Page 74 - ARM_19-1945_02
P. 74
2 6ԱՌԱԶ
Կեանքը Մաահղի վկ Ազատագրական շաբժում^ը եւ ֆրանսացի կիներու ՚ ԳԵՐՄԱՆԱԿԱՆ ՃՇՄԱՐԻՏ «ԳՈՂ.ԻԱԹ» ՀՐԱ -
կազմ ա կեր պո ւթ ի ւննե րբ նախապէս Համ աձայնե - ՍԱՑ Լ Մ Ը , որ կր բանի ռատիօով, գացէք տեսէք
լով*, Համերաշխաբար ներկայացուցած էին ընգ - ենփօտւհօո ձշ 1» I^^^ա^6^^ Օ^ւտւօո ^^^ք^Ո5^^տ^ ՆւԽշ,
4 2 ^ շ . <3շտ Օ ա ա թ տ - Ը1^տշ6տ •
ՄԱՐՍԷՑԼ , 2 2 Մայիս Պատերազմէն ի վեր , Հանուր ցանկ մբ։ Ընկերվարականներ 16, Հա–
առակին անգամը ՐԷԼալով, –^պրիէ 23ին եւ Աայիս մայնավար 8 , Ս • ժ • Թ • (Շ. 0. I . ) 5 , Ազգ. Ազա–
\3ին , էնչպէս ամ բողկ լերանսայի , նոյնպէս Ա՛ ա ր– տագբական թարմում 3* Ազգ* ճակատ 3 , Ա)րան– •ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈՎ
ս է յլի մէկ աեգի ունես ան քաղաքապետական ընտ - սացի Կիներու Աիոլթիւն \ , Համագումար 36 5
բութիւեները ; Ալբեմն , Համ աձա յն ա յս բաժանումին եւ, թեկնա ԹԴ.ԹԱԳՐԱՄՆԵՐԸ ՓՈԽԱՆԱԿՈՒԱԾ ԱՏԵՆ,
Աղաաագբութենէն ասգին , ֆրանսական կա - ծուներու քաղաքական Համոզումներուն , Ա՛արսէյ֊ գրամատուններոլ հետ եզան՜ գործ՜առնոլիԴիւննե -
ռավաբական շրկանա կն եր ո ւ մ է կ , ա յս բնտբու - լբ կ՛ունենա յ բնկերվաբական մ եծամ ասնութեամ բ րր բոլորովին ագատ պիտի ըլլան։ Անոնք որ հա
թիւններու մասին կային ո բո Լ մ տաՀոգութիւննե բ։ քաղաքապետական խորՀուբգ մը։ շիւներ ունին , պիտի կրնան գրամ քաշել , էէք^ր
Գբաւմ ան շրկանին եւ Վիշի ի կառավա բո ւթե ան օ– քաղաքապետական խո բՀուբգը իբ առակին հանել, փոխանցումներ կատարել եւն. : ( Լ ը Փ է յ ի ) :
բով, երկուքն աչ կանք չխնայես ին Հանրային նիստին մէկ, միաձայնութեամբ նա խագաՀ բնտրեց ՄԱ1ՒԷՇԱԼ ԿԷՕՐԻՆԿ Լոնտոն փոխադրուելով
կարծիքը մոլորեցնելու եւ Հանրապետական կարգ մեր բարեկամ ՕտտէՕՈ ԱշւՀշւշն , իսկ փոխ-նախա - ա րգե լափա կո ւե ցաւ , առանց ժոզովոլրգէն ո ըշ -
ու սարքը գա տ ա պա բ տ ե լո ւ Համ ար : Կը կարծուէր գաՀնեբն են Համ ա յնավար երեսփոխան 0է1Տէօքօ1 եւ մ այրուելու Հ Ամերիկեան երգ բանակին Հրամանա
թէ ա յս քա բ ո ղո լթ ի ւննեբ ը Ո բո Լ Հետքեր կրնան Պ ուշ ֊ տհւ - (ի օն ի ընկերվարական կուսակցու ֊ տար բ ՀԱ յտաբաբեց թէ կէօրինկ եւ ՝ք^էսէ լր իննկ
ձգած ըլլալ Հանրային կարծիքին վրայ), մանա - թեան գաշնակցային ընգՀ * քարտուղարը , ք. Քշք– պէտք է գնգակաՀ ա բուին անողորմաբար :—՚ Լա -
ւանգ որ, առակին անգամը րլԼալով , այս անգամ՜ ՈԶ1Հ-1 : Ւ սրտէ յակողութիւն կբ մաղթենք բոլորին , վալի Համար կ՚ըսեն թէ Գերմանիա պիտի վերա–
ո ւան բնտ բ ո ւթի ւնն եր ո ւն կբ մ ասնա կցէին նաեւ իրենց պատասխանատու պաշտօնին մէկ ։ գաոձուի սպանիական կառավարութեան կոզմէ,
ֆրանսացի կիները։ ք՝այց կատարուած լշնտ բու - որովՀ ետեւ Անգլիա չուզեր մ իկնորգի գեր կա տա՜
թիւննեբբ եւ անոնց ա րգիւնքը եկան ւէճռապէս *" " <ձՏ ազթանակի օ ր»ր Հոս ալ տօնուեցաւ րեՀ , նախկին վար էապետ բ Ա պան իա յէն առնելով
Հռբ քել ա յգ մ տ ա վա խո ւթ ի ւնն ե բ ը ։ Օքրան սան կը անսաՀման խանգավառութեան մէկ։ ԱնմիկասլՀս եւ-ւհրանսայի յանձնելով ՚.
