Page 63 - ARM_19-1948_04
P. 63
Թ Ո Ի Ր ՛Բ Ի Ա Ո՚ուսիոյ միջել պատերազմ ծ՜ագի, կռիւը երբեք 1 9 3 8 ^ , Հազիւ 1 6 տարեկանը լրացած , կը
չ ի կրնար տեղական հանգամանք ստանալ։ Ոելէ մտնէ Լշ§ւօո ^^է^^^ո§^^6/ աՀարկու գսլըոցին մէջ՛.
Ո՞Վ ՊԻՏԻ ՀՈԳԱՅ ՍՊԱՌԱԶԻՆՈՒԹԵԱՆՑ յարձա՛կում անպայման, համաշխարհային հրդեհ Թէ ինչ բս/և կը մզէ այդպիսի քայլ մը առնելու,
ԵԱԽԲԵՐԸ յառաջ պիտի բերէ։կբ հետեւի թէ համաշխարհա մնացած է գաղտնիք։ Աղիայն մեր Վրէմր իր ան>–
յին՝՛ խաղաղութեան մասին պէտք է մտածել : նկուն ՛նկարագրով եւ քաջութեամբ շուտովսիրելի
Այգ պարագային ազդերը իրենց կարոզու. - կը դառնայ իր ընկերներուն Հ Կը ստանայ զինուո
;
խՄԲ՚– Հ Վաթան »ի խմբագրապետ Ահմէտ թեան չափով պէտք է մասնակցին՛ հաւաք/սքչան րական խաչ ե լ զանազան պթյ տուան շանն եր
մ ին֊–
էյ՛ին Եալման Հետեւեալ խմբագրականը գրած է, պաշտպա՛նութեան ծախքերուն : Վեց տաբի անընդՀատ կը կռուի :
վԹուրքիո յ զինուորական պատասխանատու ա- Հակառակ ամերիկեան թանկագին օժանղա ֊ Իր բանակն էր որ Ափրիկէի խորեբէ\ն
թիւնը՝^ խորագրով * կութեաՀն , գեռ արտաքին վտանգին ղիմաղրելու չ\եւ Ալպեան լեռներր ԳՐՈ^ տալով գեր
Նախագահ Թրումրնի տեղեկագրէի) տեղե յատկացուցա՛ծ ենք մեր ելմտացոյցին կէսը։ ման՛ական եւ իտալական աՀարկու ումերուն , կ*ա–
կացանք թէ Ամերիկա արժէքալոր օժանդակու֊ Երբեք նպատակչոլնթնք մեր վրայ գութ հրա ղատագրէբ 3)բանսան , Մարսէյլէն մինչեւ Պէլֆոռ,
թիւեներ կատարած է մեր բանակին ։\,աիւորդ պա ւիրելով աւերի դրամ փրցնելու ։ ՛Բանի որ հաւա ուր տեղի կ՚ունենայ պատերազմի ամէնէն՛ աՀար՝–~
տերազմին փորձառոլթենէն օգտոլելով., Ամերիկա քական նպատակի մը կը ծ՜առայենք , այդ նպատա կոլ կռիւներէն մին ։
1լօգնէ զանազան երկիր&երոլ, որպէսղի նոր անա կին՝, յատկացուած ծախքերուն՛ հալաս ա ր չափով Զին՚քը տեսած էինք վերջին անգամ . . • խնդու
կնկալի մը առֆել չգտնուի ։ Այգ օգնութեան շնոր պարտաւոր են մասնակցիլ նաեւ շ ա հ գրգռոլող ֊ մը երերին \ Գարձած էր աՀաբկյէլ. իբիտասարգ մր
հիւ Հունաստան յաՓողեցալ զսպել համայնավար սերը է Հ^այու զմայլելի աչքերով։ Գնաց կռուելու եւ է
աւաղ, շե
ըմբոստութիւնը : Պէտք չէ մոռնալ որ Բ՛ուսերը յարձակում կը փորէն– քանի 0ր առաջ միայն խաղաղութեան ԱեւԱն–
Տարբեր է սակայն Թուրքիոյ կացութիւն՛ը։ գոր՛ծեն այն երկիրներուն վր՛այ, որ՛ո՛նք ան ա Լ սա կ՚իյնար գերմանական Հողի վրայ,
Մենք յառաջապահի՝ կարեւոր դեր մը կը կատա պէս տկար են : Թուրքիս յ տնտեսական ւո ա՛ռին մօտ։ Են<չ աՀարկոլ բախտ եւ ինչ սարսա
րենք։ Ա՚ենք էինք միայն որ պատերազմէն վերթ ուժը պիտի սպառի , եթէ շարոմնակէ ամբողք փելի ճակատագիր ա յս դմբախտ երիտասարդին
գիմադրեցինք (Սուսեր ուն ; աշխարհի հաշւոյն պահակի գեր կատարել ե լ իր որ զոՀ գտցած էր 21 տարեկան Հասակին , խոր
Աբգի պայմաններուն մէջ եթէ Թուրքիոյ ել ան տ ե ս ա կա՛՛ւ՝ ամբ" ուժ՜ը ա յ դ նպատակին յատ սուգի մատնելով իր սիբելինեբր : /»ր յ ի շատ ակր
կացնել է միշտ վառ պիտի մնայ։
Մէկ կոզքէ եթէ զինուորական ուժ՜ը կը զօրա Բոլոր Վբէմնեբու եւ Հայորգինեբու որոնք
չէ , բայց սուտ խուլերուն համար օգտակար կր ցն՛ենք,միւս կողմէ կը տկարանա ք երկրին տնտե ին՛կան յաւէտ , պարսիկ բանաստեղծի սա տո–
