Page 295 - ARM_19-1948_03
P. 295
« ա » ձ 44 ՃՒ (ե հ
մէշ եւ կը բ ա ց ա տ ր է ր թ է ան որ ՛ծրագիրն է նախ ՀԱՅ ԱՐԻՆԵՐՈՒՆ և ԱՐԵՆՈՒՇՆԵՐՈԻՆ ԱՄԱՌԸ Տ Հ ա ) .թ պ ժ » խ թսԺա8ոքդԱեՈ1ւԱ
ա պ ա հ ո վ ե լ իսբայէլի Պետութեան ճանաչում շ ,
երկրորդ \1տքԱ. Պե տոլթիւն՚ը կառուցան՛ել համա֊ « Հայ . Բոյէք– քչի խմբագիրը՝ &• Նաբգունի
ձայն Խ • Միոլթեան հասկցած եւ. գ ո բ ծ ա գ ր ա ձ <Լո– Հայ Արիները եւ Արենուչնեբը շատ օգտակար իր թ ե բթին վար չա կան գո րծեբը յան ձնած է՝
ղովրգասլետոլթեան : գործուն Է ութ իւն արձակուր–
գին : մը ունեցան՛ ամրան՛ Պ • ԽՈՍՐՈՎ ՎՇՏՈՒՆԻԻ >
Բ"՚ցէ Արեւմուտքէն եւ Արեւելքէն մէ9եւ մղ Ուրեմ\ն այսուհետեւ Ի1շ^6ՏՏ1&Ո ՏհօտՐՕ^ անու
ո ւ ա ծ \ներքին պայքարէն , կայ ուրիշ ծանրակշիռ, նովը եւ Հ Հա յ - Բոյժ– ք> ի հասցէով կատարել գրա–
մակա\ն առաքումները ել բաժ՜ան ո րգագրո ւթեան
պ ա ր ա գ ա յ մ ը ։ Այս պետութիւնը լրիյպատոլաՆ է Հարիլրփ մօտ արենոլչներ որոնք կոլգայինՓա– ամէն– խնգրանք յ
ա ր ա բ ա կ ա ն երկիրներէ , որո՛նք երբեք պիտի րիղէ՚ն, Մաբսէյլէն ել ՊեըԼիայէԱ , ընդհանուր բա
չճաէնչնան զայն ել պէտէ ստիպեն որ ապրէ մէչտ նակում մը կաղմակերսլած էի՛– Ալաեան լեաներուն՝
լա բ՛ո լած պահելով ի ր ոլՏ֊երը պատերազմէ սպառ^ մէշ, օգոստոս ամսուան ընթացքին , գլիւալորոլ -
նալիքին տակ, միշտ սպառազէն, սպառելով իր թեամբ Փարիզի չրշանային՝ պետ Օր– Ա– ՝^11չէԿ~
աղբիւ.ր\ն՚երբ իր պաշտպանութեան՛ համար : եանի , Մարսէյլի շրշ. պետ Տիկին Շամիրեանի եւ քրքրո ւթեամ բ ծ ա ն օ թ ա ց ա ն ազգային այս գեզեցիկ
Եթէ ՄԱԿը Հասաատէ իսբայէլի Պետութիւնը , Պելժ-իոյ շբշանային պետ Օբ * Ս • Աւ֊ագեաԽի : կեդրոնին՝ Հ
պատերազմի ծառայած պիտփ ըլլայ քան թէ խա Առածին անգամ էր որ այսքան՛ մեծ թիւ֊ով Հայ ճամբարէն Վ^*Րլ\\. ա յ ս & ա յ արիներու ադ^ա^ին՝
ղաղութեան % աղ^իկւԼեր միասին կը բանակէին։ Հազիւ իրարու մի^աղւլային պ ա ր յան էր օ տ ա ր երկիր մը։
0 րովՀետեւ պատերազմ ի եւ. անկարգութեան՛ մօտէն՝ ծանօթացած , անոնք կը ստեգծէին շատ սի՝– 8 ուլի սի վե բ^ը Զ ո լ ի ո ե ր ի ո յ մ է շ տեղի ո ւ ն ե–
վտանգ մշ կը կազմէ , Արա բա կան Պ ետութ իմևնե րը \1։աէիբ Հայկական մթնոլորտ մը եւ ամբոզ^ մէկ «/- ց ա ւ աշիարՀիս բոլոր ս կ ա ո ւ տ ական– միութեան՛ց
չեն ուզեր իսբայէլի Պետութիւնը։ Անոնս Համար միս ժրանան մ ե գուներու պէս մեր ազ^իկ\1երը^ մ ի ^ ա զ գ ա յ ի ւ ՝ պ ե տ ե ր ո ւ Համ ա գ ո ւ մ արը , տ ՛ ա ն տ է ր շ–
աաիկա կը նշսճնակէ օտար աարրի մը ստեղծումը բանակեցին՛ ^ երգեցին , պտո յաներ կազմ ա՚կեր պե - թէկի սկաուտական բանակավայբին մ է ^ ։ Կը մաս^
մինչեւ Հիմա միացեալ ամբողջութեան մը մէէ\։ ցինգ աշխատեցան եւ շ ատ քքեծ արգիւնքքւերու Հա (հա կցէ ի ն քսան երկու ա ղ գ ե ր ո ւ ն՛եր կա յացուցի չնե
Գաղթականներու խուժումը աշխարՀ՚ի ամէն սան I րը : Հ ա յ Արիներու Ա՝ ի ո ւթեան– կողմէ կը մասնակ–
կողմէ , բոլորովին տարբեր նկար ագիրով , լեզու - Օգոստոս 15^ առներուն աո֊թիւ գաշտաՀան՝ - սէր *հ * Ա ե Ն ա ա ո ւ բ ե ա ն ։ Հաւաքսյթը ե ր ե ք օր տե^
ներով ել գաղափարներով, անշուշտ անվշխաԱ-ոլ Գ՛էս մ ը կա՛զմ ակերպած է ին> որուն \1 եր կա յ եզան՝ ւեց ո բու ընթացքին խ ո ը Հր գ ա կց ո ւթի լ ն ն եր եղան
