Page 290 - ARM_19-1948_02

8 ԱՌ Ա*

ՆՈՐ ՍԵՐՈՒՆԴԻՆ ՀԱ1ՐԱՐ Լաւը , աւելի լակը կ՛ուզեն տալ ՚է՜ոզովոլ^րգթ,
եւ կ՝ուզեն ՇՈՒՏ ՏԱԼ ••
տայաստտեքւ ԱԽկա) վիճակը

ԿԱՐՕՆ ու՛՛ ատ, «թանկած՛ի, ք՚չխվ Այո Է գաղտնիքը : որ Սովետ.
Այլապէս ամբողչ՝ աշխար Հ դիտէ,

Միութիւնր շատ Հարուստ երկիր է. սակայն շասւ

• Այղ– զլարն ան՝ աքէագիլկխՀշ չվերադարձան եւ 1օՄՐ՚– ՊուՔձէչի Հ Հայաստանի ան ճակատէ քանդո ւ.ա՝օ~

,Հպ։սրաթեւ ց ծաղկառատ պա^Խէղի անկխֆը կԲ^^, թերթին խմքւս/գիրը, Ցար՛, Պապո յե ան , որ վեը~ գիւղեր ու քաղաքներ կան, ղոըս վե^

կըՀո՚աի գատաբկափոր ուոքք՚ւ ի ի կատաըիքւ, թաքւաձէ չերս Հայա-ստան գացաֆ եւ վերադարձաի Էր ա– րակառռլցուած են եւ շատ մեֆ– ու գեղեցիկ Հրա­

բոքեը այրիացաւ է. ՚յլաչ՚Օոքգ ՎազգԷն Ծ– ՛Լ–ի Հետ , երկար ճառ մը գիրներ կԴբականացնՔն՛ :

Տա՚՚ւ– երախաները «արագիլէ խաղա լա ելան իսօսահ– է Յունիս \3ին՚, եկեղեցւոյ բակը։ կ՚ամփո– Գիտէք, օրինակ, ոբ Հնգամեայ պլանը չ.–րս

եւ ոմանք տեզ գրաւեցի՛ն ամա՛յի բոյնին մ՛էչ՛՛ Տա­ լիենք Հիմնական մասերը, իյորՀրգաՆութիւնը տարիէն պիտի աւարտեն» :

րեց գիւղացիները չարագուշակ մ եկն ո լթիւննեը ձգելով ընթերցողներուն • Այս բոլորը մեր երկրի ժողովուրդի բարիքէն

վերագրեցին երեւոյթին, պնդելով թէ՝ ԳԷ՚-՚ԼԷ*"՝ մՀս ամար, մեր սփիւռքի Հայութեան բարիքին Հա–.

մեֆ-խմեծնեբ» պիտի մեռնին. ցանքը նյււազ արք Ի՞նչ առաւելութիւներ ունի մեր Հայրենիքը։ Մեր երկրի չին ալ,,ԱՀ ակա ն շխատանքին եւ.
այն՛ է՝ ւնա ւո րա ռա ր
գիւլ֊ աբեթ ել Հ իլանղո ւթիլննեըը ^շա*ո պիտի ըլ Նախ՝ ամէնէն մ եհ– առաւելութիւնը Հայրենադւաըձներոլ բնակ ար ակ­
նային շինարաբութեան
•ղան : թէ այգիներուն ել բան չարան ո օն՛եր ուն՝ ոը ՄԵՐՆ է ԱՅԴ ԵՐԿԻՐԸ , շշաատտ օգտակար եղած է

կարկուտը պիտի զարնէ եւ տարին տխուր պի՛տի Մեր Հարազատ երկիրը , իշխանութիւն՛ը մե–– քիոմանաՀայութեան ուղարկած ատաղձք ;

անցնի »: րը, ժողովուրդը , լեզուձԼ, Հ, 1Ր մ՛երը : Աղա աո լ– Պիաի աշխատինք դարձեալ ղրկել :

