Page 118 - ARM_19-1945_02
P. 118
Լ Ա Յ ՌԱԶՄԻԿՆԵՐՈՒ ՄԻՈՒԹԵԱՆ թէւննեբով։ Ասոր Համար լաւագոյնն Է միանալ Խբօօճօո
Բ Ա 8 Ա Դ Ի Կ Ը Ն Դ ձ . ԺՈՂ.ՈՎ.Ը.1
կամաւո րնե բու Միութեան, յառաջ բերելու Հա շաատտ աււտատիյտ
մար կուռ կազմակերպութիւն մբՀ Օաոճ Ր»եա Մուտք 10 ֆ ր ֊ ֊ ֊ ք
լՐասիսեան • Փորձառութիւնը մեր մօա Է*
(ք*. եւ վերջին մաս) մ ենք գուբս ելած ենք ս թալակ կո չուած Համ ա .-. <ձգրեթէ իր մտածումները կ՝արտայայտէր» : Այգ
Զ– Վարպետեան (ներկայացուցիչ Ֆրանս* լսարաններէն : Վիբաւորական է 5—–Հի գրութիւ նամակով մառէ շալ Փէթէն , որ այն– ատեն փոխ -
լՀակաաի Նախկին կամաւոբներու Ա*.ի ո ւթե ան՝) * նը : Ազատ քուէներով պէտք է խառն վարչութիւն վարչապետ էր, կր սպառնար Հրաժարիլ, եթէ
\քեր Մ էութիւնը իր 30 տարուան գոյութեան ըն կազմ ել , առանց կ ա ն ո ն ա գ բ ա յ ի ն սեղմ ումնե բու : թշնամ ութ իւննե բ բ ա նմիջ ա պ է ս չգագրէին։ Այգ
զի -
թացքին որեւէ կազմակերպութենէ ՀբաՀանգ չէ Ամսաաւնի • Կ՝առաջարկեմ երկուստեք օրն էբ որ Փօլ Ռէյնօ Հրաժարեցաւ , Փէթէն վար -
ստացած X Օգնած ենք խոբՀ ր գ ա Հ ա յ գ ե ր ինե ր ո ւն ջումնեբ կատարելով կազմել մէկ Միութիւն, Վերջ չապետ եւ պետութեան Գէուխբ Հռչակուեցաւ ի-
ինչպէս նաեւ 39 40/՛ ոինուորնեբուն ։ Անկողմնա տալով Հակամաբաութեանց ; բ ի կո լան գէմ ել զինադադար խնդրեց կէս գիթ* -
կալ ենք եւ անշաՀախնգէբ ։ Ե ր իտասարգ զինուոր– Սարաֆեան ( կամաւոբներու Միութենէն) * րին ։ Հարցաքննութեան ատեն , որ տեղի կ^ունե
ներու թիւր կր չափաղանց է ր • երեք Հ աղա ր ր դըժ– Ընգ առաջ երթալով ձեր բաղձանքին , Տ ունիս 24ին նա բ բանտ ի խփիկին մ էջ , ամբաստանեալը պնդեց
ոլար թէ՜ անցնիք ։ Իսկ վարչրւթեան մէջ մեծէս - կբ կատարենք խառն րնգՀ * ժողով մը եւ Հոն թէ զինադադարէն մէկ ամիս վերԼ էթեն աբոլած
մտեֆոՀւթիւն 1ր ուզենք կազմել , քանի որ մենք փոր 5—–4ի յփգուածո փոփոխութեան ենթարկելով, դիկտ ա տ ո բտկան ի ր՚աւասո՚ււթիւններ՛բ եւ ՚ Հանրա -
ձառութիւն Ունինք Դ Հինգ տարի վեր^ կազմակեր քուէնեբու մեծամ ասնութեամբ կ^բնաբեսք նոր պետութեան ^ֆրանսական պետ ո ւթեան» վերա, -
պութիւն բ ձեզի ՜Հ Մենք մեռելներ ունինք եւ ատոնց վարչութիւն մը, լայն աեզ տալով երիտասարդու ծում բ ուրիշներուն կողմէ սաբքուած և իրեն պար
յ ի շատս* կը յարգելս լ Հա՛մար չենք ուզեր որ մեր թեան (բուււն ծափեր) : տադրուած էին է իր պատմութեան Համաձայն ,
աւանդութիւննեբը, մեր Միութեան* գոյնը ձեւա Մ* Ասաառլրեան Լավալն Է՜ր որ , 1940 կուլիսին Համոզեց Ֆրանսա յի
ԱՀա բանաձեւս* Ա) Ֆբ֊ ա զ գ * ժողովբ լ ի ա ղօ ր ո ւթ ի ւնն ե բ քուէարկել եւ
փոխուի ։ ր ան ս ա կան որ եւ է բանակի մէջ ծառայող Հայ Հանրապետութիւնբ Պետութեան վերածել ։ Մառէ–
Հ ր * ԲալՈլեան • ԱարսԷյլ իր շրջակայքով անՀ ատ կազմակերպել մէկ Մ իութեան մէջ, բԱան շալբ խոստովանեցաւ թէ այս լիազօր ո ւթիւնները
Հինգ Հազարէն աւելի զինուոր է տուած* մօտակայ անոնք 14—18^, 39—40^ թէ ք. ք՝. Լ, ք. ՛՜Ր. Ր. քուէարկած ատեն, մողովբ պայման գ ր ա ծ էր որ
պզտիկ գիւղի մր մէջ մեր ղինուորնեբուն թիլը\եՕի / - . ) Այս Մ իութիւնր բլլայ Հայկական եւ եթէ ան– սաՀմանագրութիւն մը մշակէ։ Արդարեւ Է^Ք
կր Հա՛սն՛ի Հ Եթէ 13 Հազար քք չափազանցուած ք^ք՛–՝ Հրաժեշտ է, այն ատեն միայն կապոլիլ օտար պատ բ ա ստած էր այդ սաՀ մ ան ա գ բ ութ ի ւն ը ՜, բ ա յ ց
մըն է , առնենք մ օտակա յ մ իջի՜՛ր եւ ըսենք ութ կազմակերպութեան մր Հետ : Գ ՚ ) Մ եծամ ասն ու - չուզեց յայտարարել, նկատի առնելով թշնամի
Հազար ; Փորձառութիւն բ իր մը չէ որ մեզի փո - թեան կամ փոքբամասնոլթեան խ-՚դիրր՝ չյարոլ - աւումբ ։
ԳՐ
խանցէք, ատիկա կեանքի մէջ շփուելէն , ծանօթ ո ւ ֊ ցանել, սակայն, պատւոյ աեղը տալ երէց ընկեր
Կբ կարծուի թէ մառէ շալին գատավա բու -
թիւններ , կապեր ստեղծեք էն յառաջ կուգայ եւ.
