Page 67 - ARM_19-1948_04
P. 67
ՄԱՄՈԻԼ ՊԽփնխ թե ճակը է Հաշտաբար միջոց մբ գտնել, այմմ դարձի եկած՛
են։ Այս պայմաններուն մէջ, եթէԱպաՀովութեաէն՝
ԻՆՉՈ՞Ւ ՄԻԱՅՆ ԳՐՔԵՐՈՎ հոբՀոլրդբ բանաձեւ մբ քուէարկէ Պերլինի պա
Պ • ՎԻՇԻՆՍԿԻ ԿԸ ՄԵՐԺԷ ՊԱՏԱՍԽԱՆԵԼ շարում բ վերցնելու Համար , 1 1 անդամնեբէն առ
նուաղն եօթր թեր պիտի քուէարկեն ։
ԽՄԲ՛ Բարեգործականի Կեւէր . վարչութիւ ՉԷԶՈՔՆԵՐՈՒ ՀԱՐՑՈՒՄՆԵՐՈՒՆ
նը վերջերս զբաղած էր նաեւ. Նուպարեան Մ աաե– ԱսլաՀովութեան ԽորՀուրգբ նիսս՚ի Հրաւիր ԳԱղՈԻԹհ ԳԱՂՈՒԹ
նագարան ի <ձկողոսլուտք>ով։ Քալիֆորնիոյ անկախ ուած էր եբեքչաբթի , քննելու Համար Պեբ
Հայաթերթբ, ձԱչակ » , այս առթիւ գիտել կոլ լինի խՅ֊գիրԼՀ) ոբ կատարեալ անելի մբ յանգած ԷՀ
տայ խմբագրականի մբ մէչ1, նոյ\Ն խորագրով. Ուրբաթ օր ո լան նիստին մէչ, Աբմանթինի ԱՆՀԵՏԱՑՈՂ, ԸՆԿԵՐՆԵՐ - Րիչմընտի մէք
« Ինչո՞ւ այգ նոյն մարմինր չՀետաքրքբուե– նե րկայացոլց ի չբ , Պ* Պրամոլյլիա, պաբղեց ուրիչ (Մ • ՆաՀա՚է1գներ) մեռաօ՝ Է բնկեր կիրակոս ՛Լա
ցաւ թէ՝ ինչ վիճակ ունին Հայաստան ներգաղ Հինգ չէզոք պետութեանց պատուիրակներուն Հետ րի սլհան Լծնան֊ Բինկեան) % Եղած Է Հաւատաւոր
թողներ բ ։ Ինչո՛՛՛ւ Համար մէկբ չղրկեց թ. Հ այաս– կատարած փորձերը միքփն ճամբա ք մբ ղյո՚եելու Գաչնակցական ; Այս առթիւ , փոխանծաղկեսլսակի
տան ոբ տեսնէր գաղթողներուս վիճակը , ^րբ Համար։ Եւ նորէն պնդեց որ ամէն միֆոց փոր Պէյբութի Հայ Օգն. Միութեան ճՊնքսկ Հբ կերա
նդյ\ն տիարներուն տէրեր շ Հայաստանի Հանրա - ձուի Հ « Մեր գար բ այնքան պատ՛ն բազ մնեո եւ կուրի՝^ ձեռնարկին Համար գոյացած է 1 1 5 տո
պետութեան ատեն Փարիզ նստած՝ Երեւանը կ՝ու– վայրագութիւն ներ տեսաւ ։ ինչո՞ւ գերագո յն լաբ : Նիւ ճբրզիի մէչ մեռած է բնկեր Նչանւ թաչ֊ ՚
ղէին կառավարել : փորձ մբ չկատարել» է ճեան Լծնտծ Խարբերգի ՚Բէսիրիկ գիւղբ) : 9>»,ք–
՛Բ ան ա ա ա յ ի , ՝Բոլոմպիոյ եւ Աուրիոյ պատուի ծօն գեր ունեցած է կուսակցական , եկեղեցական՝
Ինչո^լ չՀետաքրքրոլեցաւ ա յգ մ արմին ր թէ՝ րակներն ալ առաջարկեցին որ Զորս Մեծ եր բ ջա եւ ազգային գոբծեբոլ մէչՀ։ Պատանեկան տարի -
ուր մնացին Մայր Տաճարին անունով Հ ա լա քո ւած նան եւԼռՔ մԱ Բ Գ1 •էն եւ քին անգամ ակցահ՜ է գիւղի Հ* 3՛ Ղ՝ • խումբին :
Աս ո ր վրա ւ Պ * Պրամ ու յլիա
գումարն ե ր ր : ի^ն չ եղաւ ԵգիպտաՀայերուն կողմէ խօսքբ ուղղելով Ագամակցաձ է Ափրինկֆիլտի կոմիտէին։ Փո
ազգային ան ղուղա կան Հերոս Զ ° Ր ա վ ա ր Անդր ան ի– Զորս Մեծերուն , առաջարկեց * խան հ՜ազկեսլսակի գոյացած է 3 2 0 տոլաբ , . որ
կին նո լի ր ո ւած պա ամ ական ականակուռ սուրը : 1 .-—• Մ անրամասնօր Էն պարզել թէ ի՛ն չպէս ել բամ-Լ֊ուած է ՝Բէսի,ո իկի կարօտեալներուն ել Հայ
Ի^նչ եղան ^ջմիածնի դարաւոր Հնութիւնն երր ՚ երբ Հաստատուեցան առաջին սեղմ ումնեբբ Պեր - Օգն • Միութեան միչել :
Եւ ինչո^ւ եՈԼյոլ մնացին՝ եւ մինչեւ Հիմա լուռ կր լինի եւ արեւմտեան– շրջաններու Հաղորդակցու - ԿԵԱՆՔԸ ԻՐԱ-ԲԻ ՄԷԶ Վեբշերս Հբատա–
Տօք •
մնան Հ * Բ . Ը * Մ իութեան ն՛երկայացուցիչ թե անց վրայ ւ բակուած տեղեկագրէ մբ կդիմանանք թէ Հայ կա–
առֆեւ %