թեան բոյն մը պիտի ստեղի է , վարակելով Հարե– Կափ քազաքի Հայ գազութին անգամները, շատ մր ե լ կ ա ր ե ւ ո ր ո բո հումներ արուեցան՝ : Հաւաքո յթէ^
ւա\ն երկիրները։ Աբգէն կը նշմարուի թափանցու Ֆրանսացիներ , \ք աբսէյլէն եւ փարիգէն ալ Հ"յ,(– յետո ք բոլոր պատուիրակները ղացին Լուկանօ <,
մը քանդիչ վարգապեա\ութեանցորոնք վեր ի վայր բե ակից Հվւրեր։ Այս բանակումի մասին– մեծ մ ասնակցելու ՀԼո լիցե ր իացի ս կտուտներ ո ւն ազգա^
պիտի շր^են քաղաքական եւ ընկերային՛ հլէ"–ԼՀ գովեստով կը խօսէր ; կրընտպլի «Օշ1Աթհա€» <օրա– յէ՝*՛՝ Ւ ա Ա ա կ " * ֊ մ ի ն տ ոբոսն՛ կր մաս 1ա կցէին 8000
Մի1ին Արեւելքի մէչ, աաբածուելով մինչեւ Հիւ թհբթը որ մեր աբենուշն\երուն նկարն՛ ալ Հրատա սկաուտ\1–եր։ Օգոստոս \ ին՛ ՀԼոլիցերիոք ազգային
սիսային Ափբիկէ : րակած էր թերթին, մէ^ ։ Աբենուչներու բսյԱակա֊ տօնին ա քւթի լ Հան րապետ ո ւթեան՛ նախագաՀ ը ա յ–
Զ ին ո է– ո բ ա կան տեսակէտով է՛ սրա յէ լէ պետու- ՎայՐԸ այռհլեց նաեւ պ ե տ ը , 9՝* Մ֊եծա>ա–ո՝–ւբ՝–եա% եւ ցե լեց բան ա կա վա յ ր ը եւ բւնկերակցութեամբ ս կ ա^
թիմեր կը նշւ նակէ Արաբ աշխաբՀի սրտին վբա՜յ գործագիբ խորՀուբգի անգամներէն՝ Փ * Փանոս - ո ւ տ ա կ ա ն մի^ազգային դ ր ա ս ե ն ե ա կ ի տնօրէն՛ գնգ •
Հաստատել զինուած թշնամի ում մը, բուռն եւ, եաքէ\ եւ\յ* Պօ յ աճեան ; Ոէ֊իլսընի ծանօթացաւ Բ Րո ւ ռ պատ ուիր ա կ ե ր ո լն<
աչիէարՀակալ, որ կրնայ սպառնալիք մը դառնալ Փարիզի շրջանի սկաուտներն ալ Արտէշխ շք*Ր֊– Հետ։
էսազաղո ւթեան Համար : թանի լեոՀնեբոլե՝ մէ^ կազմակերպած էին իրենց
Ղ՚առնալով . Ա՝ ի ո ւթ ե ան ա՛ր բա\Նե ա կը , ք*սրա– Այսպէս անցաւ Հայ արին •եր՛աւ եւ արենուշնեբու
յէլի պետութիւնը կրնայ օր մը էյ* Ա՝ի ո ւթեան ա՛– բանակումը , որ՛ուն մասնակցեցան մեՆ թէլով ա– ամառը յ որո լ ընթացքին բազմաթիւ աղջիկներ եւ
ռա^ի\՚ե< զէնքը գառն ալ , յարձակելու Համար Ա*ի^թ^՛ բին\եբ^ ղեկավարութեամբ շրջանային պետ Փա~ ա ղ ա ք բն՛ի ւթեան՛ մ՚է^ բ ա ն ա կ ե ց ա ն , ՛օտար երկիր
Արեւելքի վրայ ։ նոսիկ Փանոսեանի եւ բանակումի պետՏա՚կոբՓա– ներ այցե լեց ին՝ ե լ ամ էն՝ տ ե ղ ստեղծեց ի ն Համ ակ֊,
Հաւանելով իսրաքէլի պետութեան , մենք ըն նռսեաՕ ի ։ Ֆրան սա յ ի կր թական նախա բար ութեանւ բանք՝ Հ ա յո ւթեան Հա՚գէպ եւ կ ա ղ գ ո ւր ո ւաՆ վ°՚~
դունած պիտի <բլլայիսքմեր մէ^ սուր զէնք մը^ որ քննիչը^որ այցելած էբ բան ակավայրըգովասանքի ր աղարձան շշաարր ո ւն ա կե լ իրեն՛ց աշխատանքը ^
տ՚րեւէ ատեն՝՛ կրնայ ճակատագրական Հարուած մը տեղեկագիր մը ղրկեց Փարիզ։ յօգոտ նոր սերուՅգի բաբոյակա. ն<, իմա՚ցականտ
տալ մեզի : Փարիզի շրջանի երէց սկաուտները յ գե կավա^ ֆէՂէքահ.աս կբթո՚֊թ&է***1 յ
Հետեւաբար , մենք ալ ստիպուած ենք զէն ի րութեամբ իրենց պետին Յակոբիկ Գավոլքճեան\ի ՀԱՑ ԱՐԻ
ձեռին մնալ, որպէսզի արգիլենք իր յաբձակողա, պտոյտ մր կատարեցին ք1 տ ա լի ա , թէ Հայ արինե
կան տ ա ր ա ծ ո ւ մ ը , եւ կամ խուսափինք այն՛ հար~ րը ծանօթացնելու եւ թէ նոր բարեկամութիւևնեբ
ուածէն, որոմն պիտի ե՛նթարկուէինք ^րբ ան Հաստատելու Համար։ Այցե յեցիէ քհօբինօ , Հռոմ , ՏԽՐՈՒՆԻ * փան ի մը խօսքւ ողբացեալ ը\% կ *
գ ա ռ ն ա ր արբս/ն՚եա՚կը մեծ պետութեա՛ն՛ մ ը։ Վենետիկ , Նափօլի ե լ >ուրիչ վայրեր ^ րնգուՀնոԱե ֊ Մ ատ ո յեանտի յիշատակին ։
