Page 294 - ARM_19-1948_02
P. 294
8 ԱՌ ԱԶ
ԱՍՈհԼ 8 ա Կ ն & հ թ Ւ հ ն ա հ Հա,/,. Մշակոյթը ա> միԼասլկս ձեռնարկած է անոր դեղարուեստա–
կան թարգմ ա՛նութ ետև : 11ւշադրալ
աշխատանք է
կատարած ոչ միայն «Պէպ°2ի վրայայլեւ, ման
րակրկիտ խմբագրման ենթարկած է Հ Հա յ Գրա
Յօդուածներ կան որ երկրի մբ մտա/նութիւ– է, Ա՛բ Չամփոփենք, արեւձտահայ աշխարք կանութեա՛ն» մէչ զետեղուած բոլոր երեերԱ տ
Հաբւսբով, ամսագրի 1948
կն ու մշակոյթին մակարդակը ցոյց կուտան։ .Աարտի $$0վէ Հայաստան» Ալեքսանտր Շ ի բ վ ա սգա տ էն հայ գրական ո լ -
Ատոնց մէկն է «Սովետակա՛ն Հայաստանք ամ սա*– թիսե%^–– թեան՛ մէչ Կորքիի տաղանդի առա չին գնահատող**
գՀէն եղած արտատպումը «Յառաիի Յունիս 20ի Լե&թի ե լ Ատալթի ոինաէլիցներր Շահում– ներէէ մէկն է ՝եղտծ: Ան որ՝ Կորքիի՜ ո վղած մէկ
առաչ գրուած՝ ինչպէս իր՛ենց շուրլկլ համախմբե֊
թիլին մէչ-ՀՄԷկ տարի կր եան ու Ապանդարեան նամակին մէչ կր կարդանք. <ձՕթէ ես չվախենա֊
յայտնուի խմբագրատան ծանօթութենէն , բայց շ ո վ բոլշելիկետն Հ ր ա պա ր կա խօս ւ ե րն ու գրողները յի բոլորին յայտնի Աեր Համեստութիւնը վիրաւո–
մէշտ այմմէ ա կան ; ^/ . Հայաստան երկար ատենէ ( Մ ռաւես/ն , 8 ա կորեան , կարէնեա1 եւ ուրիշներ) ք ե Ա ւս , ապա կ՝ասէի , Տիքընսից % $ ո սա ո եւս քո ւո
մեծ գ ե ր կատարեցին ոչ մ ի ստեղծագործութիւն,
է վե ր գագբե Լուցած՝ էր էր թերթ ե ր ո ւն– եւ սարքե Հայ իրականութեան մէք յետոյ վիպասանական
րուն առաքումն երր ; Ա յո պայմ անն եր ո ւն մ էք , Կ որքին մեծարելու եւ անպր եբկեբր մոգովրղա ֊ ինձ վրայ չ ի թողել այդպիսի ուժեղ ապաւորու–
երր, Հրաչքով ամբողչ գիրքը ժողո -
մր, «Յառաք»է խմբագրատուն՚բ կա՚ն՚ացնելոլ։ ՇաՀումեան առաչթ՚ն էբ որ թարգ– թիւն : իմ կարծիքով ռուս
կ ^ է յ ն ք յ յ «սովետական» ամսագիր մր, մամ անա կք մանեց Մ • կորքիի «Մի անգամ Աչնանր» պատ– վլ-դի կեանքի , նրա Հարստահարուած վիճակի
կբ գրէր
՝,ւ կապէ չառն ուէք այլեւս) : մւրւածքր (գրուած 1 9 0 1 ^ ՛ ) ։ Շահում եան խորՀրգաէնշանն է ։ II չ միայն ռուս մողովբգի ,
յա֊–– «Մաքսիմ Կորքին
~ Ցօղուածներ կան որ արժէք մք չեն ներկա ռուս բանուորներուն սիրելին է։ այլեւ բոլոր մողովոլր գների : Թ ո յ լ տուէք սեղմել
ցներ, բայց կր Հետաքրքրեն մեղ, որովՀետեւ֊ մեր Գուբս գալով ժողովրդական « ստորին » խաւէն ձեր ձեռքլլ որ Հա՚-րամարղկային գրականութեան
Հ՛"յրենիքկն կոլգան եւ կր պաբղեն յր իւգՀւ «ինքնուս - գրող» , ան իր մէչ զարգացուց մեծ այդպիսի հրաշալի կոթողէ ստեղծել»։
նուր նկարագիրք՛, Ատոնցմէ մէկն է վեքոյէշեաք գեղալւուեստական տաղանդ : Հա՛սնելով գրակա՛ն Կ ոբքին 1^16 Փետրուար 1 ին կյլ պաս/աս խանէ
•յրձո ւն՚քնե բ ուն դառնալով րնթեվւց ո ղ Հասսւրա–
գրութէւնք : քՕ ո ք՚ագէբբ ՝ «Ա ո վե ա ա կան դր՛ա կա– ըն Շիրվա՚հգատէի • «Ջեր գովասանքից ես շատ րգ–
•՚– /// թ հան Հա յ ր են աս է ր ա կան ոգին» : կութեան կուռքը , իր բնական ղաբգացմսձ ա՛նոնց ղացուեցի . . . դուք գրող էք, մի մարդ ովւապրում
ա–
Ա իր աս , ան որ Հ եղին ակր , ամ էն ճէգ կք թա թացքով եկաւ բանուորներու մօտ եւ բերաւ է աշխարհի բոլոր ցաւերով եւ ուրախս ւթիլԱնե -
երգիչն
փէ փասաելու Համ ար թէ Հա յա՛ստ ան ի մ էք շատ իր դեղա.ր ո ւե սա.ա.կան տաղա՚նդբ , կանդնեցալ րով; ես կարդացել եմ ձեզ եւ լսել ձեր անունը
ԷիՄ՚ետեխի
կար եւ որ՛ո ւթ ի ւ ն կք տ րո ւ ի Հա յ ր են ա սի ր ո ւթ եան : Աոնց մօտ մէկ դրօշի տակ , դարձաւ անոնց Գձթոլին Թիէքլէ՚ս , եւ 97ին երբնսաած
էհբող ո 1 բանուոր , գիւղ աղ ի ե լ սպաս աւո ր ունին ու կե՛նցաղագիր ր» : Շահումեան կ՝րսէ . «կորքին բանտում՝)/ :
