Page 301 - ARM_19-1946_04
P. 301
11181
Ցաշեբ աՕոհսղհԱ րես , լի ոլրախութեամբ , սիրով կը լեցնէր կախ– րը կջ մնան Հայրենիքէն գուբս, եք աչը ստանձ–
օ •ուած տոպրակներուն մէջ ղան աղան մրգեղէններ , նած է անոնց Հայեցի դաստիարակման պարտակա
շնկոյղ, չամիչ, թուզ, եւն * Կէս գիշերին ամէն նութիւնը ։ Ա ենք բամբասանքով չենք զբաղեր ; Ու–
Ամէն ա՛նգամ երբ տարեկան տօն մը կը մօտե մարդ կը քաշուէր իր տունը , տան մեծը Հաւաքե յ՚իչսերը ինչ որ կհուզեն թ ո գ ընեն , մենք գիտակ
նայ, սիրտս կը սկսի արիւնոտի/ մեր անցեալի վառ լով իր տան անգամները ։ կաղանգի օրուան Հա - ցաբար եւ Հայրեւ-ասիր ուիժեամբ կը ծառայենք բո
յուշերով։ Հայը աւան գա պաշտ մողովուրղ է եղած մար մասնաւոր պատրաստուած Հացեր՛ով եւ խար լոր դմբախտ՚նեբուն անխտիր \ ծ<– ^քոՀ յէԲաւ– որ աի–
միշտ, որեւէ տօն սրբութիւն մըն էր մեր նախնիք կուած Հատիկներով, կր Հաւաքուէին գիւղի աղ կիններ եւ օրիորդներ միանան կ . էՕաչվւն , աւելի
ներուն Համար , սկսած Հեթանոսական օրերէն։ Ա– բիւր ին առջեւը ։ Հոն է ին բո լո բ գիւղացիները • փա յ լո ւն կատարելու Հ ամ ար մ եր պար տա կա նո ւթ ի ւ-
ռաքինի մոզովուրդ, Հակառակ անոր ՛որ գարեր Հակառակ եղանակի խստութեան % Հոն էին գիւղին նը Հանգէպ մ եր եզբա յրներ ո ւն եւ քո յբերաւն ՛ո–
շարունակ բազմատեսակ չարչարանքներ էր կրած, քաՀանան, վարդապետը* Ամէն մէկը բաղձանք մը. րոնք վաղը Հայրենիք պիաի երթան (ձալիեր) :
չարիքի մասին գաղափար չէ ունեցածէ Կ՚ապրէր ունէր յառաջի կայ տարուան Համար : կը լուաց՛ուէ Յետոյ ընկ • Տ • Տէր Աարգիսեան յանուն Կ •
խաղաղ վիճակի մէէ՝ իր շինարաբ աշխատանքով։ ին Նոր Տարուան ջոլրով, կը թրջէին՛ թացերը, հաչի, ՛առաջարկեց նիւթապէս քաջալերել Մի ու -
Տարուան այս եղանակին , երբ Հանդիսաւոր տօնե– խարկուած Հատիկները կը թափէին աղբի ւր ին թիւնը : Հինգ վա յ բ կե ան մամ ան ակ սաՀմ ան ո ւած
գումարը է Ըն
ՐԲ ՂՌ սկսէի՚ե» *"–ր ^ ա յ շինականը այլեւս ղաղ– շոլ–րջը > դողաՀարնեբր կը լո գնային Նոր Տ ա ր ուան էր ել 15.000 ֆրանքի բարձրացաւ
րած կ,ըլԼար դաշտային աշիւատանքէն , մեծ եռ ոք. ջոլրով, իբրեւ բումում իրենց Հիւանդութեանց % կերը շնւոբՀա կա էութիւն յա յան ելով փակեց նուի–
զեռ մը կը տիրէբ գիւղերու եւ քաղաքներոլ մէշ՝Հ թափուած Հատիկներով ու թրջուած Հացերով կա– րատուութիւն ը%
Նոր Տարին ել Ծնունդը մեծ ուրախութեան օրեր զանգած Կ^(Լէլայի^– աԳբի*–բքԼ% որպէսզի աւելի ա– Ժամը \ 1 ը անցըած Է, երբ սրաՀ մտաւ Տիկին
էին ամէնուն Համար, մեծէն մինչեւ պզտիկը ռատ Հոսի ջուրը յառաջիկա ք տարուան ընթացքին : Փափաղեան ԼՏԷսին-Էն՝) • Հակառակ ի ր ակարաւ -
շարմման մէչ՝ էին : Մ եբ Հեզ եւ աղալն ի ի ՝նման ան Հո ղագո րծն.ե ր ը եօթը տեսակ Հատեոէններ ի– թեան , չէր կբ°՝ած մերմե լ իր քո յրե բուն Հ բաւէ–
մեղունակ աղջիկները կը պատբաստէին իրենց Հե– րաբ խառնելով կր կաղանդէ ին նաեւ իրենց ախո րը , եւ ներողութիւն խնդրեց ուշանալուն Համար։
Հեղաճկուն պարերը մասնալոբ Հագուստներով Հ ռին կենդանիները, եւ այսպէս բազմաթիւ աւան– Տիկինը ճառ մը խօսելով, պատմեց կ՛ հաչի Հաս–
Հարս ու փեսայ կը պատրաստուէ ին Հանդիսաւոր գութիւններ կը կատարէին այգ օրը ։ Ո**վ կը մտա սւ ա ա մ ան պա ր ա գան ե ր ը Պ՛ոլս ո յ մէջ * «Այո՛ , Կ •
այցելութիւներ ւո/ւյ լո լ իրենց ծնո ղքն ե ր ո ւն՝ , կն– ծէ ր ձաՐ իքի մ աս ին * Գ-ի լղացին ա յլեւս Հոգ չու հաչը կազմուեցաւ այս պարագաներու տակ, փ՛որ
