Page 133 - \ARM_19-1946_03
P. 133
Տաաաևկի, պա) մաճագխը
ի զօբու ե
17, « 0 6 Օ ս ա ա ո է - ՐՃ111Տ ( 1 3 տ ) օ
ւ ւ Լ ւ ^ շ Լ ձ 5 ՜ ^ . ~~– - շ– – –շ բ ք " " 1 6 7 8 - 6 3 Անգարայէն կը հեռագրեն– — Մոնթրէոյի
ԲԱ.ԺՆ- Տ"՚ր. 750, 6սւս°ս. 400, Ար տասական ւՕՕՕ^ֆրաՆք պա յմ անաղի ըը Նեղուցներու մասին՝ կբ մնայ ի
զօր ո ւ Հինդ տաբի եւս , Օգոստոս $էն սկսեալ ։ Որ
ՏտաշտԱ 10 ձօսէ 1946 Շ ա բ ա թ 10 Օգոստոս ե է վերաքննութիւն չի կրնար կատարուիլ 19514՛^
առաջ* Արդա՛րեւ,
պայմանագրին տ րամ ագրո ւ -
* Զ – Տ Ա Ր Ի - 18" ծաւ«տ « 9772 ֊ Նպւ շրջան թ ի ւ 411 Խ մ բ ա գ ի ր ՚ &՛ ՄԻՍԱՔԵԱ1ւ թեամբ, ստորագրող պետութիլննեբը կրնան Հ,ինգ
9էն սկսեալ,
տարին, անգամ մը, 1936 Նոյեմբեր
պա՛Հ անջիլ անոր ա,յս կամ այն յօդուածին փերթէ՜
քննութիւնը, պայմանաւ, որ ա ռա ջա բ կր ներկայա՛
Իո^քդաժոտվի պաբսՓԱ մ կ ՕՐԸ ՕՐԻՆ ցուի պա յմ ան ամ ամ Էն երեք ամիս առաջ, այս ինքն՝
Օգոստոս 9 Է ն առաջ * ֆ) որՀրգա յ ին կառավարոլ -
թիւնբ, որ Փ ո ց տ ա մի մէջ եւ Աոսկուայի թրքա
ՈՂՋՈ՜ՅՆ «ԱՐԵՒԵԼՔԻՆ կան դեսպանին առջեւ յար ո լցած էր Նեղուցներու
ՊԱՏԿԵՐ՜ՆԵՐ ԵԻ Տ Պ Ա Ւ Ո Ր Ո Ւ Թ Ի Ւ Ն Ե Ր իսնգիբբ, որեւէ գիմ ո ւմ չէ կատարած ։ ԸնգՀան–
Ր– • Սիրելի « Ա ր ե ւ ե լ ք » , նախ կ ՚ ո զ ջ ո ւ ն ե մ ծ ն ո ւ ն դ դ , րապէս կբ կարծուի թէ քՕ * Ա՝իութիւնբ այսպէս
առանց փալի ու թմբուկի: լււելեա յն կբ Հաստատէ իր գի տ ա ւո ր ո ւթ ի ւն բ ,
հ)օ սա կց՛ո ւթի ւն չյ .Համեմելու Համ ար Հարցուցի Կը տ ե ս ն ե մ հ ե ռ ո ւ է ն ե ր ե ւ ա կ ա յ ո ւ թ ե ա ն ս ա չ ք ե ուղղակի թուրքիս յ Հետ կարգադրել այս խնդի բբ ,
կր Հա -
քիոյթերի ներկայացուցիչին ՛թէ ի՞նչպէս րով, ա մ պ ե ր ո ր ո ն ք շսոյս կ ո ւ տ ա ն հ ո ր ի զ ո ն է ն ։ Ան իր յարմար դատած պաՀ ուն ;
գոբդէբ իր Լ"լՐՐ1Լ / » ո ս ՚ ո ո ն կ*"մ այլուր : դին , լեռներ որոնք իրենց հպարտ գագաթր կը
- գծեն որոշակի, դաշտեր, հիւղակներ, աւաններ ո–
Պէտք է բսեմ որ Հրա չաչի է մեր կազմ ա– ՀԱ€ 8ՈԻԹԵԱՆ
կերպութիլնը . մասնաւոր սպասա՛րկութիւն ո ւ՛ե ին ք րոնք կ ՚ ո ղ ջ ո ւ ն հ ն ա ր ե ւ ա ծ ա գ ը դ է պ ի ք եգ դ ա ր ձ ա ծ : ԽՈՐՀՐԴԱԺՈՂՈՎԸ
աշխա րՀ ի <ո բ,ս կողմը, իսկապէս անմրցելի : Ասոր «Արեւելք»..– հմայք մ ր ինքնին որ պահած է
Համոզուեցայ մանաւանգ փերթերս երր անգլիական իր կ ա խ ա ր դ ա ն ք ը բ ո լ ո ր ի ն ա չ ք ի ն ։ Ա ր ե ւ ե ՜ լ ք , մ ա յ
պա տ ո լի ր ա կո ւթ եան Հետ Հն գկա ս տ ան գա ցած էի..* րը եւ օրօրանը իսկ բոլոր գեղեցկութեանց :
*իործիք մր ունինք ա յստեզ ու ամ էն տեզ * մ եքե֊ Գիտեմ ո ր այնքան ալ դիւրին չ է պահել բ ո Մպոթով կը պ Ա դ հ 2/Յի փ ՛ ա ;
լորին աչքը յառած դէպի քեգ : Գիտեմ որ նոյնիսկ
նագիր ազ^կան արագաշարժ մ ատները կր թրվռան գորշ ու մռայլ ամպեր կուգան երբեմն խաթարել Մ թ նոլորտբ նոբէն պղտ ո ր եց ալ Հ աշտ ո ւթեան
պայծառ տեսքդ։ Գիտե՛մ, գիտե՛մ որ թզուկ ու
ստեղնաշարին վրայ * Հազիւ թեթեւ Հպում մր ու գանան ծառերն ու մացառներն անգամ կ՚աշխատին ԽորՀ րգամո դովին մէջ, Հինգշաբթի օր, երբ Մ՛ո
եղծել տեսքդ։ Բայց, ի՜նչ փոյթ, արեւն է միշտ
ար գէն զեկո յցր, երկվայբկեանի մր մէջ կր տպուի թագաւորը բնութեան ու Արեւելքը անոր առաւօ լս թով յայտարարեց թէ կբ մ եբմէ բն գուն ի լ նա–
տին պերճանքը:
Անգլիոյ կա՛մ ուրիշ վայՐ՝ռՐոլ է*մբագրատուննե -- իսոր՚գ Օրբ (/քուէարկուած բանաէԼեւբ , ատենական
