Page 299 - ARM_19-1948_03

յեղափոխականը՝ մենք կը պարտինք Հ. 8– Դաշ. ՊՈՒՏ՝Մ ՆԻՆԱ\ որ զինք կր տանին մարդոց մէշ։ Ապերախտու­

նակցոլթեան, որոմ., քարոզած ե, հետապնդած թեան եւ ատելութեան բոյեր ։ Ընդդիմացած է * *•

քաղաքական վար գա սչե ա ո ւթ ի ւն ը վեր ա՛նոր ոգեց Ե թէ ա կ ան շին փսփսայի ն՚. որ Տաճիկն երը կու

հայոլթիլձնը, զայն առաջնորդելով դէպի իր նախ– Ո՛ - ) ա ռ * պ գ ք ւ Փ ս կ ա ւ փիղր... դան) ե տեւէն , առանց դիմադրութեան եւ առա\1՝ց

ն-իքը, երր հայոլթիւնը իր կրօնական , ցեղային վանդակի դիւրութեամբ նաւ կը նետուէբ ան՛։

եւ Հայրենական հողի պաշտպանութեան համար Այսքան մը բան քոելք չեն ըրած շուբշինն՚երր ։

զ՝Ի$՚էր ասպարէզ, պ, պէս ղի իր պատմութեան է– Մեռա՛ւ Լ^ումպօն ։ Եբկու Հ ա ր ՝ ի ՚ ֊ ր զան՛աղտն տեսակի վայրի գա­

շերը արձագանգէին Տիգրա՛ն, Մեղերու ել •Բալէս ՏասնեւՀինդ աարու ծաղիկ Հա՛սակի մէշ* * • զանն ե րո լ Հետ էր ինքն ալ, որոնք նոյ\նպէս կու

Վարղաններոլ անունով; Հեռու իր ծն՚ողքէւ՚Հ Իբ սիբելի ծնդավայրէն՛ դային՝ Ե ւբ ո պա՝ քաղաքակր թո լթիւն ուսանելու

Ինչ ,որ բացորոշապէս ներկայ է ու կեձգանփ՛ Հ. ել. Հայրենիքէն X Համար;

6 • Դաշնակցութեան գաղափար՛աբանութեան մէջ՝ Զգիմ ացալ Հա յբենաբաղձութեան տառապան՛­ Սակայն ձումպօն , այս փիղի ձագը, ամէնէն

Իր մարդկային գիծն է, այսինքճ.1 իր .ընկերվարա­ քին։ Աստուած Հոգի։, լուսաւորէ : ղգայունն\ Ո լ Հպական էր անոնց մէշ։ Օրեր՛ով ս՜բ^֊

կան ոգին։ Այս գաղափարակասութիմւը, որ կը Ոաքով , 3000 քիլոմեթր ճամբայ կտրա՛ծ էբ ՚նունդ չէ առած։ ՛Ծ ո մ պաՀահ՝ է գործուած անյար­

հետելի ֆրանսական Աեձ֊ Յեղափոխութեան ընկե­ Ափբիկէի անապատին մէշ, մինչել. ծովեզերք գա­ դարութեան դէմ բողոքելու Համար, ։

րային փիլիսոփայ՛ութեան՝ հիմնաւորուած է լ ո ւ ։ \)՝ո®վր տեսնելու Հետաքն քբութեամբ յ

մարդկային ցեղը առաջնորդող հոգե ֊ բնախօսա. ^՚/՚Ր^Ք ։ Զիլք բերան էէի–՝ երկաթեայ վան­ ՜Բանի մր օրեր , շուբշը դիտելէ ետքը , յ՚ու֊

կան՛ տուեալներուն վբայ 1 որոնք կ^եբթաԿ՝ իրենց դակի մէշ Գ^լ՝ե1ոՎ՝ Փարիզ վախադրելու Համար ։ սաՀատ փչած է իր՝ փԼր^ին Հ՚՚՚-^՚քԲ՝ ւ\ոլԳ^ԼոլԼ ^ա~