քաՀայրը ել կնքամայբբ , աւանդական նաւէբներով նէր* տարուան եղանակին Համեմատ իր տքնաջան ձեց իր կարելին ։ Եթէ այսօր ուե ինք Հայրենիք
բեռնաւո բուա՚ծ այցելութեան կ՚երթային իբենց աշխատանքով ա պա Հ ո ված էր ապրուստը : մը, ա յգ կր պարտ ինք Անդրան ի կնեբու , Մ ուրատ–
՛սանիկնեբուն , փոխադարձաբաբ սանիկները ի- ,Զմեռը Հանգստի եւ ուրախութեան եղանակ ներու , Արամներաւ, Աեբոբնեբու եւ այսպէս յայտ
բենց կն քաՀօր ։ մրն էր ։ Այսօբ երազ են դարձած այդ գեղեցիկ օ– նի եւ ան յա յտ բաղմ աՀ աղա ո Հա յ ր են ասէ բներ ու ւ
Տ ան տ ի կին բ շաբաթն եր աուաջ պատ բաստու - րերը • Տարագիր ենք , զրկուած ափ մբ Հողէ , պա Ւոկ այսօր Կ* հաչը ունի ուրիշ աշխատանք մ,ը*֊~
թիլններ կբ տեսնէր իր Հիլբերը րնդունելու։ ՏՈԼ– տառ մը տունէ , միշտ մտաՀոգ օրուան ապրուստի Հայրենիքէն դուրս ապրող նար սերունդին տալ Ու
նին փոքրիկներբ գիշերները անքուն, էՀանցըեէին, մասին ։ Ո՛ չ Ծնունդը, ո՛չ Նոր Տարին կամ Ջրատի սում եւ կրթութիւն , պատրաստել լաւ քաղաքա
ան Համբեր սպասելով Կ ա ղ ա ն գի աւանգական արա կը չեն ուրախացներ մեզ ։ Բար ու քանդ ՛են մեր. ցին եր ա յսօբ ո լան եւ վաղուան մ եծ Հայաստանի
րողութեանց : Բոլորն ալ գիտէին որ իրենք ղան ա՛ եր բեմնի գիլզերն ու քաղաքները * հ ոպան են մ եր Համ ար) *
ղան նուէ բներ պիտի ստանան իրենց ծնողներէն ու ծաղկաւէտ դաշտերը : Վայրի գազաններն ու բու ՍրաՀին՝ մէջ Հաւաքուած բոլոր մանուկները
ա/լմու—
մօաաւոր ազգականներէն յ երն են բոյն գրած Հ՛ոն։ Պ՛արաւոր ու ոխերիմ թշ նուէրնեբ ստացան , իրենց ՛ուրախութեան
կա ղան գի Հառաջին իրիկուն ր տ ան տ ի կինը կր ՛է ամ ի թուրքն է անցած ա յգ բո լո րին վրա յէն ՚ Ան կէն ներկաներն ալ կ՚ոգեւորուէին : Կ*արմէ շնրՀա–
պատրաստէր այգ օրուան պատշած աւանգական թաղ են մ եր բիւբաւո ր նա Հ ա տ ա կն ե ր ո լ ոսկորն քա ւո րել մեր քո յրեըը ՛ո րոնք մ եծ զո Հո զո ւթեամբ
կերակուրներ բ , մ ան ա լան գ եօթր տեսակէ շին՛ուած րբ ։ Առանց մեր սեփական Հողին ու Հայրենիքին , կազմակերպած էին սո յն Հանդէսը ։ Մ ա սն ա ւո ր
(իւ ո բուն՝) գնգԻ^է(Լ) նոր մր՚դեղէններ ՛ու ուրիշ, ո՛ Հ Ծ նո լն գբ կ ւ րա խացնէ մեզ , ոչ ալ Նո բ Տ ՛ա շնորՀակալութիլն Պ ՛Պ ՚ ^ ա յ ր ե լ ՛որդի Պալթայեա–
բաղմաթիւ ուտեքիքներ* Երբ մ՛ութը կոխէր, գօ– րին % Ա՝ ենք էլ ուրախ ան անք ա յն մամ ան ակ , երբ նի , որ փոքր իկնե րու պարի Համար կտորներ ն ը–
•տեկախը կբ սկսէր տափարակ տանիքներու կլորակ դարձեալ կը Հաւաքուինք մ եր Հա յբենի Հ ո գեր ուն լիրած էին Կ ՛հաչին, նոյնպէս ընկ* 3 ՛ Կօշկակար
երգիչներէն վար ; Այգ գօտիներուն ծայր երէն, վր այ ,ու կը շինեն ք մեր քանգո լա ծ քաղաքն ե րն ե՛անի ար կառատուն բ ձրի տրամադրած էր ։ Մէկ
կապուած ^ք Բէէա յ ին բա ւա կան մեծկակ տոպրակ - ալ գիւղերու Հայոլ շինարար բազուկով ։ խօսքով շնորՀակալութիւն բոլոր անոն՛ց ար կը քա
ներ, իբրեւ Աւետիսի նշան։ Տանտիկինը խնդումե Պ– Մ,Ա"0ՈԻԿԵ1Ա ջալերեն Կ . հաչը ;
ներկայ մը
ԿԱՊՈՅՏ ԽԱԶԻ ԱՅՍՕՐՈՒԱՆ ԵՐԵԿՈՅԹԸ ԲղԵՑԻՆԵՐՈՒ ԵՐԵԿՈՅթԸ
Բարեգործութիւնը քրիստոնէութեան Հ ի մնա - ՄԱՐՍԷՅԼ Համաքղեցիական Միութեան ըն
կան սկզբունքներից
«ՄԱՆՈՒԿՆԵՐՈՒ ՕՐԸ» տանեկան երեկոյթը տեղի ունեցաւ Ղ՝եկտ ՚ \Հին ։
մէկն է, ել մարդկային գերա Ս բ՛ա– Հը լեցուած էր Բզեցինեբով։ Հ ք ա տ չեն անոնք,
գո յն առաքինութիւնը * ՎԱԼԱՆՍ (Ցաոաջ). - ց>ր. կապոյտ հաչի յիսնեակ մ ը բանուո ր եւ ա րՀեստաւո ր ընտանիք -
