Page 277 - ARM_19-1948_02
P. 277
ա աաա սսատոյց ձո՚աւաո տաա
Ււ^ւ^^ք « 7 շէ՞տէո" 376.286
օ;ք6շէ6Աք–քքօբո6է81ք6 : տօ», ատտծաո ՋՔՐՍԵՐԸ ԺՈՂՈՎ ՊԻՏԻ ԳՈԻՄԱՐԵՆ
հյոբՀրդային շրջանի մամուլի
17, »Ա6 0սա–տա« ֊ Բձ1Ա5 (133) ծակալութիւնր կո Հաղորդէ թէ՝ գերման դոր -
Տա.ք. 1200, 6ալքս. 650, Արա– 10 ապ • կամ 3 ™հ<Ա •
(հուսերը ընղու֊–
761.; 0 0 8 . 15-70 - ՀՀւԷւԼ*™յա։՚$3 նած ՛են ա՚գլիոյ փէքլ առաջարկը Չորս Մեծերու
| յ՜իղրվ մը գումարելու ր\1դՀանրւր
ա<*«ա1ւ * յ յ ս ա ւ94« իւ դրամական
շ ո ր հ ք շ ա բ ւ դ 23 յ ո ի ն ի ս \ \ Համաձայնութիւն մը գո յառնելու Համար ։ II յս
ժողովին մէջ պիտի քննուին ԼաեւաՀ՚ հ ։ ՝)տեան ղօ–
Ի– ՏԱՐԻ - 2(Ւ ԽռԽ Ո" 5374 - Նոր շրշան թիլ 983 Խմբագիր՝ Շ • Ս՝ԻՍԱ*ԵԱՆ աինեյւ՚ու , ՚գերմաՀւ մալբաքաղաքի՚ն եւ խոբ-^րղա -
ԳԻՆ 5 Ֆր. ք յին առեւտրական յա բա բե րութիւ\ւՀ1.երր ; Մ արա–
ջախտԱոքոլովսքի նշանակած է արդէն իբ փորձա
գէտներ ը , որոնք ա յսօր պիտի Հաւաքուին Պ՚երլի–
՝՚՚֊՚ի Հակակշռի ք0ոբՀուրգին
ՄԵՐ ԽՕԱ-ԲԸ ՀպատսկութևԱհ զւկուած ԿռԳՐո^–Ր ՝ ։ .
հքորՀրդային վարչութեան
թերթը « ԹէկլիՀԷ
ՀայԽ Իոսքի Ակ քհունաշաու» ա յ սպի սի կ՛ողովի մբ ան Հրաժեշտ ու–
- Կ 1 1 Պ « ՝ Է Ն ՄԷԿՆ ԱԼ թիւնը շեշտ ած էր արդէն կիրակի օր , շատ՛ չափա
ւոր, լեղուով մը ։ Գերմանիոյ արեւմտեան մասին
//* իջա զղա յին յարաբերութեանս վեր տՀ ա ս տ ա– մէջ \ն ՛որ դրամ մը Հա ոտ ատող պետ ո ւթ ի ւնն երր
ԽՄԲ* Թերթեր ը դրեցին թէ յ՚րաքի ոստի - կը գր է ա յ ս թհրթր մե՛ծ դժուար ութ իւններ ո ւ
ա ում Էն անմիջապէս վեր^յԼ , բարեմիտ ս՝՛՛ա՚րգիկ կան ո լթիլնր ձերբակալած եւ աքսորած է Ներ–՛՝ պիտի Հանգի պին , այգ գրամը Պ եր լինի մէջ ալ
ա՛յն Համ ո ղումն ունէին թէ աւելի սերտ կապեր գաղթի կոմիտէին գլխաւոր անդամները։ Պադ ֊ շբ ջա բեր ո ւթ ե ան Հանելով : Համ ււ ղո լած ենք որ
պիտի Հաստատուին– նաեւ ք$ *• Հայաստանի եւ տ աա ի «Բա բան թալ» թ երթը կը գրէ այս ձ եր բա– ա յս գժ ո ւար ութ ի ւննե ր ը դիւրութեամբ կբ լուծ–
Հայկակսձ՚հ Ար-աասաՀմանի միջեւ.։ կա լո ւթեանց առթիւ • ուին , եթէ գրամակաք՝ ՝ խնդրին յարակից Հարցե -
Ի՛ն՛չ աւելի բնական , քանի որ ջախջախի չ Ասոնք Հայ գաղթակա՛ններ են, որոնք Թուր՛ բու մաս ին պար կե շտ եւ ան կեղծ բանակց ութ ի ւն
յաղթա՛նակ մ րն ալ շաՀած էին, պատերազմի դաշ– քիա յէն փախչելով ապաստանած էին եւ Հ իւրըն– նե բ կատարուին Ամ ե ր ի կա ց ինեբ ո Լ , Ֆրանսացինե
տ ին վ բուլ ։ կալուած իրաքի պետութեան կողմէ : Պոլշեւիկ– րու , Անգլիացիներու եւ Խ * Միութեան՛ միջել ։
Դժբախտաբար , ինչպէս Մոսկուան, Երեւան եան գործուն էութիւնը Հետապնդող կա՛ռա վար ա - Մի1–" կողմկ , այն բողոքի ծս^եուցագիրր զոր
ա լ քար առած տ ե ս ա կէտ\1 եր ունի , որ ոնք չեն կա\ն Հետախուզական բաժ ինը լու՛րջ եւ խիստ Հե մ արա ջախ տ Ա ււ քոլովս քի ուղղած է ր երե ք Դա՛շն ա–
աղղուիբ ոչ անձրեւէն , ոչ ալ արեւէն : Թթու ա– տապնդումներով Հաստատած է, ո ր կարգ մր Հա՛– կիցնե բուն , չափաւոր ոճով խմբագրուած , էր , ո ր–
զանգա մոլութիւն– մր թ ո յ լ չի տար աւելի պայ– յհր , որոնք այս երկրի եւ կառա՛վարութեան աս– պէսղի Ջորոե բու մ իջեւ կատաբ ո ւե լիք բանա կց ո լ–