ներուն։ Գ .) Աոյն քիազմիկներոլ Մ իութիւն թ առա թիւնբ տեղի պիտի ունենա յ Տունիս 28 Տ ուլիս
դժուար չէ ձեռք բերել *. Ամէն մ ո զ ո վ ուր գ կլերի - ւելապէս ղրաղի իր անդամներ ո Լ նիւթական եւ 5 : Ոայց փաստարանբ նոր յետաձգում մ ո խնդրած
տասարգանայ , նոր ուժեր , նոր պաշտօնէութիւն բարոյական շաՀերու պաշտպանութեան գործով։ է.., որովՀետեւ շատ մբ սնտուկներ բացուած։ չե՚ե
Հրապարակ կուգան : Եթէ իրենց պիտի միանանք՝՛ ծ * ) Այս առթիւ կազմել առժամ եայ խառն մ արմ ին տակաւին եւ նոր փաստաթուղթերու քննո ւթ ի ւն բ
պարզապէս Հայկական կեանքի մէջ նոր Ա էութիւն մբ , ո րպէ սղի նախապատրաստական աշխատանք - ժամանակի կբ կարօտի ։•.
մր ստեղծած չրէէա լու Համ ար է , րա յ ց 5 \ի որո "երբ կատարէ , պատրաստելու Համար նոր ծրա - * * * Ապանիոյ արտաքին նախարարը Հետեւեալ
շումը պէտք է վերցնեն Հ Այս պայմանով կարելի է դիր - կանոնագիր մը , Հիմք առնելով նախկին յայտարարութիւնն բրաւ Լավալի Հ ամար. • «^ա֊
միանալ, այլապէս կեգր* Վարչութիւնս կը նախ - Մարտիկներու ծրագիր ֊ կանոնադիբբ։ Գեաո լ վալ կր նմանի մարդու մբ որ ծառ մբ կը փնտռէ Հ
ընտրէ զուտ 39—40 ռազմիկներէ բաղկացած Մի յլնգՀ . ժողովէն վաւերացնել պատրաստուած ծրա– ինքզինքը կախելու Համար»։
ութիւն մը կազմել, իր անջատ ՛ծրագիր ֊ կանո գիր ՜ կանոնադիբբ եւ Ըոարել կեգբ * ՎաՐէՈԼ– ՜
նագիրով եւ միանալովՍ, Ւ1. 0.*ինէ թիւնբ ։
վՀաբտուզա բո ւթեան այս երկ՛ար զեկոյցէն Ա յ ս բանաձեւր ոնդունուեցաւ ստուար մ եծա– ՛ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈՎ
վերջ սկսան բնգՀ * վիճաբանութիւնն երբ եւ խօսք մասնութեամբ ։ ՁԵՐԲԱԿԱԼՈՒԵՑԱՒ Անթոն Թուման, Նէօ -
4 առին մ օտաւո ր ա պ է ս քսան Հա յ ղին ո ւո բն ե բ ։ Կ՛՛ամ - Ուրեմն , եթէ Տունիս 24ի ընգՀ . Կողովին մէլ յէնկամի արգելարանին վարիչը, որ ամբաստան -
Գն
փոփեմ կարեւոբներբ : փսխուի 5 4ի յօդուածը եւ վարչութեան մ էք ուած է թէ 27.000 գերիներ ջարդել տուած է
Ալ. կոսաանդինեան Երկու Հիմնական բս– մտնեն գոնէ Հինգ երիտասարդներ , միացումը յա– դացիրներով ։ Ձերբակալողն է անգլիա ց ի Հ ար իւ
կղլաունքներու վրայ Հիմնուած պէաք է ԼՀԼԼաձ ,Ա*եր ՚ " " | "/ի"ւի գայ, այլապէս երիտասարդներս պիտի ր ա պետ մբ , որ –Հաւանաբար պիտի ստանայ Ամե–
պա բգեւբ
Մ ի ո ւթ իւն բ , նախ ազգային եւ յետ ո յ զինուոբնե– կազմեն ան Հատ Ռազմիկներու Միութիւն մր։ ր ի կա ց ինե բ ուն՛: խ ո ստացած , 1 00.000 ՜տ *՛։
րու շաՀ երր պա շտ պանելս լ ծառայող ա ռա ջ ա դր ո ւ– ՆՈՒՐ ՀԱՆ Թ՚ԼԹԱԳՐԱՄՆհՐՈՒ ՓՈԽԱՆԱԿՈՒԹԻՒՆԸ վեր–
ջ ա ց ա ծ բլլալով, կբ կարծուի թէ կառավաբութիւ–
թեամբ կբ պաՀ ու էր՛. Երկրին մէջ ամենամեծ կւՀւ֊ պաշտօնեաներ էին որ կբ վերադառնային ։ Մի*֊–* նո 250.000—300.000 միԼիսն ֆրանք շահած է Շըր–
սակցութիւնբ կո կազմեն բն կե բվար ականներ ր ո- կոգմէ , թե ր թե ր բ կբ գրեն թէ Համաձայնութիւն ^աբերութեան Հանուած Հին թղթադրամներու գոլ–
րոնք վճռապէս Հ ա կա ռակ են թագաւորի վերա - գ ո յացած էր երկու կառավարութեանց մ իջեւ , ա յ ս մարբ կբ Հաշուեն 549.000 միչիոն։ նեղու
Եպիբոսի
գաբձին ։ Գ$ ա յբագո յն ձ ա խա.կո զմեան անգամներ բ փո խա գրութեան Հ ամ ար , ուտե լիք ղրկուած էբ ԱԹԷՆՓԷՆ կր Հեռագրեն թէ ուտելիքի
շատ աւելի թշնամական գիրք բռնած են , ի"կ " ՚ ՜ Ա պան իա յ է ն , եւ 30 ոստիկան - ղին ո ւո րն ե բ պիտի թիւն ր եղերական Հանգամանք առած–՛ է
