Page 94 - \ARM_19-1946_03
P. 94
1
ՆԱՄԱԿՆԵՐ ԼՈՆՏՈՆԷՆ ԻաղաղութեաԱ ժողովը թեամբ ւ Լրագրողնեբր իրենց աձՔ^Ր՚Ը. Աեւեռած են
դբիկերուն վրայ։ Առաջնորդի Հսկող անթարթ
աչքերր սակայն ղիրենք զգաստութեէսն կբ մղէ։ ,
— Վիքթոո֊ ւ
ՕեՀՌԻ ԳԱՇՆԱԳԻՐՀ «8ԱՌԱձ»Ի ԱՇԽԱՏԱԿԻՑԸ ԼԻԻ-ԲՍԻՆՊՈՒՐԿԻ Հէ՚֊հ.0 հ֊ԼՀ Կոէու՜Ի ա յ ս գաՀլէճր
ՊԱԼԱՏԻՆ ՄԷՋ կիսանդրին պատճառով։ \,ս տ ած կրէէա յ 1՚ս առ Հա
Մեր գրոց-բրոցներէն , իմ՝բագիրներէն եւ֊ իքա զաղութ եան խոբՀբգաժողովյի% առթիւ սարակ 19 կամ 20 ներկայացուցիչներ «Զորս Մե -
Հ * " յ հ ՛ Պ՛ատին մասին ՀՀեղինակաւոբ» կարծիք Լիւքսէնպուրկի պալատ բ զարդարանքի մէջ է ; ծերֆու արտաքին ֆախարարնեբովx %ոյնքթյն ալ
յա յան ող բանգէտներէ^ն քանի1՞ Հոգի տեսած ու. Պատրաստութիւննեբ ամէն կողմ, րնգունելու աշ– ոտքի մնացած կր Հետեւէին ժողովին ;
կարդացած են Աէվռի գաշնագիբր։ Մեր մատենա խաբՀի չորս կողմերէն եկող պատգամ աւո րնե ր ր, կ*անցնինք քովնտի ժողովասրաՀէն. ոսկեզօծ
դարաններէն քանի" Հա ար իրենց Հաստափոր Հա դիւանադէտնեբբ , լրագրողնեբր ելն՛։ ամէն կողմ , որմանկար , արձանիկ ձեռագրրծ՝
տորներուն կողքին պատուոյ տեղր յատկացուցած Երկու Հազար կբ Հաշուեն մօտաւորապէս գլուխ դործոցներ եւ վերջապէս մեծ գաՀլիճր որ
են այս վաւերաթուղթին որ \920ին կր Հաստատէր խորՀրգաժոզովին մասնակցողներով եւ Հդիտող»– պատերազմէն առաջ ՏԽ&է (ծերակոյտ) կր կոչէին։
իւ միջազգային օրէնքով կը նռւիրագործէր , 1918– ներու թ ի ՚ ֊ ր դ որոնց մէկ մասբ արդէն Հասած է Լրագրողնեբր կր բազմին։ Մեր առակ ո րգր
րն ստեղծուած Հայկական պետութեան մբ իրաւա Փարիզ, մնացեալն ալ Հասած պիտի ՐԱաբ երէկ , կր սկսի տեղեկութիւններ տալ։ ԱրաՀր կլորաձել
կան գոյութիւնը։ Այնքան բացայայտ է այս իրո երկուշաբթի : է ։ Զօրաւոր լուսարձակներ զետեղուած են վերր ,
ղութիւնը որ, միայննա յծերն .ու կապիկները» կրր՜ շարժանկարելու Համար խոբՀրդաժոզովր յ Լբա -
նան տարբեր կարծիք ունենալ : Փարիզի ամ են ամ եծ եւ ամ են ա շքեղ պան դո կ - գրոզներուն յատկացուած է առաջին պատշգամբ
ԱՀ աւասիկ կարգ մը մկրատուած ծանօթոլ - ներ բ պատ բաստ են լկ դո լնելու 2 1 ազգեր ո լ ներ եւն * ։ Եթէ ուշադրութիւն րնէք ձեր նստած
թի ւնն եր Գ ա կա գբին բո վան գա կո ե ան մ աս ին, կա յացուց ի կե բ բ : Ամ երիկեան , անգլիական ել բա զկա թո զն ե ր ո լ բարձիկնեբուն , պիտի տեսնէք որ
Գրասեղանիս վբայ է անոր անդլերէն բնագի– խոբՀրդային պատգամաւորներ ր որոշ մա եր մ ու - թալկայ են եւ եթէ միւս կողմ ր դարձնէք , տար ֊
ր բ Հ բատ արա կո ւած Արտաքին ն ա խ արա բ ո ւթե ան թիւն Հաստատած են արդէն, Չորսերու ժ ո դովին բեր գոյնով կաշի է...