Տերպենացի ուսոլցչուՀին , Աարիամ Մակար–– թբ՚Կւ > կեանքի ապաՀովութիւնը , աո աՀ ա դէմ Ընկեր Աստուածատուբեան՝ թէեւ շեշտեց , որ

եան - Մարօն ալ լսեց այգ խօսքեըը եւ չկր՛ցաւ **#%«* ՈԼ Վայլ ապա դա.1. մե։ բբ : ատա ղձի մեծ կարիք կայ , սակայ՛ն , ալելցուց (.
Հայրենասէբ ենք, ասկէ
մն* . Եթէ իրապէս աւե լի որ Հայաստանի կառավարութեան տր\ամդրոլ~.

՚ Ծերերում բսածնեվմե ի րականցան ու ձմեռբ մեծ առաւելութիւն չի կրնար րլլա լ մեզի Համար : թեան տակ գրուած են բ1 դարձակ անտառներ Ար–

վրայ Հասաւ։ Ամբարները կիսատ մնացի՛ւ, գինին՝ Ալ ին չ խօսիմ մեր ա ռա^ն ա կա բ գ գիտնական– խանկելսքի շրջանին՛ մէ^ , ուր Հայաստանէն ու–

միւռոնի սչէ ս Հազուագիւտ դարձաւ եւ Մաբոյի ներու, Հմուտ փրոֆէսէօբներու , Հ արի ւբ—Հ աղա­ գաբկուած բնիկ կոլխոզնիկներ ատաղձ կբ պատ­

Հ ոգեր 5.՛ ալ տասնապատկուեցւ չաւոր ուսո՛ւմնատենչ, տաղանդաւոր ե ր իա ա– րաստեն ու Հայրեկիք կ՚ուղարկեն՛ ղմուարոլթիլ^.

Գմուաբին ու շատ եր ո լ Համար անբմբռնելի է ս ա բ ղներո ւ , աշակերտներու եւ ո ւս ան ո ղնե բու նր ա յն է , ՛որ Հեռաւորութիւներ մեծ ՝ԸԷԼաէով^ *«Ւ–

այն մ ե՛հ՜ վի շէՈր ՛լո ր կբունե՛ման ամուսնացածն երր մասին , ն շանաւո բ արդի սաներ ֊ ո ւ ,Հ ո յակապ թատ­ տազձի վա խագրո լթ ի լն՝բ , դէ**էի Հա յաստս^ն ^ բա­

երբ առանց կնո^ կ՚ապրին–, կամ սիբա՚Հ արնեբր , րոնն, ե յ ո ւ , Հսկայ գործ ա բ ա*ննե ր ո լ , ե լե կտր՝ական՛ ւական՝ մ ամ տնակ կբ խլէ *

երբ՝ իրարմէ Հեռու եւ իրարու կարօտով կ*անց ՚— Հ իգրոկա յաննեբոլ , նո բտն՝ո ր շէ\՝.քեր՝ո ւ , պա լատւ– *$իչ առա^ կ^Ը"էի թէ՝ շինարարա՛կան նիւթե–~

նեն ամիսներ ու յ ա ճ ա իւ ալ տարիներ : )ներոլ եւ Լայն ասֆալթապատ պողոտաներու , ծա­ բու պակաս բ զգա՝էի է ՚ 1։բա կան՛ո ւթեան՝ էէ(Է^ պա–

Ա*արօ\՛։ կր սիբէբ կարօն ել շատ կբ սիբէ,Ր» ռազարդ փողոցներ, ու , ս քան չելի պարտ էղնեվէ՚ոլ , կաս չէ, այէ նիւթեբու մեծ սպառում կա՛յ ;

կարօն ալ կբ սիրէբ Ա՝արօն : Անոնք իրարու Հան– մ շա կո ւած րնդարձակ ա յգի1երու մ ասին՛ : Եթէ քիչ մ Ր պակաս ֆապրի քաներ շինէին $