Հունը գանել քրիստոնէական վարդապետութեան ՚/ ենգաՆ իներու ժողովի մը մ ա սն ա կց ե լո ւ ռանդել «Հայմաթլոս՚ֆ եւ ՀանՀայրեն՚իքֆտիտղոսը ։

մէշ Համար թերեւս : կրկին սչ% թերթերը քանի մը տողով ծանուցին իր մա -

յ այսինքն֊ բացարձակին ել. ճշմարտին՝։ Կ են դան՛ի եր ը , առանց կողովի ւ կրնան՝ կառա– Հը։ Ատ կայն, վերշին յարգանքը մատուցիչն, իրեն\

Հ * Ց * Ղ*ա տնակցութեան դա դաս փա բա բան ո ւ– վա՛րուիք։ ՛լ քան՝ի չեն քաղ աք ակր թո ւած ։ ՛յ֊բ 200 րնեեբձ երբ ։ Հետեւեցա^ն անոր դագաղին։

թիմեր կր պատկանի արեւմտեան՝ մշակոյթիդ, որ Փարիզ կր բերէին մեր փիղ .ճ՚՚ւմպօն * կենգաՀ. է)՝ տղկեպսակե րո վ զար դար ե ց ի^ն գա յն ։ Կ են դան ի -

իր կարգին օղնաւն դ է Հելլենականին* եւ Հռոմ էա­ նաբա* ա՛կան պաբտէզր ճոխացնելու Համար ։ նեբու թագաւորը , վեՀ * Առիւձհը , կրակոտ դամ­

կան ի\Լ ։ Առաջինէն առած է իր յեղափոխական) բանականով մ ը բողոքե0 ց մ արգոց բռն՛՛ութեան

մտքին յստակատեսոլթիւնբ . երկ՛ որդէն՝ կամք\ն Հոն , քաղաքակրթոէ ած մաբգիկը գիտելով դէմ ։ Այս բո լոր ր անծաՀ՝օթ կը մնան ինծի ։

ու Հա ստատամտութիմնը ։ Այ" երկուքին^ վրա յ ա՛– կրթուելու Համար անշուշտ ։ Զիս զարմացնող կէտը ^ումպոյին երկաթէ

ւելցած է այն բարձր ել անբասիր ոգին՛՝ որ Հ * & * կ րնա ւ ԱէԷա1 * ո Ր ք՛՛՛ Քս աԼ՝ւ մ ա՝ս մ ր խիղճ եւ վանդակի մէշ չմտն\ելու յամառութիւնն է։

Ղ*աշն՝ակցոթիւյնը մինչեւ Հիմա անգերազանցելի կր ան կա խ ո ւթիւն ս ո ր վե ցնե լո ւ Համ ար մ եղի քաղաՀ. Ազատ եւ դեմոկրատ երկիր կյուղեն բերել զ ին­

դաբձձնէ մեր . քաղաքական կազմակերպութեանց քակր թուած՝՝՛ ե բ ո ւս . % * • քը , եւ ան կ՚ընդդիմանայ :

թէոՀուբոՀին մէշ, որուն դէմ ընդունայն՛ կր պայ­ կ՚ըսեն* Զորս ժամ աշխատած են, երկաթէ Սա, ոչ - յառաշգիմական ահԱդե^ց չէ՞ . * •

քարի մեր Հայրենիքի ներկայ լձ1՝կերայ1Տն՛ վարդա­ վանդակին մ էշ խօթելոլ Համ ար ղի^ք^էՀ *

պետութիւնը, որովՀետեւ ոչ մէկ Լենին ել ոչ մէկ քԱե՚ղճ ճումպօ, իր՛ փիղի ^ռձՔո"1 Հասկցած է Կ • ՊԵՏՈՒՇ