՛է, այ դառնալ ։ սական կաբողոլթիւնր , ՛որ նոյնքա\ն՛ մեծ վտանգ զ ե րը չ ե®ն մ արմն ացն եր մեր սրտէն բխա՝ծ ան Հ ո ւն
Գիտէք որ խոր յարգանքով լեցուած՜ ենք ընդ– մըն է , ղայբոյթր Ան Հաս կան ա լք։ ին գէմ *
հանրապէս բոլորին հանդէպ ։ Ոխակալութիւն ու– Սարդէն ՄԱԿի ծրագրին 5\րգ յօգուածին\ Հա– ^ Որքան որ ալ գեղան՛ի էր եւ Հասակը սրտա
նթնք ե լ կը պահենք մի միայն Թուրքին, մեզ այս մ աձայն։, միւս ազգեր ր պարտաւոր են օգնել յար գրաւ, կարծես թէ րլլար մէկ նոճի ծառ, բայց
վիճակթև, հասցնող թրքութեան գէմ ։ Մեր հա. ձակման՛ վտանգի ենթակայ երկիրներուն տ ՚քթնք գծող նկար ի չր խնդութեան այգ շէն վայրին
մակրելի բանաստեղծներէն մէկը, զո՝Ր՝ յաճախ ՛Բանի որ Հ ա ւաքա կան է վտանգը , ծա իքքերն ա ք մէջ* է*^1Հո^*~ արդեօք մաՀ սաՀմանեց , այդ կէտր
պաշտպանած ՛են Զոմոլնիք, ուղղակի կամ անուղ Հաւաքական պէտք է րլ լանւ : Այգ նպատակով մեզ մութ մնաց ի ս պ ա ո» :
ղակի, ահա թէ ինչ կը գրէ՛ Նարդունիի («Հայ - Թուրքիա պարտաւոր է իսկոյն շփման մէջ մտնեք Այս տողերը իրըեւ փոմԼջ մը ծաղիկ քո*~
շիրիմիդ վրայ, ոիրելի Վրէմ ...
Բոյմ» , Օգոստոս , 1948)։ մեծ պե տ ութի լեն՛եր ո ւն Հետ % թարմ
«ծճ– որպէսղի բան մը չմնայ սրտիս վրայ, Ոչ ոք կրնայ կասկած ի լ մեր քաջութենէն , Հ. ԵԱՓՈՒՃԵԱՆ
թ ո յ լ տուէք որ աւելցնեմ մի գրէք այլեւս <Տ.Եր– րայց քաջութեան Հետ կապ չունի իր ումերէն
կունք» թերթին վերչդն թիլին մէչ ձեր գրածին վեր նիւթական բեռան տակ մտնել Հաւաքական
պէս էքեր , նո յնիսկ ուրացէք եւ դատապարտեցէք նպատակի մր Համար է ՄԱՐԶԱԿԱՆ ԿԵԱՆ՝Բ
զանոնք որ գրած՜ էք • • է Ներկ այ պայմաններուն մէջ, քաջութեան Հափ
Հիմա կրկի՛" ճակատաբաց հարցնենք . Նե կարեւոր է Հաշիւով գործ տեսնելէ Եթէ կարենանք ՎԱԼԱՆԱ Կիրակի 10 Հոկտեմբեր մեր Հ.
րելի" է երէց սերոմ-գի ներկայացուցիչի մը այս Հաշիւով առաջնորդուիլ այս գործին մէջ,վերջնա– Մ՛ Մ՛ի (Ս. Տ. ձ.) Ա* խումբր իր ախոյենակս/։՛
վրան գոց թու՛նաւոր խրատականը • .• պէս կ^ ազատ ինք ուրիշ մարզերու մէջ քմաՀաճ երրորդ մրցում ր (Րւ՚օաօէւՕՈ (Ո~1օՈՈ6Աէ) կատարեց
Ոչ, մի մեղադրէք սիրելի մեծ Ծ", երբ կ՝ բ– կարգադրութիւններէ եւ այլեւս պէտք ^ենք ոմնե– Լշաշյ^ խումրին դէմ , միեւնոյնւ դասակարգէն
սենք թէ ամբողջ քսա՛ն ըհ ինգ. տարի պէտք եղածը նար դ ի պո ւած ին յան^ձն ուելոլ Հ Հակառակորդին դաշտ ին վրայ ։ Բացի տեղացինե
չտուիք: Կր տեսնէք որ կուտակուած գաոնու– տաօա^ոտաա^^ա^ա՞ա ւա\՚՚՚ա .ա .լ. լ յ լ ւ - " " րէն , շրջական երէն եւս շատեր մեր տղաքը քաջա
թիւններ կան, ե լ եթէ մինչեւ այսօր գրի առ ՎՐԷԺ ՆԱԶԱՐԵԱՆ լերելու եկա՛ծ էին է
նուած– չեն., այդ չի նշանակեր թէ չենք զանազա Բոլոր եր կի բներում էջ ուր Հա յեր կան , իրենց Ժ՛ամր 3.15/^, մեր խումբը խանդավառ ծա «
՛ներ իրողո՚լթիւնն՚եր՚ը X ապաստան՛ տուած ազգեր ուն բերին արեան ա- փերու մէջ մտաւ դաշտ։ ԼՁ.110ՇՅ՛՝ խումբր մեր ձփու–
Մենք երբեք ուրացան չենք «Տաոաիի կա– մ են ամ եծ զոՀ ոգո ւթիւն՛ր , ան կեղծօ րէն տ ր ամ ա– լին՝%> մէջ լաւագոյններէն է* եւ Համաձայն՛ թքՕաՕ–
