Page 303 - ARM_19-1948_03

& & փ ա էէ

մնայ , «Հեթանոս Երգելուն՛, ԸօԱՇսեաշ/՚ծւ եւ. ՄԱՄՈՒԼ զն՝չու «պաշտօնեա»նեբու կողմէ պատրաստուած

« Սարսուււներ»ուն քով։ Ալ ինչպէ՞ս մտանել նոր «մբ\1իլ»ն։ Աւելորդ կը նկատենք բովանդակութիւ­

Հրատարակութեան մասին.; Եւ սա կայն նկատի ու­ « ԳԺՈՒԵԼ է » ԵՐԵՒԱՆԸ նը փոխագրե լ ա յս սիւնակին վրա յ ։ Կ՛ուզէ ինք տ֊

նենալով Եբեւաէնի ել Վենետիկի անտեղի մփիս– լելցնել միա յն 1 որ ա յս անգամ ճոխացած էը

մտութիւններր ,որոշաՆ– են կատա՛րել ամբողջական ԽՄԲ ՀալԷպի «Արեւելքէդ. հետեւեալ ց ա փռտ ո ւքնե բոլ Հ ա լ աքահ ոն՝ճ օր ո լան նիւթ երո վ :
խորհրդածութիւները կ՚ընէ խմբագրականի մը
գորձ-երոլ (անտիպներու Հետ միասին՝) Հրատա^ մէջ , Երհւաւնի ծանօթ շոշաւբթարաառլթեայԸ|<յ առ­ Գրողներու Համագումար , « Արեւելք» ^ « *0ա–
թ ի ւ (9 Սէպսւ.)
րակութիւն՚ը ղարգանկարուաՆ իրեն՛ցմէ ,եթէ \ի ձե­ յիբի՝2> * «Յառաջ» , «Հայրենիք », եւ անուններր

ռին եղաձ գիյ՚քերոլ գէթ կէսլլ սպառի : բաղմաթիլ դբոգնեբու , արոնք « ԳազութաՀայ

Այս պա՛յմաններուն մէ^, յուսամ թէ Հասկնա֊ Համագումար »ի մը \ն\ախաձե ո$ւ ո ւթե ամ բ՝ կ՛ուզեն

լի գառնա ւ մեր գառնութիւն՛ը Հայր՛ Վ^աՀանի տը– « Աեքտեմ բեր 4էի շաբաթ գԷէ^Բ է մարս իլիա - նպաստէ լ • . «$՝ո լրքեւան կլօ սաքսոն իմ պե ր ի ա լիլ–

րամաբս/ե՚ութեան գէմ : կան ապուրի օր՛ինակով պա ա բ ա ս ա ո ւած իր, « Հ ե֊ մին» , «մոբիլիզացնելով դա՛շնակ գրչակներն ու

Եղաւ ատեն մբ ոկ"՝ փորձեցինք աղատ իլ գիր–՜ ռարձակում ով »ճ Ե րեւանի ձա յնասփիւռը կուգար՝ մամ ուլը» \ \ \ \

քերւու բեռէն ել Ն\իւ Եորքի թերթերով ձաձԼտւցինք անգամ մը ՛եւս արդարացնել իր կոչումը։ «Պ տ շ– Միամիտ չենք , խոբՀելու կամ եւթագբելու

թէ պատրաստ էի՝1Հ> դիմողներու ձրի Հայթայթել տօնս է խռովելն ; Համար թէ իրենք կը Հաւատան իրենց շոշորթա -

Վարուժանի դիրքերը։ ՛ք՛իչ էր թի՚֊քէ անոնց , խ՛որ֊ 1ԱՈ–Ովոլթեան՝ եւ խռովարարի մեղադրանքը քիք բանութիււննեբոլն : Անոնց Համար , որոնք ՛ծանօթ

Հեցանք թէ կը քաշուէին ել նշանակեցինք աժա֊ է անշուշտ պետական Հաստատութեան մբ Համա՛ր Տ են բոլշեւիկեան դաստիարակութեան եւ Հան՛րային՝