զատականները ել կաթոլիկներ բ թէեւ բաժնուած պաշտպանէ ին կառախումբը։ ԶոՀեբուն թիլր կր մ էջ ( Հ ի*–Ա * Հունաստան) , իսկ Աթէնքի ել .ուրիշ
են աւելի կամ պակաս , բայց Հաւանական չէ որ մեծ քաղաքներս ւ մէջ կաց ութ իւնբ կո բարւոքի։^–֊*
Հաշուեն 14 մեռեալ, 30 անՀետացած , 50 60 Աելանիկի 46.000 աքսորական Հրեաներէն վերա -
Լուբջ բնգգիմութիւն ցուցնեն; Եթէ թագաւորս՝ ծանր վիբաւոր ել բազմաթիւ թեթեւ վիրաւոբներ ։
վե ր ա գա ռն ա յ եւ փորձէ խառն գա Հ լիճ մը կազմել դարձած են միայն 45 Հոդի* ուբիշ 1100 Հոգի-յսէ
փախած
( քՒեբթ մբ Հազար կբ Հաշուէ Ա պան ի ա ց ին ե բ ո ւն ըլլալով , Հազիւ \ 200 Հրեաներ ողջ ՜մնա
իր կուսակիցներէն , պիաի դիմէ ս^ակո զ մ ե ա ն Հո ք^ւ՚՚՜ււ) ։ Փ բսուի թէ յարձակողներ ո ա ռ ե ւ ա ն գ ա ծ են
սանքներուն, որոնք իրենց գէմ պիտի Հանեն ոչ ցած 1ր Բ1 լան Ա ելանիկի մ էջ :
80 Հոգի ։ Տարձակումբ կատարուած էր քարերով ՄԱՀՈՒԱՆ ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԵՑԱՒ Անթէ Փավէլիչ ,
իբրեւ
միա յն ձախերբ , ա յլ եւ Գիմ ա գ ր ա կ ա ն ^ակատին եւ երկաթի կտորներով ։ Պ ա աոլՀ անն ե ր ր ջախջախ–
զանազան Հ ատո ւածնեբ բ : Ա յ ո պարագան կրնայ ուեցան , ճամբոբդնեբբ վար առնուեցան ել խո շ ՜ $7 բո ւա թ ի ո յ վար չապետ բ , որ ծանօթ է նաեւ
շատ ծանր. Հետեւանքներ ունենա լ , որովՀետեւ տ ան գ ո ւե ց ան , գ ո յքերր աւարի տրուեցան , ինչ - կազմ ա կե ր պի չր էթ՛ո ւկո ս լաւիոյ Ազեքսանգր թագա––
Պելժիա ստիպոզաբար պէտք ունի բանեցնելու ած– պէս կբ նկարագրեն թերթերը ։ Պաշտօնական ղե - լորին սպանութեան , Մարսէյլի մէջ ։
խաՀանքներբ , իսկ ամէնէն աւելի ՛այգ Հանքերուն կոյց մը չափազանցուած կը նկատէ լուրերը։ Մէկ ԳԵ՛ՐՄԱՆԻ ՈՏ Համայնավար կուսակցութիւնը
առածին
մ էջ է որ վճռական գիմ ագրութիլն կբ ց ո լցնեն ժամ վ երջո կարկլի եղաւ կառա խում բր ճամբա յ Տունիս 15//֊/ Հրատարակեց իր թերթին
թագաւորին ։ Հանել, բայց Հա յ ր ենա ս է բներ բ քիչ անգին պայթե թ իւր Հ եւ յա յտարա բութիւն մր ոբով կը ՚պաՀտնջէ
Լէօփոլտ թագաւորք։ ա չքէ ինկաւ , երր անձ - ցուցած է ին գի ե՜ր եւ կա ռա խ ո ւմբ ր Հ արկադրուե - ժողովրդավար կառավարութիւն ֊մը Հաստատել ,
նատոլբ եղաւ \ 940 Մայիսին , տեսնելով որ բա ցաւ Զ.ուիցերիա վերադառնալ եւ ւԻրնե*՛ Հասնելով , կռթնած Հ ամ ա յնավաբ , բնկեբվար ական ~ եւ –ուրիշ՜
վրայ։
նակը պիտի կոտորուի՛, Գեբմանաց իներբ քանի մբ ծանր վ ի ր ա ւո բն ե ր ը Հ իւանդանոց փո խա գրուեցան ։ Հ ակաֆաշական Հոսանքներու
տարի Հսկողութեան տակ պաՀեցէն գինքբ յ յետոյ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼ ԳՐԱՔՆՆՈՒԹԵԱՆ չԳիւմր Հաս,
՜պաշ
* * * Թերթ մը կբ գրէ թէ սպանիական «Կ ա - տ ատ ո զ Հ րամանագիր ր Հրատարակուեցաւ
ուեցաւ
աքսորեցին եւ ամ ե բ ի կեան բանակն էր որ աղա - պոյտ ղօ բ ա բաժ ին» ր ( Աղու լա ) , որ կազմ տօնաթերթին մէչ, Յունիս \6ին։
Համար,
տեց % Պելժիոյ ա զ ա տ ա գ ր ո ւ մ էն Վեր^ իր եղբայր բ արեւելեան ճակատին վբայ կռուելու կարծուի
կամա–
խնամակալ հնարուեցաւ , մինչեւ իր վեբագաբձբ , լուծուած է բ մէկ տարի առաջ, բ ա յ ց կբ ~ՎԵր1ւգԱր1ւԱ՚օ՝՜գ
բ ա յ ց բն կե ր վար ա կան կուսակցութ իւնբ անցեալ ա– թէ շա ւո ե ր ո կբ շարունակէ ին կռուիլ իբրեւ
միս պաՀանջեց որ Հրաժարի ։ ւոբներ : ԿՐԸՆՈՊԼ— Ող1 առողջ վերադարձան բռնի
աշխատանքէ Ջպուքճեան Մելքոն , ՏովՀաննէս
ԱքիւԱափ կռիւ **« բ,իլթէր կ՝իմանայ թէ սպանիական կառա– ՖէբաՀեան, Աւագեան (հուրէն,, էսէեան Նշան,Ա–