՜ տարած նուա՛ճումները։ Երախտապարտ ենք ու դրեցին իրենց ե ր ի տ ա ս ար գո ւթ ե ա\1 Կո Ր 1'ՂԼՀ ։ էւՕՈ խաղարկութեան, ան֊՚միջապէս կատաղի յար
հպարտ երբ կը կոչուինք «Յառախի սաներ։ Ու Ֆրանսական ճակատի վրայ եւս մեր մասնակ ձակող ակն ով մր Հասան մեր րերդին. առջեւ: Հա–
եթէ կը կարծէք որ մեր պարտականութեանց մէ$ ցութիւնը եզալ նոյ՛ն զոՀաբերոլթեամբ , մեր լա կ առա կ իր են ց ա իր տոլ ետ ող դի բքին , վեր ջապ աՀ–
թերացած ենք, կրնաք վստահ ըլլտլ որ Ապրի լեան՛ ւագոյն ե ր ի տ աս ա ր գա կան արեան գնով X ներուն մեր պաշտպանսղական ր եւ մանաւանդ
Մ աներ ը Հ ասցոլցած են նոր սերունդ մը ՛որ պիտի բեբգապաՀը, բազմաթիւ Վշիւթեր՝^ կեցուցի% խլե––
գիտնայ աւելին արժեցնել։ Ներկայիս մեղի կը Այս մտածումները կր պաշարէթն՛ միտքս, մեր լով երկարատեւ ծափեր ։ ՝Բսան\ վայրկեան տեւող
մնայ աւելի շրջահայեաց գործվեք, առանց րնկր^– ոիրելի եւ վազա մ եռ Վրէ*^՜ Ն ազար եան ի թաղման\ այս դմնդակ սեղմ՛ում ի րն թացքին Հակառակորդ
կումի, օգտոլիլ անցեալի փորձառո ւթիլննեբէն ։ առթիւ որ տեղի ունեցաւ Հոկտ * \2,ին , երեքշաբ խումբր ամբողջ Հքորնրր՚ֆ ունեցաւ , որոնք
Մենք Հպարտօբէն կրնանք
վստաՀեցնել, որ շուն թի մամբ 4ին "Բլամառի գերեզմանատան մէջ՚,Գա– միշտ ապարգիւն– մնացին X
չիդ Լ էՈԼ<ս * եռանդիդ եռանդ, Հաւատքիդ Հա դազր ծածկուած էր ֆրանսական՛ եռագոյնով, Աքս մրցումր Հանգիսատեմնւերոլ\%– Համար Հիա
ւատք , իւրացուցած ենք , բայց չենք ներեր ֊որ թաղուած թարմ ծաղիկներու տակ ։իրսիրելիներու ցում ե ա՛ռիթ մբ եգալ մեր անն-ման Հայոբգինե -
գուն ալ մասնակից րլլաս եւ մեր երեսին շպրտես . արցունքն, երր ե լ Հառաչանքևերր չափ չունէին։ Ը ւ
մտնէք, ճտե բն՛իդ ծ՜ուռ մնայ զինուորական՛ ջոկատ մր պատուի կր կենար այս ր ո ւն Հ անդ է պ
,լր հարկ ըլլտյ գեռ կր խօսինք երիտասարդ Հերոսին : Մերոնց, յստակ, ճարպիկ ե լ վարպետ խա–
Եթէ
զարկութեամբ 3 0 մեթր Հեռաւորութենէն, ուղիղ
ԱՆՇԷՆ ԿԱՐՕՏՈՒՆԻ Հերոս բառին բովան, զա կ իմաստո՛վ :
«ՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (0 րը եւ փարոսը։ Երեք գմբէթներ անոր գլուխր Հասարակ մողովրգեան՛ զբաղման երթեւեկը գի
կը պսակէին\ եւ պղինձէ ոսկեզօծ երդիքր ի տա լա տող աչքերու զբօսանք մլմե– էր՛է
կան, մարմարէ սիւներ կր վերցնէին իր աՀ ագին Բայց ՛այս մոգովբդեաԱ՝. բարոյական եւ ներ -
պարտէզն եր ր աստիճանաբար Պրօպօնթիտ ի ծո– քին վիճակր արտաքին տեսքին տարբեր կերպով
վեզրր կ՚իջնէին , հինգ եկեղեցիներ իր մէջ կրկչլ պատասխանէր . քագաքին մէկ մասը՝ աղտոտ ,
պարփակէր . Փռիւգեան կճեայ սիւներով կամա ղազիր, մշտնջենաւոր մութի դատա՛պարտուած ,
րակապ ու ՛անբաւ սենեակներն ու սրաՀներ ր մ ո– վասնզի Հարուսան՚երր տուներով կը նեդցնէին
ԳԼՈՒԽ Ա– գայի քներով, արձանն՛եր ոՎ եւ պատկերներով որ ճամբան երր ու աղքատներուն խաւար ե լ աղտե
տեսնողներուն՝ զարմ անք կր պատճառէ ին\ X ղութիւն կր ձգէ ին : \,եղ ճամբա՚Գ,եր ո ւ մէջ գոգեր
Արեւելեան պերճանք եւ արեւեմտեան ճաշակ ու մարդասպաններ կր վխտային եւ ամէն չարա
Ար դա
ԿՈՍՏԱ՚սԴ՚նՈՒՊՈԼԻՍ 1145Ի*ե մ իացած էին զար ղա ր ե լո լ Համ ար աս քաղաքը • օ՜ գործութիւն կր դիւրանար խաւարին– մէջ։
վասնզի