Մ ե ր խն կելի նախն իք ա յս առաքի նո ւթի ւն ր Վալանսի մասնաճիւգի վարչութիւն՛ը կազմ ակեր ֊ ներ, մեծ մասով բազմանգամ, մինչեւ եօթ ղա -
քրիստոնէու
զարգացրել եւ սնուցել են իրենց մէջ պած Էր «Մ՛անուկներու Օրը» որ տեղի ՛ունեցաւ 21 ւա կնեբու ծնողներ՝ ծան րա բեռն ո լած բն տան եկան
Հիմ -
թեան առաջին գարերից։ Բարեգործութեան -Հհեկտ . շաբաթ երեկոյ , ՛րն կ * կօշկակարեանի շաա մը Հոգերով ։ Փոխն ի փոխ , անէք –թ-ռաներ ,
նադիրը Հայաստանում եւ աւագագոյն ներկա յա - կառատան մէջ՛, ինչպէս ամէն տարի եւ ամէն տեղ, ար տա սան ութիւննե ր եւ երգեր իրարու կը յ ա թոր
ցուցիչն եղած է մեր մէջ մեր Հայրապետներից Վալանսի էՍաչուՀինեբբ այս տաբի ելս ջանք չէին գեն ։ Հաճելի էր տեսնել Հոս Հասակ նետածմեր ե–
Ներսէս Ա եծը ։ խնայած
մեր փոքրիկները ուրախացնելու Համար յ, ե բ ի տ աս ա ր դ^ե ր ի տաս ա րգո ւՀ ինե րո ւն շո լրջպա րե -
Այս մարդասէր Հայրապետի ուղին բռնեցին (իաս/մր ՏՅՕին սր-աՀը արդէն լեցուած է՛ր եւ Հետղ– րը է իրական Բղեցինեբու չափ ճկուն եւ վայելուչ։
մեր պապերն ու Հայրերը։ հաչերը Հանդիսացան Հետէ Հեռաւոր շրջաններէ , Հակառակ սաստիկ Եւ ո րքա՚ն ոգեւո բ ի չ Էին անոնց բերա ններէն լս
այն նշանաբանը, որուն շուրջն իբենց ազգային ու ցուրտին , Հայրենակիցներ կուդային լսելու կապ • ուած երգերը* —- ՀձԼեռները լեռներ ը, պաղ պաղ
Հանրային գործ ունէո լթիւնր կենդրոնացբին մար էս ա չ ի խօոքը եւ տեսնելու Համար անոր մայրական ջ՛՛երերը , Առնեմ սիրած եարս ելլեմ լեռն՚երը» :
դասէր, .ազնիւ Հոգիները։ կարմիր Խաչ, կապոյտ գուրգուրանքը մեր մատաղ սերունդին Հանդէպ։ Բովընտի խօսա կց ութ իւններո վ կ^ առաջարկուի
-— Բ"Լ"Ր
Խաչ յ կարմիր քաղաքական Խաչ եւայլն Կ* նէաչի ատենապետուՀ ի Տիկին կօշկակար - Ներգաղթի՛ ի ն՛պաստ Հանգանակութեան ձեռնար՛ -
կարօտեալներուն եւ անոքներուն օգն՛ելու, սատա եան ի բացման խօսքէն վերջ, Կ* Ի) ա չի ԱանուՀինե– կել։ հօսք կը տըոլի Համ ա ք ղ ե ց իական ի քարտու-
րելու նպատակով * * * Ա բբա զան , գռվելի նպատակ՝ ր ր թնդացուցին իրենց Քայէերգը՝ Տիկինը ցալ զարին , ՛որ ամփոփ գծերով կը ներկայացնէ Միու-
որն իբենց ամուր ձեռքերի մէջ են պաՀ ում պատ - յայտնեց որ Տէսինէն Տիկ՛ Մ* Փափաղեան Հե - թեան գործուն է ութ ի ւնը , թ ո ւե լո վ «Նո ր Բդի» ի
ալով եւ Հ պար տ ո ւթե ամ բ մեր առաքինի մ ա յրերն ռադրով ւիմացոլցած է թէ պիտի էկինայ գալ մեր Հ իմնտրկմ ան , ՀԱ ասուն ց ի ք՚աւիթ^ Հ ր ասա յլերու
՛ու Համ եստավւալ լ օրի՛ս րգն երը Ա փիւռքի Հա յու ֊ Հ անգէսին խօսելու ; Այս առթիւ Համառօտակի (11.000 տոլաբ) եւ կարգ մ ը կարօտ Հա յրենակից–
թեան բոլոր անկիւնն երում եւ ծայրեր՛ում ••. ներկա յացուց Վալանսի կ* հ ա չի մէկ տարուան ներու նիւթական օմ՚անգակութ իւննե րը, եւ Ամե ֊
, Այսօր, շաբաթ իրիկուն , այդպիսի խաչերից դործունէոլթիւնը * Հարիւր տասը Հազար ֆրանքի րիկայի մէջ մեծ Հանգանակութեան մր ձեռնարկե
մէկի, ՊանեԷօ Բաշանի կապոյտ Ի)ա չի երեկոյթն մոլտք ունեցած են , որուն իննսուն Հազարը ծախ լու մտադրալթիլնը ։ Հաճո յքով կը յայան է նոյն–
է տ՛եղի աւնենալու, եւ Հայ Հասարակութիւնն իր սած ե ն կչւթսւկան գործի , աղքատի , .Հիւանդի , գե պէս Բ%իի Հայը» Քոյր Միութեան Ներգաղթի բե
սրբազան պարտքը պիտի Համարէ ներկայ գտնուիք րիներու , Հիւանդան՛ոցներու եւն ՚ ։ րած օժանդակութիւնը , 7.500 տոլաբ : $ԼոՀոդալ -