ծաո օրէն դատել բուն ի ր ա կան՛ո ւթ ի մե ր : պընջա կանո ւթեան եւ Հպատակութեան արժանսւ– թեա\ ամար դուռ.բ բաց մն յ ։ Եւ սակայն , այս
ԵԼ գտան զաւեշտական1 բանաձեւ մբ, «Յա֊– ցա՛ծ են՛, նուիբուած եէհ՛ Համայնա՚վար դործուՒ֊ ոագբի\1՛ րնգՀանոլբ իմաստ ին նայելով ,
ո անդիմական՝» , իբրեւ խողովակ յարաբերու– նէութեան ։ Ասոնք ամէն նպաստաւոր պատեՀու - Պերլին ի*որ-Հբղային գրաւման շրջանին մաս կբ
թեանց։ Բառն անգամ թարգմանութիւնն էր Ամե– թեամբ արտայայտած են. ջե\րմ Համակրանք Հան– կազմէ, եւ, Հետեւաբար , Դասակիցները պէաք
Ր ի կ ՚",քի եւ. ուրիշ երկիբնե բո լ Հ ամաբ ստ եղծո ւած դէպ Համայն ա՛վար ո ւթեան եւ Հետեւաբար սեբա չէ որ վարձեն Հոն մտցնել ն՛որ դրամը ։
կեղծիքի մը ։ յարա բեր ութիւն մշտ կահ՝ Պ աղտ ատ ի խորՀ րգային Պատասխանելով խորՀ րգային ծ ան ո ւցագր ին
Ուրեմն , Հայրենիքէն թերթ, գիրք, յօդուած դեսպանատան Հ ետ ։ անգլիացի զինուորական կառավար ի չ Բ ոպըրթս ըն
եւ ուրիշ մասնաւոր շն ոբ Հ ներ ստանալու ի ր ա– Ասոնց առաջինը կր կոչուի իսրայէլ քԼոդեան , կր յիչեց\է Ռուսեբուն թէ՝ Պ ե ր լթնի մէջ արեւմտ
ւունքր վերապաՀուած էր՛., այն– տարրերուն որոնք ար տէրն է Պաղտատի «Տիգրիո» դեղարանին։ Այս եան պ ետ ո ւթի ւննե բ էն աւելի իրաւունքներ ԷՈԼ– ~~
ապաոտանահ է թ ֊ «յառաջգիմական»դբօ>ին տակ։ ա\1ձը Պ աղտ ատ գա՛ղթած է քսան տարի առաջ, ն ին , ոչ տնւտեսական , ոչ ալ ո՛ւրի՛շ .. մարզեր ու
Վեղարաւորէն մ ինչեւ Հանրածանօթ սել շ ու֊ մերկ, ակլոր ու չքաւոր վիճակի մէջ, առանց մէջ : Այո է գրաւմ ան բոլոր շր ջս§ նե բունի ին չպէս
կաղին գլխու վրայ տեգ ունէին այգ շքախումբին ո եւ է ստացուածքի եւ դրամի։ Պ աղտ ատ Հաս նաեւ Պերլին ի մ ասին կնքո ւած Համ աձայնոլ–
^ էջ^ կր բաւէր որ ընդունա՛ծ ոԼէաձ$Լ Երեւանէն՛ տատուելէն ետք, գոբծր յառաջ տարած էդ վիճա թեանց տառն ու ոգին՝ Այս պարագան ՜ճշդելէ
թ ել ա գբ ուած «գ իբ քաւ ո բ ո ւ֊մր » : կը մեծապէս բարւոքած է եւ այնպիսի նախանձե ետք , զօր . Ո ո ս լ ր Ր թ "Ր՝1՛՝ կքառաջարկէ քա՛ռեակ ժ՜ո
ՀամՐ^Ւքէ քուրերն ու թղթակսութիւններր , լի բարգաւաճում ունեցած է ^ որ կ՚ապրէր, ապա - ղով մր դումաբել, լուծելու Հա՛մար \1ո.ր դրամին
բտրեւներն ու եբգեբր կա՛րդալու , լսելու Համար , Հով եւ բարեկեցիկ կեանք մը, եւ սակայն՛ սկսած շրջաբերութեան խնդիր՛ը՝ Պերլին ի մ՛էջ* Հակա
ստիպուած էիք «յտո աջղիմւս կան» բարեկամ եւ էր գաւադր ել եւ դա լաճ անե լ այս եր կ ր ին ՝ իր աքի ռակ պարագային , այս քաղաքին ***է^ երկու տար
թեյթ փնտռել ; գէմ , որ. իրեն առիթ շնորՀած էր փառքի եւ Հարս բեր արժէքս վ գրամներ գոյութիւն ունեցած պի՜
Հարկ եղաւ այս «ռեվո լիլցիոն» խ ե զկա տ ա - տութեան Հասնելու X ՛ո ի ըԱան ՚*
կոլթեան ալ Հանդուրժել, զնոր տնօրինութիւն ։ Անիկա նախա՚գաՀն է Հայոց Ներգաղթի կո - ՚ ^ ք հքոբՀբգային փորձագէտներ ը Հաւաքուէ -
Մինչդեռ, պատերազմէն առա®, կաբելի էր միտէին , ոբ կբ վարէ իրաքի Հայ դաղթականնե֊ ցա\Ն ե րկո ւշա բթ ի օլ՛ , խոբՀ բդա կց ելո լ Հ ամ ա բ ա՛–
գոնէ քանի մը թերթ ստանալ ուղղակի Երել ՛սնէն րոյ֊ վերադարձը Հայաստան % Այս Հանգամանքը րեւելեան Դերմանիո յ մէջ մտց ուե լիք դրամական
նախ բաժնեգբ ութեամբ , յետո լ սո՛վորակա՛ն՛ փո - լիապէս օգտագործելով ան իր կապեր ը ա յնքան փոփոխութեան մ ասին : Հալան՛ա՛կան է որ կարդա–
