Page 186 - ARM_19-1947_04
P. 186
ծ-ութեն՚է զուրկ մեր անցեալն ու ներկած, կոլյոան
ԵՐԲ էէՈԲե ԱՆԳԱՄ ՆԱմՀԿ ԱՌ ժ. Մ Ի Ա Ա - Բ Ե Ա Ն մասնակի մեծութիւներ իրենց մանրամասնով
^մ ( ո / յ
թեանց մէի Ա ր ա ա շ է ս մ ^ ՏիգրանՀ
ԲԱՑԱՒ ԲԵՐԱՆ Նէ չկրցաւ Ս՝ի1երկրականէն ղոլր» ձեաել գոռոզ
Սիրելի ժ– ու իրենք զիրենք քաղաքակրթուած կարծող Հռո.
ԱռաԼին^ խմբագրական՛ով մբ տեսողս ւթեան մաեցիները,աէաքէՐչանար ^ռլալել գոնէ
Զ– անճշգոլիմիւն մր կր վերադրէիք ինծի , երկրորդով աարթեււ՚երուն որձը , որաէսզի Հ*Հ*՚է–*ա
է որ կբ 1/"Կէք՚՛
մբ ^ աւելի Հասոլն՛, ձեր ծուռերն 1ի ա Փրկովթ մերթ Արեւելք եւ մերթ Աբե^
ե լ ես պիտի գոՀա–
«Ջէքն չէին, վասն չէին յաշտ առնէր֊» , կր Պիա՝ի վւակոլէբ այստեղ վէճբ \,արղունիին , զձ՚ւա– մուտք գառնալէ) ելոլրիչնեը, մինչեւ մեր առիւծ
գարոսն՛ (Եզծ քէշին
գրէր անմահ Եղնիկը , & • նայի նամակովս ղոր ուղղեցի Հայգուկներ՚ը։ Հրաշքներ Հոս ու հոն, Կփլիկիոյ
Պարսից , է ) ։ Հատելի իբրեւ գրող, քննադատ՛ել մարգ, եթէ Անկախութիւնը, ԱէյթուՀը , \կ–^աև՚, Սարդարա
•Լեկռ քսել, դառնայ , սել. դառն՛այ , դե ւ գառ– չձգէիք բաց մ բ ։ Կբ բաժնէք Հիմա ձէԳ"Ք^^Բ^ ՚ պատդ– •• վատնուած անսահման ճիգեր, արիւն .
՛նայ, չե՜մ կրնար դիմանալ Եվ1՛լկի այս սքա՚՚չելի ին-չպէս որ պ է ա ք էր րԱել, եւ կ^բնգունիք թէ ա– ներ, յոյսեր ո լ երազներ, որոնց քառորդով մի.
պար բեր ութի ւձԼրւ պաՀ մր ծամելու փորձութեան , նոնց մ էկ մ աս բ ներկա յա ցն\ո ոնե բ բ տկար ու սաՀ– այն, շնորհիւ իրենց աշխարհագրական դիրքին,
Արտ ամ ետ ի ան ո լշաՀ ո ա խնձոր մր կրծ՚ե լու ձեւով , մ անափակ ուղեղով ե լ քաԼութենէ զուրկ էակներ մեծութեան հասած են արեւելեան ոլ արեւմտեան
- Հ՝ոռ գս ՝ եթէ դրարարր քե ր ո ւրտ ո ւք կր պատճա չեն^։ Այսպէս , կան\ լալ ու գէշ չէղոքև՚եր ; Պիա՛ի ր– ազգեր : Ազգայի՛ն ա մ " ^ Ր "Դե » անսսլառ ու աւելէ
ռէ Միբգա Լեւին : սեմ քիչ վեբԼբ կան՛ լալ ու գէշ Հայեր միայն , ք լ ֊ կատաղի՝ արնոա, փոթորկոտ, գարեր՛ն ի վեր, ո.
Կ ո գրառի մ եծանու1ն՛ - վարդապետ ր միտքէն լա յ կուսակցութեան մ ԷԼ , րլլայ անկէ դուքս ։ րոնց ընթացքին մեռան բազմաթիւ վիթխարի ու
էլանցբնէ^ ր՛ արդեօք , որ , օր մր , իր դիալեկտի թայց , ճանչնալով Հանդերձ այս է՛" է՛՛ր \\՝ * կբ Հար վայրագ կայսրութիւներդ Անխ՚ոնչ պայքար մը՝
կա լով պիտի պատկերազարդէ ի ա^էհօա&Ո1Շ կո / - ցնէ քթէ իԱ՝չո՚°ւ ինծի պէս 1էգոքԱերբ չեն մասն՛ակ չտես՛նուած ոչ մէկ աղդի ազատագրութեան պատ.
ուած՝ Հիւանդութեան տեսութիւնք : ցիր պայքարին , ինչ որ յիշեցնել կուտայ ին՛ծի ձեր մութեան մ է լ : Պէաք է ծնի՛ն՛ք :
Փրոֆ * էր & է ս թ Տ ի ւ ֊ վ ՚ ր է ի ա յ ս Հ ի լանդո լ թ ի լն ր •նախկին դատապարտ ո ւթի ւն\բ աշտ արտկի մա բ– Հայ՛ը երկմիտ է ու ի՛ք նպատակս չէ ՛ուրեմն
կարելի է սաՀմ ան ե լ քանի մր բառով* ՀձԱխտաբա– դուձՆ Հանդէպ : Կբ պատասխանեմ ւ չնշել այգ երկմտութիւնը : ժամանակին, կային
ն ա կաւ* ձգտում , առաւել կամ Լ՛ո լա գ չա փո վ գի– պարթեւասէր ել՛ Հռոմի խենթ կուսակցոլթիմն.
