Page 55 - ARM_19-1945_02
P. 55
լը ր & ա ւ ա (շսօւաա ձքտաատ Թ յ հաօբտ ՎԵՐՋԻՆ ԺԱՄ
Րօոճ6 €Ո 1925
Ո.Շ.Տ. 376.286
0ծ6շէ6սւ––ք՚ւօբո6էա1ք6 : Տա. ա Տ Տ ծ ճ ե \ Ւ 1 ԳԵՐՍԱՆԻՈ8 ՀԱ€ՈԻԵ6ԱՐԳԱՐԸ
17, &Ա6 Օտւատտատ - Ր ձ 1 Ա Տ ( 1 3 " )
7շ1. : 0 0 8 . 15-70 - 0. 0. Բ. Բ*ոտ 1 6 7 8 - 6 3 Ո2 ԿԱՌԱՎ.1ՄՈՒՔրհՆ, Ո2 ՊեՏՈիՐ՝ԻԻ1
Տօա6ա՛ 12 Աօւ 1945 Շաբաթ– 12 Մ ա յ ի ս ՛հերն անիս յ Հաշուե յարդարը սկսած է արգէն ;
Ամէն օր Հարիւր Հազարաւոր զինուորներ , նա -
ւազներ , օդաչուներ եւն . անձնատուր կ՝ըլլան ;
Ժ Զ – Տ Ա Ր Ի - 16* ձ ա ծ » ° 4 4 0 0 – ՚ ս ս ր շրջան թ ի ւ 29 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻԱԱՔԵԱ1» Գին՝ 3 Ֆր ՚իաշեակից բանակները շոգեպինդ յառաջ կը տա
նին գրաւում՛ ր , գերմ ան սուզանաւեր եւ մ արտա -
նաւեր կր Հասնին անգլիական նաւաՀանգիստնե -
ՄԵՐ ԽՕԱՔԸ ԳՈՐԳեԱՆ 1ԱՆԳՈՅՑԸ-— մ. ԱՐեհեԼՔ /»/*-,) սեւ դրօշներով, ի նշան անձնաա բո ւթեան ;
(Հաղթականները արգէն ձեռնարկած են կազմ ա -
ՍԻՆՍ ԱաՍԵՐԸ ԿԸ ՎԱՌԻՆ,.. Թէեւ աշխ ար Հա գրական յստակ սահ մ անում կերպելոլ գրաւեալ շրջաններու վարչական իշխա
մը չէ «Աերձաւոր Արեւելք» բացատրութիւնը , նութիւնը, իրենց անմիջական Հսկողութեան տակ։
բա յց , պատմ ո ւթ ի ւն ը նո լի րագործած է բառը , եւ Գերն՛ ան իա բացարձակ անձնատուր եղած ըլլալով,
Պաաերաղմ ի ղաղա ր մ ան Հետ , Փարիզի եւ, ու այդ անունին տակ կ՝ ըմբռնենք ան մ իգապէս Առա ին Հ որ ունի իբրեւ պետական գոյք եւ Հարստու ֊
րիշ մեծ քաղաքեեբոլ Լոյսերն աչ վառիչ սկսան ջաւոր Ասիոյ այն երկրամասերը որ կը գրկեն Մի՜ թ իւն , կը գտնուի Գա շնա կիցն ե բու տրամ ագրո լ -
ա ղա ա օր Էն : * ջեր կրական ի արեւելեան աւազանը եւ կը ձդուին թեան տակ % Ամ երիկեան կառավարութիւնը պա -
Ս այրաքաղաքր տակաւին չէ վերագտած էր Սեւ Ծովէն մինչեւ Հնդկական՛ ՚գՂլիանոս , Եգէա - Հանջեց Ուոշինկթընի ղուից եր ի ական գես պան ա ֊
սլա ամ ական կերպարանքը , իրրեւ կո յ ս–՝ք՝ ա ղա^օ : կանէն մինչեւ Պաս բայի * **/ տէ՚ւնէն անմիջապէս միջոցներ ձեռք առնել, Մ*
Իբրել սլայծառափայչ ոստան լուսացնցուղ պողո (յաՀանդհե բու արտաքին նախարարութեան յանձ
տաներով։ Բայց, ինչ որ կր տեսնենք (Հաղթանակի Ամենահամեստ ըեթել.ց ՚ էամ գիտէ թէ նէ լու Համար Գերմ ան ի ո յ վե րա բե րեա լ բո լո բ գո յ–
Օրէն ի վեր , բաւական է ապա ց ո ւց ան ե լո լ Համար այդ տարածուն երկրամաս ր ե զ /-. կ ոչ միայն օր քերը եւ դիւանաթուղթեբը ։ Այս առթիւ գիտել
թէ իսկապէս բան մը փոիսուած է , իթր Վեց տա րանը ամենահին քաղաքակբթ .ււթիւններու , տուաւ նոյն դեսպանատան թէ Գերմանիա ան պայ»
րիներու մռայլ, 1իրգովիձ մղձաւանջէն ի վեր ։ յայտնի եւ անյայտ ցեղերու եւ պետութիւննեբու , մ ան անձնատուր ե զա ձ֊ րլլալով , ա յլեւս չի կրնար
Այլեւս Հարկադրուած չես որ եւ է պաաուՀան այլեւ մանաւանդ ամէնէն տեւական բեմը պատմու ներկայացուցիչ ունենալ Ա՝ * ՆաՀանզներուն մէջ »
աչքէ անցընելու , այս կան՛ այն ճեղքը խծկելու, թեան վիթխարի տռամներուն , որոնք մերթ թա Զպատերազմ էն ի վեր Գերմանիոյ շաՀերուն պաշտ
"Րպէ "՛էի Լ ո յ ս Ի Լո"եբ էերեւան փողոցէն՛, // չ լու քուն , յաճախ բացայայտ կր բորբոքին, կը յուղեն պանութիւնը յանձն ուած էր զո լի ց ե ր ի ա կան գես -
սամփոփ, զանազան ծածկոցներով, ոչ ներկ ապա աշխարհր եւ կա բծէք վերջ չունին : սլանա աան) ։
կիներու վրայ , ոչ ալ կապոյտ անթափանց թուղթ , ՝Լերջ չունին , որովհետեւ աշխարՀագրու - Ո՚֊ոչի-՚կթր^ի քաղաքական շրջանակներ ո ւն