խանակութեամբ ; կը լայնցնէ եւ կը զօրացնէ , որ յենլուէ դեսպանա գրոլթիւններ ըլլան մէկ օրէն) միւսը յ Նոր թղթա–
ի^նչ կր տեսնենք , երեք տարի վել*ջր X Մ անա տան պաշտօն ե անե ր.ու՛– քաջալերանքին վրայ , կ՚աշ– .դրամ\ւ՝երու տպագրութիւնը եր՛կար֊ ժամ սռնակի կր
ւանգ Տե.000Հայբենակիզնեբու ներգաղթէն ի վեր Տ խուժացնէ իբ Համ ա յնա վար գոր՛ծո ւնէ ո ւթի ւ1նր եւ կարօտի ։ Այս պատճառով , Աովետնեբր որոշած են
/2, Բ քան կ րո ան ք ս տոլգել , այս եր եր ո ւն կ ապն կը սկսի բա՛ցարձակապէս անվախ աշխատանքի մ ասն աւո բ դրոշմ աթոլդթեբ, փակցնել \ 00, 50
ալ թուլցած , եթէ ոչ փրթա՛՛ծ է % լծուիլ : ՀյնորՀ իլ կո ըո վփ փ ր ո փա կան տ ի մը կը եւ 20 մար քն\ո ցն եր ո ւն վր այ , որոնք շրջաբե բոլ -
Երեւանի՝ օրաթերթր , ՀԱ ով * Հա յա սա ան » չի քաջալերէ եւ կբ Համոզէ շա՛տ մը ընտանիք^եր , որ թեան պիտի Հան՛ուին ո չ մ իա յն՝ ար ե ւե լեան՚Դե ր մ ա՜
դար ամիսներէ ի վեր , կամ կուգայ շատ անկա - Հայաստան ներգաղթեն, իսկ իոքը * առանց էսհ նիոյ, այլ նաեւ Պեբլինի մէջ :
ն ոն : ՛Բանի մը պա բ բեր ականն եր կո ճա բո լին սլա - մտա՛ծելու կարաւաններու միանալ, կը յամառի
տա՚Հաբար, այս կամ այն ճամբով ։ Հ$ԱասԴւաւոր» ԱՎհքիԿհաԱ օդԱաթխէւը
Եւէոպափ
թզթակցոլթիլններն ալ նօսբացած են, եթէ ոչ էլ *ւ/ աղտ ատ ի մ Էջ , որ ո պէս ղի ի բրեւ ճարտար
գագրած : գործիչ մը՝ իր լրումին Հ աս ցնէ Համա յնա վար
$1 ա տ աՀ մ ո՞ ւձնք թէ նոր քաղաքականութիւն ։ գործունէութիւնր , օժանդակութեամբ խորՀրդա՝
Առ այժմ կ՝ա րձանադբենք երե ւոյթը միայն՝ , յին դեսպանատան պաշտօնատարներուն ։
սպասելովդ լրիւ լուսաբան ո ւթեանց ։ Մ անաւան՛գ (Մ^քսւց|եսւլը յ^ջպւդով) Լոնաոնէն կր Հեռագրեն թէ՝ Ելրոպայի օգ -
ո\ր , Մ ո ս կո լա յի թերթեր բ կանոնաւորապէս կր նութես$.> մասին Մ • ՆաՀանգնեբու խորՀրդարա -
Հասնին^եւ յաճախ անանց միջոցաւ կաբելի կ*րլլա I ԻՐԱՔԻ ն ին տուած որոշումը մեծ գոՀունակութիւն պատ–
Հ ետ ե ւի լ Հայաստանի եւ Կ ովկասի անցուդարձին ։ նոր խորՀ բ գա ր ան ր դում տրուա՛՛ծ Րէ՜ ճառած է Անգլիո ։ ^էջ * ճէշգ է ոմՀ սկզբնական
Թերեւս առա րկո զներ ըլլան թէ Երեւանի ան– լալով , Աայէտ Ա՝ոՀամմէտ Ա տար ի դաՀլիճր Հրա դում ար էն 400 մ ի էի ոն՛ աո լարի չա՛փ կրճատուե
թելր անընգՀատ կր բանի , տեդեկութիւնւներ Հա– ժարեցաւ, ըստ օրին ի։ Երեսփ * ինտրութիւնները ցաւ. * բայց Ա՛ գլիոյ մէջ գոհացուցիչ կբ նկատեն
Գոբդելով օրը օ՛րին–, Ժամր ժա՛մին է մեծ փոփոխութիւն յառաջ չբերին* նոր երեսփ * ստացուա՛ծ արդիւնքը , մանաւանգ որ խնդիրւր
Միեւնոյն բանր չէ ; Անթելը Հադորդակցու - ժողովը կազմուած է Հետեւեալ կ^Ր՚Գ"1"^* ան - կրնար շատ աւելի աննպաստ ձեւ մր առնել :
թեան՛ մէկ միջոցն է միայն, եւ ամէն բանէ առաջ, կախութեան ՛Նա քրա յ ե ղ աղա յնա կան կո ւսակցոլ - Աակայն , նոր դժուար ութիւնԱեր կրնան ծա
կը ՚ծառայէ քարոզչական նպատակներու ։ թիւնր (Ր ա շիա Ալիի ՀամախոՀներ) , 4 երեսփո - գիլ տակաւին , երբ կարգը գայ , Մարշրլի ՚ծրա -
Բոլորովին ուրիշ բան է Հայկա՛կան Արտա - խան* ազգ* դեմոկրատ կուսակցութիւն (չափա - գրին Հ ամ աձա յն՛ , զատ զատ բան՛էս կց ո ւթ իւններ
սաՀմ անի սպասածր , ո ւղղակի եւ սերտ ձա~՝ ւոր ազգայնական) , 2 երեսփո խան , ազատական - կատարելու եւրոպական 16 երկիիներոմե^ Հետ։