մնա յ երկիր բ Հանրապետութեան եւ ժ ո զովը գա - որ շշակներբ աւետաբեր լ\ուրը Հ ա ղո բ գե ց ին , ժո– ՊՈՒ՚^ՐԷՇԻ մէկ մաՀուան գատապարտուեցան
պետական աղատութիւննեբու : զովուբգբ գրեթէ ամբողկութեամբ , սկսաւ վ-ողոց 2 9 պատերազմ ի ոճրագործներ , ժողովրգա յին
թափ իլ եւ յազթանակբ տօնել Հրազէնի պայթիլն– ատեանին կողմէ : Ա ւր ի շ ութ Հոգի ալ բանտարկու
Ապբիչ 2$էս 1 Ոէ–րէէ քաղաքներու կարգին , նե րով , արուեստական Հ բավառո ւթ ի ւններքէվ եւ թեան գատապա րտուեցան , իսկ մէկ Հոգի անպարտ
ԱաբսԷյլի շա ւի ա Հ աս երկսեռ բնտրողնեբն ալ Հ րա՜ ժողովրդական պարերով : Ժողովրդական խանգա– արձակուեցաւ։ Մ աՀ ապարտնեբէն մէկն է Գ°Ր*
ւիբուաօ֊ էին արտայայտելու իրենց կամքը , բնտ– առոլթեան Հափ ու սաՀման թէ"յՐ > որովՀետել ա– Կ ո ս տ ան գին բ ի է սթ ի բան ո ւ , որ ամ բա ս տ ան ս ւած
րելով իրենց քաղաքապետն ու անոր խորՀ րգա - Հ տ ւո ր մզձաւանկ մր րզատերքսղմը այլեւս էր թէ քաղաքաց ին եր կարգել տուած է 0 տ է ս ա յի
կաննեբբ , որոնք այսուՀետել պիտի վարեն քա - կ՚անցնէր պատմութեան։ մէկ՛ ուրիշ մը՝ գ°ր* Կորնէլ ա լո թէ ս քո ւ , Պ ու֊
ղաքա յին գործերը եւ մ ա տ ա կ ար ա ր են անոր ե լեւ - ՀյնորՀիւ Դաշնակիցներու յաղթանակին եւ եւ քո վինտ յ ի նախոբգ կառավարիչը, տ մ՛բ ա ս տան ո ւած
մ ուտքը : րոպական պատերազմին դադարման, Հայերս ալ էր իԺԷ Հ րէանոց մ բ (Կէթթօ) Հաստատած է Զեր -
Ան շուշտ , նկատի առնելով միկազգա յին կա - Հրճուանքի բացառիկ առիթ մր ունինք այսօր։ նովից ի մէչ–.
ցութիլնը, թոյԼաաբելի չէր առակուան ձեւով Գրեթէ վեց տա ր ո լան բացակա յոլթենէ մբ վերկ , ԱՇԽԱՏԱՆ-ԲԻ ՏԱԳՆԱՊԸ ԼՈՒԾԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ
բն տ բա կան աղմ կա բաբ պա յքաբ վարել % Ր ա յց եւ մեծ մասով ողկ ՜ առողկ, այսօր իրենց տունեբբ կր բան ա կց ո ւթ ի ւնն ե ր բ կը շա բ ո ւն ա կո լին կառավա -
այնպէս, գէմ առ գէմ կային քանի մբ Հակառա– վերագառնան մեր զինուոր եւ գերի եղբայրնեբբ ։ ւթե ան եւ սէնտիքաներուն միկեւ ։ Վեբկին լու ֊
կոՐԳ ցանկեր , որոնք առատօրէն իրենց բնտբական ֊Զեմ կրնար մասնակի յի շատակութ իւննե ր բնել , րերբ նպաստաւոր կ՛ ե ր ե ւան : Ա էնտ իքաներ բ մա -
ժողովները կբ սարքէ ին , մ ասնաւոբ սբաՀնեբու քանի Հ ամ ս ւկուլ ո ււ տա ններուն մէչ սամ բ գոՀացում ստացած են ։ Պ ա շտօն ե ան ե ր ո ւ
կամ Հրապաբակներոլ վբայ , ի ւր աքան չի ւբ բ պար երկար ժամանակի կբ կարօտի այգ պարագան ։1Լե– սէնտիքան, որ րնգՀ * գործագուլ որոշած էբ , Հբ–
զելով իր տեսա կէտ բ եւ տանելով իր սլրոպա - բագարձած են նաեւ ետքէն իբր աշխատաւոր բռնի րաՀանգր ետ առաւ վերկին պաՀ ո ւն : Այս գր ա ս են–
կանտբ ։ տա րագր ո ւածնե ր բ : Փողոցներուն մէ9 յաճա խակի եակի պա շտօնեաներբ ամ ս ա կան առ նուաղն 4 0 0 0
Ընտրութեան օրը , արգիւնքբ կախկախիչ յաղ կբ Հանգիպինք մտերմիկ գէմքերու, զոր երկար կբ պաՀանկէին * կառավաբութիւնբ կ՛ ա ռա կա բ կէ բ
թանակ մ բ եղաւ ՛հիմ ա գրական ճակատին Համար , ժամանակէ ի վեր չէ ինք տեսած * Անշուշտ , 3^90 : Ի վերկոյ բնգունուեցաւ առակին սակը ։
ո րովՀետել , առակին քո ւէ ա ր կո ւթեամբ իսկ •, մե– զՀ ետ է պիտի զան նաեւ ուրիշներ ։ ք*տրի գալուստ /Յ՛ատր ոննե րո լ ել սին է մ աներ ո լ գո րծագուլր կարճ
ծամ ասնութեամբ բնտբուեցան Ղ՝ի մ աղրական ճա ել յ ա կո զո ւթ ի ւն բո լո րին ալ , գերի թէ աշխատա տեւեց , ինչպէս որոշուած էր՚՛՝ւ՝սանբչոբս ժամ -
