Page 119 - ARM_19-1945_02

ւէ « * & ա ա Չ ս ց յ ա ա ո ^ա^տւ^ւօտ &էտ ա փ ռ ՎԵՐՋԻՆ ԺԱՄ
1՚օո«1« 610 102 5
Ո.Շ.Տ. 376.286 16 Լ Ե Հ Ե Ր Ո Ի ԳԱՏԸ

Օ^օէօա^օբոտԱււշ : Տա. աՏՏ&ա>Ի1 ՄՈՍԿՈԻԱՏԻ ՄկՀ
17, »Ա6 Օ&ատտոստ - Բձ»1Տ (13°)

13. : ն08. 15-70 - 0.0. V. Բտատ 1678-63

Ճ Խ ո ռ ճ 20 յաո 1945 Հինգշաբթի 20 Յունիս Երկուշաբթի օր (քոսկուայի մէշ սկսաւ դա -

աավաբութիւնը 16 լեՀ երեւելիներու որոնք ձեր­

ծՏԼէ ՏԱՐԻ - 166 ճոօ66 8°4432–"Ար շրջան թ ի ւ 61 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱՔԵԱ՜Ն Գին՝ 3 Ֆր բակալուած էին ամիսնկբ առա^՛. Անդլ* կառավա­

րութիւնը քանի մ ը անգամ բողոքես ա յ ս ձեր բա -

կա լո ւթ ե ան ց դէմ , յ ա յ ան ե լո վթ է ա մ բա ս տ ան ե ա լն ե֊

ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ րը ժողովրդավար տարրեր են եւ վստաՀութիւն կը
ի մ էշ : տեղի
ՆԱՄԱԿՆԵՐ ԼՈհՏԴՆԷՆ վա յելեն Լոնտոն Բա յ ս Ա թալին

չտուաւ , պնդելով թէ ծանր ամբաստանս ւթ ի ւնն ե բ

կան։ Ե*֊ աՀաւասիկ դատը, որ տեղի ունեցաւ֊ Լու­

I.– Ը Ն Դ 1 . Տ Ե Ս Ո Ի - Թ Ի Ւ Ն սացնցուղ սրաՀ իլ մ ը մէ2՚՛ Սաորեւ կ՝ամփոփենք

Ահաւոր սպանգը քեզ ալ էարգուփշոլր ման րամւսսնո լթիւննե ր ը , քաղելով զանազան Հո -

•՚ Աւեչի քանՀ՚քսձսն տարի կւրոպա բնակելէ վեր– է , սիրելի «Ցաոաի։ Ա կրատեր են «կենսական ս անքնե բու թեր թե րէն ւ

՜ Հ ք ֆ . . ^ ^ ։ ^ * ^ ^ է ^ ։ ^ ՝ ^ ^ ^ . * ՚ ^ ք Ք թիլերու զեղուն : տարածութիւնդ» ու հիմա կծկուեր ես նեղլիկ «Տէյլի Աէյթ կը գրէ թէ 400 Հոգի խռնուած

՜՜Հ։ Լ՛՛ ԳաքՀաՀկ Հ խե^էք որ եւ է ճառ կամ յօդ - ւհմաններոլ մէէ, համաձայն օրուան աեոո զոքո էհն դատարանին մէշ, ունկնդիրներ , թզթա -

ուած , մինչեւ անգամ խմբագրական կամ ուսում– պահանջներուն : Կր նմանիս գիւղական վարժ՛արա­ կիցներ եւ բազմաթիւ սպաներ՛. Տասնըվեց ամ բաս–

նասիբութիւն , բառեբ ի բաբ Հիւս | նի մր աշակերտներու «պա շտօնա թե ր թ» ին : Ո վ կր էոԽնեալնեբէն \ Տը շարուած էին տախտակէ նստա­

լած , աւելի կամ նուազ ճարտարութեամբ ։ ք1 ս կ հաւատայ որ գուն լոյս կր տեսնես ամէն օր, փար­ րաններու վրայ, խիստ Հսկողութեան տակ։ Բա -