կողմէ \920էին, գա կագի րնե բու լարքին 1 1 րղր : առթիւ ; քՕաբկա^նք թէ գիւանագիտութիւն : Մտածէումս
Լայնածաւալ բայց նիՀար Հ ատ ո բ մ բն է, ճիշտ Հ ա– Եշ օր փորձ մբ եղաւ ծանօթացնելու օտար Հեռունե ր ր կր սաւառնի ակամայ • »•
րի՚֊ր ^ՈՈՔ(Լ կապոյտ , ինչպէս բոլոր պաշտօ - լրադրոզներ ր , խորՀ բ գաժ ո ղո վի վա յբի եւ պատ - ԳաՀ լիճին մէջ կան 314 բազկաթոռ եւ մօտա -
նա կան Հ րատար ակութի ւնն երր Անգլիոյ մէջ՛, (\ւնի բաստ ո ւթե անց մասին : Հ ա բ ի ւր ի չափ օտար թրղ - ԼՈ րապէս 200 նստարան ալ առաջին եւեբկբորգ նեղ
երեք քարտէսներ Հ Այոաջինբ կր ներկայացնէ եկբո– թակիցներ Հրաւիրուած էին Լիւքսէնպուրկի պա - պատշգամբ ։
պական թուբքիան , Նեղուցներու գօտին , իզմիրի լատին բա կբ : Հրաւիրուած է Հայ մ ամուլի կող - Օտար Մ ամ ուլի Ընկերակցութեան բնդՀանուր
չբ^անր եւ մերձակա յ կղզի "եր՛ր ։ Երկրորգբ՝ Ա- մէ ^Տառաջ^ի աշխաաակիցբ միայն ։ քարտ ուգարր գ առիթէն օգ տոլ ել ո վ քան ի մր տե -
սի ական թուրքիս յ Հարաւա յին Հոն են զանազան ազգո ւթիւններ ո ւ լրադրող ֊ գե կո ւթ ի ւնն ե ր կուտա ւ լր ադր ո զներ ուն :
եւելեան– ներ , նոյնիսկ մինչեւ \$այրագոյն Արեւելքի թզթա– ք$ ո բ Հ բ գաժ ո զո վին ներկա յ ր լ լալու Համ ար
սաՀմաննեբուն մէկ մա ո բ Լիրան՝) , այս ինքն Արա կիոներր։ Մեզ 1լբնգունի 1\՚1ձ.ՈՈ , որ երկու
րատէն գէպի Հարաւ։ Աերասաիա Երզնկա կա– խօսքով բար ի գալուստ մ աւլթե լէ վել՚ջ, առաջնոր մասնաւոր մուտքի աբտօնադիրներ անՀբաժեշտեն :
՛Րին գծէն աւելի Հիւսիս քաբտէսր գլխատուած ԷՀ դի մ բ րնկե բ ակց ո ւթեամ բ կբ պտտցնէ պալատին Լրագրողներուն յատկացուած էր 240 տոմս , կա -
; ու
Եբրսրգբ Կէլիպոլոլի թերակղզին Գէո ւխնեբ զանազան գաՀ լիճն երբ։ ՀՀարգարանք ամենաւբեք ։ րելի եղաւ բարձրացնել 3 0 0 ^ ։ Ֆրանսական մ ամ ո ւ՛
Գալ ԳԻՐՌ բաժնուած է 13 / ա նի մը բանուորներ վերջին յարդարանքն է որ լր բաւական թուով կր պաՀանջէ , դեսպանատուն– .
433 ւ յօգուածնեՐրո Հետե լեւ ձեւ կ րնեն , ինչպէս գծ՜ագրիչի վյւձինի վերջին Հար - նեբբ միջամտած են եւ զանազան երկիրներէ եկող
I, Ազգերոլ Գակակցոլթեան Ուիււոր , 26 ուածր X լրագրոգնե բուն կ* ուզեն ամ էն գնով , կաբելի եղա
յօդուած ծին չավւ շատ տոմսեր ապաՀ ովել : Ն ո յնիսկ Չի -
*Լեց Հարիւր րանուորներ քառասուն օրէ ի վեր նա սա ան էն Հ եռագիր մր այսօր կր Հ աղորդէր թէ
2.– թուրքիս յ ս ա Հ մ աննննեերբր,բ , 99 յօգուած : անրնդՀատ աշխատած են , Աէացնելոլ եւ վերջին ճամ բա յ ելա ծ են 8 լրագրոգնեբ եւ դեսպանատունն
3.– ՛քազաքական մ աս , 1 04 յօգուած ։ փայլբ տալու, այգ շքեգաղարգ պալատին ։ ալ կբ պաՀանջէ ապաՀ ովել անոնց մուտքը։ Այս
4.֊ Փ ո քրամ՚ասնութիւններ ք 12 յօգուած ։ Աանբակրկիտ պատրաստութիւն : Գիւրացնե - պի՛սի կացութեան մը աո ջ/, լ ստիպուած ենք կըը–
5.– Զինուորական, ծովային ել օգային պայ լու Համար լրագրողներու աշխատանքբ Հեռախօսի ճատել եւ թերթի իմրա գր ո ւթ ի ւնն ե ր ո ւն մ իա յն
մ աններ , 56 յագուած : նոր դիծեր ալ Հաստատած են։ Երկու ^արի*֊Ր Հե մուտքի տոմս սաՀմանել։ Զենք կրնար ապաՀ ովել
6.– Պ ատեր ա գ մ ական գերիներու
Հարց ել գե ռախօս , ութ ր վերապաՀ ուած մ ամ ուլի զանազան նոյնիսկ բոլոր թերթերը : Նաիսապաաուութիւն պի
բեղմ աններ , 18 յօգուած ։ դո ր ծա կա լո ւթ ե ան ց ^ \2ր պատգամ աւո րնե ր ո ւն փ ս կ տի արուի մեծ ազգերո ւն . . .