Մենք կը տեսնենք , օրինակի Համար որ քհու– ցան՛ իտալիոյ սկաուտ ընգՀ *պետի\ն փբօֆ * Փիրէ–
սի ան՝ գ ե ր ի կը դարձնէ էր սահմա&ագլուխ՚է՚ն՛ շատ թայ՝է հ.ոՂ.^Է 1 պտոյտներ կա՛տարեցինք ֆրանսացի » Մ * Մատոյեան Աեբաստիոյ Աշաէ գիւղէն՝ էբ ։
հեռու պետոլթիմԼներ , որոնք չեն կրնար սպառ պեբձ ե իտալացի սկաուտ\1՚ե բո լ. Հետ եւ ամէն տեղ Փոքր Հասակէն որբ կը մնայ Հօրմէ ել մօրմէդ կը
նալ իրեն, եւ սակայն ան մեզմէ կը պահսձ՚ՎԷ մեր մեծ Համակրութիւն շաՀեցան է Այռ^Է^ցին նաեւ ճաշակէ ո բբե բոլ յատուկ բոլո բ գառն ո լթի ւննե -
մէշ ստեղծել օտար պետութիւն մը, որ ս պ ա ռ ն ա ,
Հռոմի Հայ կաթողիկէ վան՛քը , ել Վենետիկի Ա* րը ։ Բախտի բերումով կ^իյ/ն՝այ Եգիպտոս , ստա ֊.
լիք մըն է մեր ա պ ա հ ո վ ո ւ թ ե ա ն համար : Վաղարի Ախիթարեան Հայրերուն՝։ նալով ազգային՝ ել կուսակցա՛կան՝ գա սա իա բա կու
Այս Պետութիւնը գործելու ազատութիւն Մեր տ ղ աքը շատ ^երմ բնգ ուճ ել ութ ի ւն գա ան՛ թի ւք1– : կուգայ Ֆրանսա ։ Հոս աբգէն պաշ
ս տ ա ն ա լ ո վ , պիտի հարկադրուի զօրացնել ՛էր ճար. ԱբբաՀայբին եւ Ախիթարեան՛ Հայրեր՛էն , եւ ամ– տօնապէս Դաշնակցական է ։ Խղճամ իա կերպով կը
տ ա բար ա Ն ս տ ա կ ա ն արտագրութիւնը, ա<Լա\ն< սալ - կատարէ իբ կուսակցական՝ պար տա կանոլթիւննե֊
ԲողԼ երկու օր Հիւր ասիրուեցան\ եւ մեծ Հետա - րը ։ Անաց Հաւատար իմ կուսակցական– գաղափար–*
բանք ա ր տ ա գ ր ե լ գ ե ր մ ա ն ա կ ա ն կամ ճափոնական ներուն՝ մին չեւ իր մաՀը ;
դրութեամբ, սպաննելով մեր նորածին ճարտա.
րաբուեստ բ : Ան՛ողոք Հիւանդութիւնը բոյն գրած էբ գմ՜բախտ
Եթէ ՄԱԿբ Տգունի Միացեալ Պ աղե սա է ն մը գաշեակէ աչխարՀի այս ծայ՚րամասին ընգՀան՝ու֊բ Ակրտիչէն սրտին՛ տակ ։ 1944^՚&՛ գէսՔԷ+ փոխադրե
ուր հրէական փոքրամասնութիւնը միանայ Արա շաՀերոլն– Հետ ^ այն ատեն՝ ՄԱԿը ոչ միա^ն՝ պիտի ցին էքս ի Հ իւաձգւսն ո ց ը , ուր մն՛աց երկա ր ատեն %
բ ա կ ա ն ամ բո ղ ի ւթեան , եւ չուէւե&՚այ ոչ ան շատ ապաՀովէ Պաղեստին ի ներկա յ Հ րեա յ բՀնակչո ւ– Ի վեր^ոյ անողոք Հիւանդութիւնը զգեանեց զինքը
զինուորական եւտէ աք ա՛ն շատ տնտեսական քաղա թեան– բարօրութիւնը ^ ա՝յէ աշխատած պիտի ըլ ել Աեպտեմբեր \ \ ին յա՝ւիտենապէս փակեց \ի՝բ
քականութիւն, ա յ լ իր գործուէէ էութիւնը ներ. լայ խաղաղութեան Համար (Օցլ1\՝^ : աչքեր ը յ Հազիլ 44 տար եկան ^ խոբ սուգի մատնե–
Լով իր մօտիկ բարեկամն՛երը ել ընկերն՛երը ։
Ղ*՚ժբաիյ/ոաբա ր շատ ուշ իմացանք մաՀուան
ընկերն՛երը
գոյմը^ այնպէս որ բարեկամները եւ յ ար՚գանքր
ՅԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (Ո2) ՛հաշտին մէ^ ձգեցթնք • մամ տնակ իսկ Էոլ1ւ\եցան\ իրենց վեր^է\ն
Վայբի գազաններ ույն կե® ր ։ յայտնելոլ %
Այո , տէր» ան– ոբ քու. ամենազօր կամքիգ Սիրելի Մկրտիչ յ այս քանի մ ը տողը քոլ սի
գէմ կ՚երթայ յ արմանի է աւելի սոսկալի նախա րած «Տառացի մէ^ թող մեր կողմէ փունթ մր
115(18 Լ ք Կ Ա Թ տինքներու, ել պատ իմ ի ։ ՝ե՜աղիկ Համարուին։ Հողը թեթեւ գայ վրա գ։
Լաւ ուրեմն՝, կէս °րէ^* ետք մեր բան՛ակը Մ ՛ ԱսատՈ.^յւ1յ աքն (կարտ ան)
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) կը Հեռանայ այստեղէն , ու ես չեմ մոռնար քու
վարձքգ Գ ըսաւ Նբսր ոստիկանը եւ իր թիկնապաՀ^.
