Page 85 - ARM_19-1945_03

ւտ բ & ա ա Չսօւաաւտ ձ ք ա ա ա ^ ա ք ք ա շ տ •Լ Ե Ր Ջ Ի Ն Ժ Ա Մ

Լէ \ Թ Հ 1 ՝ Ր ՝ 1 ֊ $ ՀՈ.օոձօձ.Տ. 31760.2շ6տց
Ճ1ՀՂ.1Ճ.ՀԳ. 1 %*1Ճ

Օետ^սւ՚-քԴօբոշԱետ : ՏՇ9. աՏՏձ)51ծՒ1 1 5 0 0 օդաԱաւ Թոք խպի վրայ
17 . Ճս6 Օտատտա* ֊ ֊ (136)
փ ո տ ա ս ւ ո հ աստ՝ անջնատրոի^փնը
1տ1. : Շ08. 15-70 ֊֊ Շ. Շ. թ. Բյոտ 1678-83

ք՝ԱԺ1ւԵԳ1՚՚Ս Տար. 150, Ցաւքս. 400, Յա էքս. 200 ֆրանք։

ՕՐԱԹԵՐԹ» ՐՏ6քՇք6ա 15 ճօճէ 1945 Չորեքշաբթի 15 Օգոստոս Երկուշաբթի օր 1500 օդանաւեր կրակ տեղա­
անձնա–
ցին թափոնի վրայ ^ որաէսղի փութացնէ

աբոլթիւնր , ոբուն կր սսլասուի ժամէ ժամ : Հա­

ԺԷ– ՏԱՐԻ - 17" Ճոո66 8°4479–1ւոր շրջան թիւ 198 Խմբագիր՝ ս– ՄԻՍԱք-ԱԱ՚ե Գին՝ 3 Ֆբ զար Հսկայ օդանաւեր ալ ԵոքոՀաման զարկին 5

