Page 77 - ARM_19-1945_02

լը ա ա ւ ա օսօւաաւ* ձւտԹտւԸս ւս ըաօբը

Րօո<16 6Ո 1925 (Հատուած մը՝ ՀձԴանտէական Առասպերէն)
Տ..Շ.8. 376.286 օ

• • • կ ռ ի ւ ն ս կ ս ւ հ ց — ա ն ո ղ ո ք ո ւ գոո.:

Մենք դաշտումս Էինք : Ձիւնոտ լեոնհրէն

1 7 , &Ա6 Օ-ատտատ - Ր ձ 8 1 Տ ( 1 3 6 ) Յարձազւում էին երանք — բիւրաւոր,
161. : ն Օ Յ . 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բ<ատ 1 6 7 8 - 6 3 Մերթ յետ նահանջում մեր խիստ գրոհից ,
Մեր" ա ո ա ջ ա ն ց ն ո ւ մ վ ո հ մ ա կ ն ե ր ո վ Սոր —

օ ոսկերբ* Մաաշհտ 27 &1տս 1945 Կիրակի 27 Մ ա յ ի ս ք)ւ ւ ր ա խ չ ո ւ մ է ի ն , ո ւ գ ա լ ի ս ն ո ր ի ց ։
Ես ը՛–գնում է ի ն ն ր ա ն ք շ ա ր է շ ա ր ;

Ժ Զ – Տ Ա Ր Ի — 16* ՃՈՈ66 1 1 ° 4 4 1 2 – ՚ Ն ո բ շ ր ջ ա ն թ ի ւ 41 Խ մ բ ա գ ի ր ՛ Շ • Մ Ի Ս Ա ք ԵԱ\ւ Գին՝ 3 Ֆր Մոսչում էին գազանների պէս :
հ ա յ ց խիտ, աԱԴւատնում շարքերով վ ա ր ա ր

Օալւժըւում էին նրանք դ է պ ի մ ե զ :

ՄԵՐ ԽՕԱՔԸ ԵԻ ԿՆՈհՆ-Բ ՎԵՐՋԻՆ ԺԱՄ Ամէն ինչ յանկարծ խաոնւհց իրար,
ԾՆՈԻՆԳ Ծւ ս ո ւ ի ն ա մ ա ր տ ն ա հ ա ս կ ս ւ ե ց :

Մենք գրկում էինք հ ւ զ ա ն գ ւ ո ւ մ իրար,
Սուինի զարկով գլորում գետին,

Վազքերի նման խորամանկ ու չար,

(8-60 ՏԱՐԵԿԱՆՆԵՐԸ Ապրելու հսկայ ծարաւով յետին՝
ԶԻՆՈՒՈՐ Մեոցնում էինք —ապրելու համար, —
Նորէ^ն Ա՛այիս 2 8 է ԱշխաբՀագղորգ պատե­ Եւ֊ կո.ւում է ի ն ք , ե ւ կ ո ւ ո ւ մ է ի ն :

րազմ , կաիսկախիչ յաղթանակ Գ ա շն ա կի ցն ե ր ո ւ եւ ՍՈՒՐԻՈ8 Ա՚ԷՀ

մասնաւորապէս քԱորՀրդային Ա իութեան , անհնա­ Եւ չ&ինք յիշում ա յ լ ե ւ ս ո չ ի ն չ ,

րին ղոՀողութիւններով* •* Եւ չդիտէինք ի՛նչ էինք ա ն ո ւ մ :
Եւ շատերն է ի ն ընկնում մ ե զ ա ն ի ց
ճիշգ աաոր Հ ամար ։ Ողկո՜յն յաղթանակին % ԴամասկոսԷն կը հեռագրեն Ս՚այիս 25 թուա­ Եւ տաքերի տ ա կ մ ե ր ա ն շ ն չ ա ն ո ւ մ :
Չէինք տարբերւում վայրի գազանից
եւ միեւնոյն աաեն Աայիս 2,$ի ։ կանով՛ էրեսփ* ժողովս այսօր օրէնք մ լլ քուէ­ Ահի եւ արեան ա յ դ խաոնաբանում