վարութիւնբ նոր ղօրք զրկած է Պիրէնեան սաՀմա–. ր ա պ ե ա ն ՏովՀաննէս , Ալանեան Տակոը, փմիլեան
ԱպաԱիացիԱեաւ Օհտ նադլուխ քւ , իբրեւ զգուշական միջոց , որպէսղի . Նշան, Թէրզիեան իհոպէր, Ապէնչեան Շաբլը, Ա–
օ Ֆ րանսա ապաստանած սպանիացի յեզափո խական– ւաղեան Վարուժան , Աւագեան քՕորէն ,՜ Մանուկ -
Ս պան ի ա կան կառավարութիւնը բողոքագիր նեբբ չկա ր են ան ներս մ անել ։ Պարսելոնա յի մ էջ եան Հայկ, Ե րկանեան Հրանգ , Օր* Գազանճեան
մը ուղղեց ֆրանսական կառավարութեան , ցաւա Հ ա կան գլի ա կան եւ Հա կա մ եր ի կեան ցոյցեր կա ֊ խաթուն :
լ ի միջադէպի մր առթիւ որ տեղի ունեցաւ ուրբաթ տ ա բ ո ւե ց ան առաջնորդութեամբ գ ե ր մ ան աղջը ֊ ՛քաղաքական աարաղիրներէն՝ Փափա զեան
ԱմրատՀ
կան մը ։ Տակոբ, Փ ա փ ա զ ե ա ն Օննիկ, *ԲէՀեաեան
օր, Շամպէռիի մէչ^Հ Տեղական թերթերթ զանազան
ձեւերով կր պատմեն դէպքը՛– 420 Սպանիացիներ Ո՞վտսբխո 19Հ0ի զինադադադ
իրենց երկիրը կր վերադառնային քՀոլիցերիո յ ՎԱՂԱՄԵՌԻԿ Տիկին Ֆլոբիցա Եղիազարեանի
ճամ րով • Կառախումբը Հյամպէռի Հասած ատեն, I ՚Լիրիրանշ I մ աՀ ո լան առթիւ փոխան ծաղկեպսա
Ֆրանսա յի Գիմադրական ճակատէն 7 800 Հոգի կի Լիոնէն Տիկիններ՝ Արշալոյս Ալթու՚եեան ել
կր սպասէ ին կայարանը; ՛Բանի մր Հոգի քարեր Ա առէշալ Փէթէն չորրորդ անգամ Հարցաքրն– Ոսկի Կիւլէզեան 2 0 0 ա կ ա ն ֆրանք կր նուիրեն Ֆր
նետեցին պատուՀաննեբուն ել կռիւ մը սկսաւ , նուելով գատավարութենէն առաջ յայտա - րան սաՀ այ Կ ա պոյտ Խաշին :
տեւելով մէկ <համ: Հ՚Րոմպա» կր գ ր է թէ յարձա րարեց թէ ինք անձնապէս պատասխանատու չի
կողներ ր կր կարծէին թէ կառախումբին մէչ1 կը կրնար Համարուիլ 1940 Ցունիսի զինադադարին Լոյս տեսաւ •ՆԱՐԴԵԱՆ ՇԻԹԵՐ
որոնք
ո ա՛հ ւ։ լ ի ն Վիշիի պաՀակներ (միլիսիէն), Համար , որովՀետեւ պարզապէս կառավարո ւթե աս
ժամանակին կռուած են ապստամբներուն գէմ * ՀրաՀանդով չարբեցաւ։ «Հաշտութեան պաՀանշ^ր Կ ւ ւ ա շ բսժԱսուլ
իսկ %իւմանիթէ» կ*բ֊"է թէ Ապանիացինեբր մեծ այնքան զօրաւոր էր որ, չեմ յիչեր թէ ո՛վ աւելի (Ուսոլլքնասիրոլթիւննհբ)
քանակութեամբ պաՀածոյ ուտելիք ունէին որ բարձր կը պոռար , եբեսփ՛ ժոզո°ւիը թէ ծերակոյ ԳԻՆ 150 Ֆ Ր Ա Ն * Գրեց՝ Շ– ՆԱՐԴՈԻՆԻ
բաժնուեցաւ գ ե ր ինեբուն եւ աքս ո բտկաններ ուն ։ տը»։ Երբ Հարցաքննիչները ՜ոյց տուին իր մէկ ԱնՀատական Հասցէներու գիրք ՜չի 1ԲՂոլՒր՝
Կառախումբը քանի մր ժամ վերջ վերադարձաւ նամակը, 1940 Ց ունիս 16 թուակիր , որով անքաւս խնդրանք չեղած։ Գրավաճառներու 10 օրինակէն
Զուիցերիա : զինադադար կը խնդրէբ , ամբաստանեալը րսաւ աւելի դիրք չի արուիր (զեղչ 20 առ Հարիւր) ւ
Վերջին տեղեկութեանց Համաձայն , կառա - թէ նամակը ոլրիշներր խ մ բ ա գ ր ա ծ էին եւ իրեն Ամէն խնդրանք եւ դրամ ուղղել 6ԱՌԱՋի։
խումրին մէջ սպանիացի կամաւո րնե ր չկային (Կ,ա– ներկայացուցին պարզապէս ստորագրելու Հա -
սՀհյտ զօրաբաժին) , ա՛յլ Գեր՛մանիա տարուած մար։ Սակայն խսւ1ա ւ։ վանեցս1լ թէ նս1մավր , Որ լ 6 Շտ^ոէ ։ .» ծ ա > յ ) ը է ճ ս ~
մէ\\ վտնոԼած , Օք^-ձնՕՐԱԻւ, 17, 1էս6 0օտ«տա6 - 139
Ապանիացինեբ , գ ե ս սլան ական եւ Հիւպատհսա կան մեքենագրուած էր ել իր գոյժեր՛ո՛ւս ԽբոտՀՈէ
Fonds A.R.A.M
Բ Ա 8 Ա Դ Ի Կ Ը Ն Դ ձ . ԺՈՂ.ՈՎ.Ը.1
կամաւո րնե բու Միութեան, յառաջ բերելու Հա շաատտ աււտատիյտ
մար կուռ կազմակերպութիւն մբՀ Օաոճ Ր»եա Մուտք 10 ֆ ր ֊ ֊ ֊ ք
լՐասիսեան • Փորձառութիւնը մեր մօա Է*
