Page 252 - ARM_19-1947_04
P. 252
բը Համախմբելու վաղուաՀս գոյամարտին Համար։
վիշիԱսկի կաէսԱ ու աաառաԱը ՛հաչ Ծա կ ցու թիւ Օը կատարեալ ու պայծառ իբ ազատագրական
Հայոց տա// խպէէհԱ հ
՛նպատակով , կատարեալ ,ի\չւ անձնաւորութեամբ ,
Վյ աւատ Ախ կուտայ... կատաբ եւս լ իր մաքի եւ բազուկի վճո ական ո լ -
թյեամր՝ Գաշնակցրլթիւձր իր Հասուն աարիքթն
ԺԱԱԱՆԱԿ է ԲՐ ԳԻՏՆԱՆ* թէ մէԼն է ։ ք)ւ իր ամրողԼական ուժով կաղմակեր -֊
Ո՛ՒՐ ԵՆ՚Բ
ԿԱՆԳՆԱԾ Երբ ամէն տար ի Հայ իր իսւասարգութիւֆ բ պութիւնշ ինքգի՚ձքԼՀ նուիրաբեբած է Հայ ժողո -
խանգավառ փառաբանութիւնը կ^րեէ մեր Հեբո - վուրդին որպէս տ՚՚որ ֆէտային * ու կր մնայ ա–
սական անցեալին եւ իւ քն ա բե ր կբ կրկնէ իր Հա - նոր արթուն պաՀ ակր , առանց սակարկս ւթեան
Պ ՛ո ս թոնի <Հ,Հա յր ենիք^ր ա յս խ ո ր ա գ ր ո վ խրմ - ւաքա կան ուխտ բ՝ Հ ա լա տ ա բ ի մ մն ա լո լ Հտյ մո -
բագրականի մբ մէԼ կբ գ բ է • զովուրդի աղատաւլր ակտ\ս՝ շա ր մ ո ւմին՛ * ս ո վ ո ր ա - \.ստելու կեանքի ել մաՀուան Հետ* միայն թէ Հաւ
Ասկէ մօտ երկու, տարի առաԼ էր , ո՛ր Վրացի կան տօնա կատար ո լ թ ի ւ ւ մր չէ ոբ կը կատարէ , ժողովուրդը պաՀԷ իր յաւիտենական գոյութիլ -
երկու, պատմաբսՀ~նեը յայտարարեցին որ կարսն, ծ ի սական պա րտլսւոր ութ՛է ւ ն մը չէ որ կվարտա - նը.* ապրի ազատ ու ա՛հ կա էս եւ անոր կամքբ բռ
ո լ ԱբտաՀանը * ո \ է լ ա լ Ո է լ \ վրացական Հոգեր՝ սլէտք է յայտէ * այէ \Է՝Ր արեաւն ձայնն է որ կր Հնչեցնէ - նութեան ամէն կապանքէ ազատ րլլայ ։
Վ ր ա ս տ ա ն ին սլա տ կա<<- ին ։ Ահ ո՛ք 1Լ ոլղէին ուրիշ էւ ո I ՚. ե բքին ապրումներ ն է որ կր պատգամ է: Հա յ ժողովո ւրդր Հաւաքական մ տածումներ
կազմած Վրա յ –
Հ "գեր աչ յ որոնք եր բեք մ աս չեն եւ ապր ոլմ՚Լ եր ունի * խո րունկ եւ խորՀ բգապաշտ
տանձէս , այէ Գարէ*\Ր է է *ԼռՐ ճան չցուած են. Հա յ – Ղ՚աչնակցութեան ծ1 ու՛ գն ու կազմ ա կեր պո լ – ողի մբ ունի * շատ անգամ չըմբոն ո ւ ած * շատ ան֊
կական Հ ոգեր ։ է* բ օր ին Հայկ» Ղ՝ատի Տանձւ ա– մը տեղի կ՛՝՝ ունեւ ար Հ ոգեկան եռ ու եփի մ ԷԼ ել գամ ար Համ ւս ր Հ ուած * բայց ա յ դ խորունկ Հողե–
իւումբբ Հ\լի–– նորք Թայմղթի միԼոցալ իր գայր ո յ – առաԼին տտրիէն * ն ո յ ն իսկ առաԼիվ օրերէն ս կբ - կտ՛և աշԷսարՀ էւքեւ մ ԷԼ Հալ ժ ո ղուի ուրդն, էւ ր աղա ֊
է) բ յա յտ\Լ եց ա յ ս ա նա ր գ ա ր պաՀանԼի մ ասին ՝. սած * Ղ՝ տ շն ա կցո ւթ ի ւ ն բ շե չտուած Գ՛իմ ա գ ծ ե բ ո վ տ ո լ թ ե ան\ եւ անկախ Հա յրենիքին կը ձդտի ել
ԱյնուՀետել քանիցս ռուսական մամուլի եւ ձայ— մարտական էր* ազատատենչ ու յանդուգն՛* անձ ա յգ ժողով ուրդը իր եր ե ւա կա յ ո ւթեան մԷԼ էյ բ
֊֊.ա ս լի ի լուի վրա յ եգա\ն ակնարկներ * որ Թո ւրքիան նուրաց եւ ւլոՀ ա բե ր ո ղ : Այ ս կազմ ա կեր պո ւած ասպետներն ունի* իր Հ ի ն սպարապետներն ՛ունի,
սլէաք է գարունէ կարս Արա ա Հ ան ր է բա յց ա յ ս ակ մարտիկը Հեռաւոր գա.երէ<Լ՝ մինչել մեր °Ր^*Հէք^ է ր Հր ա շւսգո րծ ս ո ւր բե րն ուԱ ասո լ1ւ ց ի՚իալիթնե րն
նարկն եր ուն մ ԷԼ խօսք չեգալ որ անոնք ար ո ւե — Հայող Հո ր էյւլ ոնին վր ա ք վւա յլատակոգ դէ ւց ազն ե - ունի ։ \թեզ օր երուն դժուարին՛ օրերո՛ւն * ճակա -
Լ՚՚ւ է\ին Վրասաանին ։ ՎիշիԼոկի Ա էացեալ Աղդե– բոլ ոսկո ք.՛ երէն Հասակ առած ել անուն ց արիւնէն տաղ բտկան օրերուն . Հայ ժ ո ղո վո ւր։ դի ալեկոծ
բու ՝ք՝ աղա քակածն Տ անձնախումբին, առաԼ ՀՈԿ~ շազաէսուած ասպետը կբ ներկալաս՚-ար ծնած օրէն որ ՛ո իհ ո լ մտքին մէԼ այդ Հրաշագործ ասպետ բ
տեմբեր 24/5*1 արտասանած իր ճառին մ ԷԼ էակ* եւ Հրեղէն վազքով մր կր նետոլէր Հայո՝° 1լ անցնի իր Հրեղէն ձփով^ որ Հարազատ է իրեն ՝.
