Page 297 - ARM_19-1948_02
P. 297
Ո / \ 1 \ . / \ 1 Լ Ո «. 0. Տ«1ո« 376.286
| ՐԱՑ8 ԵՒ ԱՑՆՊԷԱ ԿԸ ՓՈՐՁԵՆ ԲԱՆԱԿՑԻԼ
17, «Ա6 Օտաաոէ - քճա (136) Պեբլին՛ պա շարուած կր մնայ նոյն խստոլ -
Տար. 1200, 6ամս. 650, Արտ– 10 տոլ– կամ 3 ա ֊ զ լ • I \ թեամբ։ ՝Բաղաքին խորՀէդային պաշտօնաթեբ^ք
յ;Ց.ձյնՕ6^15–70 - Բ&ոտ 1678-63 \ Ղ^ա^՛ աԼաՄ"Լ &է արեւմտեան գաչնԲ՚կի$նՓ\րր կբ
Ոաճ 29՚յՍա 1948 Երեքշարթ-ի 2Տ ՏՏԻՆԻՍ
| րոքՀթն Հեո-անֆսլ քաղաքէն , ԱՀ գլի ո յ արտաքին
օ ր ա ^ ԵՐԹ՛ ՛֊ նաիւարար ութխֆլլ անմիքապէս ղեկրյց մլէ Հրա -
տարակեր շաբաթ օր Հ Զեկոյցը ^Ասէ ՚*՜՜-
Ի– ՏԱՐԻ - 20" ձոՈ6է I.՛ 5379-Նոբ շրջան թ ի ւ 98 հ մթացիր՝ Շ– լքԻՍԱ^ԷԱ՚Ն «Թէկլիխէ քհունտշու» թերթին մէք տեեղ Հ
ԳԻՆ Տ Ֆր ՝• կութիմե մբ Հրատարակուած
էր Ն ՚ ՎեՀափառռ* -
թեան կառավարութեան գիրքի մասի՛ ՚։ Այս տե
ղեկութիւնք բո լոր ով ին անւճիշդ է ել ՛երբեք չ ի
ՄԵՐ ԷՕՍ-ԲԸ ՀոգհճաԱգիստ ներկա յացնեբ բրիտանական կառավարութեան։
բուն՝ ղիր<րր* Ի զօբու կք մն՛այ ա Հն յա յ տար արա -
Ի>/1ՍՀՈ՚ԼԱՆՈԻիէԻՒՆՆնՐ Ա Ա1ւ ս ՚ ա Ա ն ա Ա ի Խւմաէ թիւնբ թէ մենք պիտի մնանք Պեբլինի մէք յ Բո
վանդակ աշխարՀի Հանրային ^արծիքք պիտի գա–֊
տապաբաէ խորՀ րգա յին կառավարութեան անկա
Երկու տարուան ընթացքին , 1 9 4 6 ^ եւ 1947– Ո՚լ րաց եալ /Հ . ԱՀ ար,ոն՚ե ան ի մաՀոան քաււա - րեկիր փորձք պա շա րմ ա՛ն վիճակ մր ստեղծելու,
ին , մօ՛տ աւո րա՛պէս 86.000 տա\րագի րն եր փոխա -
ս ո ւնք ի ն առ թի լ , կիրակի °ր ՀոգեՀ անգ ի սա կ ա– Պեբլինի մէք եւ անճայ. մ ո ղո փո ւՀրդր սովի ենթար
գրուեցան՝ Հա յաստան Հ տարուեցաւ ֊Փա՛րիգի Հայոց եկեգեցին՛. Արլորո - կելով, քաղաքական առա ւե լո ւթ իւններ ապաՀո -
իսկ այս տարի՛* X Որ եւ է ստոյգ տեզե կու— զութեանց կք նախագաՀէր . Արտաւազդ ա՛րք* X վե լու ի վնաս ղաշնակից պետութեանց» X
թիւն * չոլ\նթնք , րաց ի այն զեկոյցներէն՛ ել լուրե՝– ՚քյեր կա յ Էի–– Հող արար ձութ եան ա\ւ. դամն երք եւ Հ Պեբլինի խորՀր՛գային շր քանին՝ միւս թեր -
\րէն որ Հրատարակուեցան թերթերու մէք X ուրիշ ծանօթ Հ ա յ\րե\ն՝ա կի ցներ , Մ արսէյլի Հ* Մ • իժերն ալ * ո յն ղիրքք բռնած Էին։ Այսպէս , մէկր
Այսպէս , ամիսներ առաք պաշտօնապէս Հա - Ը* Մ՝ի վարչութեան անգամներք որոնք^ ՓարԻդ. առա քիւ էքին փիայ Ի*ոչոՐ ս՛առերով կբ ՝ծանուցա–
գորգուեցտւ թէ 2000 Հոգի պիտի փոխագրուին եկած էին Ալֆորվիլի մրցում թև առթիւ %ւԱ՛ • ՚ էր ք^է Ան գլի ա չուզեր պատերազմիլ Պեբլինի
՜Ֆր անս ա յէն , ինչպէս եւ Ե գի պա ո ս ի ե րկբո ր\դ կա– Արար սղութենէն վերք, քաղաքէն եւ արուար Համար։ Իսկ ուրիշ թերթ մր կր Հա\րցն՝էբ •
րաւանր ^ որ յետաձգուած էր անցեալ տարի : ձաններէն սնկերն եր խմբովին այցելեցին՝ ԱՀա - « Անգյիա պիտի պաքր պէ՞ Պերլինր» X
՚ Վե րքեր ս Ո՛ ում ան իա՛յ ԷԱ ՚ փո խագ ր \ուեց ան Հ ա– րոնեանի դամբարանք, 1*6X0, Լ&շհաՏ6 • Այս առթիւ Անղլիոյ արտաքին նախարաբութիւնր յա յ ֊
զար Հոգի , որոնք բեռ կապած էին՝ անցեալ տար\ի , ծաղկեպսակ մբ գբաւ Հ՛ 3* Ղ՝ * <ձԵգիպաացի » տարա ;< եց թէ Պե բլին ի կաց ութ իւն ,ր լրքօ բէն կր
ուրիշ Հար իւր աւո ր դժբա խաներու Հ ետ ; կււմիտէն ( իս կ՛էյ* Ա իսաքեան կարճ րաԼախօսոլ - քննուի Հէքան սայի եւ Մ • ՆաՀ անգն երո ւն Հետ : Պ*