տակռակ ա\՚.. ու կամովի, սուտեր յերիւրելու կամ Երբ բան՛աք 140/7*շ– ԷԼբ Տօքթ՚. Ասաոլրեանի եր : Այսօր ալ մեր բոլոր կուսակցոլթիլններտր
Հ էքեաթներ Հ ի լսելուդ ; Այ" Հ իւտնդո լ թ ի լ ն բ բն դ– Հայ՛ոց պատմութեա՛ն Լլաւագոյնբ կորսեն ին՛ծ՜ի յ՝ կր կրնան արդարացնել իր՛ենց գոյութիւնը։ Պայքարը
Հանրապկս կր ճարակի մանաւկներոլ աշխարՀիձ կարդաք Հէետեւեալբ *<ձՀայր ի Հնուց ի վեր, մարդ կե՚սունակութիւն կուտայ; Բայց գաղափարական
մԷԼ, ձեգի ծանօթ չե^ՏԼ երախաներ, որոնք մե՜ծ կանց բծաւորութեամբ եւ աշխաբՀին՛ դիբքով երկ պայքարը։ Պատերազմը, դմրախտարար , կը հան՛,
յափշաա կո ւթեամբ ո լ պարծանքով կր պատմեն , միտ ժողովուրդ մբ եղած Է՝% ։ Արդարեւ , որքան ոբ գիսանայ քաղաքակրթութեան ազդակ մ ը ։ Կրօնք
\նո յնիսկ կ՚աշխատին ձեզի Հաւատառնւել իրենց ալ Համ ե բաշխ ա ւ բարձր ուզենք տեսնել մեզ , որ ներն իսկ , վարդապետներն անդամ կը կռութ՛
գործ՜ած քաԼագո րծութիւեԱ երբ , մ ի շա անիրա քան ալ իսոբՀինք թէ Տ ա կիտ ո ս մբ կամ Պ լ ո ւա ա ր - իրարու հետ : Ս՛արդը եսասէր է : Կարելորը այն՛ է
կան : Պարւծամ՚ո լութ ի ւ ն բ յատուկ չէ միա յն մ եծե– քոս մր ե լ ուրիշներ, մինչեւ մեր օրերոճհ\ օտար որ , ազդի <% մէչ , այղ պայքարը ը լ լ ա յ մաքուր :
րուն, բայ ո սխալ պիաի \քչԼլա Ք երե .ակտ յա կա ԳՔ՝ող^*հրբ ե լ խլլոտ խմբտդիրներբ չարաբար նսե Պատերազմները բարոյական չեն ճաԱ՚չնար՛։ Բայց
դէպքեր յերիւրելու այս ո ւհակո ւթ ի ւՏեր բացատրել մացուցած են՛ մեղ , պէտք է րնգ՚ոլեինք ճշմար մեր կուս ակց ո լիէ ի ւնն երր ունին՛ համերաշխ՛ութեա՛ն
լոկ փառատենչիկ ու աե՛֊ գավառ ուսեղի մր Լե բ– տութիւնք ։ Եղած ենք ու կբ մնանք եր կմ իա , թե դետին մը հայրենիքը։ Անկախ երկիր մը , մեծ
մութեան առաԼին։ կայծ՛ով ։ ՋափաՀասնեբն ալ ենւ, րեւս նաեւ նեղմիտ ե լ երկդիմի1 ինչպէս (իանիլ– մողովոլրղ մը կրնայ տանիլ կռիւներուն՛ ամէնէն
թ ա կ ա յ են ա յս Հ ի լաՏնդո՝ ւթեան , •որ քիչ *^\ր ա ր ս ոք ։ Ասիկա ճակատագիրն է քիչ մր պգտ ի կ ագդե– աղտոտ՛ը բայց ո՛չ մենք։ Գմբախտաբար այդ է ՛որ
ո ւ ե ս տ ա գ է ա կբ շթէ՛ է , կամ վիպասան է ք՝այց անի– բունւ որ Տլ*իյնան երկու Հզօր ումերոլ միԼեւ, թս^ կը տեսնեւք քանի մը տարիներէ ի վեր Սփիւռքին
պայման մորոսութեան կ ր տանէի ե ր լ՛ այլեւս պէս Ո*ումա՝.1իա՝ն ե լ Պ՛ուլկարի ան ՛ել ո լարիչներ, մ՛էկ ծա յ ր է ն միւսը։ Գաղափարներէն աւելի անձ.
Ո Ղ ^ է հ օ ա Յ Ո Թ ^ կբ Հ ա ւ ա տ ա յ մ իա յէԼ՛ իր Հէքեաթնե բայց ոչ այնքան անիշխանական ե լ վնասակար ձե– նական դաղտ՚նփքներն են որ կը յօչոտուձին, , Հա.
րուն՛, քան կրականութեան Հ Տարօրինակ Հաճոյք ւով որքան՛ մեր մ Է Լ ։ Ա՝եր ամբողԼ պատմութիւնր
մբ կբ զգալ պատմութիլննեբ Հիւսելով, երե կր Հոտի այս վէրքէն ։ ք^աւակա\ւ, է յի շի լ մեր զի՛ շի Լն՛եր որ կը մաքրուին, , սն՛ափառս ւթի լեներ .որ
ւակայութիւն բ թել կուտայ , բերանն ալ կբ մանէ , րար յօշոտող ն՛ախարարներն ,ոլ իշիսաննեբ\ր * ՛ո իրարու կը ղարԱոլին։ Ու քի չ մը հեռոլէն դիտողը
ո՛րքան շատ մանէ , ա՛՚յնքա\Լ\ կր լափշտակոլի , ու րոնք կարճատես ու սնափառ Հա յրենի քէ\ն՛ վեր կր կը տեսնէ նաեւ թելերը որ կը խաղցնեն այդ հ ե–
կր Հիւսէ՛, կբ Հիւսէ՜ , կբ Հիւսէ՜։ Օր Կ՝ՐԱայ * դասէին իրենց ա՛նձնական շաՀբ , րմբռնելու Հա ր՚ոսները։ Ջէղոք հայ մտ աւո ր ականը , այս պայ.
\Որ այլեւս ինք ալ չ ի զ.իտեՀր՝ թէ պ ա ա մ ածն երէս֊ մար մեր մէկզմէկ ճզմելոլ կատաղութիւնք , գո մաններուն մէչ^, կռուելու պէտքը .չզգար : Աաա.
ռոզութիւնն ու նախան՚ձբ , այսօր աւելի շեշտուած՜ րութեա\ն մէչ, կը կոտրեն իր թեւերը։ Երկրին
Հետեւելով
"՛րր ճԻւգ է է " ՚ ր \ ր ձիլգ էէ • Ինչպէս չճԱ՚կր ՛լր Հ ի ն ՚ կաբելի քաոսային վիճակի մ ր Հասած աշխաբ մէչ, ան պիտի խօսէր մողովոլրգին : Ու բոլորս
փախչի լոյսէն , բանւկ ՛ալ բոճսկ ասողն ալ խոյս չէ անՀատականոլթիլն իսկ րսել մեբ ալ գիտենք թէ կուսակցոլթիլն՚ները չեն՛ որ կբ
կուտա ^ ապացուցական՛ յայտարարէն , լձ ն ա կան ՛եերկայաց%են մողովոլրդր : Աղղը կամ հայրենա–
ոգիի սլա Հ ս ւ՛ե Լ էն ՛ոլ գի էկա\ն\ մ իտքէն : Անոր ;ա յս ծա յր՚ա յ ե ղ ա ւ ձն՚ամ ո լութ եան սիրությււն՚ը անոնց մեն՚աչն՚ոըհը չէ։ •Օտարութեան՛
մ իա կ մ տաՀ սղութիւնն է պատմել բա\՛ եր՛ , որոնք Անշուշտ ասո–1ք առաւելութեան ազդակներ աւ մէչ եէնք գմբախտաբար , ՛ու գործ ՚ունինք հասա,
կրն՛ան զարմ անք պատճառել * են նայն ատ\ե ն ։ Ու ասոր՛ Հ ամար էր որ կ ՝բսէի օր բնակութեան մ՛ը հետ որ կը հետեւի փչող հովին՛,
Մեր՛ ՄիրզաՏՆ ալ ա>Վհօ1Ո^ՈՇ մ բն է, տիպարա ՛մբ թ՜է մեր պատմութիւնր չէ գրուած՝ տակաւի\1՚\ միամտութեամբ , հա յրեն,ասիբո ւթեամբ ե լ ան.