Հէքիմեան ի մ աՀ ո ւասն պարագաներուն մաՀուան 2. Մ ա՛ն րամ ասն– տեղեկութիւնն եր .Հաղորդել բօտելուց Միոլթիւնբ օգնած է դպրոցներուն նիւ
Հ ե տա
ֆնչո^ւ նկատի չառնուեցաւ տոքթորին չորս պետութեանց միջեւ կնքուած Համ աձա յնու— թապէս ու բաբոյապէս , չքաւոր աշակերտներուն
խորՀբդաւոբ պարագան՝ «յարմար կերպով թե ա՛՛ ց եւ չորս Հ րամ ան ա տ ա րն ե ր ուն տ բ ո ւած Հ բ– Հայթայթելով գրենական պիտոյքներ , Հագուստ
պն գելու» ղայն ; րաՀանգներու մասին %
Մ * ՆաՀանգներու, Ֆրան սա յի եւ Ան գլի ո յ ներ եւայլն : Ազգ* իշխանութեան այս տարուան՛ գբլ -
Տարիներ անցած ՝են\, բայց տակաւին ոչ մէկ խաւոր աշխատանքբ պիտի ԲԷԼա՝ձ աԴ.Դաձէս
գերեզմ Հէձհ ա -
Հետաքրքրութիւն , ոչ մէկ շարմոլմ ; Ե՛– սակայն կայացուցիչներբ պատասխանեցին թէ պատրաստ \ն՝ին անատան՝ ^էի° ՚զգասալ ս/ատ կան
Ա* թարգմանչաց եւ
մէկ քանի սնտուկ գրքերս լ Հ ամ ար մողովնե ր կր են տալոլ բո լո ր լրացուց ի չ լո ւսա բանտ լթի ւն՚ներր ։ ՝Վ$ա1 կառուցանել
սարքեն «յարմ ա ր կերպով Հ ե տապն գելու» /"Բ" ՜ էյ * Միութեան ներկայացուցիչը, Վիչի^ոկի * ոբ Ավաճեան Միացեալ վարմաբաննեբոլ չէ^ՔԲ՛
գիրը : մինչեւ Հիմտ էՈլ–ռ կբ մնար, լ ան կար հ՜ ոտքի ելլե Ավաճեան դպրոց բ Հաստատուած էր քսան տաբի
Փար իգի \քՈ լպարեան Մ ատ են ադա բանի մ էկ լով , կր կնեց թկ ԱպաՀ ովութեան Իք ո րՀ ուրդբ ի– առաջ Հ *Լե ր ջին աո լնբ տա ր ին եր ո լ բն թացքին
աբմէք
քանի սնտուկ գրքերբ արդեօք շա®ա աւելի րաւունք չունի զբա՛ղելու Պ ե ր լին՝ի Հարցով եւն * ։ ւ ա՛նձն ուած էր Հ • Բ * Ը * Մ իութեան՝ խնամակա -
ունին՛ քան վեբեւ յ ի չուածն երբ է Տ ետո յ ուղղակի ամբաս տան եց ն ախագաՀ բ թէ լ ո ւթեան ։ Պ այմանագր ո ւթ իւնր լրացած բլլա՚լով
ճակատագրական այս օբե բուն Հ^այ աւելի ծոլզակ մբ լարել կ՛ուզէ , զինքը վիճաբանութեան Ազգ* իշխանութիւն բ ինք ստանձնված է ան՛որ ղե
Հրաւիրելու Համար։ «Ես չեմ խաբուիբ այդ խայ կավար ութի Լ%բ ։ իսկ Ա * թարգմանչաց վարմաբա–
զզուելի գործ քան եղբայր եղբօր գէմ ԼաՐ^*Ա1 ՚ ծէն։ Ես չեմ ուզեր բռնուիլ այն կպչուն թուղթէն՛
Արղլեօք ուրիշ ար մ է քաւոր Հարցեր եւ խնդիրներ ո րուն վրա ք գրուած են\ ա յս Հ արցո ւմնեբր , ճանճ նի շէնքբ որ կբ գտն՛ուի Ա . Երրորդութեան եկե
չկար ի®ն որ կեդրոնական վարչական մ ո ղռվբզբա զզ ՛ո բսալու ձեւ ղեցիին շրջափակին մէջ, թէ վատառողջ, թէ ան՛–
ուած՜ պաՀ էին ; յարմար ել թէ անբաւա՛բար ն։ կ ատ ո ւած է աշա^
3)1րանսայի մէջ Գեբմ անն ե բու կողմէ ան Հ ա– *(յ ախագաՀ բ ( Արման թին ի պա տ ո ւի ր ա կբ ^նեղ կերտութեան Համար : ^* ր ագրո լած նոր չէսքի մբ
շիւ միլիոններու աբմողութեամբ գրքեր, Հն՚ու– սրտելով Հայտարարեց Համար կբ ն ա խ ատ ես ու ի 7 0 տինար ։ Ընտրուած է
թի ւննեբ եւ արուեստի գանձեր չփճացածն ել կամ Անթոյլատրելի է ձեր վերագրում բ, Պ *Վի~~ յանձնախումբ մր ոբ թէ գրամ պիտի Հաւաքէ եւ
չկողոպտուեցա^ն ։ Լալ ոբ այգ մեղքերն ալ Աբեղ շինսկի : Ես վճռապէս կբ մերմեմ որեւէ եբկդի - թէ պիտի Հսկէ կառուցման գործին՛ վրայ։ Տնտե
եանի չեն՝ վե ր ագր ո ւի ր ։ մ ութիւն» ։ սական տադնապբ, Պագեստինի դէպքեբբ եւ գաղ