կատին բոլոր թեկնածուներբ , գլխաւոբոլթեամբ ւոր , րնկեբ թէ բարեկամ , ծանօթ թէ անծանօթ ։ ո ւան Համար զոր ծա գուլ Հ ռչա կո ւե ց ա լ Լո լառի եւ
բնկերվաբական (յծտէ011 Օ ք ք ք ^ Շ ^ որ գաւագրական Անշուշտ իրենց կրած տառապանքները ել ղոՀա - Ւզէբի նաՀանգնեբուն մէկ , իբրեւ բողոք ։ Աշխա–
շբկանին , ազատագրական շա բմ ումնե բու մ զիչ ո լ – բե բութ իւննե ր բ , %այ ժողովուրգին Համար եւս սոանքի Գ ա շն ա կց ո ւթ ի ւնբ վճարքի յաւելում էն
ժբն ու Հեգինակաւոր պետբ եգած է միաժամանակ % պիաի բերեն իր ճիգերու ար գաբ Հ ատ ուս ո Լմո զատ , կը պաՀ անկէ բարւոքել պարենաւորում ը եւ
վերագարձբ, եթէ կ՚ոլզէք,
Գիմագր՚՚՚եէ՛՛*** ճակատ ին մ աս կազմ ող կազմ ակե^լ– իր սեփական Հայրենագարձբ գէպի խ՛ալփան ել սեւ շուկան ;
գարձակումով
պութիւսԽՕրլլ ոսկռբվաբական եւ Համայնավար երկիրը , Հայրենական Հողերու րն - ՁԵՐԲԱԿԱԼՈՒԵՑԱՆ (Իտալիոյ մէչ) ժան Լիւ–
կուսակից ո ւթ իւննե ր ը , Աշխատանքի Գաշնակցու - : շէռ , <ՀԼԷ Նուվօ Թան^ի խմ բագրապետբ, իր ազ–
թիւնբ, ֆրանսական Հ,Ազգ • ճակատէ ը, ^Ազգային 5 – ԱՐԱԾԱՆԻ Կիկբ՝ ՝լ^որին , շարժանկարի ծանօթ ա ս տ ղե ր էն , եւ
Մարսէլ Պ իւ֊քառ , նախագահ բ «<2> ր ան ս ի սք» կո չ ~
Հբ աման ատ արութեան անգամներ բ պիտի ա րգե լա - ԿԱՑՈհԹՒհՆԸ ՍՈՏՐՒԱ-ԼՒՐՍՆևՆՒ մԷՋ ո ւա & ֆաշական կազմակերպութեան։ Զերրա -
Հետեւա–
փակուին իբրեւ պատերազմական գերի ։ ։ կալման Հրամանագիր Հանուեցաւ նախկին վար -
րաբ լուծուած է գերման կառավաբութիւնբ չասլետՀքօթանի գէմ , որՓէթէնի կառավարս ւթե ան
աւ֊էԱԿԱԼ ՍՐ. ԱնՁ-նԱՍՊԱն Կ՚ԸԼԼԱՅ Վեբկին լուրերու Համաձայն, կացութիւնբ վէո խավար չա պետ բ եգած Էբ 1940 Յունիս \ 1 Էն 3 ու
Հ ան գա ր տ է եւ կբ յուսացուի ելք մը գտնել , վի լիս 1 2 եւ յետո յ Ամ երիկա ղրկուած մասանսանւո է
Յայտարարութիւնը անմ իկապէս գերմաներէնի ճելի իսնգիրները կա ր գա գր ե լո ւ Համար ։ ք*բիտա - պաշտօնով ել որ Ֆրանսա կբ Հասնի այսօր վազբ*
թարգմանուեցաւ , յետոյ զօր * քսուքս Հաբցուց նա կան վաշտ մը ետ պիտի քաշուի։ Այս սլա ըա գան Մ առէ շա լ Փէթէնի գատ ը Հ ա ւան ա բա բ տեղի ունե–
իր ռուս պաշտօնակցին թէ բսելիք մբ ունի0 ։ Զ°ր • ո ւրա էս ութ իւն պա աճառեց արա բական ե բ կի ըն ե բո Լ նայ Յա֊լիսի "^ԼԷԳՐՐ.1
Տրուղով պատասխանեց . Աչ յ ՛Լք ո յն Հարցում ը ե– մէկւԳաՀիրէի սուր իա կան գործակատարը ամերիկ ԹՐԻԷՍԹԷԻ ԽՆԳԻՐԸ կարգադրելու համար,
ներկա–
զաւ Գեբմաննեբուն ։ ծովակալ Տէօնից պատաս - եան գեսպանին այցելելով տ ե ղե կո ւթ իւննե բ Հա - մառէ շա լ քՒիթօ Հետեւեալ առակարկներբ Ալէք ֊
խանեց բարձր , ամուր ձայնով մը» ղո ր գե ց : Եգիպտոսի Հ ան բա յին կաբծիքբ մ ե ծ կա– յացուց . 1 . իր զօրքբ կբ գնէ մառէշալ բա
գա շ–
Այս պաՀուն իմ կոզմէ որ եւ է բառ աւե– բեւորութիւն կուտայ Անգլիո յ եւ Ա • (յաՀանգ նե– սանգրի Հրամանին տակ* 2 • Եուկոսլալիոյ
լորգ պիտի գառն ար ; րու բռնելիք գիրքին ; նակէն ներկայացուցիչներ պէտք է գտնուին
Զ°Ր * Եօտլ , սպայակոյտին պետբ , տեղէն Պէյբութէն կը Հեռագրեն թէ ֆրանսական նակից էլին ո ւ ո ր ա կան կա ռավաբութեան մ Էկ * 3 •
չշարժեցաւ եւ բառ չարտասանեց ՚. Յետո յ անգ - Գ°ՐՔՐ զօրանոցներու մէկ կբ մնա յ , զգուշանալով Այս վե բկին բ պէտք է գործէ արգէն իսկ Հաստատ
լիաց ի Հ բամ անատա ր բ Հ րաժեշտ առնելով մ եկ - որ եւ է միկամ տութենէ *. ՛Հերկին գործագո ւլնե ր ր ուած քաղաքային ( Ե ո ւ1լո ս լաւ ) իշխանութեանց
նեցաւ ։ Գերմ աններն ալ գուբս ելան , սրտաբեկ ։ Կլատեցին գործերբ Գամասկոսի մէկ, իսկ Լիրա ՜ միկոցաւ՝. Կբ կարծուի թէ վեբկին առակաբկբ պի