Հիւրանոցէն մ՛ինչեւ խոհանոցը , ննջարանէդ մին - թեամբ Ա երձաւոր Արեւելքը, չմոռնանք, կեդրոնն մ էջ գրեթէ աննախընթաց կը Համ ար են Մ– Ն ա -
չեւ այն սենեակը որ բակին վրայ կը նայի։ է Հին աշխարՀի ։ Երեք պատկառելի ցամաքամա Հանգնե րուն այս ձեռնարկը։ Ուրեմն Մ * ՆաՀ անգ–
Եւ Հես լսեր սաստը Կրաւորական ՛Պաշտպանու սեր , Աս իա, Ափրիկէ եւ Ե՚֊րոպա այգ կէտին վրայ ներր մ ի ՛ոք չունին գերմ տնական կառավարութիւն
թեան պահակներուն , որոնք ն՛ան կուգա յին փողո է որ իրարու կր միանան, իրար կր խաչաձեւեն ։ ճան շնա լո ւ քանի մը տարի : Արտաքին նախարա -
ցէ փողոց , կան՛ սանգուղներէն վեր խուժելով իրերու բերումով ուրեմն Մերձաւոր Արեւելքի րութեան խորՀ րդականն էր որ ա յս ձեռնարկը
տուգանքի կը դատապարտէին ։ (\ւ վերջապէս , ուշ վրա յէն անցան , 1լ անցնին ու պիտի անցնին մարդ Հազորդեց մամուլի ներկայացուցիչներուն ։
մնացած ատեն , այլեւս վախ չունիս թէ յանկարծ կութեան մեծ ճանապարՀները% Երբեմն, «Համեմ Լոնտոնի գի ւան ա գի տ ա կան շրջանակներ ուն
պիտի բռնեն փողոցին մէջ, մեղադրելով թէ կա֊ ներու ճամբան» որ կուգա ր Հնդկաստանէն , «մե մէջ կր կարծուի թէ Գաշնակիցները վերջ պիտի
պո յա ներկած չես գրպանի լապտերդ։ տաքսի ճամ բան» որ կուգար Ջի ն ա ս ա ան է ն , «գոր տան ծովակալ Տէօնիցի միջանկեալ իշխանս ւթեան
գի ճամ բան» որ կուգար Պարսկաստանէն , վերջա ալ : \ք ովակալր , որ անձնաա բո ւթեան Հրամ անն
Լո յս , լ ո ՛ յ ս ։ կոճակը գարձուր եւ լայնօրէն պէս անապատներէն անցնող կար ա ւանն եր ո ւ բոլոր
վայելէ, առանց գ ո ւո ֊պատուհան փակելու։ ուղիները կը յանգէին Միջերկրականի ափերուն ։ արձակեց , կր գանուի պատերազմ ի ոճրագո ր ծնե -
Այսպէս եւ Լոնտոնի մէջ, որուն բնակիչներէն Ա ո ւէ զի ջբացքր մէկ Հ տրուածով ցամ աքա յին ա - բու ցանկին մէջ եւ Գաշնակիցները անոր պաշտօ -
մէկն ու մէկը եթէ Փարիզ Հանդիպած ԱԼԷար , այղ րաՀետներ ը վե ր ած ե ց ծովային ոլղեդիծնե բու , ն ին կր Հանդուրժեն պա ր զա պէս իբրեւ փոխանց -
օրերուն, կը զարմանար որ մեր լուսարգելը այն ծանրութեան կէտի փոխանցում մր պարզապէս ։ մ ան մ իջոզ զին ո ւո բ ա կան ել վարչական իշխանու
քան ալ խիստ չէ։ ԼԱինչդեռ, մ՛անաւանդ ձմեռը ,՛ իսկ ա յսօր ,* մ ան աւանդ վաղր , Մ երձաւոր ա յգ Ա– թեանց միջեւ:
երկաթ ձողի մը , անցորդի մը զարնուիլը կամ ցե րեւելքո պիաի կազմէ ա մ են ա կա ր ե ւ ո ր Հ ան զր ո ւա ֊ Անգլիոյ երեսվւ • ժողովին մէջ չարք մր Հար
խին մէջ դէոըիէը սովորական արկած էր) ։ նր ինքնաշարժի եւ օդանաւի բանուկ , Հեռագնաց ցումներ ուղղուեցան Ջրբչիլի , Գերմանիոյ վար -
Այնտեղ , Լոնտոնի մ էջ, լուսարգելը կր գո բ - Հ ագո ր գա կզութեանց : Հական կազմ ակե լալութեան մ ասին ։ Վյաբ չապետը
ծագրուէր տառական խստութեան՛բ ; Փողոցին մէ^ խնդրեց յետաձգել , սպասելով իա ընի վեր ադար -
լուցկի , դլանիկ վառելն անդամ կր Համարուէր Անմիջապէս վերջ մեր մտքին կր ներկայանայ ձին ։
անվիճելի յանցանք ։ Ա՛լ չենք խօսիր ծովեզերեայ այս երկրամասի տնտեսական վիթխարի , անհաշ *** Անգլիական օդաղօբքեր իջան Օոլօ , եւ
քաղաքներոլ պաշտպանութեան մասին ։ ուելի նշանակութիւն ր ։ Բնութիւնը ղա յն օժտած մարտանաւեր մտան ՝Բ ովւէն հ ա կի նաւաՀ անգիստը ,
Ու՛րեմն լոյսերը կը վառին , լուսաւորելով ոչ է Լայսօրէս՚* Միջագետք կամ Եգիպտոս Հինէն ի գրաւելու Համար Հոն մնացած գերման մարտա -