Ա թալին կարող են արմաաախիլ ընել Ե**բ յ սպան—

նել Ոգին, խորտակել Հայուձն՛ ազգայնականութիւ­

նը, բնածին ինչպէս կեանքն ու մաՀը ։ թիւնը Հին՝էն ի վեր ծանօթ էր մարդկութեան՝ ։

Վարուժան՝, Ա իամ անթօ , Ա եւակ , ք*ա բ ս եղեան՛ % ԳիտւււկաԱ ասա յիս Մ եր նախաՀ այ բերը տարա՛փոխիկ Հ ի ւանգութե\ն՝է

Եւ Հո յէԱ բ ի ս տ ա փո բ Ա՝ իքա յէ լեանԱ՚երու , Զ",~ կամ Համաճարակէ վարակուած Հիւանդնեբր ի–

լարեաններոլ , Վռամեաննեբոլ , Ակնոմևի՚ւկ ու 4 րենց ԳոյքռՐով բացօթեա՛յ տեղեր արելին կը ցու­

՛որոնք կենդանի են միշտ ՀայուձԼ մէ^, որոնք կըլ ԼՈՅՍԻՆ ՄԱՆՐԷԱՍՊԱՆ ՅԱՏԿՈՒԹԻՒՆԸ •- ցադրէին։ Հ՛ետե լելով ան՛ոնց օրինակին, մենք ալ

խօսինք մեզի , ինչպէս կը խօսէին երբ 1լ ապրէին , Լոյսը աւե րի չ ազդեց ութիւն մը կը ներգործէ պէտք է շան՚անք ամառուան եղանակին՝ արեւի լո­

երբ իրենց խօսքի թեւեր ոճեէբ եւ իրենց լռո ւթ իւ– մ անբէներուն վրա յ : Այդ ա՛զդեց ո լթիլնը սա հմա– գանքն՛եր բնել, որոնց ՚օգտա՚կա րութիւձնր առող–

ն՚ր խ\ոՀ ել ճշմաբտութիւՀւձ ։ ե՝ ափակուաՆ է աբեւին լու սաւորճառադայթնեբուն՛ շապաՀական տեսակէտովշեբմ տպէս յանձֆարաբե–

Ալ կր բաւէ խեղաթիւրել մեր Հոդին , մ եր եւ ոչ թէ շերմացուցիչ ճառագայթներումս՛ մէշ, լի է բոլոր բժիշկներու կողմէ անխտիր ։

խիղճն ու մեր գիտակցութիւնը : ին՝չպէս կարգ մր գիտնականներ կհուզեն պնդել։

Եթէ քլուզէք գիտնալ թէ ինչ են՝, Հայն* ու Հ ա– Լո յս ը ուղղակի կ՚ազդէ նաեւ մեր մա՛ր մինին

յութիւնը, թղթատեցէք անոր պատմութիւնը, ա– ԱՀ դլիացի փրօֆ • ՄԱԲԼԷ\Լ Ուօրտ արեւիՆ ճա­ ւթեան վր ա ւ ։
է թէ էոլ՜
ն\որ մատ՛ենագրութիւնը անցեալէն՝ մինչեւ մեր օ– ռագայթները տարրալուծելով, տեսած մանիշակ ԸՆԳԾՈՎԵԱՅ ՝ԲԱ%Ա՝Բ Մ Ը – Ւաալացի սու–
-
բերը։ Եբկու բառեր պիտի արձագանգեն՝ միշտ սեղէն ճառագա յթնե ր՝էն\ կապո յտ եւ ՛ո չն չա ցնե լու գորգ մը երեւան Հանած է րոեդհ^ովեայ քաղաքի մը

ձեր Հոգիին՝ մէ^։ Պաշտամունք աղգային\ Ե"ի եւ գո յն ճառագայթները մ անրէԱ երը գ ո յ ո ւթ ի ւնր Ս իկիէէո՛՛յ ԲաՑ^*ՐԼ\ 1 $՝ռափան՝ի եւ

փառաբանում անկախութեան : Երկու բառեր "– յատկութիւն ունին, եւ թէ այդ աւերիչ ազգեցոլ– Ս*արսալա քաղաքէն երոլ\ն՝ միշեւ , հ-ՂՂէե^՛ արեւմա–