րաբեբութիւԱնեբ Հայրենիքին Հետ, ինչպէս ամէն ներ, մէկ երեսփոխան , անկուսակցականներ , 131 Մեծ յոյս կայ թէ ամէն ինչ գոՀացուցիչ կերպով
երկրի Հետ : //բե ս փո խան : կար դա գր ո ւ ի ։ Ա ւո շինկթ ըն ի ա յն որոշումը թէ
Դ ի ա ենք որ
Հակա յե ղա՚փոխ ա կ ան ի\ր են ց ԻՐԿՈՒՆ Հոե պիտ ի Հարկ աղ բ է եւ րո պակ ան պե ա՛ո ւթի ւններ ը ո ր
բառով՝ «կոնտ րռեվոլիւցիո՚ն*» պաՀանջ է այս : Հրամանատարը անթելով Հաղորգեց թէ «Պաղես– իրենց գրամը ա րժ եզր կե\Ն , յուսադրի չ նշան մր
Դիտենւք , նաեւ, որ ինքնակոչ ՀՀ Հա յաս տաքնա ՛Է՛՛՛Ի մէկ վայրթ՛ մէի> Հա զան այ է զքւնոՆոր&երյլ կբ նկատուի ։ Ամերիկա կ՝ ո լզէ րնդունիլ տայ
լէ Է բնե ր » ան մ իջա պէս յայ ձազահ– հոն իրկունի ՂՐ"՛ո ւձուր՚ն՚երո ւ
ՐԸ) արդարացնելու պ իտ ի սօթ թ ե ն իր են ց թե ւ ե– վրա/ , կարգ մը ուր՛իշ պայմ աններ զորս եւրոպական՛
բազմաթիւ, մեռածներ եւ վիր աւոր՝ ր 1լ>
Համար. խոբՀրգային իշխա՝ - «/7«–– պ ետ ո լ թ ի լն ներ բ Հ աշտ չեն նկատ եր իբ են ց ազգա
րեմն Հրէական Պետութիւնը վտանգի մէշ է– եղ
՝\1. ու թիւն բ ։ Անոր «գոց գուռ» ի քա ղաքա կան ութիւ–բայրասպան յին վեՀ ապե տակտն իրաւ ուն քներ ո ւն՛ Հետ : Կր
կռիւ մր կվ՚նայ ծագիլ, եթէ Հա կան ա
Նր ,ինչպէս ուրիշ անպաշտպանելի դա՛տեր ։ պտՀան՚ջէ նաեւ որ ա ռա\1*ձն ա՛շն\որ Հ եալ իրաւունք -
ա՛նմիջապէս վեր^ չգւ՛՛է կռիւներուն »:
ներ ունեն՛ան ամեէիկեան ալն ա՛ռեւտրական ել
Ոչթե չ ՝• Մ ենք տարրա՛կան պարտականութիւն
ԳՈՐԾԱՏԷՐԵՐՈՒ միւթիւնր Հաւանեցաւ ճարտար արո ւեստակաԼ՝.՝ Հ ա ս տ ատ ո ւթ ի ւնն ե բ ր՝ ո -
մ բն է որ՛ կր յիշեցնեն-ք ։ Ե՛– ւղիտի յիշեցն ենք ան– ու ազզայ–
գուն իլ գիներու զեզչր , պայմաաննաւ րոնք նոր ձեռնարկներ պիտի Հիմնեն Մարշրլի ծ ր–
րնգՀատ : Բուն ի"կ հայրենիքի Հիմնական շաՀե -
բա գրէն՛ օղ աո ւոզ երկիրներուն մ էջ է
ր ուն Հ ամ ար ։ .նաւլուաՆ ձեռնարկ՜ւերր իրենց գիներր չրարձրա -
լլնեն եւ եք– կրագորձ՜ներն ալ Հաւանին կրճատել ի–
Ի վերջոյ անՀս/ւ՚գուբժե լի է աբՀեստական \րենց գի\ւերլա : Ամ ե ր ի կե ան կառա վա բո ւթեան մէկ բան բե
ՈՒԺ » եւ քրիստո՛նեայ
պատ ուտիներ շարել երկրի եւ տարագիր բաղմ ու - « ԲԱՆՈՒՈՐԱԿԱՆ րը յայտարարեց կիրակի օր թէ՝ Մ * ՆաՀանգներբ
թեանց միջեւ, պատաՀ ական ո ւթեան ձղելով նոյն ցաւ կր յայանեն որ շատ քէէ քան՛ակութեամբ
իսկ մ տա լոր Հ ա ղո ր դա կց ո ւ թեան կա պե ր ը ։ ս էնա ի քան երու միացե ալ յան՛ձն ախ ո ւմբր ղե կ ոյ ցի՛ զէնք եւ ռազմանիւթ պիտի տան այս տարի Արեւ
1 Ազգականէ ազգական գրո՛ւա՛ծ բաբ ելագի ին ե– մը մէջ Հանդիսաւո րապէս կբ յա յանէ թէ կառա մտեան Եւրոպայի եր կ իր\ ֊ եր ուն : Այս պարագան
րր , կամ վարձու դպիրներու շռայլաբանութիւն - վարութենէն վերջին տեսակցութիւն մր պիտի մե՛ծ յո ւսա խաբո ւթ ի ւն պիտի պատճառէ բարեկամ
նեբբ քեն որ պիտի տաքցնեն սիրաերը\ խնդր է , որպ է ո զի ո բո շ ո ւմ մր արուի անյա՛պաղ կառավարութեանց * բայց , Մ * ՆաՀանգներռլ ա՛ր
Աւելի քան երբեք բաց՝ դուռ եւ պատուՀան , գիներ՛ու կրճատման մասին, աշխատաւորներու տաքին նախարարութիւն ը Հ ամոս ո լած է թէ ք$ •
որպէսգի °գ բանի : Փոխադարձաբար՛ : շաՀերը պաշտպանելու Համ աբ : Այս զ^կ" յռԼՀ ^ԱԼ
նկատուի տեսակ մը վերաղիր ; «Լատրեգալ յարւււյ6«ւկոլթ^յււ.|1ը կտթդ«/յ .գ Է յ ^
