Page 71 - ARM_19-1945_03
P. 71
16 ա ա ա կ ա \ ա ա ա ա ա տ» ա ա > \ Վ\\ Ե Ր Ջ Ի Ն ծ
Ս ձ Թ ձ ՞ՐՐԼւ ՚>օոժ« 1925
11Հ–ւ\1\Ւ\ 1 Ն>ձ1 Տ.Օ.Տ. 376.286
ա տ շ է ե ս ի Բ ^ ^ ճ տ : տա. ատտ-աճՒ. ՍԱՐՍԱՓԵԼԻ ԶԷՆ* ՄԸ
17, «.Ա6 ւտօաէտաճ - ֊ քքւէքձձ Հ1ձ ) ՃԱՓՈեԸ ՀԱխյ>ԱխԵԼՈհ ՀԱՄԱՐ
ա. : ն08. 15-70 - Շ. Շ. ք. Ի֊ատ 1678-63
ԲԱԺ՛Ս ԵԳԻ՛Ս•֊ Տար. "750, ճամս. 400, ՅաԱ՞ս. 200 ֆրանք։
54.*ա.(11 8 ճօճէ 1945 Չորեքշաբթի 8 Օգոստոս ՀիզհակաԱ ռումթ = 20.000
յ»Ե– ՏԱՐԻ - - 17= ձ֊ա֊յտ «04473–՚սոբ շրջան թիւ֊ 102 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գիս՝ 3 Ֆբ թոս ուժաԱակ
Երկուշաբթի օր ն ա խ ա ղա Հ ֆ՝րումըն պաշաօ -
նապկս յա յտարաբեց թկ աշխաբՀ ի պատմութեան
ԷՀՄԻԱԾՆԻ ԵԿն%8ա ԺՈ՚ԱԻԼԻՆ *Ս՚0Տ կ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԺԱՄԸ» մկշ^ առածին անգամ ըչչաչով գործ՜ա՛ծ՜ուեցաւ սար
սափելի ղէսք մ ը չ\ա։էոնի Հին ո շի մ ա խարիս խին
ԱշխատաԱ/Աևդ ևւ ո ո ւ չ ո ւ մ և և դ իլԱԲ — Երէկ հրատարակեր էինք ղկմ : Այս գիւտը , Հիւչկական ռումբ (եօաե6 զԷՕ–
առածին
Անոի տը աւ^Աշ) ք որ ՛իաշնակիցնեբուն պատասխա
4*՝որապի յօդՈԼսաըս աոաջիս սասը, ցիրուցաս տե– նը պիտի ըլլար Գեբմանիոյ ալաղտնէ ղկնքեբուն
ՄԵԾԱԳՈՒՄԱՐ ՆՈԻԷՐՆԵՐ դե(|ՈՆթլււսսսշաւլ: Ահաւասրկ վյյրջրԱ սասը որ կը գէմ, պայթած ատեն աւելի զօրաւոր է քան 20.000
թոն ասծսազօրաւոր պայթուցիկ։ Մէկ ւաւմրը եր^
ԽՄԲ՚~ Իբագոկ աշրասսսւլբց սը հետեւեալ շօշագՀ րու֊ն ±ւալա±ակաս |սսդրրս0րը կռւ ճաղար վիթխարի օդանաւերու — «թյլչուն
Էջս՚իածնր րյյրդեբ » — տԵզը կը րոսէ:
տեղեկոլթիլնսյյրը կը ոաղսբգ1, Ածղբ, Ա ի կարհէք թէ այս պաաԱ ութ րւններ ր սլա ու
Եկեղքցկ • Համագուսարի սասին • մ՛ հ լս վ ձեղէ , որոնք մէեչել ՋրՀեղեղ կր Տասնէն ,
՚ Օ՝ ՛՜՛՛լ՛՛ ՛իլ՛ ունեցած– է եօրյը նիստ, $ ունիս կլլ Հեռանամ օրուան կեանքէն X Ամ ենեւին X Եթէ (յսւխագաՀը բացատրեց թկ ա յս գիւտը ֊ար
1 6ին , 1 ճբն , | էին , ձ\)ին , 22ին եւ 25ին : ձեղի կր խօսիմ անոնց մասէն^ պատճառը այն է որ գի ւնքն կ Ե * ՆաՀանղնեբու եւ Ան գլի ո յ գիտական
Բացման նէ սա էն ներկայ հղած՜ են 28 կղերա այգ պատմ ութ իւննե ր ր օրակարգէ ՚ Լ ր ա յ են Ա ոս– միացեալ Հ ետաղօտութեանց որոնք սկսած՜ կ է"՝
կան եւ. աշխարհական սլաս։ ղաս մ ա ւո րն Լ ր , էնէ - կուա յէ մ է^ , Հանդկսեե բու եւ ակո ւմբնե րու ^ կ^ * \^՚֊\Հ)ին X Նկատի առնելով Անղլիոյ սպառնացող Օ–
ակս եւ քյ . Ա էութեան եւ ի) * Հ այասաանէ Հոգեւոր Այնտեղ պարտք կը սեպեն յիչհցնեչ թկ Հայաստա գանաւա յին վտանգները , Հ ետաղօաոլթ իւններ էհ
Պ ա շա ա մ ո ւն քէ $Ս ո բՀ ո ւրգնեբո ւն նախագահներ ր , նը աւլնէլ աղգ մ ըն կէ քանի մը անգամ Հաղարամ– շաբունակուեցան Ա * (յաՀանղներուն մկ^ :
Հ. Պոչեանսկի եւ կուրկն Ց»վՀաննկսեան : եա յ , եւ արժանի իր միութեան , անշուշտ Հա յ կա ^. Այ՚յ՜մ երկու մեծ՜ գոբհ ար անն եր եւ քանի
V*էա֊անէն անգամ ըն ա բ ո ւահ՜ .են բանաստեղծ՜ կան խո բՀ բղա յին Հանրապետութեան շբ ^ան ակին մը Հաստատութիւննե ր ունինք որոնք կը ղրաղին
Աւեաիք 1'սաՀակեան , Ակագեմիկոս Աաեւէան մկչ որ մինչեւ Հիմ ա կը պարունակկ մ իա յն Երե Հիւլկական ուժի ա րաագբո ւթեամ՝բ : Ամկնկն գո բ–
Ա ալխասեան , Պ . ^անիկ քֆաքըբ (\յ՝գէպտոսէ սլատ՛՛ ւանի ձՐ^անը^ 1 ^ւ/է ^ ա Հ ա ս գ ը ցարերուն օբուէ եւ հօն շբիանին կը բանկին 125.000 Հոգի, եւ աւելի