գիպեցան ազատութեան արիւնոտ ճամբոլ\ն< վրայ : Այս խո շո ր բարիքներու Հետ բաղդատած ՚յգքան շատ ասֆալթապատ փոոո ցնե բ ՚ շինել չոլ–

քԱանասորի արշաւա1քբ կբ կազմակերպուէր , ինչ արժէք ունին մեր երկյ՚ի պակասութիւսները ղէին եւ մանաւանդ եթէ 100.000 ներ գաղթող ն եր

Աղուլիսց ի կ այ. օ՝... ԼԱբիստակէս ՏՀօրեան) արձա եկաա-մմ դոժժոոււարաաիոուռթա՜իԹ՜ւ1նւ՛։նւնե՝րձրէ,™« որոնք մ- իայն՛ ժաման չառնէին , այսօր՛ երկրի տեղացի ժողովուբգը շատ

՝1.ա գր ուած էր արդէն * կաւոր , անցողական երեւոյթներ են։ աւելի Հանգիստ կ՝ապրէր եւ մեր կառավարու­

« Աննամ ուս աղամ արգբ մ ի այն՛, սիրած Րայց ի՞նչ պա կա սո ւթիւններ կան եւ ինչի՞ թիւնն այ այսքան գլխաց ա՛լանք չէր ունենալէ՛։

աղջկան Համար1 լքում է սուրբ գործբ՝^ , կբ մտա՛–՝ արդիւնք են : 1-է-Աքց մեր կառավարութիւնը չմոռցաւ ար–

ծէբ կարօն : Շինարար ութեանց նիւթեբու, ատաղձի պա­ տասաՀմանի թափա՛ռակա՛ն իր զաւակները։ Եւ

<^կաբոյին շատ եմ սիրում , բա յ ց, կ ո ւսակց ո ւ– կասութիւն կայ, շինարարական նիւթերոլ փո­ տեղ բա՛ցաւ անոնց :

թի ւնն՝ ու՛ ազգբ կարոյից է լ շատ եմ սիրումդ, կ*ր~ իսադրութե ւն Հ ամս 1աւա\բ՛արար են աս տօյէա– Ներգաղթողներու մեծ՜ագոյն, մասը շին՛եր Է

սէր Մարօն իր ի՛՛ կե բն՛եր ո ւն : միոններ բ ւ եփական տունգ լօ՜ուեր Է աշխատանքի բար՚եխզճ֊

Զին ագո բծ էր կարօն , Հ* Տ * րաշնակցռւ - ^այ& 1՚Բձչն Է պատճառք այս պակասութիւն­ օրէն ու կարդապաՀութեամբ. Համբերութեամբ
է՜։./,
թեան (Լա ր պատ ա կան ի զինա գո րծ այ.՛ ան ի Հիմնա ՜ տարեր է սկզբնական չբչանի մանրմունր ել ան–

ղ իրներ էն ու վարոփ երէն : Վարիչն էր նաեւ բազ– Մեր՛ կառավարութեան մարդիկ իրենք ալ կը /սուսափելի ղժոլարոլթիլնները Հ
գել,
մաթիլ գին ապաՀ Լ սաներու եւ զինամթեր քի փո*– խոստովանին որ այդ պակասոլթիւնները

խ ագրո ւթե ան զ գ ործ ե ր ո ւն : կան Սա կայն ն գռտ%տնուեոուե ր են նաեւ անբարեխիղճ ,

ռ,ր յն է, որ Հարիւր տարուան .ընթաց– ™նԿ.արգապաՀ , անՀնաղանդ մարգիզ) հոյլեր եւ

1896 Դեկտեմբեր՛ \ ի երեկո յեան, &լ Հդեալ– քին՛ րլլալիք շիւ արա րո ւթիւնբ կ՛ուզեն էս ա սրա ար– փեքուլանթներ , որոԱ՚ք փոխադրուեր են՛ քաղաքէ
ուտն մէջ իրականացնել
ա ո ւ. ւլ անտալռի բարաիները սեփ - սեւ դաբձա\ծ քտղա\թ , չեն տեղաւորուեր , մէկ աշխատանոցէն

