀետէ սաստիկ։ Ո*– գէխոլ՝
տո՛շ ... յոլոաՀատ՚ոլթիլնեկաւ վրաս դտեսնելով որ չեմ կր ցաւ֊ մբ դ ծանր ութիւն մ բ գանկիս մ էջ , կզակներու
փա՚դցք էր ջոլրին ձայնք ; Երբեմն էսիճերբ կր նար բեռս դնել Հողէն վրա յ ։ հք իղախ շարժումով պրկում մք դ յետ՚ո յ կայծակ յ ծուխ ո լ լ՛ ո ց * . . ։
գլորէին դ կայծոռիկի պէս ձ" ւ կոլաային , յետոյ մքդ վեր բարձրացուցի բեռս՝ ուսերուս վրայ դ եւ Ս՛ա՜յր ...
կբ կորսուէին ջսւ֊բիս խորութեան մէջ ։ քալեցի ջուրերոլն խորութեան մէջ ։ Մինչել ծի Այլեւս ոչինչ կը յիչեմ:
Սատանայի կոտո՛շ 1 այրած դ խանձ ա՛հ , սեւ9 ծերս ջոկբի մէջ ։ Երկարեցի ձեռքեր ս դ բեռս դրի Տենդի մէջ ութ օր : 40 աստիճան ջերմութիւն ;
ես գի՚ւդացիի թոք դ բայց մաքուր եւ անբիծ ։ Հոդին վրայ դ այստեղ եղերքք քիչ մբ տավւարակդ նցեր եմ չարէ •կ։
Գանի կ նստալ ձորին ՛արտեւան ունքին վրա յ դ վրան ^Լա՚լիս,ի (^ոլփ^՚ՐՈէԼ ^ ովանաւոր ։ Գանիկ *հիլգաոիի Ի ^ Ո ՚ Ք ։ Տու֊ր փէեմ սուլիչդ : Զա
իսկ ես սողացի մինչեւ ջոլրբ. Ոաքերս դրի քաքե պառկեցալ Հոդին վբայ դ կառչեցաւ թուփերուն դ տիկ : Գանիկ : Եղէդ կբ կտրեմ սուլիչ կբ շինեմ
րուն վրայ դ եւ եղէդներբ քաշեցի ինծի : Գիւ եւ յանկարծ բադի ձա՛յնք Հ Մինչեւ այդ վայրկեա– քեղի :
ղացիի թո՛ք։ նր ձայն չէր Հ Ա՛նտ ծ դ ՚ապաՀովաբաբ վախէն ։ Երբ իններորդ օրն է ։ Առաւօտ ։
Եա նայեցայ– Լաճք անՀոգ կբ դիտէր շար - ասլաՀովութեան մէջ դգաց ինքդինք դ արձակեց Մ շ ո * ֊ չ ի մէջդ կք բաց ուին աչքերս ։ Այնքան
յոգնած են ջիղերս դ որ բան մբ չեմ Հասկնար նախ ,
մումնեբք Լ՛ոո ս կբ կատարէի լարախաղացի պէս , բագի ձայնք.դ սուր եւ անախորժդ տգեղ եւ վախ ֊ ււչ ալ կք տեսնեմ ինչ ՛որ կբ գիտեմ ։
այլեւս •
ամէ՛ն վայրկեան սայթաքելու եւ ջո*֊–րին մէջ իյ կոտ։ % Ջերմ չունիմ
նալու վտանգով* Լռէ՛ դ քաղքցիի թ՛ոք*, "ք"քլա Ա Ի բարկացած՛.