» որ ո ւն ազատագրութեան ճա֊ապաբՀին վրա յ • որ չի դաւաճաներ իրեն, որ իր կեսՔքբ ՀրդեՀի
ամ րո ՚էԼո ւթ ի ւ\Լ ր կբ ցաւինք որ իր օր ին չկրցանք Ո՛֊ աոս-Լքէն՝ օրէ*յ. Հտյոլթիլնբ էսանգաւէառ մ ԷԼ կր նետէ այգ տագնտւղաՀաբ ժողովուրդին
ունենալ ւս չքէ առաԼ* պարդ ու որոշ յայտարա Հ բճոլա՝.՝ քով գար երէն եկող Հայ ոգիին ձա յնյք կր Համար յ
րած է ոբ Կարս ու ԱրտաՀանբ վր ա ց ա կսՀ &1 Հոգեր լսէր ՛ւ՛ա շն տ կզ ո ւթեա\ն՛ առաԼին կոչէն* որ Համա ՎստաՀ եղէք. Հազար երդում կլինեմ ձեղի .
են եւ ա\՝եոնք պատ կանելո լ են Վբաստանփ՚ն ; դրումն էր Հտ ւ մոգով ուրդի կամ քքւն ^ Կ^ ՚ " Ր՚ա.Ր՝ վստաՀ եղէք որ այդ ասպետին անունբ եթէ Հար–
Վ֊ի շի՛ սկի է տ յ ս յայտարարութիւն ր ա յնքսԽ ներարկում մը՝։, էր Հայ բա ղու կին ո՛ւ մտքին՝ ա- ցնէք* Հայ ժողովուրդը դաժան օրերուն * ձեզի
պիտփ պատասխանէ ԴԱՇՆԱԿ–
ծսւււրակշիւլ Է* որ ան չի կրնար խորունկ յուսա - զատ֊ո ւթեա՚ւխաբ ո յ կնե ր ր վառելու եւ մ ե րղ եա՛ն ա— Ա^ՈՐ ԱՆՈՒՆԸ
բե կում եւ Հ իա սթափ ո լթէււն առաԼ չբերել Ր"է"Ր ա ւս ր ա ծ մ ո զո վու բդի վեր ածն ունդը դա՛րբնելու ՑՈԻԹԻԻՆ է։
անոնց մ ԷԼ * որ ոնք վե րԼի\ն՛ տ արփն ե ր ո ւ ն իրեԼց Համար : ՍԱՍ ՈՒՆԻ
աչքեր ր Ա ո ս կո ւա յառած՝ առաւելապէս աԱ կէ կբ Անտէր ժողովուրդի մր* րռն ապ ետո ւթիւնն ե–
սպասէ էյն– մեր Հարցի լուծումը : Ա՝ եր անկաէսոլ– րուն լ–ուծէւ\ն՝ տակ տնքաղող ազգի մբ Հաբաղտտ
թիւնբ խտ.բտակելէ– Հայրենիքր գրաւելէ յետոյ* զաւակին առնական ո լ կ ո ր ովփ ձա յնն էր ՛որ կբ
Մ ոսկուա1 ոչ միայ\Լ չլուծեց ԹրքաՀայ Հարցը * ոք Հնչէր քաղաքւերէն մինչեւ Հեռաւոր Հովիտն՚երր *
միայն պտղունց՝ մբ Հոգ չաւելցուց այսօբուա^ն եւ լուսի ճրագը կբ վառէր մոխրացած սրտեր-ոլն
սաՀմաններ ով Հայաստան ի վր այ * այէեւ ան մէԼ։ Ահ ծանօթ նոո Հա գբ կ^անց\հ՝էր Հայոց աչ— հյւկու. տա–•յ։ի առա9 , երբ Սովետական
չէոլ–օեց Հայաստանի ներքին սաՀ մածն՛եր ո լ Հար— էււսւ ււ Հ է\ ել գետ՝՛՚ ատա V ածՀ ա բութիւնը զայն կ^ըն— ն էն Հ ասա լ ղանգուաձայէն \եերգաղթր
խելացնոր
ցբ Ախալքալակ * Ախլցխա , Բորչալոլ * կամ գունէ ր ոյւպէս ի ւ. Հա ր աղատ ղին ոլորը՝ ^ ասպետ ը 1 արտօնող սքաչտօԱական Հեռագիրը,
\ ւ ա էսվ։՝Լե լան * ՛Լ ա ր սւ բ ա ւլ եւայլն , որոնք Հա մյե,կա– ի չէսան ը , Հ ի).. \հ\չ խանական՛ ո ս կոր էն ու ա րիւն էն ի,ա1գավաոու.թիւն մր Համակեց Հայութիւնն աո
կա\՚<; Հոգեր
դրացիներուն ԼՀլ\լ\աբով՝ կբ պատկանին այսօր ուղիղ գ ծ ո վ էւրեն Հասած * որ ու Հա լեո\1՝եբ ր կբ Հասարակ ու յատկապէս Աուրէոյ ել. Լիբանանփ
Հայաստանի
։ Աւելին : Այսօր երբ զոյգ գաղությ-երր : Այգ լարմ֊ումյլ չունէր տա -
ԱաՀմ աններ ո լ բնգա րձա կմ ան Հարցբ Հ րապաբակ թնդացնէր Հայոց քաղաքական ազատութիւնը կաւի1\ յաջ անուան.ական եւ կուսակցական բնոյ -
դրուած է * եր բ մ ե՛նք Թուրքիա յ է ն Ա ե ւր ի դաշն ա– վհ-րա գտնելու Համար : թր զոր ասլա ստացաւ. Հետեւաբար Հայերս ան
Գձ՛ով խոստացուած մեր Հողերը կր սլաՀա՝1.Լենք * Այսօ^ո երբ յիսոլն՛ եւ եօթը տարին կլՀ լրացն՛է խտիր՝ ոգեւորուեցանք։ ՀքանրախոՀ ու Հեռատես
երբ Ա՛ ոսկռւա՚Լ ալ * դ կ;թ ատեՏն մբ մ ե ւլ ^ կուտաբ ,ա րւ կուռ կտղմ ակեր պո ւ թիա.ն ր , I՛ \ո յն Հա ր աղա - ազգայիններ սակայն Համամիտ չէին երբեք յա–
այն յ ո յ ս ր * որ պիտի լուծէ մեր դժբախտ Հարցը , ^տրլթեա*՝՝, ղղացրւմներուէէ ղոՀողոլթեան պատ — րուցուաօ֊ ազմոլկին .կարելի էր եւ սլէտք էր կազ
ճէ՚չդ ՚ " յ՛՛ օրերուն *Լ.հձ11նոկի պագ Լուր կբ լեցնէ ք ա ս ա * գ՛. տակից մեր ժողովուրդի դո յ ո ւթեան եւ մակերպել ներգաղթբ առս&ց Հապճեսլի՝, առա՛նց
մեր յոյ ս եր ո ւն՝ վրայ *պա չտպան կ ան գ՛՛ե լո ւթԼր ա ց ի ս/աՀպանմա֊՛. * վճռական ու կորովի՝ ի խ՛նդիր շեփորի եւ՝ մաւնաւանգ մեձ֊ փափկանկատոլ -
