Page 76 - ARM_19-1945_03
P. 76
Հայ ԳիմադաւկաԱի \ 1 ը ւ/ա/ւ/ւ ւակայել ծնողքին մտաՀոգութիւնը։ էք ալ, աա* ՍԷՆԹ-ԱՆՆԻ ԿԵԱՆ-ԲԷՆ
օ
ա րիներու ծ՜անօթ , չուր մը առնելու Համ ար կը դի
մեմ բարեկամի մր տունը ւ Ուրախութիւնս մ եծ
ԼԻՈՆ 1 (Յապաղած).— թղթակցութեան մը 1լըԱայ երբ կ՝ըսէ թէ Մանուկը այս առաւօտ եկա ծ՛ ՄԱՐՍհՅԼ Գրաւման չբխնին , Ա է կ Անձի
մէ2^ գրած՝ ան– չլալով, փոքրիկ Հայ
Հետացած էէ գերմանական գրաւման շրթանէն է , եկած՜ է բա յց * • • նստելու անկարող ր բաղդատելով գաղութ ր խաղաղ շբ^ան մբ բոլորեց
:
եւ սա անն ուա ծ՜ Հայերու անունները տարած՛ են տեղական Հիւանդանոց մը։ Ա արսէ յլի ուրիշ արուարձաններու
Այգ անհետացողներէն մէկն էր Հաճընցի Աանուկ Տեսա1* ծ էք սինէմաներու , ցուցափեղկերու Հետ։ Ոչ մէկ միջադէպ։ \943ի ռմբակոծութեան
կամ թերթերու մ արդկա յին թէբզեան ^ 58 տա
Գուղուպաշեան , 1 ձուկէս տարեկան երէտասարգ մ էջ ցուցադրուած՜ ատեն ղոՀ մը տուինք , Տրդատ
մը , ուսանող երաժշտանոցէ Լ^ութակ ու սոլֆէժ) : կմ ախտ ցած մարմինները։ Ա անուկը այդ վիճակն րեկան որ կ՛ աշխատ է բ փափժանէ դեր մ ան ական
,
Մանուկ կը բնակէր Լէոնէն 20 քիլոմեթր Հեռու. - էր ստացեր ։ 75 քիլ° Կհ."՝"" երիտասարդը ՀալերՀաստատութեան մ ր մ էջ նաւա կա յքի շինութեան ։
Շաս գիւղաքաղաքին մէջ եւ ամէն օր Լիոն կու մաշեր, իֆած֊ էր միայն 25 քիլ" յի » անշուշտ իբրեւ Հանգուցեալը կիւմիւշխանեցի էր ($բապիղոն՝) :
գար յ իր գասերուն Հետեւելու Համար հ Հետեւանք գերման արգեէաբաններու մէջ կրած՜ Աէնթ Աննէն կային նաեւ երկու գերէնեբ որ վեր
Վերջին օրը կը մ ատն ո ւէ կայաբանին մ էջ էր տառապանքին ։ ջերս վերադարձան , կարապետ Տէր Տովնանեան
ֆրանսացի րնկերոջ կողմ է , երր երկաթուղի պիտի Երկու օր Հիւանդանոց մնաէէ Վերջ կչլ փափա (Վանեցի) ել Անդրանիկ Այ ան եան ։ Պարտաւորիչ
առնէր տուն վերադառնալու Համար ւ Ընկերը ան" քի որ զիսքը տուն քո ա՜սին ։ Վեր^րն օրերը էր սիրԽ* աշխ ատ անքէն վերադարձած– են Գէոբգ ՝Բէփէկ *
տեղի բանավէճի մը կը բռնուի քաղաքական խըն– էրներուս մօտ մնալու ն ա խա զգա ց ո՛" ւմ մը ւէԼ յդպէս եան , ԱգշէՀէրցի 1 Հ ա յ հ . ա Ղ Հիլլաեան , կաբնեցի ,
գիբնեբու շուրջ եւ գիամամբ աղմուկ կը Հանէ։՝Բիչ աչ կ՝ընեն ։ Շրջապատուած է իր ծ՜նողքով, քոյրե– ԱեպուՀ թէրղեան , ողբացեալ Տրդատին զաւակը :
անգին սպասող երկու <Հ.միլիս ի էնաներ երկուքը րով, եզբա յրսս րով եւ ազգականներ ով , 1լ ՝ ոզ՝էունէ ք1 ս կ երկու Հոգի կան տակաւին չեն վերադարձած ,
միասին ձերբակալելով, ու ձեռնակապերով կը զէ բան սա յի ա ղա տ ա ղր ո ւթ է ւն ը դե ր մ ան ա կան լու - 3ովակիմ Տէր Աբսէնեան 1 Բալուցի որմէ լուր չկայ
յանձնեն գերմանական Կէսթափոյին ։ ՝Բ ի չ ՎերնէՀ ծէն , ուրախ է որ իր մ ասնակցուէՒ իւնը բերած՝ է երկու տարիէ ի վեր եւ Պօղոս Պօղոսեան ՛Բզեցի։
ֆրանսացի ընկերը աղատ 1լ արձակեն : ազատագրական պայքարին ։ Ա էնչել վերջին վայր՜ Ա էնթ Անն ի ծաղկո ց ը մ եծ՛ օգտակարութիւն
Մյգ Գէւ^՚Բ Մանուկ անխնայ կը խոշտանգուի կեանը չէ կո բ սն ց ո լց ա ծ՝ էր գիտա կց ո ւիՒբ ւս ը ։ կը ցոյց տուաւ մեր փոքբիկներուն : Այս Հ ինգ տարի
Լորս անձերու կողմ է ^ էլ ուզեն բեբնէն գաղտնիք պատասխանէ բոլոր Հարցումներուն ու կը յիշէ ներու ընթացքին շա բ ունա կուեցս/լ մեր մանուկ -
մը –առնել , բա յ ց ի զուր : Ամ էն տեսակ ս պառնա լի բո չոր գէպքերը ։ կ՛ուղէ տեսնել թութակը որ ս՝ ին նե բու Հա յեբէնի գաս ընթաց քը շա բա թ բ մ էկ - եր
քի ու Հար վարանքի լռութեամր կը պատասխանէ , չեւ այդ օր կը մնար իր դրած՜ անկիւնը։ Վ^բան փո կու անդամ : \,ախկին տարիները Ա . Ա*ինասեանն