իսկ աաբագիբներու ամէնէն՝ թշուառ կաբա - թե ամբ մբ սլա ր գեց Հ անգո ւց՚ե ալին գվ՛ա կան եւ, Պէվին Լոն՛աոն կբ մնայ ^ ա\1ք\նգՀա՚տ խոբՀբգակ -
լան ր , իրանեանր , որ կբ բագկա)1 այ իսկապէս քա զաքա կահ զ ո բ ծ ո ւն է ո ւթ ե ան գլխաւոր գիշերք X ցե լով ամ ե ր իկեաՀհ՛ գե ս պան ին ՛եւ ուր իշպատաս խա՝~
Հոլ բս լետա ր» ւլ իւղ աղիներ է , բո լոր ո վին լքուեցալ նաէոոլ սանձերու Հետ ։ իրենք եւ խոր՚՚Հբդականն՚ե–
այս տարի ալ։ Եւ այժմ նորէն կր տեգաւոբուի ր բ միքոցն եր կր խոբՀ ին , Հ ամ ո զելու Համ ար (\՝ո ւ~
"՛րիԼ գիւղերու մէք, ինչպէս Հաղորդեց Բաբե– (ք՚աաէ)ւ–էկՓ"էվիւ Աււյա ՛մը սե բբ թէ իրենց իսկ շա՛Հ բ կր պաՀ անք է վերցնեք
գործականի քՒԷՀրան ի մ ասն աճ՛իլ գբ , ոլաշտԺ՚Լ ա - փոխադրութեանց , երթեւեկի եւ ելեկտրական Հ ո–
կտնէ զեկ ո յց՛՛՛/ մր։ (10 Մ ա յ ի ս ) * ս-ան քի ար գելքբ X
Առեցեալ տարի 70.000 խոստացան Էին՛ յ ( ե օ թ բ Կիրակի օր տեղի ունեցաւ Հ* Մ* Ը* Մ՛ի Զօր * Ոոպբբթսբն ,Պեր՚լինի բրիտանական կա՜֊
Հ ա՛գար ք ՛Ֆր ա՛ն ս ա յէն^) , Հազիւ կէսբ կրցան փոխա Մ արսէ յլի խում՛բին եւ Մլֆոբվիլի ֆութպօլի ո ավարի չր , խնդրեց մ առէ շալ Ա ո քո լո վ ս քէն. ս/ն—
գրել ։ Այո տարուան ա՛ռաքին ՛Լեց ամ իմն. երր գլո խումբին բար եկամ ա՚կաՀւ. մրցումր , 5 ա բ ան թոնո յի // իք տ՛պէ ս վերաՀ աստատել կ ա ո ա խո ւ մբեբու սովո
րեցան , առանց նոր յան ՚ձնառութեան ՚ քաղաքապետական դաշտին վրա յ : \, եր կա լ էբ րական երթեւեկք Պեբլինի Հետ։ Ալս աոթիւ գրած
Ուրեմն , թափբ թուլցած , ՛եթէ ոչ կաս ած է , խուռն բազմ ութիւն, մր , Հակաոա կ անձրեւ աո օ– նամակին ՚ ^ է ք Կ*Ր"Է ք^է ^^^՚ԴՔՐ ՌուսեքուՖ վիգր
մ կ կ ւյւա՚րիէն մ իւս ր : Ղ*ժուար թէ կարեն՛ան, աւե - գին, ինչպէս եւ Ա/ֆորվԻւի քաղաքա՛պետք եւ օգ պիտ ի իյնւտյ» , եթէ Հ ա ղո ր դա կ ց ո ւթ ի ւննւե՝ր\բ չվե -
տալ՛եր լուրեր Հաղորդել , տար Ո լան մնացեալ ա– նականք՛։ Հայրենակիցներ եկած էին Հեռաւո՛ր ար– բա Հ ա ս տ ուտ ո լ թե՝ եւ Հան ՚ոեղ ի ու աէ֊. խ ո ւսափելի
մ ի ս\ե՛եք ունէ Հ ամար ։ ուարձսմեներէ ալ Հ տառասլանքնեբ » կրէ գերման՝, ժողովուրդք X
Ոչ կր զար՝մա1 անք. ոչ ալ կբ մեղադրենք ։ Ե V հ."1՜ ^"Ղ*^ եբն ալ կք խաղայ թն՛ վա՚րսլ եաօ - Զ°Ր * ՝$*քէյ \ ամերիկացի կառավաբիչբ նոյնպէս
\ք֊ան ծա՚զամիտներ կամ ծա՛ծկամիտն՛եր՝ միայն՛ բէն , երբեմն շատ բուռն՛: Առա քթե կիսախաղին՛ տ րամագր ո ւթի ւէւ ք այտնած Է վերս կ ս ել ո լ բանա կ՜
կ բնւոյ ին ո ւ րի շ ե լք ս պա ս՛ե լ ։ Ալֆո՛բվի ԱԼ շաՀած էր երկու նշսւնակէտ : 0 ետո ք ցու թի ւ %\ ե ր ր մառէշալ Ա ոքո լովսքիի Հետ X
ՀՀԱաՀմանք նեղ ա » , չ ի կրնար ճ Հարիւր Հա - շաՀեցաւ երեք եւս, իսկ Մարսէյլր միա^ն մէկ։ Ամ ե, ք ՛ի կ եան բոլոր տ բամ ա՚գրելի օդան՚աւերր
զարներ րն գուն ի լ եւ տեղաւորել X Ո՚-րեմն խաղբ վերքացալԱլֆորվիլի խումբին յաղ շարժման մէք գրուեցան ստիպողաբար , ՛ուտեստ
Երկիրր աղքատ Է , չի կրնաք տասնեակ Հ/,; ~ թանակով , 5–—-1 : Հասցնելու Համար Պ եբլին ի 2.200.000 քաղաքացի -
զա բա լոր տուներ շին՛ել ել պատ սպար ՛ել է Մրցումէն վերք քաղաքապետք եւ իք օդնա - ն-երուն : Մ օտ 100 սաւառնա՛կներ պիտի բա$ին
կարգուսա՚րքբ դաման՝, ապրուստի պայման — կան ր գաղթական խումբին լանձնեցիւ՛ բամակք եւ անբն՚դՀատ ։ Իբր 120 թռիչքներ կատարելով կա -