երբ կարգ Մ • թ ո ւան չանն ե բ ո ւ ն կուգա յ , կատարեալ թամ ու լուսացնցուղ մայրաքաղաքի մր մէէ։ Անգ­ ցակա յ էր մ իա յն \ երգը , Ացետոն Փա յտաք , անդամ

Հ&^յ$աքք*լ1Հ .քՀի^րեկՀւ^^գՀան.ույք. երեւո յ թ : լիացի բարեկամս , որուն հպարտութեամբ ցոյց լեՀ ընկերվարական կուսակցութեան , Հիւանդ ըլ–
տուի մը թիւերդ, զարմդմացաաւ ո ալ ,
.ՎարպետՀ^աշռւադէտներ ենք,, անՀատա - առածին տասնեակ լալով; ԱբաՀը կը շողար լոյսեբու մէշ, երբ մե~

կան–, առեւտրական կեանքի մէշ ; Գիտենք մանր ^ՐԲ բացատրեցի թէ գուն թռուցիկ չէիր , այլ քենաները կը բաֆ^ին շարժանկարներ քաշելու Հ

մանր Հ աշուել մեթրը , սանթիմ ր , կոտորակը եւ ազգային օրաթերթ ։ մար : Այլ)՝բաստանագիբը կ՝ըսէ թէ կալանաւորնե -

մնա ց եա լը ; Բա յց կ՛ ան ճ ր կինք , Հ ամ բակ աշկհ բա՛ Բայց Հո՜գդ։ Ո՛՛ր Հայերէն թերթը կրցեր է եր­ բ քԼ կը գործէին կարմիր բանակցին կռնակը, Ապի -

ներ կր դառնանք, ամէն անդամ որ ՜զազգային» բեք պարծենալ կամ մրցիլ օտաբնեբուն Հետ իր տակ (հուսիոյ արեւմտեան Լր2ասիս յ իսէսէէ1* –ռլ

Համրանքի խնդիր կբ ծագիւ էգերուն Համրանքով; ՛Բու պարարտութիւնդ չէ որ Ուկրայնայի , Լիթուանիոյ. եւ ԼեՀ ասա անի մէշ։

Ոչ միայն գաղափար չունինք թուանշաններու պիաի Հրապուրէր ընթերցողներուդ բազմութիւ­ Գլխաւոր ամբա ս տ ան ե ա լնե ր էն զօր * Օքուլիքի յա–

լեզուի մ ասին , ա յ լ ե ւ կր կա բծենք թէ ո՛ ր քան ու– նը; Այսօրուան մանրանկար տարածութիւնդ ան - 2"Րդն էր զօր • Պօրի, իբրեւ Հրամանատար լեՀա–

էեցն^ենյ ք, բազս՝ ապատէյդկենք , այնքան աւորու - յմ սփոփւ ւնք մըն Է արա ասա,հմւ նի <. • յ ր են* կան ներքին բանակին , էթանքովսքի՝ քրիստոնեայ

թիւն կը զործէ : ւղձ ոլաձ-ին համար, որու քու Է– ընկերվարական , փոխ - նախագաՀռ^թնտոնի լե­

Այսպէս, է որ , երբ ֊քՀ՜կբ ք^է՚լ "°Ը ^Էք֊1"^™. ^ շերդ , Հ աւաաք ու խ ան գա վա ռո ւթ ի ւն ն ե ր շն չե ց ին հական կաււավա ր ո ւթ Լ ա ՛ե եւ անոր ներկա յացուսե–
տէ յ ՀբերԳկէ
պր լ՛լա ում է բերան կր դառնայ գերան՝»։ Ոէ միայն աէ1>բոզ2 տասնըՀինգ տարի : Ա՛ենք չունինք մեծե - ^ չը Վարշաւայի մէշ։ Գատավա ր ո ւթե ան ատեն,
մաբանութեան֊
նազանելէէ՜ւ կը։ խույսափինք, այլեւ մտքի, տբա - բուն ո Լ մեծաՀարուստնեբուն նիւթական միշոցնե– զօր . Օքուլիքի ոտքի ելլելով խնդրեց որ վկաները
սուտն ու ի
թեթեւ Տ ի գ մը չենք փորձեր, ՚ո ա րր ՜ւ\ոիէ ու վւաբիԺամ Հ րա ա ա ր ա կո ւթ իւնն ե ր Հրամ­ կան չուին ; Ա յս առթիւ յիշեց կարգ մ ը զօրական -