ո լո ր՛ո վին՝ տա րբե ր քաղաք մ ըն էր կոստանդ– տար՛ականը կ՛ ապշէր երբ ամ էն ան՛կի ւն ի գլուխ լա ւթ /ւ էն չկար ամենեւին ե լ ոչ ամօթ, եւ ո <
նուպոլիս քաղաքը ՝Բրիստոսի 1145 թուականին , Հոս ոսկեղէն գուռ՝ Հոն. մարմարիոնէ մարդոց եւ ան զգամ ո ւթիւնր օր Էն քներ Է չէր պատ մ Ո լեր
որ այսօր Ատամպօլ կ՚անուանուի • ամէն պատմիչ կենդանիներու արձաններ , անգին պդինձէ փիղեր ալ Հեղինակը կը նշմարուէր :
ներ եւ ճանապարՀորգնեբ սքանչանալով կը պատ կր տեսնէր : Եւ գա րն ա\ն մամ անակ լձն ութեան դե Այս վիճակին մէջ անշարմ բան մր եթէ կար
մեն, անոր Հրաշալիքը որ թէ Եւըոպայի ^՜ոգովյր– ղեց կութ եան չափ ձկար * այգ գեղեցիկ ծովը ~օ ա եւ որ էեոփոխութիւն՛ չէ կրած գաբերէ ի վեր ,
գոց եւ թէ Ասիոյ Ար ա բա ց ւո ց զաբման.քը կր շար– մաքր կը շրջապատէր իր Հսկայ ծառերով, իր Հա ՛ծովն էր օձապտոյտ շրջաններո՛վ որ Վոսփորէն
մէբ : Հիմակւան ՚(յուրի Օսմանիէին տեղը Համբա րուստ բո յսեբով ^ իր Համ ով պտուղներով , եւ զե վար նոյնպէս ան փոփոխ կր տարածուկ բ իր փալ–
ւաւոր Հռովմէական Ֆօւրռւ֊լք ըսուած կրկէսն էր , ղեցի ե առուակներով , սոխակնե րու երդեր ով , եւ յիլուն;՛ եւ գեղեցեիկ ալիքներ ո վ եւ երկինքր իր
ընդարձակ ձուաձեւ տարածութեամբ , փառաւոր կոստանգինի քաղաքր կանգուն, իր բարձր պա ջինջ պայծառութեամբ ։ Եւ այս ծովուն վրայ ,
կամ արա կապ դաՀ լիճ՛ն երէ ե ւ արձաններէ Հ/»^1" - րիսպներով , որու ամրութիւնն էին երեք Հարիւր ինձպէս այսօր, նաւերն ու նաւակները կը վխտա
պատեալ, եւ մուտքի Համար երկու յաղթական ութսուն ե լ վեց աշտարակներ , վեՀ կ* եր ելար քան յին՝ , ն ա լաս տ ին ե ր ո ւն՛ աղաղակը , խո լմանին շար–
կամարներ կը յաջորգէին, 120 ոտ ք վերամբարձ ամէն մայա քաղաքն ե րր , գիըքով * օդով ե լ իշխա մումներն ու մխո\րը ամէն բսձն կը կենդանացնէր ,
տօրիկեան սիւն մը՝ Փիգիասի ձեռագործ պղինձէ նութեամբ* ու մ՚ոռցնե լկուտար Հռոմբ, Եր ուս ա– ձայներս՝ փոխանակ թրքերէն ըլլալու յուն՛արէն
Ապոլոնի արձան մր կբ կրէր , որու գլուխը արեւի ղէմը եւ Բաբելոնը % էին* շարմոլմնեբր աւելի եռանդուն էին եւ ասի ա–
ճառադայթներ կբ ցոլային՝ գաւազանր եւ զուն Տ՝ողովոլրդբ, ինչպէս բոլոր մեծ քաղաքներու կա% ծանր ո ւթիւնր չունէին ։
ար ձեռքին մ էջ ։ Պ ո ւքօ լէ օն ե ան. արքունիքը , որ մէջ ամէն վիճակի մարգիկն եր ով լեցուն, ամէն Վեցզոլդաթի ն՛աւա՛կ մը Իշխանաց կղզիներէն
Հ աղար տարի կա յսբե րո լ բնակարան եղաւ , իր տեսակ կերպարանքէ եր ու եւ Հ ագուստներ ուզան ա– Կ իջ^էր աքն՝ միջոցին, ճեղքելով ջուրր ոլմգ%ոլ -
փառաւորութեամբ , ,լ$՚գարձակոլթեամբ եւ ամ - զանութ ի ւ\ն կ\րնծայէ ր աչքեր ու . իոկ այն պա լա թեամբ եւ կբ մերձենար ա ր քո ւն ե աց ծովեզրին ո՛ր
ր ակա ււ ո յց Հաստատոլթեամբ գերիվեր էր քանտինէ եւ կրկէսին շրջակայքր՝ իշխանաւորաց գա– գէոլի ՊրօւզօՀւտօս կր խոնարՀէբ յ
Կապիտոլէ՚ոնբ , քան Պերկամայի արքունիքը, Ադ– Հաւո բ՛ակն երը , աս պետաց ձեւերոլն խրոխտու
բիանոսի Կիղիքի տաճա՛րը , Եգիպտական բուրղե– թիւնը , զինուորաց արՀամ արՀՀ ո ւո .գոռոզութիւնը , ԵԵՐԵՆՑ
Fonds A.R.A.M
չ ի կրնար տեղական հանգամանք ստանալ։ Ոելէ մտնէ Լշ§ւօո ^^է^^^ո§^^6/ աՀարկու գսլըոցին մէջ՛.