երկու պատմաբանիւ ե բո լ րրած ա-Նտրգար պաՀան — Հտյ ժողովուրդի ել Հա լր եՀ՛ իքք՛ կատարեալ ազա թեամբ խղճմտօրէ՛ն խուսափելով երկար տարիներ
՜ԼԷ ն եւ պնգ ելո վ որ կարս - Ար տաՀ ան եղած են տութեան գ իր աղա տ ա ղ Հք ակա\1՝ սլատգամը կր բերէ մեղ Հիւր կե կա լ ո զ <հ ողո վո ւրղսե րո մև գիլրաղգաօ՜
Վ ր ա ց ա կան Հ ո ղե յ. եւ պէտք է ան ոնք Վրա յտա նին Հայ բագմ\Ոլթիա5.նե բուն եւ Հ ա^ աղատ ո ւթեան իլ ո— արէհան ասլատո ւձո ւթիւեբլ վիրաւորելէ եւ, գ ե ռ ա–
ալ պատ կ–ա\ Լ՛ին ; րունկ Հաւատքով գրկաբաց կ* րնդուն՚ո ւէւ Հա յզան— ւելի մ եհ– չրշ\սՀայեցութեամբ, ազգովի\հ չնե տ–
Որ Կտրսբ եւ անոր Հիւս . մէկ գաւառը՝ Ար– գուած-^երէն : Տտս\ սւմեակէ տասնամեակ * սե - ուելով իյորՀրգային Արիութեան գիրկը եւ Դաշ
տաՀ ան , երբեք չեն եղած վրացական * ատոր վ* բ– քքէ ո այէ գնե ր կուդան ու էլ անց՛՝֊ իՂ - ել սակայն նո ր ա– նակիցներու միշԴլ լա ր ո ւահ՜ ՚> ւթեան մր Հաւանա–
կտյ է մեր ամբողԼ պատմութիւնք։ Ախուբեա\՚էն Հաս սերունդը վարարուն ղ ետ ի մբ Հոս ան քին պ Է ս կաՆութիւտնբ ա չքէ չկորսնցնելով :
մ ինչե լ ՃՏոր ո էս ել կուր էն մ ին չեւ \) րա ս էս տա ր ած կուգայ ու կբ մ իանւս ք ար գէն ղ. ծ ուա՛ծ աղատ ո լ -
ուած ա յ Գ &աՀաճ)գր* Վրացփներու վկայութեամբ թեաձ ճան տոլ ար Հքն՝ երէ կն ու այսօրբ ի բարու Բայց ո^՛վ կրնար խօսք Հասկցնել մեր նորե -
ալ բ1 ական սաՀ մ ա1բ Հ ամ տրուած է Հտ յաս տանի ձուլելու, կամքերը մեկտեղելու * եւ բոլոր ^ուժե– լուկ քաղաքագէտներո՛ւն , անփորձ ու անխոՀեմ
մ աթիլ պատ մ ակա\ն ամրոցներ * վանքեր ու ազգասէրներուն ել թթու կուսակցականներուն ,
ղեցէւներ սւնՀեբքելի ա պա ց ո լ ցնե ր\ն՝ են այգ շր՚Լա— որոնք կարՆես ա\՚1 սխալականութիւն ղգեցահ՜ ,
նի Հա յ կա կան ո ւթ ե ան ։ Ղ՝աբե ր առաԼ Կարո լց թ ա– տն տե սապէս իւեղդո լ ի ել քաղաքականապէս ալ \է– տիրաբար կր սլատգամէին֊ թէ յաղթական Ո՜ո^—•
գալ ո ր ո ւթէււն ր՝ կարսի Հայկական թադասոբոլ — ,՛ ե՚՜ցմէ կաթուած մնայ ; սիոյ կամքին ու զօրութեան .ոչի՛նչ կարող է,գէ՛^–
թիւն՛. էր՛– Ա/– տաՀ աւէն՝ անոնող կուր դետբ միշտ է-սկ ի^նչ կր կատարուի այսօր։ ՚րժբախտա֊– գնել՛. Ո՞վ կր յս՜՚ևդգևէր ամենագոյզն վերասլա -
ալ բ..՛. ՛ական՛ սաՀմանբ Հա՛մարուեր է Հայաստա՛նիբտր կը կրկ՚ոլի Հ ի՚~1– պատմութիւնը։ Այն քաղա - Հոլթեա\Լ ստուերն ա՛նգամ յայտնաբերել* իսկ՛*^
եւ Վրաս տանի միԼեւ։ ք– բ ո ղո ւթիւն ր ՚ ա յ ոպէ ս բ լ — քա կան ո ւթ էւ ւն ր ղո բ՝ տար ին Վիրացի մ են շեւիկնեըը «ազգատեացի եւ խաւարամիտ յետագիմ ականփ »
լալով Հանդերձ* Վիրացիք այսօր կարս ԱրտաՀտ— Հայաստան–^՛ Հանրապետութեան չՐլ\ա^՛՝ ին * ս&֊ոնց սլէտակր կրլ ստանար :
*նը կ*ոլղե\՛.՝ ել 1–\է՛ Լ՚ի՚ռ ս կէւ ում կուտայ ս$Լ ոն ց ։ յաԼո՛՛ր գն երբ՝ 1Լրտց,ի կոմ ունիս տն՛երն ալ * կբ շա (իամանակլՀ սակայն ու գէպքերը– եկաւն՝ ան՝, -
րունակեն նո յ\։.՛ գէ ծբ ։ Ջ բա լականա^՛, ալով ա յն Հ ո– գամ եւս փաստելոլ թէ Հայր, իբր ազգ, Հակա
Վիրացիք միշտ ալ աշխատեր են որ գոյութիւն ղերով* գոր յան։ էւ բա՜ւի լափշտակած են Լա յաս— ռակ իր պատկառելի Հնութեա՛ն , շատ Հեռու է
ունենա յ տկար* թ ո յ լ եւ անում Հայաստան մբ 1 տանէն, այսօր կ՛՛ուզ ւ՛– կարոն ու ԱրաաՀսւԱն ալ • տակաւին իր ան Հ ա ա ա կան աչքառու խելքին, վա
•ո րպէ սգի– կարենա՝՝–։ ի ր ե1– ց կամքբ պարտագրել ա — վաղ ր . աւե լէւ Հ ամ ա րձա կ - ա\ ոՆք պիտի պաՀ ան՝— յ ե լ քաղաքական Հա սոլնոլթ ի ւ ն ն ունենա լէ »
•նոր։ 1918 թոլէյնՏ , Հ աղիւ ի չէս ան ո ւթ ե ան գլուխ Լ ե՝. Աեւրի ղա Հնադրով մեզի տրուած Հողեր ալւէ/Լ Ը>1. կերայի՛ն ու բարոյական տեսակէտէն ան -
ըլ եւ չր–