1.— Պատժական միջոցներ, 5 յօդուած՛– 4եր թգթակիցներ ո ւն– : ԳմդոՀոլթիւն ել փսփսուքները ծայր կուտան։
8 , Ելմ տա կան
Հարցե բ , 30 ,օ դու. ած ։ Հեռաձայնր կապուած Է գրեթէ ամէն երկրի եւ Կրկի՞ն նաիապաաուոլթիւն • • • կրկի՞ն «Մեծ»եր.–
9. Տնտեսական Հարցեր, 57 յօգուած ։ օրուան որեւէ ժամ ուն կարելի է Հ ա ղ ո րդակցու - Ընդ Հ . քարտոլղարբ կը ջանայ Հանդարտեցնել֊
10.– Օդային երթեւեկ, 10 յօ դ ո ւ ա «> * իմ իւն ունենալ , ամենայն դիւր ութեամբ ։ —^ Ի^նչ ընենք, մօտաւորապէս երկու Հազար
\թաւաՀ ա նգիս տներ , ջրուղիներ եւ եբկա– Առաջնո րդբ մեգ այցելել կուտա յ այն գաՀլիճր լրագրողներ ենք, կաբելի չէ բոլորին ալ գոՀացում
11.– թոլղիներ
, 46 յօ ուր տեղի ունեցաւ որ ս Ա եծեբ^ու ժողովբ ։ Կ լո– աոալ։ Անոնք որ ներկայ պիտի չկրնան ՐԱաէ ,
Աշխատանքի վերաբերեալ Հարցեր, 41 րաձեւ սեղան մբ, շուրջ բոլՀորր 19 պարապ աթոռ– պիտի կրնան լսել քովնտի դաՀլիճէն ել Հետելի/
12.– յօդուած :
ներ , որոնց վրա յ Հ անդչած է ին աշխարՀ ի ճակա ֊ նիստերուն յ
^անազանքսնք , 19 յօգուած X տադիբր վարողնեբր։ Վիքթոռ Հիւկոյի կիսանդրին Կ՝ անցն ինք գրադարանը՝ 200.000 գիրք։ (ճիչդ
13Ի.* ւր—ա քան չփ ււ.ր իր արոնք
նոլմները : ԳԼՈ լխ .իո լ<ս սա՝ ո բա բա կր Հսկէ սեղանին վյրայ։ Աեգանին վրայ կան 19 Նարդունիին տեղը , կր մտածեմ) :
գրի կեր եւ կաղամ ար , դրուած աթոռի ուդգոլ - Զանազան ղաՀլիճներէ կ՚անցնինք ,
Նաիաբանին մէջ կը կարդանք Հետեւեալը*
« իՀրիտանական կայսրութիւն , 3)րա՝նսա, ի– պայման կբ դնեն որ այն պարագային երբ Թուր
տալիա եւ լՀավան — ա յ ս պ հ տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր բ ա յ ս ո ւ քիա մեղանչէ Գաչնագրին դէմ, կամ եթէ մանա պիտի փոխանցէ Հունաստանին , ոբ պիտի ստանձ -
ն է քազաք ին ու գաւառնե բու վար չո ւթեան ամ -
հետեւ ներկայ դաշնագրին մէջ պիտի յիշատակ - ւանդ չյարգէ փոքրամասնութեանց ցեղային , կրօ բո ւլ ջ պատաս խանատ ո լո ւթիւն ր։
ՀԱՅԱՍՏԱ՜Ն– -
ուին իբրեւ գլխաւոր դաշնակից պհտութփւննեբ — նական ու լեզոլական իրաւունքները , Գահակից
ՀԱՅԱՍՏԱՆ, Պհլսիքա, Յունաստան , Հիսսպ, Լե ները իրենց կը վեր ապաՀ են այդ տրամադրութիւն–
հաստան , Փորթւււգալ , Ռումանիա , Սեբպ-Խրուաթ– նեբբ ձե ւափո խելո լ իրւ 1-նքր եւ թուրքիա իք Գա կադր ին երրորդ գլխուն վեցերորդ Հատ–
- Սլովէն պհտոլթ֊իւնբ Էն Չեխոսլովաքիա — այս կողմ է կր Հ ա ւան ի նոր կ ա բ դա դ բ ո ւթ ե ան : Լոգանի ուածը (յօդուածներ 88. 89. 90. 91. 92. 93) ամ բոգ–
պետութիւնները կբ նսսլմհն վերոյիշհալ գլխաւոր անփառունակ գա կա գիրն ալ ուն ի այս կամ ասոր ջութեամբ կբ վերաբերին մեր Հարցին ։
պետ՚ութ-եանց կողք ին , Դաշնակից սլետութ իւննե– նմ ան տ ր ամ ա գ ր ո ւթ ի ւն մ ր ի պա շտ պան ո ւթ ի ւն կասկած չունիմ ո ր Հա յոց ազգին բո լո բ զա
րր — մէկ կողմէն, իսկ միւս կողմէ Թուրքիա • • • փո քրամ ա սնութեանց տա րրական իրաւունքներուն : ւակներբ , «զա ր գա ց ե ա լ եւ ո չ-զա ր գա՛ց եա հ» ա յլեւս
եւ այլն։ » Մի՛ Հս՚ր՚է՚՚եէք, սակայն , թէ թուրքերր ինչ ձեւ ու գոց գիտեն ՏՏրդ յօդուածբ , իբրեւ նոր օրերու
Փոքր ազգեր ո լ անուններր ա յ բո ւրեն ա կան մեկնութիւն տուին այգ պայմանագրական իւօսքե– «Հայր Մեր» — Թ ո ւ ր ք ի ա , հ ա մ ա ձ ա յ ն Դ ա շ ն ա կ ի ց
պետութեանց կողմէ նախապէս տրուած որոշման 7
կարգով դասաւորուած բլլալուն Համար է ՛որ մեր րուն եւ ի՜՛նչ անզուգական Ո է ն յ 3 վ մ է ( ա ւ թ ե ա մ ո վար ներկայիւս կը սանչնայ Հայաստանը իրրեւ ազատ
ու անկախ պ ե ա ո ւ թ փ ւ ն մ ը »:
անուն բ յիշատակոլած է ամէնէն առաջ (^\ա16Ո1Ձ.) I ուեցան իրենց ո չ~իս լամ քազաքա ցիներ ո ւն Հետ,
պատուի - վերջին 23 տարին :
Նախւ Կը յւ կուտայ լիազօր պաշտօնական անջատ յօդուածներ Յ օ դ ո ւ ա ծ 89 թուրքիա եւ Հայաստան, ինչ
ր ակներ ուն 27
անուններր ել իրենց իրենց վեց յաւելուած– պէս նաեւ պայմանադիր բարձր կո զմ ե ր բ կբ Հաւա
Հանգամանքբ։ Այգ շոԳձ"Գոլ֊ե անուններ՛ու կարգին ներով կբ շօշափեն %եզուցներու խնդիրբ։ թոլբ– նին Մ * ՆաՀանդնե բու ՆախադաՀ ին իրաւարարու
նաեւ Հետեւեալբ ՀԱ8ԱՍՏԱՆի Էողմ՚Է ԱՆեաիս քիա ազատ պիտի թո զո ւ Տարտանէլի կամ Վոսփո– թեան յանձնել Հա յաստանի սաՀմ անն եր ո ւ ճշտու–
Ա ե ա բ ո ն ե ա ս ՝ "Նախագահ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հանրապե– րի երթեւեկբ քոլոի ազգեր ու նաւերու ու օդային մր կարնոյ , Տրապիզոնէ, Վանի եւ Բաղէշի նա՜
Ս ա ւ ֊ թ ե ա ն Պ ա տ ո ւ ի ր ա կ ո ւ թ ե ա ն : • Բամբասանքի կամ ուժերուն առջեւ, զինուորական թէ առեւտրական , Հան գներ ուն մէջ :
չարամտութեան թոզ չվերազրոլի , եթէ րսեմ ան– պատերազմի թէ խաղաղութեան ատեն։ թուրքիա Յ օ դ ո ւ ա ծ 90. Եթէ , Համաձայն վերոյիշեալ
միջապէս որ մեր Հայրենիքին անունով Ա եվռի իրաւունք պիտի չունենա յ ամբոլթիւննեբ շինելու յօդուածին այս նաՀանգնե ր բ ամբոզջոլթեամբ կամ
Գա կագիր բ ստորագրած է միլքիայն Աւետիս Ա– Նեղուցներու գօտիին մէջ: մ ասամր փո խանցո լին Հա յ կա կան պետութե ան ,
Հաբոնեան ։ Գակագրին այս տ րամադբութիւննե ր բ «.բարե այդ պարագային թուրքիա կր Հ րաժարի իր բոլոր
թուր քիս յ կողմէ ստորադրած են Հատի փա - փոխման» ենթարկուեցան Լոգանի մէջ \923ին , իրաւունքներէն ա յ դ Հ ոզերուն վրա յ • Գա կադրին
շա՝ ծերակուտական ՏՐիգա թէվֆիք 1 ծերակուտա իսկ 1936 Ցուլիս 20ի Համաձայնութեամբ (Մոն - ելմտական բաժնի տրամադրութեանց Հիման վր՜
կան եւ Րէշատ Հալիս պէ յ, Պ ե բն ի գեսպանր։ թրէօ) թուրքիա կբ վերստանար Նեզուցներբ զի բ,այ,,,,, էւ ո֊ր֊ պ.ի.տ.ի ւ * ճ լաուի
Զա՝նց կ՛առնեմ Ազգաժոզովի Ուխաին 26 յ°Գ՜ նելու եւ ամրացնելու վեՀապետական իբաւունքր։ ա -յյն•՝• Հ–աէմասեմ ս աստ աա ութո ւլի<ւքնր բ
աածնեբր, քանի որ ա յղ ԳԼոլՒւ1 ն թաժան ՔԻՒՐՏԻՍՏԱՆ զոր Հայաստան պիտի ստանձնէ թուրքի ո յ ելմտա
մ ասր կր կազմ է առաջին պա տ ե ր ա զմ էն վերջ կրն– Համ աձա յն ()2րգ յօդուածին , բրիտանական , կան պա ր տ ա լո ր ո ւթ ի ւնն ե ր էն կամ պիտի պաՀանջէ
քո ։ ած բո / ո ր դա կ ա դ իրն ե բ ո ւն եւ բացառիկ ար ֆրանսական ե իտալական կառավարութեանց կոդ՛ այն իրաւունքներբ ոբ իրեն բաժին կ իյնան ։
ժէք մր չի տար մեզ շաՀագրգռոզ վաւերաթուղ մէ ն շան ա կո ւա ծ մասնաւոր յանձնաիսումբ մբ ներ– մասնՅ օ դ ո ւ ա ծ 91. Հոզերու փոխանցումէն յետոյ
թին : Միջանկեալ յիկմ միակ որ թուրքիա ստո կայ գակագրին դոբծագբոլթենէն վեց ամիս ետքր նաւոր յանձնա խո ւմ բ մր պիտի ն շան ա կո լի
րադրած չէ ք\ւխտ հ/, ոբովՀետեւ իր անգամ ա կց ու պիտի պատրաստէ՝ Եփբատի արեւելեան կ՚՚զմր եւ թուրք եւ Հայ սաՀմտնագլուխ ր տեգւոյն վյւայ
՛թ իւն բ միջազգային ու ոզբացեալ Ար ի ս սլա՜ Հայաստանի Հարաւային սաՀմանադլուխէն Հարաւ գծելու Հ ամ ար •
գհսին շէգունուեցալ 1932/1.։ տա ր ած ո լոզ քբ տա բնակ շրջաններուն մ էջ քբտա - Յ օ դ ո ւ ա ծ 92. — Հայաստանի , Ազրպէյճս՚նի եւ
Գա կադրին 2,1բգ յօդուած ր կր ճշդէ թուր– կան ինքնավարս ւթ իլն ստեղծելու առաջադր ու Վրասաանի սաՀմաննեբբ պիտի ճշտուին շաՀակից
պետութեանց ուղղակի Համ աձա յնութեամր X
քրոյ սաՀմաններր Աեւ \$ով, (Հունաստան , Մ ա ր– թեամ բ մշակուած նախագիծ մր ։ Եթէ Համ աձա յ–