որովՀետեւ իր կողմ է փոքր անզգուշութիւն մը շի է կապած՝ , կր նայի վերէն վար , կբ բռնէ աղե– էր մ եր դպրոցին ուսուցիչը , իսկ վերջերս յանձնե–
պիտի վտանգէ բ իր խում րին պատկանող 50է ա՛ ղը , մաան֊երովբ լարերուն դպչելու փորձ մը ցինք Օր* էմիբխանեանի , որ բաւական ջանք թա
ւել ի անձեբոլ կեանքը ։ կ՝ ընէ 1 * * Ե*– յանկարծ՜ կը Հարցնէ մ օրը • վ՛ եց ո րպէ սղի մեր փոքրիկներ ը լալ սո րվին Հ ա յե
ք&եղճ տղան կրած՝ չարչարանքներէն կը կոր ՚ Ւ՚նչո^ւ սենեակը մթնել սկսած՜ է ։ լ՛ էն լեզուն ։ Գժ բա խտա բաբ այժմ ծաղկոց ր փակ
սընցնէ գիտակցութիւնը եւ երբ ուշքի կուգայ , *հիչեր էգ մութ է անոր Համար , գաւակս , կը մնայ։ Հարկ է նոր ուսուցիչ մը ճարել^ ոբպէս–
Ինքզինքը կը գտնէ ք՝01՚է 1\/10Ոէ1սՇ^ քաղաքական կը պատասխանէ մայրր որ քովէն չէր զատուեր։ զի փոքբիկներուն ուսումը կիսատ չմնայ։
յանցաւոբնեբու բանտին մէջ։ Լիոն գտնուած՜ մի */• ա ո.ոբ գ ժամ վեբ^ յաւիտենական գիշեր պի– Ա էնթ Աննը ունի նաեւ Հ • Ա • ճակատի մ աս–
ջոցին էրմէ մէկ անգամ լուր առնուեցաւ թէ կը տի ըլլար Հէք երիտասարդին Համար : Արեւն ալ նաճիւղ մը, եւ կարմիր հ)աչը որ բաւական գնա -
գտնուի Գերմանացիներուն մօտ , ել իրեն Հետ շատ պիտի խաւարէ ր իր աչքին , աշխարՀն ալ • * • Հ ատելի ձեռնարկներ կատարեց ։ կաբմիր քԱաչու -
լաւ կը վարուին եղեր»** Յետոյ իր Հետքը բոլո Հիներբ աւելի մ եծ՝ պ ա ր տ ա կան ո ւթ ի ւն մ ը կատա
րովին կորսուեցաւ է ԱաՀուան լո՛րը շուտ տաբած՜ուեցաւ ամէն րած տիտի բքլային , եթէ սրտանց աշխատէին որ
կողմ ։ Տեղական իշխանութիւնը ինք ստանձնեց մ եր գս1րոցր վե ր ա բա ց ո ւէ ր ։ Եռանդով կ՚աշխատի
Ամ եր ի կետն բանա կը Գեբմ անիս/ մ անելէ բա - թաղումը։ կառավարութեան Հրամանով փակոլած՜ Հ • 3 * Գ * թաթուլ խումբը : Մ եր գաղութին ան
լական ամիսներ վերջ, ԼոլՐ մ՛ԷՀ եկաւ թէ Ա անուկը է ին դպբոցնե ր ը ։ Հա բ իւրաւո բ պատգամ աւոբներ դամները բոլորն ալ բարեկեց ի կ վիճակ մը ունին
"Ղ.2. է 1 Լրա բեր ը իրեն բախտակից ֆրանսացի ֆրանսական զանազան Հոսանքներու կողմ է, 50^՝ եւ կ՚աշխատին : Սէր եւ Համերաշխութիւն կը տի–
Բ^իշկ ընկերն էր, որ յ ո յ ս տուած՜ էր թէ թէեւ աւելի ծաղկեպսակներ եւն * : Ա եռելակառքին ա/ւ– բէ գաղութին մէջ։— Գանգրահեր
Մանուկը տկար է ,բա յց վտանգը անցուցած՝ կարե ջեւէն կր քալէին դպրոցական աշակերտները , իսկ ոոատատ&ոտտաաոՋՅտտոատատաատաոաաատտոաաւաաաւ
լի է Համարել։ է/բիտասաբդ տղան իր ձեռքով իսկ Ա ան ո ւկի մարմինը տունէն մինչեւ գերեղմանա - ԸՆԳՀ. ԺՈՂՈՎԻ ԸՆՏՐՈՒթԻՒՆՆԵՐԸ սլիտի
քանի մը նամակ գրած՝ էր , եւ ուրախ էր որ վեր տուն տարուեցաւ ուսերու վբայ ։ թափորին կը Հե– կատարուին Հ ո կա * 2,\ին , իսկ անկէ առաջ, Լք Լ պտ •
ջապէս պիտի տեսնէր ծնողքը ու շարունակէր ե- տեւէբ 3000/՛ մօտ բազմութիւն մը ։ Գերեղմանա՛՛ 23—30 գաւառական րնարութ իւննե ր ը ։ կառավա
բաժշտութեան գաս ընթացքը ; տան մ էջ գամ բանականներ խօսեցան Հ ինգ Ֆրան րութիւնը, որ երկու օրէ ի վեր կբ քննէր ա յս
Մօտաւոբապէս երեք շաբաթ առաջ յանկարծ՝ սացիներ եւ երեք Հա յեր ։ կառավարութիւնբ որո խնգիբնեբբյ անփոփոխ պաՀեց Հ ա ն բ ա քուէի բա
Հ եռագիր մը ոինքը խնամ ող բժիշկէն * Ա՛ անոլ - շեց Մանուկի ինչպէս նաեւ ղոՀուած՝ ուրիշ ֆրան նաձեւը։ Ո*֊րեմն ժողովուրդը պիտի քուէարկէ •-->
կին վիճակր ծ՜անրացած՜ րյչալով , կանչած՝ էին սացի երիտասարդի մր յիշատակին, արձան մը Մէկ սաՀմ անագի ր ժողո^վ էլ ուզէ , նոր սաՀմ անա–