ն երբ տ աման ելի են X Տա ր ի 1 եբ պէտք է ան՛ցն՝ին , մարղական Ա*իութեան խորՀրգանւշանք , մետաքսի Հ՚ելի է 200 թոն ուտելիք փոխագրել ։ Պեբլին՛ի ա–
ոբպէսղի նորե կ բա՛զմ ո ւթ իլն ն եր ր կա բեն ան վար -
վրու յ բա\ս ո լած X րեւմտեան շբքանր օբակաքն՛ 2000 թոն ուտեստ եւ
մ ուի լ եւ Հանգստանալ X Ա արսէ յլի խում բբ յոդն ած կէերեւար ճամբոբ– նոյնքս$ ածուխ կք սպա՛ռէ X
Աւիայն մե՞նք ենք որ– պարբեբաբար\ կբ յիչե գութենէն , իսկ երկու կար՛եւոր խազացողներ բա *ք»երմ ան Հ ամա քև ա վ ա\րնեբ\բ կք շարունակեն ԳՐ~
ցնենք այս « Հ ա կու Հ այ ւս ս ա ան ե ան » ճշմար՚տու– ցակայ էին X գոել Հ ս/ն բա յ թ կա\ր\ծիքր ։ Իրենց ա՚ռաքԳձորդ ր՛ աղ–
թ ի ւններր , ո րպ է ո ղի դա ց ո ղն\եբք գի ան ալով եբ - Ամ էն՛ պար ա դա յ ի մ էք , երկու կողմ եբն ալ գնա– գար արեց թէ Հտագնապր պիտի չվեբքանա՚յ, մին\~
թան , ոչ թէ երազներ) Հիւսելով յ Հ ատե լի էին Ի,Ր^՚& խազար կո ւթեամ բ X Ա* չեւ որ արեւմ տեան գա շնա կ իցն\ե բբ չՀ եռանան
ԱՀաւասիկ վաւերական՝ վկայութիւն մք, բոլն Պե՜րլէնէն \ :
իսկ աղ բիւրէն ։ իհում անիո յ «յառաքդիմ ական» ՊԵՐԼԻՆԻ ամերիկեան շրջանին ո սա է կան։,։ - Ֆ բա$ սալ ի ար տաքին նա խաբար ր շաբաթ
կազմ ա կե\ք1 պո ւթ ե ան՛ ^ ՀՀ^Հա յաստանեան՛ ճակատ »ի թէ ւնր մէկ յ՜ամ վար գրւալ մ առէ շալ Ս ոքո լովսքէէ օր մ ան բամ ա սն օր էն պաւոգեց Պեբլինի կաց ութիւ–
խմբագիրն է ոբ կբ պատմէ, դեռ նոր վեբադաբ - էնքՆա շարժը, արագութեան չափը անցուցահ՜ ը լ նր , իբ կարգին Հաստատելով թէ «շ ւս սւ ծ՛ան՛ր է » :
ձած՝ •Երեւանէն * լալով : Ոստիկանները ռուսերէն չգիտնալով , Այս առթիւ խօ՛սելով ղեքմանական գրա՛մի փոփո–
« Եթէ քիչ մք պակաս ֆապրիքանեք շի <- չեն ճսձւչցա& խորՀրգային Հրամանատարը։ Ամե իա ւթե ան մ ասին , բսալ թէ ամ եր իկեա\% Հրամ տ–
նէին , այդքան շատ ասֆալթապատ փողոցն՛եր շի՛ րիկացի Հ րա՚մս^նատարր ներ՛ողո՛ւթիւն՝ խնդրեց , նատարր , զօր • ^ լէյ շատ լայն իրաւաս ո ւթիւննեբ
նել չուզէին եւ մանաւանդ եթէ 100.000 նկգագ– Ւայո Ռուսերը գոՀ չմնալով բազմաթիւ Ամերիկա^ կր վայելէ եւ աւելի շատ իբրեւ զի՛/, ոլորական կր
թող ՛ներս չառնէ էն , այսօր երկրէ ժողովուրդը ցին՛եր եւ Գերմս/եներ ձերբակալեց՛ին իրենց շրշ*՚"՝~ գործէ քան իբ քել զ իւանադէտ ։ Նա խա՛ր արբ խու
շատ աւելէ Հս/հգէստ կլասչրէր ել մեր կառավա - նէն մէչ : ս՛ափողական սլատասխա\ն տուաւ , երբ Հարցում —
րու^թէւնն ալ այսքան դլխացաւանք չէր՝ ունենար՝^ Հ ՏԱՍԸ ՀԱԶԱՐ ՀՐԵԱՆԵՐ ՋԱՐԴՈՒԱ՛Ծ ըլլա - ներ ո ւ ղ զ ե զ ի ն ութ աբե ւելեանւ պեաու թե անց Հա -
(իումանիոյ մէք, 54
Ե րեւա\1՚է ըանբե րը այգ <Հ գլէւասաւանք^ներոլ լով պատերազմի բնթացքին՝, մագումաբի մասին որ տեղի ունեցաւ */ արշաւ ա֊–
մասի՛ն ալ որոշ գաղափար կուտայ , պատ ի պատ ամբաստանեալներ 15 տարիէն ցմաՀ բանտարկու
խոստ՛ո՛վան ՝ութէւ՝ններով ։ թեան դատապարտուեցան շաբաթ օր X Չորս Հոգի
Հաստատելով Հ ա՚1դերձ թէ Հ$ւերգագթողներու անպարտ արձակուեցան : Ամ բա ս տ ս$՝եա լն ե բ էն
մեծագոյ՛ն մասր Համբերութեամբ տարեր է սկըգ~՛ միայն 32 Հոգի ներկայ էին, մնացեալներ բ դատա
բնական շրջանի մ ան^ր մ ույեր ել անխուսափելի պարտուեցան.՛ ի բացակա յո ւ թեան X
գժ-ուաՀրութէւններրԳ , կր շարունակէ : ԱԹԷՆ՝ք՝ Է՛Ն կբ Հեռագրենւ թէ կ ատ ազի կռիւն ե բ Պ * Ջքրչիլ շաբաթ օր րուոն ճառ մբ խօսեցաւ