մ իա յն փողոցները , այլեւ պա յծառացնելով Հոգի վեր Հողազործական բերրի շտեմարաններու Համ– նաւերր։ Անդլիացիներր անմիջապէս Գանիացինե–
ները , որոնք սմքած , ամ պո տած էին , Համ ա տա բաւր վա յ ե՛լա ծ են ։ Այսօր սակա յն ա յդ երկրամ ա– րուն յանձնեցին վարչական իշխանո ւթիւնր ։ Գեր
րած խաւարի , կասկածի եւ երկիւղի երկարատեւ սի որոշ շրջաններու քարիւղի Հարստութիւն ո ան՜ մանիոյ դաշնակից բանակները սկսան գրաւել ի -
տիրապետութեան տակ ։ ՝Տ– Համ եմ աա աւելցուցած է անոնց ւիա ր կր մ իջա զգա րենց սահ մանուած գիրքեբը։ Միեւնոյն ատեն մի
կ՛՝ ո լզէ ին ք որ ա յգ պա յծառո ւթ իւն ը թափան յին Հ ր ապա բակին վրա յ ։ ի բանի յարաճուն նաւ - ջոցներ ձեռք առնուած են , բնակարան ճարելու
թաՀորերր, ի բաքի նաւթաՀողերր, Փոքր Ասիոյ ,
ցէր նաեւ մեր ըն կերա յին եւ Հ ան բա յին կեանքին Աուրիոյ,
Արաբիոյ մէջ նաւթային Հաւանական
*^է2.1 թափելով կանխակալ կարծիքներու , նախա խաւերու
գո յութիւնր , այսքան ր կը բաւէ գոլ - ց ա կց ո ւթի ւնն ե բ ո ւ , նո յնիսկ բախումներու կրնա յ
պաշարումներու ժանգր եւ կիրքերու գեղին բոբ - շտկելու
թէ դրամ ատ իրական ի՛ն չ մ րցակցութիւն– յանգի լ :
բոս ր ։ Ա յստեղ եւ աւելի Հեռունե ր ր , մ ինչեւ Ամե– ներ դէմ գիմ աց պիտի գան ա յգ սեւ ու Հ եղուկ
րիկա , ն՚անաւանդ Ամերիկա , ուր դժբախտաբար Բ ո լո ր ա յս պատճառներ ր բա լա կան են բա ֊
ոչ բան մը սորված, ոչ ալ բան մը մոռցած են։ ոսկի ակերու շուրջ՛. ցաարե լու Մերձ աւոր Արեւելքի պատմ ական մեծ
Եգիպտոսր եւ Միջագետքր եղած են բամպակի ն շանակութ իւն ր միջազգային տեսակէտով։ Զար -
Կը թուի թէ մարդիկ որքան Հեռու ըլլան Հայ դա ս ա կան եր կիրներր , եւ շնորՀ իւ ոռոդում ի նոր
մանալի չէ՛, Հետեւաբար, թէ ինչու մեծ պետու
րենի աշխարհէն , բուն «Հա յն ո ցաներէն եւ արե - ծ բագի րնե բու , խոստմնա լից
Հ եռանկարներ կը թիւննե րր միշտ Հետամուտ եղած են այգ երկրա
լելե ան սահ մ ան ամ երձ շրջանն եր էն , ա յնքան գըժ– պա բզեն մօտաւոր
ապագայի Համար ։ մասին վրայ կռուաններ ստեղծելու, կամ աւլդԼ -
ուար կը վարժոլին պայծառատեսութեան եւ փո
Տնտեսական - առեւտ րա կան ա յս պատկերր ցութեան գօտիներու ձեւին տակ իրար գիմաւորե–
խադարձ Հասկացողութեան ։
շըը~ մէկ երեսն է միայն էք երձաւոր Արեւելքի բարդ լու ։ Եւ անոնց ա յգ խուլ եւ յամ առ մրցակցու -
Այլապէս , ինչո^ւ տարիներով խռովայոյզ
թնճուկին : Կ ա յ տակաւին մարդկային կոզմր ։ թիւնն է աՀ աւաս իկ որ Մ երձաւոր Արեւելքր նկա
ջան մը, Եգիպտոսը, պատերազմին սկիզբէն ի վեր
Այգ ափերուն , այդ տա րածութիւննե բուն վր՜ տել կուաայ իբրեւ ամէնէն զգայունր աշխարՀի
խաղաղած , կենդան ի եւ շինարար Համ ագործակ–
մր նո լի ր ո լած պիաի ըլլար , իսկ Ամե բայ թառած են թուրք աշխարՀը եւ արաբական խոցելի կէտերէն ։
ցութեան
աշխարհը որոնք երէկ տկար ,ան կազմ ,այսօր աւելի Եւրոպա յի խ ա զա զո ւթ ի ւն ը վր դո վո զ դի ւան ա–
րիկան պիտի շարունակէր արիւն պդտորել ։ Ե*–
ուժդնօրէն , գիտակցօրէն սկսած են կազմ ակեր - գիտական բախումներ ել պաաե բազմնե ր ր շատ
ինչոռւ նոյն կազդուրիչ պատկերդ կր պարզեն ա–
պուիլ, վերածուիլ որոշ կորիզներու, յ ած ի լք ա զա - յաճախ Հեռուէն կամ մօտէն առնչութիւն ունեցած
ր ե ւե լեան ուրիշ գագութներ , բազմ ահա յ Ա ու -
քական - ցեղային երազներու շուրջ** Մեր նախըն են Մերձաւոր Արեւելքի գոբգեան Հանգոյցին Հետ։
րիան ու Լիբանանը , Իրաքն ու ք*բանը , ուր ընդ -
