Page 114 - ARM_19-1947_02
P. 114
^ Յետ.ոյ՝ Արի^ի Սերունդը. ••: Որ ՚նղուսպ
ՕՐՈՒԱՆ ԿԵԱՆՔԷՆ ՋայՕիՇ ռևտ պոռթկոցն էր Հայ ըաղուկին : Առանց արցունքիդ
առասպե֊
Լ անէ քափի ու մտաԱան՝ որ գնաց իր
՝ " " Ղ – , Լ ք՛ան ճակատագրական գագաթումթ : Յե–
8 ՈՒՆԱԿ ԱՆ Ու շարունակեց • ^սՀոԽոէթի՚ւս ֊ - "քՀ"* Կ - ^ Ի * ե 1 "՛Տ* I։""ա–
•— Հիմա Հասկցա*
ղյռցես * Տեսա՞ր որքան ր ինչու գիրքր ուզեցի որ ու
Հեռալ են
ՏԱԳՆԱՊԻՆ ԾԱԼՔԵՐԸ զգայարանքներդ ռժոխքէ*– Ո՞վ աիաի տայ քեզ եւ քու ս քՐոլ–նդիգ
շափելու Համար Հրաշքիցն կր՝ակբ* Երկու բառ ու Ըղերուն չա՛փը, կշռելու կիրքը, ուժը, տաոտաաղ՚\ն–
Եղբա յրասպան կռիւները որոնց թատր կը կը գոցեն գերեղմ անաքարը մ եր Վրա յ ; Անգո ւթ են ռո մանաւանդ կշռելու Հաւատքը որ շինեց Աե -
որփր
Հանգիսան այ ունասաան աւեէէ քաւն մէկ աարէէ մարգիկգ մանաւանգ մեռելներու. ՀանգԷպ։ ԶաՐ "** էարենցի թաւիՀ ու Հայդուկին պողպատը
մին–
ի Վեր ^ իր Վյրա \ Հրաւիրած՜ է մե&– ու փոքր սլեաու- թօնքի սերունգ * . . : Ա՝եղմէ Հեռու ես , ըսի , բայց փրաց երիտասարդ սերունդներու արեան մէչ
ր ո ւ ո ւշա գրութիւներ : Աս ի կա շատ բնական ձԸ"իճ օաար • ՈրոՎՀետեւ շեւ այգ ղաբունը
երեւոյթ– մ՝րն էգ որոՎՀետեւ իւրաքանչիւր պետու– ՚եայէ՛՝. ՅողնաՆ, Հեռացած, սակայն ձայնը կրկին
՛թիւն կը գուրգուրա յ իր քաղաքական ան կախ ու - ՊատոլՀանիս սեւութեան մէֆէն անորոշ սլա - թավ, առաւ. •
թեան վր ա յ % Այս կռի ւն եր ո ւն մ է^ անշուչա մ՛եծ՜ րագիհ– մը ձեւ առաւ տարտամ օրէն , տակաւ լուսա~
ւոր գառնալոՎ։ Ղ*էմք մը երիտասարդ : լ ^ \9\5ի այղ ղարունը Հին գարու տաղանդն
գեր մ ր կը կատարեն եր կրին աղքատ ո լ թշո ւառ Ղ՝անգաղօրէն ան շարուանատազկեեցրին ու աշխատանքը կործանեց : Ջունիմ խօսելիք այգ
Վիճակր ւ ժողոՎուրգին ան-օ թա լթ ի լեն ու տառա - - Եկայ այսօր քեզ բերելու. : տռամին վրայ։ Ոչ մէկ բառ՝ որ Հարազատ ըլլայ
» տնտեսէ.–՜
սչանքը ՚. Բայց նաեւ կան քաղաքակ սն Ու՝ խորՀուրգին : Գարը որ մեզ կ>ը բաժ՜նէ փոխած՝ աաոումին ուժգնութեան եւ սարսափին :
կան ել. այլ չար.ժառիթներ ; Մ* %աՀանգներու
է գրեթէ րոչոր կաղապարները զգալու , մտանելու, Միա՛յն՝