ծ՜նողքը ։ Անմ իրապէս ճամ բա յ ինկան գէպ ի Գեր– շինել տալ քաղաքին Հրապարակներէն մէկուն վը– ղրութիւն մշակելու Համար, թէ երկու ժ՜ողով,
մ անիա : ճամ բո րղութեան րնթացքին կառավարու րայ : Յարգանք իրենց յիշատակին ։ Համ աձա յն \ 875/՛ սաՀմ անադրութեան : Ընտրու -
թիւնը ամ էն ղիւբութիւն տուած՝ էր ։ Կրնաք երե Մ. ՏԷՐ ՊԵՏՐՈՍԵԱՆ թ իւններ ը պիտի կա տ ա բ ո լին Համ եմ ատակ ան
•դրութեամբ , թեկնածուներու ցանկին վբայ։ Ամէն
Հաշուելու Հիւլէական ռումբը։ քիուսերը 15 օդա ԱՄԷՆ ԻՆՋ ՓՈՇԻԱՑԱԾ նաՀանւ նուաղն ե բ կո ւ պատգամ աւո բներ տի
տի բնտրէ։
կայաններ ունին Վլատիվոսթոքի մէջ, որ 600 Անթելը կ ըսէ թէ բառեր կը պակսին նկարա Համայնավարներ բ դժ֊գոՀ են կառա
մղոն Հեռու է թոքիոյէն ։ Ունին նաեւ ընտիր նա– գրելու կաս ար ար–*աւբբքը ։ ԱՈԱ ՈՈլսրլւԱ ±Ա1Ադ(ւչ վարութեան որոշումէն, զայն Համարելով «Հա
լակայաններ ; Աախալին կգզին ա է կը տիրապետէ ուժը կը գեըսպասցէ որ 0ւ է յյրեՆաւյլայոլթււՆԱ. : էկ Հան բապ ետ ական աւանդոււիթեանց՝^ :
ճափոն ական թուրերուն : ,/Հափոնց ինե րը զօրաւոր ԱՍ ս ր լ. ւլս ա ս աԱլօ և լս ալ իր կարգէն կը ծանուցանէ ԵՈՒԿՈՍԼԱՒԻՈՅ թագաւորը, որ Լոնտոն կը
ամ րութիւննե ր չին ահ՜ են Մ ան չուրիս յ մ էջ եւ ու թէ աւելի քան տասը քէլոմ ե րէր տարած՜ութեան գտնուի , լուծ՜ել արքա յական խնամ ա կա լո ւթ ի ւն ը ,
նին ստուարաթիւ բանակ մը, արդիական ս սլա ռա վրայ, քաղաքին կեդրոնը, աս^ն ինչ սացասձւս - իբրեւ դիկտատոր ամ բա ս տ ան ե լո վ մ առէ շալ թի -
զին ո ւ թ ե ա մ բ ։ կապ^ս ւրոշ|ւացած սըըուած է ։ Միայն քանի մը թօն որ ձազկած՝ էբ միապետութիւնը։
ամրաշէն շէնքեր կրցած՜ են դիմանալ։ Հսկայ օգա–> թէՀՐԱՆԷՆ կը Հեռագրեն թէ անգլիական եւ.
ՆՈՐ ՌՈԻՄԲԻՆ ԱԻԵՐՆԵՐԸ նաւ մը, որ Հիրոշիմայէն աւելի քան 200 քէէոմեթր ռուսական ոօՐքեբը պիտի քաշուին մայրաքաղա -
Հեռու կը գտնուէ բ յ տեսած է ռումբին փա յ լա ա ա՛՛ քէն , Համ աձա յն Փո ցտամ ի մ էջ տրուած ոբոշմ ան է
կո լ.մբ ել զգացած՝ ցնցումը։ ք1բան կը յուսայ թէ ամբո զէական պարպում ը պի"
Հ ի ո դ ի մ ա քաղաքը քաաւքաԱդ Զւ°Ր * Օփէց ւ քԱաղաղականի ամեբիկեան օդա՛* տ ի չուշանա յ :
նաւա յէն ուժերուն Հ ր ամ ան ատ ա րը ^ պա շաօնապէս Պ– Պ– Գէսրգ եւ Ատեփան Աւոեփանեան , Տէր
150-200,000 ռոգի ածիագած Հաստատեց թէ միայն մէկ Հիւլէական ռումբ եւ Տիկին Գուրղէն Ա տ ե փան ե ան , ինչպէս նաեւ \յ ի–
Գեռ նոր երեւան կբ Հանուին ճափոնի Հիբո– ձգուած՜ է , քանդեէով քաղաքին տարածութեան 60 զամեան ^ Ո*–նճեան , ճիզմէճեան , էսա եան ( Լք տ ե -
շիմ ա քաղաքին վրա յ ֊կատարուած՝ ռմբակս ծ՜ո լ - առ Հ ա բ իւր ը ։ Ա յս մէկ ռումբին աղդեցութիւնը փանեան , ^Լազէբեան , ք&աչատռւբեան , ԱՀ աբոն -
թեան աւերները , ա Հ ո Լ լի ել աննախընթաց՝ Հ ա ւասար է 2000 ՛էի է° ի՛ա ր ի օդանաւերու կա տա - եան , -3 ովՀ աննէսեան ^ Ա արտում եան եւ թ ա գ է ոս–
բառին բո վան ղա կ ն շան ա կո ւթ ե ա մ բ ։ Մ իա յն մ էկ բած արշաւանքին : "խայթումէն ուժը մեծ վնասներ եան ընտանիքները սրտի գառն ցաւով կը ծանու »
Հիւլէկան ռումբ արձակուած՜ էր երկուշաբթի օր , պտաճառած է նաեւ քաղաքէն դուրս , կործանելով ցանեն մաՀը իրենց մօր , կեսրոջ եւ ազգականին՝
եւ մարդկային երեւակայութիւնր կբ սարսի, երբ ամբողջ շրջաԿայքԸ*
կը կարդայ* այդ կիսկատար նկարագրութիւնները : է/ * (յ ա Հ անգս Լ ր ո ւ պատերազմ ական նախա - ՏՒԿՒՆ Վ.ԱՐԴ11ՆՈՒՇ ՍՏեՓԱՆեԱէ/՛
Համ աձա յն քաշուած՜ լուսանկարներուն, Հիւ– բաբը յայտարարեց թէ ոչ որ Նն է սան, ոչ ալ որ տեղի ունեցաւ Օգոստոս Տին , 63 տարեկան Հա՜
սակին մէչ–.