Հիմ՚հ՝ակա\1 նպա՛տակ մբ «օգտակար էէ^՚ել «սովե պրոլետա՛րական գ ր ա կանո ւթե •ւն գար դ՛ե– պար–– Կորքիի անունին Հետ կապուած են Վ . Փա -
տս/ կան Հա քբեն իքէն» : ( Հա յաստան բառք մէկ ծանքն է» : Կորքիի երկերւոււն գեղա բո ւե ստ ա՛կան փաղեաէնի , Ա . իսահագեանի , ՅովՀ. Թումանեա֊
կամ երկու ան/գա մ կր յէշուէ մ ի այն , ու Գ/՛" ղր արժէքի մասին Ա. Մռաւեանր կՀբնղգծէ - «Այդ նի , 3– Յակոբեանիք, ՛Նար—Գոսի անունները։
կամ այ ու ակամ ա Հ շփ ո թ ո ւթ ի ւ ն մ ր կր ստեղծէ երկեր բ եկան՛ ապացուցանելու որ պրոլետարա Աւետիք ԻսաՀակեան \9Ա\ին թարգմանեց կորհ–
թում՚անեա\ն
Հա յաստան ի եւ (հ ո ւս ա ս տ ան ի միք եւ : Ո՚֊րէշ կեր՝պ քշխս սցքն աշխարՀ ա ղ գ ա ց ո ւմբ քիի «Մրբկահա՚կր» ՅովՀաննԷս 1908–
ալ չէր կրնար ր՝. ե լ արղէն՛, քան ի որ ի ր ա կան է Կ " բքէ է գհ ՚ԼաՐ " *~ ե ստ տ կան՛ տ եղծագործ ո ւթեան ի ն թարգմանեց «Հէկնոբլ Ֆ է յա՛ն» գեղօնլլ :
ա յ,լ շվ/ոթու թիւ\նր Հ\քռօոքերր ուղղուա՛ծ եննոյն՝ ա– ՀղռԲ թ ա փ տուած են եւ Հարստացուցած : Իսկ
տեն մէկուն՝ եւ միւսին ու «սովետական Հայրենի— Արաղին թարգմանած է Կորքէէ Հանճարեղ
«Մանկութիւն» մէք»
յնոբ «Հէքեաթներբ ողողուած են թոր, մարգկ , «Ծառայութեան՝ , «իմ Հա
քբ» ճար տար ս ա՛Հ մ անում մբհ է , առաձգական յ ի ն ա\՜1 ՛կ եղծ սէ ր ով ո ւ մա բ գա բէակ ան Հաւ ատամ մալսա՛ր՛անն երբ » :
;
ոաՀ մանն եր ով) ; գէպէ մարգկութեան՝ պայծառ ապագան՛
Հմ ա յեակ Ս ի ր ս/ս գո՛վեստներ կբ Հիւսէ նաեւ. Կոբքէ ծսՀ^օթ էր ոչ մ՛իայն գրականութեան՛ ,
Ամբք՚ղք գրքէս՛ կբ բու-բէ ղարմ անա լ է ու վա այլեւ Հայկա՛կան մ շակո յթէ մէւս մ ա բ ղեր ուն եւ
անոնց -
«սովետական Հա յ բ են ի ք» ին շու֊րք <, կբ բացատրէ րակէ չ լա լա ա ե ս ո ւթ է ւն՛ մ բ , կենսա թբ թ էռ աշխար– ներկայացուցէչներուն Հ 1902^^ մտերմա
անոր, գերբ՛ ^Հայրենիքի քերմ շն՛չի տակ են՛ կաղ– Հաղգա՚ցում» ; Առաւեան– կբ թարգմանէ նաեւ կոր– կա՛ս՛ յաբաբերութէւն՝ կբ ստեղծուէ մե՛ծ երաժշ–՛
I ա՛լ ո ր ւո լ.մ մե. յրգոլ գաաո գաւր ա ,Նե /ճում քէի իտալական Հէքեաթներբ, «Պայքաբ»է մէք տագէտ Ա* Ապենգէաբովի եւ Կոբքէի միքեւ։ Ն"/և՝՝
նաեւ՚էյ ի–
նրա րն գ ո ւնա կո ւթ ի ւնն, երր» ։Ան կբ գիմէ (1916)։ թ ո լականին Ա պենգէաբ եան՚բ երաժշտական գեղօն
րաղթև , Ղ՝ * Ղ՚էմիրճեանին , \, . Զարեան, ի եւ Աար– Արաաշէ ս կար ինեան ե ւս գնա Հ աա ելի ա շխ ա\– կբ գբէ Հ,Ակնոբսն ու Ֆէյա»ի բնագրին վբայ , ուր՝~
եանի գրական գոՀարնեբուն, որպՀ,սգի տարակոյս ս/անք կա տ աբ ա\ծ է : 1^1 ^Կիե՝ բո լչեւիկեան «Պ բալ– կէ կորքէ\Ն չավ/աղանց գոՀ կբ մնայ ;
չքէլայ ա յս մ ասին՛ • Տօգուածբ կր վեբքացնէ ք1 ս ւս– գա» թել/թին մէք լո յ ս կք տեսնէ կարին եան ի Հե \9ԱՀին Կոբքէն՛ իբ «քաղքենիներ» թաաքերգոս–
Հ ա կե ան ի անունով , ինչ որ., «ափօթէօղ» մրն՝ է: գա բձակ յօգուա(ծբ Կո բքրի ի տ ա լա էլա՛ս «Հ Էքետթ– թիււէւբ նուիրած է ԱպենգիաբոոԼի <ձՖէյայէ երգի»
« Հայ Հ/ուլո՚վրգք/ մ եծա՝՛ ուն բան աս/ո եղծ Աւետիք ներ ու մասի Լ , բարձր գնահատելով ^"քքիի էս մ բա՛՜ տ աղան գա ւոր Հ ե ղ ի նա կին » մա կ ա գ բ ո ւթ եամբ :
յ*սւսՀակեանբ ասել է * գրութեամբ եւ յտռաքաբաւե ով Հրատարակուած 191 Հ ի ն ԱպեԱգէարո/իբ Կ"բքէէ «էգէէվայս» աբ -
ԴՈՆ ւ(աբից ծաւլկել , ց1Ր.(ծւուՆմ ես էէւ)ո)բ|ւց • • • պրոլեաաբական գրողն՛երու ժողովածուն՝ Տ ձակ բանաստեղծութեան Հ էմ՛ան՛ վրա յ կբ գրէ նոր
Յօղուածին Հ ի մն ակ անւ կէտբ սա կա յն ե լ ղի՜՜ \9Օ0ական թուականներուս՛ կոբքէն ծրագրած երաժշտութիւն
էր Հրատարակել Ռուսաստան ապրող աղգութէլն– Հայ նշանաւոր
տումնաւոբ մասր այն է թէ մե\ծ տարբերութիւնք քանԱգգա՚կագոբծ
միքեւ :