մ արա , Աուբիա եւ Միջագետք : ինչ կր վերաբերի նութիւն չգոյանայ> Տանձնախումբբ խսդէՐլՀ "(է^է Յ օ դ ո ւ ա ծ 93,— Հ այաստան կ՛ընդունի եւ կր
արեւելեան սաՀմանին, յօդուածբ 1քբ բացատրէ թէ յզէ շաՀակից կառավարութեանց ։ Հաւանի կնքել գլիաւո ր գաչնակից պետութեանց
՚1՚ ՚* րջնա կան սաՀ մ՝ անագիծ բ պիտ իւ ճշտոլի Հա մա - ԻԶՄԻՐ • - Հետ գաչնագիր մը որուն մէջ պիտի նչանակուին
ձա քն $)բգ յօդուածին , որուն պիտի անդրադառ 18 յօդուածներ կան Գակագրին մէջ այս քա այն տրամադրութիւները որոնք յարմար կր ն կա
նանք քիչ վերջբ ։ Յերդ յօդուածով Գակակիցնեբր տու ին պաչտպանելու Համար ցեղով, լեզուով կամ
թուրքիոյ կբ թոզուն Պոլիսր որ պիտի շարունակէ ղաքին ու շրջակայ գաւառներու մասին։ Ւզմիրբ կրօնքով տարբեր մողովո լրգնե բու չաՀեբը Հա ՜
պիտի պատկանի թուրքիո յ , բայց այս Վերջինր յաստանի մէջ։
մնւ ՛լ թոկրք պետ ութ եան մ ա յ ր ա քա գա իր վեՀապեաական իրաւունքներ ու կիրարկումր (Մնացեալը յաջբդով) ԺԻՐԱՑՐ
Fonds A.R.A.M
ՆԱՄԱԿՆԵՐ ԼՈՆՏՈՆԷՆ ԻաղաղութեաԱ ժողովը թեամբ ւ Լրագրողնեբր իրենց աձՔ^Ր՚Ը. Աեւեռած են
դբիկերուն վրայ։ Առաջնորդի Հսկող անթարթ
աչքերր սակայն ղիրենք զգաստութեէսն կբ մղէ։ ,
— Վիքթոո֊ ւ
ՕեՀՌԻ ԳԱՇՆԱԳԻՐՀ «8ԱՌԱձ»Ի ԱՇԽԱՏԱԿԻՑԸ ԼԻԻ-ԲՍԻՆՊՈՒՐԿԻ Հէ՚֊հ.0 հ֊ԼՀ Կոէու՜Ի ա յ ս գաՀլէճր
ՊԱԼԱՏԻՆ ՄԷՋ կիսանդրին պատճառով։ \,ս տ ած կրէէա յ 1՚ս առ Հա
Մեր գրոց-բրոցներէն , իմ՝բագիրներէն եւ֊ իքա զաղութ եան խոբՀբգաժողովյի% առթիւ սարակ 19 կամ 20 ներկայացուցիչներ «Զորս Մե -
Հ * " յ հ ՛ Պ՛ատին մասին ՀՀեղինակաւոբ» կարծիք Լիւքսէնպուրկի պալատ բ զարդարանքի մէջ է ; ծերֆու արտաքին ֆախարարնեբովx %ոյնքթյն ալ
յա յան ող բանգէտներէ^ն քանի1՞ Հոգի տեսած ու. Պատրաստութիւննեբ ամէն կողմ, րնգունելու աշ– ոտքի մնացած կր Հետեւէին ժողովին ;
կարդացած են Աէվռի գաշնագիբր։ Մեր մատենա խաբՀի չորս կողմերէն եկող պատգամ աւո րնե ր ր, կ*անցնինք քովնտի ժողովասրաՀէն. ոսկեզօծ
դարաններէն քանի" Հա ար իրենց Հաստափոր Հա դիւանադէտնեբբ , լրագրողնեբր ելն՛։ ամէն կողմ , որմանկար , արձանիկ ձեռագրրծ՝
տորներուն կողքին պատուոյ տեղր յատկացուցած Երկու Հազար կբ Հաշուեն մօտաւորապէս գլուխ դործոցներ եւ վերջապէս մեծ գաՀլիճր որ
են այս վաւերաթուղթին որ \920ին կր Հաստատէր խորՀրգաժոզովին մասնակցողներով եւ Հդիտող»– պատերազմէն առաջ ՏԽ&է (ծերակոյտ) կր կոչէին։
իւ միջազգային օրէնքով կը նռւիրագործէր , 1918– ներու թ ի ՚ ֊ ր դ որոնց մէկ մասբ արդէն Հասած է Լրագրողնեբր կր բազմին։ Մեր առակ ո րգր
րն ստեղծուած Հայկական պետութեան մբ իրաւա Փարիզ, մնացեալն ալ Հասած պիտի ՐԱաբ երէկ , կր սկսի տեղեկութիւններ տալ։ ԱրաՀր կլորաձել
կան գոյութիւնը։ Այնքան բացայայտ է այս իրո երկուշաբթի : է ։ Զօրաւոր լուսարձակներ զետեղուած են վերր ,
ղութիւնը որ, միայննա յծերն .ու կապիկները» կրր՜ շարժանկարելու Համար խոբՀրդաժոզովր յ Լբա -
նան տարբեր կարծիք ունենալ : Փարիզի ամ են ամ եծ եւ ամ են ա շքեղ պան դո կ - գրոզներուն յատկացուած է առաջին պատշգամբ
ԱՀ աւասիկ կարգ մը մկրատուած ծանօթոլ - ներ բ պատ բաստ են լկ դո լնելու 2 1 ազգեր ո լ ներ եւն * ։ Եթէ ուշադրութիւն րնէք ձեր նստած
թի ւնն եր Գ ա կա գբին բո վան գա կո ե ան մ աս ին, կա յացուց ի կե բ բ : Ամ երիկեան , անգլիական ել բա զկա թո զն ե ր ո լ բարձիկնեբուն , պիտի տեսնէք որ
Գրասեղանիս վբայ է անոր անդլերէն բնագի– խոբՀրդային պատգամաւորներ ր որոշ մա եր մ ու - թալկայ են եւ եթէ միւս կողմ ր դարձնէք , տար ֊
ր բ Հ բատ արա կո ւած Արտաքին ն ա խ արա բ ո ւթե ան թիւն Հաստատած են արդէն, Չորսերու ժ ո դովին բեր գոյնով կաշի է...