լէ ա կան ռումբր պայթած՜ է քաղաքին կեդրոնը , մարդ աղաաած է ււմրակոծոլթենէն: իոլոր մարդ
՛հողին, հաւասաբեցնելով դրեթէ բււլոր շէնքերը։ կային էակները այլանդակուած են, լ ռ յ ա յ ր ը Ալ 6ուղարկալորութիւնր պիտի կատարուի , Շա
կրակները յանկարծ մարած են րռլտւբ սաւներոլն բաթ, 11 Օգոստոս , յ՜ամբ 10.45^ծ, Փարիզի Հայ
քաղաքը \940ին ունէր 343.000 բնակիչ։ Հետեւա– մէջ : Ամերիկեան թերթերը 150.000 կը հաշուեն եկեղեցիին– մԷ^Հ եւ մարմինը պիաի ամփոփուէ
բար \ եթէ մաՀեբու թիւ֊Ա Համեմատական է քան ղոհերուն թիւ֊ը : Ն ա խ ա ր ա բ ո ւթ ե ան ներկա յացու - Թիէ ի գե բեղմ անատ ո ւն ը :
դուած– չյրՀանին, աո. նոխազն 200.000 հոգի սպան– սիչը յայաաՐարեց թէ Հիւլէական ռմբակոծութիւ ԾԱՆՕԹ Մասնաւոր մահազդ ղրկուած չըլ
նուած պէտք է ըլլան: Շատ քիչերը ապաստան նը պիտի չկրկնուի , սպասելով լՀավանի սլա ա ա ս - լալով, կը խնդրուի ներկայս իբր այդ նկատել։ •
կրնան գտած Ր//՛"/։ ՚ / ՛ ս՛՛լ ՛ս,ր/• շատ աւելի արագ խանին ։ Հիւլէական ռումբր իբրեւ Գամոկլէսի
մաստհ՜ մոիսրացահ՜ է քան որ եւ է եւրոսլական սուր պիաի գործածուի , ան պա յմ ան անձնաա ր ո ւ–
քաղաք ։ թեան մղելու Համար ճափոնը։ ԱԶԱՏ ՍՐԱՀ ԻՍԻԻ ՄԷՋ– Նշանտուքի,
Բ՜ոքիոյի անթելը կր ծանուցանէ թէ հիւլէա Նոր ռում րին գործածութիւնը մ եծ տպա - Հարսնիքի, Հայրենակցական ել րնտանեկան իւըն–
կան ռումբը տառապէս ածխացուցած է ալքէն կեն ւոբութիւն գործեց Լոնտոնէ , Լք ոս կո լա յի եւ ուրիշ ^ոյքներու Համար վարձու կր տրուի : 4, ք^Ա6 ճշ 1ձ.
դանի էակ Հիրոշիմա քաղաքին մ է ջ ։ Զոհերը այն մայրաքաղաքներու մ է ^ ։ Բոլորն ալ կ՝ ընղուն ին թէ ՕշքշՈՏՇ , ԳձշէէՕ ա&1ՈՇ Ժ՚հտյ՛։ Գիմ ել 8 օր առաԼ
քան այլանդակուած են որ անկարելի է նանչնալ : Հ իւլէական ռում բը կրնա յ ոչնչացնել ամէն քաղա Տ 1՚1՛ 1'ն ՀայկուՀի Ալիքսանեան կբ ծանուցանէ
կարելի չէ այրերը զանազանել կիներէն կամ նշդել քակիրթ կեանք ։ թէ այս կիըակիգ 12 Օգոստոս , Հ ոգեՀ անգստեան
զոհերուն թ-իւը : Քաղաքը ահռելի աւեբակոյտի մը (հում բը արձակող օդանաւա յին Հբամ անա– պաշտօն պիտի կատարուի Աէֆսր՚իիէի Հայոց եկե
վերածուած է : Անոնք որ դուրսը կը գտնուէին, տարբ կը պատմ է թէ պա յթու մ ին ատեն ճերմ ակ ղեցիին մէչ, ի յիշատակ թժիշկ էբուանդ Սարաֆ–
ածխացած են, իսկ անոնք որ սաւներու մէջ էին, բոց մր ծաղեցաւ , շատ աւելի զօրաւոր քան արե եան^ Լորդի Պրուսա Միշ\տգիլղի Տէր Ստեփան
մեռած են պայթումին աներեւակայելի ոնշումէն ւուն լոյսբ եւ քանի մ բ վա յբկեանէն ծուխի աՀա– քաՀտնայի՝) ։ Կբ իյնգրուի տղգականնեբէն եւ բա
եւ յառաջ եկած տաք ոլր-ենէն : գին ամպ մը բարձրացաւ ։ <ձէք՝ումբր ձգած ատեն րեկամներէն իրենց նե ր կա յութեամ բ յարգել Հ ան
ճափոնական կառաւիա րոլթ իւն ր աքս առթիլ գիտէինք որ դժոխք մը կը բանանք։ Յետոյ գը<է՜ - գու ցևալին յիշատակշ :
՜լ՚Ը. –յէԺ՚ցսէ Լ ա ^ Է յ Է պայմանագրին 22րգ յօգուա– ուար եղաւ ե բ ե լա կա յել ինք որ տեսանք *•՝՝•% Պա յ»
ծ-ը , որ կ՝արգիլէ րաց քաղած՛ներու ռմրակոծււլ • թ ում էն չորս ժ՜ամ վեր^ը ծուխը, որ 12 քիէոմեթր ԻՍԻԻ Մ Է1 «8 առա ի կբ ծա/սուի Շցքք <^6Տ ՏթՕէէ»
իսաիյաում Աաբգիսի սրճարանը, 4 Ո16 էԽ Ա ՕտքօՈՏՕ է
թիւնլլ։ ճափոն միջազգային օրէնով կը բարձրութեան կր Հասնէր յ տակաւին չէր փարա*
նկա՛տէ Հիւ։էական ռհւմքւՀ/ն գորե-ա՜Ն-ութէւնգէ տս& ։
Fonds A.R.A.M
օ
ա րիներու ծ՜անօթ , չուր մը առնելու Համ ար կը դի
մեմ բարեկամի մր տունը ւ Ուրախութիւնս մ եծ