Ինչպէս կ՝եբ եւայ , Գա շնա կիցնե ր ո ւ ն նոր վերնա­

դիրը Լոլ Հասած է Թոքիօ , ուր խորՀբգակցու ՜՛­

Ս՛ԵՐ ԽՕՍՓԸ ՀԱ0Կ. ԳԱՏԻ ՑԱՆՋՆԱԻՈԻՄԲ իժիւննե ր ը կը շա բունտ կուին , մ ասնաւո րապէս

կարգադրելու Համար կայսեր խնգիրբ։ ՛իա շհա -

ՓԱՐԻԶԻ Մ Է Զ ^ւՒ&^եՐ ը կր ո9 երժեն իյնա յ ե լ կա յսեր , որ ապաՀ ո–

ԻԵ՚էճ ԹՈԻՐ՚ԲԻԱ վաբար պիաի Հրաժարի, գաՀը ձգելով իր ւսնչա–

փաՀաս գաւկին % Կը թուի թէ ղինուորական դա -

Երկուշաբթի օր իորհրգակցական ժողով մը սո ղժուարութիւննեբ՜ կբ յարուցանէ :
տեղի ունեցաւ Ազգ– Միութեան կեդրոնին մ է ջ ,
Եւրոպական եւ ամերիկեան թերթեր ը կբ շա­ զբաղելու համար Հայկ– ՚իատով։ Հրաւիրուած Անձնաարութեան ղ ի ր բ պիտի ստորա դր ո լ ի
էին 44 հայրենակիցներ, ամէն հոսանքէ, բայց շաւ–
րունակեն քրքրիչ Նեղուցներու 1Անգ1՛ ր Ա , մ ի2անկ– տերր արձակուրդի գացած ըլլալով, ներկայ էին Թոքիոյի առ^եւ , ամերիկեան ղրաՀաւոբի մբ մէ^ւ
կարս-ԱրտաՀ անչչ ։ միայն 26 հ ո գ ի ։
ե ա յ յէչելով նաեւ Պ աշտ օն ական յա յտ ար ար ութ ի ւ ն մբ պիտի Հ րատա–
կարծիքԱերու փոխանակութենէ վերջ, ուրա–
Եթէ առաջինի մասին քիչ - շ՛"՛ո բան դիտեն , իութհամբ հաստատուեցաւ որ հիմնական տարսս րակուի միաժամանակ չորս մ ա յրաքաղաքնեբու
կարծռլթիւննհր չկան: Ընդհակառակն բոլորն, ալ
գրեթէ ոչինէ կր Հասկնան երկրորգէն ; Ե*– կ՛են - համաձայն են պաշտպանելոլ եւ արծարծելու Հայ­ մէշ, ծանուցանելով պատերազմին դադարումը։
թագրեն ատուի : Ա ա– կական Դատը ,— ուրիշ խօսքով՝ ընդարձակում
ն աւանդ թէ (Թուրքիան պիտի անգամ սահմաններու, համաձայն հայ ժողովուրդի կեն– Թոքիոյի մամուլը կը խոստովանի թէ այլեւս վեր–
յայտարա– սական շահերուն եւ միջազգային յսւնձնաասյ. Ասիան\ֆ , որուն մղուէր
որ Թուրքերր կր շարունակեն րեանց : շացած է <Հ,Մեծ Համար կը
պատերազմը
բել րւ 1 րձրաձա յն " ՛ յ ՛ ՛ յւււսաՀատական ;

1կ մ հ Կ Ի՛ Ի՛Լ Հ"՚1– " ՚–՛ I մէկուն; Ոչ ՛՛՛ւ՛ ի շի Ա ին չ ա յս մ ի ն չ այն , կռիւները կա տա զօր էն

Հողերուն աչք ունինք, ոչ ալ կր Հանդուրժենք որ կբ շար ունակս լ ի ն ցամաքի վրայ։ Ո՝ուսերը յա աս 2
քիլոմեթր
խախւոեն մեր երկրին ամբո ղ$ա կանո ւթ ի ւն ր : կբ խազան ամէն կալմէ, եւ Հազիւ 400

Այ յղգւ տեսակ մ ր նոր ուխտ Հեռու են Փէքինէն ԼԶինասաանի նախկին մայրա­
շատերուն
վախ պատճառել սկսած է ՚. Նոր բնգՀա– քաղաքը) : ճափոնցիներ բ սկսած են անձնատուր

րո ) ւմ մ ր արգեօք ; Այս աււթիւ <1.| Չօսլանեան կարդաց այն յ ո լ - I՛ԼԱ՜՛՛Լ Ա "^նչուրիոյ , փ֊ոբէայի եւ ուրիշ վայրերու
Այն աստիճան որ, ղուիցերիական շագիրը որ Մայիս 5ին ներկայացուած է Երեք Մե­
թերթերն ծն լաւն եւ ֆրանսական կառավարութեան, ինչպէս աւ
անգամ թեր կր կանգնին Թուրքիս յ , Համ ակր անք եւ Սան Ֆրանչիսկռյի խորհրդաժողովին , յանուն ճ ՚՚՛ ՛ի ՚՛ ն ա կ ա ն կառավարու -
գրոլթ ւԼերջին. լ ռ ւ ր ր ո ւթիւն բ ։
իւննե ր
յայանելոլէ կամ պաշտպանողական թիւնը ընդունեց անպայման անձնատ

Հ իւր րն կա չեչով : Գաղթ • կեդր . Օանձսաժռզովի եւ Հայ Գաղթ .

Այսպէս , <ձԿաղէթ ար Լօղան» Օգոստոս 7ին Խորհուրդի, իր եւ ընկեր Հր. Սամուէլի ստորա - «ԳԱՈՓԸ ԿԿ1ՒԶԷԲ, ԱքհԷ՚Փ*
մ ր Լոն–
Հրատարակած էր երկար թղթակցութիւն գրութեամբ: «3«՚ռս/^»ի ներկայացուցիչը յոյս
եամր
տոնէն , Տոքթ • Նէրին է • Կիւն սաո րագրութ յայտնեց որ խաչաձեւումներ պիտի չպատահին,
անլու–
( ա սլա Հո վարար Թուրք մ ր ) ինչպէս Ամերիկայի մէջ : ՓհթհԱի փաստարաԱԱհաւԱ