անցած * 1Լրաց մենշելիկ պարագլուխները 1Լիշ^–7– "էի ու ընկեի եր , որոնք ՚/երԼին պատ ե– կախաբար իսկ , տ արվ.ա կանխ ո Հ ե մ ո ւթփլն
*3՝ո ւոան իա , \$ երե թե լի եւ ուրէւշներ , Հոտ/լմական րա զմէ՛ն ա լ՛, քան առա տօ ՚ է ն քամեցէՀն Հայ Ժողո– ՀաՀայեցոլթիւնբ կը պաՀանչ՝էթն որ փոքրի՛կ աղ–
Ոլ տնտեսական նկատս րով՝»* պաՀւս\՚Լեցիւ որ վոլբդի արիւն ր , ի վս աս Հա յաստանի պէ/տի Գ^ՐԸ՝ Հետեւաբար ել Հայերս, ամէն գնով չ\ա -
Վ^ր աստան ի մաս կաղմ են Աէսալքալակ * Լոուէւ եւ պաշտպանեՀւ 1Լրաստանէ՛ ՚1 ո ր ա\՚֊.՝ո ր անարդար պա— նայինք աղգովիԱ մէկ կամ միւս կողմը չանցնիլ Հ
Ղ^աղաէսֆ ւլ աւաո ի մէկ մ ասր ։ \յ լ անո՝1 ք էսօսքէն Հ անՓւ երբ : Ար գար ըլլալ"՛– Համար , ըսենք անմ իրապէս թէ
ւրործէւ աւ1 գ՜ելով * բաե-է ումով ալ ղ բաւեցին այղ Եկած է ա յ յեւս ժամանակը , ո ր գէ՛տն աւնք թէ լուըշ ազգայիններ փորձեցին Հակազդել Հալա -
շբՀաններ լէ մեղմէ ։ Հա լ – վրա ղ ական պատերազմը ուր ե՚եք կանաի..ած* ով Է մեր բարեկամը եւ ով սակշոոլթփ՚ւնը վե րա Հաստ ատե լ։ Սակայն , պա
րագաներու ձ–
Հ ե ա ե լան ք էր 1Լր աս տան ի Հողային ա-1 տ ր գ ա ո մեր թշւամին։ 1923 թութ՝. * Լոգանի դաչնագրի բերմամբ եւ «յառաիլի, մա կ ան » վար
պո–՛ •- ւսնԼնե ՛ ՛ ո լ ՛ , ու եթէ տ յգ պաՀա՝.Լւերբ կարե— չարաշուք օրերուն * Զ/՚չԷյ թաները * ի պաչտպա– կա գործակալներու Հա՛ն ահ գմ՜ոխային վայնա -
լի ՚ ղաւ էւ ժամանակին չավավ մբ սանձտՀա ւե լ , նո լ թ իս :.՝՝ Թուրքէ՛ ո յ եւ նաեւ . թաղելու Համար սունին պատճառ՛ով, անլյելի եղաւ բանականու -
ա յղ մե֊ք քյր պարտինք Հարււսաանի Հանրապե— Հայկական Հ ա V ց բ ^ ֊էվեՀա՛ ձնօրէ՝–՝^ մեզ առաԼար— իք եա՛ն ձայւն՚ր ;
տա՛՛՛սն կառավարութեան մղած կոկհ՚մ՚՚ե բ ո լ% ; եեցէւն Ա վւս–՝՝ւռքի սւնտու ^ * ա յ դաղ թականնե բու Աւելի ա ռ ա չ գացին մէկ օրէն միւսը դիւանա–
Րտյց ինչ ու երկրն մէԼ զ ո րծող \Դ ե V ե թ ե լ ինե– մէկ մասը փոխադրել ՛րո է պան՛ , Թերեքի ճ ա– գէտ ի փոխակերպուած կարգ մըլ ազգայիններ , ա–
րր ր սլա ֊֊ անԼ է քւն մ Լ ղմ է , ա ր տաստՀմ՛ան ի մէԼ աւ Հանգերը* փոխադրել Էէհո լոքես տան ոլ ^Րրի՚Բ՜ ռեւտրական, գորՆարանատէր, խմբագիր, բ^իչԿ.
ն՛ո յնը ե ւ աւ ե լի մ եծ չափերով կբ պաՀ անԼԷ բ Վբ– զիստ ան ։ Այսօր Զիչէրիննե ՚. ու յաԼորգ Վ^իշինսկի– ա. եկեղեցական , որո՛նք քայքայման կա՛ն խամը -
էէ -
բտց գ ի ւա՚՚ւ ա գ ի տ ո ւթ է՛ ւձն՝ ր ; Ըմ ո ո անք , ո ր Փար ն երր , ՛ն ո յն վեՀաՀ՝֊ ձնո ւթեամբ կար մն ու Աբտա ֊ * ւո ահ ո ւահ դիւային ծրագրի մը անգիտակից գոր -
ղէ։ . Սաղարութեան ՆԼեՀամողովին Ղերկայացոլ - Հ ա՝ բ կուտսւն *Լբաստան ին * Վ/^ՂԼ1 անշուշտ ^ հ իք՛երը դարձած, Մփացեալ ՆաՀանգ\ևերու սիր -
ոո՚Հ I բ քաշադրեէով 1Լէ։ասաա՝նԷւ պատ\ուիրտկոլ— դարձեալ /.՚ Հ տ չի ւ մեղի* Ո Լ – Ո 1 ՚ Լ Հողեր ալ տալու տը կազմող Նիւ Նորքի մէլ՝ «ՀամաշխարՀայթ
թէ ւ՛Հ՛բ Աեէ Նովի վրայ իր Հողայի\1 սլտՀանԼներբ ատԿո ր եւ ուր. իչներուն Հ Հայկական Գոնկրէս, շռնդալից անունով կատա
կր * ա շ ցձ Լ ր մԷ/՝ Լ չեւ Բիզ Է եւ աւելի Հ եռու$ եր ր * քԱ որՀ ր գ ա յ ի՝. Մ է։ ութ եան մ ԷԼ Հա յ ւս ս սւ ուն կերգութիւնը խաղացին, առանց նախատեսելու ՝
թէ իրենց ձման քայ -
ան կ^ուգէր՝ ՂաԼւ. լԼաւյ,ք.՚ււ։ոան լ։ , թորթհւմր* Օ լ— էսո՛ թ ղալա** կ է . որ միչա պիտի շաՀագո բծտո ւ ի * եւ իրենց Հարեւաններուն
թի՛՛ • Ա՛ ա 1ւՀա֊ բ , Աէսաչքա լակր * ամ բողԼ Լոռին առան ց օր մբ>. այ արգտ ո վ ա րձտտ ր ութ է ւ ն ստա լերր ողբերղական Հետեւանքներ կրնայի՛ն ՚ունե -
եւ ^ֆՀաղաէս^ւ շրԼանի մէկ կարեւոր մասը՛. ^Լրո՚քքիք նալու։ Վիշէ՚նս կյ՝ եւ ս՝ կ1. նե՛– պիտի չլսելն երբ ն ալ յ
իր \՛ ց ա յս ծ րաղ րով կ բ կամ ենա յի\Ն ո ո Հա յաս– եւէ տառապած ու պա յ քարած Հ ա յ ժողովո լբգի Ջ ենք կրնար լռութեան տալ արտասաՀ մ աՀն