մբ կայ Հէն եւ նոր Հայրենասիրութեան՝ Յակոբ Ղփէ-յ՛*–
Գարաշրքան. մր անցած է Րաֆֆիէն մինչեւ Դէ նեբոլ ա՚ղգային գբակաԽութէւններու ամբողք մա ճետն մ տեբմական յարաբերութեսճԽ մէք եղած է
մ ի րճ ե ան : *1յաթկին Հա յրենասիր ո ւթի ւնբ ե բաղ էբ տենաշար մ ՛ բ ։ Ատոնց ս՝ էչ էբ «Հայ գրական՛ու Կ"Քքէէ Հետ ։ Ան Կոբքէէ կէսանգբէն՛ քանգակա\ծ
եւ կբ վերկա՛նար միշտ յո ւս աՀ ա տ ո ւթե ամբ , մինք թեան ժողովածուն» , որ լ ո յ ս տ ե ս ա ւ \9\()ին՛ Փե– է \Կ\ձէն , էսկ եբկրոբգ քաՆգակբ \Գ\դէն ։ էբ–
նորբ Հաւատք եւ թ ա ն գ ա վ ա ռութիւն՛ է : Հէս՝ Հ " ՚ յ՜ թեր\պուբկէ մէք, Ա աքսէմ Գորքէէ խմբագրռւտ– վոբղ քանգակբ կբ ներկայացնէ կոբքէն ամ բողք ո լ ֊
րենա՚սէրբ Հայ մողովուքղին եւ աղքատղասա կար թեամբ։ Հայ գրականութեան ս՝ էք ղետեղուած են թե ամբ էբ գրասեղանի մօտ, ւեզծ ադոր ծելո ւ
գին գմբաթտութիւնբ կ^երգէր : Աովետտկան եր - "I ա տ կսձւե ան ի , ՀյաՀազիզի , գ» Աոււնդոլկ– •Ղ ահուն էն ՚նյլ
սրպ I։ Ա10—
գէչբ » րնգՀտկառակն , «առնա՛կան» տաղերով կբ եանի, Րաֆֆիի, Տ– Յով^անաէսեաւի , Ա. \ք ու Կորքիի երկերու պատկերազարդումներ
և լե–
պան՛ծացնէ Հայաստան, ի շինաբաբութիւնն ու ե,ր՝– ս՛» ւր եան ի , Ա. Շիրվանզատէի , &ովհ. թ-Աւման– շանաւոր ,են Տ • Կոիյետնի գործեիրլլ :
քան կ ո ւթ ի ւնբ մողո վո ՚ ֊ ր գ է ն ; ետնի, Ա. իսահակեանի , % . քչէրեասի, Գ. Գե ֊ Ր։> ՚– են; կատարուած «բանաստեղծութիլններ
Տ օ գ ո ւած էն ամէնէն ցա յտուն մ ասն է ս/յո միբճեանի, Ա՝– Մ ասուէլեանի ե լ այլ գրողներու գէնգնեբ» ու պատկերազարդումները.
բաղղա/ո ութէ ւնբ ե լ ա՛նոր է որ, պէտէ կա ռ շ ի մ ա– երկերը։ Կորքիի չանքեր՚ով «Հայ դրականութեան Կորքիի թտտերդոլթիլն\ներու բեմս
թիւնները
՚ ֊ ե լ է : Նախ քաՀ\ այգ՝ սա՛կայն– քանի մր խօսք ա ա՜ մ/՜շողովաէծո ւէ» ն է ւթե րո*– թարգս՛ ան ո ւթեան* մ աս - կը Հանդիսանան Հայ թատրո՛նի ՚էպԸ՛ատ
կաւին : նա կցած են ռուս նշան՛աւոր բա*– ասս/ե ղծե եր Աթ1 ք~ մութեան զարգացման նոր, աւելի բարձր աստի
Ա ի բասի գբի չբ աք ու ձախ կբ տատան ի խան՛ սանդր ք՝Լոկբ) Վ,աեէրէ է՝Ք՝է*֊սովբ\ ի՝ալմոնտբ : ճան՛է
գարուած կողմնացոյցի մր ասեղին Աք է ս : Ան էա յ – « Հայ գրականութեան՛ ժողովածուն» կադմե֊ Յայտնի են Թէֆլէոի Հայ Դրամատիրական
նամտութեան մր ապացոյց բ ՛կբ ՛ն՛կատէ այգ տա– լու եւ խմբագրելու աշխատանքին օգձւած է Վա– բնկերութեան կողմէ ներկայացուա՛ծ «Աատա -
տանում Ը.1 է" Հ1յց մ են՛ք գէ*> ՛են՛ք թէ որ կամաս ւա ո ճ–– ^ան Տէբեան : կում» 1908, 1909, 1910, |917> բե մ ա գ ր ո ւթիւններ
թէւն մրն՛ է միայն Հ «Աովետտկան՝ սովեաաՀայ
գրականութեան « Հայ գրականութեան ժողոված ու»է մէք ղե– ԲԲ* «(ձ աա ակում»բ գարձաՀծ է նաեւ
բնորոշ ոգին, կ՝բսէ Աիբաս, այն է, որ Հայրենա ա եղ//ւաձ նէւթեբէն կոբքէն ամէն՛էն շատ ղձնաՀա– թատրոնի սեփականութիւնք ;
սիրութիւն քարողելով, նա չ ի սաՀ մանափա կլում տա\ծ է Ա ունգուկեանի « Պէպօ»ն ; Ատ ան ալով Հայ թատրոնի պատմութեան մէք աաոձնձնա–
ու մ , նբլ Վ՛ Տէբեանի բառացի աէս մեծ է «Եգոբ Բ"՚–լբչէվ»է ներկայացման Հը–
է/լղ այ ինք նեղ պ ա տ եան ս իրս ւթ ի ւնբ Հորի ղոն\Լ երբ թարգմ անութէմկբ, կոբքէն
լայն են է նյւա Հա յ րենա խարսխուած՝
Է մ ո ղո վո ւր ղների եղբտք ր ո ւթե ան վրա յ » ։ Հոս
ղանց կխա՛ռնեմ վե ր լուծե լէ մ եղի Համ աբ այնքան՛
աղետաւոր այս /լա /լանց անքբ , խորՀ ելով թէ Ա ի– Եթէ "/՛քել պ է ա ք էբ մողովուբգ մբ, ամէնէն թիւն ունին գովեէ մողովուբգ\ն\ ու եր կիր բ ; Փառ
լ ա սն ե ր ր ս տ ի պո լած են ա յգպէս գրե լ : Արա ա– առաք պ է ա ք էր կարեկցութեամբ Հսկել Ափիւռքթն՛ քին՛ ամէնէն գ է ս ր է ո ճա՛մբան է ասիկա ; Դ է տ ու -