՜ գամաւորներկն) եւ շորս քարաոլղարներ : նոյն իսկ աւելի ՚էեր^ը , մինչեւ | ԿՀՀ) վարած՜ կ թըշ՜ քան 03.000 բան ո ւո րն ե ր ա յ*եմ կը շարունակեն աշ
ԷոկրՈԱդ սիսսվւԼւ ժողովր որոտրնգոստ հավտե– ո ւ. աս. ղո յո ւթիւն մը ւ Բայց յ անկկ է վեր , կը Հա խատիլ ղո բ հ ա ր անն եր ո ւ մ կ^ : էրկոլ մ իլիառ տո
րու մկչ կաբղացահ կ Աթալէնէ շնոբՀաւորութէւն– ւաստեն էնհ՜ է , ապշեցուցիչ^ յա ոտ^ւլ-Լոձ ութ իւններ լար (300 միլիոն անգլ . ոսկի) հախսեցինք եւ ա -
նեոն ու. բաբեմ՚աւլթութ էւննեբը : (Հետո յ տեղապա– կատարած՝ կ , որոնք եղական Հակապատկերը կը մենամ՚եհ վ տանաչին ենթարկուեցանք , պատմ ու -
Հ լլ (այժմ կաթողէկոս) ա ո ւահ՜ է րնգաբձակ զեկու կաղմեն թրքական եւ էբանեան Հայաստաննեբու թեան ամենամեհ գիւտին Համար , եւ շաՀեցանքւ
ցում մր ^^մ՚իահնէ քառամեայ ա շխատ-անքնե ր ու եղկելի ճակատաղրին : Այո պարագան աբգկն (7ատ Լ ր աշխատեցան մ ինչեւ երկուքոլկկ ս տարի :
մասին X Ա ե ձ֊ խանգավառութիւն ստեղհահ կ Հայ . սլ՚րտի կագմկբ փաստ մը ի նպաստ (իուսէոյ ; Բայց էք աա քիչերր գիտկին թկ է՚նչ կը շէնեն * Անոնք կը
Եկե ղեցւո յ պաՀան^ներու մաս էն Աիժալինի մաւոու– աւեչի չալը կայէ տե սնկին որ մեհ քանակութեամբ նիւթեր կը մրտ–
ցուահ եւ մ առէ շալին կողմկ մակագրուած՜ յուշա նեն գոբհաբաննեբկն ներս , չԿ/1ս տեսներ գուբս ե–
«ԹՈՒՐՔԻԱՆ լահը) որովՀետեւ
գրէ մր լւ/յթերսումր : ԾԱՆՐ ԱՆԽՈՀԵՄՈՒԹԻՒՆ շաա փոքր կ նոր պայթուցիկին
Երրորդ սըստիս շն ոբՀակա լութեան նամակ մր ՄԸ ԳՈՐԾԵՑ » ֆիղիքական չափը ; Այժմ ի վի&ակի ենք աւելի ա–
ո ւղղո ւահ՜ կ Հա յասաանէ Գերագո յն ք$որՀ ուր գի Ան ո ւբ ան ա չի կ որ քՒուրքիան ծ՜անր ան խո Հ Լ - բագօրէ ն եւ կա տ ա ր ե լա սլկ ս ո չնչացնելոլ թափոնի
նախաղաՀ Լքառակ Պաւղեանի : Հ^ետոյ Ժ՜ոաչուիյը մեֆ՝ մութիւն մը գործ՜եց շաՀագործ՜ելով %քբկսթ - Լի - բոլոր աբտագբական ձեռնարկները որ ել կ քաղա
գո-֊էՈւնակոլթեամր լսած՜ կ թկ խո բՀ բղա յին էշխա– թովսքի անձնատ րութէւնը , | 9 1 եին ^ եւ իր յ տ ւլ - քի մէ^ Հ Պիտի քանղենք անոնց նաւարանները ,
նութէւնր Հաւանած՜ կ որ էքյ^էաօ՜էնր ունենա յ էր թական ղինակցին՝ Գեբմանիոյ ձեռքկն ընգունե - գո րհա րաննեբ բ եւ Հ աղո բղա կց ո ւթ իւններ ը : Պիտի
սեփական ապարանը : ճեմարանէն Համ ար նախա– լով կաթումի յ կարսի յ ԱրտաՀ անի եւ Արգո լին ի քանղենք թափոնի պատերազմական բոլոր կարո -
աես ուած՜ կ տարեկան մ կկոլկկս մ էլէոն րուբլի է Հայկական գաւառներըւ ճ ի Լգ կ > 1921^5՛ էիուսիան ղութիւնը» X
նախաՀաշիլ մր X շունչ առած՜ ԷՀԼԷաԼո1է ) ՚—թկեւ տակաւին շատ տկա ՛Լ, ա խ ա գաՀ ը աւելցոլց թէ թափոնի ժողովուբ–
Նկատելով որ Մ ա ւր Աթոռին է^մ իահին էիս - րացած՜ ետ ստացաւ ^աթումը^ կաբսի գաշնա– գր կատարեալ կոբհանում է վւրկելու Համ ար էր որ
խաղրութեան 50\)ամեակր լրացած՜ կ 1 941 ին , ժ ո– Գըով * սակայն ՀարկաղբսւԼցաւ չքել մնացեալը : ուղղուեցաւ (քուլիս 2,$ի վերջնագիրը X
գՈէԼր միաձայնութեամբ որոշած՜ կ յառա^իկայ Այսօր Ռու֊սիա կը պահանջէ իր աոսելիքը եւ. նոյն « ճավւոնի վա11ի^յեբը անմիԳյսպէս մեբժե–
իսկ շաա հաւանական է թ է կանդ պիա՚ւ չաււնէ կէս
տարին «Տոբելենական Տաբի» Հռչակել եւ պատ - համրանեւ պիաի չդռհանայ , հայկական շրջանին ցին այս վերջնաղի րը : Եթէ այժմ չրնղունին մեր
մէջ , վերադաո-նալ մինչեւ 1878ի Պերլինի դաշնա–