Ա ուբիո յ եւ ՝Բո լոմ պիո յ ներկա յ աց ո ւց ի Հն ե րն թականներու վիճակբ գմուարութեանց կբ մատ
Յաղթական գեբմ ան բանակ՜՛եր ո լ ներ կայ ու– ալ իրենց դառն,ութիւնբ յայտնեցին : Եւ ^՚ոոո։Լբ նեն յանձնախումբը : Իսկ ՚^Բ^Քէ գաւառներու
թեան՝ ի՞նչ պիտի րնեն կեդրոնական Վարչականէ յետաձգուեցաւ *հշ* օրուան յ դպրոցնեբր կր տառապին թէ ուսուցիչներու, թէ
Հ$՝ողովի պատս լարման անդամներն՝, ու Տօք • ՝Բ ո— Տ եղա կան թե րթե րբ կբ գրեն թէ այն էէզոք - գաս աւանդութեան մ իատեսակ եղանակի եւ գա–
լ ո լ եան : կրնայի՞ն տարբեր՝ դիրք բոնել, քան աշ ներբ որ մինչեւ Հիմա կբ Հաւատային թէ կարելի սագիբքերու պակասէն։ Անոր առաջքն առնելու
խատիլ Հար իքը չափով մբ մեղմելու ։ Համար պատրաստուած է կրթական նոր Օ^րագիբ
Տօք* ՝Բոլոլեա\ն՝՝ ո*ւր Էր, էսէ"0լ– էաաձ՜~ մբ իրաքի բոլոր դպրոցներուն Համար :
քարե ցաւ այն օրերուն մատենադարանի ԳՐՔ^ՐԼՀ Հայ կարօտելոց խնամակալս ւթիււևբ ունի 8 0 0
գրաւող Գեբմաննեբուն՝ դէմ : ին չո1* լ Աալէզեան սիրողներուն՝, «Հայրենասէրն եր ուն» եւ «ազգային անգամ - տնդամուՀ իԽեբ :
պաշտ պան ութ ի լնբ
մբ եւ նմաններ բ լքեցին 3) բ անսան* եւ Հեռացան ։ արմէ քներ ո մն՛ ոլ գան ձե բուն
ինչո^ւ չկեցան «Հայկական արմէքն երունս եւ գան ստանձնողներուն» Համար :
ձերուն պաշտ պան ութ ի ւնր ստանձնելու»։ Եւ այ Մ՛ենք Աբեղեանի պա շտ պան՚ո ւթ ի լ%>բ ստանձ - ՍՏԱՑԱՆՔ
սօր այգ մեծխօսիկնեբր ինչո՞ւ չեն պայքարիր նա՚ծ չ ենք : Բախտորոշ այ ս օր ե րո ւնւ կ ՝՝ար մ է® զ բա—
Ո ւո շինկթ բն ի գէմ որպէս զի ան չնպաստէ ուր– // իլ նման– ճղճիմ Հարցերով։ Տ ա րօր ինա կ չէ® մտա– ԱՊՐՈՒԱԵ– ՕՐԵՐ, Գ Ր կ ՝ Արմէն՛ Գս*,րօ (Գ–
Փաստբմաճեան՝) * Տուշեր։
քե բ ո լն : Աղատ եւ ապա Հով Հ՝ո ղի վյւ այ կ են ալ ե ւ Հոգուիլ ջախջախով երբ ջուբբ ջաղացքն է տաբեր Տպ * Հա՛յ՛լ՛ենվւք , Պոս–
թբն, 1 9 4 8 ։
փչելր շատդիւբին գործ է աման քննադատութիւն եւ անոր տէր երբ սպաններ » ։
Հ8ԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (2) կաղմուածքբ Հազիւ քսան՛ - քսաներկու տաբու իր ծածկուած աչքերբ ամէն բան կբ տեսնէին եւ
զինք կարծել կուտար տեսնոզն՝ե բու * մ իայն՛ երկու իր անտարբե բութ իլն բ ամէն– բան կբ լսէր։ Ե՛– »
յօնքերուն մէջ խոբՀրդածութեան ուղիղ գիծբ կր զարմանալին այն է որ, այդ կոշտ աբՀամարՀանաց
նար մատնել թէ ա յս պարզութեան տակ խորին այգ երիտասարդին յունական՝ տիտղոսին նեբքեւ
ԹՈՐՈՍ ԼԵԻՈ1.Ի խոբՀուրդներ կը ծածկուէին : Հայ մբ նշմարելով նաեւ՝ անդրդուելի կերպա՝–
\քաւակը ծով եզրր Հա սալ եւ պաշտօ՛նատարին րաԼ՚քը Հաստատ պաՀեց : Վասնզի , սրտին անթա
զինուորն ե բն ու ՚ծառաներբ գուբս թափեցան օգնե փանց խորեբուն մէջ, իր արՀամարՀանքբ կայ -
ԳԼՈՒԽ Ա. լու իրենց տիրոջը՝ որ իշխանական՝ ծանրութեամբ սերական պալատան գմբէթնեբէն ալ աւելի բարձր
քայ՚լերբ կ՝ առն էր . իսկ մեր ե բ իտասաբդբ առանց էբ . վասնզի արդէն որոշած էր իր նշանաբանը
բեբանբ բանալու, տարեց գրեթէ յիսնամեա ք Համբերութիւն անխռով : Ուստի , նոյնպէս մա
ԿՈՍՏԱՆԳՆՈԻՊՈԼԻՍ 1145ԻՆ մարդու մր ձեռք տուաւ եւ ելաւ , ու իբր թէ աչ– րած տչքերու քօղով կր դիտէր այդ թիկնապա -