Տօգուածին խո րագիրբ՝ ^Նեղուցներու իբրեւ եզրակացութիւն, ընտրուեցաւ հինգ
հւ՚ւգինՈՀյ յանձնախումբ մը, նախաապատբաստա -
*^^*Լ1՛ է՚ոգէՐԸ՝% ՚՛ $՝Ղ$ահ.է՚ՅՐ հ.Լ\ խՈԱաովանի թէ կան աշխատանք ներու համար, մինչեւ որ բացւս - ճաոնդ
պա Հան 2 կանհրր ւլերադառնան եւ կարելի ըլլայ լուսցնել
Մ ո ս կո ւա մ ի ն չեւ Հ իմա պաշտօնական Կեդր • Յւսնձնաժոզովին կազմը : Երկուշաբթի օր խօսեցան մ առէ շալ Փէթէնի
լայն ալ
ներկայացուցած չէ : Հձք^այց , լրագրական որոնց Աք ա շա պան փա ստաբաններէն երկուքը , երէԼլ ,

պայքար մր այնպիսի թ երթերու կողմէ երրորդը : 3 եւս ո յ ե ր դո ւե ա լն եր բ առանձնացան

խորՀրղային Համակրանքը անժ խտելի է , ինչպէս իրենց վճիռը արձակելու ։ Ըսենք , մի2յսնկեալ , ոբ

եւ Մ ո ս կո ւա յ ի օրկաններուն լ ե ղուն էս ո րապէս Ն ա ՛ԷՆ Փ Ա Ր Ի Զ Դ Ա Զ Գ ՏՈՒՆԸ ւ - ր ՚ լ - ֊ ւ – ալներ,, զանազան ազդարարութիւներէ

ք ուզած են թուրք Հ անրա յին կար^՜է՚քԱ եւ մ ի2յււղ - -* • զատ , վեր2փն պա Հուն՛ ստացած են անանուն նա -

գա յին Հ րատապ Հարցերու աւլածին շարքին տ՛ ր ա յ — -Օ ՚աԼլ մբ որ կբ սպառնա յ , եթէ մ առէ շալ Փէթէն

ղրած վերանորովդ ում ր ռուս եւ. թուրք դաշնադրին ԽԱԲ •— Որ եւ է թիւրիմացութիւն կանխելու անպարտ չարձակուի ։ Ո պ՛իշ նամ ակ մբ մ ասնաւո–
համար, ըսենք թ է հակաուսկ չենք յարմար շէնք
որուն նախաձեռնարկն եղաւ մեծ Լէնինը^ւ մը գնելու 5 իբրեւ կեդրոն Ազգ • Միութեան կամ րապէս կբ սպառնայ վեց երդուեալ նե բու որոսք
պարզապէս իբրեւ Ազգ– Տուն։ Խնդիրը այն է թ է
Եւ սրտառո՛ւչ զարմանք մր* աոաջադրոլած շէնքը իրապէս կը համապատաս - շարունակ Հարցումներ 1լ ուղղէին , թէ իրենց
խանէ՛2 պահանջին։ Ուրեմն մասնագիտական հարց
— « Տակաւին Սան Ֆրանչիսկոյի ստորա - մը յ ուր նոր անպատեհութիւն մը երեւան կը հանէ կեանքով պիտի Հ ատ ո լցան են , եթէ մ առէ չալը դա­
գրութեանց մելանը չցամքած , մ՛եծ ազգ մը կ՛ընդ­ մեր աշխատակիցը , իրրեւ ճարտարապետ :
հարի փոքր ազգի մը : Աւար համա՞ր էր որ միլիո­ տապարտուի հԱպառնագիբը կ՚ըսէ *—֊Հ^հիտենք ձեր
նաւոր մարդիկ պայ քարե ցան գերման - նացի ական
բռնակալութեան դէմ, աաոապեցան , տքնեցան եւ անուններբ եւ ՀասցէներրՓ :
մեռան; Ինչ որ այսօր կ՚ընծայեն մեզի , նոր Միւ*
նիխ մըն է, ե թ է ոչ նոր Փրակա մը» ւ Ամ բա ս տ աս ե ա լին գլխաւոր փաստաբանը ,<քհէբ–