սաՀմանր պէտք է գիտնայ ար՚գէԱ՝. մ ողո վուրգնե– վրա յ ; Հայբենիքի մբ պարտականութիւնն՝ է նախ թէնն մբն է, ոբ կ՝ապաՀովէ ան ո ւձն, եւ Հաց։ Դի -
բու եղբա յրութեան իրական իմ աստր ։ Աբեւմ տա– իբ ցրուած եւ օտարութեան մ էք լքուած ղաւակ– աո ւթիւն մբ որովՀետեւ քերթողբ Հաբ կ ա գ բ ո ւած
Հայութիւնբ իր արեան տուրքք տուաւ խելքի ղ ա– ՛ներ ով ղյբաղէ լ * է մնալ ժ ո ղո վո ւր գէն մ տա յ է ն մ ա կա բ գ ա կէն սաՀ–
լու Համար.։ Իսկ եթէ խելքի չէ եկած գեռ, է՝**է՜ Ա է բասնեբու նեղմ տ ութ է ւնբ չափելի՝ է ամ էն մանափտկ գէծթհ վէայ ; էքւ Հէն՛ ու ՝նոբ մեբ գբոգ~
տար
պէս ցոյց կուտան ղանաղան թեթեւամիտ կողմէ ։ Յա՛ւակնոտ է յօգուածագէրբ , երբ սովետ նե բուն՛ այգ գերութ էւնբ գրողներու Հետ ։ կաբելի
*(, /«—
րեր , արեան տուրք մր ու\՝ ի տակաւին տալիք։ երբ քաղաքակրթութեան վբայ կբ ճառէ։ չէԱ աւաբմէմբ ր յ լա յ մերմէ քքոչ ալ տռփական՚Ա էր՜՜
Ր ե քի է «եղբա յբ» մողովուրգներոլ կռթնի լ , - Ոռնաղբօսէկ է ան երբ կ՝անցնէ ա ղ գ ա յ է ն կամ լէ բ մ՛բ մ ո ղո վր գէն բաբո յ * անկում բ մ ատն ան շողէ
ուրիշ ելք չկայ : ք՝այց ն երե լի չէ երբ տխմա՚բա մէ/է>– Հա յ բ ենա ս է ր ա՝կա\Լ գո վարան ո ւթեան ։ Այս ալ Հ աս՛ մբ , բեա։լա–սցակա՛ն ՎալԷբԷ մք կամ Ժէտ մբ ։ Ին
էր
բար կր վ/ս/ռաբանո լի այգ եղբա յ է ո ւթի ւնբ ։ ան– կնս/լէ է ։ Օրէնքնեյւն ու վեբէն թեչաղրանքներբ տրա եւ Օշական առէն էբենց գասերւբ։ Վեբքին՚բ^
Պիաի ուղէ ի ո բ Ա էրաս է գրէչբ մ /սան էր այնքան վա փոխ ական ե\ե բան ոԼորեբ ո ւ Հայրենի– էնչպէս ե լ կ . Զարեան արագօրէն՛ նս/Հանքեցին Հ
թաբիչ Հ ե ո ա տ ե ս ո ւ թէւն մր : ԸնգՀ ա կա ռակն քին մ էի Հայ րենաս է ր ո լթ էւնն է մէայն> որ անմ աՀ ութեան
նա յուաձքբ չե րթար սովեսձ՝– ՛ե րու Հայր՚ենէքէն 1լ աբժանացնէ մեր գբողնեբբ է
գէն՛. Արգէլուած է– Բայց ղարմ անալի է որ ամէնէն յանգուգներն Նկատելի է այ" գէտութիւնբ Հէնէն ի վեր $
Երբ Հռս, Ափէւռքէ մէք /ակ կծկտած ու փակ էսկ չեն կրնար առանց ք*Ձ.էհօտ/՛ , Հ ար աղատ ղգա - բայց՝ ներելէ է ան մասամբ։ Անցեալին մէք։
են մ տքեբբօտա ր մշակս քթներուն առքեւ )կբլաք ե– ցում ով մք երգել այգ նոր Հայբենիքբ։ Կեղծէք ու Պէտք չէ մոռնալ թէ պէտք էր խանդավառել Հա՚յ–
րեււակայեւլ ՝ V Աոի։քա1ս *՜մր*» "էերկ/աթ՚է ոլ վւարագւո"յրի՚նէ՛1 / Հ ^ լե– խ*եղճուՀթէւան I *• ա են Աի-բ1աս* ի* մէքբերած* Շիրաղի «գող– ր են ա ղո ւ բ կ մ ո ղո /Լո ւբ գ մբ ^ մ տաոծել /ն՛ո/ սւ սա֊
տին ուրկէ ներս արտաքին ոչ մէկ լ ո յ ս կր թա բէկ տողեր-բ» ։ Կեղծիք, ապսպրանք եւ խեղճո տաղբու թեան եւ կե՛նսական՝ պա Հ ան քն երո ւն՝ ։ Հէ՜
փանցէ կամ Հ ասա՛ծ բ կ՛՝ ա՝ ցն է տ ե ղա կան կաղլւ թիւն՛ Ն՝ Զարեանի տաղեբբ։ իսաՀակեան ,ոբ չկր նէն՛ մէք՝ կտրելէն մաքառման գրական ութէ ւնն՛ էբ
պարէն ու գէտ լե կտ է կա յ էն օվ, էնքնե,քւէն : Աէբասէ ցաւ աշուղոլթենէն ա^գէն՛ անցնիլ, մողովուրգէն միայն։ Ու պէտք է գո Հ բլլալ եթէ եղան՝ Ա եծա՝–~
լա յնա մ տոլ թէւն ր յատուկ է մ է այն այգ վարա ղգաց ո ւ մ ն երբ շա Հ ա գ ո բծողէ Հո գերան ութ էւն մբ բեհց՝..եր, Վա բուժէ/ններ ո լ Թ՚էքէեաններ. որ՝ վա
գոյր էն՛ Լտեւ գ/ոնուա\ծ մշակոյթներուն, որոն՛ք է կբ մատնէ էբ քերթուած էն ետ էն, թէեւ ե րախ - յելչութեամբ տարէն՝ Հա յրենս/սէբո ւթեա՛ն ա յգ
վիբքոք ն ո յ ն գոյ\նն ու ձեւր ունին՛ կարելի է չա– պարտ մէտ յն կրնա յ բլլալ ։ Ամէնէ\Լ բախտա - շղթաներ բ, բա՛ռերով է/աւղցողներո ւ կողքէն։
վ ՚ ե յ նաեւ այսպէս «մողովուբգն՚եբու եղբայրու–
ւ ո բն Է ... (Միացեալը յաջւուրգով)
թէւնզ »\ Հէնէն է վեր մեբ բանաստեղծնեբբ սովոր ու–
Ն • ԱԱՐԱՖԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