Եթէ ջս^րբ իյևամ դ բսի միտքէս նորէն դ Այդ պաՀուն միայն ղգացիդ որ կք դողամ դ
յոյս չունիմ ՛որ թեւդ կ՚երկնցնես ։ Պիաի վադես սառն ո ր ս՛ կ ջուրք 1լ ասղնտէր արդէն մ արմինս ; Ո ւ ժսւ թ տւի դ գլուխս պարպուած իր ծանրութե
մօրդ մօտ դ բսելոլ Համար որ ջուրն ինկաւ*..գիւ Աշխատեցաք բռնել կաղնիին ճիւղերէն դ բայց նէն դ ոչինչ կբ յիշեմ դ ոչինչ 1լբմբռնեմ ։ Մ ա4՚ յրս ք
ղացիի թո՛քք։ ձեռքերս չՀասան : Փորձեցի ոստում մբ դ եղերքբ առաջին էակբ գոբ ճանչնամ դ սնարիս վրայ
Ջրելիս Հանեցի եւ սքանչելի եղէգ մք կտրե բարձրանալու Համար , անօգս ւտ ; հալեցի դէպի կախ ուած , աբցունքբ տչքեբուն մէջ։ Օվակ եւ Լօ–
ց ի ։ Ուրախ՝ ետ նայեցայ դ ցոյց տոլի լաճ ին դ նե– ետ դ ձորն ի վեր է ԲայՅ ոտքերս կբ մխրճուէին լօ կր խնդան դ ու կք պատմեն* Ասա՝*նկ զրկեցի դ
՚ոեցի իրեն։ Լաճք պառկեր՝ ՛իա ր կախուեր էր դ փր տի ղ մին մէջ ու չէի կր նար յա ռաջան ալ ։ Սկսայ ու դուրս Հանեցի ջուրէնդ 1լ րսէ մին։ Պ^ԼՈէ-խք *Հո–
ցնելու Համար տունկի մբ կանանչ ժանեակր ձո վախնալդ սկսայ սարսռալ։ Եզերքի իսոտերուն կք րին եդերքին վրայ գրա՛ծ՛ ք ձեռքեբբ տարածած եւ
րին կարմիր երեսին վրայէն * կառչիմ՝ կք փրթին , յառաջ կ՚երթամ՝ ^ " ՚ ֊ բ ը կր Հողին մէջ խրած՝ քնացեր էր կարծես ... *
Ջախ կողմս եղէդ մր եւս դ օձի մ էջքովդ Հասա խորունկնալդ Դ֊էաէ ետեւ՝ տիղմ : Օդ նա ՏԺ 1®լքկ Ի"կ ա քո կքյ^՚նբ։ Լաճ մյ.ն է վ՚աթթ՚ուե՚ր քղանց^
կիս երեք անդամը մեծ։ Թեւս եբկա՝րեց)ի դ քիչ մբ
Fonds A.R.A.M
այգ Հէ"գ տոլարը ինձ՜ի տուէք, որովՀեաեւ զար - ՆԱՄԱԿՆԵՐ Հ8ԱՌԱՋ»Ի սխալ է Օշականի վճիռք կարգ մբ խորՀրդաՀայ
գա ց ահ ս Հայերէն է . • . Հեգնան ֊
գրողներու կամ գիքքեքոլ մասին։
Ու սա փաստեր բ ինչպէս կբ Հեգնեն
Հայերէ՞ն. . . մեղայ Աստուծոյ, Հայերը խոուդածոՆթինևևԽ քով մբ դ Օշականի դէմ եղած արդաՀատելի որքան
էեղո լ ուն ին յ Սա սլաՀսւե ու ա յսաեղ , տակաւին կք ՛Լիճին*. ծ՚իծադելի բոլոր մեծ ու պզտիկ անուննեբբ դ ոմանք
Եւ աչիարՀի ամէնէն աղուոր ու Հարուստ 1լլւ պա յքարին միամ Էտ յամ առութեամբ բնդգէմ դիսիսվ մկրտուած դ տւբիշներ մ ա ր քս ե ա՛հ գս/ւլա ւիա ֊
լաեզլ֊ոու դասադասը
ււ է * - յոբելեանի մբ որուն գո յո ւթեան իր ա ւո ւնքք ու ր ա բս*ն ո ւթ ե ա մբ Հ ո վանաւո ր եւ կամ անձնա կան
լեզուն եր Էն մէկը՛ ու երկու ճղճիմ Հաշիւներէ ղսպանակոլած * * • Ո՛– անոնցմէ
արդիականը , նպատակք վեր կբ մնան՛ քաղաքական , անձ Լական անդին դ ա յ դ անունն ե բուն կռնակբ կեցած միւս .