եւ կեն գան ի մյսսնակցո ւթեամբ խրախուսել մեր Ղ*ե զա ր ո ւե ս տ ա կան բամ ինը շատ ճոխ էր ։ /// սւ֊ թեամբ եւ գործունէութեա.մբ երկու Միութիւննե–
տի կնանց տ յգ ձեռնար կը % չոլՀիներբ իրենց Աանեբ՚ով եւ Հայկական տարազ րուն ալ Հետապնդած նպատակները գտնելով նոյ
^*յէ ըեկե բութիւնն ան. ցեալին մ էջ ունեցած է ներով խումբ ՛առ խումբ , զանազան երգերով եւ նանման եւ պատուաբեր բոլոր ՝ք՝դեց իներ ո ւն ՛ա -
^ու
շատ սաներ եւ ս ան ո ւՀ իներ դպ բո ցն ե րա ւն մ էջ ։ պարերով ինչպէս եւ արտասանութիւններով ն՚ոնց անշ\ստ գոր՚ծոԼնէութիւնը կբ նկատէ աւե -
Պատերազմի ընթացքում օգնած է Հայ գերիներուն րախացնէին ներկաները ։ լ ո ր ղ ) "՛ւ կը մաղթէ որ, 1947 տարին ըլլայ ՛Քղե -
ել միացումին
թէ նիւթապէս եւ թէ բարոյական միջոցներով։ Հանդէսին առաջին մասը լրացաւ։ Հիողռվուր՝– ցիներու Համագործակցութեան
Ւսկ ներկայիս նրա խնամքի տակ են Պրեվանի Հի գր սկսաւ կեր ո Լ խումին ՛որ նոյնպէս առատ էր* տարի :
ւանդանա ց\ին Հայ Հիւանգները, բոլորն ալ անոք եւ 15 վայրկեան դադարէ վերջ, սկսաւ երկրորդ մա Մինչ այդ Համաքղեցիականի Ա՚արսէյլի մա ս -
՛՛անօգնական ՚ Ա*օտաւորապէս մէկ տարի առաջ սը ։ Տիկին կօշկակար եան կրկին.բեմին վբայ * այս նաճիլղր արագ խո րՀրդակցո ւթեամ բ մբ կը յայտ
գրե
այգ Հիւանդանոցի Հայ Հիւանգներից մէկը Հա. անդամ խօսքր տուաւ Կ՛ հ) ա չի քարտ ո լղար ո ւՀ ի ՛՛՛է ԷՐ մասնակցութեան չափը, 20,000 ֆր՛,
մ արեա երիտասարդ Հասակում իր մ աՀ կանացուն Տիկին Պ* Մաղաքեանի որ գրաւոր գեղեցիկ ճառով թէ իր ունեցածր ամբողՓոլթեամբ : Ոգեւորութիւ
կնքեց, եւ ես այնտեղ անձամբ լսեցի,Հայ Հիւանգ– մ ր վե ր Հանեց Հայ կնոջ պարտական ութիւն ը Հ ան նը անսաՀման է– քառորդ մամոլան մէ^ 74.000^՛
նեբն անխնամ վիճակի մ է 9 էին գտնւում ։ Այգ Հի դէպ մեր բազմաչարչար ժողովուրդի դմբախտ բե կը բարձրանայ գումարեր։ Կը մասնակցին բոլորը
ւանդանոց ո ւմ կան ն տեւ ռուս Հ ի լան զլն ե բ , եւ կորներուն ։ կ * հէ՚աչբ նոր կազմակերպութիւն մբ անխտիր • բանուոր , արՀեստալոր, բարեկեցիկ եւ
մինչդեռ Ո՛ ուսն եր ին խնա՛մող եւ այցելող բաբի Հկ– Է * ան երկար տա բ ինե ր աշխատած Է եւ տ՛ա կա լին աղքատ , անգամ երեխաներր իրենց դանձանակնե
գինեբ կա յ ին , Հայ Հ իւանգներր մի ան գամ այն ան– պիտի աշխատի աւելի գօտեպնդուած , մինչել իր բու խնայողս ւթեամբ Մօնփէլիէի ներկայացուցիչ,
տէբունջ վիճակի մէջ էին, եւ մէկր չկար, ար նր– նպատակի իրագործումը, ցորչափ մեր փոքրիկնե– պ– ՎաՀրամ Ալօեան , 1000 ֆրանքի մասնակցոլ —
րանց նպաստներով, ուտելիքով եւ բաբոյապէս թեամբ կը յայտնէ թէ, այնտեղի •Բղեցիները նոյն
մխիթարութիւն պատճառէ ր է ՊանեԷօ Բաշանի կա ձեբուն • • • պէս Նոր Տարուան առթիւ նման Հաւաքոյթով ի–
պս լտ յ&՚աչի րն. կեր՛ութեան կանանցից ոմանք մաս ՕրՀնեալ լինի Հ՛ա՛յ ժողովուրդը * Նա միշտ բա րենց օման դակո ւթ իլն ր պիտի Հասցնեն Համաքղե
նակցում էին Հայ երիտասարդի յուղարկաւորաւ - րի եւ վե Հանձն Է Հանդիսացած ոչ միայն դէպի իւր ցիականի կեդր՛ոնին : կարդացուեցաւ Հարենակից
թեանը ե֊ որոշեցին Հետաքբքրուիլ Հայ Հիւանգնե– արենակիցը, Հարազատը, այլեւ գէպի օտարը Ս արգիս Վարգանեանի նամակը, Փարիզէն , որ մի
րի վիճակով, եւ աՀա այգ օրից նրանք իբենց խր֊ մինչեւ անգամ իր թշնամին* ՚ * թող այգ բա բ ո լ - ացման մաղթանքներով կր յայտնէր, թէ Փարիզի
նամքի ներքոյ առին Պ րեվանի Հիւան գանոցի Հա * թեան եւ վեՀանձն՚ութեան ոգին միշտ ապրի եւ ՚Բղեցհները կը սպասեն Մարսէ //ի օմանզակոլ .