ներէն մէկուն Հրաման մը տուաւ։
ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԱՍ ԹիկնապաՀր Հեռացաւ, իսկ քո^-փ՛ մը Հոգի լեղապատառ, երբ վերջապէս Հասկցաւ իրողսլ «,
թիւնր %
մօտենալով հոսակին ^ բռնեցին զայն եւ ՚^Լ\սրէ
Նք՚՚բ ոստիկան\ը կ՚երթեւեկէր իր չքեզ վէ1"՛ - մօտ բերին ։ Ոստիկանին օտաբոտի վարմունքը Ոչ յ ասիկա քոլ արժանաւոր վարձքդ է։
սարսափ ազգեց փոսակին՝ ( շփոթած՜ կը սպասէր^ Եթէ գուն քու. ազգիգ կը գաւաճա\նես ^ ինչեր չես
նփն աո.շել , եւ անտար բեր աչքով կը նայէր իր բա–՜ թէ ինչ պիտի ըԱայ վեր1ը։ ըներ ուրիշներուն՛ :
Ղեակին՝ մ է ^ պար զո լ ո զ անասնական֊ տեսարան\նե - փան ի մր վա յբկեան յեաո յ Տ Հեռուէն երեւաց Հա\1՝եցին՝ ձիուս սանձը ել մտրակի քանփ՝ մը
բուն ; կատղած ճ ի մը^ .որուն՛ վրա յ նստա-հ՜ էր ՚Լըսբի հարուածներ տուին՝ անոր : Ձին ահագին ոստում
ԱյնՀաւատնեբուն Համար քիչ է ասիկա , թիկնապաՀը ^ եւ կանգ առաւ վրանին առ^ել : մը ըրաւ եւ աոս/Չ սլացաւ , իր ետեւէն քաշելով
4 ւՂսէր ա\ն ւ Ղ՝եռ շատ սարսափելի բաներ պիտի •—- կը տեսՀւե1*ս այս ձին , ՛ըսաւ \թը՚սր գառնա– ՚Բասակը ••Զի՛1՝ ոլորներ ուն ուրաիւուիհիւնր չափ չու–
ցուցնեմ ես անոնց : Աձ՚՚գամ մը ճանկս ձգեմ 0ով– լով փոսակին , քեզի կՀրնծայեմ զայն* միայն– ոք ճէր : Ան՛ոնք տեսան՛, թէ իէնչսչէս ՚Բոսակի գլուխը
Հան՚Լէս կաթոզիկոն ո լ Աշոտ Եբկաթը , ան մ֊ ամ տ՛ թէ գուն պիափ կա ռավա բ ե ս զա յն՛, այլ ան Ք^՚ղ յ քարերոլն՛ կը զարնուէր ել ոլզեգր ցա՛ն֊ ու ցրիւ
նակ դիւրին՛ է տիրանալ Հայաստանի ու ինքնիշ^ Ես ասկէ աւելի լալ վաբձատրութիւն՛ չեմ գտներ կուգաբ խիճերուն վրայ։
խան տէր գառն ալ անոր է քեզի • Կէս օրէն ետք, Նրսր վերցա-ց իր բանակը ել
Այգ միմոսին աչքին զարկաւ ՝Բոսակ\ը, որ քիք փոսակ չՀասկցաւ Նբսրի խօսքեբը^ բայց ըղ– դափ ու զուռնայով ուղղուեցաւ \,ախիշեւ՚ան ։
մը անգին* կեցած կր նայէր ոստիկանին։ Տա յանի գաց որ զա բՀ ո լրե լի բան մ ը կը պատրաստ ո լէ բ ի ֊ Վայրենի քբքիշի եւ ուրախութեան՛ ձայները մին^.
էբ որ եկած էր իբ վաՐ^Ք(1 սաանալուՀ րեԱ՝ Համար։ Զին թամբուած չէ բ , եւ անՀամբե^ չեւ երկինք կը հաս\նէվ.ն X Արաբ զինուոբներր ա-
Ա, եկե0ր ես գուն* շատ լաւ.։ է ս իսկոյն բութեամբ ոտքր գետին՛ կր զարնէր : ռաշ եը քշէին իրե\նց ձիերը , նչաՀն՛ կ առնէին՝ հայ
քոլ արժանի վարձքդ կուտամ ծառայութեանդ Կատարեցէք Հրա՛մանս , ըսաւ \,րոր էր գերիներ՛էն՛ մէկուն կամ միւսին, կը ցցէին՛ իրենց
Համար ւ ք՝այո ո^ւր է սպիտակ գեսը» նախ պէաք է ւ ՛յ պւսհնե բՀու — փո նւիզակներր ստձ՚ոնց սրտին մէշ եւ կտրե/ով գլուխ -
պո^
զայն պատ յ եմ X իսկոյն՝ ամուր թոկ մը բերին ել ձգեցին նեբրճ կ՝ամբազնէին նիզա՛կներու ծայրին, ապա
Ան իր Հոգին Փչեք ,աէ,Ր է՛՛ք* պատասխա^ սակի վիզը , իսկ միւս ծայրը կապեցին ձիու գաբձեալ աււ կը վազէին ուրախ բացական՚չոլ^
Հեես ՝Բոսակ ։ չթ : թեամբ ։ ,
֊ իսկ թ%չ ըրիր գիակը ։ ԱՀ , խղճա ինծի, ա է բ իմ <, մրմնջես փոսակ ՐԱԳՐԱՏ Ա6ՎԱՋՆԱՆՏԼ
Fonds A.R.A.M
մէշ եւ կը բ ա ց ա տ ր է ր թ է ան որ ՛ծրագիրն է նախ ՀԱՅ ԱՐԻՆԵՐՈՒՆ և ԱՐԵՆՈՒՇՆԵՐՈԻՆ ԱՄԱՌԸ Տ Հ ա ) .թ պ ժ » խ թսԺա8ոքդԱեՈ1ւԱ
ա պ ա հ ո վ ե լ իսբայէլի Պետութեան ճանաչում շ ,