Գոլք Հա՞՛յ էք։ ամէն Հաշիւէ –.Հյղթա յադեր ց ուած է իսա չակրութիւն մթին դ ծանր դ կրքոտ ուժերբ ...
՝ Այո » ^ ա յ եւ վաւերական քրիստոնեայ ** * մք Օշականի գէմ , յանուն աղղասիբութեան դ յ՛ե Ո*– կբ տարուիք խորՀրդածելդ սա պայքարին՝
Մօտեցայ իրենց սեղանին դբնդՀատեցին խաղբ նուն Հպաբտիական՝^ շա Հ ե բու. դ յանուն անձնական առթիւ դ մ իամիտ յաւակնո ւթեան ք վրա յ ուժէն ,
ու. սկսան Հարցումներու տեղատարափ մր՝. Միայն շա Հերու . . .; II ւ՝ նպատա՛ կբ սա պայքարին ամբոխէն գինովցած մտքերոլ ել Հ ամադգեստաւոբ
ութ սուն ամ եա յ Պ * Պրաունն էր որ բան եր մ ր գֆ– ձախողեցնել յոբելեանքդ կործանել գրական՝ վաս անձեբու դ երբ կք փորձեն կործանել միայնակդ
աէր մեր մասին ; տակ մբ , աձՔՌ մանել Երեւանի կամ Մ ոսկուայի : անղէն դ սա կա յն իր Համ սղումներուն կրա կէն
֊ \895ին ԿլէասթրՏՆր ձեր ամէնէն չերմ Արգի® լ-նք — սլաշտպանուաՆ ղրադէտ ք ;
պաշպանն էր • Ս՝անչէսթբ կարակնս ալ շս Սա պաՀալն , ալեւոր գրագէտք ար գէն մխր Օշականի մէկ սիրելի խօսքն է մարդկային
գրէր ձեր կոտորածներուն մասին * * . ճուած, է վիթխարի գործի մք մէջ —- կեանքք դ որ յիմարութիւնք սաՀման չունի :
Այսօր մէկ Հատիկ Կլէտսթբն ալ չէ մնացեր տ րուեցաւ իրեն ապրիլ գիլդի տնակի ստուերէն Մ անաւանգ Փաքիզի մէջ * * *
•հրապարակին
սա կայն ՛իր ա յ • * * $ իզրաա յ ե լիներ շա՛ տ կան մինչեւ աս միւս ստուերք Սրուսաղէմի կամարնե
րուն ։ Մ անաւանգ կեա՚նքբ որ իր ժ ււ ղ ո վ // լ ջ գինս Վ. ՍԿԵՊՏԻԿ
ալ եղաւ իրենին խառնուած * ճակատագրական ,
Ո*– ամբողջ կէս ժամ պատմեցի մեր ողբերգու— անլուծելի ։ Գրագէտն է ան որ 65/՛ դռնե բուն ուն ի ՄԱՏՐԽՍՐԷՈԻ8ԼՆ՛Ի ՎյՎռԱՀՀանԱՆ Գա ս պաԳԱՍրՊե ԱանՐԵԱՆ ղաւակն
թիւնր \աէն մինչեւ 1946։ ուժ– յ ունի եռանգ դ մ անաւանգ ունի Հաւա՛տք բա էր Տարօնի Յի՚աոլ գիւդ ին որ յաճախ կեդրոն
Միացեալ Աղգերու ժոզովիկն կ՚երթաք »•• ւելու սա տասբ Հատորնոց նոր վէպին դ որ պէտք դարձած էր յեղափոխականներու : Վ^աՀան ինքն ա/
Այո՛ յ ԷԲԲ^*1՜ 1^գք^ա^1էռ * միեւնոյն ատ ա 1– է կոչուի «՚/եաեքին պէս% : կախյ ասկէ աւելի ան - իր պարտականութիւն բ կատարած է եւ իբրեւ դիւ–