Ո՞Վ ՊԻՏԻ ՀՈԳԱՅ ՍՊԱՌԱԶԻՆՈՒԹԵԱՆՑ յարձա՛կում անպայման, համաշխարհային հրդեհ Թէ ինչ բս/և կը մզէ այդպիսի քայլ մը առնելու,
ԵԱԽԲԵՐԸ յառաջ պիտի բերէ։կբ հետեւի թէ համաշխարհա մնացած է գաղտնիք։ Աղիայն մեր Վրէմր իր ան>–
յին՝՛ խաղաղութեան մասին պէտք է մտածել : նկուն ՛նկարագրով եւ քաջութեամբ շուտովսիրելի
Այգ պարագային ազդերը իրենց կարոզու. - կը դառնայ իր ընկերներուն Հ Կը ստանայ զինուո
;
խՄԲ՚– Հ Վաթան »ի խմբագրապետ Ահմէտ թեան չափով պէտք է մասնակցին՛ հաւաք/սքչան րական խաչ ե լ զանազան պթյ տուան շանն եր
մ ին֊–
էյ՛ին Եալման Հետեւեալ խմբագրականը գրած է, պաշտպա՛նութեան ծախքերուն : Վեց տաբի անընդՀատ կը կռուի :
վԹուրքիո յ զինուորական պատասխանատու ա- Հակառակ ամերիկեան թանկագին օժանղա ֊ Իր բանակն էր որ Ափրիկէի խորեբէ\ն
թիւնը՝^ խորագրով * կութեաՀն , գեռ արտաքին վտանգին ղիմաղրելու չ\եւ Ալպեան լեռներր ԳՐՈ^ տալով գեր
Նախագահ Թրումրնի տեղեկագրէի) տեղե յատկացուցա՛ծ ենք մեր ելմտացոյցին կէսը։ ման՛ական եւ իտալական աՀարկու ումերուն , կ*ա–
կացանք թէ Ամերիկա արժէքալոր օժանդակու֊ Երբեք նպատակչոլնթնք մեր վրայ գութ հրա ղատագրէբ 3)բանսան , Մարսէյլէն մինչեւ Պէլֆոռ,
թիւեներ կատարած է մեր բանակին ։\,աիւորդ պա ւիրելով աւերի դրամ փրցնելու ։ ՛Բանի որ հաւա ուր տեղի կ՚ունենայ պատերազմի ամէնէն՛ աՀար՝–~
տերազմին փորձառոլթենէն օգտոլելով., Ամերիկա քական նպատակի մը կը ծ՜առայենք , այդ նպատա կոլ կռիւներէն մին ։
1լօգնէ զանազան երկիր&երոլ, որպէսղի նոր անա կին՝, յատկացուած ծախքերուն՛ հալաս ա ր չափով Զին՚քը տեսած էինք վերջին անգամ . . • խնդու
կնկալի մը առֆել չգտնուի ։ Այգ օգնութեան շնոր պարտաւոր են մասնակցիլ նաեւ շ ա հ գրգռոլող ֊ մը երերին \ Գարձած էր աՀաբկյէլ. իբիտասարգ մր
հիւ Հունաստան յաՓողեցալ զսպել համայնավար սերը է Հ^այու զմայլելի աչքերով։ Գնաց կռուելու եւ է
աւաղ, շե
ըմբոստութիւնը : Պէտք չէ մոռնալ որ Բ՛ուսերը յարձակում կը փորէն– քանի 0ր առաջ միայն խաղաղութեան ԱեւԱն–
Տարբեր է սակայն Թուրքիոյ կացութիւն՛ը։ գոր՛ծեն այն երկիրներուն վր՛այ, որ՛ո՛նք ան ա Լ սա կ՚իյնար գերմանական Հողի վրայ,
Մենք յառաջապահի՝ կարեւոր դեր մը կը կատա պէս տկար են : Թուրքիս յ տնտեսական ւո ա՛ռին մօտ։ Են<չ աՀարկոլ բախտ եւ ինչ սարսա
րենք։ Ա՚ենք էինք միայն որ պատերազմէն վերթ ուժը պիտի սպառի , եթէ շարոմնակէ ամբողք փելի ճակատագիր ա յս դմբախտ երիտասարդին
գիմադրեցինք (Սուսեր ուն ; աշխարհի հաշւոյն պահակի գեր կատարել ե լ իր որ զոՀ գտցած էր 21 տարեկան Հասակին , խոր
Աբգի պայմաններուն մէջ եթէ Թուրքիոյ ել ան տ ե ս ա կա՛՛ւ՝ ամբ" ուժ՜ը ա յ դ նպատակին յատ սուգի մատնելով իր սիբելինեբր : /»ր յ ի շատ ակր
կացնել է միշտ վառ պիտի մնայ։
Մէկ կոզքէ եթէ զինուորական ուժ՜ը կը զօրա Բոլոր Վբէմնեբու եւ Հայորգինեբու որոնք
չէ , բայց սուտ խուլերուն համար օգտակար կր ցն՛ենք,միւս կողմէ կը տկարանա ք երկրին տնտե ին՛կան յաւէտ , պարսիկ բանաստեղծի սա տո–
՛է, այ դառնալ ։ սական կաբողոլթիւնր , ՛որ նոյնքա\ն՛ մեծ վտանգ զ ե րը չ ե®ն մ արմն ացն եր մեր սրտէն բխա՝ծ ան Հ ո ւն