քեվեբ գոց՝ կր Հ ե տեւէ բ պաշտօնատարին՝ ո ր եր Հա՛ց զինուորական խումբը՝ ՝ոբ 3 5 0 0 Հոգի էին՝
Պալատական՛ պաշտօնեայ մ բ՝ նաւուն մէջ ղե մեծ մասամբ Հայերէ կազմուած–, ոսկի եւ արծաթ
կին քով նստած էր , քովբ երիտասարդ մբ որ գրե բեմն ետին դառնալով ել իրենէ աչք մբ ձգելով^ զէնքերս վ պերճացեալ ։
թէ չէր խօսեր, եւ Հազիւ միավանկերով քովի շա պար տ Է վ՛՝ երու , ծաղիկնեբու , արուեսետական
րունակ խօսող պ ա շտ օն ա տ ա բ ին երբեմն՝ կբ պա վտակներու , կամուր^եբու ել արձաններու մէջէն Ամ էն վա յրկեան շարունակ կբ Հասնէթն՝ ե–
տասխանէր . ճեբմակ բեՀ՚եզեայ նիւթ մը գ^՚-ի՚Բ կբ շարունակէբ ի ճամբան , մինչեւ որ Հասան բեւելիներ , յաբգա՚պատիլնեբ , ամ՚են՝ապայծաոներ
փատթած, լայն եւ բարակ մոխրագոյն վերարկու փառաւոր դրան մբ առջեւ , ՝ոլղր շքեղազարդ սպա ել ամ ենա կատարեալն եր , նաեւ ամ են ա ա զն ուա -
մը վրան, ասուէ բանոլած բաճկոն՛ մը Հազիւ կ ե– սաւորներու եւ ՝թիկնապաՀներու խումբ մբ 1լ ի - կաններ՝ կայս՝երական– բնտանիքի անդամնեբէն :
րեւէր , որ իր անդրավարտիքին վրա յ կ ի^էր * մացնէբ ինքնակալին ներկայութիւնը : Հոն, պաշ Իսկ ծերակուտականներու, Հիւպատոսներու, ներ
ոտքերը կօչի^եր եւ իբ վրայ ամենեւին՛ զէնք չբ՜ տօնատարը առաջ անցնելով՝ ն ուաս՚տ խոնաբՀու ֊ քինապետներ ու , պատ բ ի կներ ո Լ , սեբաստոսներ ո լ ,
կար . կբ դիտէր , կր լսէր , կր տեսնէր , բայց իր թեամբ ողջուն՚ելով գոռոզ երիտասարդ մբ՝ որ զօ բավ ա բներ ո ւ , կի ւր ա պա լատնե բ ո լ , գանձա -
սուր եւ խոր ու սեւ աչքերը իր երկարն՛ աբտելա^ անձն՚ասլաՀապետ ի պաշտօն ր ունենալ 1լեբեւար , պետներու , մետրապօլիտն՚երոլ եւ ՝ոլ֊րիչ բարձ -
նունքներէն ծ՜ածկուածդ երբ գիմացինին եբեսբ կը անտ բ ցոյց տուաւ պատանին՛ եւ կամաց ձա յ - րաստ՜իճան կղերականներու եւ իշխանազուն տիկ
նայէ ին ա յն մամ ան ակ մ իա յն– պարգո ւթեան՝ ու նով մը* նանց ոլ օրիորդաց անբաւ շաբմմունքը , անոնց
միամտութեան քօղ մը կ^առն^էին եւ իր միտքբ ԱՀա ապստամբ Հայուն որդին, զոր բստ ճոխ պերճանքն ու ոսկեթել կերպասն եր , ծիրա
բո լո բովին Հեռու էբ : բարձր Հ բամ անի բեր ի , ըսաւ ; նիներ, ակունք եւ մարգրիտներ աչքերը կբ շլա
Կարելի չէր ոուբ աչքի մբ իբ կորովի ձեւր չի Երիտասարդ անձնապաՀապետր , որ կոմսի ցնէին , աննկարագրելի էբ * ինչպէս իւրաքանչիւ
նկատել, թէպէտ ինք թո^լ եւ անՀոգ կերպ մբ առ տիտղոսն ունէր, ամբարտաւանութեամբ * րին՝ իրարու Հանդիպած վայրկեանին՝ սիրոյ , բա
նել կը ձեւանար * ու աչքերբ որ մարած էին՛ բնդ– Ասլասեցէք, պատասխանեց եւ գլո>–խը ան– րեկամութեան եւ քաղաքավարութեան ոոյցերբ ,
Հանբապէս , յանկարծ մոռացութեան՝ փայլակներ գ թւ1 գա ր ձո ւց : որ Աստուած միայն ղիտէրթէ՝ որքանատելութիւն ,
կ՚արձակէին՛, իր ղեռաբո յս բնչացքն եւ գանգուր Իոկ «Ապստամրին Որդին՝ » բառի մբ , շարմ– ո բքան նա իւ անձ , ո ր քան Հ եռ կբ ՛ծած կէ ին՝ մ եծ
մօրուքը՝ մասա՛մբ իր ծնօտբ կբ ծածկէին, մա զե մ ունքի մբ , վատութեան մբ , ա մ բա ր տ ա լան ու - մ ասը ։
րո՝ գլուխը կբ պսակէին, եւայգզօրաւոբ ու ջղուտ թեան մբ եւ ոչ մէկ փոքրիկ մասնիկը կո ր սնցուց . ԵԵՐԵՆՑ