նան Փա յէն , իր պաշտպանողականն սկսաւ Հետեւ­

«Յսւասի>ի մէշ կարդալով Փ՛ Ա* Տ ՛ 3անձ - եալ բառերով»

նախում րին | Օգոստոս ի ւլ I, կո յ ց ր , պարտականու­ « Պ * բնգՀ . գատախաղբ շաբաթ օր խօսած

Թղթակիցր տեսնուեր է Թուրքիս յ արտաքին թիւն կը սեպեմ անգամ մը եւս անգրագառնալ այս ատեն ձեզի յայտնեց իր խոր յ ո ւ զ ո ւ մ բ ։ իսկ ես

նաիսարարին Հետ , որ Հոն Հանդիպած էր Ա ան փափուկ Հարցին հ ոտքի Լլեչչեմ անՀուն ախրութեամբ ։ Անշուշտ ա–

Ց)րան չիս կո յ է ն վերադարձին ; ինչպէս կ՚երեւայ , Նկատեց ի ն ընթերցողները , իմ կարդ մբ ռաշին անգամ բչլալով , գա ա ա ր անն եր ո ւ առշեւ կբ

նախարարը շատ ալ գոՀ մնացած չէ , ոբովՀետ ել Հարցումներս անպատասխանի մնացին՛. Այսօր կը քաշուի , մաՀուան դատապարտուելու Համար , 90

Ան գլի ո յ արտաքին նախարարը, Պ . ի տոն Լն ախ կի­ յիչեցնեմ պարաղա յ մ բ եւս , մ իշա ա յն ցանկու - տարեկան ծերունի մ բ որուն վ ր ա յ արդէն կը սա­

նը) , Հասկցուցեր է թէ կ՛ուղէ ան^ատեչ Նեղուց­ թեամբ որ գործբ ա11 ո՛լք Հիմեբսւ լիրայ դրուի։ ւառնի մաՀըւ Անուշի՛կ Աքր ան ս ան է որ կբ տեսնէ

ներու եւ կարս - ԱրտաՀանի խնդիրները : Ա՝ինչ - Ղ*ժ բա խտաբար , առա2յս գրուած շէն քին «պատ­ ա յս բանը , եւ խնդիրը կը վերա բեր ի իր զաւակնե­
կորսնցնել Կ՛՛՛­
ղ եռ , Թուրքիս յ Համ ար ա յ դ րոչորը մ էկ ամբող - մական՝» Հանգամանքբ շատ բան րէն ամէնէն փառաւորին • * .»
ստոլղեչոլ Հա­
էութիւն կբ կազմ են : ^Թուրքիան չ ի կրնար բնդոլ– տա յ իր իսկական արժէքէն ։ «ՄԵՆՔ ՇՆՈՐՀ ՊԻՏԻ ՋԽՆԳՐԵՆՀ»

նիչ որ մ իա յն Նեղուցներու Հարցով զբաղին , ձգե– Ի մ ստացած տեղեկոլթիւններս Լ՝յ Լ ւո ււ յ փաստաբանբ ներկա յացուց I բաս -

չով որ իր գլխուն ճարբ նայի մնացեալին Համարի ւ մար դիզեցի մինչեւ Գեղարուեստներու նախ/արա­