Համար վաւերականն ու կասկածելին , ցնելու –֊.ամար մեր Համեստ ժողովուրդին, ո՛չ ալ ներ։ ՚Հյա խ ա դ ա Հ ր , զօր * Օ՚֊լբիխ ^արցո*֊ց թէ ո® լբ

բաւը։ սիրտ ու տրամադրոլթիւն սալոնական նիւթեբով են ա յ դ ա է՛ ՛է ի կւ՛ ՚՛ Ամբաստանեալը պատասխա -

Ան շուշտ ամէն մարգ/–կ^վորուած չէ թ ո ւ ա գ է տ խսող&լոլ մեր թերթերուն սակաւաթիւ սիւնակնե­ նեց • Հէյիտակը չեմ գիտեր* կա՛մ բանտն են կամ

բ//՛"/ • Վիճակագրութիւնն ալ գիտութիւն մբն է րէ– : Անզեալներբ ձեռքս անցաւ "Նիւ Եոբք Թայմզ// ա ր գ ե լա րաննե ր ու մ Է2$> : Երբ ամ բաս ս։ անա գիրը կը

՝*•՝ »՜ *•- ՚ է– ա էԼ I /• է ա կիբակնորհայ համարներէն մ է կր 242 էէ֊ • • կարգային , զօր * Օքուլիքի յայտարարեց . « ճ////

էյց կան պ ա ր ա գ ա ն ե ր ուր քիչ մ ո լշադր ո ւ– «Պահք» օրերր՝ 60 էէ՝ բազմառատ ու բազմաբուր­ յանցաւոր չեմ . բայց յանցաւոր ւ մ իմ ր ր ա ւ) յա յ–
,ն Է մօտաւոր եզբակացդութեան մ լ.
եան նիւթերով ; Լոնտոն ի ք^՚այլքզ^ անգամ , որ տարարութեանս սահմաններուն մէէ»։

էդԾլու ^աս ալ չորս աարիէ ի վեր զեղչուեր է 30 էշէն ութի , պի– Ա ոսկուա յի անթելր էլ րսէ թէ գաւազի րնե րո ւե

1915/> ԱրՀ ա ի չկրնա ր ւ(՚էոգլց ի լ ա յգ բա ր ձ ր ո ւթ ի ւն ը ՚, նպատակն էր ստորերկրեայ կագմակեբպութիւն

Օրինակ , երբ կը խօսինք իրքի մր ստեղծել ԼեՀաստանի այն մասերուն մէշ որ կբ

զոՀ-երու. մասին , մօտաւո՛րապէս ճիշգ է ըսել ս ե, Ուրեմն ծաւալ ոլ Ճոխու/Ժիւն ուրիշներուն ,- գանուին խորՀբգային դրաւ^մա^-ք տակ *~Այս կ "՜լ՛իդ է՛

քան մէկ մ ի լիոն կամ \ .2Օ6".ՕՕ0է" Բա յց երբ կ՝ըսեՂ անոնց ո ր խառնիճաղանճ միլիոններու մ տ ա լո ր ա - յետոյ պիաի վերածուէր աւելի լայն զինուորական

ու կր գրենք ւք|ւլի(ո(ւաւՈՈ, կբ դառնայ ծիօ՜աղելի , կան սնունդ կուտան առտու - իրիկուն , ԷէԼբոպայի կազմ ակե րպութեան մը որ կրնար որ եւ է ատեն

.քանի ՜որ մեր ժողովուրդին թիլը կը տարուբերի թէ Ամերիկայի մէշ, եւ կը վայելեն անՀաանում անցնիլ ստորերկրեայ կառավարութեան աեզը ։

2—3 միլիոնի միէեւ։ գրամ ագլու խներ ու ապաՀովութիւնր : էականը յ Ամբաստանագիրը կ՝ըսէ նաեւ թէ զօր* Օքուլիքի

Լք ո՛յն պէս ^ երբ մեր ղին ո ւո բն ե ր ո ւ ն թիլր պիաի մեզի Համար , ծաւալէն ու նիւթե բու պէ սպիս ու - վարիչն էր աՀաբեկչական կազմ ա կերպութեան մը