ԱՍՈհԼ 8 ա Կ ն & հ թ Ւ հ ն ա հ Հա,/,. Մշակոյթը ա> միԼասլկս ձեռնարկած է անոր դեղարուեստա–
կան թարգմ ա՛նութ ետև : 11ւշադրալ
աշխատանք է
կատարած ոչ միայն «Պէպ°2ի վրայայլեւ, ման
րակրկիտ խմբագրման ենթարկած է Հ Հա յ Գրա
Յօդուածներ կան որ երկրի մբ մտա/նութիւ– է, Ա՛բ Չամփոփենք, արեւձտահայ աշխարք կանութեա՛ն» մէչ զետեղուած բոլոր երեերԱ տ
Հաբւսբով, ամսագրի 1948
կն ու մշակոյթին մակարդակը ցոյց կուտան։ .Աարտի $$0վէ Հայաստան» Ալեքսանտր Շ ի բ վ ա սգա տ էն հայ գրական ո լ -
Ատոնց մէկն է «Սովետակա՛ն Հայաստանք ամ սա*– թիսե%^–– թեան՛ մէչ Կորքիի տաղանդի առա չին գնահատող**
գՀէն եղած արտատպումը «Յառաիի Յունիս 20ի Լե&թի ե լ Ատալթի ոինաէլիցներր Շահում– ներէէ մէկն է ՝եղտծ: Ան որ՝ Կորքիի՜ ո վղած մէկ
առաչ գրուած՝ ինչպէս իր՛ենց շուրլկլ համախմբե֊
թիլին մէչ-ՀՄԷկ տարի կր եան ու Ապանդարեան նամակին մէչ կր կարդանք. <ձՕթէ ես չվախենա֊
յայտնուի խմբագրատան ծանօթութենէն , բայց շ ո վ բոլշելիկետն Հ ր ա պա ր կա խօս ւ ե րն ու գրողները յի բոլորին յայտնի Աեր Համեստութիւնը վիրաւո–
մէշտ այմմէ ա կան ; ^/ . Հայաստան երկար ատենէ ( Մ ռաւես/ն , 8 ա կորեան , կարէնեա1 եւ ուրիշներ) ք ե Ա ւս , ապա կ՝ասէի , Տիքընսից % $ ո սա ո եւս քո ւո
մեծ գ ե ր կատարեցին ոչ մ ի ստեղծագործութիւն,
է վե ր գագբե Լուցած՝ էր էր թերթ ե ր ո ւն– եւ սարքե Հայ իրականութեան մէք յետոյ վիպասանական
րուն առաքումն երր ; Ա յո պայմ անն եր ո ւն մ էք , Կ որքին մեծարելու եւ անպր եբկեբր մոգովրղա ֊ ինձ վրայ չ ի թողել այդպիսի ուժեղ ապաւորու–
երր, Հրաչքով ամբողչ գիրքը ժողո -
մր, «Յառաք»է խմբագրատուն՚բ կա՚ն՚ացնելոլ։ ՇաՀումեան առաչթ՚ն էբ որ թարգ– թիւն : իմ կարծիքով ռուս
կ ^ է յ ն ք յ յ «սովետական» ամսագիր մր, մամ անա կք մանեց Մ • կորքիի «Մի անգամ Աչնանր» պատ– վլ-դի կեանքի , նրա Հարստահարուած վիճակի
կբ գրէր
՝,ւ կապէ չառն ուէք այլեւս) : մւրւածքր (գրուած 1 9 0 1 ^ ՛ ) ։ Շահում եան խորՀրգաէնշանն է ։ II չ միայն ռուս մողովբգի ,
յա֊–– «Մաքսիմ Կորքին
~ Ցօղուածներ կան որ արժէք մք չեն ներկա ռուս բանուորներուն սիրելին է։ այլեւ բոլոր մողովոլր գների : Թ ո յ լ տուէք սեղմել
ցներ, բայց կր Հետաքրքրեն մեղ, որովՀետեւ֊ մեր Գուբս գալով ժողովրդական « ստորին » խաւէն ձեր ձեռքլլ որ Հա՚-րամարղկային գրականութեան
Հ՛"յրենիքկն կոլգան եւ կր պաբղեն յր իւգՀւ «ինքնուս - գրող» , ան իր մէչ զարգացուց մեծ այդպիսի հրաշալի կոթողէ ստեղծել»։
նուր նկարագիրք՛, Ատոնցմէ մէկն է վեքոյէշեաք գեղալւուեստական տաղանդ : Հա՛սնելով գրակա՛ն Կ ոբքին 1^16 Փետրուար 1 ին կյլ պաս/աս խանէ
•յրձո ւն՚քնե բ ուն դառնալով րնթեվւց ո ղ Հասսւրա–
գրութէւնք : քՕ ո ք՚ագէբբ ՝ «Ա ո վե ա ա կան դր՛ա կա– ըն Շիրվա՚հգատէի • «Ջեր գովասանքից ես շատ րգ–
•՚– /// թ հան Հա յ ր են աս է ր ա կան ոգին» : կութեան կուռքը , իր բնական ղաբգացմսձ ա՛նոնց ղացուեցի . . . դուք գրող էք, մի մարդ ովւապրում
ա–
Ա իր աս , ան որ Հ եղին ակր , ամ էն ճէգ կք թա թացքով եկաւ բանուորներու մօտ եւ բերաւ է աշխարհի բոլոր ցաւերով եւ ուրախս ւթիլԱնե -
երգիչն
փէ փասաելու Համ ար թէ Հա յա՛ստ ան ի մ էք շատ իր դեղա.ր ո ւե սա.ա.կան տաղա՚նդբ , կանդնեցալ րով; ես կարդացել եմ ձեզ եւ լսել ձեր անունը
ԷիՄ՚ետեխի
կար եւ որ՛ո ւթ ի ւ ն կք տ րո ւ ի Հա յ ր են ա սի ր ո ւթ եան : Աոնց մօտ մէկ դրօշի տակ , դարձաւ անոնց Գձթոլին Թիէքլէ՚ս , եւ 97ին երբնսաած
էհբող ո 1 բանուոր , գիւղ աղ ի ե լ սպաս աւո ր ունին ու կե՛նցաղագիր ր» : Շահումեան կ՝րսէ . «կորքին բանտում՝)/ :