տան հ ԷՔ չունենա յ Ա եւ \Դ ովի 1 է ր ա յ 1 ո՚ Ր"(Հսգէ ձա յն ը ;
մնացողներուն ողբալի վիճակը։ Նախ ել առաԼ,
Fonds A.R.A.M
վիշիԱսկի կաէսԱ ու աաառաԱը ՛հաչ Ծա կ ցու թիւ Օը կատարեալ ու պայծառ իբ ազատագրական
Հայոց տա// խպէէհԱ հ
՛նպատակով , կատարեալ ,ի\չւ անձնաւորութեամբ ,
Վյ աւատ Ախ կուտայ... կատաբ եւս լ իր մաքի եւ բազուկի վճո ական ո լ -
թյեամր՝ Գաշնակցրլթիւձր իր Հասուն աարիքթն
ԺԱԱԱՆԱԿ է ԲՐ ԳԻՏՆԱՆ* թէ մէԼն է ։ ք)ւ իր ամրողԼական ուժով կաղմակեր -֊
Ո՛ՒՐ ԵՆ՚Բ
ԿԱՆԳՆԱԾ Երբ ամէն տար ի Հայ իր իսւասարգութիւֆ բ պութիւնշ ինքգի՚ձքԼՀ նուիրաբեբած է Հայ ժողո -
խանգավառ փառաբանութիւնը կ^րեէ մեր Հեբո - վուրդին որպէս տ՚՚որ ֆէտային * ու կր մնայ ա–
սական անցեալին եւ իւ քն ա բե ր կբ կրկնէ իր Հա - նոր արթուն պաՀ ակր , առանց սակարկս ւթեան
Պ ՛ո ս թոնի <Հ,Հա յր ենիք^ր ա յս խ ո ր ա գ ր ո վ խրմ - ւաքա կան ուխտ բ՝ Հ ա լա տ ա բ ի մ մն ա լո լ Հտյ մո -
բագրականի մբ մէԼ կբ գ բ է • զովուրդի աղատաւլր ակտ\ս՝ շա ր մ ո ւմին՛ * ս ո վ ո ր ա - \.ստելու կեանքի ել մաՀուան Հետ* միայն թէ Հաւ
Ասկէ մօտ երկու, տարի առաԼ էր , ո՛ր Վրացի կան տօնա կատար ո լ թ ի ւ ւ մր չէ ոբ կը կատարէ , ժողովուրդը պաՀԷ իր յաւիտենական գոյութիլ -
երկու, պատմաբսՀ~նեը յայտարարեցին որ կարսն, ծ ի սական պա րտլսւոր ութ՛է ւ ն մը չէ որ կվարտա - նը.* ապրի ազատ ու ա՛հ կա էս եւ անոր կամքբ բռ
ո լ ԱբտաՀանը * ո \ է լ ա լ Ո է լ \ վրացական Հոգեր՝ սլէտք է յայտէ * այէ \Է՝Ր արեաւն ձայնն է որ կր Հնչեցնէ - նութեան ամէն կապանքէ ազատ րլլայ ։
Վ ր ա ս տ ա ն ին սլա տ կա<<- ին ։ Ահ ո՛ք 1Լ ոլղէին ուրիշ էւ ո I ՚. ե բքին ապրումներ ն է որ կր պատգամ է: Հա յ ժողովո ւրդր Հաւաքական մ տածումներ
կազմած Վրա յ –
Հ "գեր աչ յ որոնք եր բեք մ աս չեն եւ ապր ոլմ՚Լ եր ունի * խո րունկ եւ խորՀ բգապաշտ
տանձէս , այէ Գարէ*\Ր է է *ԼռՐ ճան չցուած են. Հա յ – Ղ՚աչնակցութեան ծ1 ու՛ գն ու կազմ ա կեր պո լ – ողի մբ ունի * շատ անգամ չըմբոն ո ւ ած * շատ ան֊
կական Հ ոգեր ։ է* բ օր ին Հայկ» Ղ՝ատի Տանձւ ա– մը տեղի կ՛՝՝ ունեւ ար Հ ոգեկան եռ ու եփի մ ԷԼ ել գամ ար Համ ւս ր Հ ուած * բայց ա յ դ խորունկ Հողե–
իւումբբ Հ\լի–– նորք Թայմղթի միԼոցալ իր գայր ո յ – առաԼին տտրիէն * ն ո յ ն իսկ առաԼիվ օրերէն ս կբ - կտ՛և աշԷսարՀ էւքեւ մ ԷԼ Հալ ժ ո ղուի ուրդն, էւ ր աղա ֊
է) բ յա յտ\Լ եց ա յ ս ա նա ր գ ա ր պաՀանԼի մ ասին ՝. սած * Ղ՝ տ շն ա կցո ւթ ի ւ ն բ շե չտուած Գ՛իմ ա գ ծ ե բ ո վ տ ո լ թ ե ան\ եւ անկախ Հա յրենիքին կը ձդտի ել
ԱյնուՀետել քանիցս ռուսական մամուլի եւ ձայ— մարտական էր* ազատատենչ ու յանդուգն՛* անձ ա յգ ժողով ուրդը իր եր ե ւա կա յ ո ւթեան մԷԼ էյ բ
֊֊.ա ս լի ի լուի վրա յ եգա\ն ակնարկներ * որ Թո ւրքիան նուրաց եւ ւլոՀ ա բե ր ո ղ : Այ ս կազմ ա կեր պո ւած ասպետներն ունի* իր Հ ի ն սպարապետներն ՛ունի,
սլէաք է գարունէ կարս Արա ա Հ ան ր է բա յց ա յ ս ակ մարտիկը Հեռաւոր գա.երէ<Լ՝ մինչել մեր °Ր^*Հէք^ է ր Հր ա շւսգո րծ ս ո ւր բե րն ուԱ ասո լ1ւ ց ի՚իալիթնե րն
նարկն եր ուն մ ԷԼ խօսք չեգալ որ անոնք ար ո ւե — Հայող Հո ր էյւլ ոնին վր ա ք վւա յլատակոգ դէ ւց ազն ե - ունի ։ \թեզ օր երուն դժուարին՛ օրերո՛ւն * ճակա -
Լ՚՚ւ է\ին Վրասաանին ։ ՎիշիԼոկի Ա էացեալ Աղդե– բոլ ոսկո ք.՛ երէն Հասակ առած ել անուն ց արիւնէն տաղ բտկան օրերուն . Հայ ժ ո ղո վո ւր։ դի ալեկոծ
բու ՝ք՝ աղա քակածն Տ անձնախումբին, առաԼ ՀՈԿ~ շազաէսուած ասպետը կբ ներկալաս՚-ար ծնած օրէն որ ՛ո իհ ո լ մտքին մէԼ այդ Հրաշագործ ասպետ բ
տեմբեր 24/5*1 արտասանած իր ճառին մ ԷԼ էակ* եւ Հրեղէն վազքով մր կր նետոլէր Հայո՝° 1լ անցնի իր Հրեղէն ձփով^ որ Հարազատ է իրեն ՝.