Անղարա այսպէս վճռական գիրք բռնելով , իր րութեան ճարտարապետութեան բաժնին , ոբ կբ Կ՝ԼՀ"էբ* ՚ Պատ մբ քակելով կարելի է 300 Հոգի­
շակուած
յո յսբ գ ր ա ծ է Ա ան $)րանչիսկո յի մէշ մ զբաղի պա/ոմ ական Հ աստ ա ա ո լ թ ի ւններ ո վ ԼՏշՀ\1ՇՇ նոց ււ ր ւս Հ մ ր կազմել ՚. Ա ինչդեռ , աՀա կը յայտ -
անկա–
խաշինքին վրա յ , որ կ՚ապաՀ ովէ ազգեր ո լ չուզեր ճ՝Խօհւէշօէաշ ձշտ ԸէՑեԱտտշաշոէտ շ1ոտտ6տ հ^տէօ^^^ս^տ , նուի որ ա յգ տեսակ ծբագի ր ի մ ը դործագրոլ -

խութիւնբ եւ Հողային ամբողջութիւնը՛. Ան աատէշւ՜շ ճշտ 8^^սx ճւ՚էտ , 3 ւ՚սշ օ1շ \^տ1օւտ) : թի ւ ն ն իոԼլ խնդրական է , կարօտ ՝ Գեղարուեստնե­

րնդՀաբիչ իր Հզօր Հարեւանին Հետ : Հոն ինծի պատասխանեցին թէ վերոյիշեալ րու նախաարարաւոթեան արտօնութեան ։

Յօդուած աղբին կարծիքով , սխալ է շարունակ չէնքը արդարեւ իբրեւ պա ամ ական դա սա կար - Ն " յն իսկ , ա յս Հպատմ ականթի Հանդամ անքը ,
նորո -
խօսիլ ռուսեւթ ուրք թշնամ ո ւթ ե ան մ ասին : «,Ընգ– գուած է եւ արձանագրուած յաւելուածական կար կրնայ նոր գնոզնեբբ ստիպել որ կարեւոր
ծանր
Հակառակն , Լէնինբ ինքն էր որ ուզեց երկու եր­ ուածաՀամարին մէշ՛. (1ոՏՇՈէ ձ ^^ՈVՇՈէ^^^^ ՏԱբթ - գոլթիւննեբ կատարեն շէնքին վրայ ։

կիրներուն բա ր ե կա մ ութ ի ւ ն բ , ո ր կբ կազմ է տե­ ւշաօոէ&Մշ) : Ան պա տ եՀ ո ւթ ի ւ ն ն երբ մ ասնաւո րապէս

սակ մ բ քա ղա քա կան կտակբ Ա ովետնեբու Հ իմնա– Երբ , աւելի մ ան րամ ասն տեդե կո ւթ ի ւննե բ Հանգամանք մ բ կբ ստանան , ա յն սեփականատէր

դրին եւ եթէ միշա չյաբղոլեցաւ , անշուշտ յան - Ւ՚^ԳՐ^Հէէ » Դ1՚" ընդունող պաշտօնեան յօժարու - բնկ/քբութիլններուն կամ անՀատներուն Համար ,

ցանքը Թուրքեբունբ չէ» ՚. թեամբ մինչեւ գասաւո ր ի չ գզրոցներ բ առա^նոր - որոնց չէնքերը Հպատմ ա կան$> մ ա կղի ր ը կը կրեն ։
են թա­
— « ինչ որ կը բաժնէ երկու երկիրները, վըս– գեց , ուր ցոյց տուաւ այն տեղեկանիշբ (ք՝1օհշ (^6 Նոյն կարգի շէնքերբ, ի վեբ2ոյ ենթակայ ձգուելու
տահռւթեան տագնապ մըն է ։ Թուրքերը կը վախ­ 16ՈՏՇ1§Ո6աշոէտ)«/՛ կը պատկանէ բ խնդրոյ
առարկայ ղապետութեան կամ կառավարութեան

նան մոսկովեան նախայարձակումէ մ ը , իսկ Լ)ո - շէնքին ։ Անոր վրայ , մասնաւորաբար յիշուած էր կամ աժան դնով ծախուելու ։

վետները կը կասկածին թ է անոնք կ՛ուզեն մեղսա­ թէ կեդրոնական շէնքը անբռնաբարելի է, իսկ Եթէ, վերոյիշեալ աբգելքներբ չըլլային, այդ
կիցներ^ դաոնալ Խ • Միութեան դէմ ուղղուած ընդհանուր կալուածին արտաքին կերպարանքը
նմանապէս անձեռնմխելի : կալուած ր շատոնց ծախ ուած պիտի րլլա ր եւ կամ