Գիտէք որ խոր յարգանքով լեցուած՜ ենք ընդ– մըն է , ղայբոյթր Ան Հաս կան ա լք։ ին գէմ *
հանրապէս բոլորին հանդէպ ։ Ոխակալութիւն ու– Սարդէն ՄԱԿի ծրագրին 5\րգ յօգուածին\ Հա– ^ Որքան որ ալ գեղան՛ի էր եւ Հասակը սրտա
նթնք ե լ կը պահենք մի միայն Թուրքին, մեզ այս մ աձայն։, միւս ազգեր ր պարտաւոր են օգնել յար գրաւ, կարծես թէ րլլար մէկ նոճի ծառ, բայց
վիճակթև, հասցնող թրքութեան գէմ ։ Մեր հա. ձակման՛ վտանգի ենթակայ երկիրներուն տ ՚քթնք գծող նկար ի չր խնդութեան այգ շէն վայրին
մակրելի բանաստեղծներէն մէկը, զո՝Ր՝ յաճախ ՛Բանի որ Հ ա ւաքա կան է վտանգը , ծա իքքերն ա ք մէջ* է*^1Հո^*~ արդեօք մաՀ սաՀմանեց , այդ կէտր
պաշտպանած ՛են Զոմոլնիք, ուղղակի կամ անուղ Հաւաքական պէտք է րլ լանւ : Այգ նպատակով մեզ մութ մնաց ի ս պ ա ո» :
ղակի, ահա թէ ինչ կը գրէ՛ Նարդունիի («Հայ - Թուրքիա պարտաւոր է իսկոյն շփման մէջ մտնեք Այս տողերը իրըեւ փոմԼջ մը ծաղիկ քո*~
շիրիմիդ վրայ, ոիրելի Վրէմ ...
Բոյմ» , Օգոստոս , 1948)։ մեծ պե տ ութի լեն՛եր ո ւն Հետ % թարմ
«ծճ– որպէսղի բան մը չմնայ սրտիս վրայ, Ոչ ոք կրնայ կասկած ի լ մեր քաջութենէն , Հ. ԵԱՓՈՒՃԵԱՆ
թ ո յ լ տուէք որ աւելցնեմ մի գրէք այլեւս <Տ.Եր– րայց քաջութեան Հետ կապ չունի իր ումերէն
կունք» թերթին վերչդն թիլին մէչ ձեր գրածին վեր նիւթական բեռան տակ մտնել Հաւաքական
պէս էքեր , նո յնիսկ ուրացէք եւ դատապարտեցէք նպատակի մր Համար է ՄԱՐԶԱԿԱՆ ԿԵԱՆ՝Բ
զանոնք որ գրած՜ էք • • է Ներկ այ պայմաններուն մէջ, քաջութեան Հափ
Հիմա կրկի՛" ճակատաբաց հարցնենք . Նե կարեւոր է Հաշիւով գործ տեսնելէ Եթէ կարենանք ՎԱԼԱՆԱ Կիրակի 10 Հոկտեմբեր մեր Հ.
րելի" է երէց սերոմ-գի ներկայացուցիչի մը այս Հաշիւով առաջնորդուիլ այս գործին մէջ,վերջնա– Մ՛ Մ՛ի (Ս. Տ. ձ.) Ա* խումբր իր ախոյենակս/։՛
վրան գոց թու՛նաւոր խրատականը • .• պէս կ^ ազատ ինք ուրիշ մարզերու մէջ քմաՀաճ երրորդ մրցում ր (Րւ՚օաօէւՕՈ (Ո~1օՈՈ6Աէ) կատարեց
Ոչ, մի մեղադրէք սիրելի մեծ Ծ", երբ կ՝ բ– կարգադրութիւններէ եւ այլեւս պէտք ^ենք ոմնե– Լշաշյ^ խումրին դէմ , միեւնոյնւ դասակարգէն
սենք թէ ամբողջ քսա՛ն ըհ ինգ. տարի պէտք եղածը նար դ ի պո ւած ին յան^ձն ուելոլ Հ Հակառակորդին դաշտ ին վրայ ։ Բացի տեղացինե
չտուիք: Կր տեսնէք որ կուտակուած գաոնու– տաօա^ոտաա^^ա^ա՞ա ւա\՚՚՚ա .ա .լ. լ յ լ ւ - " " րէն , շրջական երէն եւս շատեր մեր տղաքը քաջա
թիւններ կան, ե լ եթէ մինչեւ այսօր գրի առ ՎՐԷԺ ՆԱԶԱՐԵԱՆ լերելու եկա՛ծ էին է
նուած– չեն., այդ չի նշանակեր թէ չենք զանազա Բոլոր եր կի բներում էջ ուր Հա յեր կան , իրենց Ժ՛ամր 3.15/^, մեր խումբը խանդավառ ծա «
՛ներ իրողո՚լթիւնն՚եր՚ը X ապաստան՛ տուած ազգեր ուն բերին արեան ա- փերու մէջ մտաւ դաշտ։ ԼՁ.110ՇՅ՛՝ խումբր մեր ձփու–
Մենք երբեք ուրացան չենք «Տաոաիի կա– մ են ամ եծ զոՀ ոգո ւթիւն՛ր , ան կեղծօ րէն տ ր ամ ա– լին՝%> մէջ լաւագոյններէն է* եւ Համաձայն՛ թքՕաՕ–
՜ տարած նուա՛ճումները։ Երախտապարտ ենք ու դրեցին իրենց ե ր ի տ ա ս ար գո ւթ ե ա\1 Կո Ր 1'ՂԼՀ ։ էւՕՈ խաղարկութեան, ան֊՚միջապէս կատաղի յար