Հիմ՚հ՝ակա\1 նպա՛տակ մբ «օգտակար էէ^՚ել «սովե պրոլետա՛րական գ ր ա կանո ւթե •ւն գար դ՛ե– պար–– Կորքիի անունին Հետ կապուած են Վ . Փա -
տս/ կան Հա քբեն իքէն» : ( Հա յաստան բառք մէկ ծանքն է» : Կորքիի երկերւոււն գեղա բո ւե ստ ա՛կան փաղեաէնի , Ա . իսահագեանի , ՅովՀ. Թումանեա֊
կամ երկու ան/գա մ կր յէշուէ մ ի այն , ու Գ/՛" ղր արժէքի մասին Ա. Մռաւեանր կՀբնղգծէ - «Այդ նի , 3– Յակոբեանիք, ՛Նար—Գոսի անունները։
կամ այ ու ակամ ա Հ շփ ո թ ո ւթ ի ւ ն մ ր կր ստեղծէ երկեր բ եկան՛ ապացուցանելու որ պրոլետարա Աւետիք ԻսաՀակեան \9Ա\ին թարգմանեց կորհ–
թում՚անեա\ն
Հա յաստան ի եւ (հ ո ւս ա ս տ ան ի միք եւ : Ո՚֊րէշ կեր՝պ քշխս սցքն աշխարՀ ա ղ գ ա ց ո ւմբ քիի «Մրբկահա՚կր» ՅովՀաննԷս 1908–
ալ չէր կրնար ր՝. ե լ արղէն՛, քան ի որ ի ր ա կան է Կ " բքէ է գհ ՚ԼաՐ " *~ ե ստ տ կան՛ տ եղծագործ ո ւթեան ի ն թարգմանեց «Հէկնոբլ Ֆ է յա՛ն» գեղօնլլ :
ա յ,լ շվ/ոթու թիւ\նր Հ\քռօոքերր ուղղուա՛ծ եննոյն՝ ա– ՀղռԲ թ ա փ տուած են եւ Հարստացուցած : Իսկ
տեն մէկուն՝ եւ միւսին ու «սովետական Հայրենի— Արաղին թարգմանած է Կորքէէ Հանճարեղ
«Մանկութիւն» մէք»
յնոբ «Հէքեաթներբ ողողուած են թոր, մարգկ , «Ծառայութեան՝ , «իմ Հա
քբ» ճար տար ս ա՛Հ մ անում մբհ է , առաձգական յ ի ն ա\՜1 ՛կ եղծ սէ ր ով ո ւ մա բ գա բէակ ան Հաւ ատամ մալսա՛ր՛անն երբ » :
;
ոաՀ մանն եր ով) ; գէպէ մարգկութեան՝ պայծառ ապագան՛
Հմ ա յեակ Ս ի ր ս/ս գո՛վեստներ կբ Հիւսէ նաեւ. Կոբքէ ծսՀ^օթ էր ոչ մ՛իայն գրականութեան՛ ,
Ամբք՚ղք գրքէս՛ կբ բու-բէ ղարմ անա լ է ու վա այլեւ Հայկա՛կան մ շակո յթէ մէւս մ ա բ ղեր ուն եւ
անոնց -
«սովետական Հա յ բ են ի ք» ին շու֊րք <, կբ բացատրէ րակէ չ լա լա ա ե ս ո ւթ է ւն՛ մ բ , կենսա թբ թ էռ աշխար– ներկայացուցէչներուն Հ 1902^^ մտերմա
անոր, գերբ՛ ^Հայրենիքի քերմ շն՛չի տակ են՛ կաղ– Հաղգա՚ցում» ; Առաւեան– կբ թարգմանէ նաեւ կոր– կա՛ս՛ յաբաբերութէւն՝ կբ ստեղծուէ մե՛ծ երաժշ–՛
I ա՛լ ո ր ւո լ.մ մե. յրգոլ գաաո գաւր ա ,Նե /ճում քէի իտալական Հէքեաթներբ, «Պայքաբ»է մէք տագէտ Ա* Ապենգէաբովի եւ Կոբքէի միքեւ։ Ն"/և՝՝
նաեւ՚էյ ի–
նրա րն գ ո ւնա կո ւթ ի ւնն, երր» ։Ան կբ գիմէ (1916)։ թ ո լականին Ա պենգէաբ եան՚բ երաժշտական գեղօն
րաղթև , Ղ՝ * Ղ՚էմիրճեանին , \, . Զարեան, ի եւ Աար– Արաաշէ ս կար ինեան ե ւս գնա Հ աա ելի ա շխ ա\– կբ գբէ Հ,Ակնոբսն ու Ֆէյա»ի բնագրին վբայ , ուր՝~
եանի գրական գոՀարնեբուն, որպՀ,սգի տարակոյս ս/անք կա տ աբ ա\ծ է : 1^1 ^Կիե՝ բո լչեւիկեան «Պ բալ– կէ կորքէ\Ն չավ/աղանց գոՀ կբ մնայ ;
չքէլայ ա յս մ ասին՛ • Տօգուածբ կր վեբքացնէ ք1 ս ւս– գա» թել/թին մէք լո յ ս կք տեսնէ կարին եան ի Հե \9ԱՀին Կոբքէն՛ իբ «քաղքենիներ» թաաքերգոս–
Հ ա կե ան ի անունով , ինչ որ., «ափօթէօղ» մրն՝ է: գա բձակ յօգուա(ծբ Կո բքրի ի տ ա լա էլա՛ս «Հ Էքետթ– թիււէւբ նուիրած է ԱպենգիաբոոԼի <ձՖէյայէ երգի»
« Հայ Հ/ուլո՚վրգք/ մ եծա՝՛ ուն բան աս/ո եղծ Աւետիք ներ ու մասի Լ , բարձր գնահատելով ^"քքիի էս մ բա՛՜ տ աղան գա ւոր Հ ե ղ ի նա կին » մա կ ա գ բ ո ւթ եամբ :
յ*սւսՀակեանբ ասել է * գրութեամբ եւ յտռաքաբաւե ով Հրատարակուած 191 Հ ի ն ԱպեԱգէարո/իբ Կ"բքէէ «էգէէվայս» աբ -
ԴՈՆ ւ(աբից ծաւլկել , ց1Ր.(ծւուՆմ ես էէւ)ո)բ|ւց • • • պրոլեաաբական գրողն՛երու ժողովածուն՝ Տ ձակ բանաստեղծութեան Հ էմ՛ան՛ վրա յ կբ գրէ նոր
Յօղուածին Հ ի մն ակ անւ կէտբ սա կա յն ե լ ղի՜՜ \9Օ0ական թուականներուս՛ կոբքէն ծրագրած երաժշտութիւն
էր Հրատարակել Ռուսաստան ապրող աղգութէլն– Հայ նշանաւոր
տումնաւոբ մասր այն է թէ մե\ծ տարբերութիւնք քանԱգգա՚կագոբծ
միքեւ :
մբ կայ Հէն եւ նոր Հայրենասիրութեան՝ Յակոբ Ղփէ-յ՛*–