րոնք կր ծածանին դրօշներու նման երբ կը մ ա Հ ա– թիւնր վայրկենական է ւ Ը գՀակառակ. , կարմիր , Լա՚ե եզերքին՛ վ բա յ ։

նան Հայ մարտիկները , &բբ իբ ճեբշնչմաՎ. կրակին նարն շագո յն , դեղին ու կան ա$ չ ճառագա յթնե բուն 15 20 մեթր խորութեան մէշ գտնուած

մէշ այրող Մ իքա յէ լ ՛Օ ալ բան տ ե անը (լերդէ « Աղա– մ էշ մ ան ր էն երը արագօրէն՝ 1լ աճին՛ եւ կը ՝ բազմ ա– ա ՛Ա. յչաղարը կազմ ուաՆ է մ արմ աբեա լ պալատնե­

աըն Աստուած՛ը՝^ ։ \1 ան՛ , ճիշդ այնպէս ինչպէս պիտի ըլլար մթու­ րէ եւ երկրաչափ օրէն՝, յարդար ո լած պողոտաներէ ։

Հաքուն ազգայնականութիւնը ոչ գրականու­ թեան մէշ ։ Կը կարծուի թէ 4000—5000 տարուան (Ն • ՝Ր • )

թիւն է եւ ոչ այ փիլիսոփայութիւն : Ան զգա­ Հն ութիւն՝ մը ուն՛ի , ա յն դա բա շրշան ին՝ երբ Ա ի–

ցում է ու սիրտ։ Ո՛֊ , տիեզերքին ւիրայ չկայ ո յմ Ցո՚ւպնօֆ լո յսին Հ ա կան ե խ ի չ ազդե ց ո ւթիւն՚ը կիլիա կղզին միացահ– էր Թուլուղին լայն– Հողա­

մը որ կարենայ մէիոեղէն՛ վերցնել սիրտը։ ^որոշելու Համար , կերպասեղէնի կտորներ ա յ լա– շերտով մը ։

ճամբայ տուէք անոր, որովՀետեւ կ^սՀնցնի ց եղ մ ան ր էնե րով բեոՌ ա ւ ո րած ել աբեւին տա՛կ Հ. ՏԷՐՈՍԿՒ

յաւիտենականութիւնը գրած է ։ Այգ առթիւ, դիտած է թէ ^ոէեբային

ՄիլաւԹօ ԱՐԱՄԱՅԻՍ ՍՐԱՊԵԱՆ մ ան՚րէձ երը արագօրէն կ՛ ո չն չանան , առան ց զգալի

Տ9Տ1 լձնգգիմութիւն մը ցոյց տալու , ժանտատենդին ՒՆԶՊԷՍ $Ե%ԱԿԱՆ ԹԵՐԹԵՐԸ, ՄԵՆ* ԱԼ

ՋԵՌԱԳԻՐՆԵՐՈՒ ՍՐԲԱԳՐՈՒԹԻՒՆԸ ԱՅՆ - մանբէն՚եբբ 8 9 ժամ Հազիւ կինան՛ ապրիլ, իսԱ ՊԷՏ՚Բ ՈՒՆԻՆ-Բ ՆՈՐ ԲԱԺԱՆՈՐԴՆԵՐՈՒ ԵՒ ԾԱ­
ԳՐՈՒԱԾ
՛ԲԱՆ ԿԸ ԴԻՒՐԱՆԱՅ , ՈՐ՝ԲԱՆ ՄԱ՝ԲՈՒՐ թոքախտ են ման րէԱ երը 20 ժամ կր տոկան՝ ա ր եւ ա– ՆՈՒՑՈՒՄՆԵՐՈՒ , ՈՐՊԷՍԶԻ ԿԱՐԵՆԱՆ-Բ ԴԻՄԱ­
կարմիր
ԸԼԼԱՆ, ԵՒ ՍՈՎՈՐԱԿԱՆ ՄԵԼԱՆՈՎ, (ոչ Հա բո ւթեան ։ ՆԱԼ ԵԱԽ-ԲԵՐՈՒ ՅԱՒԵԼՄԱՆ ԵՒ ՊԱՀԵԼ ՆԵՐԿԱՅ