« Սակայն գտնու՛եր են նաեւ անրարւեխիղճ, կբ մզուիլ քծ՝ե սա լիս յ մէք։ Ապստամբներր քան - մօտ 1 ՕՕՕՕՕունկնղիբնեբոլ առքեւ ,րսելով թէ կա՛–
անկարգապաՀ , անՀնազս/նգ մարդիկ , հ՜ոյլեր եւ. դա ծ են՛ բանակին պարենաւո րմ ան գլխաւոր ճամ ցութիլնբ նոյնքան հ՜անբ է որքան Աիւյնիխի ու
սվւե քա լա՝1 թ՛ հո , որո՛նք փոխադրուեր են քագաքէ բան : Հ՛ին գ գ իւ գեր աւա՛ր ի տր ուա՛ծ են էլաս ոն ՛ի տեն՛։ Տետո լ լալտաւոա ո\ե զ առանց վերապաՀու -
քաղաք , չեն տեգաւորուեր , Ա՞էկ աշխատանոցէն՝ շր քանին մէք։ կռիէՏւերր կատաղօրէն կր շարս լ - թեան :
միւսր անցեր են, խանգարելով պլանայէն աշխա նա կուին Կ րամ ո ս լե բան ստորոտք , Ալպանիո յ « Տարակո/ս չկայ թէ Ռուսաստան ի Հա՛մա յ -
տանքները , տուժ՜եր >ե\ն իրենք եւ նեղութիւն պատ– սաՀմ անագլո ւխին մ օտ : կառավարական Գ°՝\Ր՝ՔՌ նա վաք, իշխան ութիւնր վճռա՝ծ է Պերլինէն վռնտե ք
ճառեր են մեր կառավարութեան »: գրաւած Է կարեւոր բարձունք մբ, Պուֆոս լեո^բ, մեզ, Ֆրանսս^ եւ միւս բոլոր դտշնակիցներբ եւ
« Տ առաշոգի մական^նե ր\ուն կր թողունք բանաք ղօբ • Մ ար կո սի զձծին , առաքին գԻրՔԲ > եօթր Պ*եբմ անիո լ ո ու սա կա՛ն շբքանր վ երածե լ արբան -
այս եղովբոսեան նախադասութեան բոլոր ծալքե օ՝ր կռուելէ վերք ։ եակ պ՛ե տ ո ւթե ան մ բ, Հ ամ ատի րական աՀ ո ւ սար -
րը, իբրեւ բանալի ղ որհ ահ ելով իրենց ստացահ ՄԱՐԾԸԼԻ ՜ԾՐԱԳՐԻՆ ., որհ ագրո, թեան եղա - սափի տակ : Ա եՀւք ս ր տանց կհուզենք պաՀ պան ե լ
աւե տարեր նամակնեւրը ... նակներու մասին Համաձայն՛ութիւն գոյացաւ Ֆր՜ խաղաղութիւն ր 1 բայց բա/որս ալ մինչեւ Հիմա
Ուշագրաւ է որ, «Հ • ճակատէի խմբագիրը րանսայի եւ Ա * \,աՀանգնեբուն մ իքեւ, որոշ զի - սորված րրալու ենք թէ կարելի չէ ապաՀովու -
մամնաւորապէս յորդոր կր կարդայ էր Հայրենս*֊ քումնեբ կատարած Րէէաէո։ԼՀ Կ՛Ր սպասուիազզ .մո թի ւնւ՛ ս տ ա ՚՛ ալ տեղ ի տալ ով դիկտ ատ ո բներ ո ւ ,
կիցներուն , որպէս ղի զգուշանան « անկարգու զով ի՚հ վա՚ւեԼ՛ացման՝, Հինգշաբթի կամ ուրբաթ X . նացի րլլան թէ Համայնավար։ հ) ազազու թեան
թիւնն երէ եւ ա\նՀ% աղանդ ելոյթնկէ »է ՄՍԱՎԱՃԱՌԻ ԽԱՆՈՒԹՆԵՐԸ երէկուընէ րս– միակ յոյսն է զօրաւոր՛ րլլալ , գործել միւս ազա
- Հ< %աւո դժ՜ուարութիմմեեր կրլ Հարթոլթ. , կսեալ բաց պիտի ըլլան չաբաթը Հինգ օր, երեք– տասէր ազգերուն Հետ ՀտմախորՀուբդ եւ Հաս -
շատ նեղութիւներէ կ՛՛աղատի մարգ, միայն կար չաբթի , Հէնգշաբթէ , ուրբաթ , շաբաթ , կէրակէ : կցնելնախսէ յարձակին , քանի գեռ ուշ չէ, թէ բո–
գապահութիւն եւ Համբերութիւն պէտք է »: ԹԵՐԹԵՐՈՒ հանր կացութիւնը քԴ&ոլեցաւ վանգ ա՛կ ա շ խ ա բ Հր իրեն գէմ պիտ ի Հ անտ ենք եւ
Ա՛ս տողերուն իմաստն ալ անշուշտ շատ լալ Ազգ. յ՜ոգովէն մէչ\։ «իւյէ՚ա՚նէթէ» կը գա/նգատէ մենք մեզ ու մեր դատք պիտի պաշապանենք բոլոր
կ՝ըմբո1հեն իրազեկները, «Հայաստանագէտ&նեըը : թէ կարգ մը թերթեր նպաստ կը ստանան՛ գաղտնի միքոցնեբով , եթէ մեր վբ՛այ յարձակի ղ ալաճա Ան
Տատ աւելի կարեւոր յայտնութիւն մը, ՛ն՛ոյն վարկերէն, էսկ ենք ստէպուահ է 6 ֆ\րսՏնք\ի բար օրէն ։ Ջեմ կրնար երաշխաւորել թէ նոյնիսկ ա -
աղբիւր էն։ Ձոր ու ցամաք, բայց եւ այնպէս պեր– ձրացնել գինը : Միւսներր աւելի հան^ր մեղա յք
ճեմ աստ : դրա՛նքն ե ր կ՝ընեն Համայնավար թեըթիքն դէմ :