կան եւ եղական : Մ եր աղգր չէ տ ո ւած տա կալին իր պտոլղբ : Ջէ չուշտ ա՛նձնական շահերով : Ահա ապերախտոլ-
Պատմել թէ <0՚երգազթին թշնամիներբ՝» ՛ոք ծնտած՜ ։ Այո է թերեւս գաղտ-Լիքբ իր յամառ տեւա– թեաե աղբիլրը դաշնակցութեա՛ն դէմ ե լ իր մի
քարոզութիւներով , ե լ մե.
միայն գոՀացած չեն՛ իրենց կանութեան • ԸնգՀանոլրին մԷԼ, միութենէ նակութեան պատճառը։ Չէզոք մտաւոր ականը ,
այլեւ փորձած՜ են, կէճկս^Ւ՚ւդ\րն ե՛ բ բ , բառր իոն ձ1՚ ԿՐ^՝աՐ մ՛ասնակցիլ ոչ այդ կեղտին ոչ ալ մողո.
է, մարդ առեւանգել քարափի՛ն վրա՚յէնէ, շոգե լր կբ Հասնի \, ե ր գ ա գթի կոմ իա էն ելա ւ գրասեն եա– վ ա ր գի՛ս , վասնզի հակառակորդ կուսակցութիւ -
նաւի՛ն՛ առԼեւէն , ո ոպէ՚սզի Հա; մր՝ պա կաս երթա ւ եբ ։ ՎերԼապէս , Հ . Տ * ՚հաշնակցոլթիլնբ , ական– նըն ալ ունի իր արդարացումները։ Ան՛ է ի վեր^յ,
^ա ւ օյ ււ ւո ա ն , ապշեցուցիչ երեւակայութեան մր Լբ խցած՜ գա\1ազան գայթակղոլթիլննե^՜՚ռլ առԼեւ , ոլ, կր խոստանայ փրկել Սփիւռքը :
կբ զարմա՛ն՛ամ, որ
ապացոյցն է անշուշտ % ք*այց ՀձՀայաստա\֊ ասէ ր՚^ն ե րէն աւելի ում տալով ներ՛
ա յս սաեղծտգո՛ րծ՜ , ա յ ս գունավա՛ռ ե րեւակա. գաղթի Հանգանակութեան , եթէ մ ա՛մ ուլի - նիւթ Ու չէզոք մտալորականը կը հասնի երբեմն
յո լթեսճն տէ րբ ի^ն չպէս խելք չէ բրեր՝ պ ա ա մ ելու չ ի գարձներ՛ Հ ա կա\՝֊ե բ գա զ թ ա յփն\ զրո յցներր , Ո– նաեւ համապատասխան, չգտնելու այդ կուս ակ.
Հ ամ ար ա ռե լանդո ւմ ի փոր ձ մ բ շոգենաւի՛ն իս կ րոնցմով լեցուած ե\1 <Հ,Հայաստանասէբ՝ֆներ՝.ոլ մա ցոլիԳիւնները իրեն : Գոհացում չեն գտներ աչէն ու
մ է ջ է ՚ ն : իրեն նմանելու ճի գ ո վ մ\ր կրնայի, եթէ մուլին ԷԼե ր\ր , անշուշտ միշտ Ղ՚ա՚շնակցական՝նե– ձախէն։ Կը պահէ համակրոլթին մը միայն՛։ Ո<–
ինէծի դիմէր, թելադրել ՛ո՛ր ա՛մբա՛ստանէ ՝Հ* Տ* րուն՛ վԽրագրուած , սա Հոգմակոծ խրտոլիլակնե– միթէ տկարութի՞ւն մընւ է ասիկա, անաչառ բայց
9 " աշն ակց ո ւթ ի ւն\ր թ է Հ^Իէ "ՐԳ Զավո լ շ » օդան ա ւով՝ բէ^ն պիտի վախ՝։ ար\ երբ անտՀր՚ամեշտ գատէր Հ բ– գմգոհ իր այս կեցուածքը, երբ մեծ տարբերու
փո՛ր՛ձած՜ է <Հ.քհօսիա՝^ շոգեՆալին վրայէն առեւս$ն\– րատաոակութիւձւ՚ր , կամ երբ ճիշդ գտնէր ներ թիւն մը կր տեսնէ կուսակցական վարդապետուս
գել Հա՚իիւր ներգաղթող ; գաղթին՛ Հ ա կա ռ ա կի լ բ : թիւններուն տեսականին ու գործնականի միլ\եւ%
ք^նծ՜ի րս ին թէ ամիսն՚ե ո առաԼ ՜Հքաւէ բ ուղ Այնպէս ՛ո ր Միրզա Լելր ի ղո՛ ւր դՕՈ. կո ւ ԱյԼասէէ" խ " – ֊ լ պիաի չմնայի անձնապէս համայ
ղուած՜ է մոգով-ոլբդին , գր՛աւոր Հագորգել ի՛նք տայ միթՈւքա|1։^ տազանգին , պատմե նավարութեան հա\նդէպ, ,որ մեծ յեզաշրիւմ՛ մըն
որ կբ իսօսուի եւ ո՛վ որ կբ խօսի \ներգաղթի դէմ : լու Համար Հ ականերգազթային։ սխրադործ՜ու ^ է մարդկային պատմութեան, մէէ յ
Գուշակեցի այս չնաշխարՀ իկ միտքն յգացողբ , ու թ իւններ ։ Շ ա ա լալ գիտէ թէ ի՛նչ ում ո մե՚ի եւ Կը փակեմ ուրեմն մեր երկմտութեան ավել
ունեցած մը՝ ոբ
զարմացայ որ ինչո^լ կբ դիմէ ժողովուրդին՝ երբ թնչքան՝ կբ տիրապետէ Ղ՝ա շն ա՛կ՛ց ա կան մամուլք սկսած այս դառնութիւնս , երկմտութիւն
սէ
ինք կրն,ար Հ ա ր ի ւ ր Հ ՚ ե ր ո վ Հ իւսել ն՚մ ան սլա ամ ու- Ա փիւռքի մ ԷԼ , ա Լեւր չէ , Հ ետ\Լ ալ Հագար գեւ , է Արեւմուտքի, քաղաքակրթութեան,
թիւձննեո։ Ծանօթ եմ մարդոց , որոնք դրոշմա ո ր սարսափ պ ք, տի տարածէ բ ագԼամ գԼայ ինւ իր) րով , միշտ Եւրոպային կողմը դառնալով , երբ Ա–
թուղթի Հ աւաքածս լ կազմ ե լր ղործ (թրած՛ են ի՛ պատմ՚ոլթքււձ՚-՚՚եր՝ով կամ մթութիւն՝ ... *ք՝էր՝պէ - րեւելքին հետ էր մեր գործը, ե լ կ՝առնէ հթա
րենց , ուր ի շն եր թ ի թ ե ոձ1 ի կի Հ աւաքած՚ո լ կազմ՛ե լ ա յ ի գիշՌրն&րով ։ նաեւ իր վրա՛յ կեղծ հայրենասիրութեան մը
լք , ուր իշն՚հ ր Հ ի՝ն\ դրամներու Հաւաքած՛ս յ կազ– Մեր Միրզ ան , սակայն , կր սիրէ Հերոսան՛ալ, պաամ ուճանր