հպարտ երբ կը կոչուինք «Յառախի սաներ։ Ու Ֆրանսական ճակատի վրայ եւս մեր մասնակ ձակող ակն ով մր Հասան մեր րերդին. առջեւ: Հա–
եթէ կը կարծէք որ մեր պարտականութեանց մէ$ ցութիւնը եզալ նոյ՛ն զոՀաբերոլթեամբ , մեր լա կ առա կ իր են ց ա իր տոլ ետ ող դի բքին , վեր ջապ աՀ–
թերացած ենք, կրնաք վստահ ըլլտլ որ Ապրի լեան՛ ւագոյն ե ր ի տ աս ա ր գա կան արեան գնով X ներուն մեր պաշտպանսղական ր եւ մանաւանդ
Մ աներ ը Հ ասցոլցած են նոր սերունդ մը ՛որ պիտի բեբգապաՀը, բազմաթիւ Վշիւթեր՝^ կեցուցի% խլե––
գիտնայ աւելին արժեցնել։ Ներկայիս մեղի կը Այս մտածումները կր պաշարէթն՛ միտքս, մեր լով երկարատեւ ծափեր ։ ՝Բսան\ վայրկեան տեւող
մնայ աւելի շրջահայեաց գործվեք, առանց րնկր^– ոիրելի եւ վազա մ եռ Վրէ*^՜ Ն ազար եան ի թաղման\ այս դմնդակ սեղմ՛ում ի րն թացքին Հակառակորդ
կումի, օգտոլիլ անցեալի փորձառո ւթիլննեբէն ։ առթիւ որ տեղի ունեցաւ Հոկտ * \2,ին , երեքշաբ խումբր ամբողջ Հքորնրր՚ֆ ունեցաւ , որոնք
Մենք Հպարտօբէն կրնանք
վստաՀեցնել, որ շուն թի մամբ 4ին "Բլամառի գերեզմանատան մէջ՚,Գա– միշտ ապարգիւն– մնացին X
չիդ Լ էՈԼ<ս * եռանդիդ եռանդ, Հաւատքիդ Հա դազր ծածկուած էր ֆրանսական՛ եռագոյնով, Աքս մրցումր Հանգիսատեմնւերոլ\%– Համար Հիա
ւատք , իւրացուցած ենք , բայց չենք ներեր ֊որ թաղուած թարմ ծաղիկներու տակ ։իրսիրելիներու ցում ե ա՛ռիթ մբ եգալ մեր անն-ման Հայոբգինե -
գուն ալ մասնակից րլլաս եւ մեր երեսին շպրտես . արցունքն, երր ե լ Հառաչանքևերր չափ չունէին։ Ը ւ
մտնէք, ճտե բն՛իդ ծ՜ուռ մնայ զինուորական՛ ջոկատ մր պատուի կր կենար այս ր ո ւն Հ անդ է պ
,լր հարկ ըլլտյ գեռ կր խօսինք երիտասարդ Հերոսին : Մերոնց, յստակ, ճարպիկ ե լ վարպետ խա–
Եթէ
զարկութեամբ 3 0 մեթր Հեռաւորութենէն, ուղիղ
ԱՆՇԷՆ ԿԱՐՕՏՈՒՆԻ Հերոս բառին բովան, զա կ իմաստո՛վ :
«ՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (0 րը եւ փարոսը։ Երեք գմբէթներ անոր գլուխր Հասարակ մողովրգեան՛ զբաղման երթեւեկը գի
կը պսակէին\ եւ պղինձէ ոսկեզօծ երդիքր ի տա լա տող աչքերու զբօսանք մլմե– էր՛է
կան, մարմարէ սիւներ կր վերցնէին իր աՀ ագին Բայց ՛այս մոգովբդեաԱ՝. բարոյական եւ ներ -
պարտէզն եր ր աստիճանաբար Պրօպօնթիտ ի ծո– քին վիճակր արտաքին տեսքին տարբեր կերպով
վեզրր կ՚իջնէին , հինգ եկեղեցիներ իր մէջ կրկչլ պատասխանէր . քագաքին մէկ մասը՝ աղտոտ ,
պարփակէր . Փռիւգեան կճեայ սիւներով կամա ղազիր, մշտնջենաւոր մութի դատա՛պարտուած ,
րակապ ու ՛անբաւ սենեակներն ու սրաՀներ ր մ ո– վասնզի Հարուսան՚երր տուներով կը նեդցնէին
ԳԼՈՒԽ Ա– գայի քներով, արձանն՛եր ոՎ եւ պատկերներով որ ճամբան երր ու աղքատներուն խաւար ե լ աղտե
տեսնողներուն՝ զարմ անք կր պատճառէ ին\ X ղութիւն կր ձգէ ին : \,եղ ճամբա՚Գ,եր ո ւ մէջ գոգեր
Արեւելեան պերճանք եւ արեւեմտեան ճաշակ ու մարդասպաններ կր վխտային եւ ամէն չարա
Ար դա
ԿՈՍՏԱ՚սԴ՚նՈՒՊՈԼԻՍ 1145Ի*ե մ իացած էին զար ղա ր ե լո լ Համ ար աս քաղաքը • օ՜ գործութիւն կր դիւրանար խաւարին– մէջ։
վասնզի