..Հաշուենք, ներկեայ պատերազմին մէ^, պարզապէս թենէն առաշ , մեր մ ամ ուլին Հ ա յկական ոգին է ; որ 1944 Յուլիս 28էն 1945 Մայիս 31 սպաննած էր

վրիպում է տասը Հազար. Հաշուել ֆրանսական բա­ Հարազատ շո *–նչը : 594 սպաներ եւ զինուորնեբ, վիրաւորած՝՛ 249, ու–

նա կին մ էէ, 60.000 ամեբիկեանին մէչ եւն.ւ Ար ա ա սաՀմ՛ան Լ ան Հայաստանը իր մէ2 կր րէչսեր, կարմիր բանակին մէշ՛. Հաստատուած էր

.ԶինուոբագքԻւթեսէն մէշ տարրական գիտե - Համ րէ ստուար բա ղմ ութիւն մ ը ե բ իաասա րդնե բու մ ասն աւո ր դպրոց մ ը ուրկէ 200 դաւադիրներ լըր–

* ԼէՔ-^Բ Խ"Տ ՝՝ ԸսԳ՚*է11Հ/Բսյ֊է1ւՀ։ս ^0 առ Հարիւր կը Հաշ~ եւ մանկամարգուհիներոլ որոնց հայեցի ղ աստ իա– 2 ան ա ւա ր ա ելած էին։ Վ ե ր 2 ա պ է ս , Համաձայն ամ­

ուԱն– ժողովուրդի մը զինուորցունեբուն թիլը , րակոլթիւնր մեր գլխաւոր հողերէն մէկն է ։ Միլ բաստանագրին , Օքուլիքի խոստովանած է թէ ծը–

մինչեւ սովորական զօ֊րադաս : կը պատաՀի որ պե­ էին այդ հայորդիներքլ, երբ փոթոբիկր այս օտար ր ա դ բ ա ծ է ր լ ե Հ ե ւ գ ե ր մ ան Հակա խո բՀ ր գ ա յին ճա ֊

տութիւն մը կր զինուորագրէ \ 6 60 տարեկաննե­ ափերուն վրայ նետեց զիրենք երկու տասնեակ կ ա ա մբ, Վարշաւայի ապստամբութեան սկիզբէն ։

րը : Սակայն բացառիկ պ ա ր ա գ ա յ մըն է այս , եւ տարիներ աոաէ, ու հիմա եղեր են մատղաշ Նաո– ՏԼօրավա ր ը կարգադրած էր որ լրտես ութ ի ւնն եր

ււյգպիսի զօրաշարժ տեղի չունեցաւ ո շ՛ Ֆրանսս կտրուաՆ մեր հողէն, մեր էուրէն։ Ա՝ամուլր միէոց կատարո՛ւին ել զրպարտիչ տ եղե կո ւթ ի ւենե ր ղրր՜

յի , ո շ՛ ալ Ա . (յահանգներուն մէէ։ մրն է մեր հարազատներուն մտքին ու սրտին կուին Լոնտոնի լեՀական կառավարութեան , որ -

1ԱբԼմն , 70 75.000 հաշուելով ֆրանսահայ մէէ հայրենիքի գ ա ղ ա փ ա ր ր մշտավաո պահելու եւ պէսզի Հազոբդէ անգլ * կառավարութեան ։ Երկու

սազա թր , սլկաք էր ունենայինք 6 7500 զինուոր։ մեր անցեալին ու ապագային շուր2 իրենց մէշ շա– գլխաւո ր ամ բաստանեա լնե րէն գաւ ո , միւսներն ալ
Որքան Համար իբրեւ
յՕնձէէրր այն է տյբ այգքանն ալ չունեցանք։ Հ ա գ բ գ ռ ո ւթ իւն ստեղծելու : կբ բաւէ որ կարեւոր գէմքեբ են եւ ամբաս տան ուած,

- դիտենք։, .զէնքի տակ այւնուեցան մինչեւ 32—33 մեր օրաաթերթր կամ գրական Հ անդէս ր չւքէ իր մեղսակից :