ԽոբՀ րգա յին զօրավար բ ա յս պարագան գիտելով նան աւելի Հանգարտ է ։ Պէյրութի մէկ ուսանող֊ տի մերժուի ւ Անգլիա եւ Ամերիկա կբ շարունա -
Հարցուփորձ բրաւ Հասկնալու Համար թէ է^>էկոՏ՜ նեբբ խաղաղ ցոյցեր կատարեցին , այցելելով կեն նոր ղինուորներ զրկել ։
ներ ձեռք առնուա^ծ են, որպէսղի կալանաւորնե– խորՀ֊րգարանը եւ վարչապետարանը : Ուսանողնե ԱՆԳԼԵՒՖՐԱՆԱԱԿԱՆ ԶՕՐԱՀԱՆԳԷՍ ՄԸ
բ Բ անձնասպան էէ\Լէան ։ Երէկ ամ եր իկեան անթե– րը փափաք յայտնեցին Լիբանանի ազգ՛ բանակին տեղի պիտի ունենա յ այսօր , ուրբաթ, Շան զ է լ ի ֊
լբ Հազորգեց թէ ծովակալ Ֆրայտէպուրկ , որ մէկ մտնելու ։ Երկուշաբթի օր քանի մը Հոգի ՛լէ ի վրա յ , մ առէ շա լ Մ "նթկոմըրիի այցելութեան^
անձնատբութեան բանա կց ո ւթ ի ւնն ե րը վաարած էր սպաննուած, ուրիշներ ալ վիրաւորուած են Հա - առթիւ ։ Այս առթիւ պիտի բա ց ո ւի բրիտանական՝
Մայիս 7ին , անձնասպան եղաւ, թ ո յ ն առնելով իր լէպի մ էի բանակին ց ո ւց ա Հ ան ղ է ս բ կռան Փա լէ իի մ էկ ։
ձերբակալութենէն վեբկ ։ Պաղեստինի Արարներ բ գործագուլ յայտարա
Վեր կապէս կալան ա լոր ն հ ր ը կառքերու մէկ րեցին չորեքշաբթի օր , իբրեւ Համ ակր անք Ա ու - | ՖՐԱՆՍԱՀԱՅ ՆԱԽԿԻՆ ՄԱՐՏԻԿՆԵՐՈՒ Մի -
տեղաւո բուե լով առակնո րգուե ցան ո բո շո ւած րիո յ եւ Լիբանանի Հա յրենասէ րնե բուն ։ Ռ*֊րիշ ո ւթ եան Լիոնի շրկանի վար չութ իւնբ կր Հրաւիրէ
ա րգե լա բաննեբ բ ։ Այն սպաներ ր որ կրնան օղ նե յ գործագուլ մ բն ալ տեղի ունեցաւ ապրուստ ի իբ*բոլոր անգա-մ եւ ոչ անղաւէ նախկին մարտիկ՛
զինաթափութեան գործսղութեանց , գերի պաՀ - սղութեան առթիւ : ներր ներկայ րլլա լ բնգՀ • ժ ո զովին , այ ււ կիրակի ,
ուելով Հանգեբձ պիտի օգտագո րծո ւին ։ Մ իւս կող * Ա ան ւ$)բան չիս կո յի սա ր իա կան եւ լի բա - 2 7 Մայիս , կէսօրէ վեբկ ժամբ ճիշգ 2ին , 7 8 1*Ա6
մէ պիտի զտուին անոնք որ պատերազմի ոճրա - նան Լ ան պատուիրակները գանգատեցան թէ \ւեր– ք^Տւհշ1տւ1Տ , Լ^ՕՈ : Կարեւոր օրակարգ ։ Զինուորական
գործ կբ Համարուին։ րանսա Ա են եկա լցի զինուո բներ կը ղրկէ , ճնշում բո լո ր իժ ո ւղթե րոմ իա սին բերել ։
Շարլբռուայի ԼՊելժիա^ ժողովուրգբ քիչ բանեցնելու Համար ;
մնաց որ բզիկ րգիկ րնէր գերմ ան մ առէ շալ (հուն– Հ. ԱՃԻ ՄՈՒԼԻՆՈՏԻ ՄԱՍՆԱՃԻՒՎԸ կազ–
տշթէաբ նախկին Հրամանատար աբեւմտ * ճա - ՀԱՅ ԿԱՊՈՅՏ ԽԱԶԻ Ալֆոըվիլի մասնաճիւղի մակերպած է գինեձօն մր ի պատիւ Գերմանիսայէն
կատի երբ շոգեկառքի մը մէկ նստած էր մա - ընգՀ . ՚ք՜ողովը 2 6 Ա ա յ ի ս , Շաբաթ օր , ժամբ Գին , վերադարձող Հայ գերիներու , 2 6 Մ այիս , շաբաթ
ռէշալ ՝Բա յթըլի Հետ ։ Այժմ բոլորն ալ ար գերս - ընկերուՀի Աաթ* Եա ի գար տա շե ան ի բնակարանը , ի րիկուն ժամբ ՏՅՕին, 4 5 ք*Ա6 ճ6 1* 06.6ՈՏ6, կբ
փակուած են միւսներուն Հետ։ Հ րաւիլաւին Մոլլէնոյի , ՝Բլամառի , Մէտօնի եւ
Պիյանքուռի վերադարձող Հայ գեբիներբ։ Մուտքը
Նոր պատմութիւն մբ Հէթէէրէ մաՀուան ՀԱՅ ԳՐՈՂՆԵՐՈՒ ԸՆԿԵՐԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ընգՀ . աղատ է ։
մասին, իր անձնական բմիշկբ յա յաներ է թէ ժոզովր Մայիս Ղեին , Հյարաթ օրր, մամր \ ()ին ,
Մայիս 1 ին գեզ մբ ներարկեց ել առակնորգը մե Պ– Զ– Մ ութաֆեանի ա շխատասենեակին մ էի \ \ , ԿՐ ՓՆՏՌՈՒԻՆ աշխատաւոր եւ աշխատաւո–
ռաւ։ Յետոյ մաբմինր Հրկիզեցին, որպէսղի քիու–
սերուն ձեռքբ չանցնի , Համաձայն իր փափաքին ։ Գիւ Նավարէն : Գլխաւոր զօրակարգ՝ ԸԹտր11Նթիւ(1 րոլՀիներ (թ^6Ո1^^^6 շէ տ6շօո–Խ ա ա ո ) դերձակ Մա֊֊