մելան , ոչ ալ մատիտ) : Արեկադն՚ային լոյսին Հականեխի չ աղդեցու– ԴԻՆԵՐԸ ։

ՅԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (ՈՅ) գիստ թողու։ Այժ՜մ ամէնէն՛ յարմար ատենն է

յարձակում գործելու Հ

֊ Մենյ, պատրա՛ստ ենք, իշխան, պատասխա­ Առիւծը բան՛տարկուած էր վանդա՛կի մէշ։

նեցին ձիաւոբնեբը ։ Ա ե պա ցած Հսկա յ ժա յ ռ մր , ՛ո բո ւն՛ վյրայ կա­
մէ–
115(18 Ա Պ Ա ՛ * Խմբի դլխաւորը, ՛որ Գէոբգ իշխանն էբ , \նշա\ն բելային՝ քանի մը վանքեր, կապ՛ոյտ շուբեբու

ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ տուաւ յարձակումի * Հայ կտրիճները ինկան՛ գ ե – շէն դուբս էր ցցած իր՝ սել կուրծքր ել գոռոզու­

ր ին ե ր ո լ պաՀաաաննե րուՍ. վրա յ , կոտորեցինք բո– թեամբ իր շուրշր կը ն՛այէր։ Վճիտ շուրի կոՀակ–

ԷՈԲԲ եւ ազատեոին դերիներր ։ Բանակին՛ մէշ ի՜ ներ բ կր ծփա յին անոր– բո էո Ր էք1/՚Ք^ 1 կարծես ուզե­

րաբանցում ին՛կաւ։ ՚հէորգ իշխածը, իր ՓոՔՐէ^1 լով չոյել ա՚֊՚՚որ՛ փէշերբ է՛լ Համ բուրել կուրծքը է

ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԱՍ խումբուէ , անցաւ բանակի Հակառակ կողմ ր ե ւ Երբեմ\1.\ ալ, վիշապներու նման՝., ուժգնութեամբ

ԻԹ. շփոթութիւն ձգեց Հոն։ Արաբ* երը , դերիՆերը թո­ կը զարնուէին ժայռին , զայն՛ խորաակելու , փշրե­

Դերխւ եբռլն ճիչն ու ողբը , խաոձնուելով ղին. ղած , գբոՀ տուին ՝իշխա ի խմ բին՛ վրա յ , որ կա­ լու Հ աս տատ որոշում ով ։

ոլորներու քրքիջի՛ն հետ, զարհուրելի եր աժ տոլ - մաց կամաց սկսաւ նաՀանշել։ Եբբ Մարզպետուն–

թ,իւ1ն մը կը կազմէին, որ կը սառեց՛նէր մարդուս եաց ի շխ անր տեսաւ որ բա ւ ա կան ժամ ան ա կ շա՜՛ Այգ սեպացած Ժայռի մէշ բանտարկուած էբ

աըիմե\ը երակներուն մէջ։ Հահ֊ է, յանկարծ ա՛նյայտացաւ խաւարի՛ս մէշ ե ւ Հայոց աշխաբՀի առիւծը , Աշոտ Երկաթ ։ Ուժւսս–

ԴԷԼ^՚Բ՚Բ ԿՐ– մօտենար : Նրսբի բանակը կաԱգ շուտով մ իա ցաւ իբ խմբի մնացեալ մասին , պառ ընկողմանած էր բազմոցին ՚ Լ ր ա յ ՝> էր ^ք^է^՛

առաւ առուակի մը եզրը գիչերելոլ • խաբոյկներ ուր կր գանուէին Հայ գերիները։ Արեւի լոյս էն՝ Հ այեացքբ յառած Ս եւա՝– ՝ա յ ափերուն ։ Ս է թայլ կք