քՒուրքիոյ եւ Տո ւնա ս տ ան\ի տրամագրահ՛ 400 մի– մ անաւանգ ապրելու : Ա ակայն՝ ար ի* ւն ը • * • : Ն ա յէ Լռեց––
լիոն տոլար էԼաբկլՀ (250 միլիոն Տտ*–նաստանի^ ա– սա գէմքին ալ ճանչցիր սերունգը որ այնպէս ՊաՀ մը ձայնին արձադանգր երերաց շոլրի,
ւե լի ղօրացուց պա յ ք ա ր ը յ ո ր գո յութիւն ունէր ° \ Ր *^(Լ կեցաւ քեղ նման եւրոպական քաղաքի մ$քէ յետ՛ոյ այգ ալ չկար : Գանղաղ , շատ դանդաղ , բա
անգչեւսաքսոն ել խորՀ րգային իշխանաւթիւենե րու Հ ամ այնա պա տկերին գիմ աց : & րիտասարգը ուսա ռերը լեցուցի՛ք սենեակս–
միշեւ X Ար գա ր ել Ա՝ • \թաՀանգներու նախա գաՀը նող Էր քեղ նման , ու աշխարՀ մը եռանգ ու Հա ^ իրիսքասա՚դ : Արիքիդ ճամբով քեզ կը կան
երր 1լլլ խ՛եղք էր ԽորՀրգարանէն վասերացնել աա֊ ւատք Հոգւոյն մէ^, եկահ՜ լեցուելու Արեւմտեան չեմ քու ազգիդ : ճամբով՝ որու վրայ միայն կր
Հանիւաձ վարզերը յէլեալ աեա ո իւննե րուն, մշակոյթտՎ : Լեցուելու եւ յորգելու
Յոսնասաանի Համար րսաւ. թէ այղ վարզերր պէ– մինչեւ ամէ նանք իրար Հանգիպիլ ու Հասկնալ։ Զարթօնքը ե–
աէ սահմանուին նախ օգնելու անօթի ^ոգովուր - նէն աննշան խորշը իր Հայրենի երկրին՛. Ազգի մր րիտաոարդներու կերտումն էր : Երկրորդն ալ երի
դին ու յեաոյ սլալաաանելոլ զայն աՀարեզչա1լան աղօթքը գրկած֊ էր ղինքր ու ինչքա՛ն յո՜՛յս , ինչքան տասարդներէն պէտք է ըլլայ : Միայն՝ Հաւա՜տք...
գորձունէութեան գէմ : իս1լ Ջ^բչիլ յ"Տ" ԳԻմա ՜ երա՛զ աքն աչքերուե՝ որոնք պղտորեցան երբ ա— Հաւատք :
ղրականնհրր կ՚որակէր «Համայնավար ս,,,պաս,ակ նոնք մեկնեցան Հ Ըսե^մ թէ սլէտք չունեցանք ուր ֊ Ուսանող։ Մաքիդ ճամբով քեզ կը կանչեմ
ներ» : Ուրեմն մարդասիրական նպատակէն աւելի ուականներու^ գար&նելոլ Համար մեր Հոգիներուն քու ազգիդ։ Կործանածը, իբր արժէք ու քանակ,
քաղաքական նպաաակն է ար կր Հետապնդուի։ պրիսմակները մեր է^ողոՎուրգին * •* անցեալին է : Հին քարերը Հին տաճարին Համար :
Ամերփկեան մամոԼլր լայնօրէն արձաղանղ տ ր– Առածին սերունգ–** Եկան նորերը ^ ու նո՛ Ա՝ռ, ագաՀօրէն, լայնօրէն ինչ որ Եւրոպան ունի
լաւ այս վարկին, կատարելով թեր ու ղէմ ղնա - րերը * նոյն կրակէն Հալած՜ական , կեցան սա՛ պա - տալիք, սակայն դարձիր քու ժողովուրդիդ։ Գի