թաց յօդուածով «իսլամ աշխարհ ր» անդրա Արեւելեան խնդիր , Աուէզի խնդիր , երկաթուղի -
Հարումներ ր աւելի յաճախագէպ էին , ատեն մը . . * դարձավ
էինք արդէն այգ խմորումներուն։ նե բու, նաւաՀ անգիստնե րո լ , քարիւղի մենաշնոր -
Երբ կը խօսինք Հոգիներու պայծառացման
•Ա երձաւո ր Արեւելքի խռովա յո յղ ա յգ պատ - Հի Հարց, Հոգատարութեանց Հարց եւայլն, զանա
մասին, րսել կհուզենք թէ մարդիկ պէտք է րնգու–
կերր ունի տակաւին ուրիշ թաքուն ծալքեր ։ ՚էյախ ղտն դրուագներն են միեւնոյն ողբերգութեան ։
նին , վերջապէս , որ բան մր փոխուած է շատ
Պաղեստինի Հրէական Տ ունի հարցր , զո ր ա յնքան կարելի է նո յնիսկ խորՀիլ թէ ներկայ ԱշխարՀա -
բան փսխուած է է ս չ պ է ս աշխարհի, նոյնպէս
դժուար է Հաշտեցնել Համ ա ր ա բա կան ծրագիրնե - մարտին թաքուն սլատճառներէն մէկն ալ Ա օաա -
մեր կեանքին մէջ։
բուն Հետ ։ Լի բանանի ափերուն վրայ մարմնի եւ ւո ր Արեւելքի չարաշուք Հանգոյցն է։
Ե ր է կո ւան քարացած գի տե լիքներ ր չեն որ
ուր ի շ քրիստոնեա յ փոքրամ ասնութեանց ինքնո - Մ ինչեւ Հ իմ ա ա յդ ափերու վրա յ բբիտանա -
ճամ բա յ պիտի ցուցնեն այս դղրդագին վերիվա յ - րոշման
խնդիրն ալ կը զբաղեցնէ Եվրոպան : կան առիւծն է որ իր թաթին տակ առած էրամէնէն
բումներուն մէջ, ա յչ ներկան ու իր պաՀան^ներր։
Մերձաւոր Արեւելքի նշանակութիւնը շատ ա– կենսական կէտերը։ Գերմանիոյ Տրանկ նախ Օս֊
Այսօրն ու վաղը ։
թ ը ն ի ( դ ր ո Հ դէպի Արեւելք) ամբոգջ քաղաքակա
Երբեք Ժամ տնակը պիտի չպակսի , Հին վէր ~ լ ե ւ Ի աԼքԻ Կը. զարսէ 1 երբ յէ չենք թէ ա յ գ չր1ա՜
նութիւն ր որ կր ձգտէր Պ ո լ ս ո յ ճամ բով Պ ա զ ա ա ա
քերն ու վբ ի պո ւմնե ր ր վեր լուծ ե լու , սեւն ու ճեր– նա կին մէջ կը գտնուին երեք մեծ կրօններու ,
Հասնիլ , խեղդուէցաւ երկու վիթխարի պարտու -
մ ակր , արդարն ու մ եղաւս ր ը դատելու : քրիստոնէութեան , իսլամ ութեան , մ ովսիսակա -
թիւննեբու մէջ՛. Ֆ րանսա , որ բաբո յա կան մ եծ
Այսօրն ու վաղը բո լոր ո վին տար բեր պարտա նո ւթեան բարոյական կեդրոններ ր ։ Աշխարհի ու
հմա յք մը վա յե լաՀ, է ամ բողջ Առաջաւոր Աս ի ո յ
կանութեան մ ր առջեւ կր դնեն մ եզ , ինչպէս ամ - մէ ն կոդմերէն մ ա հ մ ե ա ա կան հաւատացեալր Մ էք՜
մէ1՝ ԿԸ ջ ա ս ա յ պա֊Հել իր գէր քերբ։
բողջ ազատագրուած մարդկութիւնը։ քէի , Մէաինէի կողմը կր դառնայ ու կեանքին մէջ
Բա յց ահա երկու նոր մրցորգնեբ եւս ,––
Անոնք որ խօսելու եւ գործելու եռանդ ունին, գէթ մէկ անգամ Հոն ուխտի եբթալր իսզճի պարտք
Խ որՀրգա յին քիուսիան եւ Մ իացեալ Նահանգ ֊
լաւ կ՚րլլայ որ քիչ մրն ալ այդ մասին մտածեն , կը նկատէ ։ Բրիսաոնեայ բոլոր եկեղեցիներր Ե՜
ներր : Լուռ թափանցումի աշխատանք մը կը տար
փոխանակ մթնոլորտ ստեղծելու , ձիւթ ծամելով րուսաղէմի մէջ իրենց վանքր կամ խորանը, իրենց
ուի յան* առօր էն;
իմաստութեան Համրիչներ շողացնելու ։ ազդեց ութ եան գօտին ուն ին ու անոր կա ո շ ած են
Պատերազմէն վերջ նոր էջ մը եւս պիտի բաց֊
Մինչ լոյսերր ազատօրէն կր վառին, ջանանք սրտառուչ նա խանձա խնդր ո ւթեամ բ ։ Հրեաները
ուի Ա երձաւոր Արեւելքի Հազարում է կ Գիշերնե–
մենք ալ վառ սլաՀել մեր գիտակցութեան եւ պա չեն կրնար Հրաժարիլ իրենց Աիոնէն եւ Լացի Պա
բու պատմութեան վրայ։
տասխանատուութեան ճրագները , որպէսզի կարե տէն : Ղ՚ժուա ր չէ դուշակե լ ուրեմն թէ բոլոր ա յդ
Փ. ՍԱՆԱՍԱՐ
նանք Հաւաքաբար խուսափիլ նոր թարթափումնե– սրբավայրերու տիրակալութեան խնդիրս ինչ մրր–