ԼԻՈՆ 1 (Յապաղած).— թղթակցութեան մը 1լըԱայ երբ կ՝ըսէ թէ Մանուկը այս առաւօտ եկա ծ՛ ՄԱՐՍհՅԼ Գրաւման չբխնին , Ա է կ Անձի
մէ2^ գրած՝ ան– չլալով, փոքրիկ Հայ
Հետացած էէ գերմանական գրաւման շրթանէն է , եկած՜ է բա յց * • • նստելու անկարող ր բաղդատելով գաղութ ր խաղաղ շբ^ան մբ բոլորեց
:
եւ սա անն ուա ծ՜ Հայերու անունները տարած՛ են տեղական Հիւանդանոց մը։ Ա արսէ յլի ուրիշ արուարձաններու
Այգ անհետացողներէն մէկն էր Հաճընցի Աանուկ Տեսա1* ծ էք սինէմաներու , ցուցափեղկերու Հետ։ Ոչ մէկ միջադէպ։ \943ի ռմբակոծութեան
կամ թերթերու մ արդկա յին թէբզեան ^ 58 տա
Գուղուպաշեան , 1 ձուկէս տարեկան երէտասարգ մ էջ ցուցադրուած՜ ատեն ղոՀ մը տուինք , Տրդատ
մը , ուսանող երաժշտանոցէ Լ^ութակ ու սոլֆէժ) : կմ ախտ ցած մարմինները։ Ա անուկը այդ վիճակն րեկան որ կ՛ աշխատ է բ փափժանէ դեր մ ան ական
,
Մանուկ կը բնակէր Լէոնէն 20 քիլոմեթր Հեռու. - էր ստացեր ։ 75 քիլ° Կհ."՝"" երիտասարդը ՀալերՀաստատութեան մ ր մ էջ նաւա կա յքի շինութեան ։
Շաս գիւղաքաղաքին մէջ եւ ամէն օր Լիոն կու մաշեր, իֆած֊ էր միայն 25 քիլ" յի » անշուշտ իբրեւ Հանգուցեալը կիւմիւշխանեցի էր ($բապիղոն՝) :
գար յ իր գասերուն Հետեւելու Համար հ Հետեւանք գերման արգեէաբաններու մէջ կրած՜ Աէնթ Աննէն կային նաեւ երկու գերէնեբ որ վեր
Վերջին օրը կը մ ատն ո ւէ կայաբանին մ էջ էր տառապանքին ։ ջերս վերադարձան , կարապետ Տէր Տովնանեան
ֆրանսացի րնկերոջ կողմ է , երր երկաթուղի պիտի Երկու օր Հիւանդանոց մնաէէ Վերջ կչլ փափա (Վանեցի) ել Անդրանիկ Այ ան եան ։ Պարտաւորիչ
առնէր տուն վերադառնալու Համար ւ Ընկերը ան" քի որ զիսքը տուն քո ա՜սին ։ Վեր^րն օրերը էր սիրԽ* աշխ ատ անքէն վերադարձած– են Գէոբգ ՝Բէփէկ *
տեղի բանավէճի մը կը բռնուի քաղաքական խըն– էրներուս մօտ մնալու ն ա խա զգա ց ո՛" ւմ մը ւէԼ յդպէս եան , ԱգշէՀէրցի 1 Հ ա յ հ . ա Ղ Հիլլաեան , կաբնեցի ,
գիբնեբու շուրջ եւ գիամամբ աղմուկ կը Հանէ։՝Բիչ աչ կ՝ընեն ։ Շրջապատուած է իր ծ՜նողքով, քոյրե– ԱեպուՀ թէրղեան , ողբացեալ Տրդատին զաւակը :
անգին սպասող երկու <Հ.միլիս ի էնաներ երկուքը րով, եզբա յրսս րով եւ ազգականներ ով , 1լ ՝ ոզ՝էունէ ք1 ս կ երկու Հոգի կան տակաւին չեն վերադարձած ,
միասին ձերբակալելով, ու ձեռնակապերով կը զէ բան սա յի ա ղա տ ա ղր ո ւթ է ւն ը դե ր մ ան ա կան լու - 3ովակիմ Տէր Աբսէնեան 1 Բալուցի որմէ լուր չկայ
յանձնեն գերմանական Կէսթափոյին ։ ՝Բ ի չ ՎերնէՀ ծէն , ուրախ է որ իր մ ասնակցուէՒ իւնը բերած՝ է երկու տարիէ ի վեր եւ Պօղոս Պօղոսեան ՛Բզեցի։
ֆրանսացի ընկերը աղատ 1լ արձակեն : ազատագրական պայքարին ։ Ա էնչել վերջին վայր՜ Ա էնթ Անն ի ծաղկո ց ը մ եծ՛ օգտակարութիւն
Մյգ Գէւ^՚Բ Մանուկ անխնայ կը խոշտանգուի կեանը չէ կո բ սն ց ո լց ա ծ՝ էր գիտա կց ո ւիՒբ ւս ը ։ կը ցոյց տուաւ մեր փոքբիկներուն : Այս Հ ինգ տարի
Լորս անձերու կողմ է ^ էլ ուզեն բեբնէն գաղտնիք պատասխանէ բոլոր Հարցումներուն ու կը յիշէ ներու ընթացքին շա բ ունա կուեցս/լ մեր մանուկ -
մը –առնել , բա յ ց ի զուր : Ամ էն տեսակ ս պառնա լի բո չոր գէպքերը ։ կ՛ուղէ տեսնել թութակը որ ս՝ ին նե բու Հա յեբէնի գաս ընթաց քը շա բա թ բ մ էկ - եր
քի ու Հար վարանքի լռութեամր կը պատասխանէ , չեւ այդ օր կը մնար իր դրած՜ անկիւնը։ Վ^բան փո կու անդամ : \,ախկին տարիները Ա . Ա*ինասեանն
որովՀետեւ իր կողմ է փոքր անզգուշութիւն մը շի է կապած՝ , կր նայի վերէն վար , կբ բռնէ աղե– էր մ եր դպրոցին ուսուցիչը , իսկ վերջերս յանձնե–