Հատո՛ւմներ, : Հակառակ այս բոլորին , սակայն , կր տուՀանին առՓեւ քեզ նման : միտեցին անոնք այ տեմ, տխուր է պատկերը քու մեծերուդ։ Ու յա
կարձ֊ուի թէ ամերիկացի ^ողովուրզը Հարկ եղաճ սա փարիզեան մայրամուտի ճէոյլ գեղեցկութիւնը ^ ճախ կ՝ամչնաս Հայ կոչուելուդ , ի տես ոքմուան ժողո՛
•վլո–ւէրդիոդ ւ։ ղ• եկավարներուն Քք
լուսաբանութիւնդ չէ ստասաձ֊ ղեռ եւ կր Հարց վիճակին
որ քաղցր տրտմութեամբ կը լեցնէ շէնքերոլ մռայք պիկ, իրենց Հոգիէն ու միտքէն, ել կամ ներկուած
նեն թէ որո՞ւ ղէմ կՀոլղեն կռուիլ Տունասաանի ընգերքներըՏետոյ՝ իր\իկնամ(ուտըէեըբ կը ծ՜որիամ– ու ծախուած, քուրձի կտորի մը նման, ուրիշներ ,
մ է լ իրենց տբամադրաօ֊ տոլարներով, ամերիկեան պերէն Հ նման խունկի լուռ աղօթքին որ կը գրկէ որոնք կը խօսին քու ազգիդ անունով մեծաՀարուԱ–
զէնքերով եւ զինուորական մարզիչներովն պաշտ– խորանի ծ՜փուն գիժերը կիր ամ ո լտ քին * * * Աւելիքն տի յաւիտենական , անկ անդնելի միամտութեամբ,
պանոսթիւն ներկայ կառավարութեան։ Հակաււա անոնք ալ սարսռացփն անծ՜անօթ յ գրեթէ անգի– երբ միայն իրենց քիթերն են կապը ազդին Հետ։
կորդ տարրերը իսկապէս «Համայնավար Հրոսակ մագրելի շշուկներէն , Հրաւէրներէն 1 որ՛ոնք արձա Հայաստա՞նը մենք մեր երաղր սպաննեցինք ,Հի–
ներ» , «աՀ արե կի չնե ր > > եւ կամ «զինեալ փոքրա, - գանգեցին իրենց միսերուն , վիգերուն խորքէն երբ մա ձեր երաղր ձեզ կը սպաննէ • • • : .ճակատագիր :
մասնութիւննե"ր» են : կիս ալ ոյսի գո ղի ն տակ ի րենց զ գ այ ա րանքն երը ա^ Այս ամէնուն դէմ՝ ուժ եւ Հաւատք կր պաՀանՀեմ
Ամերիկացի սպայ մը որ պատերազմի ատեն ռին ձայներու ^ գոյներու , ձեւերտլ մփ^էն քուռթ քեզմէ : Ու վրէկ՛ Թուրքի՞ն գէմ . կը պաՀես ողին,
գերմանական դիքերուն ետեւ իբրեւ կց՚"րղ ծւսռա– Հեւքը քաղաքին որ կը սպասէ իր Հեշտանքին* * * բայց ոչ ձեւը։ Պ ս՛՛ողամ , խրատ չունիմ , բայց յի^–
յաձ֊ է յոյն Հրոսակներուն մօտ , եւ երկրին ազա Գրական ութթւն րայց ապրում էր սա մեր մէ ^, չէ սա խօսքս * . .
տագրողէն ետքն ալ բաւական ժամանակ մնացած քովն ի Վեր այն միւս ապրումին որ գինովցՆող* Ալ տառապանք կար շեշտին Հետ երբ խօսեցաւ.