նագոյն գիներ : Ու այն ատեն միայն՛ գրավաճառ– ՛որ սեւցնելս լ եւ ո բ պարտելու իր մ ո լո լցքին մէջ , կարծիք պատրաստելու եղանակներուն՝, * * • նուա­

՛ներն էին ոբ օգաուեցան է կ՝1 Է2ն՝է Հասարակ ստաՀտկի մ բ աստ՛իճան՛ին : Ամ - ղագոյն անբարոյոլթիլննեբն ՛են ասոն՛ք։ Գիտակ­

Ո*Կբ է այստեղ «իրաւունքին տէրը ես եմ շս Լ– բաստութիւնն ու Հա յՀ ոյութիցն անգ ար - ցական սուտ ո լ յ եր ի լրան ք* ա տ ե լո ւթ ի ւնն\ե ր գըր֊

լբ 1 ել պաՀելը» ; Պարտաւոր էի՞նք միթէ Վարէ ուեստնե բ են է կ՛ենթադրեն։ ճաշա՛կ ոլ միտք է Եր՛բ գռելոլ^ եւ սեւցնելու Համար գազոլթներոլ մէ9

մա\ն\ կա րգա լ պարտագրել : մ ան աւան գ տէբո ւթե ան մը կ ամ կա ո ավար ո լ թե ան՛ իրագործուած ամ էն ճիգ ։ Ի)որՀ րգայ ինք կար գե­

Պ* ԳավԷզ ինք)իսկ , Վարուժան սիրող մբ , չէ Ա՝ ը ան ո լ.Ն ով կը գա րբն են՝ իրե\։ ՛ց սուտն ու Հ էքեա– րու բա\րո յական բմ բռնվում ով ^ բո լշեւիղմ ի տակ

գիտցած երբեք թէ գաւակներ ունեցած է բանաս­ թբ ։ Այս * * * չն ո րՀ\ն՝եբ էն զուրկ է Ե՚բեւան , ՛որ փո– ապրող բոլոր ժողովուբդնեբբ պէտք է գիտնան

տեղծ ր ո՛րոճ ք տա բ իներով Տ՝ ընեւ ո ւս անելէ վե բ ^ ղոցայ ի;, ո բա /• ու մն երոլ փունջով մ ը կբ ներկա յ ա– ԱՏԵԼ նոյնիսկ իրենց եղբայրները՝ երբ անոնք

եկա՛ծ Հաստատուած են Միացեալ նաՀանդները եւ ն՛այ իր ունկն գ ի րնե բոլն՝ ) ամ էն անգամ ՛որ կ՛ուզէ դուրս կը գտնուին փարախէն , կ՚ապրին «կապի­
էակցութիւ­
կ՚ապրին ; Զէ խորՀած անենց օժանդակութիւնը անարգանքի սիլն ի գամել Հ* Ց * Գա տալիստ» եւ «րուբժուա» աշխարՀի մէջ • »;>» :

խ\1՝դր\ել իր ծր՚սգբին յաջողութեան՝ Համար։ Ջոլնի նը յ գւս՚յն նա խտտած ըլլալու ան յատակ ունայԱա–

Վար ո ւժանի գործ երբ : մ աո ւթե ամ բ է

Մինչ աղաքր իրենց մօրբ Հետ ՛ծանրագոյն բե­ Պայքարի այս եղաակը տկարութիւն կը մատ– ՀԱՑ ՈՒՍԱՆՈՂ ՄԸ ԿԸ ԵԱՀԻ
ԱՐՁԱՆԱԳՈՐԾՈՒԹԵԱՆ
ռը իրենց ուսեբուն՝ առած՝ անվթար պաՀեր են՝ ՚^Է Հ Տ՛ա յա արա ր նշան է պետ՛ութեան մը բաբո յ ա՛­ ԹՈՇԱԿԸ

աւանդը ^ չեն երեւակայած բնաւ թէ մարդիկ կր­ կան խաթարում ին : Ընկեբա յին սնանկութեանս :

նան գտն՛ուիլ որ վքո խան ակ օգն՛ելու՝ քանդել աշ­ Ա ուտն ու Հա յՀուչը գրամ ադլո ւխն< են մ արգկա յին՛