ըէ եւ վրիպումներէ տ 2/ •
Fonds A.R.A.M
Րօոճ6 €Ո 1925
Ո.Շ.Տ. 376.286
0ծ6շէ6սւ––ք՚ւօբո6էա1ք6 : Տա. ա Տ Տ ծ ճ ե \ Ւ 1 ԳԵՐՍԱՆԻՈ8 ՀԱ€ՈԻԵ6ԱՐԳԱՐԸ
17, &Ա6 Օտւատտատ - Ր ձ 1 Ա Տ ( 1 3 " )
7շ1. : 0 0 8 . 15-70 - 0. 0. Բ. Բ*ոտ 1 6 7 8 - 6 3 Ո2 ԿԱՌԱՎ.1ՄՈՒՔրհՆ, Ո2 ՊեՏՈիՐ՝ԻԻ1
Տօա6ա՛ 12 Աօւ 1945 Շաբաթ– 12 Մ ա յ ի ս ՛հերն անիս յ Հաշուե յարդարը սկսած է արգէն ;
Ամէն օր Հարիւր Հազարաւոր զինուորներ , նա -
ւազներ , օդաչուներ եւն . անձնատուր կ՝ըլլան ;
Ժ Զ – Տ Ա Ր Ի - 16* ձ ա ծ » ° 4 4 0 0 – ՚ ս ս ր շրջան թ ի ւ 29 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻԱԱՔԵԱ1» Գին՝ 3 Ֆր ՚իաշեակից բանակները շոգեպինդ յառաջ կը տա
նին գրաւում՛ ր , գերմ ան սուզանաւեր եւ մ արտա -
նաւեր կր Հասնին անգլիական նաւաՀանգիստնե -
ՄԵՐ ԽՕԱՔԸ ԳՈՐԳեԱՆ 1ԱՆԳՈՅՑԸ-— մ. ԱՐեհեԼՔ /»/*-,) սեւ դրօշներով, ի նշան անձնաա բո ւթեան ;
(Հաղթականները արգէն ձեռնարկած են կազմ ա -
ՍԻՆՍ ԱաՍԵՐԸ ԿԸ ՎԱՌԻՆ,.. Թէեւ աշխ ար Հա գրական յստակ սահ մ անում կերպելոլ գրաւեալ շրջաններու վարչական իշխա
մը չէ «Աերձաւոր Արեւելք» բացատրութիւնը , նութիւնը, իրենց անմիջական Հսկողութեան տակ։
բա յց , պատմ ո ւթ ի ւն ը նո լի րագործած է բառը , եւ Գերն՛ ան իա բացարձակ անձնատուր եղած ըլլալով,
Պաաերաղմ ի ղաղա ր մ ան Հետ , Փարիզի եւ, ու այդ անունին տակ կ՝ ըմբռնենք ան մ իգապէս Առա ին Հ որ ունի իբրեւ պետական գոյք եւ Հարստու ֊
րիշ մեծ քաղաքեեբոլ Լոյսերն աչ վառիչ սկսան ջաւոր Ասիոյ այն երկրամասերը որ կը գրկեն Մի՜ թ իւն , կը գտնուի Գա շնա կիցն ե բու տրամ ագրո լ -
ա ղա ա օր Էն : * ջեր կրական ի արեւելեան աւազանը եւ կը ձդուին թեան տակ % Ամ երիկեան կառավարութիւնը պա -
Ս այրաքաղաքր տակաւին չէ վերագտած էր Սեւ Ծովէն մինչեւ Հնդկական՛ ՚գՂլիանոս , Եգէա - Հանջեց Ուոշինկթընի ղուից եր ի ական գես պան ա ֊
սլա ամ ական կերպարանքը , իրրեւ կո յ ս–՝ք՝ ա ղա^օ : կանէն մինչեւ Պաս բայի * **/ տէ՚ւնէն անմիջապէս միջոցներ ձեռք առնել, Մ*
Իբրել սլայծառափայչ ոստան լուսացնցուղ պողո (յաՀանդհե բու արտաքին նախարարութեան յանձ
տաներով։ Բայց, ինչ որ կր տեսնենք (Հաղթանակի Ամենահամեստ ըեթել.ց ՚ էամ գիտէ թէ նէ լու Համար Գերմ ան ի ո յ վե րա բե րեա լ բո լո բ գո յ–
Օրէն ի վեր , բաւական է ապա ց ո ւց ան ե լո լ Համար այդ տարածուն երկրամաս ր ե զ /-. կ ոչ միայն օր քերը եւ դիւանաթուղթեբը ։ Այս առթիւ գիտել
թէ իսկապէս բան մը փոիսուած է , իթր Վեց տա րանը ամենահին քաղաքակբթ .ււթիւններու , տուաւ նոյն դեսպանատան թէ Գերմանիա ան պայ»
րիներու մռայլ, 1իրգովիձ մղձաւանջէն ի վեր ։ յայտնի եւ անյայտ ցեղերու եւ պետութիւննեբու , մ ան անձնատուր ե զա ձ֊ րլլալով , ա յլեւս չի կրնար
Այլեւս Հարկադրուած չես որ եւ է պաաուՀան այլեւ մանաւանդ ամէնէն տեւական բեմը պատմու ներկայացուցիչ ունենալ Ա՝ * ՆաՀանզներուն մէջ »
աչքէ անցընելու , այս կան՛ այն ճեղքը խծկելու, թեան վիթխարի տռամներուն , որոնք մերթ թա Զպատերազմ էն ի վեր Գերմանիոյ շաՀերուն պաշտ
"Րպէ "՛էի Լ ո յ ս Ի Լո"եբ էերեւան փողոցէն՛, // չ լու քուն , յաճախ բացայայտ կր բորբոքին, կը յուղեն պանութիւնը յանձն ուած էր զո լի ց ե ր ի ա կան գես -
սամփոփ, զանազան ծածկոցներով, ոչ ներկ ապա աշխարհր եւ կա բծէք վերջ չունին : սլանա աան) ։
կիներու վրայ , ոչ ալ կապոյտ անթափանց թուղթ , ՝Լերջ չունին , որովհետեւ աշխարՀագրու - Ո՚֊ոչի-՚կթր^ի քաղաքական շրջանակներ ո ւն