Fonds A.R.A.M
Ււ^ւ^^ք « 7 շէ՞տէո" 376.286
օ;ք6շէ6Աք–քքօբո6է81ք6 : տօ», ատտծաո ՋՔՐՍԵՐԸ ԺՈՂՈՎ ՊԻՏԻ ԳՈԻՄԱՐԵՆ
հյոբՀրդային շրջանի մամուլի
17, »Ա6 0սա–տա« ֊ Բձ1Ա5 (133) ծակալութիւնր կո Հաղորդէ թէ՝ գերման դոր -
Տա.ք. 1200, 6ալքս. 650, Արա– 10 ապ • կամ 3 ™հ<Ա •
(հուսերը ընղու֊–
761.; 0 0 8 . 15-70 - ՀՀւԷւԼ*™յա։՚$3 նած ՛են ա՚գլիոյ փէքլ առաջարկը Չորս Մեծերու
| յ՜իղրվ մը գումարելու ր\1դՀանրւր
ա<*«ա1ւ * յ յ ս ա ւ94« իւ դրամական
շ ո ր հ ք շ ա բ ւ դ 23 յ ո ի ն ի ս \ \ Համաձայնութիւն մը գո յառնելու Համար ։ II յս
ժողովին մէջ պիտի քննուին ԼաեւաՀ՚ հ ։ ՝)տեան ղօ–
Ի– ՏԱՐԻ - 2(Ւ ԽռԽ Ո" 5374 - Նոր շրշան թիլ 983 Խմբագիր՝ Շ • Ս՝ԻՍԱ*ԵԱՆ աինեյւ՚ու , ՚գերմաՀւ մալբաքաղաքի՚ն եւ խոբ-^րղա -
ԳԻՆ 5 Ֆր. ք յին առեւտրական յա բա բե րութիւ\ւՀ1.երր ; Մ արա–
ջախտԱոքոլովսքի նշանակած է արդէն իբ փորձա
գէտներ ը , որոնք ա յսօր պիտի Հաւաքուին Պ՚երլի–
՝՚՚֊՚ի Հակակշռի ք0ոբՀուրգին
ՄԵՐ ԽՕԱ-ԲԸ ՀպատսկութևԱհ զւկուած ԿռԳՐո^–Ր ՝ ։ .
հքորՀրդային վարչութեան
թերթը « ԹէկլիՀԷ
ՀայԽ Իոսքի Ակ քհունաշաու» ա յ սպի սի կ՛ողովի մբ ան Հրաժեշտ ու–
- Կ 1 1 Պ « ՝ Է Ն ՄԷԿՆ ԱԼ թիւնը շեշտ ած էր արդէն կիրակի օր , շատ՛ չափա
ւոր, լեղուով մը ։ Գերմանիոյ արեւմտեան մասին
//* իջա զղա յին յարաբերութեանս վեր տՀ ա ս տ ա– մէջ \ն ՛որ դրամ մը Հա ոտ ատող պետ ո ւթ ի ւնն երր
ԽՄԲ* Թերթեր ը դրեցին թէ յ՚րաքի ոստի - կը գր է ա յ ս թհրթր մե՛ծ դժուար ութ իւններ ո ւ
ա ում Էն անմիջապէս վեր^յԼ , բարեմիտ ս՝՛՛ա՚րգիկ կան ո լթիլնր ձերբակալած եւ աքսորած է Ներ–՛՝ պիտի Հանգի պին , այգ գրամը Պ եր լինի մէջ ալ
ա՛յն Համ ո ղումն ունէին թէ աւելի սերտ կապեր գաղթի կոմիտէին գլխաւոր անդամները։ Պադ ֊ շբ ջա բեր ո ւթ ե ան Հանելով : Համ ււ ղո լած ենք որ
պիտի Հաստատուին– նաեւ ք$ *• Հայաստանի եւ տ աա ի «Բա բան թալ» թ երթը կը գրէ այս ձ եր բա– ա յս գժ ո ւար ութ ի ւննե ր ը դիւրութեամբ կբ լուծ–
Հայկակսձ՚հ Ար-աասաՀմանի միջեւ.։ կա լո ւթեանց առթիւ • ուին , եթէ գրամակաք՝ ՝ խնդրին յարակից Հարցե -
Ի՛ն՛չ աւելի բնական , քանի որ ջախջախի չ Ասոնք Հայ գաղթակա՛ններ են, որոնք Թուր՛ բու մաս ին պար կե շտ եւ ան կեղծ բանակց ութ ի ւն
յաղթա՛նակ մ րն ալ շաՀած էին, պատերազմի դաշ– քիա յէն փախչելով ապաստանած էին եւ Հ իւրըն– նե բ կատարուին Ամ ե ր ի կա ց ինեբ ո Լ , Ֆրանսացինե
տ ին վ բուլ ։ կալուած իրաքի պետութեան կողմէ : Պոլշեւիկ– րու , Անգլիացիներու եւ Խ * Միութեան՛ միջել ։
Դժբախտաբար , ինչպէս Մոսկուան, Երեւան եան գործուն էութիւնը Հետապնդող կա՛ռա վար ա - Մի1–" կողմկ , այն բողոքի ծս^եուցագիրր զոր
ա լ քար առած տ ե ս ա կէտ\1 եր ունի , որ ոնք չեն կա\ն Հետախուզական բաժ ինը լու՛րջ եւ խիստ Հե մ արա ջախ տ Ա ււ քոլովս քի ուղղած է ր երե ք Դա՛շն ա–
աղղուիբ ոչ անձրեւէն , ոչ ալ արեւէն : Թթու ա– տապնդումներով Հաստատած է, ո ր կարգ մր Հա՛– կիցնե բուն , չափաւոր ոճով խմբագրուած , էր , ո ր–
զանգա մոլութիւն– մր թ ո յ լ չի տար աւելի պայ– յհր , որոնք այս երկրի եւ կառա՛վարութեան աս– պէսղի Ջորոե բու մ իջեւ կատաբ ո ւե լիք բանա կց ո լ–
ծաո օրէն դատել բուն ի ր ա կան՛ո ւթ ի մե ր : պընջա կանո ւթեան եւ Հպատակութեան արժանսւ– թեա\ ամար դուռ.բ բաց մն յ ։ Եւ սակայն , այս