» որ ո ւն ազատագրութեան ճա֊ապաբՀին վրա յ • որ չի դաւաճաներ իրեն, որ իր կեսՔքբ ՀրդեՀի
ամ րո ՚էԼո ւթ ի ւ\Լ ր կբ ցաւինք որ իր օր ին չկրցանք Ո՛֊ աոս-Լքէն՝ օրէ*յ. Հտյոլթիլնբ էսանգաւէառ մ ԷԼ կր նետէ այգ տագնտւղաՀաբ ժողովուրդին
ունենալ ւս չքէ առաԼ* պարդ ու որոշ յայտարա Հ բճոլա՝.՝ քով գար երէն եկող Հայ ոգիին ձա յնյք կր Համար յ
րած է ոբ Կարս ու ԱրտաՀանբ վր ա ց ա կսՀ &1 Հոգեր լսէր ՛ւ՛ա շն տ կզ ո ւթեա\ն՛ առաԼին կոչէն* որ Համա ՎստաՀ եղէք. Հազար երդում կլինեմ ձեղի .
են եւ ա\՝եոնք պատ կանելո լ են Վբաստանփ՚ն ; դրումն էր Հտ ւ մոգով ուրդի կամ քքւն ^ Կ^ ՚ " Ր՚ա.Ր՝ վստաՀ եղէք որ այդ ասպետին անունբ եթէ Հար–
Վ֊ի շի՛ սկի է տ յ ս յայտարարութիւն ր ա յնքսԽ ներարկում մը՝։, էր Հայ բա ղու կին ո՛ւ մտքին՝ ա- ցնէք* Հայ ժողովուրդը դաժան օրերուն * ձեզի
պիտփ պատասխանէ ԴԱՇՆԱԿ–
ծսւււրակշիւլ Է* որ ան չի կրնար խորունկ յուսա - զատ֊ո ւթեա՚ւխաբ ո յ կնե ր ր վառելու եւ մ ե րղ եա՛ն ա— Ա^ՈՐ ԱՆՈՒՆԸ
բե կում եւ Հ իա սթափ ո լթէււն առաԼ չբերել Ր"է"Ր ա ւս ր ա ծ մ ո զո վու բդի վեր ածն ունդը դա՛րբնելու ՑՈԻԹԻԻՆ է։
անոնց մ ԷԼ * որ ոնք վե րԼի\ն՛ տ արփն ե ր ո ւ ն իրեԼց Համար : ՍԱՍ ՈՒՆԻ
աչքեր ր Ա ո ս կո ւա յառած՝ առաւելապէս աԱ կէ կբ Անտէր ժողովուրդի մր* րռն ապ ետո ւթիւնն ե–
սպասէ էյն– մեր Հարցի լուծումը : Ա՝ եր անկաէսոլ– րուն լ–ուծէւ\ն՝ տակ տնքաղող ազգի մբ Հաբաղտտ
թիւնբ խտ.բտակելէ– Հայրենիքր գրաւելէ յետոյ* զաւակին առնական ո լ կ ո ր ովփ ձա յնն էր ՛որ կբ
Մ ոսկուա1 ոչ միայ\Լ չլուծեց ԹրքաՀայ Հարցը * ոք Հնչէր քաղաքւերէն մինչեւ Հեռաւոր Հովիտն՚երր *
միայն պտղունց՝ մբ Հոգ չաւելցուց այսօբուա^ն եւ լուսի ճրագը կբ վառէր մոխրացած սրտեր-ոլն
սաՀմաններ ով Հայաստան ի վր այ * այէեւ ան մէԼ։ Ահ ծանօթ նոո Հա գբ կ^անց\հ՝էր Հայոց աչ— հյւկու. տա–•յ։ի առա9 , երբ Սովետական
չէոլ–օեց Հայաստանի ներքին սաՀ մածն՛եր ո լ Հար— էււսւ ււ Հ է\ ել գետ՝՛՚ ատա V ածՀ ա բութիւնը զայն կ^ըն— ն էն Հ ասա լ ղանգուաձայէն \եերգաղթր
խելացնոր
ցբ Ախալքալակ * Ախլցխա , Բորչալոլ * կամ գունէ ր ոյւպէս ի ւ. Հա ր աղատ ղին ոլորը՝ ^ ասպետ ը 1 արտօնող սքաչտօԱական Հեռագիրը,
\ ւ ա էսվ։՝Լե լան * ՛Լ ա ր սւ բ ա ւլ եւայլն , որոնք Հա մյե,կա– ի չէսան ը , Հ ի).. \հ\չ խանական՛ ո ս կոր էն ու ա րիւն էն ի,ա1գավաոու.թիւն մր Համակեց Հայութիւնն աո
կա\՚<; Հոգեր
դրացիներուն ԼՀլ\լ\աբով՝ կբ պատկանին այսօր ուղիղ գ ծ ո վ էւրեն Հասած * որ ու Հա լեո\1՝եբ ր կբ Հասարակ ու յատկապէս Աուրէոյ ել. Լիբանանփ
Հայաստանի
։ Աւելին : Այսօր երբ զոյգ գաղությ-երր : Այգ լարմ֊ումյլ չունէր տա -
ԱաՀմ աններ ո լ բնգա րձա կմ ան Հարցբ Հ րապաբակ թնդացնէր Հայոց քաղաքական ազատութիւնը կաւի1\ յաջ անուան.ական եւ կուսակցական բնոյ -
դրուած է * եր բ մ ե՛նք Թուրքիա յ է ն Ա ե ւր ի դաշն ա– վհ-րա գտնելու Համար : թր զոր ասլա ստացաւ. Հետեւաբար Հայերս ան
Գձ՛ով խոստացուած մեր Հողերը կր սլաՀա՝1.Լենք * Այսօ^ո երբ յիսոլն՛ եւ եօթը տարին կլՀ լրացն՛է խտիր՝ ոգեւորուեցանք։ ՀքանրախոՀ ու Հեռատես
երբ Ա՛ ոսկռւա՚Լ ալ * դ կ;թ ատեՏն մբ մ ե ւլ ^ կուտաբ ,ա րւ կուռ կտղմ ակեր պո ւ թիա.ն ր , I՛ \ո յն Հա ր աղա - ազգայիններ սակայն Համամիտ չէին երբեք յա–
այն յ ո յ ս ր * որ պիտի լուծէ մեր դժբախտ Հարցը , ^տրլթեա*՝՝, ղղացրւմներուէէ ղոՀողոլթեան պատ — րուցուաօ֊ ազմոլկին .կարելի էր եւ սլէտք էր կազ
ճէ՚չդ ՚ " յ՛՛ օրերուն *Լ.հձ11նոկի պագ Լուր կբ լեցնէ ք ա ս ա * գ՛. տակից մեր ժողովուրդի դո յ ո ւթեան եւ մակերպել ներգաղթբ առս&ց Հապճեսլի՝, առա՛նց
մեր յոյ ս եր ո ւն՝ վրայ *պա չտպան կ ան գ՛՛ե լո ւթԼր ա ց ի ս/աՀպանմա֊՛. * վճռական ու կորովի՝ ի խ՛նդիր շեփորի եւ՝ մաւնաւանգ մեձ֊ փափկանկատոլ -