երկրորդ \1տքԱ. Պե տոլթիւն՚ը կառուցան՛ել համա֊ « Հայ . Բոյէք– քչի խմբագիրը՝ &• Նաբգունի
ձայն Խ • Միոլթեան հասկցած եւ. գ ո բ ծ ա գ ր ա ձ <Լո– Հայ Արիները եւ Արենուչնեբը շատ օգտակար իր թ ե բթին վար չա կան գո րծեբը յան ձնած է՝
ղովրգասլետոլթեան : գործուն Է ութ իւն արձակուր–
գին : մը ունեցան՛ ամրան՛ Պ • ԽՈՍՐՈՎ ՎՇՏՈՒՆԻԻ >
Բ"՚ցէ Արեւմուտքէն եւ Արեւելքէն մէ9եւ մղ Ուրեմ\ն այսուհետեւ Ի1շ^6ՏՏ1&Ո ՏհօտՐՕ^ անու
ո ւ ա ծ \ներքին պայքարէն , կայ ուրիշ ծանրակշիռ, նովը եւ Հ Հա յ - Բոյժ– ք> ի հասցէով կատարել գրա–
մակա\ն առաքումները ել բաժ՜ան ո րգագրո ւթեան
պ ա ր ա գ ա յ մ ը ։ Այս պետութիւնը լրիյպատոլաՆ է Հարիլրփ մօտ արենոլչներ որոնք կոլգայինՓա– ամէն– խնգրանք յ
ա ր ա բ ա կ ա ն երկիրներէ , որո՛նք երբեք պիտի րիղէ՚ն, Մաբսէյլէն ել ՊեըԼիայէԱ , ընդհանուր բա
չճաէնչնան զայն ել պէտէ ստիպեն որ ապրէ մէչտ նակում մը կաղմակերսլած էի՛– Ալաեան լեաներուն՝
լա բ՛ո լած պահելով ի ր ոլՏ֊երը պատերազմէ սպառ^ մէշ, օգոստոս ամսուան ընթացքին , գլիւալորոլ -
նալիքին տակ, միշտ սպառազէն, սպառելով իր թեամբ Փարիզի չրշանային՝ պետ Օր– Ա– ՝^11չէԿ~
աղբիւ.ր\ն՚երբ իր պաշտպանութեան՛ համար : եանի , Մարսէյլի շրշ. պետ Տիկին Շամիրեանի եւ քրքրո ւթեամ բ ծ ա ն օ թ ա ց ա ն ազգային այս գեզեցիկ
Եթէ ՄԱԿը Հասաատէ իսբայէլի Պետութիւնը , Պելժ-իոյ շբշանային պետ Օբ * Ս • Աւ֊ագեաԽի : կեդրոնին՝ Հ
պատերազմի ծառայած պիտփ ըլլայ քան թէ խա Առածին անգամ էր որ այսքան՛ մեծ թիւ֊ով Հայ ճամբարէն Վ^*Րլ\\. ա յ ս & ա յ արիներու ադ^ա^ին՝
ղաղութեան % աղ^իկւԼեր միասին կը բանակէին։ Հազիւ իրարու մի^աղւլային պ ա ր յան էր օ տ ա ր երկիր մը։
0 րովՀետեւ պատերազմ ի եւ. անկարգութեան՛ մօտէն՝ ծանօթացած , անոնք կը ստեգծէին շատ սի՝– 8 ուլի սի վե բ^ը Զ ո լ ի ո ե ր ի ո յ մ է շ տեղի ո ւ ն ե–
վտանգ մշ կը կազմէ , Արա բա կան Պ ետութ իմևնե րը \1։աէիբ Հայկական մթնոլորտ մը եւ ամբոզ^ մէկ «/- ց ա ւ աշիարՀիս բոլոր ս կ ա ո ւ տ ական– միութեան՛ց
չեն ուզեր իսբայէլի Պետութիւնը։ Անոնս Համար միս ժրանան մ ե գուներու պէս մեր ազ^իկ\1երը^ մ ի ^ ա զ գ ա յ ի ւ ՝ պ ե տ ե ր ո ւ Համ ա գ ո ւ մ արը , տ ՛ ա ն տ է ր շ–
աաիկա կը նշսճնակէ օտար աարրի մը ստեղծումը բանակեցին՛ ^ երգեցին , պտո յաներ կազմ ա՚կեր պե - թէկի սկաուտական բանակավայբին մ է ^ ։ Կը մաս^
մինչեւ Հիմա միացեալ ամբողջութեան մը մէէ\։ ցինգ աշխատեցան եւ շ ատ քքեծ արգիւնքքւերու Հա (հա կցէ ի ն քսան երկու ա ղ գ ե ր ո ւ ն՛եր կա յացուցի չնե
Գաղթականներու խուժումը աշխարՀ՚ի ամէն սան I րը : Հ ա յ Արիներու Ա՝ ի ո ւթեան– կողմէ կը մասնակ–
կողմէ , բոլորովին տարբեր նկար ագիրով , լեզու - Օգոստոս 15^ առներուն աո֊թիւ գաշտաՀան՝ - սէր *հ * Ա ե Ն ա ա ո ւ բ ե ա ն ։ Հաւաքսյթը ե ր ե ք օր տե^
ներով ել գաղափարներով, անշուշտ անվշխաԱ-ոլ Գ՛էս մ ը կա՛զմ ակերպած է ին> որուն \1 եր կա յ եզան՝ ւեց ո բու ընթացքին խ ո ը Հր գ ա կց ո ւթի լ ն ն եր եղան
թեան բոյն մը պիտի ստեղի է , վարակելով Հարե– Կափ քազաքի Հայ գազութին անգամները, շատ մր ե լ կ ա ր ե ւ ո ր ո բո հումներ արուեցան՝ : Հաւաքո յթէ^