րուն մէջ * Հետեւաբար Լոնտոնի Թայօքզ^ւ կամ գործոգութեանց մասին :
Կլաս կո՛յ ի Ս ք Ոթ֊աքԷնք միեւնո յն վա յբկեանին կբ ինչպէս գրած էինք երէկ, կանո՛նագրի &անձ–
ստանան լոլր՛բ . • • նամողովբ (ձի գէմ 15 ձայնով ընդունած էր բրի
Մ տերմ ական՛ է մ ամ ուլի գրասենեակներուն ... Ք ա ն ի մ ը թ ի ւ հ ր անցան ձ ե ռ ք ս ։ Ի ն չ ե ՜ ր , տանական բւսնաձեւբ, որուն Համաձայն քյորՀրգա–
մթնոլորտ բ* Բազմաթիւ պատ եՀ ո ւթ իւննե ր կան չ յ ի շ ե ց ի ։ ՛Նախ ծ ա ւ ա լ ը շ լ ա ց ո ւ ց ա չ ք ե ր ս ե ւ զիս մ՜ոզովբ կրնայ յանձնա րարութիւններ բնել 2,/Յով
նոր ծ ան օթ ո ւթ ի ւնն ե ր Հաստատելու կամ Հ ինե բ բ տ ա ր ա ւ « ճ ա կ ա տ ա մ ս ւ բ տ » ի ն զոր ա յ ն ք ա ն կ ը ս ի ր է – կամ պարզ մ եծամ ասնութեամբ : Ա յս բանաձեւը
թարմացնելու* Լրագրական աբուեստբ կր պաՀան– ինք մ ե ն ք բ ո լ ո ր ս , մ ա ն ա ւ ա ն դ դ ո ւ ն ո ւ ես, ս ի ր ե լ ի մերմած էին քօ • Միութիւնը, Ուկրայնա , Ապիտակ
ջէ որ ըն դլա յն ե ս բարեկամ ութիւննեբուդ շ ր Չանա— Արեւելք: Հ ո ն ալ Ա ր ե ւ ե լ ք է ն է ր ո ր կ ՚ ա ռ ն է ի ն ք մ ե ր Ո՝ ուս իա , Ե ո ւկո ս լա ւի ա , ԼեՀաստան ել Զ ե խ ո ս լո–
կը՛ մ ասսաւո րոաաբրաար ո մ եծ թե ր թե բո լ թղթակիցնե հոգիներուն շողը : վաքիա, ա յսպէս կո չո ւած ս լա ւա կան ճակատ բ :
րուն Հետ; Ու չագրոլթենէղ չի կրնար վրիոլիլ ո լ – Արեւմուտքը գորշ է ու մռայլ մեզի համար։ Հինգշաբթի օր, քօ ո րՀ րգամո գովի բնգՀ • նիս
րի Լ երեւո յթ մբ * « դա ս ա կա ր գա յ ին իս տ ր ո ւթ ի ւն » Որքա՜ն է սեւցուց՛եր հ ո գ ի ն ե բ ր ա ն ո ն ց ո ր ո ն ք չ ե ն տին մէջ Պ՛ Մոլս թով յայտարարեց թէ Համա -
չկա յ ա յստեզ ւ Ականաւոր օրաթերթերուն ա շիւ ա– կ ր ց ա ծ ի ր ե ն ց է ո ւ թ ի ւ ն ը թ ա թ խ ե լ լ ո յ ս ի ն մ է ջ ե ւ օ – ձա յն է կանոնագրի Տանձն ամ ո զովի բանաձեւին ,
տակիցներ բ մատչելի են քեղի այնքան դիւր ու - ծել զայն Հայուն թ ր ծ ո ւ ն շաղախովը։ բաց ի մէկ կէտ է, չընդուն իր որ հ)՚որՀ ր դամ ո զո վր
թե ամբ որքան Ե՛ր ոպայի կամ Ամ եր ի կա յ ի մէկ Մի՛ ՛նայիր ա յ ս կ ո ղ մ ը , մ ի շ տ ա ր ե ւ ի ն ն ա յ է , կարգ մը յանձն ար ար ո ւթ իւննե ր քուէարկէ պարզ
կ ո ր սա ա ճ անկիւնէն Հասնող լրագրող մր։ ա չ ք ե ր դ դ է պ ի Ա ր ե ւ ե լ ք բ ա ր ձ ր ա ց ո ւ ց ա ծ : Ք ի չ մեծամասնութեամ՛բ , եւ ոչ թէ 2,/Յով*. ի^է^Ղէ"
*հբեթէ ան թեր ի է գրասենեակներուն ներքին անդին Հայրենիքն է : կ՚ատւաջաբկէր Չորսերու հ)որՀուրդբ : ^ ք&որՀբգա–
կազմ՛ակեր պութ ի մե՛ր ։ Ե՚նչ գի ւրո ւթ ի ւննե ր բն - ՍՕՍԻ յին պատուիրակութիւնը չի կրնար բնգունիլ որ \ \
ծայուած են թղթակիցներուն՝. Ամէնէն գլխաւՈրբ՝ պ ատ ո լի ր ակն եր կրն ան իրենց կամ քք պա ր տագր ել
ձ այն ա ր ձ ա կր , որո ւն տասնեակ Զբերանն երբ » /// որ ~ լբլ՚. ւռ սաաոլ իրակներում Հետեւաբար ււ իւ ա լ մբ
Հ բր դամ ո գո վին դա Հ լիճէն վար կր փոխագ բեն ա– սրաՀին մէջ, սւ յ յ եւ յարակից դաՀլիճբ, որուն կա– &Ր՝ կ էս աա յանձնամողովին որոշումը եւ կը պա–
քուին
մէն ճառ որ 1լ աբտասան՝ոլի վերը ։ նան չ սեղանն երո ւն բ ո լո րտ իքը կը Հ ա ւա Հանջէ որ կանոնադրին այս կէտբ նոբէն քննուի
Ւնչպէս յայտնի է, երեք լեզուներ կբ գործած ԽոբՀբգամողովին յանձնախումբերբ ։ լիա խումար նիստի մէջ* Միջազգային խորՀրգամո–
ուին • անգլիերէն, ֆրանսերէն ե ռուս երէն ։ Բուն Այո յ ար կ ի ն վբ այ պի տի գտնե ս քար տ ո լղ սւ - ղովի մը Հ իմն ական * կզբո ւնքն է ձգտի լ միւ նո՛յ