» Fonds A.R.A.M
են։ Այս պայմաններուն մէջ, եթէԱպաՀովութեաէն՝
ԻՆՉՈ՞Ւ ՄԻԱՅՆ ԳՐՔԵՐՈՎ հոբՀոլրդբ բանաձեւ մբ քուէարկէ Պերլինի պա
Պ • ՎԻՇԻՆՍԿԻ ԿԸ ՄԵՐԺԷ ՊԱՏԱՍԽԱՆԵԼ շարում բ վերցնելու Համար , 1 1 անդամնեբէն առ
նուաղն եօթր թեր պիտի քուէարկեն ։
ԽՄԲ՛ Բարեգործականի Կեւէր . վարչութիւ ՉԷԶՈՔՆԵՐՈՒ ՀԱՐՑՈՒՄՆԵՐՈՒՆ
նը վերջերս զբաղած էր նաեւ. Նուպարեան Մ աաե– ԱսլաՀովութեան ԽորՀուրգբ նիսս՚ի Հրաւիր ԳԱղՈԻԹհ ԳԱՂՈՒԹ
նագարան ի <ձկողոսլուտք>ով։ Քալիֆորնիոյ անկախ ուած էր եբեքչաբթի , քննելու Համար Պեբ
Հայաթերթբ, ձԱչակ » , այս առթիւ գիտել կոլ լինի խՅ֊գիրԼՀ) ոբ կատարեալ անելի մբ յանգած ԷՀ
տայ խմբագրականի մբ մէչ1, նոյ\Ն խորագրով. Ուրբաթ օր ո լան նիստին մէչ, Աբմանթինի ԱՆՀԵՏԱՑՈՂ, ԸՆԿԵՐՆԵՐ - Րիչմընտի մէք
« Ինչո՞ւ այգ նոյն մարմինր չՀետաքրքբուե– նե րկայացոլց ի չբ , Պ* Պրամոլյլիա, պաբղեց ուրիչ (Մ • ՆաՀա՚է1գներ) մեռաօ՝ Է բնկեր կիրակոս ՛Լա
ցաւ թէ՝ ինչ վիճակ ունին Հայաստան ներգաղ Հինգ չէզոք պետութեանց պատուիրակներուն Հետ րի սլհան Լծնան֊ Բինկեան) % Եղած Է Հաւատաւոր
թողներ բ ։ Ինչո՛՛՛ւ Համար մէկբ չղրկեց թ. Հ այաս– կատարած փորձերը միքփն ճամբա ք մբ ղյո՚եելու Գաչնակցական ; Այս առթիւ , փոխանծաղկեսլսակի
տան ոբ տեսնէր գաղթողներուս վիճակը , ^րբ Համար։ Եւ նորէն պնդեց որ ամէն միֆոց փոր Պէյբութի Հայ Օգն. Միութեան ճՊնքսկ Հբ կերա
նդյ\ն տիարներուն տէրեր շ Հայաստանի Հանրա - ձուի Հ « Մեր գար բ այնքան պատ՛ն բազ մնեո եւ կուրի՝^ ձեռնարկին Համար գոյացած է 1 1 5 տո
պետութեան ատեն Փարիզ նստած՝ Երեւանը կ՝ու– վայրագութիւն ներ տեսաւ ։ ինչո՞ւ գերագո յն լաբ : Նիւ ճբրզիի մէչ մեռած է բնկեր Նչանւ թաչ֊ ՚
ղէին կառավարել : փորձ մբ չկատարել» է ճեան Լծնտծ Խարբերգի ՚Բէսիրիկ գիւղբ) : 9>»,ք–
՛Բ ան ա ա ա յ ի , ՝Բոլոմպիոյ եւ Աուրիոյ պատուի ծօն գեր ունեցած է կուսակցական , եկեղեցական՝
Ինչո^լ չՀետաքրքրոլեցաւ ա յգ մ արմին ր թէ՝ րակներն ալ առաջարկեցին որ Զորս Մեծ եր բ ջա եւ ազգային գոբծեբոլ մէչՀ։ Պատանեկան տարի -
ուր մնացին Մայր Տաճարին անունով Հ ա լա քո ւած նան եւԼռՔ մԱ Բ Գ1 •էն եւ քին անգամ ակցահ՜ է գիւղի Հ* 3՛ Ղ՝ • խումբին :
Աս ո ր վրա ւ Պ * Պրամ ու յլիա
գումարն ե ր ր : ի^ն չ եղաւ ԵգիպտաՀայերուն կողմէ խօսքբ ուղղելով Ագամակցաձ է Ափրինկֆիլտի կոմիտէին։ Փո
ազգային ան ղուղա կան Հերոս Զ ° Ր ա վ ա ր Անդր ան ի– Զորս Մեծերուն , առաջարկեց * խան հ՜ազկեսլսակի գոյացած է 3 2 0 տոլաբ , . որ
կին նո լի ր ո ւած պա ամ ական ականակուռ սուրը : 1 .-—• Մ անրամասնօր Էն պարզել թէ ի՛ն չպէս ել բամ-Լ֊ուած է ՝Բէսի,ո իկի կարօտեալներուն ել Հայ
Ի^նչ եղան ^ջմիածնի դարաւոր Հնութիւնն երր ՚ երբ Հաստատուեցան առաջին սեղմ ումնեբբ Պեր - Օգն • Միութեան միչել :
Եւ ինչո^ւ եՈԼյոլ մնացին՝ եւ մինչեւ Հիմա լուռ կր լինի եւ արեւմտեան– շրջաններու Հաղորդակցու - ԿԵԱՆՔԸ ԻՐԱ-ԲԻ ՄԷԶ Վեբշերս Հբատա–
Տօք •
մնան Հ * Բ . Ը * Մ իութեան ն՛երկայացուցիչ թե անց վրայ ւ բակուած տեղեկագրէ մբ կդիմանանք թէ Հայ կա–
առֆեւ %