ւա\ն երկիրները։ Աբգէն կը նշմարուի թափանցու Ֆրանսացիներ , \ք աբսէյլէն եւ փարիգէն ալ Հ"յ,(– յետո ք բոլոր պատուիրակները ղացին Լուկանօ <,
մը քանդիչ վարգապեա\ութեանցորոնք վեր ի վայր բե ակից Հվւրեր։ Այս բանակումի մասին– մեծ մ ասնակցելու ՀԼո լիցե ր իացի ս կտուտներ ո ւն ազգա^
պիտի շր^են քաղաքական եւ ընկերային՛ հլէ"–ԼՀ գովեստով կը խօսէր ; կրընտպլի «Օշ1Աթհա€» <օրա– յէ՝*՛՝ Ւ ա Ա ա կ " * ֊ մ ի ն տ ոբոսն՛ կր մաս 1ա կցէին 8000
Մի1ին Արեւելքի մէչ, աաբածուելով մինչեւ Հիւ թհբթը որ մեր աբենուշն\երուն նկարն՛ ալ Հրատա սկաուտ\1–եր։ Օգոստոս \ ին՛ ՀԼոլիցերիոք ազգային
սիսային Ափբիկէ : րակած էր թերթին, մէ^ ։ Աբենուչներու բսյԱակա֊ տօնին ա քւթի լ Հան րապետ ո ւթեան՛ նախագաՀ ը ա յ–
Զ ին ո է– ո բ ա կան տեսակէտով է՛ սրա յէ լէ պետու- ՎայՐԸ այռհլեց նաեւ պ ե տ ը , 9՝* Մ֊եծա>ա–ո՝–ւբ՝–եա% եւ ցե լեց բան ա կա վա յ ր ը եւ բւնկերակցութեամբ ս կ ա^
թիմեր կը նշւ նակէ Արաբ աշխաբՀի սրտին վբա՜յ գործագիբ խորՀուբգի անգամներէն՝ Փ * Փանոս - ո ւ տ ա կ ա ն մի^ազգային դ ր ա ս ե ն ե ա կ ի տնօրէն՛ գնգ •
Հաստատել զինուած թշնամի ում մը, բուռն եւ, եաքէ\ եւ\յ* Պօ յ աճեան ; Ոէ֊իլսընի ծանօթացաւ Բ Րո ւ ռ պատ ուիր ա կ ե ր ո լն<
աչիէարՀակալ, որ կրնայ սպառնալիք մը դառնալ Փարիզի շրջանի սկաուտներն ալ Արտէշխ շք*Ր֊– Հետ։
էսազաղո ւթեան Համար : թանի լեոՀնեբոլե՝ մէ^ կազմակերպած էին իրենց
Ղ՚առնալով . Ա՝ ի ո ւթ ե ան ա՛ր բա\Նե ա կը , ք*սրա– Այսպէս անցաւ Հայ արին •եր՛աւ եւ արենուշնեբու
յէլի պետութիւնը կրնայ օր մը էյ* Ա՝ի ո ւթեան ա՛– բանակումը , որ՛ուն մասնակցեցան մեՆ թէլով ա– ամառը յ որո լ ընթացքին բազմաթիւ աղջիկներ եւ
ռա^ի\՚ե< զէնքը գառն ալ , յարձակելու Համար Ա*ի^թ^՛ բին\եբ^ ղեկավարութեամբ շրջանային պետ Փա~ ա ղ ա ք բն՛ի ւթեան՛ մ՚է^ բ ա ն ա կ ե ց ա ն , ՛օտար երկիր
Արեւելքի վրայ ։ նոսիկ Փանոսեանի եւ բանակումի պետՏա՚կոբՓա– ներ այցե լեց ին՝ ե լ ամ էն՝ տ ե ղ ստեղծեց ի ն Համ ակ֊,
Հաւանելով իսրաքէլի պետութեան , մենք ըն նռսեաՕ ի ։ Ֆրան սա յ ի կր թական նախա բար ութեանւ բանք՝ Հ ա յո ւթեան Հա՚գէպ եւ կ ա ղ գ ո ւր ո ւաՆ վ°՚~
դունած պիտի <բլլայիսքմեր մէ^ սուր զէնք մը^ որ քննիչը^որ այցելած էբ բան ակավայրըգովասանքի ր աղարձան շշաարր ո ւն ա կե լ իրեն՛ց աշխատանքը ^
տ՚րեւէ ատեն՝՛ կրնայ ճակատագրական Հարուած մը տեղեկագիր մը ղրկեց Փարիզ։ յօգոտ նոր սերուՅգի բաբոյակա. ն<, իմա՚ցականտ
տալ մեզի : Փարիզի շրջանի երէց սկաուտները յ գե կավա^ ֆէՂէքահ.աս կբթո՚֊թ&է***1 յ
Հետեւաբար , մենք ալ ստիպուած ենք զէն ի րութեամբ իրենց պետին Յակոբիկ Գավոլքճեան\ի ՀԱՑ ԱՐԻ
ձեռին մնալ, որպէսզի արգիլենք իր յաբձակողա, պտոյտ մր կատարեցին ք1 տ ա լի ա , թէ Հայ արինե
կան տ ա ր ա ծ ո ւ մ ը , եւ կամ խուսափինք այն՛ հար~ րը ծանօթացնելու եւ թէ նոր բարեկամութիւևնեբ
ուածէն, որոմն պիտի ե՛նթարկուէինք ^րբ ան Հաստատելու Համար։ Այցե յեցիէ քհօբինօ , Հռոմ , ՏԽՐՈՒՆԻ * փան ի մը խօսքւ ողբացեալ ը\% կ *
գ ա ռ ն ա ր արբս/ն՚եա՚կը մեծ պետութեա՛ն՛ մ ը։ Վենետիկ , Նափօլի ե լ >ուրիչ վայրեր ^ րնգուՀնոԱե ֊ Մ ատ ո յեանտի յիշատակին ։
Մենք կը տեսնենք , օրինակի Համար որ քհու– ցան՛ իտալիոյ սկաուտ ընգՀ *պետի\ն փբօֆ * Փիրէ–