Գարաշրքան. մր անցած է Րաֆֆիէն մինչեւ Դէ նեբոլ ա՚ղգային գբակաԽութէւններու ամբողք մա ճետն մ տեբմական յարաբերութեսճԽ մէք եղած է
մ ի րճ ե ան : *1յաթկին Հա յրենասիր ո ւթի ւնբ ե բաղ էբ տենաշար մ ՛ բ ։ Ատոնց ս՝ էչ էբ «Հայ գրական՛ու Կ"Քքէէ Հետ ։ Ան Կոբքէէ կէսանգբէն՛ քանգակա\ծ
եւ կբ վերկա՛նար միշտ յո ւս աՀ ա տ ո ւթե ամբ , մինք թեան ժողովածուն» , որ լ ո յ ս տ ե ս ա ւ \9\()ին՛ Փե– է \Կ\ձէն , էսկ եբկրոբգ քաՆգակբ \Գ\դէն ։ էբ–
նորբ Հաւատք եւ թ ա ն գ ա վ ա ռութիւն՛ է : Հէս՝ Հ " ՚ յ՜ թեր\պուբկէ մէք, Ա աքսէմ Գորքէէ խմբագրռւտ– վոբղ քանգակբ կբ ներկայացնէ կոբքէն ամ բողք ո լ ֊
րենա՚սէրբ Հայ մողովուքղին եւ աղքատղասա կար թեամբ։ Հայ գրականութեան ս՝ էք ղետեղուած են թե ամբ էբ գրասեղանի մօտ, ւեզծ ադոր ծելո ւ
գին գմբաթտութիւնբ կ^երգէր : Աովետտկան եր - "I ա տ կսձւե ան ի , ՀյաՀազիզի , գ» Աոււնդոլկ– •Ղ ահուն էն ՚նյլ
սրպ I։ Ա10—
գէչբ » րնգՀտկառակն , «առնա՛կան» տաղերով կբ եանի, Րաֆֆիի, Տ– Յով^անաէսեաւի , Ա. \ք ու Կորքիի երկերու պատկերազարդումներ
և լե–
պան՛ծացնէ Հայաստան, ի շինաբաբութիւնն ու ե,ր՝– ս՛» ւր եան ի , Ա. Շիրվանզատէի , &ովհ. թ-Աւման– շանաւոր ,են Տ • Կոիյետնի գործեիրլլ :
քան կ ո ւթ ի ւնբ մողո վո ՚ ֊ ր գ է ն ; ետնի, Ա. իսահակեանի , % . քչէրեասի, Գ. Գե ֊ Ր։> ՚– են; կատարուած «բանաստեղծութիլններ
Տ օ գ ո ւած էն ամէնէն ցա յտուն մ ասն է ս/յո միբճեանի, Ա՝– Մ ասուէլեանի ե լ այլ գրողներու գէնգնեբ» ու պատկերազարդումները.
բաղղա/ո ութէ ւնբ ե լ ա՛նոր է որ, պէտէ կա ռ շ ի մ ա– երկերը։ Կորքիի չանքեր՚ով «Հայ դրականութեան Կորքիի թտտերդոլթիլն\ներու բեմս
թիւնները
՚ ֊ ե լ է : Նախ քաՀ\ այգ՝ սա՛կայն– քանի մր խօսք ա ա՜ մ/՜շողովաէծո ւէ» ն է ւթե րո*– թարգս՛ ան ո ւթեան* մ աս - կը Հանդիսանան Հայ թատրո՛նի ՚էպԸ՛ատ
կաւին : նա կցած են ռուս նշան՛աւոր բա*– ասս/ե ղծե եր Աթ1 ք~ մութեան զարգացման նոր, աւելի բարձր աստի
Ա ի բասի գբի չբ աք ու ձախ կբ տատան ի խան՛ սանդր ք՝Լոկբ) Վ,աեէրէ է՝Ք՝է*֊սովբ\ ի՝ալմոնտբ : ճան՛է
գարուած կողմնացոյցի մր ասեղին Աք է ս : Ան էա յ – « Հայ գրականութեան՛ ժողովածուն» կադմե֊ Յայտնի են Թէֆլէոի Հայ Դրամատիրական
նամտութեան մր ապացոյց բ ՛կբ ՛ն՛կատէ այգ տա– լու եւ խմբագրելու աշխատանքին օգձւած է Վա– բնկերութեան կողմէ ներկայացուա՛ծ «Աատա -
տանում Ը.1 է" Հ1յց մ են՛ք գէ*> ՛են՛ք թէ որ կամաս ւա ո ճ–– ^ան Տէբեան : կում» 1908, 1909, 1910, |917> բե մ ա գ ր ո ւթիւններ
թէւն մրն՛ է միայն Հ «Աովետտկան՝ սովեաաՀայ
գրականութեան « Հայ գրականութեան ժողոված ու»է մէք ղե– ԲԲ* «(ձ աա ակում»բ գարձաՀծ է նաեւ
բնորոշ ոգին, կ՝բսէ Աիբաս, այն է, որ Հայրենա ա եղ//ւաձ նէւթեբէն կոբքէն ամէն՛էն շատ ղձնաՀա– թատրոնի սեփականութիւնք ;
սիրութիւն քարողելով, նա չ ի սաՀ մանափա կլում տա\ծ է Ա ունգուկեանի « Պէպօ»ն ; Ատ ան ալով Հայ թատրոնի պատմութեան մէք աաոձնձնա–
ու մ , նբլ Վ՛ Տէբեանի բառացի աէս մեծ է «Եգոբ Բ"՚–լբչէվ»է ներկայացման Հը–
է/լղ այ ինք նեղ պ ա տ եան ս իրս ւթ ի ւնբ Հորի ղոն\Լ երբ թարգմ անութէմկբ, կոբքէն
լայն են է նյւա Հա յ րենա խարսխուած՝
Է մ ո ղո վո ւր ղների եղբտք ր ո ւթե ան վրա յ » ։ Հոս
ղանց կխա՛ռնեմ վե ր լուծե լէ մ եղի Համ աբ այնքան՛
աղետաւոր այս /լա /լանց անքբ , խորՀ ելով թէ Ա ի– Եթէ "/՛քել պ է ա ք էբ մողովուբգ մբ, ամէնէն թիւն ունին գովեէ մողովուբգ\ն\ ու եր կիր բ ; Փառ
լ ա սն ե ր ր ս տ ի պո լած են ա յգպէս գրե լ : Արա ա– առաք պ է ա ք էր կարեկցութեամբ Հսկել Ափիւռքթն՛ քին՛ ամէնէն գ է ս ր է ո ճա՛մբան է ասիկա ; Դ է տ ու -