խատանքներ պիտի կատարեմ մեր Գատք ն՛երկա ֊ գութ եւ իրաւ պատասխան որ ալեւոր գրագէտ ր դին Հարուստներէն մին ապաստան կո ւտ ա ր յեղա–
յա ցն ելու Համ ար ամե րի կետն ժ՜ո ղո վո ւր դ Էն * Հա - կրնար տա/ իր ամբաստանիչ1։ե րո ւն ։ Հեռա ց կ՛ք վւոխականնեբու ։
կտոակ մ եր ղասն յուսախաբութեան ց, տակաւին պատրանքէն յ Օշականի յօնքին ծայրն իսկ չի ԸնդՀ . պատեբադմին զինուոր կր տարուի եւ
Հ աւատ ր ուն ինք ո բ Անգ լիան ու Ամ երիկեան ար –՛ շարժիր ի տես սա տմարդի լրբութեան նետուած դերի բռն՚ո լելով անգլ՛ բանակին կողմ է կբ փո ֊
՛լ ելք պիտի չՀանգիսանան դ աւլես ւ ակտն ժ-ողո - իր դրական ո ւթեան դ իր Համարումներուն իք ան - խադրուի Հեռաւոր Հնդկաստան :Հոն շատերու Հետ
վ՛ո ւրդի մ բ արդար իբաւունքներբ մասամբ գոՀա - ձին դէմ : կամ աւր կ՚արձանագրուի եւ Ս ուր իա կոլդա յ դ կր
ոնե /ու Համաս . . . Ու պայքար՝ այս տեղ : մասնակցի Արաբա յի եւ ուր ի շ կռիւներու : Կ իլի ֊
.3) ր ան սա կան մ շակո յթի ց ո լքին մ է^էն մ եծցած կ ի ո յ մէջ բախտր կ՚ունենայ գտնելու իր գիւղացի
(\աքի : Նիւ֊ Եորքի երկնալացներն են որ կ՚ուր սա գաղութէն : Եթէ ՛՛լոյ Հ մբ բացատրուի ք)1ուբի ո / շատ Համեստ բետան իքի մք զա լա կբ դ ՝Ծ ովիկ եւ
կ՚ամուսնանայ
ուագծուին Հ եռուն՝ Տաջիղ ՚ Ջախ ^."Գ^ՀԼ՝ Աղատ ու— եւ Լի բանան ի մ է^ Հ ա կա - 0 շա կ ան շ աբժո ւմբ իբր վերջ կ՛անցնի անոր ք*ետ ։ Կիէիկիոյ պարպումէն
Յէբան սա :
թեան Արձանք * աբգիւնք ժողովո ւբղի ղանգո լածին անուս վիճա - Տ ունաստան եւ 192,4։ին կու՛լա ւ
ո գենաւբ նա դան քուի կք յառաջանա
յ դէաէ՛ կինդ / ՚ ^ ^ ՚ Հ ^ կ՛" յ արդարացնող դա յն Հոս , Փարիղի
քասափ՝. Անօրինակ վա իւ մբ կբ խռո՚ԷԷ Հոգիս
մէջ : Համ ա լսարանական սերունդներ դ Գրողներու ք^ոլոր Հայրենակիցներն ու բարեկամնեբք կբ
մէք
պիտի սիրե՞ մ ա յս Նոր ԱշխարՀ բ : Միութիւն դ ուսեալ ել բարեկեցիկ գաղութին տա սիր Էին եւ կբ յար գէին՝ "\ի^ՔԲ * Ւ Ր են ց տանբ
կաւին չեն Հասկնար 46 տարուան գրական դաւա - վերջերս եօթ Հսդի էիս եւ շատ սիրով1
ԺԻՐԱ8Ր նանքի մք Հոգին դ չեն Հասկնար պարդ գրքի մբ տ– քՒադմ ան ներկա յ է ին բոլոր Հա յրենա կիցն երբ դ
լելի պարզ իմաստք աւ մարդիկ ղոՀ կ՚երթան ամ - դլվսաւո րո ւթեամ բ դօր * Ամ բատի : Գամբանական