ճ սւ ււ ե ր ր գբաւո ր են միշտ ,ու պա տ ր ա ս տ ո լա ծ եր– րութեան գրասենեակները , պատուիրակներու եւ նութեան։ Գիւրին բան չէ այս։ Պէտք է ջանալ ի–
րեակ լեզուներով։ Թղթակիցները ի՞նչպէս կբ թղթակիցներուն ւատկագուած «ոնգո ւնեւութեան ^ հ՚"մ"Ղկ1 Կ^Ր^լի եղածին չափ կատար
ստանան անոնց բնագրրները : ՀԼնս րշապկս որ է\առ սրաՀըֆ, Հեռաձայնի խցիկները, ն՛ամակատուն մը Համաձայնութեան մր յանգելու Համար; Պէտք է
կար&իքր
մբ 1լ աւարտի, ձայնաբձակբ լուր կ ո ւ ւո ու յ ռը անոր ճ յնձին ամ աո նկատի առնել բոլորին մե&ամ եւ ոչ թէ սլա ր–
ձայնասփիւռի չխս
ռուսե բէն, անղլերէն ու ֆ ր ան՛ս ^ բ էն պատճէնները ա րամ ագրո ւահ՝ ս ե՛ն ե ա կն՚եր ր, •ռագրել սաՀմանափակ ասնոլթեան մր
պատրաստ են՛ եւ թղթակիցներ՛ուն պիտի բաժնուին նոո ռ ելա յին Հ Ա՛ ասնաւո ր ս սլա ս ա.ր1գո ւթի՚ւձն մր "
յա բա կից, գրասենեա կին մէջ • Ն1– աՀա լրագրող - տեգեկո ւթիւններ կր Հայթայթէ մամուլի ներկա Այստեգ Ա ոչոթով մեգս ՛գրեց բյ՚Ի տասակաԿ–
յացուցիչներուն՝ Տանձնաժո ֊
ներ ու լեգէոն բ կբ իւ ուժ է Հց ր ո լի շ ին՝% գրասեղանը 1ցորՀրգամ–ոգովին Հետ առնչու պատուիրակութիւնը թէ կանոնագրի
ստանալու Համար իտնգրոյ առարկայ ճառին պատ թիւն ուևեցոգ նիլթերու շոլր^; «Ընդունելութեան ԳՈէԼէ՛^ րերալ նոր առաջարկ մը , որ , ընդուն՛ելով
ճէնը, իւրաքանչիւր բ իր նաիյբնտրած լե ղուո՛վ ։ ՚ւրաՀ էն՝%> կ րնա ս գնել Լոնտոնի նո յն օրուան պարզ մ եծամ ասնո ւթեան սկզբունքը, իրապէս կր
Տ բուի չին սենեակին մէջ զետեղուած է նամա կա - թերթերը* ու մանաւա՜նդ*** ս ի է ա բ է ր – ու լուցկի՝ ջնջէ Չորսերու իքորՀուրդին տուած որոշումները ։
ւփ մ ը իւբաքան չի ւր երկրի Հ աասմ ար * էնտեղ երկու օրը մէկ ծրար ու մէկ տուփ օրինական՛ գի 3ան ձն աժ ո զո վբ իսէո՞ւ գործեց յյս սխալը։
նով ։ Ոզբալի է վիճակդ, եթէ օրական մէկ ծրա
գոլք պիտի կարդաք նաեւ մե ր աաննոոււննըք. : Բրիտանտկան ել ամերիկեան պատուիրակութիւն—
՝Բիչ մբ անդին ն ամ ակատ ուն, Հ եռագրատուն րով չես գոՀանար * * * որովՀետեւ ծխավաճառ ները պատասխանատու են գործուած կոպիտ սխա–
եւ Հեռաձայնի իսցիկնեբը, բոլորն՝ ալ տրամադրե ՚ւհրանսոլՀ ին ոոմ սւ *կիգ էԼրայ հ. ար^ոյնագր՛Է լ/՚ն : Այո երկու պա տ ո ւի բ ա՛կս ւթի ւննե բ ր իրենք ի–
լի թզթակիցնեբ՛ուն *. Լք ւ թուղթ ու մելան ու՛զածիդ թուականբ, իսկ գուն մասնաւոր տոմարի մբ մէջ բենց իրաւունք տուած են վերասլաՀումներ կա -
չափ։ Մ իա յն թղթակի՞ցներ այգ ար շաւաիսո ւմբին կը ստորագրես՝ միշտ իժերթիգ անունով* * * տարեք Չորսերու ո րՀ ուրդին կողմ է մ իաձա յ ն ո լ –
մէջ * Հապա՞ լուսանկարիչներս՝ շատեր կին\ ; Կ բ Անօթեցա՞ր, մտիր ճաշարանը, դիները սովո թեամ բ ներկայացուած առաջարկներէն վերք ր ։ Ա՛
լո ւս ան կա ր են քեզ, երբ նստած կր գրես * կբ լու րական, եւ երեք տեսակ,– 45, 75 ել 125 ֆրանք՝ սով կացութիւնբ ոչ թէ. մեղմացած , այք ծանրա
սան կա բեն, երբ ս րճարանր ծանօթներուդ Հետ ս ե– գարեջուրով ու *էիսիո*Լ՝ Ւբիկուան դէմ ան՛՜ ցած կ րլլայ ։ Եթէ Աւս տ ր ա լի ո յ պատուի րակբ այն
զանին Լուրջը բոլոբուած՝ կբ ճնկես ։ Լրագիրն .ու շուշտ քիչ մը յոգնած ես՝ ճառերէն, ձա յյննարճա– քան պնդեց պարզ մ՛եծամասն ո ւթեան վրայ, պատ
շաբաթաթերթբ կշտանալ չեն գիտեր ։ Տ՝Օգուած, կէն ու պալատին մ էկ ծա յրէն միւս ը կատարած ճառն այն է որ էէ ր՝ յուսար թէ պիտի կրնայ ի