խատին եղածնձ ալ , ԲԼԼաւիվքե աէ * • առա քիս ո ւթիւններ է եւ պետական արժան ապատ -

Եթէ Հբատաբակիշւեր՚ու նպատա՛կը եղա՛ծ է ւ՚ոլթենէ զուրկ տէրութեանց * Ոչ մէկ երկրի կեգ– ՄԱՐՍԷՑԼ (3

րո\1 ակ ան՝ ռատ ի ոն կ բ ռբաղփ ան Հ ա տներ ո լ կ եան -՚ առաջ^ . Արձանագործութեան

Հայ մտքի գանձերու տարածումը եւ յաւեբժացու– քով ո լ գո րծ ո ւն է՚ո Լ թե ամբ՝ իր յար ձա կմ ան ենթա­ •եռամ եա յ թոշակը (եօԼՄՏՇ 7ո€ՈՈշ116) «ութ մաոճա­

մը , դիւրագոյն միջոցն էր գիմել Վարուժանի ժա­ կայ Համեստ մ արգի կ գէմ ը առնելու եւ ան դո ւռ գէտ քՀննի չնւե բու միաձա յն ո ւթեամ բ ^ ա , \ ս տաբի

ռանգս բգնե բուն եւ ստանալգիրքեբը ՛Գիր Ք^՛ Բ "լ ա Հ - բերն ով Հա յՀ ո յելու Համար : Մ անաւ ան դ որ , տբուեցաւ երիատասարդ Պ • Ժուն Մ ես ի կե անի , ա–

ու՚ելով չեն շաՀաբկոլիր , այլ տարա\ծ ո լե՛լով : Եթէ դարբն՛ուած վերագրումները կամ ա մրաս տան՛ու - շակե բտ Գեգար ուեստից վարժարան ի %

պատերազմի շ ր ջ ա ^ ՚ ը ա ՐԴ^՚ԼՔ էր գՒՐՔ^՚Բ՝"1՜ փո խանձ– թիւններր ծիծաղ միայթւ կր շարժեն , ու Երեւ՛անի Պ* Ժան Մեսիկեան\ ՛որդին է Ա՚եբաստացի Պ*

ցումի դիւրութեանց , գէթ նամակ մը ուղղուած ռատ իոն կբ մ ատն են՛՝ աբգաՀ ատելի կապիկի մբ Մեսիա Մեսիկեանի : 23 տարեկան՝ է եւ ծնած

Վարուժաններուն ե այս ամ էն քէն՝ վեբ^ գոնէ խնա­ կացութեան յ Մ արս իլի ա ;

յ՛ումը այն, նա՛մակին զոր Հ *ՎաՀան ) Վ * ՏովՀան– Հյ աբաթ գիշեր ո լան՝ իբ ցե՛խ ար ձա կումն եր ո ւ\ն քննութեան Համար՝ նիւթն էր Ալֆօնս Տոտէի
ու^ր
\նէս եան սա իպուե բ է գրել առ ի արդարացում է մէջ եւս գ Երեւան չմոռցաւ կատարեալ Հաւատաբ– «Արլէզիէնի» , «Պալթազար»ը եւ «Անմեղ»ը^
այ\ծին
Եւ տպագրեր են գ վեր Հրա տարա՛կեր , Վարու. - մութեամբ արտասանել չեկիսս/ւերոլ եւ Հ<ոգ\իով ծեր Հովիւը կը պատմէ անմեղին Պ* Աէկէ^ի

ժանի գոբծերէն՛ միայն՝ ւսՀն՚ոնք ^ որոնք \ Ւ՚Ր՚ենո տե - պատմութիլնը ։

սակէտով անմեղ են՝ , իր՛ենց խօսքով «անանք որոնք Երիտասարդ արուեստագէտը շատ յ աջս գ կեր -

դպր՛ոցական սեղաններու վրա յ օգտակար կերպով ր իշ կտորներ ալ ( որոնք կա՛պ չունին՝– ա յգ բնգՀա– պով ի րա՛գո բծած է իր նիւթբ , սքանչելի խորա­