մելր, էԱեցի ոք՛ յիմարին մէկն ալ լուցկիի տուփե <ձՌօս իա$> շոգենաւին՛ մօտ ու Ար՛ենաս ի կայա– ԱՀա թէ ինչ պիաի տեսնէինք վարէն գիտե
րու Հաւաքածոյ կբ կազմէ, բայց ես չէի գիտեք՝ ն ին մԷԼ՝ իր վ ՐԱ.աԷԸ իրե\կ\ Հարցնողն երբ չէին լով) վերէն է է գ ո Ք մտաւորականք կր դատապար
թէ ղրագէտ մլձ1՛ ալ կայ, որ Հաւաքած՛ոյ կբ կազ գիտեր անշուշտ , որ ողԼերթի ա յ գ ժամերուն՝ մի– տէ կուսա կցութիւններբ եւ մէԼիննեբբ։ Տեսան
մէ Հականերգաղթայի\Լ բանկ ՛ու բունկերով ւ Մի՜ սւ յն Հականերգաղթա յին զրո լցներ Հաւաքող եւ ենք երեք պատերազմնե ր ե լ յ ե ղավա խութէ՛ ւն\ մը
այն՛ թէ մինչեւ այսօր չեմ կրցած ճշգել թէ մտա այգ ձեւով անոլ\ԼՀ շին ող ն շան ա ւո բ աննշան\1 եր՛էն Լարդ ՝մ\ր եւ եւրոպական քաղաքակիրթ կոչուած՛
ւոր ա կ ան կա՝, ո ծ ո ւած՜ , Հան բայ ին գործ՜ ի չ ճ սձն չ– մէկը ւէ 1նքր> ա յ լ գրագէ"7 մ՝ո 1 ",ո՚ Ռէղիսթ–ա)Լ1ւս^ քաղաքներս՛ Հասնելու Համար Հ՛ոս, այս մենու–
ցոլած, Հ րապարակագի ր ի Հովեր առած սադիմաց ի մ ԷԼ^ է ն ետ ո՛ւա՛ծ առաԼին օրէն , աՀ ա ւո ր ու սար թեան բա րձրաւաՀԼդակին վրայ։ Հեբքուած՝ եբէկ–
մար գ ո ց քա գա քակ ան Հ աս կա ցո ղո լ թ ի ւն՛՛ր քա\ն ի® ՛սափելի վ այրկեանն եր– ա պ ո ած՝ վա՛սննդա՛ւոր՛ գ ո թ– ուան՛ ըսուածները, ըսողներուն կողմէ իսկ։ Հա
դդում ի կուտի ծանրութիւն՛ ուն ի , դատելով Հա ծերոլ մէք , նոյնիսկ մատնուա՜ծ՜, "՛ք՛1՛ "^ձ*1՛ ՝> մաշխարհային ու ազգային սխալներ : ՀաՐՅԸ.)
կաններ գա ղթա յ ին զրոյցներտոլ իրենց Հր աւո արա - մ ա ա՝՛.. ո ւ ու՛ հ ա՛խ , Աստուած իմ, ՛ո՛րքան կրչաբղուածներովն՛ վրայ նետոլած թուքը՝ օտարնե–
կութիմւնեբէն % Հ. Տ* Գ ա շնա կց ո ւթե ան՛ մ ամուլը , բաբախէ սիրտս վեր յի շելով սա ր՚սափի ա յգ րուն ու մեր կողմէ։ խաբուածները , զոհերը աչ–
եթէ քաղաքական կամ կուսակցականէ պալքարի վայրկեանն եր՛բ , կ բսէ գ ե ռ ։ իսարՀին, ; Վերէն նայողը կը դատա՛պարտէ ամէն
նիւթ ուղէր դարձնել Հ ա կա\ներ գա գթային, այԳ Մ տտպութեան պա ամ՛ո ւթիւնբ յաճախ փո րձ քաղաքականութիւն , թւ՚չպէս ե լ ամէն կրօն՛ք
զրոյցն եր ր ,— պ ա Թ ք ց ս ւ լ է խ ^ ս տ ո վ ա Ա ւ ի | լ ՝ դ ո յ ա . մ\՚,\1 է մ ատն ո ւթեան , բստ մոզով ոլրգին տրամա պատերաղմնեբու ե լ չարդեբու պատճառ Հ Ե՛– ահա
13փւ)1; ռւյՕին , բ ա յ ց յ > է ռ ր ո ^ Օ ց մ օ տ , ա յ դ մաքլփԹ՝ բան՛ութեան , բայց Մ ի բղա Լեւքն այգ պատմու խաղաղութիւնը, քաոսը* . . խաբուելու ատակներն
Լ՜աքէաւ, Հրատարակութեան կուտար ոչ միայն թեան մ Է Լ ա ^ է հ օ ա Ց Ո ^ է Ոբ կր խօսի դարձեալ։ են միայն, որ կրնա՛ն՛ դեռ խորապէս հաւատալ ՝ոլ–
կարգ մ ր նամ ակներ , զորս էսխ աւ՛ատ ո լ Բարեկամներս՝ ճանչցանք մա՚ր՚գբ, ան՛ցի՛ր կռուիլ, ան՛ոնք որ չեն տեսներ աչխարհի անհեթեթ
յիմարներ՝ գրած են Հայաստանէն , ոչ միայն կարդ այլեւս ՀՀապացո յց»՝ն եր ուն կ\շսեն ինձ , մին չ Եզ֊ ողբերգութիւնը • .•
մբ նկարագրութիւն՝ներ՚, զորս վատոգի փախբս– **՚Ւէ Կր ՀաՀ՝9ւէ Կ ար<^է պատասխանել «գանդա– Այսլսէ" ) էէզոՔ մտաւ որա/լար ոչ միայն՛
տ ականն եր կ ատ ա ր ե ց ին վեր Լե ր՛ս՝ *)* ա շն ա կ ց ո լ - չաճաց բան ի ց տէսմ արաց մ տաց կա ր կ ու տել ո ց » : ստիպուած չէ կուսակցական ըլլալո՛ւ այլեւ կը
թեա\Լ գէմ Հա յՀ ո յո լթիլն, բ իր՛ենց շրթներոլձն\ Հայ Հաճելի է ինձ քակել այդ կա ր կա անն եր բ , թնք ստիպուի չ ը լ լ ա լ ։ Եւ ն՛ուաղ ք ա ^ ու ն՛ուազ հայրե
րենիք վերադառնալէ ետքր՝ փախչելով Հայաստա մեղքս պաՀեմ ։ նասէր չէ ատոր համար։ Ընդհակառակը, ան ազ
նէն , այլեւ կարգ մր պատմոլթիլններ , որոնց թե– ՆԱՐԳՈՒՆԻ գին հետն է եւ ոչ թէ հատուածական՚նեը՚ոլձ ք"Վ։
Fonds A.R.A.M
ԵՐԲ էէՈԲե ԱՆԳԱՄ ՆԱմՀԿ ԱՌ ժ. Մ Ի Ա Ա - Բ Ե Ա Ն մասնակի մեծութիւներ իրենց մանրամասնով
^մ ( ո / յ
թեանց մէի Ա ր ա ա շ է ս մ ^ ՏիգրանՀ
ԲԱՑԱՒ ԲԵՐԱՆ Նէ չկրցաւ Ս՝ի1երկրականէն ղոլր» ձեաել գոռոզ
Սիրելի ժ– ու իրենք զիրենք քաղաքակրթուած կարծող Հռո.