ի վեբկոյ , ի^նչ է ա յ ս տարեդարձը, եթէ ո չ արկեց որուն Համաձայն պիտի զինուորագրուին

ոգեկոչումը օբՀասական պայքարի մր, որ յանգե– \էձէն 6 0 տարեկան Աուրիացինեբբ ։ Ժոզովը քուէ–

ոաւ ափ մր Հող ճարելու անաէր ժողովուրդին։ արկեց նաեւ 13 միլիոն ֆրանքի վարկ մբ, 5000

Բանգէտ մարդիկ ինչ Հնարք ալ փորձեն ան - նոր ո ս տ ի կան֊զին ո ւո րնե բ Հաւաքն լու Համար : 3*ո– կոխոտում էինք ընկերների դին,

աեսելոլ , Հեգնելու կամ սեւցնելու Համար Հայաս­ Ղ"Վր նիստերը յետաձգեց մինչեւ Ա՛այիս 31 : •Ընկերների դին դիրք էինք անում։

տանի Հ ան ր ա պե տ ո ւթ ե ան Հ իմնաբկէքբ , բան մ լ* ՚իարձեալ "իամ ասզոսէն Հասած Հեռագրի մը քգ|ալտ է ա ւ մ է ի ն ք հ ի գ հ բ ս յ ե տ ի ն

չեն շաՀիր է Պ ա բղա պ է ս արիւն պղտորած ԸԼԼաԱ I Համաձայն , բոլոր ֆրանսահպատակները ել իրենց Ա ն հ ա ս կ ն ա լ ի տ ա գ ն ա պ ո վ ա ն հ ո ւ ն :

եւ ուրի շ ոչինչ ։ ընտանիքները Հրաւիրուեցան հեռանալ իրենց Եւ չ գ ի տ է ի ն ք , ե ւ չ գ ի տ է ի ն
տեգաւորուիլ զօրանոց­ Թէ յորձանքը սեւ մեզո՞ւր է տանում:
Ս՝ ռ զ ի Համ ար կողմնակի մ ան րամ ա սն ո ւ թի ւն­ տուներէն ել առժամ ապէս
ԵՎԻՇԷ
նե ր են գ(,,պպւատաՀմ ունքը» , դէպքերու, դասաւո բու– ներու մէչ–. ՉԱՐԵՆ8

մրը.», սյս կւ ՛մ ա/ն անցռլդար ձն ու պարագան ։ Զէնք բռնելու ընդունակ բոլոր Աուրիացիները

(յորէն կարդացէք , պրպաեցէք , ուսումնասի­ պա րտաւո / են –ւձանւ գր, իլ ոստիկանութեան ՀէԱ)աԱՏԱւ0ի ^1^111811*7՛՚ՃԼթ/է–.–^. •

րեցի ք , լսեցէք նո յն իսկ անոնք որ տեսակէտ եւ մարներուն մէչ, իբրեւ ազգային պահակ։ Ս ո լ՛

ուղեգիծ փոթեցին , պիտի չկրնաք Հեբքել ան­ րիա վճռած է ամէն գնով պաշտպանել իր անկա­

վիճելի , քրտինքով եւ արիւնով ն ուիր ագո բծուած խութիւնը։ Ա ուր իաց իները անձկութեամբ կը սպա­ Ր բար մի անցնիք . պարզապէս պատմութիւն ։

ի ր ա կան ութ ի ւն բ * սեն Ս՛ իացեալ Ազգերու պատասխանին , Լիբանանի ՀՆի^՚Եորք Հէրրլտ» , որ ամէն օր կ՝արտատպէ 2 5

1918 Մայիսին , եւ մասնաւորապէս 2 2 —- Հ ետ միացեալ յՈէ֊շագիբ մ բ տուաշ ւսւաւ՛ եւ 5 0 տարի առակ իր եւրոպական տպագրութեան
Լիբանան
2 6 , այս ժողովուրդին զաւակներ բ կրուեցան , զար* ւէէրանչիսկո յի թո րՀ րգաժ ո զովին ; մէկ արձանագրուած֊ կարեւոր գէպքերբ, եբէկ–