նոր վարչոլ-թ-եան : րատեանի տան մէկ աշխատելու Համար ։ Հասցէ՝
5 0 ՏԱՐԵԿԱՆԷՆ ՎԵՐ գկման գերիները ես 13 ատ Տտաեւաւ–, 7 6 Լ ՐԴօ. 4 1 - 2 9 ։ ԱշԵօ Շտսեէ։
"լՐՒլ՝ ղասավարգեր ել կիներր պիտի արձակուին, ՀՈԳԵՀԱՆԳԻՍՏ Այս կիրակի, Մայիս 2 7 ,
աշխատանքի չծուելու համար յ Փարիզի Հայոց եկեղեցիին մէչ Հոգեհանգիստ կր
կատարուի ք . ԶԱՐԵՀ ֊ԲԷՊԱՊՃԵԱՆի մ ահ ո լան է*
քառասունքին աււթէլ յ
Fonds A.R.A.M
Կեանքը Մաահղի վկ Ազատագրական շաբժում^ը եւ ֆրանսացի կիներու ՚ ԳԵՐՄԱՆԱԿԱՆ ՃՇՄԱՐԻՏ «ԳՈՂ.ԻԱԹ» ՀՐԱ -
կազմ ա կեր պո ւթ ի ւննե րբ նախապէս Համ աձայնե - ՍԱՑ Լ Մ Ը , որ կր բանի ռատիօով, գացէք տեսէք
լով*, Համերաշխաբար ներկայացուցած էին ընգ - ենփօտւհօո ձշ 1» I^^^ա^6^^ Օ^ւտւօո ^^^ք^Ո5^^տ^ ՆւԽշ,
4 2 ^ շ . <3շտ Օ ա ա թ տ - Ը1^տշ6տ •
ՄԱՐՍԷՑԼ , 2 2 Մայիս Պատերազմէն ի վեր , Հանուր ցանկ մբ։ Ընկերվարականներ 16, Հա–
առակին անգամը ՐԷԼալով, –^պրիէ 23ին եւ Աայիս մայնավար 8 , Ս • ժ • Թ • (Շ. 0. I . ) 5 , Ազգ. Ազա–
\3ին , էնչպէս ամ բողկ լերանսայի , նոյնպէս Ա՛ ա ր– տագբական թարմում 3* Ազգ* ճակատ 3 , Ա)րան– •ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈՎ
ս է յլի մէկ աեգի ունես ան քաղաքապետական ընտ - սացի Կիներու Աիոլթիւն \ , Համագումար 36 5
բութիւեները ; Ալբեմն , Համ աձա յն ա յս բաժանումին եւ, թեկնա ԹԴ.ԹԱԳՐԱՄՆԵՐԸ ՓՈԽԱՆԱԿՈՒԱԾ ԱՏԵՆ,
Աղաաագբութենէն ասգին , ֆրանսական կա - ծուներու քաղաքական Համոզումներուն , Ա՛արսէյ֊ գրամատուններոլ հետ եզան՜ գործ՜առնոլիԴիւննե -
ռավաբական շրկանա կն եր ո ւ մ է կ , ա յս բնտբու - լբ կ՛ունենա յ բնկերվաբական մ եծամ ասնութեամ բ րր բոլորովին ագատ պիտի ըլլան։ Անոնք որ հա
թիւններու մասին կային ո բո Լ մ տաՀոգութիւննե բ։ քաղաքապետական խորՀուբգ մը։ շիւներ ունին , պիտի կրնան գրամ քաշել , էէք^ր
Գբաւմ ան շրկանին եւ Վիշի ի կառավա բո ւթե ան օ– քաղաքապետական խո բՀուբգը իբ առակին հանել, փոխանցումներ կատարել եւն. : ( Լ ը Փ է յ ի ) :
բով, երկուքն աչ կանք չխնայես ին Հանրային նիստին մէկ, միաձայնութեամբ նա խագաՀ բնտրեց ՄԱ1ՒԷՇԱԼ ԿԷՕՐԻՆԿ Լոնտոն փոխադրուելով
կարծիքը մոլորեցնելու եւ Հանրապետական կարգ մեր բարեկամ ՕտտէՕՈ ԱշւՀշւշն , իսկ փոխ-նախա - ա րգե լափա կո ւե ցաւ , առանց ժոզովոլրգէն ո ըշ -
ու սարքը գա տ ա պա բ տ ե լո ւ Համ ար : Կը կարծուէր գաՀնեբն են Համ ա յնավար երեսփոխան 0է1Տէօքօ1 եւ մ այրուելու Հ Ամերիկեան երգ բանակին Հրամանա
թէ ա յս քա բ ո ղո լթ ի ւննեբ ը Ո բո Լ Հետքեր կրնան Պ ուշ ֊ տհւ - (ի օն ի ընկերվարական կուսակցու ֊ տար բ ՀԱ յտաբաբեց թէ կէօրինկ եւ ՝ք^էսէ լր իննկ
ձգած ըլլալ Հանրային կարծիքին վրայ), մանա - թեան գաշնակցային ընգՀ * քարտուղարը , ք. Քշք– պէտք է գնգակաՀ ա բուին անողորմաբար :—՚ Լա -
ւանգ որ, առակին անգամը րլԼալով , այս անգամ՜ ՈԶ1Հ-1 : Ւ սրտէ յակողութիւն կբ մաղթենք բոլորին , վալի Համար կ՚ըսեն թէ Գերմանիա պիտի վերա–
ո ւան բնտ բ ո ւթի ւնն եր ո ւն կբ մ ասնա կցէին նաեւ իրենց պատասխանատու պաշտօնին մէկ ։ գաոձուի սպանիական կառավարութեան կոզմէ,
ֆրանսացի կիները։ ք՝այց կատարուած լշնտ բու - որովՀ ետեւ Անգլիա չուզեր մ իկնորգի գեր կա տա՜
թիւննեբբ եւ անոնց ա րգիւնքը եկան ւէճռապէս *" " <ձՏ ազթանակի օ ր»ր Հոս ալ տօնուեցաւ րեՀ , նախկին վար էապետ բ Ա պան իա յէն առնելով
Հռբ քել ա յգ մ տ ա վա խո ւթ ի ւնն ե բ ը ։ Օքրան սան կը անսաՀման խանգավառութեան մէկ։ ԱնմիկասլՀս եւ-ւհրանսայի յանձնելով ՚.