Հէքիմեան ի մ աՀ ո ւասն պարագաներուն մաՀուան 2. Մ ա՛ն րամ ասն– տեղեկութիւնն եր .Հաղորդել բօտելուց Միոլթիւնբ օգնած է դպրոցներուն նիւ
Հ ե տա
ֆնչո^ւ նկատի չառնուեցաւ տոքթորին չորս պետութեանց միջեւ կնքուած Համ աձա յնու— թապէս ու բաբոյապէս , չքաւոր աշակերտներուն
խորՀբդաւոբ պարագան՝ «յարմար կերպով թե ա՛՛ ց եւ չորս Հ րամ ան ա տ ա րն ե ր ուն տ բ ո ւած Հ բ– Հայթայթելով գրենական պիտոյքներ , Հագուստ
պն գելու» ղայն ; րաՀանգներու մասին %
Մ * ՆաՀանգներու, Ֆրան սա յի եւ Ան գլի ո յ ներ եւայլն : Ազգ* իշխանութեան այս տարուան՛ գբլ -
Տարիներ անցած ՝են\, բայց տակաւին ոչ մէկ խաւոր աշխատանքբ պիտի ԲԷԼա՝ձ աԴ.Դաձէս
գերեզմ Հէձհ ա -
Հետաքրքրութիւն , ոչ մէկ շարմոլմ ; Ե՛– սակայն կայացուցիչներբ պատասխանեցին թէ պատրաստ \ն՝ին անատան՝ ^էի° ՚զգասալ ս/ատ կան
Ա* թարգմանչաց եւ
մէկ քանի սնտուկ գրքերս լ Հ ամ ար մողովնե ր կր են տալոլ բո լո ր լրացուց ի չ լո ւսա բանտ լթի ւն՚ներր ։ ՝Վ$ա1 կառուցանել
սարքեն «յարմ ա ր կերպով Հ ե տապն գելու» /"Բ" ՜ էյ * Միութեան ներկայացուցիչը, Վիչի^ոկի * ոբ Ավաճեան Միացեալ վարմաբաննեբոլ չէ^ՔԲ՛
գիրը : մինչեւ Հիմտ էՈլ–ռ կբ մնար, լ ան կար հ՜ ոտքի ելլե Ավաճեան դպրոց բ Հաստատուած էր քսան տաբի
Փար իգի \քՈ լպարեան Մ ատ են ադա բանի մ էկ լով , կր կնեց թկ ԱպաՀ ովութեան Իք ո րՀ ուրդբ ի– առաջ Հ *Լե ր ջին աո լնբ տա ր ին եր ո լ բն թացքին
աբմէք
քանի սնտուկ գրքերբ արդեօք շա®ա աւելի րաւունք չունի զբա՛ղելու Պ ե ր լին՝ի Հարցով եւն * ։ ւ ա՛նձն ուած էր Հ • Բ * Ը * Մ իութեան՝ խնամակա -
ունին՛ քան վեբեւ յ ի չուածն երբ է Տ ետո յ ուղղակի ամբաս տան եց ն ախագաՀ բ թէ լ ո ւթեան ։ Պ այմանագր ո ւթ իւնր լրացած բլլա՚լով
ճակատագրական այս օբե բուն Հ^այ աւելի ծոլզակ մբ լարել կ՛ուզէ , զինքը վիճաբանութեան Ազգ* իշխանութիւն բ ինք ստանձնված է ան՛որ ղե
Հրաւիրելու Համար։ «Ես չեմ խաբուիբ այդ խայ կավար ութի Լ%բ ։ իսկ Ա * թարգմանչաց վարմաբա–
զզուելի գործ քան եղբայր եղբօր գէմ ԼաՐ^*Ա1 ՚ ծէն։ Ես չեմ ուզեր բռնուիլ այն կպչուն թուղթէն՛
Արղլեօք ուրիշ ար մ է քաւոր Հարցեր եւ խնդիրներ ո րուն վրա ք գրուած են\ ա յս Հ արցո ւմնեբր , ճանճ նի շէնքբ որ կբ գտն՛ուի Ա . Երրորդութեան եկե
չկար ի®ն որ կեդրոնական վարչական մ ո ղռվբզբա զզ ՛ո բսալու ձեւ ղեցիին շրջափակին մէջ, թէ վատառողջ, թէ ան՛–
ուած՜ պաՀ էին ; յարմար ել թէ անբաւա՛բար ն։ կ ատ ո ւած է աշա^
3)1րանսայի մէջ Գեբմ անն ե բու կողմէ ան Հ ա– *(յ ախագաՀ բ ( Արման թին ի պա տ ո ւի ր ա կբ ^նեղ կերտութեան Համար : ^* ր ագրո լած նոր չէսքի մբ
շիւ միլիոններու աբմողութեամբ գրքեր, Հն՚ու– սրտելով Հայտարարեց Համար կբ ն ա խ ատ ես ու ի 7 0 տինար ։ Ընտրուած է
թի ւննեբ եւ արուեստի գանձեր չփճացածն ել կամ Անթոյլատրելի է ձեր վերագրում բ, Պ *Վի~~ յանձնախումբ մր ոբ թէ գրամ պիտի Հաւաքէ եւ
չկողոպտուեցա^ն ։ Լալ ոբ այգ մեղքերն ալ Աբեղ շինսկի : Ես վճռապէս կբ մերմեմ որեւէ եբկդի - թէ պիտի Հսկէ կառուցման գործին՛ վրայ։ Տնտե
եանի չեն՝ վե ր ագր ո ւի ր ։ մ ութիւն» ։ սական տադնապբ, Պագեստինի դէպքեբբ եւ գաղ