շաճ Հ ան գ ի ս ո ւթ ի ւնն ե բ կատարել Հա յա սա ան ի եւ գրէն աււաջմ1ւան վիսակը: Պէաք չէ մռոԱալ ո ր պայմանները , կրնան սպասել կործանարար տե -
ԱրտասաՀմանի մ°կ ^ • ւլ ւս ա արա փ ի մը որ պիտի թափի երկինքէն եւ որուն
Չորրորդ Լւիսա|1Ա պատգամ. –ոբնեբուն րնգՀ* 1Ց14ին պասւերազմի մտա ծ աաեն , ււոլսական
կայսրութիւնը վհոապէս որոշած էր իր մէջ առնել
իքիւը եզաձ՜ Է 104 Հսգի ) 3\չՀ կղերական , 73ը աշ՜ նաեւ էրցրումը , Վանը, նոյնիսկ Տրապդոնը : յանկա բհական շրշում ով մը ( ուգեգաբձ) , վիճա
իսարՀական։ Լւերկայ եղած Է նաեւ Բէնթրսչրիի բանութիւնը պիաի չգառնայ Տարտանէլի վրայ։
գահերէցը , Տոքթ՛ Հիոլէէթ ճանսըն , իբրեւ ներ Բայց դ պիտի Հաբցնկք իրաւամբ , իսկապկս Բաւական հանօթ է երկու երկիրներուն գիր ՜
կայացուցիչ անկչի քան եկեղեցւոյ յ ռուսական կարեւոր պաՀա^ն^ մ ոն կ այս ^ արձա քը՛ այնպէս որ կրնաք առանց գժուաբութեան ե–
Գկոբղեան .ճեմարանի մատակարարութեան բեւակտյել թէ այն ատեն ինչ րնթացք պիտի առնէ
նագրուելու Համար իր ծ՜րագրին ԳէոլխէՀ* Ե *- կամ , խօսակցութիւնր :
Հ ամ ար Հաշիւ եղած՜ կ որ իւրաքանչիւր սանի Հա քանի որ այս շարժառիթ ր նորոյթ կ Հիմա յ Հա - Գիտել տալէ վեր^ թէ խնգիրբ արձանագըր -
մար տարեկան 300 տոլաբ պկտք կ% Պատգամա - յաստանր քա՛բ՚ թ՝՝ ւ֊ղ ունի իր ծ՜ոցին մկչx Որքան ո ւ ահ չէ օրակարգին վրայ յ Պ • Հասան Ա աքա ան
ւորներկն շաաեբր անձնապկս կամ իրենց ներկա - գիտեմ , ոչ . եւ խնգիրբ ա յգ չկ X Ւն չ որ (հուս ի ան շուշտ Հետեւեալ Ր" ՛ք ո վ*բ պիտի բա ր ձ ր ա ցն է *
յացոլցած՜ գաղութնեբուն տնունուէ յանձն առած՜ կը Հետապնղկ ^ սկսելու Համ ար դ սա կ , մ իա - Ո-է֊րեմն թշնամի երկրի աե®ղ կր գնկք մեղէ
են նիւթասլկս օժանգակել : Այսպէս ( եղած՜ են Հե կողմանի կերպով կաո՜չիէ ղետնի մը , աղատ՝ փոց– Թշնամիէ X Բառին իբաւաղիտական առու–
տեւեալ խոստումները. "^ալիՓորսիա՝ 10 սան, տամի իր բաժ ն ե կի ցն ե բ ո ւ ան գա ոտն ա պա Հ ո ւթ ի ւն– մ ով թերեւս ոչ . բա յց , փաստօ բկն , տնգո ւ*տ
Սպահան.՝ 4, Վյւասաան՝ 6, Հայկ ԳավոՆքճոան ներկն X Արգ դ ոչ Անգլիան , ո < ալ Ամերիկան կապ Ջեր ընթացքբ անՀաշուելի կորուստներ պատճա -
(Ամերիկայի պատգամաւորներէն) 3, ճանիկ Չա– չունին Արարատ լեբտն այս գործ՜երուն , քիւրտ էէեց Ո՚ուսիոյ X Ասկկ զատ, փակելով \,եղոլցներբ ,
քրբ՝ 2, Մկրտիչ Մսրլեան՝ 1, Ստեփան Մալիյապ. ֆա բ ղա բ ա րնե ր ո լ , եւ պղտիկ ժամ ագո բհնե բո լ կամ գուք անուղղակի ընկղմեցիք բազմաթիւ անգլիա
եան՝ 1, ԷօժԷն Փակւազհան 1 (Եգիպտոս)հւն• ։3ե– ատամնաբոյժներու Հետ որոնք խստօրկն «մաքրա– կան գ նորվեկեան յ Հոլանտական , յո ւնա կան եւ լե–
տոյ Կիլիկիոյ Աթոռը իյոաոացած է միանուագ գո բծ՜ուած՜» են, եւ տարամերժօրկն կոչ կ՚ընեն ք$ • Հ ա կան նաւեր որոնք մեգի Հասնելու Համար Հար–
5000 տպար, Եգիպտոս՝ 3000 ոսկի, 1|ոլլկարիա՝ //* իութեան պա շտ պան ո ւթ եան յ Ասկէ զատ յ անգլ– կագրուեցան ճամբոլ աՀագին շեղումներ կատա
5000 րուբլի : եւսաքսոն պետո լթիւննեբ ր որ եւ է մասնակցու - րել հովերուն վրայ է
Միաձայնութեամբ ընդունուած է որ ամէն ե– թիւն ունեցած՝ չեն կաբսի միակողմ անի գ ա շնա - $յնգիըը ղերազանցապկս մի^ազգայ/՚ս Կ1
կհղհցի իր հասոյթին հարիլրին հինգը յատկացնէ դրին մէչ :
Մ ա յ ր Ա թ ո ռ ի ն ։ ՛սոյնպէս ում֊ պիտի արուի Մատե պիտի պատասխանկ Հասան Ա աքա , եւ գուք շատ