կողմէ \920էին, գա կագի րնե բու լարքին 1 1 րղր : առթիւ ; քՕաբկա^նք թէ գիւանագիտութիւն : Մտածէումս
Լայնածաւալ բայց նիՀար Հ ատ ո բ մ բն է, ճիշտ Հ ա– Եշ օր փորձ մբ եղաւ ծանօթացնելու օտար Հեռունե ր ր կր սաւառնի ակամայ • »•
րի՚֊ր ^ՈՈՔ(Լ կապոյտ , ինչպէս բոլոր պաշտօ - լրադրոզներ ր , խորՀ բ գաժ ո ղո վի վա յբի եւ պատ - ԳաՀ լիճին մէջ կան 314 բազկաթոռ եւ մօտա -
նա կան Հ րատար ակութի ւնն երր Անգլիոյ մէջ՛, (\ւնի բաստ ո ւթե անց մասին : Հ ա բ ի ւր ի չափ օտար թրղ - ԼՈ րապէս 200 նստարան ալ առաջին եւեբկբորգ նեղ
երեք քարտէսներ Հ Այոաջինբ կր ներկայացնէ եկբո– թակիցներ Հրաւիրուած էին Լիւքսէնպուրկի պա - պատշգամբ ։
պական թուբքիան , Նեղուցներու գօտին , իզմիրի լատին բա կբ : Հրաւիրուած է Հայ մ ամուլի կող - Օտար Մ ամ ուլի Ընկերակցութեան բնդՀանուր
չբ^անր եւ մերձակա յ կղզի "եր՛ր ։ Երկրորգբ՝ Ա- մէ ^Տառաջ^ի աշխաաակիցբ միայն ։ քարտ ուգարր գ առիթէն օգ տոլ ել ո վ քան ի մր տե -
սի ական թուրքիս յ Հարաւա յին Հոն են զանազան ազգո ւթիւններ ո ւ լրադրող ֊ գե կո ւթ ի ւնն ե ր կուտա ւ լր ադր ո զներ ուն :
եւելեան– ներ , նոյնիսկ մինչեւ \$այրագոյն Արեւելքի թզթա– ք$ ո բ Հ բ գաժ ո զո վին ներկա յ ր լ լալու Համ ար
սաՀմաննեբուն մէկ մա ո բ Լիրան՝) , այս ինքն Արա կիոներր։ Մեզ 1լբնգունի 1\՚1ձ.ՈՈ , որ երկու
րատէն գէպի Հարաւ։ Աերասաիա Երզնկա կա– խօսքով բար ի գալուստ մ աւլթե լէ վել՚ջ, առաջնոր մասնաւոր մուտքի աբտօնադիրներ անՀբաժեշտեն :
՛Րին գծէն աւելի Հիւսիս քաբտէսր գլխատուած ԷՀ դի մ բ րնկե բ ակց ո ւթեամ բ կբ պտտցնէ պալատին Լրագրողներուն յատկացուած էր 240 տոմս , կա -
; ու
Եբրսրգբ Կէլիպոլոլի թերակղզին Գէո ւխնեբ զանազան գաՀ լիճն երբ։ ՀՀարգարանք ամենաւբեք ։ րելի եղաւ բարձրացնել 3 0 0 ^ ։ Ֆրանսական մ ամ ո ւ՛
Գալ ԳԻՐՌ բաժնուած է 13 / ա նի մը բանուորներ վերջին յարդարանքն է որ լր բաւական թուով կր պաՀանջէ , դեսպանատուն– .
433 ւ յօգուածնեՐրո Հետե լեւ ձեւ կ րնեն , ինչպէս գծ՜ագրիչի վյւձինի վերջին Հար - նեբբ միջամտած են եւ զանազան երկիրներէ եկող
I, Ազգերոլ Գակակցոլթեան Ուիււոր , 26 ուածր X լրագրոգնե բուն կ* ուզեն ամ էն գնով , կաբելի եղա
յօդուած ծին չավւ շատ տոմսեր ապաՀ ովել : Ն ո յնիսկ Չի -
*Լեց Հարիւր րանուորներ քառասուն օրէ ի վեր նա սա ան էն Հ եռագիր մր այսօր կր Հ աղորդէր թէ
2.– թուրքիս յ ս ա Հ մ աննննեերբր,բ , 99 յօգուած : անրնդՀատ աշխատած են , Աէացնելոլ եւ վերջին ճամ բա յ ելա ծ են 8 լրագրոգնեբ եւ դեսպանատունն
3.– ՛քազաքական մ աս , 1 04 յօգուած ։ փայլբ տալու, այգ շքեգաղարգ պալատին ։ ալ կբ պաՀանջէ ապաՀ ովել անոնց մուտքը։ Այս
4.֊ Փ ո քրամ՚ասնութիւններ ք 12 յօգուած ։ Աանբակրկիտ պատրաստութիւն : Գիւրացնե - պի՛սի կացութեան մը աո ջ/, լ ստիպուած ենք կըը–
5.– Զինուորական, ծովային ել օգային պայ լու Համար լրագրողներու աշխատանքբ Հեռախօսի ճատել եւ թերթի իմրա գր ո ւթ ի ւնն ե ր ո ւն մ իա յն
մ աններ , 56 յագուած : նոր դիծեր ալ Հաստատած են։ Երկու ^արի*֊Ր Հե մուտքի տոմս սաՀմանել։ Զենք կրնար ապաՀ ովել
6.– Պ ատեր ա գ մ ական գերիներու
Հարց ել գե ռախօս , ութ ր վերապաՀ ուած մ ամ ուլի զանազան նոյնիսկ բոլոր թերթերը : Նաիսապաաուութիւն պի
բեղմ աններ , 18 յօգուած ։ դո ր ծա կա լո ւթ ե ան ց ^ \2ր պատգամ աւո րնե ր ո ւն փ ս կ տի արուի մեծ ազգերո ւն . . .