էի՛––, սեւ ագռաւ\ւ.՚ձ՝յ. ու հրասառրր այէ եւս ծառ մ իւս բ անցեր են , խանգարելով պ լան ա յի՚ե՝ ա՚շխա–

չէին գտներ թաս ե լու ել գաշտր լեցուած էր աւ– տանքներբ, տուժեր են իրենք եւ նեղութիւն պատ–

նո) ց չարազ ուշակ կրռկբռոցով ; ռելային լռութիւն՛ը . րա յց ոչ ոք Հա. կցաւ թէ ին< ճառեր են մեր կառավարութեան :

*Իիւգակ ան երգի քնե ր ո լ տա՛կ , Հ ա ր աւրս ան ե - կատարուեցաւ : Ուրախ եմ ձեզի յա յան ելս լ , ոբ մեբ ռոմ ան ա–

բու. Հաւաքոյթնեբ կային, բայց Աաբօն միայնակ Հ• 3• Դ • %ալասարի զօրանոցը արտասովոր Հ՝ .յ...նե.րգ9աղ/-թ-ողներո#ւ֊7ն է # մէչ շատ չնչին եղաձ է
իրարանցում ի մատնուեցաւ եւ անասելի աղմուկ լաւ
էր նոյէն , ծն ր ա գի րճ կար\ո յի նկա րի\ն\ ա՚ռ^եւ ՚. մը լսուեցալ անկարգապաՀներոլ թիկը. ՌոմանաՀայերը Հը–
փողոց՛ներուն մէչ Հ
Այնպէս , ինչպէս բարեպա՛շտ ու շեր մ եռանդ Առաւօտ էր » » » անուն չաՀաձ֊ են, որուն Համար մենք կրնանք

քբիստոն>եան երր խաչելութեան– պատկերին առ– "լա լ՛՛ո չըլլալ յ

^եւ : Ան կոլլար, կա յար անվերի ու 1լաղօթէր ան՛­ Ներգաղթող ընկերներ , գոլք որ քանի մը Օ–

խօս Հ րէն պիտի մեկնիք Հայրենիք, իւնացէք, Որ տյն–

Այս ա յն պաՀ՚՝.Լ. էր. , երբ՝ փողոցներու ե բթեւեկք ՛Ծաղիկներով ՆաՆկուաճ պատգարակ մը , շր– ձե ր կ ա ր դ ա պ ա Հ ո լթեամ բ էլ ա շիա տաս ի -

րնզ միշա կ՛ր գագր ի , Հ ամ ադամ կերակուրներու չապատուահ– Հայդուկներով, ք ա չ ա ր ի զինուոր՝ Նե­ թեամո1սբ աւելի բարձրացնէք ռոմ ան աՀ այո լ –

Հ սար կր լեցն է տա ր ած ո ւթի ւնւբ : րով • Հ * 3 * Ո՝ ա՛չն ա կցո ւթե ան ղինան շանվլ ^ԼՐՈԳ թեան պատիւլլ

Անտ էր շո լ$ ե բ ր կր կծ կտին Հ ոտ աւէտ տուն ե– կարմիր ԳՐոշակէ առաջնորդութեամբ յամրաքայլ Զզո շլ ա ց է ք ան կար գութ իւննե րէ եւ ան-Հնա -
պաշտօնավար–
\րու գոնջերուն աո^լե լ , իր եւ ց Լոլ՜Ր%Ր Հոտուբտա– յառաջացաւ գէպի դպր՛ոց , ուր կբ զանդ ելոյթնեբէ %*