ո լո ր՛ո վին՝ տա րբե ր քաղաք մ ըն էր կոստանդ– տար՛ականը կ՛ ապշէր երբ ամ էն ան՛կի ւն ի գլուխ լա ւթ /ւ էն չկար ամենեւին ե լ ոչ ամօթ, եւ ո <
նուպոլիս քաղաքը ՝Բրիստոսի 1145 թուականին , Հոս ոսկեղէն գուռ՝ Հոն. մարմարիոնէ մարդոց եւ ան զգամ ո ւթիւնր օր Էն քներ Է չէր պատ մ Ո լեր
որ այսօր Ատամպօլ կ՚անուանուի • ամէն պատմիչ կենդանիներու արձաններ , անգին պդինձէ փիղեր ալ Հեղինակը կը նշմարուէր :
ներ եւ ճանապարՀորգնեբ սքանչանալով կը պատ կր տեսնէր : Եւ գա րն ա\ն մամ անակ լձն ութեան դե Այս վիճակին մէջ անշարմ բան մր եթէ կար
մեն, անոր Հրաշալիքը որ թէ Եւըոպայի ^՜ոգովյր– ղեց կութ եան չափ ձկար * այգ գեղեցիկ ծովը ~օ ա եւ որ էեոփոխութիւն՛ չէ կրած գաբերէ ի վեր ,
գոց եւ թէ Ասիոյ Ար ա բա ց ւո ց զաբման.քը կր շար– մաքր կը շրջապատէր իր Հսկայ ծառերով, իր Հա ՛ծովն էր օձապտոյտ շրջաններո՛վ որ Վոսփորէն
մէբ : Հիմակւան ՚(յուրի Օսմանիէին տեղը Համբա րուստ բո յսեբով ^ իր Համ ով պտուղներով , եւ զե վար նոյնպէս ան փոփոխ կր տարածուկ բ իր փալ–
ւաւոր Հռովմէական Ֆօւրռւ֊լք ըսուած կրկէսն էր , ղեցի ե առուակներով , սոխակնե րու երդեր ով , եւ յիլուն;՛ եւ գեղեցեիկ ալիքներ ո վ եւ երկինքր իր
ընդարձակ ձուաձեւ տարածութեամբ , փառաւոր կոստանգինի քաղաքր կանգուն, իր բարձր պա ջինջ պայծառութեամբ ։ Եւ այս ծովուն վրայ ,
կամ արա կապ դաՀ լիճ՛ն երէ ե ւ արձաններէ Հ/»^1" - րիսպներով , որու ամրութիւնն էին երեք Հարիւր ինձպէս այսօր, նաւերն ու նաւակները կը վխտա
պատեալ, եւ մուտքի Համար երկու յաղթական ութսուն ե լ վեց աշտարակներ , վեՀ կ* եր ելար քան յին՝ , ն ա լաս տ ին ե ր ո ւն՛ աղաղակը , խո լմանին շար–
կամարներ կը յաջորգէին, 120 ոտ ք վերամբարձ ամէն մայա քաղաքն ե րր , գիըքով * օդով ե լ իշխա մումներն ու մխո\րը ամէն բսձն կը կենդանացնէր ,
տօրիկեան սիւն մը՝ Փիգիասի ձեռագործ պղինձէ նութեամբ* ու մ՚ոռցնե լկուտար Հռոմբ, Եր ուս ա– ձայներս՝ փոխանակ թրքերէն ըլլալու յուն՛արէն
Ապոլոնի արձան մր կբ կրէր , որու գլուխը արեւի ղէմը եւ Բաբելոնը % էին* շարմոլմնեբր աւելի եռանդուն էին եւ ասի ա–
ճառադայթներ կբ ցոլային՝ գաւազանր եւ զուն Տ՝ողովոլրդբ, ինչպէս բոլոր մեծ քաղաքներու կա% ծանր ո ւթիւնր չունէին ։
ար ձեռքին մ էջ ։ Պ ո ւքօ լէ օն ե ան. արքունիքը , որ մէջ ամէն վիճակի մարգիկն եր ով լեցուն, ամէն Վեցզոլդաթի ն՛աւա՛կ մը Իշխանաց կղզիներէն
Հ աղար տարի կա յսբե րո լ բնակարան եղաւ , իր տեսակ կերպարանքէ եր ու եւ Հ ագուստներ ուզան ա– Կ իջ^էր աքն՝ միջոցին, ճեղքելով ջուրր ոլմգ%ոլ -
փառաւորութեամբ , ,լ$՚գարձակոլթեամբ եւ ամ - զանութ ի ւ\ն կ\րնծայէ ր աչքեր ու . իոկ այն պա լա թեամբ եւ կբ մերձենար ա ր քո ւն ե աց ծովեզրին ո՛ր
ր ակա ււ ո յց Հաստատոլթեամբ գերիվեր էր քանտինէ եւ կրկէսին շրջակայքր՝ իշխանաւորաց գա– գէոլի ՊրօւզօՀւտօս կր խոնարՀէբ յ
Կապիտոլէ՚ոնբ , քան Պերկամայի արքունիքը, Ադ– Հաւո բ՛ակն երը , աս պետաց ձեւերոլն խրոխտու
բիանոսի Կիղիքի տաճա՛րը , Եգիպտական բուրղե– թիւնը , զինուորաց արՀամ արՀՀ ո ւո .գոռոզութիւնը , ԵԵՐԵՆՑ
Fonds A.R.A.M