բո խավար դ Հոգեպէս բոպիկ պաաեՀ ապա շտ\ն երո ւ : խօսեցաւ Պ • ՝ք՝երոբէ կաբապետեան դ շեշտելով դ
ՍՏԱՑԱՆԲ Իրապէս դ գաղթաշխարՀի ամէնէն յառաջա՛ցեալ ^ Ս իբելի 1ԼաՀան դ բսէ մ եր անթ իւ Հերոսներուն որ
իրենց կիսատ մն՛ացած ։ԼՈԲ^Բ ^ԼԼ՛ շար՛ո ւնակոլի ։
ղարգացած մաս ր չէ Յէրանսս՚յի Հայութիւնք։
ՀԱՅՈՑ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ, Հնագոյն գարերէն Այլ սովորական միջինին վբայ շատ սովորա <Հ.քծ՝րքաՀայ Գատք պիտի Հետապնդուի մինչեւ որ
մինչեւ մեր օրերը։ դ՛ասագիրք ազգ. նաիսակրթա– կան գաղութ մբ ։ ք) ւր գրագէտներ կան ^ մ ամուլ տիրանանք մեր արդար իրաւունքներուն : Ըսէ ^ որ
րաններու րարձրագոյն կարգերուն Համար : Բ •Հա կայդ սակայն չկայ գրականութիւն դ դրական շար այս անգամ ռուս մեծ ադգբ մեղ Հետ Հ» : Հանգիստ
տոր., կազմեց՝՜. Արմէն Մ ա ր ա շյ.ե ան : Հրատ. Ա. 0՛ ժումդ ուր երիտասարդներ կանդ բայց ոչ երիտա չա յւ չ ա ՛ՀՈ ւած ոսկորներուդ դ սիրելի Հա յրենակից ։
Խաչի ՇԲչ. վարչութեան : Տ ոչ . Նայիր ի, 1946, սարդ ո լթ ի ւն դ ո ւր երեկոյթներ կբ սարքեն դ կր ճա Տարօէւ
Հալէպ։ 320 մեծադիր էի Գին 500 ս– դ. կամ 3 ռախօսեն դ սակայն Հայկ* Մշակոյթբ չէ որ կ^օգ֊
տոլար ։ Հասցէ յ\աւ6ո ^&աշհ1աո, 8. Բ. 372, տուի ատկէ յ Ու՜ր գրագէտներ կբ խօսին յանուն ԱԴ.ԵԲՍԱՆԳՐԻՈ8 Եկեզեցասիրաց Միութեան
Ճ1շթ ( Տ յ ՚ ո շ ) : Հաս բնւգՀ . ժողովբ որոշած
Հ.Հայ Հրաշալի գրականութեանդ դ երբ ոչ մէկ թիւնբ եւ տանիլ զայն է.* Ա * շարունակել Սիու–
կացողութիւն ունին իրենց բրածէն ։ Հայաստան իր կաղմով դ՚լոյ–
ՓՈՐ2 ՄԸ ՀԱՅ ՏՊԱԳՐԱԿԱՆ ՏԱՌԵՐՈՒ ԲԱ 0 շա կան ի բնդդիմ ագի ր Զգրագէտն եբէնդ քա - քեքով եւ դրամով միասին։ ք* * ծախել Սիո*֊ֆի Հ"–
գըեց՝ ել Ադդ •
ՐԵՓՈԽՈՒԹԵԱՆ ԵՒ ԱՐԳԻԱԿԱՆԱՑՄԱՆ , նի^ն կարդացեր են՝ ան՛որ գոր°^Ր յ կարենալ, դա - ղբ դ դիմելով Առաջնորդին իշխանութիւն–
Օննիկ Աւետի սեան . նկարիչ , ԳաՀիրէդ \946։ Հա տելու Համար ։ փանի^ն դէթ գիտա կից են թէ ան ներունդ օրինական՛ ճամբով բնթացք տրուելու Հա
տոր մ ք շքեղ տպազր ո ւթեամբ ։ Գրաւոր օրինակ Հ ո սանք մք եդած է 30 տար ի է ի վե բ ու Հասած մար այդ որոշման։ Գ* կ ա թո դի կո ս\ին՛ Հրամանով