սի ան՝ գ ե ր ի կը դարձնէ էր սահմա&ագլուխ՚է՚ն՛ շատ թայ՝է հ.ոՂ.^Է 1 պտոյտներ կա՛տարեցինք ֆրանսացի » Մ * Մատոյեան Աեբաստիոյ Աշաէ գիւղէն՝ էբ ։
հեռու պետոլթիմԼներ , որոնք չեն կրնար սպառ պեբձ ե իտալացի սկաուտ\1՚ե բո լ. Հետ եւ ամէն տեղ Փոքր Հասակէն որբ կը մնայ Հօրմէ ել մօրմէդ կը
նալ իրեն, եւ սակայն ան մեզմէ կը պահսձ՚ՎԷ մեր մեծ Համակրութիւն շաՀեցան է Այռ^Է^ցին նաեւ ճաշակէ ո բբե բոլ յատուկ բոլո բ գառն ո լթի ւննե -
մէշ ստեղծել օտար պետութիւն մը, որ ս պ ա ռ ն ա ,
Հռոմի Հայ կաթողիկէ վան՛քը , ել Վենետիկի Ա* րը ։ Բախտի բերումով կ^իյ/ն՝այ Եգիպտոս , ստա ֊.
լիք մըն է մեր ա պ ա հ ո վ ո ւ թ ե ա ն համար : Վաղարի Ախիթարեան Հայրերուն՝։ նալով ազգային՝ ել կուսակցա՛կան՝ գա սա իա բա կու
Այս Պետութիւնը գործելու ազատութիւն Մեր տ ղ աքը շատ ^երմ բնգ ուճ ել ութ ի ւն գա ան՛ թի ւք1– : կուգայ Ֆրանսա ։ Հոս աբգէն պաշ
ս տ ա ն ա լ ո վ , պիտի հարկադրուի զօրացնել ՛էր ճար. ԱբբաՀայբին եւ Ախիթարեան՛ Հայրեր՛էն , եւ ամ– տօնապէս Դաշնակցական է ։ Խղճամ իա կերպով կը
տ ա բար ա Ն ս տ ա կ ա ն արտագրութիւնը, ա<Լա\ն< սալ - կատարէ իբ կուսակցական՝ պար տա կանոլթիւննե֊
ԲողԼ երկու օր Հիւր ասիրուեցան\ եւ մեծ Հետա - րը ։ Անաց Հաւատար իմ կուսակցական– գաղափար–*
բանք ա ր տ ա գ ր ե լ գ ե ր մ ա ն ա կ ա ն կամ ճափոնական ներուն՝ մին չեւ իր մաՀը ;
դրութեամբ, սպաննելով մեր նորածին ճարտա.
րաբուեստ բ : Ան՛ողոք Հիւանդութիւնը բոյն գրած էբ գմ՜բախտ
Եթէ ՄԱԿբ Տգունի Միացեալ Պ աղե սա է ն մը գաշեակէ աչխարՀի այս ծայ՚րամասին ընգՀան՝ու֊բ Ակրտիչէն սրտին՛ տակ ։ 1944^՚&՛ գէսՔԷ+ փոխադրե
ուր հրէական փոքրամասնութիւնը միանայ Արա շաՀերոլն– Հետ ^ այն ատեն՝ ՄԱԿը ոչ միա^ն՝ պիտի ցին էքս ի Հ իւաձգւսն ո ց ը , ուր մն՛աց երկա ր ատեն %
բ ա կ ա ն ամ բո ղ ի ւթեան , եւ չուէւե&՚այ ոչ ան շատ ապաՀովէ Պաղեստին ի ներկա յ Հ րեա յ բՀնակչո ւ– Ի վեր^ոյ անողոք Հիւանդութիւնը զգեանեց զինքը
զինուորական եւտէ աք ա՛ն շատ տնտեսական քաղա թեան– բարօրութիւնը ^ ա՝յէ աշխատած պիտի ըլ ել Աեպտեմբեր \ \ ին յա՝ւիտենապէս փակեց \ի՝բ
քականութիւն, ա յ լ իր գործուէէ էութիւնը ներ. լայ խաղաղութեան Համար (Օցլ1\՝^ : աչքեր ը յ Հազիլ 44 տար եկան ^ խոբ սուգի մատնե–
Լով իր մօտիկ բարեկամն՛երը ել ընկերն՛երը ։
Ղ*՚ժբաիյ/ոաբա ր շատ ուշ իմացանք մաՀուան
ընկերն՛երը
գոյմը^ այնպէս որ բարեկամները եւ յ ար՚գանքր
ՅԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (Ո2) ՛հաշտին մէ^ ձգեցթնք • մամ տնակ իսկ Էոլ1ւ\եցան\ իրենց վեր^է\ն
Վայբի գազաններ ույն կե® ր ։ յայտնելոլ %
Այո , տէր» ան– ոբ քու. ամենազօր կամքիգ Սիրելի Մկրտիչ յ այս քանի մ ը տողը քոլ սի
գէմ կ՚երթայ յ արմանի է աւելի սոսկալի նախա րած «Տառացի մէ^ թող մեր կողմէ փունթ մր
115(18 Լ ք Կ Ա Թ տինքներու, ել պատ իմ ի ։ ՝ե՜աղիկ Համարուին։ Հողը թեթեւ գայ վրա գ։
Լաւ ուրեմն՝, կէս °րէ^* ետք մեր բան՛ակը Մ ՛ ԱսատՈ.^յւ1յ աքն (կարտ ան)
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) կը Հեռանայ այստեղէն , ու ես չեմ մոռնար քու
վարձքգ Գ ըսաւ Նբսր ոստիկանը եւ իր թիկնապաՀ^.