է այնտեղ , ղրի առաճ խենգ եէյսուԼ ՀրաշքԱ էր մեր աղգի ղարթնու֊մփն՛ .• Պէտք է ապրի այս աղղը : Ու ապրի իր
է Կ.արգ մէւ գ է ո ք Խ ՝՛ Այ՚Ւ յտաոճւաիտա.նքը ու–
ն՛Բինու. ԼՕ.^.է.մղիեարյղն– առածին զգայութեան սլա ոյսնռ են . ես աոժէ.բնե սուն ել իր անոեա/են /»»-
..../...
նիշերը իրենց մանրամասնութեանը մէք նորութիւն .(.* ..» Ր,, •Ո9֊ո,Ո՚։Դէար2էր այ, կերպ պաՀե, գոյութիւ
մո <եշ, աաոռնա 1.ե– ԹԼև– է**Խաձ . – ^ ՚ ֊ " ՛ " նը : Ջախողեցա՞ք - \նախ կատարած կ՚րԱաք ձեր
Տուձեասաանի Հրոսակային կազմակերպութիւն՛ զինուորները օգաագորե՜ուեցան Անգլիաց իներու պարտականութիւնը Հայ ժողովուրդին, ձեր ար -
ներէն՝ կամ-ին մ ԷԼ Համայնավարներուն թիւ,ը եր կողմ է , կռուելու Համ ար գէմ ագրական շար/եման
կու տարի առա^ Հազիւ մէկ տասներորդն էր։ Ան– ուժերուն գէմ : Այսօր անոնք կր կազմեն՝ յունա - Հեր եւ ձեր վրէժր ամէն տեսակ Թուրքերէն։ Մա
ՆաՀաաակնեբուն .. .
չուշտ անկէ ի վեր աճաց– է , իբրեւ Հետեւանք նե - կան բանակին գլխաւոր տարրը*. նաւանդ վրէ՜ժը Ապրիլեան
ղոլթիլեն\ե րո լ ել զրկանքներու : Բայց դարձեալ Լսալ Ո լ գնաց •
փոքրամասնութիւն կր կազմեն Համայնավարները։ Այգ միջոցներուն՝ Մի^ին Արեւելք կրցաօ՜ էին ՎԱՀ Է ՕՇԱԿԱՆ
Այս չարմ-ումր օ՜ն՚ուեղ առաւ գերման գրաւման փաիչիլ 30.000 Յոյներ , գրեթէ ամրողֆութեամր
ժամանակ , գրղուա^. Հայրենասիրական նպատակ Հանրապետականներ եւ գիմ ագրական շարժ ման
ներէ ել Անգլիացիք օգնեցին անոնց , ղրկելովսպա֊ գորհ՜ակիցներ : ԱՀեոնցմէ կարգ մը բարձրաստիճան ԹՈՒՐՔԻԱ ;
ներ եւ ռազմանիւթք խանգարելու Համար Գերման^– սպաներ * ^ՒաՀիրէ ասրս ստանաք– յո քն պատերազ -
ներոլ Հաղորդակցութեան միջոցները, կատարե/ մական նախարարէն խնգրեցին գիմ ագրական ճա -
խափանարար ձեռնարկներ : Անոնց նշանաւոր ղոր կատէն աչ ներկայացուցիչներ առևելոՎ , խառն ՆՈՐ 8Ո38 ՀԱՄԱՅՆԱՎԱՐՆԵՐՈՒՆ ԳԷՄ
կերէն մէկը եղաւ քանղումր կարկօփոթոմուս կա– կառաՎարո ւթիւն մը կազմ ել % Ա պաները ձերբա - Իզլք|իր.Էն կը հաղորդեն «1ոլսոյ թուրք ր֊հրթհ՝–
րւււն (19 Ապրիլ) —
մուրկին , որ Գեբմաններուն վեց Հարաթ յետաձգել կաէուեցան ել բանտ աո֊ա^նորգուեցան : Ւբր բո -