1.— Պատժական միջոցներ, 5 յօդուած՛– 4եր թգթակիցներ ո ւն– : ԳմդոՀոլթիւն ել փսփսուքները ծայր կուտան։
8 , Ելմ տա կան
Հարցե բ , 30 ,օ դու. ած ։ Հեռաձայնր կապուած Է գրեթէ ամէն երկրի եւ Կրկի՞ն նաիապաաուոլթիւն • • • կրկի՞ն «Մեծ»եր.–
9. Տնտեսական Հարցեր, 57 յօգուած ։ օրուան որեւէ ժամ ուն կարելի է Հ ա ղ ո րդակցու - Ընդ Հ . քարտոլղարբ կը ջանայ Հանդարտեցնել֊
10.– Օդային երթեւեկ, 10 յօ դ ո ւ ա «> * իմ իւն ունենալ , ամենայն դիւր ութեամբ ։ —^ Ի^նչ ընենք, մօտաւորապէս երկու Հազար
\թաւաՀ ա նգիս տներ , ջրուղիներ եւ եբկա– Առաջնո րդբ մեգ այցելել կուտա յ այն գաՀլիճր լրագրողներ ենք, կաբելի չէ բոլորին ալ գոՀացում
11.– թոլղիներ
, 46 յօ ուր տեղի ունեցաւ որ ս Ա եծեբ^ու ժողովբ ։ Կ լո– աոալ։ Անոնք որ ներկայ պիտի չկրնան ՐԱաէ ,
Աշխատանքի վերաբերեալ Հարցեր, 41 րաձեւ սեղան մբ, շուրջ բոլՀորր 19 պարապ աթոռ– պիտի կրնան լսել քովնտի դաՀլիճէն ել Հետելի/
12.– յօդուած :
ներ , որոնց վրա յ Հ անդչած է ին աշխարՀ ի ճակա ֊ նիստերուն յ
^անազանքսնք , 19 յօգուած X տադիբր վարողնեբր։ Վիքթոռ Հիւկոյի կիսանդրին Կ՝ անցն ինք գրադարանը՝ 200.000 գիրք։ (ճիչդ
13Ի.* ւր—ա քան չփ ււ.ր իր արոնք
նոլմները : ԳԼՈ լխ .իո լ<ս սա՝ ո բա բա կր Հսկէ սեղանին վյրայ։ Աեգանին վրայ կան 19 Նարդունիին տեղը , կր մտածեմ) :
գրի կեր եւ կաղամ ար , դրուած աթոռի ուդգոլ - Զանազան ղաՀլիճներէ կ՚անցնինք ,
Նաիաբանին մէջ կը կարդանք Հետեւեալը*
« իՀրիտանական կայսրութիւն , 3)րա՝նսա, ի– պայման կբ դնեն որ այն պարագային երբ Թուր
տալիա եւ լՀավան — ա յ ս պ հ տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր բ ա յ ս ո ւ քիա մեղանչէ Գաչնագրին դէմ, կամ եթէ մանա պիտի փոխանցէ Հունաստանին , ոբ պիտի ստանձ -
ն է քազաք ին ու գաւառնե բու վար չո ւթեան ամ -
հետեւ ներկայ դաշնագրին մէջ պիտի յիշատակ - ւանդ չյարգէ փոքրամասնութեանց ցեղային , կրօ բո ւլ ջ պատաս խանատ ո լո ւթիւն ր։
ՀԱՅԱՍՏԱ՜Ն– -
ուին իբրեւ գլխաւոր դաշնակից պհտութփւննեբ — նական ու լեզոլական իրաւունքները , Գահակից
ՀԱՅԱՍՏԱՆ, Պհլսիքա, Յունաստան , Հիսսպ, Լե ները իրենց կը վեր ապաՀ են այդ տրամադրութիւն–
հաստան , Փորթւււգալ , Ռումանիա , Սեբպ-Խրուաթ– նեբբ ձե ւափո խելո լ իրւ 1-նքր եւ թուրքիա իք Գա կադր ին երրորդ գլխուն վեցերորդ Հատ–
- Սլովէն պհտոլթ֊իւնբ Էն Չեխոսլովաքիա — այս կողմ է կր Հ ա ւան ի նոր կ ա բ դա դ բ ո ւթ ե ան : Լոգանի ուածը (յօդուածներ 88. 89. 90. 91. 92. 93) ամ բոգ–
պետութիւնները կբ նսսլմհն վերոյիշհալ գլխաւոր անփառունակ գա կա գիրն ալ ուն ի այս կամ ասոր ջութեամբ կբ վերաբերին մեր Հարցին ։
պետ՚ութ-եանց կողք ին , Դաշնակից սլետութ իւննե– նմ ան տ ր ամ ա գ ր ո ւթ ի ւն մ ր ի պա շտ պան ո ւթ ի ւն կասկած չունիմ ո ր Հա յոց ազգին բո լո բ զա
րր — մէկ կողմէն, իսկ միւս կողմէ Թուրքիա • • • փո քրամ ա սնութեանց տա րրական իրաւունքներուն : ւակներբ , «զա ր գա ց ե ա լ եւ ո չ-զա ր գա՛ց եա հ» ա յլեւս
եւ այլն։ » Մի՛ Հս՚ր՚է՚՚եէք, սակայն , թէ թուրքերր ինչ ձեւ ու գոց գիտեն ՏՏրդ յօդուածբ , իբրեւ նոր օրերու
Փոքր ազգեր ո լ անուններր ա յ բո ւրեն ա կան մեկնութիւն տուին այգ պայմանագրական իւօսքե– «Հայր Մեր» — Թ ո ւ ր ք ի ա , հ ա մ ա ձ ա յ ն Դ ա շ ն ա կ ի ց
պետութեանց կողմէ նախապէս տրուած որոշման 7
կարգով դասաւորուած բլլալուն Համար է ՛որ մեր րուն եւ ի՜՛նչ անզուգական Ո է ն յ 3 վ մ է ( ա ւ թ ե ա մ ո վար ներկայիւս կը սանչնայ Հայաստանը իրրեւ ազատ
ու անկախ պ ե ա ո ւ թ փ ւ ն մ ը »:
անուն բ յիշատակոլած է ամէնէն առաջ (^\ա16Ո1Ձ.) I ուեցան իրենց ո չ~իս լամ քազաքա ցիներ ո ւն Հետ,
պատուի - վերջին 23 տարին :
Նախւ Կը յւ կուտայ լիազօր պաշտօնական անջատ յօդուածներ Յ օ դ ո ւ ա ծ 89 թուրքիա եւ Հայաստան, ինչ
ր ակներ ուն 27
անուններր ել իրենց իրենց վեց յաւելուած– պէս նաեւ պայմանադիր բարձր կո զմ ե ր բ կբ Հաւա
Հանգամանքբ։ Այգ շոԳձ"Գոլ֊ե անուններ՛ու կարգին ներով կբ շօշափեն %եզուցներու խնդիրբ։ թոլբ– նին Մ * ՆաՀանդնե բու ՆախադաՀ ին իրաւարարու