վառուեցան ել ի՚ևթրիրի պատ բա ստութիւնն ե ր ըս– Հետ, անոնր ճամբայ ին՛կան դէպի Բիւբական : լեցուէր խորին\ կսկիծով, երբ կր մտածէր Հա յաս–

կսան տեսնուիլ։ Դերինեբը մէկ կողմ ձգուեցա\Ն , Տխբոլթեամբ առաշ կ՝&րթԱՐ ^ԷՊՐԳ իշխանը, տանի վիճակին վրայ ։

քանի մը պահապաններու հսկողութեան տակ % &Րբ յս/ւկաբձ տեսաւ աղօտ լոյս մը, ՛որ երկինքէն՝ Աւերակ կը դառնար Հայոց աշխաբՀր , ժողո–

Այգ ՛էէջ՛՛ ցէն՛ խումբ մր ձիաւորն եր սկսան կ՝իշնէր։ Առաշ քշեց ձին գէպի լո յս իշած տեղը վուրդր կը տառապէր . կր շարգուէբ , կը Հալած -

մօտեճալ Նըսրի բա՛նակին։ Ըստ երեւոյթին՝ եր­ ե ւ սարսափած կանդ առաւ , վար իշալ ձիէն՛, վեր– ուֆր • իսկ ի0՝սչ կ^էՀևէւք*՝ ԻնՔ ասոր Համար՛. . . : ԱՀ ,

կար ատԽ՚է ի վեր կր հետելէին անոր, բայց յար­ ցոլց գլխարկը եւ ծուէ՜՝ կի եկաւ։ Ւբքառշել տա­ քաշէ երկաթէ սուրդ, Աշոտ Երկաթ, Հուր ու մո–

մար ժամանակ չէին՛ գտներ իրենց նպատակը ի– րած ո ւած Էր Մ արտի ո՛ռ ս Հօր դիակը 1 թեւեր ը կտ­ իւ իր դարձ ո ւր թշն ա մ Լ. ն ե րդ ։ Ի ԲէI ՛չ բան < արդեօք
Հա–
բա գործ ելու : րատուած , ո ւ ողող ո ւ լոհ երկնային լո յսով : ժանգոտեց սուրդ եւ վՀատեցուց Հոգիդ : Տես ,
ի–
Տզաք, գարեաւ խումբի գլխա՚ւորր իր միա­ ս ան նաեւ դե բ ո ւ թ են Է աղա տուռ ղն ե ր ը , տեսան՛ եւ հՐ^ւ1՛՝^ Գե"1՜/" է բարձրացուցեր թշնամին՝ եւ էլուզէ

ւորներուն, որոնք մօտ երեսուն՛ հոգի կա յ ի ն , մենք րենց սուրբին դիակը եւ սկսան դառնօրէն լալ ծուխր մարել ժողովուրդիդ * մոռցա10ր գուն Հօրդ

գլուխ չենք կրնար ելլել այս ահեղ բանակին դէմ ՀեՆեհել : ուրուականին՛ տուած երդումդ։ Հասիր, էքբկաթ,

կռուելով՛ գերի երբ միայն աղատենք ել իւ որ, ք՚շփւան՚ը Համբուրեց Ս*աբտիբոս Հօր սառն ճա­ ժողովուբդր քեզի կը սպասէ , ազգը քեղ կը կան՝–
ապա
աաձք։ Ջեր մ էջէն մաս մը գերին՛երը պիտի աղա– կատ ր * իրեն՝ Հետեւեցան– նաեւ միւսներբ. ը ոլ չէ ... ։

տէ , իսկ ես քանի մը հոգիով թշնամիին՛ ոլչագրոլ. վե բ ցնե լո վ գիակբ տարին ք՝ իւրական ի տաճար

թիւնը իմ վրաս կը դարձնեմ, որսլէսզի ձեզ հան­ Հ/ւ|ձւ յանձնեցին Հողին : ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎԱՋԵԱՆԱ

Fonds A.R.A.M