լուր, այո՛, բայց մանաւանդ ն՛կար, չտեսներն թափառումներէդ, եւ թատրոն լին է մ սւ երթալ Հարկին 2/3 քո՛ւէ չաՀիչ Խ ՚ Միութեան դէմ ուղ
աանտիկիննեբր գրաւելու Համար : կ*ուզես, բայց անծանօթ ՛ես Փարիզին։ ՝Բ՚ոլ մասիդ ղուած յանձնարարութեանց Համ ար : էք ո ր Հ ր դաժ ո–
Տ՝ամ բ 4(ին ՛ւ ը կայ* քօ՚ո րՀ րգաժ ո գո վյը կը մտածեր են արդէն* տեղեկատու գիւանբ քեղի կու գովը Հա ւաքո ւած չէ անոր Հ ամար ւբ պետւ թիւն
ու
բա ց ո ւի քան ի մր վայրկեանէն; Պ ատուի բակն ե բու տա յ մա յ րաքաղաքին գլխաւոր թատրոններուն մբ կամ պետութեանց խմբակ մբ յաղթանակ շա
ինքն ա շարժն ե ր բ Հ ետզՀ ետ է կը մ ւ ՚նեն պ ալ ատ ին սինէմաներ՛ուն ցանկը Հասցէներով ։ շի Խ * Մ իութեան կամ ոլ~րէէ. պետութեան մբ
բակը։ Հյքեզն՚եր կան անոնց մէջ նաեւ Համ ե ս ա - ՈՈւր պիտի ճաշես ք# ո րՀ բ գաժո գո՛վէն վերա վրայ ։ Եթէ ա յսպէս ըէէար , նախ պիտ ի վնասուէր
ներբ ։ ԱՀ ա ւ ա ս ի կ Մ ոլոթովը իր շքախում բով Հ դարձիդ* աՀ ա ւա ս ի կ ցուցակը այն ճաշարաններուն ա յն պետ՛ութիւնը որ պիտի կատարէ ր սւ յգ փոր
Համրեցի , 13 ինքնաշարժ իր առջեւէն ու ետե– ուր առատ ուտելիք պիտի գտնես առանց կտրօ ձը, ել յետոյ ատիկա Հարուած մը պիտի տար
ւէն; ԱՀ աւասիկ էթլին, Պրբնզը, Մեքէնզի ՝Բիոկը, նի, առանց յաւելուածական տուրքի ; Թերեւս յա հ)ո րՀ րդաժողով/ի Հեղինակութեան ։ քյ * Միութիւ
Պիաօն, Ափաքը, էվրթը, ՛Լերջ չունի այս կարա ռաջի կայ Ո՜ւէւք –է՚Հաւին գիւղ երթա/ու ծրագիր մ,ր նը Հպարտ է .որ փրկեց քաղաքակրթութիւնը ֆա–
ւանը։ Թ՚ղի^ոքկիՅ ու լուսանկարիչ կբ մտն՛են պա կա յ մ աքիդ մէջ ։ Մ ի՛ անճրկիր * գնւ սա գր ասե– շական բարբարոսներէն , Հպարտ է որ Եւրոպայի
Ֆր անս ո ւ Հի–
լատէն՛ ներս* ու շիտակ վեր, դէպի այն դաՀլիճբ գանին առջեւ նստած կսՀպտա չուի կարգ մ բ երկիրները ազատեց ֆաշական ճանկերէն
Հեկան
ուր ււք իա ի։ դում արուի իք որՀ րգաժ ո զով ր : Արդէն ին որ քեզի պիտի տա յ ցուց ակր ւ եւ օգնեց այն պետութեանց որ կը գտնուէին՛ Հիթ–
դիտենք թէ ովքեր պիտի խօսին այդ օրը։ վայրերուն ուր կրնաս երթալ պտտելու կամ Հիւր– լէրակա՚ն լուծին տակ։ Եօթը միլիոն Հոգի սպան
ընկալ երկրին մեծո ւթ ի ւննե ր բ տեսնելու Համ ա՛ր ։ նուած, աՀա իմ երկրիս կռրուստնեբբ։ ք$ • Մի
Բաւական չէ որ պալատէն ներս մտնելու ի– ութեան եւ կարմիր Բանակին զոՀողութ իւննե րր
րաւունք ստացած ըլլաս ու պաՀակ ոստիկաննե X մ եղի իրաւունք կուտան յա յտ արաբ ելու ա լստեղ
րուն ցոյց տաս բաց կապոյտ աո մ սակր, որուն վբ՜ թէ եք * Մ իութեան , ինչպէս ուրիշ ժողովրդավար
բայ ն շան ա կո ւած են նե ր կա յ ա ց ո ւած թերթին ՝ ինչ– •—• Ժողովը բացուած է, կը յայտարարէ ձայ երկիրնեբու ձւ ՚յնր ւնի է լոք երբ կոչ
նարձակը ։ կ՚րնէ միաձայնութեան
պէս նաեւեւ թգթակիցին անոլններր ; ՚քյիստերոլն
ներկ յ ԸԱ" դու Համ ա ր սլիտի ո ւնեն աս հրկրորգ Ու անգլիախօս ֆինլանտացի լ^՜Գ^ա^էԻո ի մը Եզրակացնելով , Ա ո լոթով չեչտեց թէ աչիւար
ՀՀսբնցտգի ր վերնատունը ,
Ա վերջինն է որ կ ար տօն է Հետ կը բարձրանանք Հքեբակոյաին Հի մ-ողովրդաաետութեանց Հանրային կարէիիքր
։
մուտքդ ո՛չ միա յն լիագում ար Ր)ո րՀ րգաժո զովէն որ մամուլին յատկացուած է այժմ
ներս որ տեղի Կ՚ունենայ նախկին \$եբակո յտին ԺԻՐԱ8Ր ( Լ ո ւ ր ե ր ո ւ շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը կարդալ դ. է ջ )