Ուրեմն օր մը ժողով պիտի գումարեն գլուխ լաւ դիակք որ 150 էոարիկ ի Հեր Անգլիա վճռապկս
նադարանին ճոիսացմանւ գլխի Անղարա երբեք Հնարաւորութիւն չունէ Հակառակ Է . . •
ԳալոքԼ կ^շմիտծնի մայր տաճարին նորոգման, խուսավւելու բացորոշՀբաւէրէմը իյՕսելՈլ Համար Հակառակ ի ^ ն ք բանի , պիտի Հարցնէ զար
^ւիէիկիսյ կաթողիկոս ր յա յան ահ է թէ ա յ դ նպա Հայաստանի մասին։ Բայց երբ Հասան Ատքա , մանքով Պ * Մ"քոո՛է 1 եւ գզրոցէն պիտի Հանէ
տակին համար 37.114 տոլարի գումար մը հաւա Ք՝ուրքիո յ արտաքին նախարարը ^ գէ*^ Ա՛ Ս դաշնագիր մբ որ պարտուպատշաճ ձեւով կնքուահ
քուած է Ամերիկայի մէչ–. գտնուի ^ . Աոլոթովի Հետ , ՝Բրէմլինի մտերմա - է– 1915/.*՛, ճորճ Եի եւ Նիքսլա Բ-ի կողմ է , նշա–
Հինգերորդ նիստին պատգամաւորներու թիլը կան սրաՀներէն մէկուն մէ^^ կրնանք եբգնոլլ թէ՝ նաւլբոլ ահ՝ Պ * Սազանովի եւ Սըր * ^րէ յի կ" զ՜
բարձրացած է 106^։ Ամերիկայի առա^նորգբ՝ մէ եւ որոմ Ո՝ուսիոյ կր արուին ոչ միայն *(յեղոլց–
Տիրան վարդապետ (այժմ եպիսկոպոս) յայանած թողիկոսին նուիրած է շքեղ ինքնաշարժ մը : ներբ յ այլե՜ւ Պո լիսը X
է թէ իրենց պատոլիրակոլթիլնր 30.000 սալար Լք ււ յն նիստ ին մէ^ կա բ գա ց ո լ ա ծ եւ միաձայ - է Ո V * աիտի աւելցնէ Պ • Մ ո լոթով ,
նուէր բհրած է էչմիածնի -. նոլթհամբ ընդունուած է պատնէնը յուշագրի մը՝ ա յս զաՀնագիր բ բախտ չբերաւ էւեզճ \,իքօլա
կաթողիկոսին րնտրոլթիւնը կատարուած է Ուղղուած Սթալինի : Այս յուչագրով ժ֊ողովը իր կա յ ս ե ր ։ Բա յց աւելի լաւ է ա յգ մ ասին բան < խօ
վեցերորդ նիստին, 3 " ՚ ֊ ն ի ս 22, կէս օրէ Ղ՚^Բ^ ՝ ե ր տ իստ ադիտ ո ւթ իւն ը կր յայտնէ կառավար ու - սի ք Անզլիացիներուն X Անոնք չեն սիրեր այգ պատ–
| 13 պատգամաւորներէն երկուքբ վերջին պաՀոլն թեան, ինչպէս նաեւ յ ո յ ս ՝ թ է շնորհիւ Խ • Միու մութիլնը :
Հիւանդացած ր//՚"ք "՛ք , ընտրութեան մասնակցած թեան , պիտի սրրագրոլի այ ն անարդարութիւնը ՈրովՀետեւ , Հակառակ ր ո յ ո բ Հ ե րքո ւմԳւե ր ո ւն ,
են 111 Հոգի։ ՏեղապաՀը՝ Գէորգ արք. Ջէօրէք - որուն ենթարկուեցաւ հայ ժողովուրդը մօտաւոր չաո լեզուները կորսեն թէ Սըբ ճօբճ Պրքէնրն ,
ճեան ստացաք է 110 քուէ, իսկ ^էիէիկիսյ կա թ ո - անցեալին։ իՒուրքիոյ Հայ պատուիրակութիւնը , Փեթրոկր սւտ ի բր իա ան ական գես պանը
գիկոսը մէկ քուէ (տեղապաՀին քուէն) : որ շատ ուշ Հասած էր, չէ ստորագրած այս յ ա յ ղեր մր ունեցահ է այս գործեին մէջx
տարարութիւնը , հասկնալի պատճառներով :
Եօթներորդ եւ վերջին նիստր դում ա ր ո լած է ԱՀա թէ ի՛նչ տաժանելի խօսակցութիւն կրր՛
նախադաՀ ութեամր նորրնտիր կաթողիկոսին։ Պատգամաւորներու վերջնական թիւն էր 119։ նայ յարուցանել , անուղղակի , $՝ուբքիոյ սկող–
Շամի
Միաձայնութեամբ որոշուած է եկեղեցական նոր Կաթողիկոսը եպիսկոպոս ձեռնադրած է իսր վար բնական սխալը, ձա ս է 1918/՛^ իւրացնել
սահմանադրութեան վերջնական խմբագրութիւնը դապետներ : րամի երկիրը։ (8աոաջ Աւելորգ է ըսել թէ
յետաձգել ազդ– եկեղեցական նոր Համագումարի Կր Հաստատուի թէ կաթողիկոսը րսած է որ գրական բառախաղ մբն է որ կը փորձէ Հեղինակը ,
մը որ պիտի Հրաւիրուի յառաչՀիկային : Այս նիս Ա թայ ին խոստաց եր է «լայնցնել մեր երկրին սահ այս բացատրութեամբ յՀ
տին մէՓ ընտրուտծ է Գերագոյն Հոգեւոր Խոր - մանները» :
Հուրգը :