Ծ՛
Fonds A.R.A.M
| ՐԱՑ8 ԵՒ ԱՑՆՊԷԱ ԿԸ ՓՈՐՁԵՆ ԲԱՆԱԿՑԻԼ
17, «Ա6 Օտաաոէ - քճա (136) Պեբլին՛ պա շարուած կր մնայ նոյն խստոլ -
Տար. 1200, 6ամս. 650, Արտ– 10 տոլ– կամ 3 ա ֊ զ լ • I \ թեամբ։ ՝Բաղաքին խորՀէդային պաշտօնաթեբ^ք
յ;Ց.ձյնՕ6^15–70 - Բ&ոտ 1678-63 \ Ղ^ա^՛ աԼաՄ"Լ &է արեւմտեան գաչնԲ՚կի$նՓ\րր կբ
Ոաճ 29՚յՍա 1948 Երեքշարթ-ի 2Տ ՏՏԻՆԻՍ
| րոքՀթն Հեո-անֆսլ քաղաքէն , ԱՀ գլի ո յ արտաքին
օ ր ա ^ ԵՐԹ՛ ՛֊ նաիւարար ութխֆլլ անմիքապէս ղեկրյց մլէ Հրա -
տարակեր շաբաթ օր Հ Զեկոյցը ^Ասէ ՚*՜՜-
Ի– ՏԱՐԻ - 20" ձոՈ6է I.՛ 5379-Նոբ շրջան թ ի ւ 98 հ մթացիր՝ Շ– լքԻՍԱ^ԷԱ՚Ն «Թէկլիխէ քհունտշու» թերթին մէք տեեղ Հ
ԳԻՆ Տ Ֆր ՝• կութիմե մբ Հրատարակուած
էր Ն ՚ ՎեՀափառռ* -
թեան կառավարութեան գիրքի մասի՛ ՚։ Այս տե
ղեկութիւնք բո լոր ով ին անւճիշդ է ել ՛երբեք չ ի
ՄԵՐ ԷՕՍ-ԲԸ ՀոգհճաԱգիստ ներկա յացնեբ բրիտանական կառավարութեան։
բուն՝ ղիր<րր* Ի զօբու կք մն՛այ ա Հն յա յ տար արա -
Ի>/1ՍՀՈ՚ԼԱՆՈԻիէԻՒՆՆնՐ Ա Ա1ւ ս ՚ ա Ա ն ա Ա ի Խւմաէ թիւնբ թէ մենք պիտի մնանք Պեբլինի մէք յ Բո
վանդակ աշխարՀի Հանրային ^արծիքք պիտի գա–֊
տապաբաէ խորՀ րգա յին կառավարութեան անկա
Երկու տարուան ընթացքին , 1 9 4 6 ^ եւ 1947– Ո՚լ րաց եալ /Հ . ԱՀ ար,ոն՚ե ան ի մաՀոան քաււա - րեկիր փորձք պա շա րմ ա՛ն վիճակ մր ստեղծելու,
ին , մօ՛տ աւո րա՛պէս 86.000 տա\րագի րն եր փոխա -
ս ո ւնք ի ն առ թի լ , կիրակի °ր ՀոգեՀ անգ ի սա կ ա– Պեբլինի մէք եւ անճայ. մ ո ղո փո ւՀրդր սովի ենթար
գրուեցան՝ Հա յաստան Հ տարուեցաւ ֊Փա՛րիգի Հայոց եկեգեցին՛. Արլորո - կելով, քաղաքական առա ւե լո ւթ իւններ ապաՀո -
իսկ այս տարի՛* X Որ եւ է ստոյգ տեզե կու— զութեանց կք նախագաՀէր . Արտաւազդ ա՛րք* X վե լու ի վնաս ղաշնակից պետութեանց» X
թիւն * չոլ\նթնք , րաց ի այն զեկոյցներէն՛ ել լուրե՝– ՚քյեր կա յ Էի–– Հող արար ձութ եան ա\ւ. դամն երք եւ Հ Պեբլինի խորՀր՛գային շր քանին՝ միւս թեր -
\րէն որ Հրատարակուեցան թերթերու մէք X ուրիշ ծանօթ Հ ա յ\րե\ն՝ա կի ցներ , Մ արսէյլի Հ* Մ • իժերն ալ * ո յն ղիրքք բռնած Էին։ Այսպէս , մէկր
Այսպէս , ամիսներ առաք պաշտօնապէս Հա - Ը* Մ՝ի վարչութեան անգամներք որոնք^ ՓարԻդ. առա քիւ էքին փիայ Ի*ոչոՐ ս՛առերով կբ ՝ծանուցա–
գորգուեցտւ թէ 2000 Հոգի պիտի փոխագրուին եկած էին Ալֆորվիլի մրցում թև առթիւ %ւԱ՛ • ՚ էր ք^է Ան գլի ա չուզեր պատերազմիլ Պեբլինի
՜Ֆր անս ա յէն , ինչպէս եւ Ե գի պա ո ս ի ե րկբո ր\դ կա– Արար սղութենէն վերք, քաղաքէն եւ արուար Համար։ Իսկ ուրիշ թերթ մր կր Հա\րցն՝էբ •
րաւանր ^ որ յետաձգուած էր անցեալ տարի : ձաններէն սնկերն եր խմբովին այցելեցին՝ ԱՀա - « Անգյիա պիտի պաքր պէ՞ Պերլինր» X
՚ Վե րքեր ս Ո՛ ում ան իա՛յ ԷԱ ՚ փո խագ ր \ուեց ան Հ ա– րոնեանի դամբարանք, 1*6X0, Լ&շհաՏ6 • Այս առթիւ Անղլիոյ արտաքին նախարաբութիւնր յա յ ֊
զար Հոգի , որոնք բեռ կապած էին՝ անցեալ տար\ի , ծաղկեպսակ մբ գբաւ Հ՛ 3* Ղ՝ * <ձԵգիպաացի » տարա ;< եց թէ Պե բլին ի կաց ութ իւն ,ր լրքօ բէն կր
ուրիշ Հար իւր աւո ր դժբա խաներու Հ ետ ; կււմիտէն ( իս կ՛էյ* Ա իսաքեան կարճ րաԼախօսոլ - քննուի Հէքան սայի եւ Մ • ՆաՀ անգն երո ւն Հետ : Պ*
իսկ աաբագիբներու ամէնէն՝ թշուառ կաբա - թե ամբ մբ սլա ր գեց Հ անգո ւց՚ե ալին գվ՛ա կան եւ, Պէվին Լոն՛աոն կբ մնայ ^ ա\1ք\նգՀա՚տ խոբՀբգակ -