ԱռաԼին^ խմբագրական՛ով մբ տեսողս ւթեան մաեցիները,աէաքէՐչանար ^ռլալել գոնէ
Զ– անճշգոլիմիւն մր կր վերադրէիք ինծի , երկրորդով աարթեււ՚երուն որձը , որաէսզի Հ*Հ*՚է–*ա
է որ կբ 1/"Կէք՚՛
մբ ^ աւելի Հասոլն՛, ձեր ծուռերն 1ի ա Փրկովթ մերթ Արեւելք եւ մերթ Աբե^
ե լ ես պիտի գոՀա–
«Ջէքն չէին, վասն չէին յաշտ առնէր֊» , կր Պիա՝ի վւակոլէբ այստեղ վէճբ \,արղունիին , զձ՚ւա– մուտք գառնալէ) ելոլրիչնեը, մինչեւ մեր առիւծ
գարոսն՛ (Եզծ քէշին
գրէր անմահ Եղնիկը , & • նայի նամակովս ղոր ուղղեցի Հայգուկներ՚ը։ Հրաշքներ Հոս ու հոն, Կփլիկիոյ
Պարսից , է ) ։ Հատելի իբրեւ գրող, քննադատ՛ել մարգ, եթէ Անկախութիւնը, ԱէյթուՀը , \կ–^աև՚, Սարդարա
•Լեկռ քսել, դառնայ , սել. դառն՛այ , դե ւ գառ– չձգէիք բաց մ բ ։ Կբ բաժնէք Հիմա ձէԳ"Ք^^Բ^ ՚ պատդ– •• վատնուած անսահման ճիգեր, արիւն .
՛նայ, չե՜մ կրնար դիմանալ Եվ1՛լկի այս սքա՚՚չելի ին-չպէս որ պ է ա ք էր րԱել, եւ կ^բնգունիք թէ ա– ներ, յոյսեր ո լ երազներ, որոնց քառորդով մի.
պար բեր ութի ւձԼրւ պաՀ մր ծամելու փորձութեան , նոնց մ էկ մ աս բ ներկա յա ցն\ո ոնե բ բ տկար ու սաՀ– այն, շնորհիւ իրենց աշխարհագրական դիրքին,
Արտ ամ ետ ի ան ո լշաՀ ո ա խնձոր մր կրծ՚ե լու ձեւով , մ անափակ ուղեղով ե լ քաԼութենէ զուրկ էակներ մեծութեան հասած են արեւելեան ոլ արեւմտեան
- Հ՝ոռ գս ՝ եթէ դրարարր քե ր ո ւրտ ո ւք կր պատճա չեն^։ Այսպէս , կան\ լալ ու գէշ չէղոքև՚եր ; Պիա՛ի ր– ազգեր : Ազգայի՛ն ա մ " ^ Ր "Դե » անսսլառ ու աւելէ
ռէ Միբգա Լեւին : սեմ քիչ վեբԼբ կան՛ լալ ու գէշ Հայեր միայն , ք լ ֊ կատաղի՝ արնոա, փոթորկոտ, գարեր՛ն ի վեր, ո.
Կ ո գրառի մ եծանու1ն՛ - վարդապետ ր միտքէն լա յ կուսակցութեան մ ԷԼ , րլլայ անկէ դուքս ։ րոնց ընթացքին մեռան բազմաթիւ վիթխարի ու
էլանցբնէ^ ր՛ արդեօք , որ , օր մր , իր դիալեկտի թայց , ճանչնալով Հանդերձ այս է՛" է՛՛ր \\՝ * կբ Հար վայրագ կայսրութիւներդ Անխ՚ոնչ պայքար մը՝
կա լով պիտի պատկերազարդէ ի ա^էհօա&Ո1Շ կո / - ցնէ քթէ իԱ՝չո՚°ւ ինծի պէս 1էգոքԱերբ չեն մասն՛ակ չտես՛նուած ոչ մէկ աղդի ազատագրութեան պատ.
ուած՝ Հիւանդութեան տեսութիւնք : ցիր պայքարին , ինչ որ յիշեցնել կուտայ ին՛ծի ձեր մութեան մ է լ : Պէաք է ծնի՛ն՛ք :
Փրոֆ * էր & է ս թ Տ ի ւ ֊ վ ՚ ր է ի ա յ ս Հ ի լանդո լ թ ի լն ր •նախկին դատապարտ ո ւթի ւն\բ աշտ արտկի մա բ– Հայ՛ը երկմիտ է ու ի՛ք նպատակս չէ ՛ուրեմն
կարելի է սաՀմ ան ե լ քանի մր բառով* ՀձԱխտաբա– դուձՆ Հանդէպ : Կբ պատասխանեմ ւ չնշել այգ երկմտութիւնը : ժամանակին, կային
ն ա կաւ* ձգտում , առաւել կամ Լ՛ո լա գ չա փո վ գի– պարթեւասէր ել՛ Հռոմի խենթ կուսակցոլթիմն.