Մոսկոլայի կառավարութիւնը նորընտիր կա -
Fonds A.R.A.M
Ս ձ Թ ձ ՞ՐՐԼւ ՚>օոժ« 1925
11Հ–ւ\1\Ւ\ 1 Ն>ձ1 Տ.Օ.Տ. 376.286
ա տ շ է ե ս ի Բ ^ ^ ճ տ : տա. ատտ-աճՒ. ՍԱՐՍԱՓԵԼԻ ԶԷՆ* ՄԸ
17, «.Ա6 ւտօաէտաճ - ֊ քքւէքձձ Հ1ձ ) ՃԱՓՈեԸ ՀԱխյ>ԱխԵԼՈհ ՀԱՄԱՐ
ա. : ն08. 15-70 - Շ. Շ. ք. Ի֊ատ 1678-63
ԲԱԺ՛Ս ԵԳԻ՛Ս•֊ Տար. "750, ճամս. 400, ՅաԱ՞ս. 200 ֆրանք։
54.*ա.(11 8 ճօճէ 1945 Չորեքշաբթի 8 Օգոստոս ՀիզհակաԱ ռումթ = 20.000
յ»Ե– ՏԱՐԻ - - 17= ձ֊ա֊յտ «04473–՚սոբ շրջան թիւ֊ 102 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գիս՝ 3 Ֆբ թոս ուժաԱակ
Երկուշաբթի օր ն ա խ ա ղա Հ ֆ՝րումըն պաշաօ -
նապկս յա յտարաբեց թկ աշխաբՀ ի պատմութեան
ԷՀՄԻԱԾՆԻ ԵԿն%8ա ԺՈ՚ԱԻԼԻՆ *Ս՚0Տ կ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԺԱՄԸ» մկշ^ առածին անգամ ըչչաչով գործ՜ա՛ծ՜ուեցաւ սար
սափելի ղէսք մ ը չ\ա։էոնի Հին ո շի մ ա խարիս խին
ԱշխատաԱ/Աևդ ևւ ո ո ւ չ ո ւ մ և և դ իլԱԲ — Երէկ հրատարակեր էինք ղկմ : Այս գիւտը , Հիւչկական ռումբ (եօաե6 զԷՕ–
առածին
Անոի տը աւ^Աշ) ք որ ՛իաշնակիցնեբուն պատասխա
4*՝որապի յօդՈԼսաըս աոաջիս սասը, ցիրուցաս տե– նը պիտի ըլլար Գեբմանիոյ ալաղտնէ ղկնքեբուն
ՄԵԾԱԳՈՒՄԱՐ ՆՈԻԷՐՆԵՐ դե(|ՈՆթլււսսսշաւլ: Ահաւասրկ վյյրջրԱ սասը որ կը գէմ, պայթած ատեն աւելի զօրաւոր է քան 20.000
թոն ասծսազօրաւոր պայթուցիկ։ Մէկ ւաւմրը եր^
ԽՄԲ՚~ Իբագոկ աշրասսսւլբց սը հետեւեալ շօշագՀ րու֊ն ±ւալա±ակաս |սսդրրս0րը կռւ ճաղար վիթխարի օդանաւերու — «թյլչուն
Էջս՚իածնր րյյրդեբ » — տԵզը կը րոսէ:
տեղեկոլթիլնսյյրը կը ոաղսբգ1, Ածղբ, Ա ի կարհէք թէ այս պաաԱ ութ րւններ ր սլա ու
Եկեղքցկ • Համագուսարի սասին • մ՛ հ լս վ ձեղէ , որոնք մէեչել ՋրՀեղեղ կր Տասնէն ,
՚ Օ՝ ՛՜՛՛լ՛՛ ՛իլ՛ ունեցած– է եօրյը նիստ, $ ունիս կլլ Հեռանամ օրուան կեանքէն X Ամ ենեւին X Եթէ (յսւխագաՀը բացատրեց թկ ա յս գիւտը ֊ար
1 6ին , 1 ճբն , | էին , ձ\)ին , 22ին եւ 25ին : ձեղի կր խօսիմ անոնց մասէն^ պատճառը այն է որ գի ւնքն կ Ե * ՆաՀանղնեբու եւ Ան գլի ո յ գիտական
Բացման նէ սա էն ներկայ հղած՜ են 28 կղերա այգ պատմ ութ իւննե ր ր օրակարգէ ՚ Լ ր ա յ են Ա ոս– միացեալ Հ ետաղօտութեանց որոնք սկսած՜ կ է"՝
կան եւ. աշխարհական սլաս։ ղաս մ ա ւո րն Լ ր , էնէ - կուա յէ մ է^ , Հանդկսեե բու եւ ակո ւմբնե րու ^ կ^ * \^՚֊\Հ)ին X Նկատի առնելով Անղլիոյ սպառնացող Օ–
ակս եւ քյ . Ա էութեան եւ ի) * Հ այասաանէ Հոգեւոր Այնտեղ պարտք կը սեպեն յիչհցնեչ թկ Հայաստա գանաւա յին վտանգները , Հ ետաղօաոլթ իւններ էհ
Պ ա շա ա մ ո ւն քէ $Ս ո բՀ ո ւրգնեբո ւն նախագահներ ր , նը աւլնէլ աղգ մ ըն կէ քանի մը անգամ Հաղարամ– շաբունակուեցան Ա * (յաՀանղներուն մկ^ :
Հ. Պոչեանսկի եւ կուրկն Ց»վՀաննկսեան : եա յ , եւ արժանի իր միութեան , անշուշտ Հա յ կա ^. Այ՚յ՜մ երկու մեծ՜ գոբհ ար անն եր եւ քանի
V*էա֊անէն անգամ ըն ա բ ո ւահ՜ .են բանաստեղծ՜ կան խո բՀ բղա յին Հանրապետութեան շբ ^ան ակին մը Հաստատութիւննե ր ունինք որոնք կը ղրաղին
Աւեաիք 1'սաՀակեան , Ակագեմիկոս Աաեւէան մկչ որ մինչեւ Հիմ ա կը պարունակկ մ իա յն Երե Հիւլկական ուժի ա րաագբո ւթեամ՝բ : Ամկնկն գո բ–
Ա ալխասեան , Պ . ^անիկ քֆաքըբ (\յ՝գէպտոսէ սլատ՛՛ ւանի ձՐ^անը^ 1 ^ւ/է ^ ա Հ ա ս գ ը ցարերուն օբուէ եւ հօն շբիանին կը բանկին 125.000 Հոգի, եւ աւելի