Հիւրանոցէն մ՛ինչեւ խոհանոցը , ննջարանէդ մին - թեամբ Ա երձաւոր Արեւելքը, չմոռնանք, կեդրոնն մ էջ գրեթէ աննախընթաց կը Համ ար են Մ– Ն ա -
չեւ այն սենեակը որ բակին վրայ կը նայի։ է Հին աշխարՀի ։ Երեք պատկառելի ցամաքամա Հանգնե րուն այս ձեռնարկը։ Ուրեմն Մ * ՆաՀ անգ–
Եւ Հես լսեր սաստը Կրաւորական ՛Պաշտպանու սեր , Աս իա, Ափրիկէ եւ Ե՚֊րոպա այգ կէտին վրայ ներր մ ի ՛ոք չունին գերմ տնական կառավարութիւն
թեան պահակներուն , որոնք ն՛ան կուգա յին փողո է որ իրարու կր միանան, իրար կր խաչաձեւեն ։ ճան շնա լո ւ քանի մը տարի : Արտաքին նախարա -
ցէ փողոց , կան՛ սանգուղներէն վեր խուժելով իրերու բերումով ուրեմն Մերձաւոր Արեւելքի րութեան խորՀ րդականն էր որ ա յս ձեռնարկը
տուգանքի կը դատապարտէին ։ (\ւ վերջապէս , ուշ վրա յէն անցան , 1լ անցնին ու պիտի անցնին մարդ Հազորդեց մամուլի ներկայացուցիչներուն ։
մնացած ատեն , այլեւս վախ չունիս թէ յանկարծ կութեան մեծ ճանապարՀները% Երբեմն, «Համեմ Լոնտոնի գի ւան ա գի տ ա կան շրջանակներ ուն
պիտի բռնեն փողոցին մէջ, մեղադրելով թէ կա֊ ներու ճամբան» որ կուգա ր Հնդկաստանէն , «մե մէջ կր կարծուի թէ Գաշնակիցները վերջ պիտի
պո յա ներկած չես գրպանի լապտերդ։ տաքսի ճամ բան» որ կուգար Ջի ն ա ս ա ան է ն , «գոր տան ծովակալ Տէօնիցի միջանկեալ իշխանս ւթեան
գի ճամ բան» որ կուգար Պարսկաստանէն , վերջա ալ : \ք ովակալր , որ անձնաա բո ւթեան Հրամ անն
Լո յս , լ ո ՛ յ ս ։ կոճակը գարձուր եւ լայնօրէն պէս անապատներէն անցնող կար ա ւանն եր ո ւ բոլոր
վայելէ, առանց գ ո ւո ֊պատուհան փակելու։ ուղիները կը յանգէին Միջերկրականի ափերուն ։ արձակեց , կր գանուի պատերազմ ի ոճրագո ր ծնե -
Այսպէս եւ Լոնտոնի մէջ, որուն բնակիչներէն Ա ո ւէ զի ջբացքր մէկ Հ տրուածով ցամ աքա յին ա - բու ցանկին մէջ եւ Գաշնակիցները անոր պաշտօ -
մէկն ու մէկը եթէ Փարիզ Հանդիպած ԱԼԷար , այղ րաՀետներ ը վե ր ած ե ց ծովային ոլղեդիծնե բու , ն ին կր Հանդուրժեն պա ր զա պէս իբրեւ փոխանց -
օրերուն, կը զարմանար որ մեր լուսարգելը այն ծանրութեան կէտի փոխանցում մր պարզապէս ։ մ ան մ իջոզ զին ո ւո բ ա կան ել վարչական իշխանու
քան ալ խիստ չէ։ ԼԱինչդեռ, մ՛անաւանդ ձմեռը ,՛ իսկ ա յսօր ,* մ ան աւանդ վաղր , Մ երձաւոր ա յգ Ա– թեանց միջեւ:
երկաթ ձողի մը , անցորդի մը զարնուիլը կամ ցե րեւելքո պիաի կազմէ ա մ են ա կա ր ե ւ ո ր Հ ան զր ո ւա ֊ Անգլիոյ երեսվւ • ժողովին մէջ չարք մր Հար
խին մէջ դէոըիէը սովորական արկած էր) ։ նր ինքնաշարժի եւ օդանաւի բանուկ , Հեռագնաց ցումներ ուղղուեցան Ջրբչիլի , Գերմանիոյ վար -
Այնտեղ , Լոնտոնի մ էջ, լուսարգելը կր գո բ - Հ ագո ր գա կզութեանց : Հական կազմ ակե լալութեան մ ասին ։ Վյաբ չապետը
ծագրուէր տառական խստութեան՛բ ; Փողոցին մէ^ խնդրեց յետաձգել , սպասելով իա ընի վեր ադար -
լուցկի , դլանիկ վառելն անդամ կր Համարուէր Անմիջապէս վերջ մեր մտքին կր ներկայանայ ձին ։
անվիճելի յանցանք ։ Ա՛լ չենք խօսիր ծովեզերեայ այս երկրամասի տնտեսական վիթխարի , անհաշ *** Անգլիական օդաղօբքեր իջան Օոլօ , եւ
քաղաքներոլ պաշտպանութեան մասին ։ ուելի նշանակութիւն ր ։ Բնութիւնը ղա յն օժտած մարտանաւեր մտան ՝Բ ովւէն հ ա կի նաւաՀ անգիստը ,
Ու՛րեմն լոյսերը կը վառին , լուսաւորելով ոչ է Լայսօրէս՚* Միջագետք կամ Եգիպտոս Հինէն ի գրաւելու Համար Հոն մնացած գերման մարտա -