Fonds A.R.A.M
ի զօբու ե
17, « 0 6 Օ ս ա ա ո է - ՐՃ111Տ ( 1 3 տ ) օ
ւ ւ Լ ւ ^ շ Լ ձ 5 ՜ ^ . ~~– - շ– – –շ բ ք " " 1 6 7 8 - 6 3 Անգարայէն կը հեռագրեն– — Մոնթրէոյի
ԲԱ.ԺՆ- Տ"՚ր. 750, 6սւս°ս. 400, Ար տասական ւՕՕՕ^ֆրաՆք պա յմ անաղի ըը Նեղուցներու մասին՝ կբ մնայ ի
զօր ո ւ Հինդ տաբի եւս , Օգոստոս $էն սկսեալ ։ Որ
ՏտաշտԱ 10 ձօսէ 1946 Շ ա բ ա թ 10 Օգոստոս ե է վերաքննութիւն չի կրնար կատարուիլ 19514՛^
առաջ* Արդա՛րեւ,
պայմանագրին տ րամ ագրո ւ -
* Զ – Տ Ա Ր Ի - 18" ծաւ«տ « 9772 ֊ Նպւ շրջան թ ի ւ 411 Խ մ բ ա գ ի ր ՚ &՛ ՄԻՍԱՔԵԱ1ւ թեամբ, ստորագրող պետութիլննեբը կրնան Հ,ինգ
9էն սկսեալ,
տարին, անգամ մը, 1936 Նոյեմբեր
պա՛Հ անջիլ անոր ա,յս կամ այն յօդուածին փերթէ՜
քննութիւնը, պայմանաւ, որ ա ռա ջա բ կր ներկայա՛
Իո^քդաժոտվի պաբսՓԱ մ կ ՕՐԸ ՕՐԻՆ ցուի պա յմ ան ամ ամ Էն երեք ամիս առաջ, այս ինքն՝
Օգոստոս 9 Է ն առաջ * ֆ) որՀրգա յ ին կառավարոլ -
թիւնբ, որ Փ ո ց տ ա մի մէջ եւ Աոսկուայի թրքա
ՈՂՋՈ՜ՅՆ «ԱՐԵՒԵԼՔԻՆ կան դեսպանին առջեւ յար ո լցած էր Նեղուցներու
ՊԱՏԿԵՐ՜ՆԵՐ ԵԻ Տ Պ Ա Ւ Ո Ր Ո Ւ Թ Ի Ւ Ն Ե Ր իսնգիբբ, որեւէ գիմ ո ւմ չէ կատարած ։ ԸնգՀան–
Ր– • Սիրելի « Ա ր ե ւ ե լ ք » , նախ կ ՚ ո զ ջ ո ւ ն ե մ ծ ն ո ւ ն դ դ , րապէս կբ կարծուի թէ քՕ * Ա՝իութիւնբ այսպէս
առանց փալի ու թմբուկի: լււելեա յն կբ Հաստատէ իր գի տ ա ւո ր ո ւթ ի ւն բ ,
հ)օ սա կց՛ո ւթի ւն չյ .Համեմելու Համ ար Հարցուցի Կը տ ե ս ն ե մ հ ե ռ ո ւ է ն ե ր ե ւ ա կ ա յ ո ւ թ ե ա ն ս ա չ ք ե ուղղակի թուրքիս յ Հետ կարգադրել այս խնդի բբ ,
կր Հա -
քիոյթերի ներկայացուցիչին ՛թէ ի՞նչպէս րով, ա մ պ ե ր ո ր ո ն ք շսոյս կ ո ւ տ ա ն հ ո ր ի զ ո ն է ն ։ Ան իր յարմար դատած պաՀ ուն ;
գոբդէբ իր Լ"լՐՐ1Լ / » ո ս ՚ ո ո ն կ*"մ այլուր : դին , լեռներ որոնք իրենց հպարտ գագաթր կը
- գծեն որոշակի, դաշտեր, հիւղակներ, աւաններ ո–
Պէտք է բսեմ որ Հրա չաչի է մեր կազմ ա– ՀԱ€ 8ՈԻԹԵԱՆ
կերպութիլնը . մասնաւոր սպասա՛րկութիւն ո ւ՛ե ին ք րոնք կ ՚ ո ղ ջ ո ւ ն հ ն ա ր ե ւ ա ծ ա գ ը դ է պ ի ք եգ դ ա ր ձ ա ծ : ԽՈՐՀՐԴԱԺՈՂՈՎԸ
աշխա րՀ ի <ո բ,ս կողմը, իսկապէս անմրցելի : Ասոր «Արեւելք»..– հմայք մ ր ինքնին որ պահած է
Համոզուեցայ մանաւանգ փերթերս երր անգլիական իր կ ա խ ա ր դ ա ն ք ը բ ո լ ո ր ի ն ա չ ք ի ն ։ Ա ր ե ւ ե ՜ լ ք , մ ա յ
պա տ ո լի ր ա կո ւթ եան Հետ Հն գկա ս տ ան գա ցած էի..* րը եւ օրօրանը իսկ բոլոր գեղեցկութեանց :
*իործիք մր ունինք ա յստեզ ու ամ էն տեզ * մ եքե֊ Գիտեմ ո ր այնքան ալ դիւրին չ է պահել բ ո Մպոթով կը պ Ա դ հ 2/Յի փ ՛ ա ;
լորին աչքը յառած դէպի քեգ : Գիտեմ որ նոյնիսկ
նագիր ազ^կան արագաշարժ մ ատները կր թրվռան գորշ ու մռայլ ամպեր կուգան երբեմն խաթարել Մ թ նոլորտբ նոբէն պղտ ո ր եց ալ Հ աշտ ո ւթեան
պայծառ տեսքդ։ Գիտե՛մ, գիտե՛մ որ թզուկ ու
ստեղնաշարին վրայ * Հազիւ թեթեւ Հպում մր ու գանան ծառերն ու մացառներն անգամ կ՚աշխատին ԽորՀ րգամո դովին մէջ, Հինգշաբթի օր, երբ Մ՛ո
եղծել տեսքդ։ Բայց, ի՜նչ փոյթ, արեւն է միշտ
ար գէն զեկո յցր, երկվայբկեանի մր մէջ կր տպուի թագաւորը բնութեան ու Արեւելքը անոր առաւօ լս թով յայտարարեց թէ կբ մ եբմէ բն գուն ի լ նա–
տին պերճանքը:
Անգլիոյ կա՛մ ուրիշ վայՐ՝ռՐոլ է*մբագրատուննե -- իսոր՚գ Օրբ (/քուէարկուած բանաէԼեւբ , ատենական