՜ գամաւորներկն) եւ շորս քարաոլղարներ : նոյն իսկ աւելի ՚էեր^ը , մինչեւ | ԿՀՀ) վարած՜ կ թըշ՜ քան 03.000 բան ո ւո րն ե ր ա յ*եմ կը շարունակեն աշ
ԷոկրՈԱդ սիսսվւԼւ ժողովր որոտրնգոստ հավտե– ո ւ. աս. ղո յո ւթիւն մը ւ Բայց յ անկկ է վեր , կը Հա խատիլ ղո բ հ ա ր անն եր ո ւ մ կ^ : էրկոլ մ իլիառ տո
րու մկչ կաբղացահ կ Աթալէնէ շնոբՀաւորութէւն– ւաստեն էնհ՜ է , ապշեցուցիչ^ յա ոտ^ւլ-Լոձ ութ իւններ լար (300 միլիոն անգլ . ոսկի) հախսեցինք եւ ա -
նեոն ու. բաբեմ՚աւլթութ էւննեբը : (Հետո յ տեղապա– կատարած՝ կ , որոնք եղական Հակապատկերը կը մենամ՚եհ վ տանաչին ենթարկուեցանք , պատմ ու -
Հ լլ (այժմ կաթողէկոս) ա ո ւահ՜ է րնգաբձակ զեկու կաղմեն թրքական եւ էբանեան Հայաստաննեբու թեան ամենամեհ գիւտին Համար , եւ շաՀեցանքւ
ցում մր ^^մ՚իահնէ քառամեայ ա շխատ-անքնե ր ու եղկելի ճակատաղրին : Այո պարագան աբգկն (7ատ Լ ր աշխատեցան մ ինչեւ երկուքոլկկ ս տարի :
մասին X Ա ե ձ֊ խանգավառութիւն ստեղհահ կ Հայ . սլ՚րտի կագմկբ փաստ մը ի նպաստ (իուսէոյ ; Բայց էք աա քիչերր գիտկին թկ է՚նչ կը շէնեն * Անոնք կը
Եկե ղեցւո յ պաՀան^ներու մաս էն Աիժալինի մաւոու– աւեչի չալը կայէ տե սնկին որ մեհ քանակութեամբ նիւթեր կը մրտ–
ցուահ եւ մ առէ շալին կողմկ մակագրուած՜ յուշա նեն գոբհաբաննեբկն ներս , չԿ/1ս տեսներ գուբս ե–
«ԹՈՒՐՔԻԱՆ լահը) որովՀետեւ
գրէ մր լւ/յթերսումր : ԾԱՆՐ ԱՆԽՈՀԵՄՈՒԹԻՒՆ շաա փոքր կ նոր պայթուցիկին
Երրորդ սըստիս շն ոբՀակա լութեան նամակ մր ՄԸ ԳՈՐԾԵՑ » ֆիղիքական չափը ; Այժմ ի վի&ակի ենք աւելի ա–
ո ւղղո ւահ՜ կ Հա յասաանէ Գերագո յն ք$որՀ ուր գի Ան ո ւբ ան ա չի կ որ քՒուրքիան ծ՜անր ան խո Հ Լ - բագօրէ ն եւ կա տ ա ր ե լա սլկ ս ո չնչացնելոլ թափոնի
նախաղաՀ Լքառակ Պաւղեանի : Հ^ետոյ Ժ՜ոաչուիյը մեֆ՝ մութիւն մը գործ՜եց շաՀագործ՜ելով %քբկսթ - Լի - բոլոր աբտագբական ձեռնարկները որ ել կ քաղա
գո-֊էՈւնակոլթեամր լսած՜ կ թկ խո բՀ բղա յին էշխա– թովսքի անձնատ րութէւնը , | 9 1 եին ^ եւ իր յ տ ւլ - քի մէ^ Հ Պիտի քանղենք անոնց նաւարանները ,
նութէւնր Հաւանած՜ կ որ էքյ^էաօ՜էնր ունենա յ էր թական ղինակցին՝ Գեբմանիոյ ձեռքկն ընգունե - գո րհա րաննեբ բ եւ Հ աղո բղա կց ո ւթ իւններ ը : Պիտի
սեփական ապարանը : ճեմարանէն Համ ար նախա– լով կաթումի յ կարսի յ ԱրտաՀ անի եւ Արգո լին ի քանղենք թափոնի պատերազմական բոլոր կարո -
աես ուած՜ կ տարեկան մ կկոլկկս մ էլէոն րուբլի է Հայկական գաւառներըւ ճ ի Լգ կ > 1921^5՛ էիուսիան ղութիւնը» X
նախաՀաշիլ մր X շունչ առած՜ ԷՀԼԷաԼո1է ) ՚—թկեւ տակաւին շատ տկա ՛Լ, ա խ ա գաՀ ը աւելցոլց թէ թափոնի ժողովուբ–
Նկատելով որ Մ ա ւր Աթոռին է^մ իահին էիս - րացած՜ ետ ստացաւ ^աթումը^ կաբսի գաշնա– գր կատարեալ կոբհանում է վւրկելու Համ ար էր որ
խաղրութեան 50\)ամեակր լրացած՜ կ 1 941 ին , ժ ո– Գըով * սակայն ՀարկաղբսւԼցաւ չքել մնացեալը : ուղղուեցաւ (քուլիս 2,$ի վերջնագիրը X
գՈէԼր միաձայնութեամբ որոշած՜ կ յառա^իկայ Այսօր Ռու֊սիա կը պահանջէ իր աոսելիքը եւ. նոյն « ճավւոնի վա11ի^յեբը անմիԳյսպէս մեբժե–
իսկ շաա հաւանական է թ է կանդ պիա՚ւ չաււնէ կէս
տարին «Տոբելենական Տաբի» Հռչակել եւ պատ - համրանեւ պիաի չդռհանայ , հայկական շրջանին ցին այս վերջնաղի րը : Եթէ այժմ չրնղունին մեր
մէջ , վերադաո-նալ մինչեւ 1878ի Պերլինի դաշնա–