(ք*. եւ վերջին մաս) մ ենք գուբս ելած ենք ս թալակ կո չուած Համ ա .-. <ձգրեթէ իր մտածումները կ՝արտայայտէր» : Այգ
Զ– Վարպետեան (ներկայացուցիչ Ֆրանս* լսարաններէն : Վիբաւորական է 5—–Հի գրութիւ նամակով մառէ շալ Փէթէն , որ այն– ատեն փոխ -
լՀակաաի Նախկին կամաւոբներու Ա*.ի ո ւթե ան՝) * նը : Ազատ քուէներով պէտք է խառն վարչութիւն վարչապետ էր, կր սպառնար Հրաժարիլ, եթէ
\քեր Մ էութիւնը իր 30 տարուան գոյութեան ըն կազմ ել , առանց կ ա ն ո ն ա գ բ ա յ ի ն սեղմ ումնե բու : թշնամ ութ իւննե բ բ ա նմիջ ա պ է ս չգագրէին։ Այգ
զի -
թացքին որեւէ կազմակերպութենէ ՀբաՀանգ չէ Ամսաաւնի • Կ՝առաջարկեմ երկուստեք օրն էբ որ Փօլ Ռէյնօ Հրաժարեցաւ , Փէթէն վար -
ստացած X Օգնած ենք խոբՀ ր գ ա Հ ա յ գ ե ր ինե ր ո ւն ջումնեբ կատարելով կազմել մէկ Միութիւն, Վերջ չապետ եւ պետութեան Գէուխբ Հռչակուեցաւ ի-
ինչպէս նաեւ 39 40/՛ ոինուորնեբուն ։ Անկողմնա տալով Հակամաբաութեանց ; բ ի կո լան գէմ ել զինադադար խնդրեց կէս գիթ* -
կալ ենք եւ անշաՀախնգէբ ։ Ե ր իտասարգ զինուոր– Սարաֆեան ( կամաւոբներու Միութենէն) * րին ։ Հարցաքննութեան ատեն , որ տեղի կ^ունե
ներու թիւր կր չափաղանց է ր • երեք Հ աղա ր ր դըժ– Ընգ առաջ երթալով ձեր բաղձանքին , Տ ունիս 24ին նա բ բանտ ի խփիկին մ էջ , ամբաստանեալը պնդեց
ոլար թէ՜ անցնիք ։ Իսկ վարչրւթեան մէջ մեծէս - կբ կատարենք խառն րնգՀ * ժողով մը եւ Հոն թէ զինադադարէն մէկ ամիս վերԼ էթեն աբոլած
մտեֆոՀւթիւն 1ր ուզենք կազմել , քանի որ մենք փոր 5—–4ի յփգուածո փոփոխութեան ենթարկելով, դիկտ ա տ ո բտկան ի ր՚աւասո՚ււթիւններ՛բ եւ ՚ Հանրա -
ձառութիւն Ունինք Դ Հինգ տարի վեր^ կազմակեր քուէնեբու մեծամ ասնութեամբ կ^բնաբեսք նոր պետութեան ^ֆրանսական պետ ո ւթեան» վերա, -
պութիւն բ ձեզի ՜Հ Մենք մեռելներ ունինք եւ ատոնց վարչութիւն մը, լայն աեզ տալով երիտասարդու ծում բ ուրիշներուն կողմէ սաբքուած և իրեն պար
յ ի շատս* կը յարգելս լ Հա՛մար չենք ուզեր որ մեր թեան (բուււն ծափեր) : տադրուած էին է իր պատմութեան Համաձայն ,
աւանդութիւննեբը, մեր Միութեան* գոյնը ձեւա Մ* Ասաառլրեան Լավալն Է՜ր որ , 1940 կուլիսին Համոզեց Ֆրանսա յի
ԱՀա բանաձեւս* Ա) Ֆբ֊ ա զ գ * ժողովբ լ ի ա ղօ ր ո ւթ ի ւնն ե բ քուէարկել եւ
փոխուի ։ ր ան ս ա կան որ եւ է բանակի մէջ ծառայող Հայ Հանրապետութիւնբ Պետութեան վերածել ։ Մառէ–
Հ ր * ԲալՈլեան • ԱարսԷյլ իր շրջակայքով անՀ ատ կազմակերպել մէկ Մ իութեան մէջ, բԱան շալբ խոստովանեցաւ թէ այս լիազօր ո ւթիւնները
Հինգ Հազարէն աւելի զինուոր է տուած* մօտակայ անոնք 14—18^, 39—40^ թէ ք. ք՝. Լ, ք. ՛՜Ր. Ր. քուէարկած ատեն, մողովբ պայման գ ր ա ծ էր որ
պզտիկ գիւղի մր մէջ մեր ղինուորնեբուն թիլը\եՕի / - . ) Այս Մ իութիւնր բլլայ Հայկական եւ եթէ ան– սաՀմանագրութիւն մը մշակէ։ Արդարեւ Է^Ք
կր Հա՛սն՛ի Հ Եթէ 13 Հազար քք չափազանցուած ք^ք՛–՝ Հրաժեշտ է, այն ատեն միայն կապոլիլ օտար պատ բ ա ստած էր այդ սաՀ մ ան ա գ բ ութ ի ւն ը ՜, բ ա յ ց
մըն է , առնենք մ օտակա յ մ իջի՜՛ր եւ ըսենք ութ կազմակերպութեան մր Հետ : Գ ՚ ) Մ եծամ ասն ու - չուզեց յայտարարել, նկատի առնելով թշնամի
Հազար ; Փորձառութիւն բ իր մը չէ որ մեզի փո - թեան կամ փոքբամասնոլթեան խ-՚դիրր՝ չյարոլ - աւումբ ։
ԳՐ
խանցէք, ատիկա կեանքի մէջ շփուելէն , ծանօթ ո ւ ֊ ցանել, սակայն, պատւոյ աեղը տալ երէց ընկեր
Կբ կարծուի թէ մառէ շալին գատավա բու -
թիւններ , կապեր ստեղծեք էն յառաջ կուգայ եւ.