ԵԼ գտան զաւեշտական1 բանաձեւ մբ, «Յա֊– ցա՛ծ են՛, նուիբուած եէհ՛ Համայնա՚վար դործուՒ֊ ոագբի\1՛ րնգՀանոլբ իմաստ ին նայելով ,
ո անդիմական՝» , իբրեւ խողովակ յարաբերու– նէութեան ։ Ասոնք ամէն նպաստաւոր պատեՀու - Պերլին ի*որ-Հբղային գրաւման շրջանին մաս կբ
թեանց։ Բառն անգամ թարգմանութիւնն էր Ամե– թեամբ արտայայտած են. ջե\րմ Համակրանք Հան– կազմէ, եւ, Հետեւաբար , Դասակիցները պէաք
Ր ի կ ՚",քի եւ. ուրիշ երկիբնե բո լ Հ ամաբ ստ եղծո ւած դէպ Համայն ա՛վար ո ւթեան եւ Հետեւաբար սեբա չէ որ վարձեն Հոն մտցնել ն՛որ դրամը ։
կեղծիքի մը ։ յարա բեր ութիւն մշտ կահ՝ Պ աղտ ատ ի խորՀ րգային Պատասխանելով խորՀ րգային ծ ան ո ւցագր ին
Ուրեմն , Հայրենիքէն թերթ, գիրք, յօդուած դեսպանատան Հ ետ ։ անգլիացի զինուորական կառավար ի չ Բ ոպըրթս ըն
եւ ուրիշ մասնաւոր շն ոբ Հ ներ ստանալու ի ր ա– Ասոնց առաջինը կր կոչուի իսրայէլ քԼոդեան , կր յիչեց\է Ռուսեբուն թէ՝ Պ ե ր լթնի մէջ արեւմտ
ւունքր վերապաՀուած էր՛., այն– տարրերուն որոնք ար տէրն է Պաղտատի «Տիգրիո» դեղարանին։ Այս եան պ ետ ո ւթի ւննե բ էն աւելի իրաւունքներ ԷՈԼ– ~~
ապաոտանահ է թ ֊ «յառաջգիմական»դբօ>ին տակ։ ա\1ձը Պ աղտ ատ գա՛ղթած է քսան տարի առաջ, ն ին , ոչ տնւտեսական , ոչ ալ ո՛ւրի՛շ .. մարզեր ու
Վեղարաւորէն մ ինչեւ Հանրածանօթ սել շ ու֊ մերկ, ակլոր ու չքաւոր վիճակի մէջ, առանց մէջ : Այո է գրաւմ ան բոլոր շր ջս§ նե բունի ին չպէս
կաղին գլխու վրայ տեգ ունէին այգ շքախումբին ո եւ է ստացուածքի եւ դրամի։ Պ աղտ ատ Հաս նաեւ Պերլին ի մ ասին կնքո ւած Համ աձայնոլ–
^ էջ^ կր բաւէր որ ընդունա՛ծ ոԼէաձ$Լ Երեւանէն՛ տատուելէն ետք, գոբծր յառաջ տարած էդ վիճա թեանց տառն ու ոգին՝ Այս պարագան ՜ճշդելէ
թ ել ա գբ ուած «գ իբ քաւ ո բ ո ւ֊մր » : կը մեծապէս բարւոքած է եւ այնպիսի նախանձե ետք , զօր . Ո ո ս լ ր Ր թ "Ր՝1՛՝ կքառաջարկէ քա՛ռեակ ժ՜ո
ՀամՐ^Ւքէ քուրերն ու թղթակսութիւններր , լի բարգաւաճում ունեցած է ^ որ կ՚ապրէր, ապա - ղով մր դումաբել, լուծելու Հա՛մար \1ո.ր դրամին
բտրեւներն ու եբգեբր կա՛րդալու , լսելու Համար , Հով եւ բարեկեցիկ կեանք մը, եւ սակայն՛ սկսած շրջաբերութեան խնդիր՛ը՝ Պերլին ի մ՛էջ* Հակա
ստիպուած էիք «յտո աջղիմւս կան» բարեկամ եւ էր գաւադր ել եւ դա լաճ անե լ այս եր կ ր ին ՝ իր աքի ռակ պարագային , այս քաղաքին ***է^ երկու տար
թեյթ փնտռել ; գէմ , որ. իրեն առիթ շնորՀած էր փառքի եւ Հարս բեր արժէքս վ գրամներ գոյութիւն ունեցած պի՜
Հարկ եղաւ այս «ռեվո լիլցիոն» խ ե զկա տ ա - տութեան Հասնելու X ՛ո ի ըԱան ՚*
կոլթեան ալ Հանդուրժել, զնոր տնօրինութիւն ։ Անիկա նախա՚գաՀն է Հայոց Ներգաղթի կո - ՚ ^ ք հքոբՀբգային փորձագէտներ ը Հաւաքուէ -
Մինչդեռ, պատերազմէն առա®, կաբելի էր միտէին , ոբ կբ վարէ իրաքի Հայ դաղթականնե֊ ցա\Ն ե րկո ւշա բթ ի օլ՛ , խոբՀ բդա կց ելո լ Հ ամ ա բ ա՛–
գոնէ քանի մը թերթ ստանալ ուղղակի Երել ՛սնէն րոյ֊ վերադարձը Հայաստան % Այս Հանգամանքը րեւելեան Դերմանիո յ մէջ մտց ուե լիք դրամական
նախ բաժնեգբ ութեամբ , յետո լ սո՛վորակա՛ն՛ փո - լիապէս օգտագործելով ան իր կապեր ը ա յնքան փոփոխութեան մ ասին : Հալան՛ա՛կան է որ կարդա–