տուաւ վճռական պաՀուներկաթուգիովփոխաղրոլ– գոքի արտա յա յա>ո ւթֆւե զէնքեր ր Վար գնող զին՛–
թիւնը ափրիկեան ճակատին վրա յ : է լ եղաւ ,ս - ոլորներն ու նաւազներն ալ էրիթրէա եւ Ըօտէղեա Ւղմիրի .մէ9, բարձրագոյն ուսանողներու
տեն մը որ Գերմանները ստիպուեցան լքել ռազմա– զրկուեցան՛. Մնացեալ 3500/» կազմեցին Հլեււնային իաւմբ մը ժողով ղումարեց այսօր, կէսօրին, օգ–
դիտական կարդ մը ղիրքեր ալ շրջաններ ։ԱՀա այդ չոկատր» եւ ի վերիյ Աթէնքի մէչ Անգլիացինե տոլերով ցերեկուան դադարէն : Առեւտրական
"՞հէ"9Րս է "Ր պէ՚"քը տեսնուեցաւ տեսակ մր կա րուն կողմ է գո րհ՜ահ՜ուեցան գիմ ագրական շա րժ՜ - բարձրագոյն վարժարանէն ուսանոդներ , Հինղա -
ռավարական իշխանութիւն Հաստատել։ "Բաղաքա– մ ան գէմ: կան, վեցական իսումբերոլ բաժնուած , խմրուե -
կան այս կազմակերպութիւնը յետազային կոչ ցան ճումՀուրիէթ Հրապարակը, ել ուրիշ երկսեռ
Երկրին ազատագրումէն Վեբ^^ ԳաՀիրէի մէ^ լիսէականներ եւս միացան իրենց : Ուսանողներէն
ուեցալ Է ա մ ։ Անոր կը մասնկցէին ընկերվարա կազմուեցաւ նոր դաՀլիճ մը* Վարչապետոլթեամ՝ր մին խօսք առաւ ել պոռաց .
կաններ , Համայնավարներ , Հ ողաղորՆականներ եւ Հանգուցեալ Վենիզելոսի որգիին՝ Աոփոկլէս Վե -
՛ուրիշ Հոսանքներ : էամ ի զինուորական ճիւղն աք նեղե լոսի ^ որ ան կե ղհ՜օ ր էն աշխատեցաւ խառն կա Այս Հաւաքոյթը կազմակերպած ենք Հա -
կոչուեցաւ Էլաս։ ի վերիյ «Կառավարական Տ անձ ռաՎարո ւթ ի ւն մը կազմ ԷԼ : Այ՛՛ նպատակոՎ ան մայնավարոլթեան դէմ , ել նախ սկսինք »Զ.էսճԻՐ՜
Ժ ՀԻ-֊րիյէթ» թերթէն,
նախումբ կոչոլաձ֊ այս խորՀուրդը Հաստատուե - խորՀրգաժողոՎի Հրալիրեց բոլոր կուսակցոլ -
ցաւ իր «մայրաքաղաք» ՚Բարփենիսի մէչ՝, գլխա թիւնները։ Այո կա ր գագրո ւթ իւնը Հաճելի չթուե - որ ք*սթանպո լլէն Իզմիր
ւորութեամբ անկուսակցական պբոֆ . Ալեքսանղր ցաւ Անգլիացիներուն , որոնք ստիպեցին անոր փախած է : Այս թերթը բռնապետութիւն կը նկա
Ավօլոսի. Համայնավարները այս մարմնիս մէչ ու Հրաժարիլ եւ նոր Վարչապետ մ ը ընտրեցին , փա^ տէ ր Իսթանպուլի բարձր ուսանողութեան ժողովր
նէին երկու ա՜ն ռամ : փանտրուի , ղեկաՎարր քաղաքական փոքր խմբակ* որ տեղի ղւնեցալ անցեալ Յունուարին , իբր /Լ՚՚Գ՜