տարեկաններ ր, եւ֊ շարք մ-ր դասեր ալ յէ կգ– տոՀմիկ ն կա ր ա դի ր ը՝ շր2ա պա տ ի փորձ ո ւթիւննե– « իւ.մանիթէ » կը գրէ թէ բոլորն ալ խո սա ո–
^ուեցէ.
րէն ազդուելով : վանած են իրենց մեղքերը : իսկ Լոնտոնի լեՀական

֊ ՚^խպ^՚^ա^իւը կա՚բե՚լէի էր Ը^ել Մ * \,աՀանգնե– Զալի ու մ եծ ութ իւն իրենց նիւթական ու ֆի­ կառավարութիւնը, որ երկու ամիսէ ի ՚ / ^ / 7 անընգ–

։։րու մասին : \յ եր գաղութը Հաշուելով 130.000, զի քա կան իմ աստով , յա ր ա բե ր ական ըմ բռնումներ Հատ էլ արծարծէր այս խնդիրը, Րո՚Լոքելով ձեր–

պիաի ունենայինք \3–—15.000 զինուոր։ Եւ ամերի– են : Եթէ յ է չ ո ո ո *~թ է՛֊՜՝"" էի դաւաճաներ , Տ իւ-մ ա բա կա լո ւթ ե ան ց դէմ , կը յա յաարաբէ թէ երբեք

՝ կահ այ զինոԼորներլէ իրենք ալ կը հաշուեն մօտա– Որդին էր որ կը գրէր՛ չի զարէ ՜ւաււաա նե, ՛յլնե բուն խոլ ւովա -
կ՚րսէ թէ էկեղձ–
ւորապէս 15—20.000։ — « Լ՚Ըոքշւոէ շտէ բշէւէ, տէ ւ1 ^6ոք^^ա^ 1՚հօաա6; նո ւթե անց Հ ամ ար : Այս աոթիւ

.. Եթէ երբեմն ճարպիկութիւն կր Համարուի 1շ ^^^V^^ս շտէ 6էաւէ, 6է ւ1 &հոէ6 1յ. բշոտտշ; 1*օշւ1 ո՚շտէ նեալ մ հ/» սաՀ եց-ուցած են , Եանսէն , որ

չավէադանցեէ, ա^ղգելքՒԼ։ Համար օտարներու վրա յ , ^ս'սո թօւոէ, շէ ւ1 ^ահ^^^տտ6 ժշտ 1ւ6սշտ» * սւ նվերէ խոստովանութիւններ կատարած է՚

Հ։\ այդ մաբզանքբ վնասակար է մեր ներքին դործու– Կրճ IIIIII Ո I III ծ թէ լայնատարած , մենք պիտի քՀարմանալին այն է որ ճիշդ այս սլաՀ ուն բա­

նէութեան աեսակէաո.փ։ կարդասք ՀՀՅառաշ$>ն ու իր նմանները կարօտով ու նա կց ո լ իժ ի ւնն ե ր կը կա տ ա բ ո լ ի ն Մ ոսկուա յի մէշ ,

Այդաիսի փորձերով մեր ոտքը . գետնէն կը գուրգուրանքով :

կտրի , եւ երեւակայոլթիւնբ բոցավառելով, ոչ թէ ճ բ ա գ դ միշտ վառ , « 5 ա ռ ա ՛ ^ » : էր ինքնապա շտ պան ո ւթ ե ան անմ իշական մ իշոցնե–

: Լ ո յ ս Րմ ն է "Ր ձաՎյ այլ մշուշ։ X րէն : Հիթւէրի ձայնասփիւռը , ռ ո Ր ազատօրէն մ ը–

Վ ե ր շե ր ս շնորՀաւորելի աշխատանք մ ը կբ Այս «մ խ ի թ ա բական^էն վեր2 , աՀա քանի մը աիկ 1Լ ընէ ինք , անլուր սպառնալիքներ կը տեղար

Հաղորդէր Վա լան ս ի մ եր թղթակիցը ։ Գաղութին ցիրուցան նիշեր մեր գաղութ ին մասին : <Ճ.Պիաի գանք , պիտի արշաւենք , Լոնտոն ե՜նք

՝- Հոգեւոր Հովիւը փողոցէ փողոց , տունէ տուն քԼնգլիաՀա յ գաղութը \$ ւբ ո պա յի Հա յկական Օգոստոս 1 5ինֆ » . .