պիտի վտանգէ բ իր խում րին պատկանող 50է ա՛ ղը , մաան֊երովբ լարերուն դպչելու փորձ մը ցինք Օր* էմիբխանեանի , որ բաւական ջանք թա
ւել ի անձեբոլ կեանքը ։ կ՝ ընէ 1 * * Ե*– յանկարծ՜ կը Հարցնէ մ օրը • վ՛ եց ո րպէ սղի մեր փոքրիկներ ը լալ սո րվին Հ ա յե
ք&եղճ տղան կրած՝ չարչարանքներէն կը կոր ՚ Ւ՚նչո^ւ սենեակը մթնել սկսած՜ է ։ լ՛ էն լեզուն ։ Գժ բա խտա բաբ այժմ ծաղկոց ր փակ
սընցնէ գիտակցութիւնը եւ երբ ուշքի կուգայ , *հիչեր էգ մութ է անոր Համար , գաւակս , կը մնայ։ Հարկ է նոր ուսուցիչ մը ճարել^ ոբպէս–
Ինքզինքը կը գտնէ ք՝01՚է 1\/10Ոէ1սՇ^ քաղաքական կը պատասխանէ մայրր որ քովէն չէր զատուեր։ զի փոքբիկներուն ուսումը կիսատ չմնայ։
յանցաւոբնեբու բանտին մէջ։ Լիոն գտնուած՜ մի */• ա ո.ոբ գ ժամ վեբ^ յաւիտենական գիշեր պի– Ա էնթ Աննը ունի նաեւ Հ • Ա • ճակատի մ աս–
ջոցին էրմէ մէկ անգամ լուր առնուեցաւ թէ կը տի ըլլար Հէք երիտասարդին Համար : Արեւն ալ նաճիւղ մը, եւ կարմիր հ)աչը որ բաւական գնա -
գտնուի Գերմանացիներուն մօտ , ել իրեն Հետ շատ պիտի խաւարէ ր իր աչքին , աշխարՀն ալ • * • Հ ատելի ձեռնարկներ կատարեց ։ կաբմիր քԱաչու -
լաւ կը վարուին եղեր»** Յետոյ իր Հետքը բոլո Հիներբ աւելի մ եծ՝ պ ա ր տ ա կան ո ւթ ի ւն մ ը կատա
րովին կորսուեցաւ է ԱաՀուան լո՛րը շուտ տաբած՜ուեցաւ ամէն րած տիտի բքլային , եթէ սրտանց աշխատէին որ
կողմ ։ Տեղական իշխանութիւնը ինք ստանձնեց մ եր գս1րոցր վե ր ա բա ց ո ւէ ր ։ Եռանդով կ՚աշխատի
Ամ եր ի կետն բանա կը Գեբմ անիս/ մ անելէ բա - թաղումը։ կառավարութեան Հրամանով փակոլած՜ Հ • 3 * Գ * թաթուլ խումբը : Մ եր գաղութին ան
լական ամիսներ վերջ, ԼոլՐ մ՛ԷՀ եկաւ թէ Ա անուկը է ին դպբոցնե ր ը ։ Հա բ իւրաւո բ պատգամ աւոբներ դամները բոլորն ալ բարեկեց ի կ վիճակ մը ունին
"Ղ.2. է 1 Լրա բեր ը իրեն բախտակից ֆրանսացի ֆրանսական զանազան Հոսանքներու կողմ է, 50^՝ եւ կ՚աշխատին : Սէր եւ Համերաշխութիւն կը տի–
Բ^իշկ ընկերն էր, որ յ ո յ ս տուած՜ էր թէ թէեւ աւելի ծաղկեպսակներ եւն * : Ա եռելակառքին ա/ւ– բէ գաղութին մէջ։— Գանգրահեր
Մանուկը տկար է ,բա յց վտանգը անցուցած՝ կարե ջեւէն կր քալէին դպրոցական աշակերտները , իսկ ոոատատ&ոտտաաոՋՅտտոատատաատաոաաատտոաաւաաաւ
լի է Համարել։ է/բիտասաբդ տղան իր ձեռքով իսկ Ա ան ո ւկի մարմինը տունէն մինչեւ գերեղմանա - ԸՆԳՀ. ԺՈՂՈՎԻ ԸՆՏՐՈՒթԻՒՆՆԵՐԸ սլիտի
քանի մը նամակ գրած՝ էր , եւ ուրախ էր որ վեր տուն տարուեցաւ ուսերու վբայ ։ թափորին կը Հե– կատարուին Հ ո կա * 2,\ին , իսկ անկէ առաջ, Լք Լ պտ •
ջապէս պիտի տեսնէր ծնողքը ու շարունակէր ե- տեւէբ 3000/՛ մօտ բազմութիւն մը ։ Գերեղմանա՛՛ 23—30 գաւառական րնարութ իւննե ր ը ։ կառավա
բաժշտութեան գաս ընթացքը ; տան մ էջ գամ բանականներ խօսեցան Հ ինգ Ֆրան րութիւնը, որ երկու օրէ ի վեր կբ քննէր ա յս
Մօտաւոբապէս երեք շաբաթ առաջ յանկարծ՝ սացիներ եւ երեք Հա յեր ։ կառավարութիւնբ որո խնգիբնեբբյ անփոփոխ պաՀեց Հ ա ն բ ա քուէի բա
Հ եռագիր մը ոինքը խնամ ող բժիշկէն * Ա՛ անոլ - շեց Մանուկի ինչպէս նաեւ ղոՀուած՝ ուրիշ ֆրան նաձեւը։ Ո*֊րեմն ժողովուրդը պիտի քուէարկէ •-->
կին վիճակր ծ՜անրացած՜ րյչալով , կանչած՝ էին սացի երիտասարդի մր յիշատակին, արձան մը Մէկ սաՀմ անագի ր ժողո^վ էլ ուզէ , նոր սաՀմ անա–
ծ՜նողքը ։ Անմ իրապէս ճամ բա յ ինկան գէպ ի Գեր– շինել տալ քաղաքին Հրապարակներէն մէկուն վը– ղրութիւն մշակելու Համար, թէ երկու ժ՜ողով,