ներ տառե բո լ ձեւերբ վախելո ւ դ կրճատէ լու դ գեղեց •առանձին դ Հասած քովն ի վեր մերդոյգ գբակա ֊ Հա յաստանի մ էջ կառոլց ան ել տաճար մ բ դ յանու\ն
կացնելու Համար։ Մասնագէտներու կ ՚ ի յ ն ա յ ու - նութեանց . • * էէ՛– ո՞ւր Է պաՀոլքտած այն գրադէ– $՝արգմանչաց վարդապետաց դ իբրեւ կոթող յա -
սո է մնաս ի ր Լ լ Հ եղին ակին տեսութ իլննե ր բ : Գին 60 տք կամ քննադատ բ որ կարենար ամբաստանել թէ ւեբժական՝ Հայրենադարձ Հ՛այութեանքյգիպաոսի ։
եգիպտ * գաՀեկան ։
քաղքցի" , իսկ ես՝ գիւղացիի թո՛ք; ծռեցայ դ շունչս բռնած տարածեցի ձեռքերս դ կանչելդ կ՚ամչնամ դ յետոյ Հպարտութիւնս տա
Ա ատ), եր ս ... կաւին կ՛ անդամ ա լուծէ ղիս յ քա՚ղքօին՛ե*1՝ րք պիտ ի
Սքանչելի եղէգներ դ մոմի պէս կանգնած դ կր (հան՛կար՛ծ աղմուկ մք դ •աղատեն ղիս ։ Գանիկ կբ ճչայդ սակայնդ լալագին
սարսռա յին ջոլրին եղերքք : Ս աբսափեցայ ես. ինձմէ* կարծեցի թէ ջուրն ՛ւ ւ լեղապատառ * ՛Լ, ո յն բագի ձա յնբ դ շարունակ ։
Ես՝ գիէ-դացիի թո՛ք։ Ջեր թոքք ի^1^ թ"Ք ինկայ ։ ք՝այց Գտնի՛կն էր դ սաՀեր եւ ինկեր էր ի վերջո յ սկսան՛ ականջն՛երս րղդալ դ աչքեր ս
է դ շա^տ փափուկ է դ ո*վ տուած է ձեղի ՛այդ թր– վար դ ձորին մէջ։ Ատակեցի դ նետուեցայ ջ ուրին մթագնիլդ ակռաներս կափկափել* Զ գ ա ց ի ՈԲ իսք–
քբ Հ Ս աքար իա գետին եդերքք լողացող բագե0 րք դ մէչ, մինչեւ ծունկերս չուրին մէչ.. Հ ասայ մօտ ր՝ դ դինքս կք կորսնցնեմ ։ կարծեմ թէ վա ՛լողն եր կան
վադ-վագ-վագ . . . Գբկեցի ել .աշխատեցայ դնել ցամաքին ւԼրայ։ $ճլւ– վերք , բայց մեղեդի մբն է որ կբ լսեմ : կարծեմ
$ուրբ կբ վւշրուէր դ ապակիէ կտորներու նման՛ դ 1ած չէր բոլորովին դ բայց ել՝ այնպէս թաց էր թէ մեր գիւղացիներն են դ ԼՏ°Լ° Մաթոսք դ Օվա -
խատուտիկ խիճերուն վրա յ ու քիչ անգին կք խո տաբատբդ մինչեւ մէջքբդ ին չ՛՛լէ ս ել կռնակբ։ Ե *- կր • . . դ բայց Հ.Լոյս զուարթդ կ՛երգեն ականջիս
րունկնար կաղինի թուփերուն տակ : երբ Հողին վրայ դրի , չէր կրնար կենալ թրջած մէջ. . .։ Ջորին՛ եզերքին վրայ՝ վերջին կանանչուկ
Ես՝ գիւղացիի թո՚քՏ բայց դուն ալ կատուի ու լպրծուն Հողին վրա յ դ շարունակ կ բ սաՀէր ։ բոյսն՝ ալ վէր թալ ու մնաց ափիս մէջ. * . յեւոո §