Ա ուբիո յ եւ ՝Բո լոմ պիո յ ներկա յ աց ո ւց ի Հն ե րն թականներու վիճակբ գմուարութեանց կբ մատ
Յաղթական գեբմ ան բանակ՜՛եր ո լ ներ կայ ու– ալ իրենց դառն,ութիւնբ յայտնեցին : Եւ ^՚ոոո։Լբ նեն յանձնախումբը : Իսկ ՚^Բ^Քէ գաւառներու
թեան՝ ի՞նչ պիտի րնեն կեդրոնական Վարչականէ յետաձգուեցաւ *հշ* օրուան յ դպրոցնեբր կր տառապին թէ ուսուցիչներու, թէ
Հ$՝ողովի պատս լարման անդամներն՝, ու Տօք • ՝Բ ո— Տ եղա կան թե րթե րբ կբ գրեն թէ այն էէզոք - գաս աւանդութեան մ իատեսակ եղանակի եւ գա–
լ ո լ եան : կրնայի՞ն տարբեր՝ դիրք բոնել, քան աշ ներբ որ մինչեւ Հիմա կբ Հաւատային թէ կարելի սագիբքերու պակասէն։ Անոր առաջքն առնելու
խատիլ Հար իքը չափով մբ մեղմելու ։ Համար պատրաստուած է կրթական նոր Օ^րագիբ
Տօք* ՝Բոլոլեա\ն՝՝ ո*ւր Էր, էսէ"0լ– էաաձ՜~ մբ իրաքի բոլոր դպրոցներուն Համար :
քարե ցաւ այն օրերուն մատենադարանի ԳՐՔ^ՐԼՀ Հայ կարօտելոց խնամակալս ւթիււևբ ունի 8 0 0
գրաւող Գեբմաննեբուն՝ դէմ : ին չո1* լ Աալէզեան սիրողներուն՝, «Հայրենասէրն եր ուն» եւ «ազգային անգամ - տնդամուՀ իԽեբ :
պաշտ պան ութ ի լնբ
մբ եւ նմաններ բ լքեցին 3) բ անսան* եւ Հեռացան ։ արմէ քներ ո մն՛ ոլ գան ձե բուն
ինչո^ւ չկեցան «Հայկական արմէքն երունս եւ գան ստանձնողներուն» Համար :
ձերուն պաշտ պան ութ ի ւնր ստանձնելու»։ Եւ այ Մ՛ենք Աբեղեանի պա շտ պան՚ո ւթ ի լ%>բ ստանձ - ՍՏԱՑԱՆՔ
սօր այգ մեծխօսիկնեբր ինչո՞ւ չեն պայքարիր նա՚ծ չ ենք : Բախտորոշ այ ս օր ե րո ւնւ կ ՝՝ար մ է® զ բա—
Ո ւո շինկթ բն ի գէմ որպէս զի ան չնպաստէ ուր– // իլ նման– ճղճիմ Հարցերով։ Տ ա րօր ինա կ չէ® մտա– ԱՊՐՈՒԱԵ– ՕՐԵՐ, Գ Ր կ ՝ Արմէն՛ Գս*,րօ (Գ–
Փաստբմաճեան՝) * Տուշեր։
քե բ ո լն : Աղատ եւ ապա Հով Հ՝ո ղի վյւ այ կ են ալ ե ւ Հոգուիլ ջախջախով երբ ջուբբ ջաղացքն է տաբեր Տպ * Հա՛յ՛լ՛ենվւք , Պոս–
թբն, 1 9 4 8 ։
փչելր շատդիւբին գործ է աման քննադատութիւն եւ անոր տէր երբ սպաններ » ։
Հ8ԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (2) կաղմուածքբ Հազիւ քսան՛ - քսաներկու տաբու իր ծածկուած աչքերբ ամէն բան կբ տեսնէին եւ
զինք կարծել կուտար տեսնոզն՝ե բու * մ իայն՛ երկու իր անտարբե բութ իլն բ ամէն– բան կբ լսէր։ Ե՛– »
յօնքերուն մէջ խոբՀրդածութեան ուղիղ գիծբ կր զարմանալին այն է որ, այդ կոշտ աբՀամարՀանաց
նար մատնել թէ ա յս պարզութեան տակ խորին այգ երիտասարդին յունական՝ տիտղոսին նեբքեւ
ԹՈՐՈՍ ԼԵԻՈ1.Ի խոբՀուրդներ կը ծածկուէին : Հայ մբ նշմարելով նաեւ՝ անդրդուելի կերպա՝–
\քաւակը ծով եզրր Հա սալ եւ պաշտօ՛նատարին րաԼ՚քը Հաստատ պաՀեց : Վասնզի , սրտին անթա
զինուորն ե բն ու ՚ծառաներբ գուբս թափեցան օգնե փանց խորեբուն մէջ, իր արՀամարՀանքբ կայ -
ԳԼՈՒԽ Ա. լու իրենց տիրոջը՝ որ իշխանական՝ ծանրութեամբ սերական պալատան գմբէթնեբէն ալ աւելի բարձր
քայ՚լերբ կ՝ առն էր . իսկ մեր ե բ իտասաբդբ առանց էբ . վասնզի արդէն որոշած էր իր նշանաբանը
բեբանբ բանալու, տարեց գրեթէ յիսնամեա ք Համբերութիւն անխռով : Ուստի , նոյնպէս մա
ԿՈՍՏԱՆԳՆՈԻՊՈԼԻՍ 1145ԻՆ մարդու մր ձեռք տուաւ եւ ելաւ , ու իբր թէ աչ– րած տչքերու քօղով կր դիտէր այդ թիկնապա -