Հիւանդնեբր : Երկու շաբաթը մի անգամ այցելում ջ՛երմացնէ նաեւ մեր նոր սեր ունդի ներկայացու - թեան արդիւնքին : Լուռ էին Աէնթ էթիէն ել ու
են հքաչուՀիներն այգ Հիւա՚նգներին , ոբովՀեսոեւ °իչՅ֊երին սրտերը, որպէսզի նրանք եւս իբրեւ ա– րիշ շրջաններու Հ՛այրենակիցները , որոնցմէ կյլ
նաքա զուրկ են լաւ սնունգիցճ տանում են նրանց ւանգ ա յգ բարի , առաքեն ի յատկութիւնը մա ռան սպասոլքւն Համանման կաբգադրութիւններ :
ամէն կարգի սննդեղէն • * քրիստոնէական եւ մաը^ գս ւթիւն թողնեն միւս սեբոլնգնեբուն Տ հօսք առին կարգ մը բոյր Մ իո ւթ իւններ ո լ
սուրբ գործ, եւ շա՛բունակենք նո յն աւղղոլ - ներկայացուցիչներ
դաս իրական մի բարի, աիկիններուն որ պատիլ է հէ րա խուսենք , որոնք յաջողութեան ել չնոր^
՛ոգով
բերում նրանց ա յգ , եւ մ անտ - թեամբ ել նոյն Հաւո րոլթեան մաղթանքներ ով դրուատեցին Հա -
լան ո. Հայ նուիրատու բարի, էոբիստո%եա^ ան - մարզես. Միութեան ա^րՀԽքեէութֆւհԽէ— ՝ք*«հքքհ
՚ ՚< յ
Fonds A.R.A.M
Ցաշեբ աՕոհսղհԱ րես , լի ոլրախութեամբ , սիրով կը լեցնէր կախ– րը կջ մնան Հայրենիքէն գուբս, եք աչը ստանձ–
օ •ուած տոպրակներուն մէջ ղան աղան մրգեղէններ , նած է անոնց Հայեցի դաստիարակման պարտակա
շնկոյղ, չամիչ, թուզ, եւն * Կէս գիշերին ամէն նութիւնը ։ Ա ենք բամբասանքով չենք զբաղեր ; Ու–
Ամէն ա՛նգամ երբ տարեկան տօն մը կը մօտե մարդ կը քաշուէր իր տունը , տան մեծը Հաւաքե յ՚իչսերը ինչ որ կհուզեն թ ո գ ընեն , մենք գիտակ
նայ, սիրտս կը սկսի արիւնոտի/ մեր անցեալի վառ լով իր տան անգամները ։ կաղանգի օրուան Հա - ցաբար եւ Հայրեւ-ասիր ուիժեամբ կը ծառայենք բո
յուշերով։ Հայը աւան գա պաշտ մողովուրղ է եղած մար մասնաւոր պատրաստուած Հացեր՛ով եւ խար լոր դմբախտ՚նեբուն անխտիր \ ծ<– ^քոՀ յէԲաւ– որ աի–
միշտ, որեւէ տօն սրբութիւն մըն էր մեր նախնիք կուած Հատիկներով, կր Հաւաքուէին գիւղի աղ կիններ եւ օրիորդներ միանան կ . էՕաչվւն , աւելի
ներուն Համար , սկսած Հեթանոսական օրերէն։ Ա– բիւր ին առջեւը ։ Հոն է ին բո լո բ գիւղացիները • փա յ լո ւն կատարելու Հ ամ ար մ եր պար տա կա նո ւթ ի ւ-
ռաքինի մոզովուրդ, Հակառակ անոր ՛որ գարեր Հակառակ եղանակի խստութեան % Հոն էին գիւղին նը Հանգէպ մ եր եզբա յրներ ո ւն եւ քո յբերաւն ՛ո–
շարունակ բազմատեսակ չարչարանքներ էր կրած, քաՀանան, վարդապետը* Ամէն մէկը բաղձանք մը. րոնք վաղը Հայրենիք պիաի երթան (ձալիեր) :
չարիքի մասին գաղափար չէ ունեցածէ Կ՚ապրէր ունէր յառաջի կայ տարուան Համար : կը լուաց՛ուէ Յետոյ ընկ • Տ • Տէր Աարգիսեան յանուն Կ •
խաղաղ վիճակի մէէ՝ իր շինարաբ աշխատանքով։ ին Նոր Տարուան ջոլրով, կը թրջէին՛ թացերը, հաչի, ՛առաջարկեց նիւթապէս քաջալերել Մի ու -
Տարուան այս եղանակին , երբ Հանդիսաւոր տօնե– խարկուած Հատիկները կը թափէին աղբի ւր ին թիւնը : Հինգ վա յ բ կե ան մամ ան ակ սաՀմ ան ո ւած
գումարը է Ըն
ՐԲ ՂՌ սկսէի՚ե» *"–ր ^ ա յ շինականը այլեւս ղաղ– շոլ–րջը > դողաՀարնեբր կը լո գնային Նոր Տ ա ր ուան էր ել 15.000 ֆրանքի բարձրացաւ
րած կ,ըլԼար դաշտային աշիւատանքէն , մեծ եռ ոք. ջոլրով, իբրեւ բումում իրենց Հիւանդութեանց % կերը շնւոբՀա կա էութիւն յա յան ելով փակեց նուի–
զեռ մը կը տիրէբ գիւղերու եւ քաղաքներոլ մէշ՝Հ թափուած Հատիկներով ու թրջուած Հացերով կա– րատուութիւն ը%
Նոր Տարին ել Ծնունդը մեծ ուրախութեան օրեր զանգած Կ^(Լէլայի^– աԳբի*–բքԼ% որպէսզի աւելի ա– Ժամը \ 1 ը անցըած Է, երբ սրաՀ մտաւ Տիկին
էին ամէնուն Համար, մեծէն մինչեւ պզտիկը ռատ Հոսի ջուրը յառաջիկա ք տարուան ընթացքին : Փափաղեան ԼՏԷսին-Էն՝) • Հակառակ ի ր ակարաւ -
շարմման մէչ՝ էին : Մ եբ Հեզ եւ աղալն ի ի ՝նման ան Հո ղագո րծն.ե ր ը եօթը տեսակ Հատեոէններ ի– թեան , չէր կբ°՝ած մերմե լ իր քո յրե բուն Հ բաւէ–
մեղունակ աղջիկները կը պատբաստէին իրենց Հե– րաբ խառնելով կր կաղանդէ ին նաեւ իրենց ախո րը , եւ ներողութիւն խնդրեց ուշանալուն Համար։