խանակութեամբ ; կը լայնցնէ եւ կը զօրացնէ , որ յենլուէ դեսպանա գրոլթիւններ ըլլան մէկ օրէն) միւսը յ Նոր թղթա–
ի^նչ կր տեսնենք , երեք տարի վել*ջր X Մ անա տան պաշտօն ե անե ր.ու՛– քաջալերանքին վրայ , կ՚աշ– .դրամ\ւ՝երու տպագրութիւնը եր՛կար֊ ժամ սռնակի կր
ւանգ Տե.000Հայբենակիզնեբու ներգաղթէն ի վեր Տ խուժացնէ իբ Համ ա յնա վար գոր՛ծո ւնէ ո ւթի ւ1նր եւ կարօտի ։ Այս պատճառով , Աովետնեբր որոշած են
/2, Բ քան կ րո ան ք ս տոլգել , այս եր եր ո ւն կ ապն կը սկսի բա՛ցարձակապէս անվախ աշխատանքի մ ասն աւո բ դրոշմ աթոլդթեբ, փակցնել \ 00, 50
ալ թուլցած , եթէ ոչ փրթա՛՛ծ է % լծուիլ : ՀյնորՀ իլ կո ըո վփ փ ր ո փա կան տ ի մը կը եւ 20 մար քն\ո ցն եր ո ւն վր այ , որոնք շրջաբե բոլ -
Երեւանի՝ օրաթերթր , ՀԱ ով * Հա յա սա ան » չի քաջալերէ եւ կբ Համոզէ շա՛տ մը ընտանիք^եր , որ թեան պիտի Հան՛ուին ո չ մ իա յն՝ ար ե ւե լեան՚Դե ր մ ա՜
դար ամիսներէ ի վեր , կամ կուգայ շատ անկա - Հայաստան ներգաղթեն, իսկ իոքը * առանց էսհ նիոյ, այլ նաեւ Պեբլինի մէջ :
ն ոն : ՛Բանի մը պա բ բեր ականն եր կո ճա բո լին սլա - մտա՛ծելու կարաւաններու միանալ, կը յամառի
տա՚Հաբար, այս կամ այն ճամբով ։ Հ$ԱասԴւաւոր» ԱՎհքիԿհաԱ օդԱաթխէւը
Եւէոպափ
թզթակցոլթիլններն ալ նօսբացած են, եթէ ոչ էլ *ւ/ աղտ ատ ի մ Էջ , որ ո պէս ղի ի բրեւ ճարտար
գագրած : գործիչ մը՝ իր լրումին Հ աս ցնէ Համա յնա վար
$1 ա տ աՀ մ ո՞ ւձնք թէ նոր քաղաքականութիւն ։ գործունէութիւնր , օժանդակութեամբ խորՀրդա՝
Առ այժմ կ՝ա րձանադբենք երե ւոյթը միայն՝ , յին դեսպանատան պաշտօնատարներուն ։
սպասելովդ լրիւ լուսաբան ո ւթեանց ։ Մ անաւան՛գ (Մ^քսւց|եսւլը յ^ջպւդով) Լոնաոնէն կր Հեռագրեն թէ՝ Ելրոպայի օգ -
ո\ր , Մ ո ս կո լա յի թերթեր բ կանոնաւորապէս կր նութես$.> մասին Մ • ՆաՀանգնեբու խորՀրդարա -
Հասնին^եւ յաճախ անանց միջոցաւ կաբելի կ*րլլա I ԻՐԱՔԻ ն ին տուած որոշումը մեծ գոՀունակութիւն պատ–
Հ ետ ե ւի լ Հայաստանի եւ Կ ովկասի անցուդարձին ։ նոր խորՀ բ գա ր ան ր դում տրուա՛՛ծ Րէ՜ ճառած է Անգլիո ։ ^էջ * ճէշգ է ոմՀ սկզբնական
Թերեւս առա րկո զներ ըլլան թէ Երեւանի ան– լալով , Աայէտ Ա՝ոՀամմէտ Ա տար ի դաՀլիճր Հրա դում ար էն 400 մ ի էի ոն՛ աո լարի չա՛փ կրճատուե
թելր անընգՀատ կր բանի , տեդեկութիւնւներ Հա– ժարեցաւ, ըստ օրին ի։ Երեսփ * ինտրութիւնները ցաւ. * բայց Ա՛ գլիոյ մէջ գոհացուցիչ կբ նկատեն
Գոբդելով օրը օ՛րին–, Ժամր ժա՛մին է մեծ փոփոխութիւն յառաջ չբերին* նոր երեսփ * ստացուա՛ծ արդիւնքը , մանաւանգ որ խնդիրւր
Միեւնոյն բանր չէ ; Անթելը Հադորդակցու - ժողովը կազմուած է Հետեւեալ կ^Ր՚Գ"1"^* ան - կրնար շատ աւելի աննպաստ ձեւ մր առնել :
թեան՛ մէկ միջոցն է միայն, եւ ամէն բանէ առաջ, կախութեան ՛Նա քրա յ ե ղ աղա յնա կան կո ւսակցոլ - Աակայն , նոր դժուար ութիւնԱեր կրնան ծա
կը ՚ծառայէ քարոզչական նպատակներու ։ թիւնր (Ր ա շիա Ալիի ՀամախոՀներ) , 4 երեսփո - գիլ տակաւին , երբ կարգը գայ , Մարշրլի ՚ծրա -
Բոլորովին ուրիշ բան է Հայկա՛կան Արտա - խան* ազգ* դեմոկրատ կուսակցութիւն (չափա - գրին Հ ամ աձա յն՛ , զատ զատ բան՛էս կց ո ւթ իւններ
սաՀմ անի սպասածր , ո ւղղակի եւ սերտ ձա~՝ ւոր ազգայնական) , 2 երեսփո խան , ազատական - կատարելու եւրոպական 16 երկիիներոմե^ Հետ։