րուն մէջ * Հետեւաբար Լոնտոնի Թայօքզ^ւ կամ գործոգութեանց մասին :
Կլաս կո՛յ ի Ս ք Ոթ֊աքԷնք միեւնո յն վա յբկեանին կբ ինչպէս գրած էինք երէկ, կանո՛նագրի &անձ–
ստանան լոլր՛բ . • • նամողովբ (ձի գէմ 15 ձայնով ընդունած էր բրի
Մ տերմ ական՛ է մ ամ ուլի գրասենեակներուն ... Ք ա ն ի մ ը թ ի ւ հ ր անցան ձ ե ռ ք ս ։ Ի ն չ ե ՜ ր , տանական բւսնաձեւբ, որուն Համաձայն քյորՀրգա–
մթնոլորտ բ* Բազմաթիւ պատ եՀ ո ւթ իւննե ր կան չ յ ի շ ե ց ի ։ ՛Նախ ծ ա ւ ա լ ը շ լ ա ց ո ւ ց ա չ ք ե ր ս ե ւ զիս մ՜ոզովբ կրնայ յանձնա րարութիւններ բնել 2,/Յով
նոր ծ ան օթ ո ւթ ի ւնն ե ր Հաստատելու կամ Հ ինե բ բ տ ա ր ա ւ « ճ ա կ ա տ ա մ ս ւ բ տ » ի ն զոր ա յ ն ք ա ն կ ը ս ի ր է – կամ պարզ մ եծամ ասնութեամբ : Ա յս բանաձեւը
թարմացնելու* Լրագրական աբուեստբ կր պաՀան– ինք մ ե ն ք բ ո լ ո ր ս , մ ա ն ա ւ ա ն դ դ ո ւ ն ո ւ ես, ս ի ր ե լ ի մերմած էին քօ • Միութիւնը, Ուկրայնա , Ապիտակ
ջէ որ ըն դլա յն ե ս բարեկամ ութիւննեբուդ շ ր Չանա— Արեւելք: Հ ո ն ալ Ա ր ե ւ ե լ ք է ն է ր ո ր կ ՚ ա ռ ն է ի ն ք մ ե ր Ո՝ ուս իա , Ե ո ւկո ս լա ւի ա , ԼեՀաստան ել Զ ե խ ո ս լո–
կը՛ մ ասսաւո րոաաբրաար ո մ եծ թե ր թե բո լ թղթակիցնե հոգիներուն շողը : վաքիա, ա յսպէս կո չո ւած ս լա ւա կան ճակատ բ :
րուն Հետ; Ու չագրոլթենէղ չի կրնար վրիոլիլ ո լ – Արեւմուտքը գորշ է ու մռայլ մեզի համար։ Հինգշաբթի օր, քօ ո րՀ րգամո գովի բնգՀ • նիս
րի Լ երեւո յթ մբ * « դա ս ա կա ր գա յ ին իս տ ր ո ւթ ի ւն » Որքա՜ն է սեւցուց՛եր հ ո գ ի ն ե բ ր ա ն ո ն ց ո ր ո ն ք չ ե ն տին մէջ Պ՛ Մոլս թով յայտարարեց թէ Համա -
չկա յ ա յստեզ ւ Ականաւոր օրաթերթերուն ա շիւ ա– կ ր ց ա ծ ի ր ե ն ց է ո ւ թ ի ւ ն ը թ ա թ խ ե լ լ ո յ ս ի ն մ է ջ ե ւ օ – ձա յն է կանոնագրի Տանձն ամ ո զովի բանաձեւին ,
տակիցներ բ մատչելի են քեղի այնքան դիւր ու - ծել զայն Հայուն թ ր ծ ո ւ ն շաղախովը։ բաց ի մէկ կէտ է, չընդուն իր որ հ)՚որՀ ր դամ ո զո վր
թե ամբ որքան Ե՛ր ոպայի կամ Ամ եր ի կա յ ի մէկ Մի՛ ՛նայիր ա յ ս կ ո ղ մ ը , մ ի շ տ ա ր ե ւ ի ն ն ա յ է , կարգ մը յանձն ար ար ո ւթ իւննե ր քուէարկէ պարզ
կ ո ր սա ա ճ անկիւնէն Հասնող լրագրող մր։ ա չ ք ե ր դ դ է պ ի Ա ր ե ւ ե լ ք բ ա ր ձ ր ա ց ո ւ ց ա ծ : Ք ի չ մեծամասնութեամ՛բ , եւ ոչ թէ 2,/Յով*. ի^է^Ղէ"
*հբեթէ ան թեր ի է գրասենեակներուն ներքին անդին Հայրենիքն է : կ՚ատւաջաբկէր Չորսերու հ)որՀուրդբ : ^ ք&որՀբգա–
կազմ՛ակեր պութ ի մե՛ր ։ Ե՚նչ գի ւրո ւթ ի ւննե ր բն - ՍՕՍԻ յին պատուիրակութիւնը չի կրնար բնգունիլ որ \ \
ծայուած են թղթակիցներուն՝. Ամէնէն գլխաւՈրբ՝ պ ատ ո լի ր ակն եր կրն ան իրենց կամ քք պա ր տագր ել
ձ այն ա ր ձ ա կր , որո ւն տասնեակ Զբերանն երբ » /// որ ~ լբլ՚. ւռ սաաոլ իրակներում Հետեւաբար ււ իւ ա լ մբ
Հ բր դամ ո գո վին դա Հ լիճէն վար կր փոխագ բեն ա– սրաՀին մէջ, սւ յ յ եւ յարակից դաՀլիճբ, որուն կա– &Ր՝ կ էս աա յանձնամողովին որոշումը եւ կը պա–
քուին
մէն ճառ որ 1լ աբտասան՝ոլի վերը ։ նան չ սեղանն երո ւն բ ո լո րտ իքը կը Հ ա ւա Հանջէ որ կանոնադրին այս կէտբ նոբէն քննուի
Ւնչպէս յայտնի է, երեք լեզուներ կբ գործած ԽոբՀբգամողովին յանձնախումբերբ ։ լիա խումար նիստի մէջ* Միջազգային խորՀրգամո–
ուին • անգլիերէն, ֆրանսերէն ե ռուս երէն ։ Բուն Այո յ ար կ ի ն վբ այ պի տի գտնե ս քար տ ո լղ սւ - ղովի մը Հ իմն ական * կզբո ւնքն է ձգտի լ միւ նո՛յ