մնա յ երկիր բ Հանրապետութեան եւ ժ ո զովը գա - որ շշակներբ աւետաբեր լ\ուրը Հ ա ղո բ գե ց ին , ժո– ՊՈՒ՚^ՐԷՇԻ մէկ մաՀուան գատապարտուեցան
պետական աղատութիւննեբու : զովուբգբ գրեթէ ամբողկութեամբ , սկսաւ վ-ողոց 2 9 պատերազմ ի ոճրագործներ , ժողովրգա յին
թափ իլ եւ յազթանակբ տօնել Հրազէնի պայթիլն– ատեանին կողմէ : Ա ւր ի շ ութ Հոգի ալ բանտարկու
Ապբիչ 2$էս 1 Ոէ–րէէ քաղաքներու կարգին , նե րով , արուեստական Հ բավառո ւթ ի ւններքէվ եւ թեան գատապա րտուեցան , իսկ մէկ Հոգի անպարտ
ԱաբսԷյլի շա ւի ա Հ աս երկսեռ բնտրողնեբն ալ Հ րա՜ ժողովրդական պարերով : Ժողովրդական խանգա– արձակուեցաւ։ Մ աՀ ապարտնեբէն մէկն է Գ°Ր*
ւիբուաօ֊ էին արտայայտելու իրենց կամքը , բնտ– առոլթեան Հափ ու սաՀման թէ"յՐ > որովՀետել ա– Կ ո ս տ ան գին բ ի է սթ ի բան ո ւ , որ ամ բա ս տ ան ս ւած
րելով իրենց քաղաքապետն ու անոր խորՀ րգա - Հ տ ւո ր մզձաւանկ մր րզատերքսղմը այլեւս էր թէ քաղաքաց ին եր կարգել տուած է 0 տ է ս ա յի
կաննեբբ , որոնք այսուՀետել պիտի վարեն քա - կ՚անցնէր պատմութեան։ մէկ՛ ուրիշ մը՝ գ°ր* Կորնէլ ա լո թէ ս քո ւ , Պ ու֊
ղաքա յին գործերը եւ մ ա տ ա կ ար ա ր են անոր ե լեւ - ՀյնորՀիւ Դաշնակիցներու յաղթանակին եւ եւ քո վինտ յ ի նախոբգ կառավարիչը, տ մ՛բ ա ս տան ո ւած
մ ուտքը : րոպական պատերազմին դադարման, Հայերս ալ էր իԺԷ Հ րէանոց մ բ (Կէթթօ) Հաստատած է Զեր -
Ան շուշտ , նկատի առնելով միկազգա յին կա - Հրճուանքի բացառիկ առիթ մր ունինք այսօր։ նովից ի մէչ–.
ցութիլնը, թոյԼաաբելի չէր առակուան ձեւով Գրեթէ վեց տա ր ո լան բացակա յոլթենէ մբ վերկ , ԱՇԽԱՏԱՆ-ԲԻ ՏԱԳՆԱՊԸ ԼՈՒԾԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ
բն տ բա կան աղմ կա բաբ պա յքաբ վարել % Ր ա յց եւ մեծ մասով ողկ ՜ առողկ, այսօր իրենց տունեբբ կր բան ա կց ո ւթ ի ւնն ե ր բ կը շա բ ո ւն ա կո լին կառավա -
այնպէս, գէմ առ գէմ կային քանի մբ Հակառա– վերագառնան մեր զինուոր եւ գերի եղբայրնեբբ ։ ւթե ան եւ սէնտիքաներուն միկեւ ։ Վեբկին լու ֊
կոՐԳ ցանկեր , որոնք առատօրէն իրենց բնտբական ֊Զեմ կրնար մասնակի յի շատակութ իւննե ր բնել , րերբ նպաստաւոր կ՛ ե ր ե ւան : Ա էնտ իքաներ բ մա -
ժողովները կբ սարքէ ին , մ ասնաւոբ սբաՀնեբու քանի Հ ամ ս ւկուլ ո ււ տա ններուն մէչ սամ բ գոՀացում ստացած են ։ Պ ա շտօն ե ան ե ր ո ւ
կամ Հրապաբակներոլ վբայ , ի ւր աքան չի ւբ բ պար երկար ժամանակի կբ կարօտի այգ պարագան ։1Լե– սէնտիքան, որ րնգՀ * գործագուլ որոշած էբ , Հբ–
զելով իր տեսա կէտ բ եւ տանելով իր սլրոպա - բագարձած են նաեւ ետքէն իբր աշխատաւոր բռնի րաՀանգր ետ առաւ վերկին պաՀ ո ւն : Այս գր ա ս են–
կանտբ ։ տա րագր ո ւածնե ր բ : Փողոցներուն մէ9 յաճա խակի եակի պա շտօնեաներբ ամ ս ա կան առ նուաղն 4 0 0 0
Ընտրութեան օրը , արգիւնքբ կախկախիչ յաղ կբ Հանգիպինք մտերմիկ գէմքերու, զոր երկար կբ պաՀանկէին * կառավաբութիւնբ կ՛ ա ռա կա բ կէ բ
թանակ մ բ եղաւ ՛հիմ ա գրական ճակատին Համար , ժամանակէ ի վեր չէ ինք տեսած * Անշուշտ , 3^90 : Ի վերկոյ բնգունուեցաւ առակին սակը ։
ո րովՀետել , առակին քո ւէ ա ր կո ւթեամբ իսկ •, մե– զՀ ետ է պիտի զան նաեւ ուրիշներ ։ ք*տրի գալուստ /Յ՛ատր ոննե րո լ ել սին է մ աներ ո լ գո րծագուլր կարճ
ծամ ասնութեամբ բնտբուեցան Ղ՝ի մ աղրական ճա ել յ ա կո զո ւթ ի ւն բո լո րին ալ , գերի թէ աշխատա տեւեց , ինչպէս որոշուած էր՚՛՝ւ՝սանբչոբս ժամ -
կատին բոլոր թեկնածուներբ , գլխաւոբոլթեամբ ւոր , րնկեբ թէ բարեկամ , ծանօթ թէ անծանօթ ։ ո ւան Համար զոր ծա գուլ Հ ռչա կո ւե ց ա լ Լո լառի եւ