տակռակ ա\՚.. ու կամովի, սուտեր յերիւրելու կամ Երբ բան՛աք 140/7*շ– ԷԼբ Տօքթ՚. Ասաոլրեանի եր : Այսօր ալ մեր բոլոր կուսակցոլթիլններտր
Հ էքեաթներ Հ ի լսելուդ ; Այ" Հ իւտնդո լ թ ի լ ն բ բն դ– Հայ՛ոց պատմութեա՛ն Լլաւագոյնբ կորսեն ին՛ծ՜ի յ՝ կր կրնան արդարացնել իր՛ենց գոյութիւնը։ Պայքարը
Հանրապկս կր ճարակի մանաւկներոլ աշխարՀիձ կարդաք Հէետեւեալբ *<ձՀայր ի Հնուց ի վեր, մարդ կե՚սունակութիւն կուտայ; Բայց գաղափարական
մԷԼ, ձեգի ծանօթ չե^ՏԼ երախաներ, որոնք մե՜ծ կանց բծաւորութեամբ եւ աշխաբՀին՛ դիբքով երկ պայքարը։ Պատերազմը, դմրախտարար , կը հան՛,
յափշաա կո ւթեամբ ո լ պարծանքով կր պատմեն , միտ ժողովուրդ մբ եղած Է՝% ։ Արդարեւ , որքան ոբ գիսանայ քաղաքակրթութեան ազդակ մ ը ։ Կրօնք
\նո յնիսկ կ՚աշխատին ձեզի Հաւատառնւել իրենց ալ Համ ե բաշխ ա ւ բարձր ուզենք տեսնել մեզ , որ ներն իսկ , վարդապետներն անդամ կը կռութ՛
գործ՜ած քաԼագո րծութիւեԱ երբ , մ ի շա անիրա քան ալ իսոբՀինք թէ Տ ա կիտ ո ս մբ կամ Պ լ ո ւա ա ր - իրարու հետ : Ս՛արդը եսասէր է : Կարելորը այն՛ է
կան : Պարւծամ՚ո լութ ի ւ ն բ յատուկ չէ միա յն մ եծե– քոս մր ե լ ուրիշներ, մինչեւ մեր օրերոճհ\ օտար որ , ազդի <% մէչ , այղ պայքարը ը լ լ ա յ մաքուր :
րուն, բայ ո սխալ պիաի \քչԼլա Ք երե .ակտ յա կա ԳՔ՝ող^*հրբ ե լ խլլոտ խմբտդիրներբ չարաբար նսե Պատերազմները բարոյական չեն ճաԱ՚չնար՛։ Բայց
դէպքեր յերիւրելու այս ո ւհակո ւթ ի ւՏեր բացատրել մացուցած են՛ մեղ , պէտք է րնգ՚ոլեինք ճշմար մեր կուս ակց ո լիէ ի ւնն երր ունին՛ համերաշխ՛ութեա՛ն
լոկ փառատենչիկ ու աե՛֊ գավառ ուսեղի մր Լե բ– տութիւնք ։ Եղած ենք ու կբ մնանք եր կմ իա , թե դետին մը հայրենիքը։ Անկախ երկիր մը , մեծ
մութեան առաԼին։ կայծ՛ով ։ ՋափաՀասնեբն ալ ենւ, րեւս նաեւ նեղմիտ ե լ երկդիմի1 ինչպէս (իանիլ– մողովոլրղ մը կրնայ տանիլ կռիւներուն՛ ամէնէն
թ ա կ ա յ են ա յս Հ ի լաՏնդո՝ ւթեան , •որ քիչ *^\ր ա ր ս ոք ։ Ասիկա ճակատագիրն է քիչ մր պգտ ի կ ագդե– աղտոտ՛ը բայց ո՛չ մենք։ Գմբախտաբար այդ է ՛որ
ո ւ ե ս տ ա գ է ա կբ շթէ՛ է , կամ վիպասան է ք՝այց անի– բունւ որ Տլ*իյնան երկու Հզօր ումերոլ միԼեւ, թս^ կը տեսնեւք քանի մը տարիներէ ի վեր Սփիւռքին
պայման մորոսութեան կ ր տանէի ե ր լ՛ այլեւս պէս Ո*ումա՝.1իա՝ն ե լ Պ՛ուլկարի ան ՛ել ո լարիչներ, մ՛էկ ծա յ ր է ն միւսը։ Գաղափարներէն աւելի անձ.
Ո Ղ ^ է հ օ ա Յ Ո Թ ^ կբ Հ ա ւ ա տ ա յ մ իա յէԼ՛ իր Հէքեաթնե բայց ոչ այնքան անիշխանական ե լ վնասակար ձե– նական դաղտ՚նփքներն են որ կը յօչոտուձին, , Հա.
րուն՛, քան կրականութեան Հ Տարօրինակ Հաճոյք ւով որքան՛ մեր մ Է Լ ։ Ա՝եր ամբողԼ պատմութիւնր
մբ կբ զգալ պատմութիլննեբ Հիւսելով, երե կր Հոտի այս վէրքէն ։ ք^աւակա\ւ, է յի շի լ մեր զի՛ շի Լն՛եր որ կը մաքրուին, , սն՛ափառս ւթի լեներ .որ
ւակայութիւն բ թել կուտայ , բերանն ալ կբ մանէ , րար յօշոտող ն՛ախարարներն ,ոլ իշիսաննեբ\ր * ՛ո իրարու կը ղարԱոլին։ Ու քի չ մը հեռոլէն դիտողը
ո՛րքան շատ մանէ , ա՛՚յնքա\Լ\ կր լափշտակոլի , ու րոնք կարճատես ու սնափառ Հա յրենի քէ\ն՛ վեր կր կը տեսնէ նաեւ թելերը որ կը խաղցնեն այդ հ ե–
կր Հիւսէ՛, կբ Հիւսէ՜ , կբ Հիւսէ՜։ Օր Կ՝ՐԱայ * դասէին իրենց ա՛նձնական շաՀբ , րմբռնելու Հա ր՚ոսները։ Ջէղոք հայ մտ աւո ր ականը , այս պայ.
\Որ այլեւս ինք ալ չ ի զ.իտեՀր՝ թէ պ ա ա մ ածն երէս֊ մար մեր մէկզմէկ ճզմելոլ կատաղութիւնք , գո մաններուն մէչ^, կռուելու պէտքը .չզգար : Աաա.
ռոզութիւնն ու նախան՚ձբ , այսօր աւելի շեշտուած՜ րութեա\ն մէչ, կը կոտրեն իր թեւերը։ Երկրին
Հետեւելով
"՛րր ճԻւգ է է " ՚ ր \ ր ձիլգ էէ • Ինչպէս չճԱ՚կր ՛լր Հ ի ն ՚ կաբելի քաոսային վիճակի մ ր Հասած աշխաբ մէչ, ան պիտի խօսէր մողովոլրգին : Ու բոլորս
փախչի լոյսէն , բանւկ ՛ալ բոճսկ ասողն ալ խոյս չէ անՀատականոլթիլն իսկ րսել մեբ ալ գիտենք թէ կուսակցոլթիլն՚ները չեն՛ որ կբ
կուտա ^ ապացուցական՛ յայտարարէն , լձ ն ա կան ՛եերկայաց%են մողովոլրդր : Աղղը կամ հայրենա–
ոգիի սլա Հ ս ւ՛ե Լ էն ՛ոլ գի էկա\ն\ մ իտքէն : Անոր ;ա յս ծա յր՚ա յ ե ղ ա ւ ձն՚ամ ո լութ եան սիրությււն՚ը անոնց մեն՚աչն՚ոըհը չէ։ •Օտարութեան՛
մ իա կ մ տաՀ սղութիւնն է պատմել բա\՛ եր՛ , որոնք Անշուշտ ասո–1ք առաւելութեան ազդակներ աւ մէչ եէնք գմբախտաբար , ՛ու գործ ՚ունինք հասա,
կրն՛ան զարմ անք պատճառել * են նայն ատ\ե ն ։ Ու ասոր՛ Հ ամար էր որ կ ՝բսէի օր բնակութեան մ՛ը հետ որ կը հետեւի փչող հովին՛,
Մեր՛ ՄիրզաՏՆ ալ ա>Վհօ1Ո^ՈՇ մ բն է, տիպարա ՛մբ թ՜է մեր պատմութիւնր չէ գրուած՝ տակաւի\1՚\ միամտութեամբ , հա յրեն,ասիբո ւթեամբ ե լ ան.