կին ու զա րն ո ւեց ան ճակատագրական շ ր կան ի մ բ ձեռնարկած Է ազգային բանակ մբ կազ մ1, /ու ; ուան թիլին մէկ Հրատարակած էր Հ ետեւեալ

մէկ, եւ կրցան կեցնել թշնամին Երեւանի գուււ - Ա օտաւոր ԱրԱէ–ելքի անգլիացի կուսակալբ , պատմական իրողութիւննեբբ •

նեբուն չեւ. զօր * ՓԷ յճէթ՜ Ս ուր իա ֊ Լի բանան գնաց , տեղին 1920 Մ ա յ ի ս 25. ՆախագաՀ Ո՚-իլսբն խնդրեց

— « Երեւանի եւ նրա շուրջը խ մ բ ո ւ ա ծ հայու– վրայ ուսումնասիրելու Համար կացութիւնը։ խո րՏ՚՚բգարանյէն լիազօրէ լ Մ * ՆաՀ ան գները որ ըն–
թփւնը մ ա հ ո ւ ե ւ կ ե ն ա ց պ ա յ ք ա ր ի է ր հլհյ իր դա­
րաւոր եւ նամարսւ թշնամու դ է մ , որ եկել եւ բա­ Լոնտոնի թերթերը լա ր ո ւած ո ւշտ գր ո ւթեամբ գունրն Հայաստանի Հոգատարութիւնը X
խ ո ւ մ է բ Վ ա ղ ա ր շ ա պ ա տ ի դ ո ն ե ր ը • • • Բ-ոլոբ պ ա յ –
մաննհբր դասալորուել Էին յօգուտ Տահիկնհրի եւ կբ Հ ե տեւին անցուդարձին , թ ե լա գր ե լո վ որ ելք Ա եծ մ իթ ին կն ե ր տեղի 1լ ունենան Թո ւբքիո յ

մը գտնուի ել արագ Համաձայնութիւն մը կնքուի մէչ , Հ աշտ ութ եան դաշնագրին գէմ որ Յոյներուն

ւերանսայի ել Ա ո ւբիա-Լի բանանի կառավաբու - կբ ձգէ Թրակիան , էտիրնէն եւ ե՚էմիրը։

ի վ ն ա ս Հ ա յ ե ր ի . • • Ա ն դ ա մ ա յ ս օ ր , տ ա ր ի ն ե ր վ ե ր ջ . ւՀ(Տժեանց միկեւ , նման ա յն Համ աձա յնութեան որ %.–՝–ք*էՓՓ՚"–՚1^ա^՛^^^

մ ա ր գ ս ս ւ տ ն ց ն ե ր ք ի ն դ ո ղ ի ա ն կ ա ր ո ղ ՜Է յ ի շ ե լ ս ո յ ն " ՝ * % աստատուած է Անգլիո յ եւ ի բաքի միկեւ : Հ բգեՀ ի գէմ ապաՀ ո վաղր ո ւթե ան վաւեր ագրին
պարտքե–
օրերի յուսահատական, դժոխային պայմանները։ Մ ինչ ա յս մինչ ա յն , բան ա կց ո ւթ ի ւնն ե բը կբ Վրայ Հ Պիաի զեղչուին գրաւադրութեան

Ա շ խ ա ր հ ի ց կ տ ր ո ւ ա ծ , շ ր ջ ա պ ա տ ո ւ ա ծ հ ա զ ա ր ա ւ ո ր շա րունակուին % Նոր դէպքեր չեն պա ւո աՀ ած , բայց րը ( ի փ ո թ է ք ) :

ա ն տ ո ւ ն ե ւ ա ն տ ե ղ հ ա ր ա զ ա տ ն ե ր ո վ , պ ա բ հ ն ա ւ ո ր - տնտեսական կեանքբ խանգարուած է ՊէյՐոլթի ւ