գլո՛ւխ դ մա յբգ ալ աշնան վեբ^բ արտք մ ոռ ֊ Իսկ ես չէի կր^ո՚Ր ՔաւՒԼ ^ոբ*ս ի վար դ ոչ ալ ձորն փա յլակի չեղբեր տեսա յ դ զիլ ձտ յներով ժխոր մբ
ցոլած գդում դ պարոն եղբայրդ ալ սատանայի կո ի վեր դ ո րո վՀ ետ եւ կբ խորունկնար ջուրք ։ ՊաՀ մք լսեցիդ երկար եւ ՀետզՀետէ սաստիկ։ Ո*– գէխոլ՝
տո՛շ ... յոլոաՀատ՚ոլթիլնեկաւ վրաս դտեսնելով որ չեմ կր ցաւ֊ մբ դ ծանր ութիւն մ բ գանկիս մ էջ , կզակներու
փա՚դցք էր ջոլրին ձայնք ; Երբեմն էսիճերբ կր նար բեռս դնել Հողէն վրա յ ։ հք իղախ շարժումով պրկում մք դ յետ՚ո յ կայծակ յ ծուխ ո լ լ՛ ո ց * . . ։
գլորէին դ կայծոռիկի պէս ձ" ւ կոլաային , յետոյ մքդ վեր բարձրացուցի բեռս՝ ուսերուս վրայ դ եւ Ս՛ա՜յր ...
կբ կորսուէին ջսւ֊բիս խորութեան մէջ ։ քալեցի ջուրերոլն խորութեան մէջ ։ Մինչել ծի Այլեւս ոչինչ կը յիչեմ:
Սատանայի կոտո՛շ 1 այրած դ խանձ ա՛հ , սեւ9 ծերս ջոկբի մէջ ։ Երկարեցի ձեռքեր ս դ բեռս դրի Տենդի մէջ ութ օր : 40 աստիճան ջերմութիւն ;
ես գի՚ւդացիի թոք դ բայց մաքուր եւ անբիծ ։ Հոդին վրայ դ այստեղ եղերքք քիչ մբ տավւարակդ նցեր եմ չարէ •կ։
Գանի կ նստալ ձորին ՛արտեւան ունքին վրա յ դ վրան ^Լա՚լիս,ի (^ոլփ^՚ՐՈէԼ ^ ովանաւոր ։ Գանիկ *հիլգաոիի Ի ^ Ո ՚ Ք ։ Տու֊ր փէեմ սուլիչդ : Զա
իսկ ես սողացի մինչեւ ջոլրբ. Ոաքերս դրի քաքե պառկեցալ Հոդին վբայ դ կառչեցաւ թուփերուն դ տիկ : Գանիկ : Եղէդ կբ կտրեմ սուլիչ կբ շինեմ
րուն վրայ դ եւ եղէդներբ քաշեցի ինծի : Գիւ եւ յանկարծ բադի ձա՛յնք Հ Մինչեւ այդ վայրկեա– քեղի :
ղացիի թո՛ք։ նր ձայն չէր Հ Ա՛նտ ծ դ ՚ապաՀովաբաբ վախէն ։ Երբ իններորդ օրն է ։ Առաւօտ ։
Եա նայեցայ– Լաճք անՀոգ կբ դիտէր շար - ասլաՀովութեան մէջ դգաց ինքդինք դ արձակեց Մ շ ո * ֊ չ ի մէջդ կք բաց ուին աչքերս ։ Այնքան
յոգնած են ջիղերս դ որ բան մբ չեմ Հասկնար նախ ,
մումնեբք Լ՛ոո ս կբ կատարէի լարախաղացի պէս , բագի ձայնք.դ սուր եւ անախորժդ տգեղ եւ վախ ֊ ււչ ալ կք տեսնեմ ինչ ՛որ կբ գիտեմ ։
այլեւս •
ամէ՛ն վայրկեան սայթաքելու եւ ջո*֊–րին մէջ իյ կոտ։ % Ջերմ չունիմ
նալու վտանգով* Լռէ՛ դ քաղքցիի թ՛ոք*, "ք"քլա Ա Ի բարկացած՛.