Հեղաճկուն պարերը մասնալոբ Հագուստներով Հ ռին կենդանիները, եւ այսպէս բազմաթիւ աւան– Տիկինը ճառ մը խօսելով, պատմեց կ՛ հաչի Հաս–
Հարս ու փեսայ կը պատրաստուէ ին Հանդիսաւոր գութիւններ կը կատարէին այգ օրը ։ Ո**վ կը մտա սւ ա ա մ ան պա ր ա գան ե ր ը Պ՛ոլս ո յ մէջ * «Այո՛ , Կ •
այցելութիւներ ւո/ւյ լո լ իրենց ծնո ղքն ե ր ո ւն՝ , կն– ծէ ր ձաՐ իքի մ աս ին * Գ-ի լղացին ա յլեւս Հոգ չու հաչը կազմուեցաւ այս պարագաներու տակ, փ՛որ
քաՀայրը ել կնքամայբբ , աւանդական նաւէբներով նէր* տարուան եղանակին Համեմատ իր տքնաջան ձեց իր կարելին ։ Եթէ այսօր ուե ինք Հայրենիք
բեռնաւո բուա՚ծ այցելութեան կ՚երթային իբենց աշխատանքով ա պա Հ ո ված էր ապրուստը : մը, ա յգ կր պարտ ինք Անդրան ի կնեբու , Մ ուրատ–
՛սանիկնեբուն , փոխադարձաբաբ սանիկները ի- ,Զմեռը Հանգստի եւ ուրախութեան եղանակ ներու , Արամներաւ, Աեբոբնեբու եւ այսպէս յայտ
բենց կն քաՀօր ։ մրն էր ։ Այսօբ երազ են դարձած այդ գեղեցիկ օ– նի եւ ան յա յտ բաղմ աՀ աղա ո Հա յ ր են ասէ բներ ու ւ
Տ ան տ ի կին բ շաբաթն եր աուաջ պատ բաստու - րերը • Տարագիր ենք , զրկուած ափ մբ Հողէ , պա Ւոկ այսօր Կ* հաչը ունի ուրիշ աշխատանք մ,ը*֊~
թիլններ կբ տեսնէր իր Հիլբերը րնդունելու։ ՏՈԼ– տառ մը տունէ , միշտ մտաՀոգ օրուան ապրուստի Հայրենիքէն դուրս ապրող նար սերունդին տալ Ու
նին փոքրիկներբ գիշերները անքուն, էՀանցըեէին, մասին ։ Ո՛ չ Ծնունդը, ո՛չ Նոր Տարին կամ Ջրատի սում եւ կրթութիւն , պատրաստել լաւ քաղաքա
ան Համբեր սպասելով Կ ա ղ ա ն գի աւանգական արա կը չեն ուրախացներ մեզ ։ Բար ու քանդ ՛են մեր. ցին եր ա յսօբ ո լան եւ վաղուան մ եծ Հայաստանի
րողութեանց : Բոլորն ալ գիտէին որ իրենք ղան ա՛ եր բեմնի գիլզերն ու քաղաքները * հ ոպան են մ եր Համ ար) *
ղան նուէ բներ պիտի ստանան իրենց ծնողներէն ու ծաղկաւէտ դաշտերը : Վայրի գազաններն ու բու ՍրաՀին՝ մէջ Հաւաքուած բոլոր մանուկները
ա/լմու—
մօաաւոր ազգականներէն յ երն են բոյն գրած Հ՛ոն։ Պ՛արաւոր ու ոխերիմ թշ նուէրնեբ ստացան , իրենց ՛ուրախութեան
կա ղան գի Հառաջին իրիկուն ր տ ան տ ի կինը կր ՛է ամ ի թուրքն է անցած ա յգ բո լո րին վրա յէն ՚ Ան կէն ներկաներն ալ կ՚ոգեւորուէին : Կ*արմէ շնրՀա–
պատրաստէր այգ օրուան պատշած աւանգական թաղ են մ եր բիւբաւո ր նա Հ ա տ ա կն ե ր ո լ ոսկորն քա ւո րել մեր քո յրեըը ՛ո րոնք մ եծ զո Հո զո ւթեամբ
կերակուրներ բ , մ ան ա լան գ եօթր տեսակէ շին՛ուած րբ ։ Առանց մեր սեփական Հողին ու Հայրենիքին , կազմակերպած էին սո յն Հանդէսը ։ Մ ա սն ա ւո ր
(իւ ո բուն՝) գնգԻ^է(Լ) նոր մր՚դեղէններ ՛ու ուրիշ, ո՛ Հ Ծ նո լն գբ կ ւ րա խացնէ մեզ , ոչ ալ Նո բ Տ ՛ա շնորՀակալութիլն Պ ՛Պ ՚ ^ ա յ ր ե լ ՛որդի Պալթայեա–
բաղմաթիւ ուտեքիքներ* Երբ մ՛ութը կոխէր, գօ– րին % Ա՝ ենք էլ ուրախ ան անք ա յն մամ ան ակ , երբ նի , որ փոքր իկնե րու պարի Համար կտորներ ն ը–
•տեկախը կբ սկսէր տափարակ տանիքներու կլորակ դարձեալ կը Հաւաքուինք մ եր Հա յբենի Հ ո գեր ուն լիրած էին Կ ՛հաչին, նոյնպէս ընկ* 3 ՛ Կօշկակար
երգիչներէն վար ; Այգ գօտիներուն ծայր երէն, վր այ ,ու կը շինեն ք մեր քանգո լա ծ քաղաքն ե րն ե՛անի ար կառատուն բ ձրի տրամադրած էր ։ Մէկ
կապուած ^ք Բէէա յ ին բա ւա կան մեծկակ տոպրակ - ալ գիւղերու Հայոլ շինարար բազուկով ։ խօսքով շնորՀակալութիւն բոլոր անոն՛ց ար կը քա
ներ, իբրեւ Աւետիսի նշան։ Տանտիկինը խնդումե Պ– Մ,Ա"0ՈԻԿԵ1Ա ջալերեն Կ . հաչը ;
ներկայ մը
ԿԱՊՈՅՏ ԽԱԶԻ ԱՅՍՕՐՈՒԱՆ ԵՐԵԿՈՅԹԸ ԲղԵՑԻՆԵՐՈՒ ԵՐԵԿՈՅթԸ
Բարեգործութիւնը քրիստոնէութեան Հ ի մնա - ՄԱՐՍԷՅԼ Համաքղեցիական Միութեան ըն
կան սկզբունքներից
«ՄԱՆՈՒԿՆԵՐՈՒ ՕՐԸ» տանեկան երեկոյթը տեղի ունեցաւ Ղ՝եկտ ՚ \Հին ։
մէկն է, ել մարդկային գերա Ս բ՛ա– Հը լեցուած էր Բզեցինեբով։ Հ ք ա տ չեն անոնք,
գո յն առաքինութիւնը * ՎԱԼԱՆՍ (Ցաոաջ). - ց>ր. կապոյտ հաչի յիսնեակ մ ը բանուո ր եւ ա րՀեստաւո ր ընտանիք -