շաճ Հ ան գ ի ս ո ւթ ի ւնն ե բ կատարել Հա յա սա ան ի եւ գրէն աււաջմ1ւան վիսակը: Պէաք չէ մռոԱալ ո ր պայմանները , կրնան սպասել կործանարար տե -
ԱրտասաՀմանի մ°կ ^ • ւլ ւս ա արա փ ի մը որ պիտի թափի երկինքէն եւ որուն
Չորրորդ Լւիսա|1Ա պատգամ. –ոբնեբուն րնգՀ* 1Ց14ին պասւերազմի մտա ծ աաեն , ււոլսական
կայսրութիւնը վհոապէս որոշած էր իր մէջ առնել
իքիւը եզաձ՜ Է 104 Հսգի ) 3\չՀ կղերական , 73ը աշ՜ նաեւ էրցրումը , Վանը, նոյնիսկ Տրապդոնը : յանկա բհական շրշում ով մը ( ուգեգաբձ) , վիճա
իսարՀական։ Լւերկայ եղած Է նաեւ Բէնթրսչրիի բանութիւնը պիաի չգառնայ Տարտանէլի վրայ։
գահերէցը , Տոքթ՛ Հիոլէէթ ճանսըն , իբրեւ ներ Բայց դ պիտի Հաբցնկք իրաւամբ , իսկապկս Բաւական հանօթ է երկու երկիրներուն գիր ՜
կայացուցիչ անկչի քան եկեղեցւոյ յ ռուսական կարեւոր պաՀա^ն^ մ ոն կ այս ^ արձա քը՛ այնպէս որ կրնաք առանց գժուաբութեան ե–
Գկոբղեան .ճեմարանի մատակարարութեան բեւակտյել թէ այն ատեն ինչ րնթացք պիտի առնէ
նագրուելու Համար իր ծ՜րագրին ԳէոլխէՀ* Ե *- կամ , խօսակցութիւնր :
Հ ամ ար Հաշիւ եղած՜ կ որ իւրաքանչիւր սանի Հա քանի որ այս շարժառիթ ր նորոյթ կ Հիմա յ Հա - Գիտել տալէ վեր^ թէ խնգիրբ արձանագըր -
մար տարեկան 300 տոլաբ պկտք կ% Պատգամա - յաստանր քա՛բ՚ թ՝՝ ւ֊ղ ունի իր ծ՜ոցին մկչx Որքան ո ւ ահ չէ օրակարգին վրայ յ Պ • Հասան Ա աքա ան
ւորներկն շաաեբր անձնապկս կամ իրենց ներկա - գիտեմ , ոչ . եւ խնգիրբ ա յգ չկ X Ւն չ որ (հուս ի ան շուշտ Հետեւեալ Ր" ՛ք ո վ*բ պիտի բա ր ձ ր ա ցն է *
յացոլցած՜ գաղութնեբուն տնունուէ յանձն առած՜ կը Հետապնղկ ^ սկսելու Համ ար դ սա կ , մ իա - Ո-է֊րեմն թշնամի երկրի աե®ղ կր գնկք մեղէ
են նիւթասլկս օժանգակել : Այսպէս ( եղած՜ են Հե կողմանի կերպով կաո՜չիէ ղետնի մը , աղատ՝ փոց– Թշնամիէ X Բառին իբաւաղիտական առու–
տեւեալ խոստումները. "^ալիՓորսիա՝ 10 սան, տամի իր բաժ ն ե կի ցն ե բ ո ւ ան գա ոտն ա պա Հ ո ւթ ի ւն– մ ով թերեւս ոչ . բա յց , փաստօ բկն , տնգո ւ*տ
Սպահան.՝ 4, Վյւասաան՝ 6, Հայկ ԳավոՆքճոան ներկն X Արգ դ ոչ Անգլիան , ո < ալ Ամերիկան կապ Ջեր ընթացքբ անՀաշուելի կորուստներ պատճա -
(Ամերիկայի պատգամաւորներէն) 3, ճանիկ Չա– չունին Արարատ լեբտն այս գործ՜երուն , քիւրտ էէեց Ո՚ուսիոյ X Ասկկ զատ, փակելով \,եղոլցներբ ,
քրբ՝ 2, Մկրտիչ Մսրլեան՝ 1, Ստեփան Մալիյապ. ֆա բ ղա բ ա րնե ր ո լ , եւ պղտիկ ժամ ագո բհնե բո լ կամ գուք անուղղակի ընկղմեցիք բազմաթիւ անգլիա
եան՝ 1, ԷօժԷն Փակւազհան 1 (Եգիպտոս)հւն• ։3ե– ատամնաբոյժներու Հետ որոնք խստօրկն «մաքրա– կան գ նորվեկեան յ Հոլանտական , յո ւնա կան եւ լե–
տոյ Կիլիկիոյ Աթոռը իյոաոացած է միանուագ գո բծ՜ուած՜» են, եւ տարամերժօրկն կոչ կ՚ընեն ք$ • Հ ա կան նաւեր որոնք մեգի Հասնելու Համար Հար–
5000 տպար, Եգիպտոս՝ 3000 ոսկի, 1|ոլլկարիա՝ //* իութեան պա շտ պան ո ւթ եան յ Ասկէ զատ յ անգլ– կագրուեցան ճամբոլ աՀագին շեղումներ կատա
5000 րուբլի : եւսաքսոն պետո լթիւննեբ ր որ եւ է մասնակցու - րել հովերուն վրայ է
Միաձայնութեամբ ընդունուած է որ ամէն ե– թիւն ունեցած՝ չեն կաբսի միակողմ անի գ ա շնա - $յնգիըը ղերազանցապկս մի^ազգայ/՚ս Կ1
կհղհցի իր հասոյթին հարիլրին հինգը յատկացնէ դրին մէչ :
Մ ա յ ր Ա թ ո ռ ի ն ։ ՛սոյնպէս ում֊ պիտի արուի Մատե պիտի պատասխանկ Հասան Ա աքա , եւ գուք շատ