կան եւ եղական : Մ եր աղգր չէ տ ո ւած տա կալին իր պտոլղբ : Ջէ չուշտ ա՛նձնական շահերով : Ահա ապերախտոլ-
Պատմել թէ <0՚երգազթին թշնամիներբ՝» ՛ոք ծնտած՜ ։ Այո է թերեւս գաղտ-Լիքբ իր յամառ տեւա– թեաե աղբիլրը դաշնակցութեա՛ն դէմ ե լ իր մի
քարոզութիւներով , ե լ մե.
միայն գոՀացած չեն՛ իրենց կանութեան • ԸնգՀանոլրին մԷԼ, միութենէ նակութեան պատճառը։ Չէզոք մտաւոր ականը ,
այլեւ փորձած՜ են, կէճկս^Ւ՚ւդ\րն ե՛ բ բ , բառր իոն ձ1՚ ԿՐ^՝աՐ մ՛ասնակցիլ ոչ այդ կեղտին ոչ ալ մողո.
է, մարդ առեւանգել քարափի՛ն վրա՚յէնէ, շոգե լր կբ Հասնի \, ե ր գ ա գթի կոմ իա էն ելա ւ գրասեն եա– վ ա ր գի՛ս , վասնզի հակառակորդ կուսակցութիւ -
նաւի՛ն՛ առԼեւէն , ո ոպէ՚սզի Հա; մր՝ պա կաս երթա ւ եբ ։ ՎերԼապէս , Հ . Տ * ՚հաշնակցոլթիլնբ , ական– նըն ալ ունի իր արդարացումները։ Ան՛ է ի վեր^յ,
^ա ւ օյ ււ ւո ա ն , ապշեցուցիչ երեւակայութեան մր Լբ խցած՜ գա\1ազան գայթակղոլթիլննե^՜՚ռլ առԼեւ , ոլ, կր խոստանայ փրկել Սփիւռքը :
կբ զարմա՛ն՛ամ, որ
ապացոյցն է անշուշտ % ք*այց ՀձՀայաստա\֊ ասէ ր՚^ն ե րէն աւելի ում տալով ներ՛
ա յս սաեղծտգո՛ րծ՜ , ա յ ս գունավա՛ռ ե րեւակա. գաղթի Հանգանակութեան , եթէ մ ա՛մ ուլի - նիւթ Ու չէզոք մտալորականը կը հասնի երբեմն
յո լթեսճն տէ րբ ի^ն չպէս խելք չէ բրեր՝ պ ա ա մ ելու չ ի գարձներ՛ Հ ա կա\՝֊ե բ գա զ թ ա յփն\ զրո յցներր , Ո– նաեւ համապատասխան, չգտնելու այդ կուս ակ.
Հ ամ ար ա ռե լանդո ւմ ի փոր ձ մ բ շոգենաւի՛ն իս կ րոնցմով լեցուած ե\1 <Հ,Հայաստանասէբ՝ֆներ՝.ոլ մա ցոլիԳիւնները իրեն : Գոհացում չեն գտներ աչէն ու
մ է ջ է ՚ ն : իրեն նմանելու ճի գ ո վ մ\ր կրնայի, եթէ մուլին ԷԼե ր\ր , անշուշտ միշտ Ղ՚ա՚շնակցական՝նե– ձախէն։ Կը պահէ համակրոլթին մը միայն՛։ Ո<–
ինէծի դիմէր, թելադրել ՛ո՛ր ա՛մբա՛ստանէ ՝Հ* Տ* րուն՛ վԽրագրուած , սա Հոգմակոծ խրտոլիլակնե– միթէ տկարութի՞ւն մընւ է ասիկա, անաչառ բայց
9 " աշն ակց ո ւթ ի ւն\ր թ է Հ^Իէ "ՐԳ Զավո լ շ » օդան ա ւով՝ բէ^ն պիտի վախ՝։ ար\ երբ անտՀր՚ամեշտ գատէր Հ բ– գմգոհ իր այս կեցուածքը, երբ մեծ տարբերու
փո՛ր՛ձած՜ է <Հ.քհօսիա՝^ շոգեՆալին վրայէն առեւս$ն\– րատաոակութիւձւ՚ր , կամ երբ ճիշդ գտնէր ներ թիւն մը կր տեսնէ կուսակցական վարդապետուս
գել Հա՚իիւր ներգաղթող ; գաղթին՛ Հ ա կա ռ ա կի լ բ : թիւններուն տեսականին ու գործնականի միլ\եւ%
ք^նծ՜ի րս ին թէ ամիսն՚ե ո առաԼ ՜Հքաւէ բ ուղ Այնպէս ՛ո ր Միրզա Լելր ի ղո՛ ւր դՕՈ. կո ւ ԱյԼասէէ" խ " – ֊ լ պիաի չմնայի անձնապէս համայ
ղուած՜ է մոգով-ոլբդին , գր՛աւոր Հագորգել ի՛նք տայ միթՈւքա|1։^ տազանգին , պատմե նավարութեան հա\նդէպ, ,որ մեծ յեզաշրիւմ՛ մըն
որ կբ իսօսուի եւ ո՛վ որ կբ խօսի \ներգաղթի դէմ : լու Համար Հ ականերգազթային։ սխրադործ՜ու ^ է մարդկային պատմութեան, մէէ յ
Գուշակեցի այս չնաշխարՀ իկ միտքն յգացողբ , ու թ իւններ ։ Շ ա ա լալ գիտէ թէ ի՛նչ ում ո մե՚ի եւ Կը փակեմ ուրեմն մեր երկմտութեան ավել
ունեցած մը՝ ոբ
զարմացայ որ ինչո^լ կբ դիմէ ժողովուրդին՝ երբ թնչքան՝ կբ տիրապետէ Ղ՝ա շն ա՛կ՛ց ա կան մամուլք սկսած այս դառնութիւնս , երկմտութիւն
սէ
ինք կրն,ար Հ ա ր ի ւ ր Հ ՚ ե ր ո վ Հ իւսել ն՚մ ան սլա ամ ու- Ա փիւռքի մ ԷԼ , ա Լեւր չէ , Հ ետ\Լ ալ Հագար գեւ , է Արեւմուտքի, քաղաքակրթութեան,
թիւձննեո։ Ծանօթ եմ մարդոց , որոնք դրոշմա ո ր սարսափ պ ք, տի տարածէ բ ագԼամ գԼայ ինւ իր) րով , միշտ Եւրոպային կողմը դառնալով , երբ Ա–
թուղթի Հ աւաքածս լ կազմ ե լր ղործ (թրած՛ են ի՛ պատմ՚ոլթքււձ՚-՚՚եր՝ով կամ մթութիւն՝ ... *ք՝էր՝պէ - րեւելքին հետ էր մեր գործը, ե լ կ՝առնէ հթա
րենց , ուր ի շն եր թ ի թ ե ոձ1 ի կի Հ աւաքած՚ո լ կազմ՛ե լ ա յ ի գիշՌրն&րով ։ նաեւ իր վրա՛յ կեղծ հայրենասիրութեան մը