Մ ե ր խն կելի նախն իք ա յս առաքի նո ւթի ւն ր Վալանսի մասնաճիւգի վարչութիւն՛ը կազմ ակեր ֊ ներ, մեծ մասով բազմանգամ, մինչեւ եօթ ղա -
քրիստոնէու
զարգացրել եւ սնուցել են իրենց մէջ պած Էր «Մ՛անուկներու Օրը» որ տեղի ՛ունեցաւ 21 ւա կնեբու ծնողներ՝ ծան րա բեռն ո լած բն տան եկան
Հիմ -
թեան առաջին գարերից։ Բարեգործութեան -Հհեկտ . շաբաթ երեկոյ , ՛րն կ * կօշկակարեանի շաա մը Հոգերով ։ Փոխն ի փոխ , անէք –թ-ռաներ ,
նադիրը Հայաստանում եւ աւագագոյն ներկա յա - կառատան մէջ՛, ինչպէս ամէն տարի եւ ամէն տեղ, ար տա սան ութիւննե ր եւ երգեր իրարու կը յ ա թոր
ցուցիչն եղած է մեր մէջ մեր Հայրապետներից Վալանսի էՍաչուՀինեբբ այս տաբի ելս ջանք չէին գեն ։ Հաճելի էր տեսնել Հոս Հասակ նետածմեր ե–
Ներսէս Ա եծը ։ խնայած
մեր փոքրիկները ուրախացնելու Համար յ, ե բ ի տ աս ա ր դ^ե ր ի տաս ա րգո ւՀ ինե րո ւն շո լրջպա րե -
Այս մարդասէր Հայրապետի ուղին բռնեցին (իաս/մր ՏՅՕին սր-աՀը արդէն լեցուած է՛ր եւ Հետղ– րը է իրական Բղեցինեբու չափ ճկուն եւ վայելուչ։
մեր պապերն ու Հայրերը։ հաչերը Հանդիսացան Հետէ Հեռաւոր շրջաններէ , Հակառակ սաստիկ Եւ ո րքա՚ն ոգեւո բ ի չ Էին անոնց բերա ններէն լս
այն նշանաբանը, որուն շուրջն իբենց ազգային ու ցուրտին , Հայրենակիցներ կուդային լսելու կապ • ուած երգերը* —- ՀձԼեռները լեռներ ը, պաղ պաղ
Հանրային գործ ունէո լթիւնր կենդրոնացբին մար էս ա չ ի խօոքը եւ տեսնելու Համար անոր մայրական ջ՛՛երերը , Առնեմ սիրած եարս ելլեմ լեռն՚երը» :
դասէր, .ազնիւ Հոգիները։ կարմիր Խաչ, կապոյտ գուրգուրանքը մեր մատաղ սերունդին Հանդէպ։ Բովընտի խօսա կց ութ իւններո վ կ^ առաջարկուի
-— Բ"Լ"Ր
Խաչ յ կարմիր քաղաքական Խաչ եւայլն Կ* նէաչի ատենապետուՀ ի Տիկին կօշկակար - Ներգաղթի՛ ի ն՛պաստ Հանգանակութեան ձեռնար՛ -
կարօտեալներուն եւ անոքներուն օգն՛ելու, սատա եան ի բացման խօսքէն վերջ, Կ* Ի) ա չի ԱանուՀինե– կել։ հօսք կը տըոլի Համ ա ք ղ ե ց իական ի քարտու-
րելու նպատակով * * * Ա բբա զան , գռվելի նպատակ՝ ր ր թնդացուցին իրենց Քայէերգը՝ Տիկինը ցալ զարին , ՛որ ամփոփ գծերով կը ներկայացնէ Միու-
որն իբենց ամուր ձեռքերի մէջ են պաՀ ում պատ - յայտնեց որ Տէսինէն Տիկ՛ Մ* Փափաղեան Հե - թեան գործուն է ութ ի ւնը , թ ո ւե լո վ «Նո ր Բդի» ի
ալով եւ Հ պար տ ո ւթե ամ բ մեր առաքինի մ ա յրերն ռադրով ւիմացոլցած է թէ պիտի էկինայ գալ մեր Հ իմնտրկմ ան , ՀԱ ասուն ց ի ք՚աւիթ^ Հ ր ասա յլերու
՛ու Համ եստավւալ լ օրի՛ս րգն երը Ա փիւռքի Հա յու ֊ Հ անգէսին խօսելու ; Այս առթիւ Համառօտակի (11.000 տոլաբ) եւ կարգ մ ը կարօտ Հա յրենակից–
թեան բոլոր անկիւնն երում եւ ծայրեր՛ում ••. ներկա յացուց Վալանսի կ* հ ա չի մէկ տարուան ներու նիւթական օմ՚անգակութ իւննե րը, եւ Ամե ֊
, Այսօր, շաբաթ իրիկուն , այդպիսի խաչերից դործունէոլթիւնը * Հարիւր տասը Հազար ֆրանքի րիկայի մէջ մեծ Հանգանակութեան մր ձեռնարկե
մէկի, ՊանեԷօ Բաշանի կապոյտ Ի)ա չի երեկոյթն մոլտք ունեցած են , որուն իննսուն Հազարը ծախ լու մտադրալթիլնը ։ Հաճո յքով կը յայան է նոյն–
է տ՛եղի աւնենալու, եւ Հայ Հասարակութիւնն իր սած ե ն կչւթսւկան գործի , աղքատի , .Հիւանդի , գե պէս Բ%իի Հայը» Քոյր Միութեան Ներգաղթի բե
սրբազան պարտքը պիտի Համարէ ներկայ գտնուիք րիներու , Հիւանդան՛ոցներու եւն ՚ ։ րած օժանդակութիւնը , 7.500 տոլաբ : $ԼոՀոդալ -
եւ կեն գան ի մյսսնակցո ւթեամբ խրախուսել մեր Ղ*ե զա ր ո ւե ս տ ա կան բամ ինը շատ ճոխ էր ։ /// սւ֊ թեամբ եւ գործունէութեա.մբ երկու Միութիւննե–
տի կնանց տ յգ ձեռնար կը % չոլՀիներբ իրենց Աանեբ՚ով եւ Հայկական տարազ րուն ալ Հետապնդած նպատակները գտնելով նոյ
^*յէ ըեկե բութիւնն ան. ցեալին մ էջ ունեցած է ներով խումբ ՛առ խումբ , զանազան երգերով եւ նանման եւ պատուաբեր բոլոր ՝ք՝դեց իներ ո ւն ՛ա -
^ու
շատ սաներ եւ ս ան ո ւՀ իներ դպ բո ցն ե րա ւն մ էջ ։ պարերով ինչպէս եւ արտասանութիւններով ն՚ոնց անշ\ստ գոր՚ծոԼնէութիւնը կբ նկատէ աւե -