մ իա յն փողոցները , այլեւ պա յծառացնելով Հոգի վեր Հողազործական բերրի շտեմարաններու Համ– նաւերր։ Անդլիացիներր անմիջապէս Գանիացինե–
ները , որոնք սմքած , ամ պո տած էին , Համ ա տա բաւր վա յ ե՛լա ծ են ։ Այսօր սակա յն ա յդ երկրամ ա– րուն յանձնեցին վարչական իշխանո ւթիւնր ։ Գեր
րած խաւարի , կասկածի եւ երկիւղի երկարատեւ սի որոշ շրջաններու քարիւղի Հարստութիւն ո ան՜ մանիոյ դաշնակից բանակները սկսան գրաւել ի -
տիրապետութեան տակ ։ ՝Տ– Համ եմ աա աւելցուցած է անոնց ւիա ր կր մ իջա զգա րենց սահ մանուած գիրքեբը։ Միեւնոյն ատեն մի
կ՛՝ ո լզէ ին ք որ ա յգ պա յծառո ւթ իւն ը թափան յին Հ ր ապա բակին վրա յ ։ ի բանի յարաճուն նաւ - ջոցներ ձեռք առնուած են , բնակարան ճարելու
թաՀորերր, ի բաքի նաւթաՀողերր, Փոքր Ասիոյ ,
ցէր նաեւ մեր ըն կերա յին եւ Հ ան բա յին կեանքին Աուրիոյ,
Արաբիոյ մէջ նաւթային Հաւանական
*^է2.1 թափելով կանխակալ կարծիքներու , նախա խաւերու
գո յութիւնր , այսքան ր կը բաւէ գոլ - ց ա կց ո ւթի ւնն ե բ ո ւ , նո յնիսկ բախումներու կրնա յ
պաշարումներու ժանգր եւ կիրքերու գեղին բոբ - շտկելու
թէ դրամ ատ իրական ի՛ն չ մ րցակցութիւն– յանգի լ :
բոս ր ։ Ա յստեղ եւ աւելի Հեռունե ր ր , մ ինչեւ Ամե– ներ դէմ գիմ աց պիտի գան ա յգ սեւ ու Հ եղուկ
րիկա , ն՚անաւանդ Ամերիկա , ուր դժբախտաբար Բ ո լո ր ա յս պատճառներ ր բա լա կան են բա ֊
ոչ բան մը սորված, ոչ ալ բան մը մոռցած են։ ոսկի ակերու շուրջ՛. ցաարե լու Մերձ աւոր Արեւելքի պատմ ական մեծ
Եգիպտոսր եւ Միջագետքր եղած են բամպակի ն շանակութ իւն ր միջազգային տեսակէտով։ Զար -
Կը թուի թէ մարդիկ որքան Հեռու ըլլան Հայ դա ս ա կան եր կիրներր , եւ շնորՀ իւ ոռոդում ի նոր
մանալի չէ՛, Հետեւաբար, թէ ինչու մեծ պետու
րենի աշխարհէն , բուն «Հա յն ո ցաներէն եւ արե - ծ բագի րնե բու , խոստմնա լից
Հ եռանկարներ կը թիւննե րր միշտ Հետամուտ եղած են այգ երկրա
լելե ան սահ մ ան ամ երձ շրջանն եր էն , ա յնքան գըժ– պա բզեն մօտաւոր
ապագայի Համար ։ մասին վրայ կռուաններ ստեղծելու, կամ աւլդԼ -
ուար կը վարժոլին պայծառատեսութեան եւ փո
Տնտեսական - առեւտ րա կան ա յս պատկերր ցութեան գօտիներու ձեւին տակ իրար գիմաւորե–
խադարձ Հասկացողութեան ։
շըը~ մէկ երեսն է միայն էք երձաւոր Արեւելքի բարդ լու ։ Եւ անոնց ա յգ խուլ եւ յամ առ մրցակցու -
Այլապէս , ինչո^ւ տարիներով խռովայոյզ
թնճուկին : Կ ա յ տակաւին մարդկային կոզմր ։ թիւնն է աՀ աւաս իկ որ Մ երձաւոր Արեւելքր նկա
ջան մը, Եգիպտոսը, պատերազմին սկիզբէն ի վեր
Այգ ափերուն , այդ տա րածութիւննե բուն վր՜ տել կուաայ իբրեւ ամէնէն զգայունր աշխարՀի
խաղաղած , կենդան ի եւ շինարար Համ ագործակ–
մր նո լի ր ո լած պիաի ըլլար , իսկ Ամե բայ թառած են թուրք աշխարՀը եւ արաբական խոցելի կէտերէն ։
ցութեան
աշխարհը որոնք երէկ տկար ,ան կազմ ,այսօր աւելի Եւրոպա յի խ ա զա զո ւթ ի ւն ը վր դո վո զ դի ւան ա–
րիկան պիտի շարունակէր արիւն պդտորել ։ Ե*–
ուժդնօրէն , գիտակցօրէն սկսած են կազմ ակեր - գիտական բախումներ ել պաաե բազմնե ր ր շատ
ինչոռւ նոյն կազդուրիչ պատկերդ կր պարզեն ա–
պուիլ, վերածուիլ որոշ կորիզներու, յ ած ի լք ա զա - յաճախ Հեռուէն կամ մօտէն առնչութիւն ունեցած
ր ե ւե լեան ուրիշ գագութներ , բազմ ահա յ Ա ու -
քական - ցեղային երազներու շուրջ** Մեր նախըն են Մերձաւոր Արեւելքի գոբգեան Հանգոյցին Հետ։
րիան ու Լիբանանը , Իրաքն ու ք*բանը , ուր ընդ -
թաց յօդուածով «իսլամ աշխարհ ր» անդրա Արեւելեան խնդիր , Աուէզի խնդիր , երկաթուղի -