Այս մարմինս ուզեց իր ներկայացուցիչը ունե ցութեան մը եւ ուժեղ Հակառակս րգ մը էամ ի : վզում ի արտայայտութիւն Համայնավարութեան
նալ ԳաՀիրէ ապաստանաց– դաՀլիճին մէչ, բայց Երկար եւ տաժանելի խորՀրգակցոլթիւններէ դէմ : Որքան ամօթալի է այս թերթին գործածած
\943ին իր գրկաց– մարգիկր ընդունելութեան չար– Վերչ, 1944 Սեպտեմբերին՝ Վերիէպէս Համաձայ լեզուն, որ կը մեղադրէ Համայնավարութեան դէմ
ժանացան ոչ թաղասորին ել ոչ ալ վարչապետին՛ նութիւն մը դ ո յ ան ա լուէ , էամ ը Հինգ ներկայացու բողոքող երիտասարդութիւնը : իզմիրի երի՚ոա -
կողմէ։ Անգլիացիներն ալ Հիւսիսային Ափրիկէի ցիչ ունեցաւ 22 անգամներէ բաղկացաք գաՀլիճին սարդոլթիւնը չի կրնար լռել Համայնավար պոռչ -
յաղթութենէն վեր1, գաղրեցուցին իրենց զինուո մէ^ ։ երկու Հ ոսանքնեբուն միֆել գոյութիւն՝ աոլքներուն ղէմ ; «Հիւրիյէթ» թերթը պէտք է Լ՛"՛–
րական օժանդակութիւնը ել իրենց Հաշուոյն դի ունեցող եղբա յրաոպան կռիւին վերշ գիտնայ որ Իզմիրեան երիտասարդութիւնը կրնայ
տրոլեցալ
մադրական շարժում մը կազմակերպեցին , \,ափո. : շատ Ցլոաւլցարդասրւս տալուսանիորղեններու» խումբը ՀետղՀետէ
կը սսՑտտոոուււացարրարաանանրաարր :: ոԵԵւրրսաիինոտտդաանսսԼաարոդ~ մ.ըէ– պոռաց "՚Մ՚ե՛ր"
լէոն Զէրվասի Հրամանատարութեամբ։ Իր ան - Գժբախտաբաբ զինադադարը երկար չտեւեց \եւ
սքիաի
դամներուն թիւր 10 15 Հազարը չանցաւ։ Միեւ 3 ունաստան այսօր կրկի՚ո ռազմադաշտի վերաց֊ - սյրեն ի քին մէչ \ամՀամէ այն
նոյն ժամանակ Գերմանները Աթէնքի մէչ սա եղ . ուած է ու արիւնը կը Հոսի : սիկ աՎարական ոգի
Տ֊եցին «ապաՀովոլթեան գոլնդ»եր իբր թէ ( $ Ո լ – Այս տարրն է աՀա որ էլամբաստանուի իբրեւ չմտնէ , կեըլսեմահաւայսանիոկւն ՀայՀսանկցի բաՀզամաոյւթնեանա։ Վ ար ո լ -
ա զգե
նաստանէն վանելու Համար Համայնավարութիւնը ; խո ովարար: մէչ մէկ բան պարզ է , թիւնվւՁ» այնեկր՝րսեմբարձւրանացանան .».•» Անկցի»- - *Հ™ամա*յնավա -
Այս բոլորին
Այս ղունդեյուն զինուորները գերմանական Հա - րոլթիւնր :
ցութեան պաքար Անղլեւսաքսոննեբոլ եւ խոր -
ղուստ կր Հագնէին ել ունէին ղեբման .զէնքեր : Ա–