Պատերազմի ընթացքում օգնած է Հայ գերիներուն րախացնէին ներկաները ։ լ ո ր ղ ) "՛ւ կը մաղթէ որ, 1947 տարին ըլլայ ՛Քղե -
ել միացումին
թէ նիւթապէս եւ թէ բարոյական միջոցներով։ Հանդէսին առաջին մասը լրացաւ։ Հիողռվուր՝– ցիներու Համագործակցութեան
Ւսկ ներկայիս նրա խնամքի տակ են Պրեվանի Հի գր սկսաւ կեր ո Լ խումին ՛որ նոյնպէս առատ էր* տարի :
ւանդանա ց\ին Հայ Հիւանգները, բոլորն ալ անոք եւ 15 վայրկեան դադարէ վերջ, սկսաւ երկրորդ մա Մինչ այդ Համաքղեցիականի Ա՚արսէյլի մա ս -
՛՛անօգնական ՚ Ա*օտաւորապէս մէկ տարի առաջ սը ։ Տիկին կօշկակար եան կրկին.բեմին վբայ * այս նաճիլղր արագ խո րՀրդակցո ւթեամ բ մբ կը յայտ
գրե
այգ Հիւանդանոցի Հայ Հիւանգներից մէկը Հա. անդամ խօսքր տուաւ Կ՛ հ) ա չի քարտ ո լղար ո ւՀ ի ՛՛՛է ԷՐ մասնակցութեան չափը, 20,000 ֆր՛,
մ արեա երիտասարդ Հասակում իր մ աՀ կանացուն Տիկին Պ* Մաղաքեանի որ գրաւոր գեղեցիկ ճառով թէ իր ունեցածր ամբողՓոլթեամբ : Ոգեւորութիւ
կնքեց, եւ ես այնտեղ անձամբ լսեցի,Հայ Հիւանգ– մ ր վե ր Հանեց Հայ կնոջ պարտական ութիւն ը Հ ան նը անսաՀման է– քառորդ մամոլան մէ^ 74.000^՛
նեբն անխնամ վիճակի մ է 9 էին գտնւում ։ Այգ Հի դէպ մեր բազմաչարչար ժողովուրդի դմբախտ բե կը բարձրանայ գումարեր։ Կը մասնակցին բոլորը
ւանդանոց ո ւմ կան ն տեւ ռուս Հ ի լան զլն ե բ , եւ կորներուն ։ կ * հէ՚աչբ նոր կազմակերպութիւն մբ անխտիր • բանուոր , արՀեստալոր, բարեկեցիկ եւ
մինչդեռ Ո՛ ուսն եր ին խնա՛մող եւ այցելող բաբի Հկ– Է * ան երկար տա բ ինե ր աշխատած Է եւ տ՛ա կա լին աղքատ , անգամ երեխաներր իրենց դանձանակնե
գինեբ կա յ ին , Հայ Հ իւանգներր մի ան գամ այն ան– պիտի աշխատի աւելի գօտեպնդուած , մինչել իր բու խնայողս ւթեամբ Մօնփէլիէի ներկայացուցիչ,
տէբունջ վիճակի մէջ էին, եւ մէկր չկար, ար նր– նպատակի իրագործումը, ցորչափ մեր փոքրիկնե– պ– ՎաՀրամ Ալօեան , 1000 ֆրանքի մասնակցոլ —
րանց նպաստներով, ուտելիքով եւ բաբոյապէս թեամբ կը յայտնէ թէ, այնտեղի •Բղեցիները նոյն
մխիթարութիւն պատճառէ ր է ՊանեԷօ Բաշանի կա ձեբուն • • • պէս Նոր Տարուան առթիւ նման Հաւաքոյթով ի–
պս լտ յ&՚աչի րն. կեր՛ութեան կանանցից ոմանք մաս ՕրՀնեալ լինի Հ՛ա՛յ ժողովուրդը * Նա միշտ բա րենց օման դակո ւթ իլն ր պիտի Հասցնեն Համաքղե
նակցում էին Հայ երիտասարդի յուղարկաւորաւ - րի եւ վե Հանձն Է Հանդիսացած ոչ միայն դէպի իւր ցիականի կեդր՛ոնին : կարդացուեցաւ Հարենակից
թեանը ե֊ որոշեցին Հետաքբքրուիլ Հայ Հիւանգնե– արենակիցը, Հարազատը, այլեւ գէպի օտարը Ս արգիս Վարգանեանի նամակը, Փարիզէն , որ մի
րի վիճակով, եւ աՀա այգ օրից նրանք իբենց խր֊ մինչեւ անգամ իր թշնամին* ՚ * թող այգ բա բ ո լ - ացման մաղթանքներով կր յայտնէր, թէ Փարիզի
նամքի ներքոյ առին Պ րեվանի Հիւան գանոցի Հա * թեան եւ վեՀանձն՚ութեան ոգին միշտ ապրի եւ ՚Բղեցհները կը սպասեն Մարսէ //ի օմանզակոլ .
Հիւանդնեբր : Երկու շաբաթը մի անգամ այցելում ջ՛երմացնէ նաեւ մեր նոր սեր ունդի ներկայացու - թեան արդիւնքին : Լուռ էին Աէնթ էթիէն ել ու
են հքաչուՀիներն այգ Հիւա՚նգներին , ոբովՀեսոեւ °իչՅ֊երին սրտերը, որպէսզի նրանք եւս իբրեւ ա– րիշ շրջաններու Հ՛այրենակիցները , որոնցմէ կյլ
նաքա զուրկ են լաւ սնունգիցճ տանում են նրանց ւանգ ա յգ բարի , առաքեն ի յատկութիւնը մա ռան սպասոլքւն Համանման կաբգադրութիւններ :
ամէն կարգի սննդեղէն • * քրիստոնէական եւ մաը^ գս ւթիւն թողնեն միւս սեբոլնգնեբուն Տ հօսք առին կարգ մը բոյր Մ իո ւթ իւններ ո լ
սուրբ գործ, եւ շա՛բունակենք նո յն աւղղոլ - ներկայացուցիչներ
դաս իրական մի բարի, աիկիններուն որ պատիլ է հէ րա խուսենք , որոնք յաջողութեան ել չնոր^
՛ոգով
բերում նրանց ա յգ , եւ մ անտ - թեամբ ել նոյն Հաւո րոլթեան մաղթանքներ ով դրուատեցին Հա -
լան ո. Հայ նուիրատու բարի, էոբիստո%եա^ ան - մարզես. Միութեան ա^րՀԽքեէութֆւհԽէ— ՝ք*«հքքհ
՚ ՚< յ
Fonds A.R.A.M