ներուն։ Գ .) Աոյն քիազմիկներոլ Մ իութիւն թ առա թիւնբ տեղի պիտի ունենա յ Տունիս 28 Տ ուլիս
դժուար չէ ձեռք բերել *. Ամէն մ ո զ ո վ ուր գ կլերի - ւելապէս ղրաղի իր անդամներ ո Լ նիւթական եւ 5 : Ոայց փաստարանբ նոր յետաձգում մ ո խնդրած
տասարգանայ , նոր ուժեր , նոր պաշտօնէութիւն բարոյական շաՀերու պաշտպանութեան գործով։ է.., որովՀետեւ շատ մբ սնտուկներ բացուած։ չե՚ե
Հրապարակ կուգան : Եթէ իրենց պիտի միանանք՝՛ ծ * ) Այս առթիւ կազմել առժամ եայ խառն մ արմ ին տակաւին եւ նոր փաստաթուղթերու քննո ւթ ի ւն բ
պարզապէս Հայկական կեանքի մէջ նոր Ա էութիւն մբ , ո րպէ սղի նախապատրաստական աշխատանք - ժամանակի կբ կարօտի ։•.
մր ստեղծած չրէէա լու Համ ար է , րա յ ց 5 \ի որո "երբ կատարէ , պատրաստելու Համար նոր ծրա - * * * Ապանիոյ արտաքին նախարարը Հետեւեալ
շումը պէտք է վերցնեն Հ Այս պայմանով կարելի է դիր - կանոնագիր մը , Հիմք առնելով նախկին յայտարարութիւնն բրաւ Լավալի Հ ամար. • «^ա֊
միանալ, այլապէս կեգր* Վարչութիւնս կը նախ - Մարտիկներու ծրագիր ֊ կանոնադիբբ։ Գեաո լ վալ կր նմանի մարդու մբ որ ծառ մբ կը փնտռէ Հ
ընտրէ զուտ 39—40 ռազմիկներէ բաղկացած Մի յլնգՀ . ժողովէն վաւերացնել պատրաստուած ծրա– ինքզինքը կախելու Համար»։
ութիւն մը կազմել, իր անջատ ՛ծրագիր ֊ կանո գիր ՜ կանոնադիբբ եւ Ըոարել կեգբ * ՎաՐէՈԼ– ՜
նագիրով եւ միանալովՍ, Ւ1. 0.*ինէ թիւնբ ։
վՀաբտուզա բո ւթեան այս երկ՛ար զեկոյցէն Ա յ ս բանաձեւր ոնդունուեցաւ ստուար մ եծա– ՛ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈՎ
վերջ սկսան բնգՀ * վիճաբանութիւնն երբ եւ խօսք մասնութեամբ ։ ՁԵՐԲԱԿԱԼՈՒԵՑԱՒ Անթոն Թուման, Նէօ -
4 առին մ օտաւո ր ա պ է ս քսան Հա յ ղին ո ւո բն ե բ ։ Կ՛՛ամ - Ուրեմն , եթէ Տունիս 24ի ընգՀ . Կողովին մէլ յէնկամի արգելարանին վարիչը, որ ամբաստան -
Գն
փոփեմ կարեւոբներբ : փսխուի 5 4ի յօդուածը եւ վարչութեան մ էք ուած է թէ 27.000 գերիներ ջարդել տուած է
Ալ. կոսաանդինեան Երկու Հիմնական բս– մտնեն գոնէ Հինգ երիտասարդներ , միացումը յա– դացիրներով ։ Ձերբակալողն է անգլիա ց ի Հ ար իւ
կղլաունքներու վրայ Հիմնուած պէաք է ԼՀԼԼաձ ,Ա*եր ՚ " " | "/ի"ւի գայ, այլապէս երիտասարդներս պիտի ր ա պետ մբ , որ –Հաւանաբար պիտի ստանայ Ամե–
պա բգեւբ
Մ ի ո ւթ իւն բ , նախ ազգային եւ յետ ո յ զինուոբնե– կազմեն ան Հատ Ռազմիկներու Միութիւն մր։ ր ի կա ց ինե բ ուն՛: խ ո ստացած , 1 00.000 ՜տ *՛։
րու շաՀ երր պա շտ պանելս լ ծառայող ա ռա ջ ա դր ո ւ– ՆՈՒՐ ՀԱՆ Թ՚ԼԹԱԳՐԱՄՆհՐՈՒ ՓՈԽԱՆԱԿՈՒԹԻՒՆԸ վեր–
ջ ա ց ա ծ բլլալով, կբ կարծուի թէ կառավաբութիւ–
թեամբ կբ պաՀ ու էր՛. Երկրին մէջ ամենամեծ կւՀւ֊ պաշտօնեաներ էին որ կբ վերադառնային ։ Մի*֊–* նո 250.000—300.000 միԼիսն ֆրանք շահած է Շըր–
սակցութիւնբ կո կազմեն բն կե բվար ականներ ր ո- կոգմէ , թե ր թե ր բ կբ գրեն թէ Համաձայնութիւն ^աբերութեան Հանուած Հին թղթադրամներու գոլ–
րոնք վճռապէս Հ ա կա ռակ են թագաւորի վերա - գ ո յացած էր երկու կառավարութեանց մ իջեւ , ա յ ս մարբ կբ Հաշուեն 549.000 միչիոն։ նեղու
Եպիբոսի
գաբձին ։ Գ$ ա յբագո յն ձ ա խա.կո զմեան անգամներ բ փո խա գրութեան Հ ամ ար , ուտե լիք ղրկուած էբ ԱԹԷՆՓԷՆ կր Հեռագրեն թէ ուտելիքի
շատ աւելի թշնամական գիրք բռնած են , ի"կ " ՚ ՜ Ա պան իա յ է ն , եւ 30 ոստիկան - ղին ո ւո րն ե բ պիտի թիւն ր եղերական Հանգամանք առած–՛ է