մ անիա : ճամ բո րղութեան րնթացքին կառավարու րայ : Յարգանք իրենց յիշատակին ։ Համ աձա յն \ 875/՛ սաՀմ անադրութեան : Ընտրու -
թիւնը ամ էն ղիւբութիւն տուած՝ էր ։ Կրնաք երե Մ. ՏԷՐ ՊԵՏՐՈՍԵԱՆ թ իւններ ը պիտի կա տ ա բ ո լին Համ եմ ատակ ան
•դրութեամբ , թեկնածուներու ցանկին վբայ։ Ամէն
Հաշուելու Հիւլէական ռումբը։ քիուսերը 15 օդա ԱՄԷՆ ԻՆՋ ՓՈՇԻԱՑԱԾ նաՀանւ նուաղն ե բ կո ւ պատգամ աւո բներ տի
տի բնտրէ։
կայաններ ունին Վլատիվոսթոքի մէջ, որ 600 Անթելը կ ըսէ թէ բառեր կը պակսին նկարա Համայնավարներ բ դժ֊գոՀ են կառա
մղոն Հեռու է թոքիոյէն ։ Ունին նաեւ ընտիր նա– գրելու կաս ար ար–*աւբբքը ։ ԱՈԱ ՈՈլսրլւԱ ±Ա1Ադ(ւչ վարութեան որոշումէն, զայն Համարելով «Հա
լակայաններ ; Աախալին կգզին ա է կը տիրապետէ ուժը կը գեըսպասցէ որ 0ւ է յյրեՆաւյլայոլթււՆԱ. : էկ Հան բապ ետ ական աւանդոււիթեանց՝^ :
ճափոն ական թուրերուն : ,/Հափոնց ինե րը զօրաւոր ԱՍ ս ր լ. ւլս ա ս աԱլօ և լս ալ իր կարգէն կը ծանուցանէ ԵՈՒԿՈՍԼԱՒԻՈՅ թագաւորը, որ Լոնտոն կը
ամ րութիւննե ր չին ահ՜ են Մ ան չուրիս յ մ էջ եւ ու թէ աւելի քան տասը քէլոմ ե րէր տարած՜ութեան գտնուի , լուծ՜ել արքա յական խնամ ա կա լո ւթ ի ւն ը ,
նին ստուարաթիւ բանակ մը, արդիական ս սլա ռա վրայ, քաղաքին կեդրոնը, աս^ն ինչ սացասձւս - իբրեւ դիկտատոր ամ բա ս տ ան ե լո վ մ առէ շալ թի -
զին ո ւ թ ե ա մ բ ։ կապ^ս ւրոշ|ւացած սըըուած է ։ Միայն քանի մը թօն որ ձազկած՝ էբ միապետութիւնը։
ամրաշէն շէնքեր կրցած՜ են դիմանալ։ Հսկայ օգա–> թէՀՐԱՆԷՆ կը Հեռագրեն թէ անգլիական եւ.
ՆՈՐ ՌՈԻՄԲԻՆ ԱԻԵՐՆԵՐԸ նաւ մը, որ Հիրոշիմայէն աւելի քան 200 քէէոմեթր ռուսական ոօՐքեբը պիտի քաշուին մայրաքաղա -
Հեռու կը գտնուէ բ յ տեսած է ռումբին փա յ լա ա ա՛՛ քէն , Համ աձա յն Փո ցտամ ի մ էջ տրուած ոբոշմ ան է
կո լ.մբ ել զգացած՝ ցնցումը։ ք1բան կը յուսայ թէ ամբո զէական պարպում ը պի"
Հ ի ո դ ի մ ա քաղաքը քաաւքաԱդ Զւ°Ր * Օփէց ւ քԱաղաղականի ամեբիկեան օդա՛* տ ի չուշանա յ :
նաւա յէն ուժերուն Հ ր ամ ան ատ ա րը ^ պա շաօնապէս Պ– Պ– Գէսրգ եւ Ատեփան Աւոեփանեան , Տէր
150-200,000 ռոգի ածիագած Հաստատեց թէ միայն մէկ Հիւլէական ռումբ եւ Տիկին Գուրղէն Ա տ ե փան ե ան , ինչպէս նաեւ \յ ի–
Գեռ նոր երեւան կբ Հանուին ճափոնի Հիբո– ձգուած՜ է , քանդեէով քաղաքին տարածութեան 60 զամեան ^ Ո*–նճեան , ճիզմէճեան , էսա եան ( Լք տ ե -
շիմ ա քաղաքին վրա յ ֊կատարուած՝ ռմբակս ծ՜ո լ - առ Հ ա բ իւր ը ։ Ա յս մէկ ռումբին աղդեցութիւնը փանեան , ^Լազէբեան , ք&աչատռւբեան , ԱՀ աբոն -
թեան աւերները , ա Հ ո Լ լի ել աննախընթաց՝ Հ ա ւասար է 2000 ՛էի է° ի՛ա ր ի օդանաւերու կա տա - եան , -3 ովՀ աննէսեան ^ Ա արտում եան եւ թ ա գ է ոս–
բառին բո վան ղա կ ն շան ա կո ւթ ե ա մ բ ։ Մ իա յն մ էկ բած արշաւանքին : "խայթումէն ուժը մեծ վնասներ եան ընտանիքները սրտի գառն ցաւով կը ծանու »
Հիւլէկան ռումբ արձակուած՜ էր երկուշաբթի օր , պտաճառած է նաեւ քաղաքէն դուրս , կործանելով ցանեն մաՀը իրենց մօր , կեսրոջ եւ ազգականին՝
եւ մարդկային երեւակայութիւնր կբ սարսի, երբ ամբողջ շրջաԿայքԸ*
կը կարդայ* այդ կիսկատար նկարագրութիւնները : է/ * (յ ա Հ անգս Լ ր ո ւ պատերազմ ական նախա - ՏՒԿՒՆ Վ.ԱՐԴ11ՆՈՒՇ ՍՏեՓԱՆեԱէ/՛
Համ աձա յն քաշուած՜ լուսանկարներուն, Հիւ– բաբը յայտարարեց թէ ոչ որ Նն է սան, ոչ ալ որ տեղի ունեցաւ Օգոստոս Տին , 63 տարեկան Հա՜
սակին մէչ–.