երկու պատմաբանիւ ե բո լ րրած ա-Նտրգար պաՀան — Հտյ ժողովուրդի ել Հա լր եՀ՛ իքք՛ կատարեալ ազա թեամբ խղճմտօրէ՛ն խուսափելով երկար տարիներ
՜ԼԷ ն եւ պնգ ելո վ որ կարս - Ար տաՀ ան եղած են տութեան գ իր աղա տ ա ղ Հք ակա\1՝ սլատգամը կր բերէ մեղ Հիւր կե կա լ ո զ <հ ողո վո ւրղսե րո մև գիլրաղգաօ՜
Վ ր ա ց ա կան Հ ո ղե յ. եւ պէտք է ան ոնք Վրա յտա նին Հայ բագմ\Ոլթիա5.նե բուն եւ Հ ա^ աղատ ո ւթեան իլ ո— արէհան ասլատո ւձո ւթիւեբլ վիրաւորելէ եւ, գ ե ռ ա–
ալ պատ կ–ա\ Լ՛ին ; րունկ Հաւատքով գրկաբաց կ* րնդուն՚ո ւէւ Հա յզան— ւելի մ եհ– չրշ\սՀայեցութեամբ, ազգովի\հ չնե տ–
Որ Կտրսբ եւ անոր Հիւս . մէկ գաւառը՝ Ար– գուած-^երէն : Տտս\ սւմեակէ տասնամեակ * սե - ուելով իյորՀրգային Արիութեան գիրկը եւ Դաշ
տաՀ ան , երբեք չեն եղած վրացական * ատոր վ* բ– քքէ ո այէ գնե ր կուդան ու էլ անց՛՝֊ իՂ - ել սակայն նո ր ա– նակիցներու միշԴլ լա ր ո ւահ՜ ՚> ւթեան մր Հաւանա–
կտյ է մեր ամբողԼ պատմութիւնք։ Ախուբեա\՚էն Հաս սերունդը վարարուն ղ ետ ի մբ Հոս ան քին պ Է ս կաՆութիւտնբ ա չքէ չկորսնցնելով :
մ ինչե լ ՃՏոր ո էս ել կուր էն մ ին չեւ \) րա ս էս տա ր ած կուգայ ու կբ մ իանւս ք ար գէն ղ. ծ ուա՛ծ աղատ ո լ -
ուած ա յ Գ &աՀաճ)գր* Վրացփներու վկայութեամբ թեաձ ճան տոլ ար Հքն՝ երէ կն ու այսօրբ ի բարու Բայց ո^՛վ կրնար խօսք Հասկցնել մեր նորե -
ալ բ1 ական սաՀ մ ա1բ Հ ամ տրուած է Հտ յաս տանի ձուլելու, կամքերը մեկտեղելու * եւ բոլոր ^ուժե– լուկ քաղաքագէտներո՛ւն , անփորձ ու անխոՀեմ
մ աթիլ պատ մ ակա\ն ամրոցներ * վանքեր ու ազգասէրներուն ել թթու կուսակցականներուն ,
ղեցէւներ սւնՀեբքելի ա պա ց ո լ ցնե ր\ն՝ են այգ շր՚Լա— որոնք կարՆես ա\՚1 սխալականութիւն ղգեցահ՜ ,
նի Հա յ կա կան ո ւթ ե ան ։ Ղ՝աբե ր առաԼ Կարո լց թ ա– տն տե սապէս իւեղդո լ ի ել քաղաքականապէս ալ \է– տիրաբար կր սլատգամէին֊ թէ յաղթական Ո՜ո^—•
գալ ո ր ո ւթէււն ր՝ կարսի Հայկական թադասոբոլ — ,՛ ե՚՜ցմէ կաթուած մնայ ; սիոյ կամքին ու զօրութեան .ոչի՛նչ կարող է,գէ՛^–
թիւն՛. էր՛– Ա/– տաՀ աւէն՝ անոնող կուր դետբ միշտ է-սկ ի^նչ կր կատարուի այսօր։ ՚րժբախտա֊– գնել՛. Ո՞վ կր յս՜՚ևդգևէր ամենագոյզն վերասլա -
ալ բ..՛. ՛ական՛ սաՀմանբ Հա՛մարուեր է Հայաստա՛նիբտր կը կրկ՚ոլի Հ ի՚~1– պատմութիւնը։ Այն քաղա - Հոլթեա\Լ ստուերն ա՛նգամ յայտնաբերել* իսկ՛*^
եւ Վրաս տանի միԼեւ։ ք– բ ո ղո ւթիւն ր ՚ ա յ ոպէ ս բ լ — քա կան ո ւթ էւ ւն ր ղո բ՝ տար ին Վիրացի մ են շեւիկնեըը «ազգատեացի եւ խաւարամիտ յետագիմ ականփ »
լալով Հանդերձ* Վիրացիք այսօր կարս ԱրտաՀտ— Հայաստան–^՛ Հանրապետութեան չՐլ\ա^՛՝ ին * ս&֊ոնց սլէտակր կրլ ստանար :
*նը կ*ոլղե\՛.՝ ել 1–\է՛ Լ՚ի՚ռ ս կէւ ում կուտայ ս$Լ ոն ց ։ յաԼո՛՛ր գն երբ՝ 1Լրտց,ի կոմ ունիս տն՛երն ալ * կբ շա (իամանակլՀ սակայն ու գէպքերը– եկաւն՝ ան՝, -
րունակեն նո յ\։.՛ գէ ծբ ։ Ջ բա լականա^՛, ալով ա յն Հ ո– գամ եւս փաստելոլ թէ Հայր, իբր ազգ, Հակա
Վիրացիք միշտ ալ աշխատեր են որ գոյութիւն ղերով* գոր յան։ էւ բա՜ւի լափշտակած են Լա յաս— ռակ իր պատկառելի Հնութեա՛ն , շատ Հեռու է
ունենա յ տկար* թ ո յ լ եւ անում Հայաստան մբ 1 տանէն, այսօր կ՛՛ուզ ւ՛– կարոն ու ԱրաաՀսւԱն ալ • տակաւին իր ան Հ ա ա ա կան աչքառու խելքին, վա
•ո րպէ սգի– կարենա՝՝–։ ի ր ե1– ց կամքբ պարտագրել ա — վաղ ր . աւե լէւ Հ ամ ա րձա կ - ա\ ոՆք պիտի պաՀ ան՝— յ ե լ քաղաքական Հա սոլնոլթ ի ւ ն ն ունենա լէ »
•նոր։ 1918 թոլէյնՏ , Հ աղիւ ի չէս ան ո ւթ ե ան գլուխ Լ ե՝. Աեւրի ղա Հնադրով մեզի տրուած Հողեր ալւէ/Լ Ը>1. կերայի՛ն ու բարոյական տեսակէտէն ան -
ըլ եւ չր–
անցած * 1Լրաց մենշելիկ պարագլուխները 1Լիշ^–7– "էի ու ընկեի եր , որոնք ՚/երԼին պատ ե– կախաբար իսկ , տ արվ.ա կանխ ո Հ ե մ ո ւթփլն