մ ա ն դ ժ ո խ ա յ ի ն կ ա ց ո ւ թ ի ւ ն , հ ա ղ ո ր դ ա կ ց ո ւ թ ե ա ն Հա լէ պի , ՚իամասկոսի եւ ուրիշ քազաքներու մէկ ; Գալով պատերազմի ատեն դիզուած Հաբս -

ո ղ բ ա լ ի մ ի ջ ո ց ն ե ր , ո չ մ ի տ ե ղ ի ց ո չ մ ի մ խ ի թ ա ր ա ­ Ուսանողները կը շարունակեն ցոյցեր կատարել; տ ո ւթե անց ^ տուրքի պիտի ենթարկուին րոլոբը ,

կան, յ ո ւ ս ա տ ո ւ ձայն՛ •• բոլոր դուոները գ ո ց ե ւ անՀատ թէ ըն կեր ո ւթի ւն կամ բաբո յական անձնա­

բ ա ն ա լ ի ն ե ր ը – թ շ ն ա մ ո ւ ձեււքը... 85Ս0 թոԱ ռումբ /^»է//ւոյ/է վոսյ ւորութիւն ւ Հարստացումը պիտի Հաշուեն գտնե­

| Ո՞ր ուժերով, ա,1" ամեհի գոյամարտը՝: օ լով տարբերութիւնը բուն բնտ ան եկան ստաց -

I՛րաղե 1լսեր , ականատես վկաներ ել ռազմիկ­ ուածքին եւ պատերազմէն ի վեր գէ ^սուաօ Հարբս–

ինչպէս 1լ ե րե ւա յ , ք^ոքիօն ալ Պ՛երլինի ճակա­ տութեան : Ակղբնական ստացուածքին մէկ պիտի

ներ , Հայկական բանակին թիւր կր Հա չու են 10.200 տագիր բ պիտի ունենա յ։ Երկու օրուան մէչ 8 5 0 0 չՀաշուեն պատն ր աղ մ ին ատեն իբրեւ նուէր կամ

12.000 Հոգի , 16 թնգանօթնե ր ով եւ զարմ անա - թոն ւմբ ձգուեցաւ թափոնի մայրաքաղաքին ժառաանգութիւն առնուած գումարներբ; Տոլրքբ

ղան զէնքերով * ի"կ թրքական բան ա կր 35.000 , վրայ, կրակ ել աւեր ցանելով թափոնի մայրա - կրկնապէս յա ռա կա ա ուա կան պիտի Ալլա յ , Հիմ -

աբՀեստով զինուոր, օժտուած կանոնաւոր բանա­ քաղաքին մէչ որ ունի եօթը միլիոն բնակիչ։ նուելով թէ շաՀուն վրայ եւ այգ շաՀուն եւ սկբզբ–

կի մբ Հզօր սպառազինոլթ իւննե բով : Հարիւր Հազարաւոր Հրձիգ ռումբեր Հետզհե­ նական Հարստութեան Հետ եղած առ Հ ար իւր Հա–

Երբեք աւելի բարձր Հնչած չէր աւանդական տէ կը քանդեն քաղաքին կեդրոնը եւ ուրիշ կարե­ մեմատոլթեան վրայ։ Այսպէս, 100.000—200.000

մարտակոչը, «Ա՚աՀ կամ ազատութիւնէ; Ե*– ւոր մասեր՜։ Այսքան ահարկու օդարշաւ տեսնուած ֆրանքի Հարստացման տուրքը պիտի ըլլայ 4 առ

1918 Աայիս 2Տին Հայկական սպայակոյտը կը Հա­ չէր Ծայր. Արեւելքի մէչ–. Ուրբաթ օր 5 0 0 վիթ - Հարիւր , եթէ շաՀյչ 100 առ Հարիւր է, իսկ 2 5 առ

ղորդէր պաշտօնապէս . խարի օդանաւեր , առկի օրն ալ 5 3 0 «թռչուն բեր­ Հարիւր ^ եթէ 5 0 0 առ Հարիւր է եւն՛։

— « Թուրքերը երեք օրուան կոիւներից յետոյ դեր» կրակ տեղացին; Թոքիօ ՚չունենալով Պերլինի