կրնան՛ կա բ դա ց ո լի լ ա շա կե բ տն\եր է >> : Գոնէ չի տա­ նուրինն մէջ գիտուած ծրագրին՝ Հետ» Հ^սկ «Հեթա­ քանդակ մը մէկ մեթր 70ի եւ մէկ մեթր 45ի վբ–

յին այ ս բացատրութիւնը եւ ըսէին միա՚յթւ « մեր ն՛ոս Եբգեբու» մասվձն • ֊ - « 1Լյ^ Հ էոաորին մէջ ա ւ բայ։

սիրած կտորնեբր » : Եւ աՀա կաբելի կ ՝ ը լ լ ա ՝ յ Փ՛­ կր պակսի գաղափարային) խիստ միութիւն ը ու. Մ արս իլի ո յ Ըշէո՚ւշՀՇ Ւ1շԱք6 թերթը կը գրէ թէ ան

ւ ե յ ո՛ր դուրս ձգուած բազմ աթիլ կտոր՛է կբր– նիւթ-երյւ |ս ասաւա ծ չեԹ ոչ գասաւորում ի ե\ւ ոչ կրցած է իր \ն իւ թին՝ մէջ մն\ալ^ յարգելով կերպա–
գպ–
նան ն՝ոյնքան օգտա՛կար կերպով կարդաց՛ուիլ յղացուլքի աեսակէսավ » յ րարուեստական արժէքը ։ «ք*ր անձերը արեւելեան՝

բոցի սեղաններու վրա ք ուսանողներէ : Հ,Հայբեն՝ի– Եւ սա կայն ա յսպէս չեն ըսած ՛եր ի տ ա ս ա բ գ գրոշմ կը կրեն) ՚ի&ձ որ յառաջ կուգայ երիտա­

քի ոգին» , «Օձը» , «թիապարտներն» , «Ծեր վարդապետին՝ \իր՛ ուսուցիչները : Եթէ իր ըսած - սարդին՝ ՛ծագումէնեւ կ՚տգեկոչեն՝ Հին. կայսբու–

կռուն կբ» , « կռուի երթը » , « Արծ իւղերու օրրա­ ները ճիշդ ըլլա յին , ^էէ/է էհԲ վերՀ րա՚տարակե ւ թեանց գլուխ գործողները »։

նը» . «Յաղթողը» , «իկիտ տօնելը» որոնք գոկրս այս տեսակ գիըք մը ուր |էւ(իւթւե1յւ.|ւ աշիաաուած՝ Պ • Ժ՛ան Լք*եսիկեան արդէն մրցանակ առած էբ

ձգուած են\ բազմ աթիւ ուրիշ կա ո րնե րո լ Հետ Հո­ "է ղասաւորումի եւ ոչ ալ յղացումի տեսա - Փարիզի Գե զարուեստից վարժարանէն՝ ^ ինչպէս եւ

յակա՛պ էջեր են՛ յ առանց որոնց կարելի չէ ՚Վարու-- կէտով : բազմաթիւ ուրիշ մրցանակներ Մտրսւիլիոյ մէջ ։

ժան՝ ծանօթացնել որեւէ մէկուն՛ : Եթէ ո՚զ^ ԲԼԼաՍ Եթէ Վարուժան տաղաչափական է քերականա - « իմ ՛ուսուցչապետս՝՛ Պ* Վ,էզիէ^՛ "Բ ԴաԲՈԾ^"՝

Հեղինակը թերեւես ինք խօսէր : կան եւ Հայերէնի սխալ$ եր գործած է ՚, ան՛ոնք ան­ տնօրէնն ԷՏ խորՀուրդ տուաւ արձանագործու -

Յաւ յա յտն՚ած էի երիտ աս արգ վ արդ ապ ետ ի զգալի են այն մեծ գեղեցկութեան մէջ ուր ա յգ. թեան Հե՚տեւձիլ^ե ես այսօր իրեն պարտական՝ եմ»Տ

մը Հայր լՀանաշեանի ըրած գիտո գ ո ւթեան՚ց առ - Գ"Բ&երը կը թրթռան արեւու ճառաղայթներո՚ւ ըսա՛ծ է երիտասարդը Լծ ՏօՄ թերթին թզթտկցին ։