Ուրեմն օր մը ժողով պիտի գումարեն գլուխ լաւ դիակք որ 150 էոարիկ ի Հեր Անգլիա վճռապկս
նադարանին ճոիսացմանւ գլխի Անղարա երբեք Հնարաւորութիւն չունէ Հակառակ Է . . •
ԳալոքԼ կ^շմիտծնի մայր տաճարին նորոգման, խուսավւելու բացորոշՀբաւէրէմը իյՕսելՈլ Համար Հակառակ ի ^ ն ք բանի , պիտի Հարցնէ զար
^ւիէիկիսյ կաթողիկոս ր յա յան ահ է թէ ա յ դ նպա Հայաստանի մասին։ Բայց երբ Հասան Ատքա , մանքով Պ * Մ"քոո՛է 1 եւ գզրոցէն պիտի Հանէ
տակին համար 37.114 տոլարի գումար մը հաւա Ք՝ուրքիո յ արտաքին նախարարը ^ գէ*^ Ա՛ Ս դաշնագիր մբ որ պարտուպատշաճ ձեւով կնքուահ
քուած է Ամերիկայի մէչ–. գտնուի ^ . Աոլոթովի Հետ , ՝Բրէմլինի մտերմա - է– 1915/.*՛, ճորճ Եի եւ Նիքսլա Բ-ի կողմ է , նշա–
Հինգերորդ նիստին պատգամաւորներու թիլը կան սրաՀներէն մէկուն մէ^^ կրնանք եբգնոլլ թէ՝ նաւլբոլ ահ՝ Պ * Սազանովի եւ Սըր * ^րէ յի կ" զ՜
բարձրացած է 106^։ Ամերիկայի առա^նորգբ՝ մէ եւ որոմ Ո՝ուսիոյ կր արուին ոչ միայն *(յեղոլց–
Տիրան վարդապետ (այժմ եպիսկոպոս) յայանած թողիկոսին նուիրած է շքեղ ինքնաշարժ մը : ներբ յ այլե՜ւ Պո լիսը X
է թէ իրենց պատոլիրակոլթիլնր 30.000 սալար Լք ււ յն նիստ ին մէ^ կա բ գա ց ո լ ա ծ եւ միաձայ - է Ո V * աիտի աւելցնէ Պ • Մ ո լոթով ,
նուէր բհրած է էչմիածնի -. նոլթհամբ ընդունուած է պատնէնը յուշագրի մը՝ ա յս զաՀնագիր բ բախտ չբերաւ էւեզճ \,իքօլա
կաթողիկոսին րնտրոլթիւնը կատարուած է Ուղղուած Սթալինի : Այս յուչագրով ժ֊ողովը իր կա յ ս ե ր ։ Բա յց աւելի լաւ է ա յգ մ ասին բան < խօ
վեցերորդ նիստին, 3 " ՚ ֊ ն ի ս 22, կէս օրէ Ղ՚^Բ^ ՝ ե ր տ իստ ադիտ ո ւթ իւն ը կր յայտնէ կառավար ու - սի ք Անզլիացիներուն X Անոնք չեն սիրեր այգ պատ–
| 13 պատգամաւորներէն երկուքբ վերջին պաՀոլն թեան, ինչպէս նաեւ յ ո յ ս ՝ թ է շնորհիւ Խ • Միու մութիլնը :
Հիւանդացած ր//՚"ք "՛ք , ընտրութեան մասնակցած թեան , պիտի սրրագրոլի այ ն անարդարութիւնը ՈրովՀետեւ , Հակառակ ր ո յ ո բ Հ ե րքո ւմԳւե ր ո ւն ,
են 111 Հոգի։ ՏեղապաՀը՝ Գէորգ արք. Ջէօրէք - որուն ենթարկուեցաւ հայ ժողովուրդը մօտաւոր չաո լեզուները կորսեն թէ Սըբ ճօբճ Պրքէնրն ,
ճեան ստացաք է 110 քուէ, իսկ ^էիէիկիսյ կա թ ո - անցեալին։ իՒուրքիոյ Հայ պատուիրակութիւնը , Փեթրոկր սւտ ի բր իա ան ական գես պանը
գիկոսը մէկ քուէ (տեղապաՀին քուէն) : որ շատ ուշ Հասած էր, չէ ստորագրած այս յ ա յ ղեր մր ունեցահ է այս գործեին մէջx
տարարութիւնը , հասկնալի պատճառներով :
Եօթներորդ եւ վերջին նիստր դում ա ր ո լած է ԱՀա թէ ի՛նչ տաժանելի խօսակցութիւն կրր՛
նախադաՀ ութեամր նորրնտիր կաթողիկոսին։ Պատգամաւորներու վերջնական թիւն էր 119։ նայ յարուցանել , անուղղակի , $՝ուբքիոյ սկող–
Շամի
Միաձայնութեամբ որոշուած է եկեղեցական նոր Կաթողիկոսը եպիսկոպոս ձեռնադրած է իսր վար բնական սխալը, ձա ս է 1918/՛^ իւրացնել
սահմանադրութեան վերջնական խմբագրութիւնը դապետներ : րամի երկիրը։ (8աոաջ Աւելորգ է ըսել թէ
յետաձգել ազդ– եկեղեցական նոր Համագումարի Կր Հաստատուի թէ կաթողիկոսը րսած է որ գրական բառախաղ մբն է որ կը փորձէ Հեղինակը ,
մը որ պիտի Հրաւիրուի յառաչՀիկային : Այս նիս Ա թայ ին խոստաց եր է «լայնցնել մեր երկրին սահ այս բացատրութեամբ յՀ
տին մէՓ ընտրուտծ է Գերագոյն Հոգեւոր Խոր - մանները» :
Հուրգը :
Մոսկոլայի կառավարութիւնը նորընտիր կա -
Fonds A.R.A.M