ԼՈՎՀ վէր «օրիորդ Մարօն»։ Հա յա սա ան ի կա սա վա ր ո լթ ի ւձԼք մ ան րամ աս–
ի^նք
Ն շեն՛ի ի փայտերով լե փ~ լեց ուն՝ վառարաններ բ իբ աշակեբտուՀինեբբ շզթա ( կապած էին՝ նօր՚էն տեղեակ է թէ՝ ի^եչ ՚ Լ Ի ^ ա ՝ կ ունիք եւ

կբ ճթճբթան 1 աո ատ կե բուխում ր կր մ օտենա ք իր բակին չորո կոգմ երք երբ պատգարակք վար գր– է ձեր վարմունքբ ։
ուեցաւ ան ք ւն ի Հա յդոլկի մբ գերեզմ անաքաբին.
վախճանին , բ ա յ ղ գե" երգ , նուագն ու նհ-՚ու– Առ այմմ քիոմանիայէն միայն՛ Հազար ներ՝–

թեան ագազակնեյր կր շա բ ո ւնտկո լին Հ վրայ : Հասան նաեւ Հե ռաւոբ գաղթող պիտի րէԼ դուն ո լին կամ 30 40 Հոգի եւս
Հե, էգՀետէ բարեկամներբ
սյ անոր՝, որ այգ պաՀուն , Հեռու իր Հա աբ Ատ­ գի՚֊գերու պիտի կարենան *րնդունոլիլ, չն՚որՀիլ. Հ • ճ *ի
զատնե րէն , իբ \ծ՝֊ն գա վայ ր էն– եւ կարօտ՝ իր ս ի– րնկերներ եւ
ներգաղթի կոմիտէին եւ մեր դեսպանատան հան­
ԱՀ ա ամենանուիբական աղօթքն ու սբբա ֊
յ՛ածին ու բազմաթիւ Հողերով ծանրաբեռն, գլու­ քերուն։ Բայց բնկեր Աս ա ո ւած ատ ր եան բսաւ , թէ

իս ր բարձ ին կվւ դն է : սացութիւնբֆ , յայտարարեց կոմիտէի ներկա յա– ԽՈՍՏՈՒՄ ԶԻ ՏԱՐ, սակայն ՅՈՅՍ ՈՒՆԻ «» »-

Ա* ար<օն շատ ոնց մինակ էր : Ա,իշտ ալ ծանր ցոլցիչր եւ կարգաց Ս՛արոյի ձեռագիր պատդամբ, մանաՀա մյ նսսաւկեաեա.լ քանի մը Հարիւր ներգաղթող­
կաշկանդուած,
ցաւերով ու սրտակեղեք յո թզերով « իմ աննման կարօ, ես պէտք է մեոձեիմ , ոի նեԿրր՛սունւն Հ Համաը՛ ալ դուռ մը կրն՛այ բացոլիլ

անքուն գիշերներ կբ լոլսցնէյւ X դուն կար ո գտնաս ա). վարան կատարել սուրբ պար– ՛Շատ դժուարութիւներ կր ՛Հա՛րթուին, շատ

« Բայ՞ այգ գիշեր ր, "՚֊րիշ գիշեր էր՝» ՚ տ ա կանա լթ ի ւնդ X Գուն Ք՛"^ ես, գուն ամձնաղոՀ ես նեղութիւներէ կ՛՛ազատի մարդ, մ իա խ կ
պաՀութիլն
Տանկ արծ փ ո գոց ի ձիւն ՛բ ճռճռաց անծանօթ գիտեմ, բայց քո Աարօն է լ քա^ է, մի վՀատիր, ել Համբերութիւն, պէտք է» յ սրգա -

անցո բզի մ բ ոտքե բո ւ ն տակ , չո ք։ ցած ճիւղ *^Ր՝ մի տխրիր ինձ Համար, ես նաիսւինտրեցե ինքնաս–

չ զիմ ան ա ԼՈ վ իր վրա՝ յ թառած ձիւ$ ի դո ւլաներուն՝ սլանութիւձԼվք , ոբպէսռի , գուն չմտածես ինձ Հա*–