թիւ որ «Ցեղին՛ սիբտը»ին մասին կ՚ըսէր* «Բա–՛ տէս % Մօտերս Փարիզ պիտի գայ , շարունակելու Համար

նաստեղծը գաղափարային խիստ միութիւն պա - Ու֊բիշ գիտողութիւն՝ մը յա^որգով : իր ՛ուսումը –մէկ երկու տարի եւս։

Հած չէ այս Հատորին, մէջ^ դն՛ելով Հ՝ոն խառն ու– ւհ. ԱԲԻԿԵԱՆ Ուսանողական թոշակը 25.000 ֆրանք է , սա–

ՅԱՌԱՋ »Ւ ԹԵՐԹՕՆԸ (114) պատրաստութիւննեբուն-, լճի ափին՛ կեցած Արար­ մին ։ Գեւե՞ր՝ են ոբ կը կռ՛ուին իր դէմ թէմաբղձիկ։
ները ժպտեց ան յ ցոյց
տալով իրենց սպիտակ ակ­ Ու լեղապատառ փախուստի կը դիմէ։ Կը ցրուի

ռաները % աՀեղ բանակը ։ Ամէն մարդ կ՛ուզէ իբ գլուխն ա–

Խելացնոր Աշոտ* Ի՞նչ կուղէ ^ել^ կ՚ըսէին զատելդ բայց ամէն տեղ կը Հա սնին՛ Աշոտ Եբկտթի

Ս ա 1.քԿԱ Արալւներ՚ը Հեգնօբէն» միթէ չի® տեսներ՝ ինչքան՛ կտրվւճներբ եւ կը ջարդեն՝ փախստականները է
Աշոտ
շատ ենք մենք^ ինչքան աՀա լոր ; Գոռոզ ոստիկանը ն՛ստած արաբական գեղեցիկ

(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) Բա յց երկիւղի ոչ մէկ նշան կ՚եբեւայ նժոյգի վբայ , գքուխն՛ առած կը փախչի Տ մ արգկա–

Երկաթի սառն դէմ քին վբայ։ Աեւ դէմքեբբ^ տա– \յին յոբձանքէն՝ քշուելով ։ Աշոտ Երկտթ կը նայի

փակ ճակատներ բ ^ Հաստ շրթո ւն քներ ը եւ «բիւր» անոր ետեւէն եւ Հ ե գնա կան ժպիտ մը կ՚երե՜ւայ իր

ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԱՍ թ\իւը չեն վախցներ զի1 ք ։ Աներկիւղ կը նստի նա­ շրթներ ուն Վրա յ Հ

Լ– ւակի մը մ էջ , կր Հ րամ այ է իր քաջերուն եօթն՛ա­ Թող երթայ։ Պ\իտի չՀամարձակի անղամ

կան Հալի տեղա ւո րո լի լ միւս նաւակներուն մէջ եւ մ՝ըն ալ ոտք կոխել Հա լաստան : Լաւ գաս էր ոբ ա–

Ցնցուեցաւ Աշոտ Եբկտթ ։ Հողմը շառաչեց եւ սլանալ գէպի թչնտմին ; ռին Աբաբնւերբ , կ՚բսէ ան եւ կը Հրամայէ իր քա­

ս պառն ա լի ց ամս/ ե րը գուբս թռան ան՚Հ ո ւն՝ եր կն ա– Աշոտ Երկաթ , կը գոռային Արաբները լճի ջերուն դադրեցնել Հետապնդումբ ։

կամաբ ի իսորքէն , եւ որոտա լով կա խրուեցան Ա ե– ափէն՛ 5 զէնքդ վար գիր ՛ու գթութիւն խնդրէ ամի­ Ետ չի նայիր գոռոզ ոստիկանը * առաջ կը վա­

ւանայ գլխին\ : րապետէն՛ մոռցիր պիղծ Հաւատքդ եւ ԱտՀմետին՝ ղէ իր սարսափած զո մն գեր ո ւն՛ Հետ ։