նաեւ Հետեւեալբ ՀԱ8ԱՍՏԱՆի Էողմ՚Է ԱՆեաիս քիա ազատ պիտի թո զո ւ Տարտանէլի կամ Վոսփո– թեան յանձնել Հա յաստանի սաՀմ անն եր ո ւ ճշտու–
Ա ե ա բ ո ն ե ա ս ՝ "Նախագահ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հանրապե– րի երթեւեկբ քոլոի ազգեր ու նաւերու ու օդային մր կարնոյ , Տրապիզոնէ, Վանի եւ Բաղէշի նա՜
Ս ա ւ ֊ թ ե ա ն Պ ա տ ո ւ ի ր ա կ ո ւ թ ե ա ն : • Բամբասանքի կամ ուժերուն առջեւ, զինուորական թէ առեւտրական , Հան գներ ուն մէջ :
չարամտութեան թոզ չվերազրոլի , եթէ րսեմ ան– պատերազմի թէ խաղաղութեան ատեն։ թուրքիա Յ օ դ ո ւ ա ծ 90. Եթէ , Համաձայն վերոյիշեալ
միջապէս որ մեր Հայրենիքին անունով Ա եվռի իրաւունք պիտի չունենա յ ամբոլթիւննեբ շինելու յօդուածին այս նաՀանգնե ր բ ամբոզջոլթեամբ կամ
Գա կագիր բ ստորագրած է միլքիայն Աւետիս Ա– Նեղուցներու գօտիին մէջ: մ ասամր փո խանցո լին Հա յ կա կան պետութե ան ,
Հաբոնեան ։ Գակագրին այս տ րամադբութիւննե ր բ «.բարե այդ պարագային թուրքիա կր Հ րաժարի իր բոլոր
թուր քիս յ կողմէ ստորադրած են Հատի փա - փոխման» ենթարկուեցան Լոգանի մէջ \923ին , իրաւունքներէն ա յ դ Հ ոզերուն վրա յ • Գա կադրին
շա՝ ծերակուտական ՏՐիգա թէվֆիք 1 ծերակուտա իսկ 1936 Ցուլիս 20ի Համաձայնութեամբ (Մոն - ելմտական բաժնի տրամադրութեանց Հիման վր՜
կան եւ Րէշատ Հալիս պէ յ, Պ ե բն ի գեսպանր։ թրէօ) թուրքիա կբ վերստանար Նեզուցներբ զի բ,այ,,,,, էւ ո֊ր֊ պ.ի.տ.ի ւ * ճ լաուի
Զա՝նց կ՛առնեմ Ազգաժոզովի Ուխաին 26 յ°Գ՜ նելու եւ ամրացնելու վեՀապետական իբաւունքր։ ա -յյն•՝• Հ–աէմասեմ ս աստ աա ութո ւլի<ւքնր բ
աածնեբր, քանի որ ա յղ ԳԼոլՒւ1 ն թաժան ՔԻՒՐՏԻՍՏԱՆ զոր Հայաստան պիտի ստանձնէ թուրքի ո յ ելմտա
մ ասր կր կազմ է առաջին պա տ ե ր ա զմ էն վերջ կրն– Համ աձա յն ()2րգ յօդուածին , բրիտանական , կան պա ր տ ա լո ր ո ւթ ի ւնն ե ր էն կամ պիտի պաՀանջէ
քո ։ ած բո / ո ր դա կ ա դ իրն ե բ ո ւն եւ բացառիկ ար ֆրանսական ե իտալական կառավարութեանց կոդ՛ այն իրաւունքներբ ոբ իրեն բաժին կ իյնան ։
ժէք մր չի տար մեզ շաՀագրգռոզ վաւերաթուղ մէ ն շան ա կո ւա ծ մասնաւոր յանձնաիսումբ մբ ներ– մասնՅ օ դ ո ւ ա ծ 91. Հոզերու փոխանցումէն յետոյ
թին : Միջանկեալ յիկմ միակ որ թուրքիա ստո կայ գակագրին դոբծագբոլթենէն վեց ամիս ետքր նաւոր յանձնա խո ւմ բ մր պիտի ն շան ա կո լի
րադրած չէ ք\ւխտ հ/, ոբովՀետեւ իր անգամ ա կց ու պիտի պատրաստէ՝ Եփբատի արեւելեան կ՚՚զմր եւ թուրք եւ Հայ սաՀմտնագլուխ ր տեգւոյն վյւայ
՛թ իւն բ միջազգային ու ոզբացեալ Ար ի ս սլա՜ Հայաստանի Հարաւային սաՀմանադլուխէն Հարաւ գծելու Հ ամ ար •
գհսին շէգունուեցալ 1932/1.։ տա ր ած ո լոզ քբ տա բնակ շրջաններուն մ էջ քբտա - Յ օ դ ո ւ ա ծ 92. — Հայաստանի , Ազրպէյճս՚նի եւ
Գա կադրին 2,1բգ յօդուած ր կր ճշդէ թուր– կան ինքնավարս ւթ իլն ստեղծելու առաջադր ու Վրասաանի սաՀմաննեբբ պիտի ճշտուին շաՀակից
պետութեանց ուղղակի Համ աձա յնութեամր X
քրոյ սաՀմաններր Աեւ \$ով, (Հունաստան , Մ ա ր– թեամ բ մշակուած նախագիծ մր ։ Եթէ Համ աձա յ–
մ արա , Աուբիա եւ Միջագետք : ինչ կր վերաբերի նութիւն չգոյանայ> Տանձնախումբբ խսդէՐլՀ "(է^է Յ օ դ ո ւ ա ծ 93,— Հ այաստան կ՛ընդունի եւ կր
արեւելեան սաՀմանին, յօդուածբ 1քբ բացատրէ թէ յզէ շաՀակից կառավարութեանց ։ Հաւանի կնքել գլիաւո ր գաչնակից պետութեանց
՚1՚ ՚* րջնա կան սաՀ մ՝ անագիծ բ պիտ իւ ճշտոլի Հա մա - ԻԶՄԻՐ • - Հետ գաչնագիր մը որուն մէջ պիտի նչանակուին
ձա քն $)բգ յօդուածին , որուն պիտի անդրադառ 18 յօդուածներ կան Գակագրին մէջ այս քա այն տրամադրութիւները որոնք յարմար կր ն կա
նանք քիչ վերջբ ։ Յերդ յօդուածով Գակակիցնեբր տու ին պաչտպանելու Համար ցեղով, լեզուով կամ
թուրքիոյ կբ թոզուն Պոլիսր որ պիտի շարունակէ ղաքին ու շրջակայ գաւառներու մասին։ Ւզմիրբ կրօնքով տարբեր մողովո լրգնե բու չաՀեբը Հա ՜
պիտի պատկանի թուրքիո յ , բայց այս Վերջինր յաստանի մէջ։
մնւ ՛լ թոկրք պետ ութ եան մ ա յ ր ա քա գա իր վեՀապեաական իրաւունքներ ու կիրարկումր (Մնացեալը յաջբդով) ԺԻՐԱՑՐ
Fonds A.R.A.M