րաբեբութիւԱնեբ Հայրենիքին Հետ, ինչպէս ամէն ներ, մէկ երեսփոխան , անկուսակցականներ , 131 Մեծ յոյս կայ թէ ամէն ինչ գոՀացուցիչ կերպով
երկրի Հետ : //բե ս փո խան : կար դա գր ո ւ ի ։ Ա ւո շինկթ ըն ի ա յն որոշումը թէ
Դ ի ա ենք որ
Հակա յե ղա՚փոխ ա կ ան ի\ր են ց ԻՐԿՈՒՆ Հոե պիտ ի Հարկ աղ բ է եւ րո պակ ան պե ա՛ո ւթի ւններ ը ո ր
բառով՝ «կոնտ րռեվոլիւցիո՚ն*» պաՀանջ է այս : Հրամանատարը անթելով Հաղորգեց թէ «Պաղես– իրենց գրամը ա րժ եզր կե\Ն , յուսադրի չ նշան մր
Դիտենւք , նաեւ, որ ինքնակոչ ՀՀ Հա յաս տաքնա ՛Է՛՛՛Ի մէկ վայրթ՛ մէի> Հա զան այ է զքւնոՆոր&երյլ կբ նկատուի ։ Ամերիկա կ՝ ո լզէ րնդունիլ տայ
լէ Է բնե ր » ան մ իջա պէս յայ ձազահ– հոն իրկունի ՂՐ"՛ո ւձուր՚ն՚երո ւ
ՐԸ) արդարացնելու պ իտ ի սօթ թ ե ն իր են ց թե ւ ե– վրա/ , կարգ մը ուր՛իշ պայմ աններ զորս եւրոպական՛
բազմաթիւ, մեռածներ եւ վիր աւոր՝ ր 1լ>
Համար. խոբՀրգային իշխա՝ - «/7«–– պ ետ ո լ թ ի լն ներ բ Հ աշտ չեն նկատ եր իբ են ց ազգա
րեմն Հրէական Պետութիւնը վտանգի մէշ է– եղ
՝\1. ու թիւն բ ։ Անոր «գոց գուռ» ի քա ղաքա կան ութիւ–բայրասպան յին վեՀ ապե տակտն իրաւ ուն քներ ո ւն՛ Հետ : Կր
կռիւ մր կվ՚նայ ծագիլ, եթէ Հա կան ա
Նր ,ինչպէս ուրիշ անպաշտպանելի դա՛տեր ։ պտՀան՚ջէ նաեւ որ ա ռա\1*ձն ա՛շն\որ Հ եալ իրաւունք -
ա՛նմիջապէս վեր^ չգւ՛՛է կռիւներուն »:
ներ ունեն՛ան ամեէիկեան ալն ա՛ռեւտրական ել
Ոչթե չ ՝• Մ ենք տարրա՛կան պարտականութիւն
ԳՈՐԾԱՏԷՐԵՐՈՒ միւթիւնր Հաւանեցաւ ճարտար արո ւեստակաԼ՝.՝ Հ ա ս տ ատ ո ւթ ի ւնն ե բ ր՝ ո -
մ բն է որ՛ կր յիշեցնեն-ք ։ Ե՛– ւղիտի յիշեցն ենք ան– ու ազզայ–
գուն իլ գիներու զեզչր , պայմաաննաւ րոնք նոր ձեռնարկներ պիտի Հիմնեն Մարշրլի ծ ր–
րնգՀատ : Բուն ի"կ հայրենիքի Հիմնական շաՀե -
բա գրէն՛ օղ աո ւոզ երկիրներուն մ էջ է
ր ուն Հ ամ ար ։ .նաւլուաՆ ձեռնարկ՜ւերր իրենց գիներր չրարձրա -
լլնեն եւ եք– կրագորձ՜ներն ալ Հաւանին կրճատել ի–
Ի վերջոյ անՀս/ւ՚գուբժե լի է աբՀեստական \րենց գի\ւերլա : Ամ ե ր ի կե ան կառա վա բո ւթեան մէկ բան բե
ՈՒԺ » եւ քրիստո՛նեայ
պատ ուտիներ շարել երկրի եւ տարագիր բաղմ ու - « ԲԱՆՈՒՈՐԱԿԱՆ րը յայտարարեց կիրակի օր թէ՝ Մ * ՆաՀանգներբ
թեանց միջեւ, պատաՀ ական ո ւթեան ձղելով նոյն ցաւ կր յայանեն որ շատ քէէ քան՛ակութեամբ
իսկ մ տա լոր Հ ա ղո ր դա կց ո ւ թեան կա պե ր ը ։ ս էնա ի քան երու միացե ալ յան՛ձն ախ ո ւմբր ղե կ ոյ ցի՛ զէնք եւ ռազմանիւթ պիտի տան այս տարի Արեւ
1 Ազգականէ ազգական գրո՛ւա՛ծ բաբ ելագի ին ե– մը մէջ Հանդիսաւո րապէս կբ յա յանէ թէ կառա մտեան Եւրոպայի եր կ իր\ ֊ եր ուն : Այս պարագան
րր , կամ վարձու դպիրներու շռայլաբանութիւն - վարութենէն վերջին տեսակցութիւն մր պիտի մե՛ծ յո ւսա խաբո ւթ ի ւն պիտի պատճառէ բարեկամ
նեբբ քեն որ պիտի տաքցնեն սիրաերը\ խնդր է , որպ է ո զի ո բո շ ո ւմ մր արուի անյա՛պաղ կառավարութեանց * բայց , Մ * ՆաՀանգներռլ ա՛ր
Աւելի քան երբեք բաց՝ դուռ եւ պատուՀան , գիներ՛ու կրճատման մասին, աշխատաւորներու տաքին նախարարութիւն ը Հ ամոս ո լած է թէ ք$ •
որպէսգի °գ բանի : Փոխադարձաբար՛ : շաՀերը պաշտպանելու Համ աբ : Այս զ^կ" յռԼՀ ^ԱԼ
նկատուի տեսակ մը վերաղիր ; «Լատրեգալ յարւււյ6«ւկոլթ^յււ.|1ը կտթդ«/յ .գ Է յ ^
Fonds A.R.A.M