լան ր , իրանեանր , որ կբ բագկա)1 այ իսկապէս քա զաքա կահ զ ո բ ծ ո ւն է ո ւթ ե ան գլխաւոր գիշերք X ցե լով ամ ե ր իկեաՀհ՛ գե ս պան ին ՛եւ ուր իշպատաս խա՝~
Հոլ բս լետա ր» ւլ իւղ աղիներ է , բո լոր ո վին լքուեցալ նաէոոլ սանձերու Հետ ։ իրենք եւ խոր՚՚Հբդականն՚ե–
այս տարի ալ։ Եւ այժմ նորէն կր տեգաւոբուի ր բ միքոցն եր կր խոբՀ ին , Հ ամ ո զելու Համ ար (\՝ո ւ~
"՛րիԼ գիւղերու մէք, ինչպէս Հաղորդեց Բաբե– (ք՚աաէ)ւ–էկՓ"էվիւ Աււյա ՛մը սե բբ թէ իրենց իսկ շա՛Հ բ կր պաՀ անք է վերցնեք
գործականի քՒԷՀրան ի մ ասն աճ՛իլ գբ , ոլաշտԺ՚Լ ա - փոխադրութեանց , երթեւեկի եւ ելեկտրական Հ ո–
կտնէ զեկ ո յց՛՛՛/ մր։ (10 Մ ա յ ի ս ) * ս-ան քի ար գելքբ X
Առեցեալ տարի 70.000 խոստացան Էին՛ յ ( ե օ թ բ Կիրակի օր տեղի ունեցաւ Հ* Մ* Ը* Մ՛ի Զօր * Ոոպբբթսբն ,Պեր՚լինի բրիտանական կա՜֊
Հ ա՛գար ք ՛Ֆր ա՛ն ս ա յէն^) , Հազիւ կէսբ կրցան փոխա Մ արսէ յլի խում՛բին եւ Մլֆոբվիլի ֆութպօլի ո ավարի չր , խնդրեց մ առէ շալ Ա ո քո լո վ ս քէն. ս/ն—
գրել ։ Այո տարուան ա՛ռաքին ՛Լեց ամ իմն. երր գլո խումբին բար եկամ ա՚կաՀւ. մրցումր , 5 ա բ ան թոնո յի // իք տ՛պէ ս վերաՀ աստատել կ ա ո ա խո ւ մբեբու սովո
րեցան , առանց նոր յան ՚ձնառութեան ՚ քաղաքապետական դաշտին վրա յ : \, եր կա լ էբ րական երթեւեկք Պեբլինի Հետ։ Ալս աոթիւ գրած
Ուրեմն , թափբ թուլցած , ՛եթէ ոչ կաս ած է , խուռն բազմ ութիւն, մր , Հակաոա կ անձրեւ աո օ– նամակին ՚ ^ է ք Կ*Ր"Է ք^է ^^^՚ԴՔՐ ՌուսեքուՖ վիգր
մ կ կ ւյւա՚րիէն մ իւս ր : Ղ*ժուար թէ կարեն՛ան, աւե - գին, ինչպէս եւ Ա/ֆորվԻւի քաղաքա՛պետք եւ օգ պիտ ի իյնւտյ» , եթէ Հ ա ղո ր դա կ ց ո ւթ ի ւննւե՝ր\բ չվե -
տալ՛եր լուրեր Հաղորդել , տար Ո լան մնացեալ ա– նականք՛։ Հայրենակիցներ եկած էին Հեռաւո՛ր ար– բա Հ ա ս տ ուտ ո լ թե՝ եւ Հան ՚ոեղ ի ու աէ֊. խ ո ւսափելի
մ ի ս\ե՛եք ունէ Հ ամար ։ ուարձսմեներէ ալ Հ տառասլանքնեբ » կրէ գերման՝, ժողովուրդք X
Ոչ կր զար՝մա1 անք. ոչ ալ կբ մեղադրենք ։ Ե V հ."1՜ ^"Ղ*^ եբն ալ կք խաղայ թն՛ վա՚րսլ եաօ - Զ°Ր * ՝$*քէյ \ ամերիկացի կառավաբիչբ նոյնպէս
\ք֊ան ծա՚զամիտներ կամ ծա՛ծկամիտն՛եր՝ միայն՛ բէն , երբեմն շատ բուռն՛: Առա քթե կիսախաղին՛ տ րամագր ո ւթի ւէւ ք այտնած Է վերս կ ս ել ո լ բանա կ՜
կ բնւոյ ին ո ւ րի շ ե լք ս պա ս՛ե լ ։ Ալֆո՛բվի ԱԼ շաՀած էր երկու նշսւնակէտ : 0 ետո ք ցու թի ւ %\ ե ր ր մառէշալ Ա ոքո լովսքիի Հետ X
ՀՀԱաՀմանք նեղ ա » , չ ի կրնար ճ Հարիւր Հա - շաՀեցաւ երեք եւս, իսկ Մարսէյլր միա^ն մէկ։ Ամ ե, ք ՛ի կ եան բոլոր տ բամ ա՚գրելի օդան՚աւերր
զարներ րն գուն ի լ եւ տեղաւորել X Ո՚-րեմն խաղբ վերքացալԱլֆորվիլի խումբին յաղ շարժման մէք գրուեցան ստիպողաբար , ՛ուտեստ
Երկիրր աղքատ Է , չի կրնաք տասնեակ Հ/,; ~ թանակով , 5–—-1 : Հասցնելու Համար Պ եբլին ի 2.200.000 քաղաքացի -
զա բա լոր տուներ շին՛ել ել պատ սպար ՛ել է Մրցումէն վերք քաղաքապետք եւ իք օդնա - ն-երուն : Մ օտ 100 սաւառնա՛կներ պիտի բա$ին
կարգուսա՚րքբ դաման՝, ապրուստի պայման — կան ր գաղթական խումբին լանձնեցիւ՛ բամակք եւ անբն՚դՀատ ։ Իբր 120 թռիչքներ կատարելով կա -