ծանրութեան , թաւագլոր ինկաւ եւ երկնցաւ Ա*ա– մար , չթերան՛աս պարտականութեանդ մէ^ :

րո յի սլատուՀան– ին առ^եւր Մենք պէտք է մեռնինք, որ՝ Հայ ազգբ ապրի։ ՏԽՐՈՒՆԻ 3 • -ԲԷ0ՇԷԵԱՆ
Հազար
Կէ գիշեյ՚ր շատոնց Լ՛ցած էր • * • Օր Հնեալ լինի ճամբադ եւ գործդ : Հազար ,
Մւ
ճանակբ րօն ելաւ , սեէւ սնի դարակէն։ Հանեց ատ ր– անզամ Համբուրում եմ քեղ, կարօ ջան» ։ եք որ ցաւով կդիմանանք ԳաՀիյ՚էի րնկերներէն
նկարին,
եւ նոբէն մ օտԿեցսաաւ կարոյի X Յարութիւն ՝Բէօշէեանի մաՀր:

Համբուրեց ՚նն1,կաւրբ, քսեց իր շրթուն՛քներ ուն եւ Խւ յօրի •յ րշա ւա \Ն քը– ա Ողբացեալ բնկերբ բնիկ Աեբաստացի էր, ծբ~֊
թիւնլ Գիտէք պա ամ
ա լտերու\1– : ու–

Ապա վեբցոլց գր ի էր , քանի մբ նախադասս ւ - դօ •ն ։- Ան լի ո ւլի կատարեց իբ պ արտ ա– \1ած 1894^։ կանուխէն Հաստատուած էր Եգիպ -

թիւններ տեղաւ որեց Հնամաշ թուղթին վրայ կանութիւնբ եւ երբ էսում բր Արաուլի ստորոտէն* տոս , ուր ստացա\ծ էր ուսում բ եւ մտած առեւար–

նայեցաւ ն կային, երկար ե ր կար՝ նա յեց ալ իր ան– էլ ուղղուէր գէաի Ա ա լմ աստ տանող ճանապաբՀբ , բական ասպաքէզ X Հաւատաւոր ել գործունեայ

ֆո՝$»չ 1 անխօս կարոյին, Համբուրեց եւ արտաս­ կարօն կռուեցաւ , վերջին փամփուշտն իսկ սպա՛­ Գաչնակցական մ բն էր : Ունեցած է ազգային

ուեց . . . ռելով եւ իւկաւ պատնէշին՛ վրայ զոբծունէութիւն ; Եզած է անգամ ԳաՀրէի թեմա­

^իւզր լուռ էր բոլորովին։ : Գայլն ու գազանն Զկլ կան (իողովի ինչպէս նաեւ Հոգա՛բարձութեանց
գը կԴրգուի
ան գամ ծուարելու ան՛կիւն մբ գտա՛ծ էին– արդէն ։ մինչեւ "խռւբ պատեց ամէնքինք. եր– եւ ուրիշ յղգ. մարմիններու : Գամ բանա կաննե^
այսօր ։
իւօսաձ ե Բ<ք–> Եր՛ Խաթանասեան , Գրիվոր Պա–
վիամկո չ ր միւ էյն կը պատրաստուէր իր ճրւ Կարօն ու Մարօն չկան այսօր., բ ա յ ց կայ
ել Հա– լրդճեան , ընկեր Վ. Նաւասարգեւ
գր ձէթ լեցնելու եւ զանգակատունը բարձրանա– կը մնայ անոնց պաշտակ կուսակցութիւնը
յաստա\հբ մեբ Հ * Դ֊արձեալ ԴաՀ իր է ի մէչ ընկեր Մփըիճեան
լու :
դժբախտութիւնն ունեցած է կորսնցնելու իր 17–
Ա որճանա՚կի մը^ աայթիւնը^ իւոե\ց գիւղէ ն մե–
ԱԶԴԻՆ ամեայ աղչիկբ, Աօնա; Մեր ցաւակցութիւները ;

Fonds A.R.A.M