Հ բղային իշխանութեան միչեւ, յոյն ժողովուրդի Երիտասարդները ապա ղրօչակներ ի ձեռին եւ
նոնց պարտականութիւնն էր դիլզերը այրել, արեան գնոՎ յ Աթաթիլրքի նկարներբ բռնած, բաժնուեցան Հրա
սպաննել Հայրենասէր Յոյները։ Յեաագային այս Ա– ՀԱՐԷԼԵԱՆ պարակէն, միաբերան արտասանելով «Աավուլուն
ԳՌՂԸԱաՐ 1 կէսճլիգ կէլԻյ°Ր» ոտանաւորը։ Յետոյ
Fonds A.R.A.M
ՕՐՈՒԱՆ ԿԵԱՆՔԷՆ ՋայՕիՇ ռևտ պոռթկոցն էր Հայ ըաղուկին : Առանց արցունքիդ
առասպե֊
Լ անէ քափի ու մտաԱան՝ որ գնաց իր
՝ " " Ղ – , Լ ք՛ան ճակատագրական գագաթումթ : Յե–
8 ՈՒՆԱԿ ԱՆ Ու շարունակեց • ^սՀոԽոէթի՚ւս ֊ - "քՀ"* Կ - ^ Ի * ե 1 "՛Տ* I։""ա–
•— Հիմա Հասկցա*
ղյռցես * Տեսա՞ր որքան ր ինչու գիրքր ուզեցի որ ու
Հեռալ են
ՏԱԳՆԱՊԻՆ ԾԱԼՔԵՐԸ զգայարանքներդ ռժոխքէ*– Ո՞վ աիաի տայ քեզ եւ քու ս քՐոլ–նդիգ
շափելու Համար Հրաշքիցն կր՝ակբ* Երկու բառ ու Ըղերուն չա՛փը, կշռելու կիրքը, ուժը, տաոտաաղ՚\ն–
Եղբա յրասպան կռիւները որոնց թատր կը կը գոցեն գերեղմ անաքարը մ եր Վրա յ ; Անգո ւթ են ռո մանաւանդ կշռելու Հաւատքը որ շինեց Աե -
որփր
Հանգիսան այ ունասաան աւեէէ քաւն մէկ աարէէ մարգիկգ մանաւանգ մեռելներու. ՀանգԷպ։ ԶաՐ "** էարենցի թաւիՀ ու Հայդուկին պողպատը
մին–
ի Վեր ^ իր Վյրա \ Հրաւիրած՜ է մե&– ու փոքր սլեաու- թօնքի սերունգ * . . : Ա՝եղմէ Հեռու ես , ըսի , բայց փրաց երիտասարդ սերունդներու արեան մէչ
ր ո ւ ո ւշա գրութիւներ : Աս ի կա շատ բնական ձԸ"իճ օաար • ՈրոՎՀետեւ շեւ այգ ղաբունը
երեւոյթ– մ՝րն էգ որոՎՀետեւ իւրաքանչիւր պետու– ՚եայէ՛՝. ՅողնաՆ, Հեռացած, սակայն ձայնը կրկին
՛թիւն կը գուրգուրա յ իր քաղաքական ան կախ ու - ՊատոլՀանիս սեւութեան մէֆէն անորոշ սլա - թավ, առաւ. •
թեան վր ա յ % Այս կռի ւն եր ո ւն մ է^ անշուչա մ՛եծ՜ րագիհ– մը ձեւ առաւ տարտամ օրէն , տակաւ լուսա~
ւոր գառնալոՎ։ Ղ*էմք մը երիտասարդ : լ ^ \9\5ի այղ ղարունը Հին գարու տաղանդն
գեր մ ր կը կատարեն եր կրին աղքատ ո լ թշո ւառ Ղ՝անգաղօրէն ան շարուանատազկեեցրին ու աշխատանքը կործանեց : Ջունիմ խօսելիք այգ
Վիճակր ւ ժողոՎուրգին ան-օ թա լթ ի լեն ու տառա - - Եկայ այսօր քեզ բերելու. : տռամին վրայ։ Ոչ մէկ բառ՝ որ Հարազատ ըլլայ
» տնտեսէ.–՜