լէ ա կան ռումբր պայթած՜ է քաղաքին կեդրոնը , մարդ աղաաած է ււմրակոծոլթենէն: իոլոր մարդ
՛հողին, հաւասաբեցնելով դրեթէ բււլոր շէնքերը։ կային էակները այլանդակուած են, լ ռ յ ա յ ր ը Ալ 6ուղարկալորութիւնր պիտի կատարուի , Շա
կրակները յանկարծ մարած են րռլտւբ սաւներոլն բաթ, 11 Օգոստոս , յ՜ամբ 10.45^ծ, Փարիզի Հայ
քաղաքը \940ին ունէր 343.000 բնակիչ։ Հետեւա– մէջ : Ամերիկեան թերթերը 150.000 կը հաշուեն եկեղեցիին– մԷ^Հ եւ մարմինը պիաի ամփոփուէ
բար \ եթէ մաՀեբու թիւ֊Ա Համեմատական է քան ղոհերուն թիւ֊ը : Ն ա խ ա ր ա բ ո ւթ ե ան ներկա յացու - Թիէ ի գե բեղմ անատ ո ւն ը :
դուած– չյրՀանին, աո. նոխազն 200.000 հոգի սպան– սիչը յայաաՐարեց թէ Հիւլէական ռմբակոծութիւ ԾԱՆՕԹ Մասնաւոր մահազդ ղրկուած չըլ
նուած պէտք է ըլլան: Շատ քիչերը ապաստան նը պիտի չկրկնուի , սպասելով լՀավանի սլա ա ա ս - լալով, կը խնդրուի ներկայս իբր այդ նկատել։ •
կրնան գտած Ր//՛"/։ ՚ / ՛ ս՛՛լ ՛ս,ր/• շատ աւելի արագ խանին ։ Հիւլէական ռումբր իբրեւ Գամոկլէսի
մաստհ՜ մոիսրացահ՜ է քան որ եւ է եւրոսլական սուր պիաի գործածուի , ան պա յմ ան անձնաա ր ո ւ–
քաղաք ։ թեան մղելու Համար ճափոնը։ ԱԶԱՏ ՍՐԱՀ ԻՍԻԻ ՄԷՋ– Նշանտուքի,
Բ՜ոքիոյի անթելը կր ծանուցանէ թէ հիւլէա Նոր ռում րին գործածութիւնը մ եծ տպա - Հարսնիքի, Հայրենակցական ել րնտանեկան իւըն–
կան ռումբը տառապէս ածխացուցած է ալքէն կեն ւոբութիւն գործեց Լոնտոնէ , Լք ոս կո լա յի եւ ուրիշ ^ոյքներու Համար վարձու կր տրուի : 4, ք^Ա6 ճշ 1ձ.
դանի էակ Հիրոշիմա քաղաքին մ է ջ ։ Զոհերը այն մայրաքաղաքներու մ է ^ ։ Բոլորն ալ կ՝ ընղուն ին թէ ՕշքշՈՏՇ , ԳձշէէՕ ա&1ՈՇ Ժ՚հտյ՛։ Գիմ ել 8 օր առաԼ
քան այլանդակուած են որ անկարելի է նանչնալ : Հ իւլէական ռում բը կրնա յ ոչնչացնել ամէն քաղա Տ 1՚1՛ 1'ն ՀայկուՀի Ալիքսանեան կբ ծանուցանէ
կարելի չէ այրերը զանազանել կիներէն կամ նշդել քակիրթ կեանք ։ թէ այս կիըակիգ 12 Օգոստոս , Հ ոգեՀ անգստեան
զոհերուն թ-իւը : Քաղաքը ահռելի աւեբակոյտի մը (հում բը արձակող օդանաւա յին Հբամ անա– պաշտօն պիտի կատարուի Աէֆսր՚իիէի Հայոց եկե
վերածուած է : Անոնք որ դուրսը կը գտնուէին, տարբ կը պատմ է թէ պա յթու մ ին ատեն ճերմ ակ ղեցիին մէչ, ի յիշատակ թժիշկ էբուանդ Սարաֆ–
ածխացած են, իսկ անոնք որ սաւներու մէջ էին, բոց մր ծաղեցաւ , շատ աւելի զօրաւոր քան արե եան^ Լորդի Պրուսա Միշ\տգիլղի Տէր Ստեփան
մեռած են պայթումին աներեւակայելի ոնշումէն ւուն լոյսբ եւ քանի մ բ վա յբկեանէն ծուխի աՀա– քաՀտնայի՝) ։ Կբ իյնգրուի տղգականնեբէն եւ բա
եւ յառաջ եկած տաք ոլր-ենէն : գին ամպ մը բարձրացաւ ։ <ձէք՝ումբր ձգած ատեն րեկամներէն իրենց նե ր կա յութեամ բ յարգել Հ ան
ճափոնական կառաւիա րոլթ իւն ր աքս առթիլ գիտէինք որ դժոխք մը կը բանանք։ Յետոյ գը<է՜ - գու ցևալին յիշատակշ :
՜լ՚Ը. –յէԺ՚ցսէ Լ ա ^ Է յ Է պայմանագրին 22րգ յօգուա– ուար եղաւ ե բ ե լա կա յել ինք որ տեսանք *•՝՝•% Պա յ»
ծ-ը , որ կ՝արգիլէ րաց քաղած՛ներու ռմրակոծււլ • թ ում էն չորս ժ՜ամ վեր^ը ծուխը, որ 12 քիէոմեթր ԻՍԻԻ Մ Է1 «8 առա ի կբ ծա/սուի Շցքք <^6Տ ՏթՕէէ»
իսաիյաում Աաբգիսի սրճարանը, 4 Ո16 էԽ Ա ՕտքօՈՏՕ է
թիւնլլ։ ճափոն միջազգային օրէնով կը բարձրութեան կր Հասնէր յ տակաւին չէր փարա*
նկա՛տէ Հիւ։էական ռհւմքւՀ/ն գորե-ա՜Ն-ութէւնգէ տս& ։
Fonds A.R.A.M