պատելով, յ^2™ոե՝ր է Լ\Գ^է՚ա մարդաՀամաբ մը կեդրոններուն ամէնէն բախտաւորը եղաւ այս պա­ Պաղարիւն Ան գլի ան , իրաւ է^ սարսուռ մը
ու ան–
՝•՝ կազմելէ ամէն մանրամասն ո ւթեամբ : տերազմին բնթացքին։ Համայնակուլ 2արգբ թե ֊ ԳԴաՑ » Բ ա յ ռ ոպասեց դէպքերուն , անխռով , ոբով–
վերջնական
՚լա^բ է նոյն՜ ծառայութիւնը սպասել միւս րեւս այնքան ալ անողոք չգանուեցաւ մեր փոքրա­ յոգդողդ : Ո5չ վայնասուն , ո՛չ իրարանցում

ճ Հոգեւոի Հովյիւ–ն1Հըւէն՝՝ ։ Հինդ - վեց քաՀանաներ Հոս թիւ֊ զո յ դ գազո ւթներուն Հանդէպ՝ Լոնտոն եւ Հ եաե ւ ան խո բա ակե լի Հաւատք ո լնէին
՚ ուեի%ք Հաշ­
Հ 8 ֊ – ՝ ա Հոգի ալ ՛Ա՝ արսէ յլ, առանց կրօն ա– Մանչէսթր : Գէ-^այէս օրեր բոլորեցիք դուք ամ^ն– յաղթանակին մ ասին ;
–ուելու
շրջանները։ թն չ կբ բանին անոնք, քրգ Ֆբանսայի թէ (Հունաստանի մէշ, բար բար Մենք՝ անգլիաբնակ Հայերս ալ մեր կարգին

կան արարողութիւններէն դուրս։ \,շանտուք, սական արշաւանքի մ ո լուծին տակ ՚. խորապէս Համոզուած֊ էինք որ Մեծն Բբիաանիան

Հարսն իք , կնունւք , մեռել,–—• ա յ ս շաՀաբեբ ղործե– Անտանելի չէք՛" 1 սակայն , մեր պայմանները անպայման պիտի շաՀէր պատերազմը։ Հինգ տար­

ՐՐկը սպառեին օրուան բոլոր ժամերը; նոյնիսկ 1940/՛ ամէնէն վտանգաւոր օրերուն ։ Մե– է՛ ան ընթացքին ես չՀանդիպեցայ Հայրենակիցի

Անշուշա միայն քաՀանաներ* դործր չէ րինբ, կարելի է բսել, աւելի Հողեկան տագնապ էր մ Մ որ ւոա-րբեր կարծիք ունենար ; Ո՛– կրնամ ըսել

֊ եւ կը պաՀան^է կազմակերպուած աշխատանք։ քան իրական ա ան շան ք : ֆբանսայի անկումէն թէ իո լորս սրտանց կբ բաղձայինքԳա շնա կիցներ ու

Մենք պաբզՂսպէս ազդանշան մըն է որ կու. ֊ վե^ր2<ւ բնականաբար մարդիկ լուր2 մաաՀոգու - ՛քա ղթ անա կին : «Եթէ Գերմանիան յաղթէ ք աշ -

աանք, արծարծելու Համ ար ուրիշ խնդիրներ , ո– թիւններ ունեցան , որովՀեաեւ գերմանական աբ ֊ խաբՀն ու քաղաքակրթութիւնը փոլէ կուգան՝» , կը

րոնք սերա կապ ունին Հիմնական Հարց՛ին Հ ետ ։ շալ մը դէսլի այս ափերը շատ ալ ան Հաւ անական կրկնէր Հայ բարեկամս անգ ա գ ա ր ։

չէր թուեր . մա՛նաւանդ ոբ ԱնոԼլիս* տակաւին վուրկ (Մնացեալը յաջորդով) ԺԻՐԱ8Ր

Fonds A.R.A.M