ճ սւ ււ ե ր ր գբաւո ր են միշտ ,ու պա տ ր ա ս տ ո լա ծ եր– րութեան գրասենեակները , պատուիրակներու եւ նութեան։ Գիւրին բան չէ այս։ Պէտք է ջանալ ի–
րեակ լեզուներով։ Թղթակիցները ի՞նչպէս կբ թղթակիցներուն ւատկագուած «ոնգո ւնեւութեան ^ հ՚"մ"Ղկ1 Կ^Ր^լի եղածին չափ կատար
ստանան անոնց բնագրրները : ՀԼնս րշապկս որ է\առ սրաՀըֆ, Հեռաձայնի խցիկները, ն՛ամակատուն մը Համաձայնութեան մր յանգելու Համար; Պէտք է
կար&իքր
մբ 1լ աւարտի, ձայնաբձակբ լուր կ ո ւ ւո ու յ ռը անոր ճ յնձին ամ աո նկատի առնել բոլորին մե&ամ եւ ոչ թէ սլա ր–
ձայնասփիւռի չխս
ռուսե բէն, անղլերէն ու ֆ ր ան՛ս ^ բ էն պատճէնները ա րամ ագրո ւահ՝ ս ե՛ն ե ա կն՚եր ր, •ռագրել սաՀմանափակ ասնոլթեան մր
պատրաստ են՛ եւ թղթակիցներ՛ուն պիտի բաժնուին նոո ռ ելա յին Հ Ա՛ ասնաւո ր ս սլա ս ա.ր1գո ւթի՚ւձն մր "
յա բա կից, գրասենեա կին մէջ • Ն1– աՀա լրագրող - տեգեկո ւթիւններ կր Հայթայթէ մամուլի ներկա Այստեգ Ա ոչոթով մեգս ՛գրեց բյ՚Ի տասակաԿ–
յացուցիչներուն՝ Տանձնաժո ֊
ներ ու լեգէոն բ կբ իւ ուժ է Հց ր ո լի շ ին՝% գրասեղանը 1ցորՀրգամ–ոգովին Հետ առնչու պատուիրակութիւնը թէ կանոնագրի
ստանալու Համար իտնգրոյ առարկայ ճառին պատ թիւն ուևեցոգ նիլթերու շոլր^; «Ընդունելութեան ԳՈէԼէ՛^ րերալ նոր առաջարկ մը , որ , ընդուն՛ելով
ճէնը, իւրաքանչիւր բ իր նաիյբնտրած լե ղուո՛վ ։ ՚ւրաՀ էն՝%> կ րնա ս գնել Լոնտոնի նո յն օրուան պարզ մ եծամ ասնո ւթեան սկզբունքը, իրապէս կր
Տ բուի չին սենեակին մէջ զետեղուած է նամա կա - թերթերը* ու մանաւա՜նդ*** ս ի է ա բ է ր – ու լուցկի՝ ջնջէ Չորսերու իքորՀուրդին տուած որոշումները ։
ւփ մ ը իւբաքան չի ւր երկրի Հ աասմ ար * էնտեղ երկու օրը մէկ ծրար ու մէկ տուփ օրինական՛ գի 3ան ձն աժ ո զո վբ իսէո՞ւ գործեց յյս սխալը։
նով ։ Ոզբալի է վիճակդ, եթէ օրական մէկ ծրա
գոլք պիտի կարդաք նաեւ մե ր աաննոոււննըք. : Բրիտանտկան ել ամերիկեան պատուիրակութիւն—
՝Բիչ մբ անդին ն ամ ակատ ուն, Հ եռագրատուն րով չես գոՀանար * * * որովՀետեւ ծխավաճառ ները պատասխանատու են գործուած կոպիտ սխա–
եւ Հեռաձայնի իսցիկնեբը, բոլորն՝ ալ տրամադրե ՚ւհրանսոլՀ ին ոոմ սւ *կիգ էԼրայ հ. ար^ոյնագր՛Է լ/՚ն : Այո երկու պա տ ո ւի բ ա՛կս ւթի ւննե բ ր իրենք ի–
լի թզթակիցնեբ՛ուն *. Լք ւ թուղթ ու մելան ու՛զածիդ թուականբ, իսկ գուն մասնաւոր տոմարի մբ մէջ բենց իրաւունք տուած են վերասլաՀումներ կա -
չափ։ Մ իա յն թղթակի՞ցներ այգ ար շաւաիսո ւմբին կը ստորագրես՝ միշտ իժերթիգ անունով* * * տարեք Չորսերու ո րՀ ուրդին կողմ է մ իաձա յ ն ո լ –
մէջ * Հապա՞ լուսանկարիչներս՝ շատեր կին\ ; Կ բ Անօթեցա՞ր, մտիր ճաշարանը, դիները սովո թեամ բ ներկայացուած առաջարկներէն վերք ր ։ Ա՛
լո ւս ան կա ր են քեզ, երբ նստած կր գրես * կբ լու րական, եւ երեք տեսակ,– 45, 75 ել 125 ֆրանք՝ սով կացութիւնբ ոչ թէ. մեղմացած , այք ծանրա
սան կա բեն, երբ ս րճարանր ծանօթներուդ Հետ ս ե– գարեջուրով ու *էիսիո*Լ՝ Ւբիկուան դէմ ան՛՜ ցած կ րլլայ ։ Եթէ Աւս տ ր ա լի ո յ պատուի րակբ այն
զանին Լուրջը բոլոբուած՝ կբ ճնկես ։ Լրագիրն .ու շուշտ քիչ մը յոգնած ես՝ ճառերէն, ձա յյննարճա– քան պնդեց պարզ մ՛եծամասն ո ւթեան վրայ, պատ
շաբաթաթերթբ կշտանալ չեն գիտեր ։ Տ՝Օգուած, կէն ու պալատին մ էկ ծա յրէն միւս ը կատարած ճառն այն է որ էէ ր՝ յուսար թէ պիտի կրնայ ի