ն երբ տ աման ելի են X Տա ր ի 1 եբ պէտք է ան՛ցն՝ին , մարղական Ա*իութեան խորՀրգանւշանք , մետաքսի Հ՚ելի է 200 թոն ուտելիք փոխագրել ։ Պեբլին՛ի ա–
ոբպէսղի նորե կ բա՛զմ ո ւթ իլն ն եր ր կա բեն ան վար -
վրու յ բա\ս ո լած X րեւմտեան շբքանր օբակաքն՛ 2000 թոն ուտեստ եւ
մ ուի լ եւ Հանգստանալ X Ա արսէ յլի խում բբ յոդն ած կէերեւար ճամբոբ– նոյնքս$ ածուխ կք սպա՛ռէ X
Աւիայն մե՞նք ենք որ– պարբեբաբար\ կբ յիչե գութենէն , իսկ երկու կար՛եւոր խազացողներ բա *ք»երմ ան Հ ամա քև ա վ ա\րնեբ\բ կք շարունակեն ԳՐ~
ցնենք այս « Հ ա կու Հ այ ւս ս ա ան ե ան » ճշմար՚տու– ցակայ էին X գոել Հ ս/ն բա յ թ կա\ր\ծիքր ։ Իրենց ա՚ռաքԳձորդ ր՛ աղ–
թ ի ւններր , ո րպ է ո ղի դա ց ո ղն\եբք գի ան ալով եբ - Ամ էն՛ պար ա դա յ ի մ էք , երկու կողմ եբն ալ գնա– գար արեց թէ Հտագնապր պիտի չվեբքանա՚յ, մին\~
թան , ոչ թէ երազներ) Հիւսելով յ Հ ատե լի էին Ի,Ր^՚& խազար կո ւթեամ բ X Ա* չեւ որ արեւմ տեան գա շնա կ իցն\ե բբ չՀ եռանան
ԱՀաւասիկ վաւերական՝ վկայութիւն մք, բոլն Պե՜րլէնէն \ :
իսկ աղ բիւրէն ։ իհում անիո յ «յառաքդիմ ական» ՊԵՐԼԻՆԻ ամերիկեան շրջանին ո սա է կան։,։ - Ֆ բա$ սալ ի ար տաքին նա խաբար ր շաբաթ
կազմ ա կե\ք1 պո ւթ ե ան՛ ^ ՀՀ^Հա յաստանեան՛ ճակատ »ի թէ ւնր մէկ յ՜ամ վար գրւալ մ առէ շալ Ս ոքո լովսքէէ օր մ ան բամ ա սն օր էն պաւոգեց Պեբլինի կաց ութիւ–
խմբագիրն է ոբ կբ պատմէ, դեռ նոր վեբադաբ - էնքՆա շարժը, արագութեան չափը անցուցահ՜ ը լ նր , իբ կարգին Հաստատելով թէ «շ ւս սւ ծ՛ան՛ր է » :
ձած՝ •Երեւանէն * լալով : Ոստիկանները ռուսերէն չգիտնալով , Այս առթիւ խօ՛սելով ղեքմանական գրա՛մի փոփո–
« Եթէ քիչ մք պակաս ֆապրիքանեք շի <- չեն ճսձւչցա& խորՀրգային Հրամանատարը։ Ամե իա ւթե ան մ ասին , բսալ թէ ամ եր իկեա\% Հրամ տ–
նէին , այդքան շատ ասֆալթապատ փողոցն՛եր շի՛ րիկացի Հ րա՚մս^նատարր ներ՛ողո՛ւթիւն՝ խնդրեց , նատարր , զօր • ^ լէյ շատ լայն իրաւաս ո ւթիւննեբ
նել չուզէին եւ մանաւանդ եթէ 100.000 նկգագ– Ւայո Ռուսերը գոՀ չմնալով բազմաթիւ Ամերիկա^ կր վայելէ եւ աւելի շատ իբրեւ զի՛/, ոլորական կր
թող ՛ներս չառնէ էն , այսօր երկրէ ժողովուրդը ցին՛եր եւ Գերմս/եներ ձերբակալեց՛ին իրենց շրշ*՚"՝~ գործէ քան իբ քել զ իւանադէտ ։ Նա խա՛ր արբ խու
շատ աւելէ Հս/հգէստ կլասչրէր ել մեր կառավա - նէն մէչ : ս՛ափողական սլատասխա\ն տուաւ , երբ Հարցում —
րու^թէւնն ալ այսքան դլխացաւանք չէր՝ ունենար՝^ Հ ՏԱՍԸ ՀԱԶԱՐ ՀՐԵԱՆԵՐ ՋԱՐԴՈՒԱ՛Ծ ըլլա - ներ ո ւ ղ զ ե զ ի ն ութ աբե ւելեանւ պեաու թե անց Հա -
(իումանիոյ մէք, 54
Ե րեւա\1՚է ըանբե րը այգ <Հ գլէւասաւանք^ներոլ լով պատերազմի բնթացքին՝, մագումաբի մասին որ տեղի ունեցաւ */ արշաւ ա֊–
մասի՛ն ալ որոշ գաղափար կուտայ , պատ ի պատ ամբաստանեալներ 15 տարիէն ցմաՀ բանտարկու
խոստ՛ո՛վան ՝ութէւ՝ններով ։ թեան դատապարտուեցան շաբաթ օր X Չորս Հոգի
Հաստատելով Հ ա՚1դերձ թէ Հ$ւերգագթողներու անպարտ արձակուեցան : Ամ բա ս տ ս$՝եա լն ե բ էն
մեծագոյ՛ն մասր Համբերութեամբ տարեր է սկըգ~՛ միայն 32 Հոգի ներկայ էին, մնացեալներ բ դատա
բնական շրջանի մ ան^ր մ ույեր ել անխուսափելի պարտուեցան.՛ ի բացակա յո ւ թեան X
գժ-ուաՀրութէւններրԳ , կր շարունակէ : ԱԹԷՆ՝ք՝ Է՛Ն կբ Հեռագրենւ թէ կ ատ ազի կռիւն ե բ Պ * Ջքրչիլ շաբաթ օր րուոն ճառ մբ խօսեցաւ