սաՀմանր պէտք է գիտնայ ար՚գէԱ՝. մ ողո վուրգնե– վրա յ ; Հայբենիքի մբ պարտականութիւնն՝ է նախ թէնն մբն է, ոբ կ՝ապաՀովէ ան ո ւձն, եւ Հաց։ Դի -
բու եղբա յրութեան իրական իմ աստր ։ Աբեւմ տա– իբ ցրուած եւ օտարութեան մ էք լքուած ղաւակ– աո ւթիւն մբ որովՀետեւ քերթողբ Հաբ կ ա գ բ ո ւած
Հայութիւնբ իր արեան տուրքք տուաւ խելքի ղ ա– ՛ներ ով ղյբաղէ լ * է մնալ ժ ո ղո վո ւր գէն մ տա յ է ն մ ա կա բ գ ա կէն սաՀ–
լու Համար.։ Իսկ եթէ խելքի չէ եկած գեռ, է՝**է՜ Ա է բասնեբու նեղմ տ ութ է ւնբ չափելի՝ է ամ էն մանափտկ գէծթհ վէայ ; էքւ Հէն՛ ու ՝նոբ մեբ գբոգ~
տար
պէս ցոյց կուտան ղանաղան թեթեւամիտ կողմէ ։ Յա՛ւակնոտ է յօգուածագէրբ , երբ սովետ նե բուն՛ այգ գերութ էւնբ գրողներու Հետ ։ կաբելի
*(, /«—
րեր , արեան տուրք մր ու\՝ ի տակաւին տալիք։ երբ քաղաքակրթութեան վբայ կբ ճառէ։ չէԱ աւաբմէմբ ր յ լա յ մերմէ քքոչ ալ տռփական՚Ա էր՜՜
Ր ե քի է «եղբա յբ» մողովուրգներոլ կռթնի լ , - Ոռնաղբօսէկ է ան երբ կ՝անցնէ ա ղ գ ա յ է ն կամ լէ բ մ՛բ մ ո ղո վր գէն բաբո յ * անկում բ մ ատն ան շողէ
ուրիշ ելք չկայ : ք՝այց ն երե լի չէ երբ տխմա՚բա մէ/է>– Հա յ բ ենա ս է ր ա՝կա\Լ գո վարան ո ւթեան ։ Այս ալ Հ աս՛ մբ , բեա։լա–սցակա՛ն ՎալԷբԷ մք կամ Ժէտ մբ ։ Ին
էր
բար կր վ/ս/ռաբանո լի այգ եղբա յ է ո ւթի ւնբ ։ ան– կնս/լէ է ։ Օրէնքնեյւն ու վեբէն թեչաղրանքներբ տրա եւ Օշական առէն էբենց գասերւբ։ Վեբքին՚բ^
Պիաի ուղէ ի ո բ Ա էրաս է գրէչբ մ /սան էր այնքան վա փոխ ական ե\ե բան ոԼորեբ ո ւ Հայրենի– էնչպէս ե լ կ . Զարեան արագօրէն՛ նս/Հանքեցին Հ
թաբիչ Հ ե ո ա տ ե ս ո ւ թէւն մր : ԸնգՀ ա կա ռակն քին մ էի Հայ րենաս է ր ո լթ էւնն է մէայն> որ անմ աՀ ութեան
նա յուաձքբ չե րթար սովեսձ՝– ՛ե րու Հայր՚ենէքէն 1լ աբժանացնէ մեր գբողնեբբ է
գէն՛. Արգէլուած է– Բայց ղարմ անալի է որ ամէնէն յանգուգներն Նկատելի է այ" գէտութիւնբ Հէնէն ի վեր $
Երբ Հռս, Ափէւռքէ մէք /ակ կծկտած ու փակ էսկ չեն կրնար առանց ք*Ձ.էհօտ/՛ , Հ ար աղատ ղգա - բայց՝ ներելէ է ան մասամբ։ Անցեալին մէք։
են մ տքեբբօտա ր մշակս քթներուն առքեւ )կբլաք ե– ցում ով մք երգել այգ նոր Հայբենիքբ։ Կեղծէք ու Պէտք չէ մոռնալ թէ պէտք էր խանդավառել Հա՚յ–
րեււակայեւլ ՝ V Աոի։քա1ս *՜մր*» "էերկ/աթ՚է ոլ վւարագւո"յրի՚նէ՛1 / Հ ^ լե– խ*եղճուՀթէւան I *• ա են Աի-բ1աս* ի* մէքբերած* Շիրաղի «գող– ր են ա ղո ւ բ կ մ ո ղո /Լո ւբ գ մբ ^ մ տաոծել /ն՛ո/ սւ սա֊
տին ուրկէ ներս արտաքին ոչ մէկ լ ո յ ս կր թա բէկ տողեր-բ» ։ Կեղծիք, ապսպրանք եւ խեղճո տաղբու թեան եւ կե՛նսական՝ պա Հ ան քն երո ւն՝ ։ Հէ՜
փանցէ կամ Հ ասա՛ծ բ կ՛՝ ա՝ ցն է տ ե ղա կան կաղլւ թիւն՛ Ն՝ Զարեանի տաղեբբ։ իսաՀակեան ,ոբ չկր նէն՛ մէք՝ կտրելէն մաքառման գրական ութէ ւնն՛ էբ
պարէն ու գէտ լե կտ է կա յ էն օվ, էնքնե,քւէն : Աէբասէ ցաւ աշուղոլթենէն ա^գէն՛ անցնիլ, մողովուրգէն միայն։ Ու պէտք է գո Հ բլլալ եթէ եղան՝ Ա եծա՝–~
լա յնա մ տոլ թէւն ր յատուկ է մ է այն այգ վարա ղգաց ո ւ մ ն երբ շա Հ ա գ ո բծողէ Հո գերան ութ էւն մբ բեհց՝..եր, Վա բուժէ/ններ ո լ Թ՚էքէեաններ. որ՝ վա
գոյր էն՛ Լտեւ գ/ոնուա\ծ մշակոյթներուն, որոն՛ք է կբ մատնէ էբ քերթուած էն ետ էն, թէեւ ե րախ - յելչութեամբ տարէն՝ Հա յրենս/սէբո ւթեա՛ն ա յգ
վիբքոք ն ո յ ն գոյ\նն ու ձեւր ունին՛ կարելի է չա– պարտ մէտ յն կրնա յ բլլալ ։ Ամէնէ\Լ բախտա - շղթաներ բ, բա՛ռերով է/աւղցողներո ւ կողքէն։
վ ՚ ե յ նաեւ այսպէս «մողովուբգն՚եբու եղբայրու–
ւ ո բն Է ... (Միացեալը յաջւուրգով)
թէւնզ »\ Հէնէն է վեր մեբ բանաստեղծնեբբ սովոր ու–
Ն • ԱԱՐԱՖԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