զատականները ել կաթոլիկներ բ թէեւ բաժնուած պաշտպանէ ին կառախումբը։ ԶոՀեբուն թիլր կր մ էջ ( Հ ի*–Ա * Հունաստան) , իսկ Աթէնքի ել .ուրիշ
են աւելի կամ պակաս , բայց Հաւանական չէ որ մեծ քաղաքներս ւ մէջ կաց ութ իւնբ կո բարւոքի։^–֊*
Հաշուեն 14 մեռեալ, 30 անՀետացած , 50 60 Աելանիկի 46.000 աքսորական Հրեաներէն վերա -
Լուբջ բնգգիմութիւն ցուցնեն; Եթէ թագաւորս՝ ծանր վիբաւոր ել բազմաթիւ թեթեւ վիրաւոբներ ։
վե ր ա գա ռն ա յ եւ փորձէ խառն գա Հ լիճ մը կազմել դարձած են միայն 45 Հոդի* ուբիշ 1100 Հոգի-յսէ
փախած
( քՒեբթ մբ Հազար կբ Հաշուէ Ա պան ի ա ց ին ե բ ո ւն ըլլալով , Հազիւ \ 200 Հրեաներ ողջ ՜մնա
իր կուսակիցներէն , պիաի դիմէ ս^ակո զ մ ե ա ն Հո ք^ւ՚՚՜ււ) ։ Փ բսուի թէ յարձակողներ ո ա ռ ե ւ ա ն գ ա ծ են
սանքներուն, որոնք իրենց գէմ պիտի Հանեն ոչ ցած 1ր Բ1 լան Ա ելանիկի մ էջ :
80 Հոգի ։ Տարձակումբ կատարուած էր քարերով ՄԱՀՈՒԱՆ ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԵՑԱՒ Անթէ Փավէլիչ ,
իբրեւ
միա յն ձախերբ , ա յլ եւ Գիմ ա գ ր ա կ ա ն ^ակատին եւ երկաթի կտորներով ։ Պ ա աոլՀ անն ե ր ր ջախջախ–
զանազան Հ ատո ւածնեբ բ : Ա յ ո պարագան կրնայ ուեցան , ճամբոբդնեբբ վար առնուեցան ել խո շ ՜ $7 բո ւա թ ի ո յ վար չապետ բ , որ ծանօթ է նաեւ
շատ ծանր. Հետեւանքներ ունենա լ , որովՀետեւ տ ան գ ո ւե ց ան , գ ո յքերր աւարի տրուեցան , ինչ - կազմ ա կե ր պի չր էթ՛ո ւկո ս լաւիոյ Ազեքսանգր թագա––
Պելժիա ստիպոզաբար պէտք ունի բանեցնելու ած– պէս կբ նկարագրեն թերթերը ։ Պաշտօնական ղե - լորին սպանութեան , Մարսէյլի մէջ ։
խաՀանքներբ , իսկ ամէնէն աւելի ՛այգ Հանքերուն կոյց մը չափազանցուած կը նկատէ լուրերը։ Մէկ ԳԵ՛ՐՄԱՆԻ ՈՏ Համայնավար կուսակցութիւնը
առածին
մ էջ է որ վճռական գիմ ագրութիլն կբ ց ո լցնեն ժամ վ երջո կարկլի եղաւ կառա խում բր ճամբա յ Տունիս 15//֊/ Հրատարակեց իր թերթին
թագաւորին ։ Հանել, բայց Հա յ ր ենա ս է բներ բ քիչ անգին պայթե թ իւր Հ եւ յա յտարա բութիւն մր ոբով կը ՚պաՀտնջէ
Լէօփոլտ թագաւորք։ ա չքէ ինկաւ , երր անձ - ցուցած է ին գի ե՜ր եւ կա ռա խ ո ւմբ ր Հ արկադրուե - ժողովրդավար կառավարութիւն ֊մը Հաստատել ,
նատոլբ եղաւ \ 940 Մայիսին , տեսնելով որ բա ցաւ Զ.ուիցերիա վերադառնալ եւ ւԻրնե*՛ Հասնելով , կռթնած Հ ամ ա յնավաբ , բնկեբվար ական ~ եւ –ուրիշ՜
վրայ։
նակը պիտի կոտորուի՛, Գեբմանաց իներբ քանի մբ ծանր վ ի ր ա ւո բն ե ր ը Հ իւանդանոց փո խա գրուեցան ։ Հ ակաֆաշական Հոսանքներու
տարի Հսկողութեան տակ պաՀեցէն գինքբ յ յետոյ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼ ԳՐԱՔՆՆՈՒԹԵԱՆ չԳիւմր Հաս,
՜պաշ
* * * Թերթ մը կբ գրէ թէ սպանիական «Կ ա - տ ատ ո զ Հ րամանագիր ր Հրատարակուեցաւ
ուեցաւ
աքսորեցին եւ ամ ե բ ի կեան բանակն էր որ աղա - պոյտ ղօ բ ա բաժ ին» ր ( Աղու լա ) , որ կազմ տօնաթերթին մէչ, Յունիս \6ին։
Համար,
տեց % Պելժիոյ ա զ ա տ ա գ ր ո ւ մ էն Վեր^ իր եղբայր բ արեւելեան ճակատին վբայ կռուելու կարծուի
կամա–
խնամակալ հնարուեցաւ , մինչեւ իր վեբագաբձբ , լուծուած է բ մէկ տարի առաջ, բ ա յ ց կբ ~ՎԵր1ւգԱր1ւԱ՚օ՝՜գ
բ ա յ ց բն կե ր վար ա կան կուսակցութ իւնբ անցեալ ա– թէ շա ւո ե ր ո կբ շարունակէ ին կռուիլ իբրեւ
միս պաՀանջեց որ Հրաժարի ։ ւոբներ : ԿՐԸՆՈՊԼ— Ող1 առողջ վերադարձան բռնի