էՀէյ ք ձայն տուաւ Եբ՚կաթը իբ քաջերուն՝, երկրպագէ ։ Երկար ատեն՝ արշաւելէ ետք, կը Հասնին Գե–

Հողմն ու մրրիկը^ ծովն՛ ու ցամակը կռիւի կուգան Կը լսէ Աշոտ Երկաթ եւ կատաղութենէն կը գայ ա՛մրոցը։ կատղած ոստիկանը կը Հրամայէ

մեր գէմ* արթնցէք , սրեցէք նիղակնիդ , սրբեցէք յառաջանալ կանգ առնել Հոն ^ եւ Հուր ալ մոխիր դարձնել ամ–
շինեցէք մռնչէ ; \,աւակնեբը կ՝ք շարունակեն
սոլրերնուգ ժանգը ^ կուրծքերնիգ վաՀան՝ Հ՛ոցը * Կ^ուզէր իր պարտութեան վրէժը լուծել գե­
Մեռա՚հ չէ ձեր գէպի թշնամին ։ Երբեմն կը բարձրանան ալիքերէն՛
՝եւ պաշտպանեցէք ձեր թագաւորը։ ղացիներէն։ Բայց յանկարծ իր առջեւ կը ցցուին՝
, ու Հ ա՝— մղուածդ երբեմ կ՚իջնեն խոր անդունդը, թչնամիի
թագաւոր ը • գ ե ռ առողջ են բազուկներս խումբ մը ձիաւոբներ եւ Աշոտ Երկտթի պակաս
բիւրաւոր Նետեբուն նշաւակ :
տոլ է պողպատէ սուրս ։ թողածը իրենք կր լրացնեն ։
Յառաջ , աղաք, յառաջ, կը գոչէ Աշոտ
Ապրի մեր թագաւորը , ապրփ Աշոտ Երկա­ Տզաք) սուրերնիգ կտրուկ բրէք » մէկփ
ճօճե­ Երկաթ սուրը բտշելով պատեանէն ։
թը , գոռացին Հայ կտրիճներ բ , նիզակները տեղ Հվւնգ գլուխ թռցուցէք , կանչեց խմբի գլխա–
Աբդէհ կը մօտենային լճի ափին , ուր խիտ
լով օգին՛ մէջ։ լորր՝ Գէոբգ իշխանդ եւ մտաւ թշնամի շարքե­
շարքերով կանգնած էին Արաբքւերբ , ազեղնին լա.
Տուէք սաղաւարտ , զէնք ու զրաՀս է կը բա– րուն մէջ ։
, ըսաւ Աշոտ Եր կաթը իր ըած ։ Կը սլանան նետերը անթիւ, անՀամար, իսկ
Վ ինչքանն Հանգստացանք Ոստիկանը սարսաւիեցաւ ։ Տեսաւ <ոբ ԱլլտՀը
Երկաթ անվնաս կր մօտեն՛այ ափին , իր քաջերուն
Հրեղէն ակնաբկբ դարձնելով դէպի լճի ա փ ր Հ երես է գարձուցեբ իրմէ) եւ ուզեց գվուխն առնեք
բազմու­ Հետ , եւ յանկարծակի գրոՀ տալով՝ շփոթու––
Տեսաւ Հոն Արաբներու ա՚նՀամաբ ոլ փախձֆլ) Բա,քո ձին ծանր կերպով վիրաւոր՝ գե­
էվ՚ն թեան կը մատնէ արդէն շուարած թշեամվն ։
թիւն։ Ամուր օղակով անհՎք շրջապատա՚ծ տին ինկաւ մաՀամեբձ ։
Կը բարձրանայ Աշոտ Երկաթի սուրբ եւ աջ ու
Ղ/^ք։ ԱրՀամարՀոտ ժպիտը շրթունքին Աշոա
/> տես այս ձախ մաՀ կը սփռէ՝. Սարսափը կը պատէ թշնա - ՐԱԳՐԱՏ Ա6ՎԱԶԵԱՆ&
հրամայեց ատոր նաւակ պատրաստել։

Fonds A.R.A.M