ջարդուած են եւ նահանջում են հապճեպով : լքեր ս տ ո ր ե ր կր ե ա յ թաքստոցներ ր եւ ո ւր ի շ պատսպա­ « ԱՇԽԱՐՀԻ ԱՄԷՆԷՆ ԱՏԵԼԻ ՄԱՐԴԸ »

զօրամասերը քայ լ աո քայ լ հետապնդում են նը– րաններ , այս ռմ յւա կոծ ո՛ւթ իւննեբբ աւելի աՀա–

րանց: Ոգեւորութիւնը աներեւակայելի Է » ։ ւոբ Հետեւանքներ կ՚ունենան ։ Բոցեր տես - Լոնտոնի թերթերը այսպէս կը կոչեն Հիմլէ–
Հաղոր­
ի0ն չպէ ս կազմ ուած էր ա յս յաղթական բա - նո լ ած են երեք - չորս քառակուսի մ գոն տարածու­ րը, որուն յանդուգն անձնասպանութիւնը

նակը : Բոլորն ալ Փ է ա ո ւ յ ի Տ / ձ ՜ ՛ 3 ր էին , կամ դաշնակ­ թեան վրայ, կայս» պալատէն մինչեւ ճարտարա­ դեր էինք երէկ:

ցական <^մավղէ ր ի ստ՝% նե^բ ։ գործական կեգրոններբ ; Արգէն իսկ վառած ո -

Ա թափեցէ՛ ք , ա* յ մ արգիկ 1 եւ ա յս ժողովուր­ չրնչացած է 4 0 քառ* մղոն տարածութիւն ։ Լ\ափո֊ ՀԻմլէր ՀՒթլէրԻ . Կէօրինկի եւ Կէօպէլսի Հետ

դին պատիւբ մի շփոթէք ձեր մետասաներորդ ժա­ նա կան ղե կո յցն ալ կբ խոստովանի թէ թշնամ ին կազմած֊ էր եռապետութիւն մը որ Նացի Գերմա­

մու իմաստութեան Հետ : գե բ ա կշռո ւթ ի ւն կբ վա յելէ իր անսպառ ուժերով : նիոյ վրայ կլիշիէբ 1 9 3 3 ^ ծ ի վեր՛՛ Հազիւ 4 5 տա­

ԱյԳ 10 –12.000 ուժբ կո բաղկանար ժողովուր­ Կ*ըսուի թէ ,&ափոն մասնաւոր պատուիրակ մբ րեկան , ս աՀ մ ան ո ւած էր ագարակապան րքլա յ ո լ ,

դին բոլոր խաւերէն ։ Հոն էին գաշնակցականր , զրկանք է Մոսկուա , ապաՀովոլթիւն ստանալու Աիւնիխի Համալսարանբ աւարտելէ վերկ ւ Երթ

Հնչակեանբ, ռամկավաբբ, Համայնավարը ե չէգ"~ Համար թէ /Ա . Մի"*֊թիլնբ պիտի պաՀԷ իր չէզո– Նացի կո ւս ա կց ո լ թ ե ան միացաւ 1 ^ ձն ին , իր ճակա­

ՔԸ. ՚ Ա**՝Բոզկ Ժողովուրդը ինքն էր որ կը կռուէր , քութիւնը : Չի՛նաստան ալ պատուիրակ մբ գրկելով տագիրն ալ փսխուեցաւ։ Յակորգ տարին նշանակ––

յարգանքի Հրաւիրելով թշնամին անգամ ։ օգնութիւն պիտի խնգրէ : ոլեցաւ քարոզութեանց տնօրէն եւ այգ պաշտօնը

Զեր մէկէն ոռվ պիտի Համարձակէր զլանալ վարեց չորս տարի։ Նոյն տարին բնտ ր ո ւե ցաւ խոր­

ա յգ յարգանքը ; Կծկուիլ , ծամծմ ել , խեղաթիւրե լ ԴՐԱՄԱԳԼՈՒԽԻ ԵՒ ՀԱՐԱՏԱՑՄԱՆ ՏՈՒՐ՚ԲԸ հրդարանի անգամ ։ Երբ Հէք^էէր իշխանութեան