խմբակցութեան մը» : կալուածատէր բն կե ր ո ւթ ի ւն բ պիտի չփափաքէ ր
ւէաճառել ՝.
կարճ, Թուրքերը կ՛ուզեն Համաձայնիլ /հու­ Ուրեմն , որոշ խոչընդոտներ պիտի ծագին ,

սի ո յ Հետ , բայց ոչ կարսբ եւ ԱրտաՀանբ ։էրայ քանի որ չէնքբ պատմական է։ ԶեԼլոյցբ էլբսէր թէ Հայդ տան Հողբ միայն
միլիոն կ՛արժէ»; Այս մասին վիճա -
տալով * Ն " յ ն պաշաօնեային Հարցուցի թէ՝ կարելի՞ է արղէն եօթր

— « Ոչ մէկ սանթիմեթր հող։ Թուրքերուն յարակից շէնքին մէշ թաաերասրաՀ մբ շինել, բանիլ իսկ ալոլորգ պի՛աի բլչաբ եթէ . • . Ոլ՚ովՀե–
տեւ, պատմական ո չ–
համար միեւնոյն կարեւորութիւնն ունին Նեղուց­ ներքին մասեր բ բոլորովին ձեւափոխելու ււլւս յ - շէնքի մբ Լակնարկութիւնս
ները եւ արեւելեան նահանգները : Ա՛Ս Ո VI* ԶԷՆ Ի մ անով *
պեաականներու մասին է) արժէքբ հ.աՐ^Լ1՛ էէ
եւ
ՁԵՌԻՆ ՊԻՏԻ ՊԱՇՏՊԱՆԻՆ ԱՅԴ ՆԱՀԱՆԳՆԵՐԸ , Հաւանաբար այո, քանի ոբ տեգեկանիշին գնաՀատել հր ունեցած Հողին տարածութեամբ ոլ ~

ԻՆՉ ՈՐ ԱԼ ԸԼԼԱՆ ՀԵՏԵՒԱՆՔՆԵՐԸ »: ԲԼ111 մաս ր չէ յիշուած, բայց պէտք է նախա­ ոչ ալ իր պարունակած շէնքերուն կարեւոր

Այս սպառնալիքէն ՚էեր2, ղուիցերիական թեր­ պէս գիմում կատարել ե լ մեր արտօնութիւնը թեամբ , ա յլ միտ յն անոնց օղտադո րծումբ կամ

թին ա շիւ ատ ակից բ նորէն մ եզր ած ո ր խօսքեր կ՚ար­ ստանալ ; արդիւնաբեբութիւնն է որ նկատի կ առնուի ւ Արդ,

տասանէ , Հաստատելով իժէ էէն ինն էր որ այգ նա֊ ԻԱև դԱոաւոբ շէնքին ներքին բաժանումԳւե– ոչ այս Հոդին վրայ կարելի է շէնոլթիւննեբ

Հանզներբ Ա • կէմալի վերագարձուց Բ$Լ հ.աՐ^1,էռ է փոփոխՈէ~թեան ենթարկել : կանզնել Լււ /լամ Հ ի"ր քանդելով նոբբ կառուցա -

Կ՝աբէք–է մնացեալն ալ ւսաամել, այս լայն քաղ֊ Ջեմ կարծեր , բայց այգ պարադային Հա­ նել, ոչ ալ եղածներուն մէշ ո եւ է ձեւափոխու -.

ուաՆքկն ՚Էեր^յլ : 7յ • մար ալ կրնաք գիմում կատարել։ թիւն կատարեք , պատշաճեցնելու Համար ժա -

9. * էէ°""լ^՚^՚*՚3ւ աեսակցութեանս ընթացքին մանակի պաՀանրհրուն; ԿՐՕՆ ԶԱՀՀ–քԵ1էՆ •

Fonds A.R.A.M