լք , ուր իշն՚հ ր Հ ի՝ն\ դրամներու Հաւաքած՛ս յ կազ– Մեր Միրզ ան , սակայն , կր սիրէ Հերոսան՛ալ, պաամ ուճանր
մելր, էԱեցի ոք՛ յիմարին մէկն ալ լուցկիի տուփե <ձՌօս իա$> շոգենաւին՛ մօտ ու Ար՛ենաս ի կայա– ԱՀա թէ ինչ պիաի տեսնէինք վարէն գիտե
րու Հաւաքածոյ կբ կազմէ, բայց ես չէի գիտեք՝ ն ին մԷԼ՝ իր վ ՐԱ.աԷԸ իրե\կ\ Հարցնողն երբ չէին լով) վերէն է է գ ո Ք մտաւորականք կր դատապար
թէ ղրագէտ մլձ1՛ ալ կայ, որ Հաւաքած՛ոյ կբ կազ գիտեր անշուշտ , որ ողԼերթի ա յ գ ժամերուն՝ մի– տէ կուսա կցութիւններբ եւ մէԼիննեբբ։ Տեսան
մէ Հականերգաղթայի\Լ բանկ ՛ու բունկերով ւ Մի՜ սւ յն Հականերգաղթա յին զրո լցներ Հաւաքող եւ ենք երեք պատերազմնե ր ե լ յ ե ղավա խութէ՛ ւն\ մը
այն՛ թէ մինչեւ այսօր չեմ կրցած ճշգել թէ մտա այգ ձեւով անոլ\ԼՀ շին ող ն շան ա ւո բ աննշան\1 եր՛էն Լարդ ՝մ\ր եւ եւրոպական քաղաքակիրթ կոչուած՛
ւոր ա կ ան կա՝, ո ծ ո ւած՜ , Հան բայ ին գործ՜ ի չ ճ սձն չ– մէկը ւէ 1նքր> ա յ լ գրագէ"7 մ՝ո 1 ",ո՚ Ռէղիսթ–ա)Լ1ւս^ քաղաքներս՛ Հասնելու Համար Հ՛ոս, այս մենու–
ցոլած, Հ րապարակագի ր ի Հովեր առած սադիմաց ի մ ԷԼ^ է ն ետ ո՛ւա՛ծ առաԼին օրէն , աՀ ա ւո ր ու սար թեան բա րձրաւաՀԼդակին վրայ։ Հեբքուած՝ եբէկ–
մար գ ո ց քա գա քակ ան Հ աս կա ցո ղո լ թ ի ւն՛՛ր քա\ն ի® ՛սափելի վ այրկեանն եր– ա պ ո ած՝ վա՛սննդա՛ւոր՛ գ ո թ– ուան՛ ըսուածները, ըսողներուն կողմէ իսկ։ Հա
դդում ի կուտի ծանրութիւն՛ ուն ի , դատելով Հա ծերոլ մէք , նոյնիսկ մատնուա՜ծ՜, "՛ք՛1՛ "^ձ*1՛ ՝> մաշխարհային ու ազգային սխալներ : ՀաՐՅԸ.)
կաններ գա ղթա յ ին զրոյցներտոլ իրենց Հր աւո արա - մ ա ա՝՛.. ո ւ ու՛ հ ա՛խ , Աստուած իմ, ՛ո՛րքան կրչաբղուածներովն՛ վրայ նետոլած թուքը՝ օտարնե–
կութիմւնեբէն % Հ. Տ* Գ ա շնա կց ո ւթե ան՛ մ ամուլը , բաբախէ սիրտս վեր յի շելով սա ր՚սափի ա յգ րուն ու մեր կողմէ։ խաբուածները , զոհերը աչ–
եթէ քաղաքական կամ կուսակցականէ պալքարի վայրկեանն եր՛բ , կ բսէ գ ե ռ ։ իսարՀին, ; Վերէն նայողը կը դատա՛պարտէ ամէն
նիւթ ուղէր դարձնել Հ ա կա\ներ գա գթային, այԳ Մ տտպութեան պա ամ՛ո ւթիւնբ յաճախ փո րձ քաղաքականութիւն , թւ՚չպէս ե լ ամէն կրօն՛ք
զրոյցն եր ր ,— պ ա Թ ք ց ս ւ լ է խ ^ ս տ ո վ ա Ա ւ ի | լ ՝ դ ո յ ա . մ\՚,\1 է մ ատն ո ւթեան , բստ մոզով ոլրգին տրամա պատերաղմնեբու ե լ չարդեբու պատճառ Հ Ե՛– ահա
13փւ)1; ռւյՕին , բ ա յ ց յ > է ռ ր ո ^ Օ ց մ օ տ , ա յ դ մաքլփԹ՝ բան՛ութեան , բայց Մ ի բղա Լեւքն այգ պատմու խաղաղութիւնը, քաոսը* . . խաբուելու ատակներն
Լ՜աքէաւ, Հրատարակութեան կուտար ոչ միայն թեան մ Է Լ ա ^ է հ օ ա Ց Ո ^ է Ոբ կր խօսի դարձեալ։ են միայն, որ կրնա՛ն՛ դեռ խորապէս հաւատալ ՝ոլ–
կարգ մ ր նամ ակներ , զորս էսխ աւ՛ատ ո լ Բարեկամներս՝ ճանչցանք մա՚ր՚գբ, ան՛ցի՛ր կռուիլ, ան՛ոնք որ չեն տեսներ աչխարհի անհեթեթ
յիմարներ՝ գրած են Հայաստանէն , ոչ միայն կարդ այլեւս ՀՀապացո յց»՝ն եր ուն կ\շսեն ինձ , մին չ Եզ֊ ողբերգութիւնը • .•
մբ նկարագրութիւն՝ներ՚, զորս վատոգի փախբս– **՚Ւէ Կր ՀաՀ՝9ւէ Կ ար<^է պատասխանել «գանդա– Այսլսէ" ) էէզոՔ մտաւ որա/լար ոչ միայն՛
տ ականն եր կ ատ ա ր ե ց ին վեր Լե ր՛ս՝ *)* ա շն ա կ ց ո լ - չաճաց բան ի ց տէսմ արաց մ տաց կա ր կ ու տել ո ց » : ստիպուած չէ կուսակցական ըլլալո՛ւ այլեւ կը
թեա\Լ գէմ Հա յՀ ո յո լթիլն, բ իր՛ենց շրթներոլձն\ Հայ Հաճելի է ինձ քակել այդ կա ր կա անն եր բ , թնք ստիպուի չ ը լ լ ա լ ։ Եւ ն՛ուաղ ք ա ^ ու ն՛ուազ հայրե
րենիք վերադառնալէ ետքր՝ փախչելով Հայաստա մեղքս պաՀեմ ։ նասէր չէ ատոր համար։ Ընդհակառակը, ան ազ
նէն , այլեւ կարգ մր պատմոլթիլններ , որոնց թե– ՆԱՐԳՈՒՆԻ գին հետն է եւ ոչ թէ հատուածական՚նեը՚ոլձ ք"Վ։
Fonds A.R.A.M