լուր, այո՛, բայց մանաւանդ ն՛կար, չտեսներն թափառումներէդ, եւ թատրոն լին է մ սւ երթալ Հարկին 2/3 քո՛ւէ չաՀիչ Խ ՚ Միութեան դէմ ուղ
աանտիկիննեբր գրաւելու Համար : կ*ուզես, բայց անծանօթ ՛ես Փարիզին։ ՝Բ՚ոլ մասիդ ղուած յանձնարարութեանց Համ ար : էք ո ր Հ ր դաժ ո–
Տ՝ամ բ 4(ին ՛ւ ը կայ* քօ՚ո րՀ րգաժ ո գո վյը կը մտածեր են արդէն* տեղեկատու գիւանբ քեղի կու գովը Հա ւաքո ւած չէ անոր Հ ամար ւբ պետւ թիւն
ու
բա ց ո ւի քան ի մր վայրկեանէն; Պ ատուի բակն ե բու տա յ մա յ րաքաղաքին գլխաւոր թատրոններուն մբ կամ պետութեանց խմբակ մբ յաղթանակ շա
ինքն ա շարժն ե ր բ Հ ետզՀ ետ է կը մ ւ ՚նեն պ ալ ատ ին սինէմաներ՛ուն ցանկը Հասցէներով ։ շի Խ * Մ իութեան կամ ոլ~րէէ. պետութեան մբ
բակը։ Հյքեզն՚եր կան անոնց մէջ նաեւ Համ ե ս ա - ՈՈւր պիտի ճաշես ք# ո րՀ բ գաժո գո՛վէն վերա վրայ ։ Եթէ ա յսպէս ըէէար , նախ պիտ ի վնասուէր
ներբ ։ ԱՀ ա ւ ա ս ի կ Մ ոլոթովը իր շքախում բով Հ դարձիդ* աՀ ա ւա ս ի կ ցուցակը այն ճաշարաններուն ա յն պետ՛ութիւնը որ պիտի կատարէ ր սւ յգ փոր
Համրեցի , 13 ինքնաշարժ իր առջեւէն ու ետե– ուր առատ ուտելիք պիտի գտնես առանց կտրօ ձը, ել յետոյ ատիկա Հարուած մը պիտի տար
ւէն; ԱՀ աւասիկ էթլին, Պրբնզը, Մեքէնզի ՝Բիոկը, նի, առանց յաւելուածական տուրքի ; Թերեւս յա հ)ո րՀ րդաժողով/ի Հեղինակութեան ։ քյ * Միութիւ
Պիաօն, Ափաքը, էվրթը, ՛Լերջ չունի այս կարա ռաջի կայ Ո՜ւէւք –է՚Հաւին գիւղ երթա/ու ծրագիր մ,ր նը Հպարտ է .որ փրկեց քաղաքակրթութիւնը ֆա–
ւանը։ Թ՚ղի^ոքկիՅ ու լուսանկարիչ կբ մտն՛են պա կա յ մ աքիդ մէջ ։ Մ ի՛ անճրկիր * գնւ սա գր ասե– շական բարբարոսներէն , Հպարտ է որ Եւրոպայի
Ֆր անս ո ւ Հի–
լատէն՛ ներս* ու շիտակ վեր, դէպի այն դաՀլիճբ գանին առջեւ նստած կսՀպտա չուի կարգ մ բ երկիրները ազատեց ֆաշական ճանկերէն
Հեկան
ուր ււք իա ի։ դում արուի իք որՀ րգաժ ո զով ր : Արդէն ին որ քեզի պիտի տա յ ցուց ակր ւ եւ օգնեց այն պետութեանց որ կը գտնուէին՛ Հիթ–
դիտենք թէ ովքեր պիտի խօսին այդ օրը։ վայրերուն ուր կրնաս երթալ պտտելու կամ Հիւր– լէրակա՚ն լուծին տակ։ Եօթը միլիոն Հոգի սպան
ընկալ երկրին մեծո ւթ ի ւննե ր բ տեսնելու Համ ա՛ր ։ նուած, աՀա իմ երկրիս կռրուստնեբբ։ ք$ • Մի
Բաւական չէ որ պալատէն ներս մտնելու ի– ութեան եւ կարմիր Բանակին զոՀողութ իւննե րր
րաւունք ստացած ըլլաս ու պաՀակ ոստիկաննե X մ եղի իրաւունք կուտան յա յտ արաբ ելու ա լստեղ
րուն ցոյց տաս բաց կապոյտ աո մ սակր, որուն վբ՜ թէ եք * Մ իութեան , ինչպէս ուրիշ ժողովրդավար
բայ ն շան ա կո ւած են նե ր կա յ ա ց ո ւած թերթին ՝ ինչ– •—• Ժողովը բացուած է, կը յայտարարէ ձայ երկիրնեբու ձւ ՚յնր ւնի է լոք երբ կոչ
նարձակը ։ կ՚րնէ միաձայնութեան
պէս նաեւեւ թգթակիցին անոլններր ; ՚քյիստերոլն
ներկ յ ԸԱ" դու Համ ա ր սլիտի ո ւնեն աս հրկրորգ Ու անգլիախօս ֆինլանտացի լ^՜Գ^ա^էԻո ի մը Եզրակացնելով , Ա ո լոթով չեչտեց թէ աչիւար
ՀՀսբնցտգի ր վերնատունը ,
Ա վերջինն է որ կ ար տօն է Հետ կը բարձրանանք Հքեբակոյաին Հի մ-ողովրդաաետութեանց Հանրային կարէիիքր
։
մուտքդ ո՛չ միա յն լիագում ար Ր)ո րՀ րգաժո զովէն որ մամուլին յատկացուած է այժմ
ներս որ տեղի Կ՚ունենայ նախկին \$եբակո յտին ԺԻՐԱ8Ր ( Լ ո ւ ր ե ր ո ւ շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը կարդալ դ. է ջ )
Fonds A.R.A.M