Եթէ ջս^րբ իյևամ դ բսի միտքէս նորէն դ Այդ պաՀուն միայն ղգացիդ որ կք դողամ դ
յոյս չունիմ ՛որ թեւդ կ՚երկնցնես ։ Պիաի վադես սառն ո ր ս՛ կ ջուրք 1լ ասղնտէր արդէն մ արմինս ; Ո ւ ժսւ թ տւի դ գլուխս պարպուած իր ծանրութե
մօրդ մօտ դ բսելոլ Համար որ ջուրն ինկաւ*..գիւ Աշխատեցաք բռնել կաղնիին ճիւղերէն դ բայց նէն դ ոչինչ կբ յիշեմ դ ոչինչ 1լբմբռնեմ ։ Մ ա4՚ յրս ք
ղացիի թո՛քք։ ձեռքերս չՀասան : Փորձեցի ոստում մբ դ եղերքբ առաջին էակբ գոբ ճանչնամ դ սնարիս վրայ
Ջրելիս Հանեցի եւ սքանչելի եղէգ մք կտրե բարձրանալու Համար , անօգս ւտ ; հալեցի դէպի կախ ուած , աբցունքբ տչքեբուն մէջ։ Օվակ եւ Լօ–
ց ի ։ Ուրախ՝ ետ նայեցայ դ ցոյց տոլի լաճ ին դ նե– ետ դ ձորն ի վեր է ԲայՅ ոտքերս կբ մխրճուէին լօ կր խնդան դ ու կք պատմեն* Ասա՝*նկ զրկեցի դ
՚ոեցի իրեն։ Լաճք պառկեր՝ ՛իա ր կախուեր էր դ փր տի ղ մին մէջ ու չէի կր նար յա ռաջան ալ ։ Սկսայ ու դուրս Հանեցի ջուրէնդ 1լ րսէ մին։ Պ^ԼՈէ-խք *Հո–
ցնելու Համար տունկի մբ կանանչ ժանեակր ձո վախնալդ սկսայ սարսռալ։ Եզերքի իսոտերուն կք րին եդերքին վրայ գրա՛ծ՛ ք ձեռքեբբ տարածած եւ
րին կարմիր երեսին վրայէն * կառչիմ՝ կք փրթին , յառաջ կ՚երթամ՝ ^ " ՚ ֊ բ ը կր Հողին մէջ խրած՝ քնացեր էր կարծես ... *
Ջախ կողմս եղէդ մր եւս դ օձի մ էջքովդ Հասա խորունկնալդ Դ֊էաէ ետեւ՝ տիղմ : Օդ նա ՏԺ 1®լքկ Ի"կ ա քո կքյ^՚նբ։ Լաճ մյ.ն է վ՚աթթ՚ուե՚ր քղանց^
կիս երեք անդամը մեծ։ Թեւս եբկա՝րեց)ի դ քիչ մբ
Fonds A.R.A.M