*3՝ո ւոան իա , \$ երե թե լի եւ ուրէւշներ , Հոտ/լմական րա զմէ՛ն ա լ՛, քան առա տօ ՚ է ն քամեցէՀն Հայ Ժողո– ՀաՀայեցոլթիւնբ կը պաՀանչ՝էթն որ փոքրի՛կ աղ–
Ոլ տնտեսական նկատս րով՝»* պաՀւս\՚Լեցիւ որ վոլբդի արիւն ր , ի վս աս Հա յաստանի պէ/տի Գ^ՐԸ՝ Հետեւաբար ել Հայերս, ամէն գնով չ\ա -
Վ^ր աստան ի մաս կաղմ են Աէսալքալակ * Լոուէւ եւ պաշտպանեՀւ 1Լրաստանէ՛ ՚1 ո ր ա\՚֊.՝ո ր անարդար պա— նայինք աղգովիԱ մէկ կամ միւս կողմը չանցնիլ Հ
Ղ^աղաէսֆ ւլ աւաո ի մէկ մ ասր ։ \յ լ անո՝1 ք էսօսքէն Հ անՓւ երբ : Ար գար ըլլալ"՛– Համար , ըսենք անմ իրապէս թէ
ւրործէւ աւ1 գ՜ելով * բաե-է ումով ալ ղ բաւեցին այղ Եկած է ա յ յեւս ժամանակը , ո ր գէ՛տն աւնք թէ լուըշ ազգայիններ փորձեցին Հակազդել Հալա -
շբՀաններ լէ մեղմէ ։ Հա լ – վրա ղ ական պատերազմը ուր ե՚եք կանաի..ած* ով Է մեր բարեկամը եւ ով սակշոոլթփ՚ւնը վե րա Հաստ ատե լ։ Սակայն , պա
րագաներու ձ–
Հ ե ա ե լան ք էր 1Լր աս տան ի Հողային ա-1 տ ր գ ա ո մեր թշւամին։ 1923 թութ՝. * Լոգանի դաչնագրի բերմամբ եւ «յառաիլի, մա կ ան » վար
պո–՛ •- ւսնԼնե ՛ ՛ ո լ ՛ , ու եթէ տ յգ պաՀա՝.Լւերբ կարե— չարաշուք օրերուն * Զ/՚չԷյ թաները * ի պաչտպա– կա գործակալներու Հա՛ն ահ գմ՜ոխային վայնա -
լի ՚ ղաւ էւ ժամանակին չավավ մբ սանձտՀա ւե լ , նո լ թ իս :.՝՝ Թուրքէ՛ ո յ եւ նաեւ . թաղելու Համար սունին պատճառ՛ով, անլյելի եղաւ բանականու -
ա յղ մե֊ք քյր պարտինք Հարււսաանի Հանրապե— Հայկական Հ ա V ց բ ^ ֊էվեՀա՛ ձնօրէ՝–՝^ մեզ առաԼար— իք եա՛ն ձայւն՚ր ;
տա՛՛՛սն կառավարութեան մղած կոկհ՚մ՚՚ե բ ո լ% ; եեցէւն Ա վւս–՝՝ւռքի սւնտու ^ * ա յ դաղ թականնե բու Աւելի ա ռ ա չ գացին մէկ օրէն միւսը դիւանա–
Րտյց ինչ ու երկրն մէԼ զ ո րծող \Դ ե V ե թ ե լ ինե– մէկ մասը փոխադրել ՛րո է պան՛ , Թերեքի ճ ա– գէտ ի փոխակերպուած կարգ մըլ ազգայիններ , ա–
րր ր սլա ֊֊ անԼ է քւն մ Լ ղմ է , ա ր տաստՀմ՛ան ի մէԼ աւ Հանգերը* փոխադրել Էէհո լոքես տան ոլ ^Րրի՚Բ՜ ռեւտրական, գորՆարանատէր, խմբագիր, բ^իչԿ.
ն՛ո յնը ե ւ աւ ե լի մ եծ չափերով կբ պաՀ անԼԷ բ Վբ– զիստ ան ։ Այսօր Զիչէրիննե ՚. ու յաԼորգ Վ^իշինսկի– ա. եկեղեցական , որո՛նք քայքայման կա՛ն խամը -
էէ -
բտց գ ի ւա՚՚ւ ա գ ի տ ո ւթ է՛ ւձն՝ ր ; Ըմ ո ո անք , ո ր Փար ն երր , ՛ն ո յն վեՀաՀ՝֊ ձնո ւթեամբ կար մն ու Աբտա ֊ * ւո ահ ո ւահ դիւային ծրագրի մը անգիտակից գոր -
ղէ։ . Սաղարութեան ՆԼեՀամողովին Ղերկայացոլ - Հ ա՝ բ կուտսւն *Լբաստան ին * Վ/^ՂԼ1 անշուշտ ^ հ իք՛երը դարձած, Մփացեալ ՆաՀանգ\ևերու սիր -
ոո՚Հ I բ քաշադրեէով 1Լէ։ասաա՝նԷւ պատ\ուիրտկոլ— դարձեալ /.՚ Հ տ չի ւ մեղի* Ո Լ – Ո 1 ՚ Լ Հողեր ալ տալու տը կազմող Նիւ Նորքի մէլ՝ «ՀամաշխարՀայթ
թէ ւ՛Հ՛բ Աեէ Նովի վրայ իր Հողայի\1 սլտՀանԼներբ ատԿո ր եւ ուր. իչներուն Հ Հայկական Գոնկրէս, շռնդալից անունով կատա
կր * ա շ ցձ Լ ր մԷ/՝ Լ չեւ Բիզ Է եւ աւելի Հ եռու$ եր ր * քԱ որՀ ր գ ա յ ի՝. Մ է։ ութ եան մ ԷԼ Հա յ ւս ս սւ ուն կերգութիւնը խաղացին, առանց նախատեսելու ՝
թէ իրենց ձման քայ -
ան կ^ուգէր՝ ՂաԼւ. լԼաւյ,ք.՚ււ։ոան լ։ , թորթհւմր* Օ լ— էսո՛ թ ղալա** կ է . որ միչա պիտի շաՀագո բծտո ւ ի * եւ իրենց Հարեւաններուն
թի՛՛ • Ա՛ ա 1ւՀա֊ բ , Աէսաչքա լակր * ամ բողԼ Լոռին առան ց օր մբ>. այ արգտ ո վ ա րձտտ ր ութ է ւ ն ստա լերր ողբերղական Հետեւանքներ կրնայի՛ն ՚ունե -
եւ ^ֆՀաղաէս^ւ շրԼանի մէկ կարեւոր մասը՛. ^Լրո՚քքիք նալու։ Վիշէ՚նս կյ՝ եւ ս՝ կ1. նե՛– պիտի չլսելն երբ ն ալ յ
իր \՛ ց ա յս ծ րաղ րով կ բ կամ ենա յի\Ն ո ո Հա յաս– եւէ տառապած ու պա յ քարած Հ ա յ ժողովո լբգի Ջ ենք կրնար լռութեան տալ արտասաՀ մ աՀն
տան հ ԷՔ չունենա յ Ա եւ \Դ ովի 1 է ր ա յ 1 ո՚ Ր"(Հսգէ ձա յն ը ;
մնացողներուն ողբալի վիճակը։ Նախ ել առաԼ,
Fonds A.R.A.M