Հարումներ ր աւելի յաճախագէպ էին , ատեն մը . . * դարձավ
էինք արդէն այգ խմորումներուն։ նե բու, նաւաՀ անգիստնե րո լ , քարիւղի մենաշնոր -
Երբ կը խօսինք Հոգիներու պայծառացման
•Ա երձաւո ր Արեւելքի խռովա յո յղ ա յգ պատ - Հի Հարց, Հոգատարութեանց Հարց եւայլն, զանա
մասին, րսել կհուզենք թէ մարդիկ պէտք է րնգու–
կերր ունի տակաւին ուրիշ թաքուն ծալքեր ։ ՚էյախ ղտն դրուագներն են միեւնոյն ողբերգութեան ։
նին , վերջապէս , որ բան մր փոխուած է շատ
Պաղեստինի Հրէական Տ ունի հարցր , զո ր ա յնքան կարելի է նո յնիսկ խորՀիլ թէ ներկայ ԱշխարՀա -
բան փսխուած է է ս չ պ է ս աշխարհի, նոյնպէս
դժուար է Հաշտեցնել Համ ա ր ա բա կան ծրագիրնե - մարտին թաքուն սլատճառներէն մէկն ալ Ա օաա -
մեր կեանքին մէջ։
բուն Հետ ։ Լի բանանի ափերուն վրայ մարմնի եւ ւո ր Արեւելքի չարաշուք Հանգոյցն է։
Ե ր է կո ւան քարացած գի տե լիքներ ր չեն որ
ուր ի շ քրիստոնեա յ փոքրամ ասնութեանց ինքնո - Մ ինչեւ Հ իմ ա ա յդ ափերու վրա յ բբիտանա -
ճամ բա յ պիտի ցուցնեն այս դղրդագին վերիվա յ - րոշման
խնդիրն ալ կը զբաղեցնէ Եվրոպան : կան առիւծն է որ իր թաթին տակ առած էրամէնէն
բումներուն մէջ, ա յչ ներկան ու իր պաՀան^ներր։
Մերձաւոր Արեւելքի նշանակութիւնը շատ ա– կենսական կէտերը։ Գերմանիոյ Տրանկ նախ Օս֊
Այսօրն ու վաղը ։
թ ը ն ի ( դ ր ո Հ դէպի Արեւելք) ամբոգջ քաղաքակա
Երբեք Ժամ տնակը պիտի չպակսի , Հին վէր ~ լ ե ւ Ի աԼքԻ Կը. զարսէ 1 երբ յէ չենք թէ ա յ գ չր1ա՜
նութիւն ր որ կր ձգտէր Պ ո լ ս ո յ ճամ բով Պ ա զ ա ա ա
քերն ու վբ ի պո ւմնե ր ր վեր լուծ ե լու , սեւն ու ճեր– նա կին մէջ կը գտնուին երեք մեծ կրօններու ,
Հասնիլ , խեղդուէցաւ երկու վիթխարի պարտու -
մ ակր , արդարն ու մ եղաւս ր ը դատելու : քրիստոնէութեան , իսլամ ութեան , մ ովսիսակա -
թիւննեբու մէջ՛. Ֆ րանսա , որ բաբո յա կան մ եծ
Այսօրն ու վաղը բո լոր ո վին տար բեր պարտա նո ւթեան բարոյական կեդրոններ ր ։ Աշխարհի ու
հմա յք մը վա յե լաՀ, է ամ բողջ Առաջաւոր Աս ի ո յ
կանութեան մ ր առջեւ կր դնեն մ եզ , ինչպէս ամ - մէ ն կոդմերէն մ ա հ մ ե ա ա կան հաւատացեալր Մ էք՜
մէ1՝ ԿԸ ջ ա ս ա յ պա֊Հել իր գէր քերբ։
բողջ ազատագրուած մարդկութիւնը։ քէի , Մէաինէի կողմը կր դառնայ ու կեանքին մէջ
Բա յց ահա երկու նոր մրցորգնեբ եւս ,––
Անոնք որ խօսելու եւ գործելու եռանդ ունին, գէթ մէկ անգամ Հոն ուխտի եբթալր իսզճի պարտք
Խ որՀրգա յին քիուսիան եւ Մ իացեալ Նահանգ ֊
լաւ կ՚րլլայ որ քիչ մրն ալ այդ մասին մտածեն , կը նկատէ ։ Բրիսաոնեայ բոլոր եկեղեցիներր Ե՜
ներր : Լուռ թափանցումի աշխատանք մը կը տար
փոխանակ մթնոլորտ ստեղծելու , ձիւթ ծամելով րուսաղէմի մէջ իրենց վանքր կամ խորանը, իրենց
ուի յան* առօր էն;
իմաստութեան Համրիչներ շողացնելու ։ ազդեց ութ եան գօտին ուն ին ու անոր կա ո շ ած են
Պատերազմէն վերջ նոր էջ մը եւս պիտի բաց֊
Մինչ լոյսերր ազատօրէն կր վառին, ջանանք սրտառուչ նա խանձա խնդր ո ւթեամ բ ։ Հրեաները
ուի Ա երձաւոր Արեւելքի Հազարում է կ Գիշերնե–
մենք ալ վառ սլաՀել մեր գիտակցութեան եւ պա չեն կրնար Հրաժարիլ իրենց Աիոնէն եւ Լացի Պա
բու պատմութեան վրայ։
տասխանատուութեան ճրագները , որպէսզի կարե տէն : Ղ՚ժուա ր չէ դուշակե լ ուրեմն թէ բոլոր ա յդ
Փ. ՍԱՆԱՍԱՐ
նանք Հաւաքաբար խուսափիլ նոր թարթափումնե– սրբավայրերու տիրակալութեան խնդիրս ինչ մրր–
ըէ եւ վրիպումներէ տ 2/ •
Fonds A.R.A.M