« Սակայն գտնու՛եր են նաեւ անրարւեխիղճ, կբ մզուիլ քծ՝ե սա լիս յ մէք։ Ապստամբներր քան - մօտ 1 ՕՕՕՕՕունկնղիբնեբոլ առքեւ ,րսելով թէ կա՛–
անկարգապաՀ , անՀնազս/նգ մարդիկ , հ՜ոյլեր եւ. դա ծ են՛ բանակին պարենաւո րմ ան գլխաւոր ճամ ցութիլնբ նոյնքան հ՜անբ է որքան Աիւյնիխի ու
սվւե քա լա՝1 թ՛ հո , որո՛նք փոխադրուեր են քագաքէ բան : Հ՛ին գ գ իւ գեր աւա՛ր ի տր ուա՛ծ են էլաս ոն ՛ի տեն՛։ Տետո լ լալտաւոա ո\ե զ առանց վերապաՀու -
քաղաք , չեն տեգաւորուեր , Ա՞էկ աշխատանոցէն՝ շր քանին մէք։ կռիէՏւերր կատաղօրէն կր շարս լ - թեան :
միւսր անցեր են, խանգարելով պլանայէն աշխա նա կուին Կ րամ ո ս լե բան ստորոտք , Ալպանիո յ « Տարակո/ս չկայ թէ Ռուսաստան ի Հա՛մա յ -
տանքները , տուժ՜եր >ե\ն իրենք եւ նեղութիւն պատ– սաՀմ անագլո ւխին մ օտ : կառավարական Գ°՝\Ր՝ՔՌ նա վաք, իշխան ութիւնր վճռա՝ծ է Պերլինէն վռնտե ք
ճառեր են մեր կառավարութեան »: գրաւած Է կարեւոր բարձունք մբ, Պուֆոս լեո^բ, մեզ, Ֆրանսս^ եւ միւս բոլոր դտշնակիցներբ եւ
« Տ առաշոգի մական^նե ր\ուն կր թողունք բանաք ղօբ • Մ ար կո սի զձծին , առաքին գԻրՔԲ > եօթր Պ*եբմ անիո լ ո ու սա կա՛ն շբքանր վ երածե լ արբան -
այս եղովբոսեան նախադասութեան բոլոր ծալքե օ՝ր կռուելէ վերք ։ եակ պ՛ե տ ո ւթե ան մ բ, Հ ամ ատի րական աՀ ո ւ սար -
րը, իբրեւ բանալի ղ որհ ահ ելով իրենց ստացահ ՄԱՐԾԸԼԻ ՜ԾՐԱԳՐԻՆ ., որհ ագրո, թեան եղա - սափի տակ : Ա եՀւք ս ր տանց կհուզենք պաՀ պան ե լ
աւե տարեր նամակնեւրը ... նակներու մասին Համաձայն՛ութիւն գոյացաւ Ֆր՜ խաղաղութիւն ր 1 բայց բա/որս ալ մինչեւ Հիմա
Ուշագրաւ է որ, «Հ • ճակատէի խմբագիրը րանսայի եւ Ա * \,աՀանգնեբուն մ իքեւ, որոշ զի - սորված րրալու ենք թէ կարելի չէ ապաՀովու -
մամնաւորապէս յորդոր կր կարդայ էր Հայրենս*֊ քումնեբ կատարած Րէէաէո։ԼՀ Կ՛Ր սպասուիազզ .մո թի ւնւ՛ ս տ ա ՚՛ ալ տեղ ի տալ ով դիկտ ատ ո բներ ո ւ ,
կիցներուն , որպէս ղի զգուշանան « անկարգու զով ի՚հ վա՚ւեԼ՛ացման՝, Հինգշաբթի կամ ուրբաթ X . նացի րլլան թէ Համայնավար։ հ) ազազու թեան
թիւնն երէ եւ ա\նՀ% աղանդ ելոյթնկէ »է ՄՍԱՎԱՃԱՌԻ ԽԱՆՈՒԹՆԵՐԸ երէկուընէ րս– միակ յոյսն է զօրաւոր՛ րլլալ , գործել միւս ազա
- Հ< %աւո դժ՜ուարութիմմեեր կրլ Հարթոլթ. , կսեալ բաց պիտի ըլլան չաբաթը Հինգ օր, երեք– տասէր ազգերուն Հետ ՀտմախորՀուբդ եւ Հաս -
շատ նեղութիւներէ կ՛՛աղատի մարգ, միայն կար չաբթի , Հէնգշաբթէ , ուրբաթ , շաբաթ , կէրակէ : կցնելնախսէ յարձակին , քանի գեռ ուշ չէ, թէ բո–
գապահութիւն եւ Համբերութիւն պէտք է »: ԹԵՐԹԵՐՈՒ հանր կացութիւնը քԴ&ոլեցաւ վանգ ա՛կ ա շ խ ա բ Հր իրեն գէմ պիտ ի Հ անտ ենք եւ
Ա՛ս տողերուն իմաստն ալ անշուշտ շատ լալ Ազգ. յ՜ոգովէն մէչ\։ «իւյէ՚ա՚նէթէ» կը գա/նգատէ մենք մեզ ու մեր դատք պիտի պաշապանենք բոլոր
կ՝ըմբո1հեն իրազեկները, «Հայաստանագէտ&նեըը : թէ կարգ մը թերթեր նպաստ կը ստանան՛ գաղտնի միքոցնեբով , եթէ մեր վբ՛այ յարձակի ղ ալաճա Ան
Տատ աւելի կարեւոր յայտնութիւն մը, ՛ն՛ոյն վարկերէն, էսկ ենք ստէպուահ է 6 ֆ\րսՏնք\ի բար օրէն ։ Ջեմ կրնար երաշխաւորել թէ նոյնիսկ ա -
աղբիւր էն։ Ձոր ու ցամաք, բայց եւ այնպէս պեր– ձրացնել գինը : Միւսներր աւելի հան^ր մեղա յք
ճեմ աստ : դրա՛նքն ե ր կ՝ընեն Համայնավար թեըթիքն դէմ :
Ծ՛
Fonds A.R.A.M