բնկերվաբական (յծտէ011 Օ ք ք ք ^ Շ ^ որ գաւագրական Անշուշտ իրենց կրած տառապանքները ել ղոՀա - Ւզէբի նաՀանգնեբուն մէկ , իբրեւ բողոք ։ Աշխա–
շբկանին , ազատագրական շա բմ ումնե բու մ զիչ ո լ – բե բութ իւննե ր բ , %այ ժողովուրգին Համար եւս սոանքի Գ ա շն ա կց ո ւթ ի ւնբ վճարքի յաւելում էն
ժբն ու Հեգինակաւոր պետբ եգած է միաժամանակ % պիաի բերեն իր ճիգերու ար գաբ Հ ատ ուս ո Լմո զատ , կը պաՀ անկէ բարւոքել պարենաւորում ը եւ
վերագարձբ, եթէ կ՚ոլզէք,
Գիմագր՚՚՚եէ՛՛*** ճակատ ին մ աս կազմ ող կազմ ակե^լ– իր սեփական Հայրենագարձբ գէպի խ՛ալփան ել սեւ շուկան ;
գարձակումով
պութիւսԽՕրլլ ոսկռբվաբական եւ Համայնավար երկիրը , Հայրենական Հողերու րն - ՁԵՐԲԱԿԱԼՈՒԵՑԱՆ (Իտալիոյ մէչ) ժան Լիւ–
կուսակից ո ւթ իւննե ր ը , Աշխատանքի Գաշնակցու - : շէռ , <ՀԼԷ Նուվօ Թան^ի խմ բագրապետբ, իր ազ–
թիւնբ, ֆրանսական Հ,Ազգ • ճակատէ ը, ^Ազգային 5 – ԱՐԱԾԱՆԻ Կիկբ՝ ՝լ^որին , շարժանկարի ծանօթ ա ս տ ղե ր էն , եւ
Մարսէլ Պ իւ֊քառ , նախագահ բ «<2> ր ան ս ի սք» կո չ ~
Հբ աման ատ արութեան անգամներ բ պիտի ա րգե լա - ԿԱՑՈհԹՒհՆԸ ՍՈՏՐՒԱ-ԼՒՐՍՆևՆՒ մԷՋ ո ւա & ֆաշական կազմակերպութեան։ Զերրա -
Հետեւա–
փակուին իբրեւ պատերազմական գերի ։ ։ կալման Հրամանագիր Հանուեցաւ նախկին վար -
րաբ լուծուած է գերման կառավաբութիւնբ չասլետՀքօթանի գէմ , որՓէթէնի կառավարս ւթե ան
աւ֊էԱԿԱԼ ՍՐ. ԱնՁ-նԱՍՊԱն Կ՚ԸԼԼԱՅ Վեբկին լուրերու Համաձայն, կացութիւնբ վէո խավար չա պետ բ եգած Էբ 1940 Յունիս \ 1 Էն 3 ու
Հ ան գա ր տ է եւ կբ յուսացուի ելք մը գտնել , վի լիս 1 2 եւ յետո յ Ամ երիկա ղրկուած մասանսանւո է
Յայտարարութիւնը անմ իկապէս գերմաներէնի ճելի իսնգիրները կա ր գա գր ե լո ւ Համար ։ ք*բիտա - պաշտօնով ել որ Ֆրանսա կբ Հասնի այսօր վազբ*
թարգմանուեցաւ , յետոյ զօր * քսուքս Հաբցուց նա կան վաշտ մը ետ պիտի քաշուի։ Այս սլա ըա գան Մ առէ շա լ Փէթէնի գատ ը Հ ա ւան ա բա բ տեղի ունե–
իր ռուս պաշտօնակցին թէ բսելիք մբ ունի0 ։ Զ°ր • ո ւրա էս ութ իւն պա աճառեց արա բական ե բ կի ըն ե բո Լ նայ Յա֊լիսի "^ԼԷԳՐՐ.1
Տրուղով պատասխանեց . Աչ յ ՛Լք ո յն Հարցում ը ե– մէկւԳաՀիրէի սուր իա կան գործակատարը ամերիկ ԹՐԻԷՍԹԷԻ ԽՆԳԻՐԸ կարգադրելու համար,
ներկա–
զաւ Գեբմաննեբուն ։ ծովակալ Տէօնից պատաս - եան գեսպանին այցելելով տ ե ղե կո ւթ իւննե բ Հա - մառէ շա լ քՒիթօ Հետեւեալ առակարկներբ Ալէք ֊
խանեց բարձր , ամուր ձայնով մը» ղո ր գե ց : Եգիպտոսի Հ ան բա յին կաբծիքբ մ ե ծ կա– յացուց . 1 . իր զօրքբ կբ գնէ մառէշալ բա
գա շ–
Այս պաՀուն իմ կոզմէ որ եւ է բառ աւե– բեւորութիւն կուտայ Անգլիո յ եւ Ա • (յաՀանգ նե– սանգրի Հրամանին տակ* 2 • Եուկոսլալիոյ
լորգ պիտի գառն ար ; րու բռնելիք գիրքին ; նակէն ներկայացուցիչներ պէտք է գտնուին
Զ°Ր * Եօտլ , սպայակոյտին պետբ , տեղէն Պէյբութէն կը Հեռագրեն թէ ֆրանսական նակից էլին ո ւ ո ր ա կան կա ռավաբութեան մ Էկ * 3 •
չշարժեցաւ եւ բառ չարտասանեց ՚. Յետո յ անգ - Գ°ՐՔՐ զօրանոցներու մէկ կբ մնա յ , զգուշանալով Այս վե բկին բ պէտք է գործէ արգէն իսկ Հաստատ
լիաց ի Հ բամ անատա ր բ Հ րաժեշտ առնելով մ եկ - որ եւ է միկամ տութենէ *. ՛Հերկին գործագո ւլնե ր ր ուած քաղաքային ( Ե ո ւ1լո ս լաւ ) իշխանութեանց
նեցաւ ։ Գերմ աններն ալ գուբս ելան , սրտաբեկ ։ Կլատեցին գործերբ Գամասկոսի մէկ, իսկ Լիրա ՜ միկոցաւ՝. Կբ կարծուի թէ վեբկին առակաբկբ պի
ԽոբՀ րգա յին զօրավար բ ա յս պարագան գիտելով նան աւելի Հանգարտ է ։ Պէյրութի մէկ ուսանող֊ տի մերժուի ւ Անգլիա եւ Ամերիկա կբ շարունա -
Հարցուփորձ բրաւ Հասկնալու Համար թէ է^>էկոՏ՜ նեբբ խաղաղ ցոյցեր կատարեցին , այցելելով կեն նոր ղինուորներ զրկել ։