ներէն մէկուն Հրաման մը տուաւ։
ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԱՍ ԹիկնապաՀր Հեռացաւ, իսկ քո^-փ՛ մը Հոգի լեղապատառ, երբ վերջապէս Հասկցաւ իրողսլ «,
թիւնր %
մօտենալով հոսակին ^ բռնեցին զայն եւ ՚^Լ\սրէ
Նք՚՚բ ոստիկան\ը կ՚երթեւեկէր իր չքեզ վէ1"՛ - մօտ բերին ։ Ոստիկանին օտաբոտի վարմունքը Ոչ յ ասիկա քոլ արժանաւոր վարձքդ է։
սարսափ ազգեց փոսակին՝ ( շփոթած՜ կը սպասէր^ Եթէ գուն քու. ազգիգ կը գաւաճա\նես ^ ինչեր չես
նփն աո.շել , եւ անտար բեր աչքով կը նայէր իր բա–՜ թէ ինչ պիտի ըԱայ վեր1ը։ ըներ ուրիշներուն՛ :
Ղեակին՝ մ է ^ պար զո լ ո զ անասնական֊ տեսարան\նե - փան ի մր վա յբկեան յեաո յ Տ Հեռուէն երեւաց Հա\1՝եցին՝ ձիուս սանձը ել մտրակի քանփ՝ մը
բուն ; կատղած ճ ի մը^ .որուն՛ վրա յ նստա-հ՜ էր ՚Լըսբի հարուածներ տուին՝ անոր : Ձին ահագին ոստում
ԱյնՀաւատնեբուն Համար քիչ է ասիկա , թիկնապաՀը ^ եւ կանգ առաւ վրանին առ^ել : մը ըրաւ եւ աոս/Չ սլացաւ , իր ետեւէն քաշելով
4 ւՂսէր ա\ն ւ Ղ՝եռ շատ սարսափելի բաներ պիտի •—- կը տեսՀւե1*ս այս ձին , ՛ըսաւ \թը՚սր գառնա– ՚Բասակը ••Զի՛1՝ ոլորներ ուն ուրաիւուիհիւնր չափ չու–
ցուցնեմ ես անոնց : Աձ՚՚գամ մը ճանկս ձգեմ 0ով– լով փոսակին , քեզի կՀրնծայեմ զայն* միայն– ոք ճէր : Ան՛ոնք տեսան՛, թէ իէնչսչէս ՚Բոսակի գլուխը
Հան՚Լէս կաթոզիկոն ո լ Աշոտ Եբկաթը , ան մ֊ ամ տ՛ թէ գուն պիափ կա ռավա բ ե ս զա յն՛, այլ ան Ք^՚ղ յ քարերոլն՛ կը զարնուէր ել ոլզեգր ցա՛ն֊ ու ցրիւ
նակ դիւրին՛ է տիրանալ Հայաստանի ու ինքնիշ^ Ես ասկէ աւելի լալ վաբձատրութիւն՛ չեմ գտներ կուգաբ խիճերուն վրայ։
խան տէր գառն ալ անոր է քեզի • Կէս օրէն ետք, Նրսր վերցա-ց իր բանակը ել
Այգ միմոսին աչքին զարկաւ ՝Բոսակ\ը, որ քիք փոսակ չՀասկցաւ Նբսրի խօսքեբը^ բայց ըղ– դափ ու զուռնայով ուղղուեցաւ \,ախիշեւ՚ան ։
մը անգին* կեցած կր նայէր ոստիկանին։ Տա յանի գաց որ զա բՀ ո լրե լի բան մ ը կը պատրաստ ո լէ բ ի ֊ Վայրենի քբքիշի եւ ուրախութեան՛ ձայները մին^.
էբ որ եկած էր իբ վաՐ^Ք(1 սաանալուՀ րեԱ՝ Համար։ Զին թամբուած չէ բ , եւ անՀամբե^ չեւ երկինք կը հաս\նէվ.ն X Արաբ զինուոբներր ա-
Ա, եկե0ր ես գուն* շատ լաւ.։ է ս իսկոյն բութեամբ ոտքր գետին՛ կր զարնէր : ռաշ եը քշէին իրե\նց ձիերը , նչաՀն՛ կ առնէին՝ հայ
քոլ արժանի վարձքդ կուտամ ծառայութեանդ Կատարեցէք Հրա՛մանս , ըսաւ \,րոր էր գերիներ՛էն՛ մէկուն կամ միւսին, կը ցցէին՛ իրենց
Համար ւ ք՝այո ո^ւր է սպիտակ գեսը» նախ պէաք է ւ ՛յ պւսհնե բՀու — փո նւիզակներր ստձ՚ոնց սրտին մէշ եւ կտրե/ով գլուխ -
պո^
զայն պատ յ եմ X իսկոյն՝ ամուր թոկ մը բերին ել ձգեցին նեբրճ կ՝ամբազնէին նիզա՛կներու ծայրին, ապա
Ան իր Հոգին Փչեք ,աէ,Ր է՛՛ք* պատասխա^ սակի վիզը , իսկ միւս ծայրը կապեցին ձիու գաբձեալ աււ կը վազէին ուրախ բացական՚չոլ^
Հեես ՝Բոսակ ։ չթ : թեամբ ։ ,
֊ իսկ թ%չ ըրիր գիակը ։ ԱՀ , խղճա ինծի, ա է բ իմ <, մրմնջես փոսակ ՐԱԳՐԱՏ Ա6ՎԱՋՆԱՆՏԼ
Fonds A.R.A.M