աշխատանքէ Ջպուքճեան Մելքոն , ՏովՀաննէս
ԱքիւԱափ կռիւ **« բ,իլթէր կ՝իմանայ թէ սպանիական կառա– ՖէբաՀեան, Աւագեան (հուրէն,, էսէեան Նշան,Ա–
վարութիւնբ նոր ղօրք զրկած է Պիրէնեան սաՀմա–. ր ա պ ե ա ն ՏովՀաննէս , Ալանեան Տակոը, փմիլեան
ԱպաԱիացիԱեաւ Օհտ նադլուխ քւ , իբրեւ զգուշական միջոց , որպէսղի . Նշան, Թէրզիեան իհոպէր, Ապէնչեան Շաբլը, Ա–
օ Ֆ րանսա ապաստանած սպանիացի յեզափո խական– ւաղեան Վարուժան , Աւագեան քՕորէն ,՜ Մանուկ -
Ս պան ի ա կան կառավարութիւնը բողոքագիր նեբբ չկա ր են ան ներս մ անել ։ Պարսելոնա յի մ էջ եան Հայկ, Ե րկանեան Հրանգ , Օր* Գազանճեան
մը ուղղեց ֆրանսական կառավարութեան , ցաւա Հ ա կան գլի ա կան եւ Հա կա մ եր ի կեան ցոյցեր կա ֊ խաթուն :
լ ի միջադէպի մր առթիւ որ տեղի ունեցաւ ուրբաթ տ ա բ ո ւե ց ան առաջնորդութեամբ գ ե ր մ ան աղջը ֊ ՛քաղաքական աարաղիրներէն՝ Փափա զեան
ԱմրատՀ
կան մը ։ Տակոբ, Փ ա փ ա զ ե ա ն Օննիկ, *ԲէՀեաեան
օր, Շամպէռիի մէչ^Հ Տեղական թերթերթ զանազան
ձեւերով կր պատմեն դէպքը՛– 420 Սպանիացիներ Ո՞վտսբխո 19Հ0ի զինադադադ
իրենց երկիրը կր վերադառնային քՀոլիցերիո յ ՎԱՂԱՄԵՌԻԿ Տիկին Ֆլոբիցա Եղիազարեանի
ճամ րով • Կառախումբը Հյամպէռի Հասած ատեն, I ՚Լիրիրանշ I մ աՀ ո լան առթիւ փոխան ծաղկեպսա
Ֆրանսա յի Գիմադրական ճակատէն 7 800 Հոգի կի Լիոնէն Տիկիններ՝ Արշալոյս Ալթու՚եեան ել
կր սպասէ ին կայարանը; ՛Բանի մր Հոգի քարեր Ա առէշալ Փէթէն չորրորդ անգամ Հարցաքրն– Ոսկի Կիւլէզեան 2 0 0 ա կ ա ն ֆրանք կր նուիրեն Ֆր
նետեցին պատուՀաննեբուն ել կռիւ մը սկսաւ , նուելով գատավարութենէն առաջ յայտա - րան սաՀ այ Կ ա պոյտ Խաշին :
տեւելով մէկ <համ: Հ՚Րոմպա» կր գ ր է թէ յարձա րարեց թէ ինք անձնապէս պատասխանատու չի
կողներ ր կր կարծէին թէ կառախումբին մէչ1 կը կրնար Համարուիլ 1940 Ցունիսի զինադադարին Լոյս տեսաւ •ՆԱՐԴԵԱՆ ՇԻԹԵՐ
որոնք
ո ա՛հ ւ։ լ ի ն Վիշիի պաՀակներ (միլիսիէն), Համար , որովՀետեւ պարզապէս կառավարո ւթե աս
ժամանակին կռուած են ապստամբներուն գէմ * ՀրաՀանդով չարբեցաւ։ «Հաշտութեան պաՀանշ^ր Կ ւ ւ ա շ բսժԱսուլ
իսկ %իւմանիթէ» կ*բ֊"է թէ Ապանիացինեբր մեծ այնքան զօրաւոր էր որ, չեմ յիչեր թէ ո՛վ աւելի (Ուսոլլքնասիրոլթիւննհբ)
քանակութեամբ պաՀածոյ ուտելիք ունէին որ բարձր կը պոռար , եբեսփ՛ ժոզո°ւիը թէ ծերակոյ ԳԻՆ 150 Ֆ Ր Ա Ն * Գրեց՝ Շ– ՆԱՐԴՈԻՆԻ
բաժնուեցաւ գ ե ր ինեբուն եւ աքս ո բտկաններ ուն ։ տը»։ Երբ Հարցաքննիչները ՜ոյց տուին իր մէկ ԱնՀատական Հասցէներու գիրք ՜չի 1ԲՂոլՒր՝
Կառախումբը քանի մր ժամ վերջ վերադարձաւ նամակը, 1940 Ց ունիս 16 թուակիր , որով անքաւս խնդրանք չեղած։ Գրավաճառներու 10 օրինակէն
Զուիցերիա : զինադադար կը խնդրէբ , ամբաստանեալը րսաւ աւելի դիրք չի արուիր (զեղչ 20 առ Հարիւր) ւ
Վերջին տեղեկութեանց Համաձայն , կառա - թէ նամակը ոլրիշներր խ մ բ ա գ ր ա ծ էին եւ իրեն Ամէն խնդրանք եւ դրամ ուղղել 6ԱՌԱՋի։
խումրին մէջ սպանիացի կամաւո րնե ր չկային (Կ,ա– ներկայացուցին պարզապէս ստորագրելու Հա -
սՀհյտ զօրաբաժին) , ա՛յլ Գեր՛մանիա տարուած մար։ Սակայն խսւ1ա ւ։ վանեցս1լ թէ նս1մավր , Որ լ 6 Շտ^ոէ ։ .» ծ ա > յ ) ը է ճ ս ~
մէ\\ վտնոԼած , Օք^-ձնՕՐԱԻւ, 17, 1էս6 0օտ«տա6 - 139
Ապանիացինեբ , գ ե ս սլան ական եւ Հիւպատհսա կան մեքենագրուած էր ել իր գոյժեր՛ո՛ւս ԽբոտՀՈէ
Fonds A.R.A.M