քեվեբ գոց՝ կր Հ ե տեւէ բ պաշտօնատարին՝ ո ր եր Հա՛ց զինուորական խումբը՝ ՝ոբ 3 5 0 0 Հոգի էին՝
Պալատական՛ պաշտօնեայ մ բ՝ նաւուն մէջ ղե մեծ մասամբ Հայերէ կազմուած–, ոսկի եւ արծաթ
կին քով նստած էր , քովբ երիտասարդ մբ որ գրե բեմն ետին դառնալով ել իրենէ աչք մբ ձգելով^ զէնքերս վ պերճացեալ ։
թէ չէր խօսեր, եւ Հազիւ միավանկերով քովի շա պար տ Է վ՛՝ երու , ծաղիկնեբու , արուեսետական
րունակ խօսող պ ա շտ օն ա տ ա բ ին երբեմն՝ կբ պա վտակներու , կամուր^եբու ել արձաններու մէջէն Ամ էն վա յրկեան շարունակ կբ Հասնէթն՝ ե–
տասխանէր . ճեբմակ բեՀ՚եզեայ նիւթ մը գ^՚-ի՚Բ կբ շարունակէբ ի ճամբան , մինչեւ որ Հասան բեւելիներ , յաբգա՚պատիլնեբ , ամ՚են՝ապայծաոներ
փատթած, լայն եւ բարակ մոխրագոյն վերարկու փառաւոր դրան մբ առջեւ , ՝ոլղր շքեղազարդ սպա ել ամ ենա կատարեալն եր , նաեւ ամ են ա ա զն ուա -
մը վրան, ասուէ բանոլած բաճկոն՛ մը Հազիւ կ ե– սաւորներու եւ ՝թիկնապաՀներու խումբ մբ 1լ ի - կաններ՝ կայս՝երական– բնտանիքի անդամնեբէն :
րեւէր , որ իր անդրավարտիքին վրա յ կ ի^էր * մացնէբ ինքնակալին ներկայութիւնը : Հոն, պաշ Իսկ ծերակուտականներու, Հիւպատոսներու, ներ
ոտքերը կօչի^եր եւ իբ վրայ ամենեւին՛ զէնք չբ՜ տօնատարը առաջ անցնելով՝ ն ուաս՚տ խոնաբՀու ֊ քինապետներ ու , պատ բ ի կներ ո Լ , սեբաստոսներ ո լ ,
կար . կբ դիտէր , կր լսէր , կր տեսնէր , բայց իր թեամբ ողջուն՚ելով գոռոզ երիտասարդ մբ՝ որ զօ բավ ա բներ ո ւ , կի ւր ա պա լատնե բ ո լ , գանձա -
սուր եւ խոր ու սեւ աչքերը իր երկարն՛ աբտելա^ անձն՚ասլաՀապետ ի պաշտօն ր ունենալ 1լեբեւար , պետներու , մետրապօլիտն՚երոլ եւ ՝ոլ֊րիչ բարձ -
նունքներէն ծ՜ածկուածդ երբ գիմացինին եբեսբ կը անտ բ ցոյց տուաւ պատանին՛ եւ կամաց ձա յ - րաստ՜իճան կղերականներու եւ իշխանազուն տիկ
նայէ ին ա յն մամ ան ակ մ իա յն– պարգո ւթեան՝ ու նով մը* նանց ոլ օրիորդաց անբաւ շաբմմունքը , անոնց
միամտութեան քօղ մը կ^առն^էին եւ իր միտքբ ԱՀա ապստամբ Հայուն որդին, զոր բստ ճոխ պերճանքն ու ոսկեթել կերպասն եր , ծիրա
բո լո բովին Հեռու էբ : բարձր Հ բամ անի բեր ի , ըսաւ ; նիներ, ակունք եւ մարգրիտներ աչքերը կբ շլա
Կարելի չէր ոուբ աչքի մբ իբ կորովի ձեւր չի Երիտասարդ անձնապաՀապետր , որ կոմսի ցնէին , աննկարագրելի էբ * ինչպէս իւրաքանչիւ
նկատել, թէպէտ ինք թո^լ եւ անՀոգ կերպ մբ առ տիտղոսն ունէր, ամբարտաւանութեամբ * րին՝ իրարու Հանդիպած վայրկեանին՝ սիրոյ , բա
նել կը ձեւանար * ու աչքերբ որ մարած էին՛ բնդ– Ասլասեցէք, պատասխանեց եւ գլո>–խը ան– րեկամութեան եւ քաղաքավարութեան ոոյցերբ ,
Հանբապէս , յանկարծ մոռացութեան՝ փայլակներ գ թւ1 գա ր ձո ւց : որ Աստուած միայն ղիտէրթէ՝ որքանատելութիւն ,
կ՚արձակէին՛, իր ղեռաբո յս բնչացքն եւ գանգուր Իոկ «Ապստամրին Որդին՝ » բառի մբ , շարմ– ո բքան նա իւ անձ , ո ր քան Հ եռ կբ ՛ծած կէ ին՝ մ եծ
մօրուքը՝ մասա՛մբ իր ծնօտբ կբ ծածկէին, մա զե մ ունքի մբ , վատութեան մբ , ա մ բա ր տ ա լան ու - մ ասը ։
րո՝ գլուխը կբ պսակէին, եւայգզօրաւոբ ու ջղուտ թեան մբ եւ ոչ մէկ փոքրիկ մասնիկը կո ր սնցուց . ԵԵՐԵՆՑ
» Fonds A.R.A.M