բոցավառ, արիւնազանգ վաստակը ափ մբ Հող; օ գլուխ անցաւ , այլեւս ճամբան բացուած էր իր առ–

Լոյսի շող մբճ Համատարած քաոսին մէկ : Կորթղ կեւ ։ Հյուտով դարձաւ վարիչը գերման գաղտնի

մբ; Յենակէտ ; է&աբիսխ; Ե ֊֊ , ին չո* ւ չէ, մեկնա­ Օ ր ո ւ ա ծ տեղեկութեանց համաձայն, տուրքի ոստիկանութեան , կէսթափոյին , որ աշխարՀի

կէտ չու կէտ նո յնիսկ ա յս օրուան Հ ամ ա ր • . . պիտի ենթարկուի 300.000 ֆրանքէն ՚ԼռՐ եղած ամէնէն աՀարկու կազմակերպութիւններէն մէկը

Շատ ու շատ բարեւ անոնց որ չեն գիտեր կամ դրամագլուխը, 100.000 ֆրանք զ^ղէելով իւրա - կը Համարուի : 1 ^Յեին ն շան ա կո ւե ց ա լ գերագո յն

անգիտանալ կբ ձեւացնեն * քանչիւր գաւկի Համար Հաշիւները պիտի րլլան պետ ը այգ Հաստատութեան ,ւլո ր արագօրէն վերա­

Հայաստան - երախան ծնաւ 1 9 1 8 Մայիս Համաձայն ժառանգութեան տուրքի կանոններուն։ ծեց հացի կազմակերպութեան ամէնէն Հզօր զէն­

2%ին, մսուրի մր մէչ, անօթի օ՜ա րաւ , թչուաոՂ ու Այր ել կին առանձին պիտի վճարեն , Համաձայն քին ։ Երբ ներքին նա խարաբ ն շան ա կո ւեց ա Լ \ 9 4 3

անտէր , բայց խիզախ ել տոկուն : իրենց բաժնին։ Աակը պիտի ըլլայ 5 առ Հարիւր, օգոստոս ՜Հ՚-^ին , իր ափին մէկ կեգրոնացուց ոստի–

Հազիւ երեսուն ամ սու, երաիյան 1920 ՚իեկտ՛ 3 0 0 . 0 0 0 — 5 0 0 . 0 0 0 ֆրանքի Համար, 7 առ Հարիւր՝ կան ո ւթ ի ւն բ , քստմնելի Կէսթափօն , էս-էսնեբու

2ին յանձնուեցալ նոր դայեակի մր, եւ այսօր 2 4 ա.աէն մէկ միլիոնի Համար, 10 առ Հարիւր կազմ ակե րպո ւթ ի ւննե բբ , Հիթլէրական եբիտա -

տարեկան երիտասարդ մըն է, յեղափոխական , ա– 1 շ միլիոնի, 12 առ Հարիւր 2 — 5 միլիոնի, 15 սարգութիւնբ եւ ի վեբկոյ գարձաւՀբամանատաբը

ռոյգ եւ խոստմնա լից ։ առ Հարիւր 5 — 1 0 միլիոնի, 18 առ Հարիւր 1 0 — 2 0 քաղաքս/պաՀ զօրքին։ Այսպէս աստիճանաբար

Ո՞ւր է տեսնուած– փառաբանել կնունքր եւ մքդիոնի , 25 առ Հարիւր 2 0 — 5 0 միլիոնի եւ 3 0 առ այնքան զօրացաւ որ արտաքին աշխարՀին կողմէ

ուրանալ ծնունդը; Ծափահարել 24 տարեկան պա­ հարիւր աւելի մեծ գումարներու Համար ։

տանին ել մոռնալ անոր երեսհլն ամսուան տաժա­ Կահ - կարասիներու Հաշիւը պիտի Հիմնուի՝ ( Շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ա ր դ ա լ Դ– է ջ )

նելի երկունքԱ Հ 5•

Fonds A.R.A.M