ներ ձեռք առնուա^ծ են, որպէսղի կալանաւորնե– խորՀ֊րգարանը եւ վարչապետարանը : Ուսանողնե ԱՆԳԼԵՒՖՐԱՆԱԱԿԱՆ ԶՕՐԱՀԱՆԳԷՍ ՄԸ
բ Բ անձնասպան էէ\Լէան ։ Երէկ ամ եր իկեան անթե– րը փափաք յայտնեցին Լիբանանի ազգ՛ բանակին տեղի պիտի ունենա յ այսօր , ուրբաթ, Շան զ է լ ի ֊
լբ Հազորգեց թէ ծովակալ Ֆրայտէպուրկ , որ մէկ մտնելու ։ Երկուշաբթի օր քանի մը Հոգի ՛լէ ի վրա յ , մ առէ շա լ Մ "նթկոմըրիի այցելութեան^
անձնատբութեան բանա կց ո ւթ ի ւնն ե րը վաարած էր սպաննուած, ուրիշներ ալ վիրաւորուած են Հա - առթիւ ։ Այս առթիւ պիտի բա ց ո ւի բրիտանական՝
Մայիս 7ին , անձնասպան եղաւ, թ ո յ ն առնելով իր լէպի մ էի բանակին ց ո ւց ա Հ ան ղ է ս բ կռան Փա լէ իի մ էկ ։
ձերբակալութենէն վեբկ ։ Պաղեստինի Արարներ բ գործագուլ յայտարա
Վեր կապէս կալան ա լոր ն հ ր ը կառքերու մէկ րեցին չորեքշաբթի օր , իբրեւ Համ ակր անք Ա ու - | ՖՐԱՆՍԱՀԱՅ ՆԱԽԿԻՆ ՄԱՐՏԻԿՆԵՐՈՒ Մի -
տեղաւո բուե լով առակնո րգուե ցան ո բո շո ւած րիո յ եւ Լիբանանի Հա յրենասէ րնե բուն ։ Ռ*֊րիշ ո ւթ եան Լիոնի շրկանի վար չութ իւնբ կր Հրաւիրէ
ա րգե լա բաննեբ բ ։ Այն սպաներ ր որ կրնան օղ նե յ գործագուլ մ բն ալ տեղի ունեցաւ ապրուստ ի իբ*բոլոր անգա-մ եւ ոչ անղաւէ նախկին մարտիկ՛
զինաթափութեան գործսղութեանց , գերի պաՀ - սղութեան առթիւ : ներր ներկայ րլլա լ բնգՀ • ժ ո զովին , այ ււ կիրակի ,
ուելով Հանգեբձ պիտի օգտագո րծո ւին ։ Մ իւս կող * Ա ան ւ$)բան չիս կո յի սա ր իա կան եւ լի բա - 2 7 Մայիս , կէսօրէ վեբկ ժամբ ճիշգ 2ին , 7 8 1*Ա6
մէ պիտի զտուին անոնք որ պատերազմի ոճրա - նան Լ ան պատուիրակները գանգատեցան թէ \ւեր– ք^Տւհշ1տւ1Տ , Լ^ՕՈ : Կարեւոր օրակարգ ։ Զինուորական
գործ կբ Համարուին։ րանսա Ա են եկա լցի զինուո բներ կը ղրկէ , ճնշում բո լո ր իժ ո ւղթե րոմ իա սին բերել ։
Շարլբռուայի ԼՊելժիա^ ժողովուրգբ քիչ բանեցնելու Համար ;
մնաց որ բզիկ րգիկ րնէր գերմ ան մ առէ շալ (հուն– Հ. ԱՃԻ ՄՈՒԼԻՆՈՏԻ ՄԱՍՆԱՃԻՒՎԸ կազ–
տշթէաբ նախկին Հրամանատար աբեւմտ * ճա - ՀԱՅ ԿԱՊՈՅՏ ԽԱԶԻ Ալֆոըվիլի մասնաճիւղի մակերպած է գինեձօն մր ի պատիւ Գերմանիսայէն
կատի երբ շոգեկառքի մը մէկ նստած էր մա - ընգՀ . ՚ք՜ողովը 2 6 Ա ա յ ի ս , Շաբաթ օր , ժամբ Գին , վերադարձող Հայ գերիներու , 2 6 Մ այիս , շաբաթ
ռէշալ ՝Բա յթըլի Հետ ։ Այժմ բոլորն ալ ար գերս - ընկերուՀի Աաթ* Եա ի գար տա շե ան ի բնակարանը , ի րիկուն ժամբ ՏՅՕին, 4 5 ք*Ա6 ճ6 1* 06.6ՈՏ6, կբ
փակուած են միւսներուն Հետ։ Հ րաւիլաւին Մոլլէնոյի , ՝Բլամառի , Մէտօնի եւ
Պիյանքուռի վերադարձող Հայ գեբիներբ։ Մուտքը
Նոր պատմութիւն մբ Հէթէէրէ մաՀուան ՀԱՅ ԳՐՈՂՆԵՐՈՒ ԸՆԿԵՐԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ընգՀ . աղատ է ։
մասին, իր անձնական բմիշկբ յա յաներ է թէ ժոզովր Մայիս Ղեին , Հյարաթ օրր, մամր \ ()ին ,
Մայիս 1 ին գեզ մբ ներարկեց ել առակնորգը մե Պ– Զ– Մ ութաֆեանի ա շխատասենեակին մ էի \ \ , ԿՐ ՓՆՏՌՈՒԻՆ աշխատաւոր եւ աշխատաւո–
ռաւ։ Յետոյ մաբմինր Հրկիզեցին, որպէսղի քիու–
սերուն ձեռքբ չանցնի , Համաձայն իր փափաքին ։ Գիւ Նավարէն : Գլխաւոր զօրակարգ՝ ԸԹտր11Նթիւ(1 րոլՀիներ (թ^6Ո1^^^6 շէ տ6շօո–Խ ա ա ո ) դերձակ Մա֊֊
նոր վարչոլ-թ-եան : րատեանի տան մէկ աշխատելու Համար ։ Հասցէ՝
5 0 ՏԱՐԵԿԱՆԷՆ ՎԵՐ գկման գերիները ես 13 ատ Տտաեւաւ–, 7 6 Լ ՐԴօ. 4 1 - 2 9 ։ ԱշԵօ Շտսեէ։
"լՐՒլ՝ ղասավարգեր ել կիներր պիտի արձակուին, ՀՈԳԵՀԱՆԳԻՍՏ Այս կիրակի, Մայիս 2 7 ,
աշխատանքի չծուելու համար յ Փարիզի Հայոց եկեղեցիին մէչ Հոգեհանգիստ կր
կատարուի ք . ԶԱՐԵՀ ֊ԲԷՊԱՊՃԵԱՆի մ ահ ո լան է*
քառասունքին աււթէլ յ
Fonds A.R.A.M