սչանքը ՚. Բայց նաեւ կան քաղաքակ սն Ու՝ խորՀուրգին : Գարը որ մեզ կ>ը բաժ՜նէ փոխած՝ աաոումին ուժգնութեան եւ սարսափին :
կան ել. այլ չար.ժառիթներ ; Մ* %աՀանգներու
է գրեթէ րոչոր կաղապարները զգալու , մտանելու, Միա՛յն՝
քՒուրքիոյ եւ Տո ւնա ս տ ան\ի տրամագրահ՛ 400 մի– մ անաւանգ ապրելու : Ա ակայն՝ ար ի* ւն ը • * • : Ն ա յէ Լռեց––
լիոն տոլար էԼաբկլՀ (250 միլիոն Տտ*–նաստանի^ ա– սա գէմքին ալ ճանչցիր սերունգը որ այնպէս ՊաՀ մը ձայնին արձադանգր երերաց շոլրի,
ւե լի ղօրացուց պա յ ք ա ր ը յ ո ր գո յութիւն ունէր ° \ Ր *^(Լ կեցաւ քեղ նման եւրոպական քաղաքի մ$քէ յետ՛ոյ այգ ալ չկար : Գանղաղ , շատ դանդաղ , բա
անգչեւսաքսոն ել խորՀ րգային իշխանաւթիւենե րու Հ ամ այնա պա տկերին գիմ աց : & րիտասարգը ուսա ռերը լեցուցի՛ք սենեակս–
միշեւ X Ար գա ր ել Ա՝ • \թաՀանգներու նախա գաՀը նող Էր քեղ նման , ու աշխարՀ մը եռանգ ու Հա ^ իրիսքասա՚դ : Արիքիդ ճամբով քեզ կը կան
երր 1լլլ խ՛եղք էր ԽորՀրգարանէն վասերացնել աա֊ ւատք Հոգւոյն մէ^, եկահ՜ լեցուելու Արեւմտեան չեմ քու ազգիդ : ճամբով՝ որու վրայ միայն կր
Հանիւաձ վարզերը յէլեալ աեա ո իւննե րուն, մշակոյթտՎ : Լեցուելու եւ յորգելու
Յոսնասաանի Համար րսաւ. թէ այղ վարզերր պէ– մինչեւ ամէ նանք իրար Հանգիպիլ ու Հասկնալ։ Զարթօնքը ե–
աէ սահմանուին նախ օգնելու անօթի ^ոգովուր - նէն աննշան խորշը իր Հայրենի երկրին՛. Ազգի մր րիտաոարդներու կերտումն էր : Երկրորդն ալ երի
դին ու յեաոյ սլալաաանելոլ զայն աՀարեզչա1լան աղօթքը գրկած֊ էր ղինքր ու ինչքա՛ն յո՜՛յս , ինչքան տասարդներէն պէտք է ըլլայ : Միայն՝ Հաւա՜տք...
գորձունէութեան գէմ : իս1լ Ջ^բչիլ յ"Տ" ԳԻմա ՜ երա՛զ աքն աչքերուե՝ որոնք պղտորեցան երբ ա— Հաւատք :
ղրականնհրր կ՚որակէր «Համայնավար ս,,,պաս,ակ նոնք մեկնեցան Հ Ըսե^մ թէ սլէտք չունեցանք ուր ֊ Ուսանող։ Մաքիդ ճամբով քեզ կը կանչեմ
ներ» : Ուրեմն մարդասիրական նպատակէն աւելի ուականներու^ գար&նելոլ Համար մեր Հոգիներուն քու ազգիդ։ Կործանածը, իբր արժէք ու քանակ,
քաղաքական նպաաակն է ար կր Հետապնդուի։ պրիսմակները մեր է^ողոՎուրգին * •* անցեալին է : Հին քարերը Հին տաճարին Համար :
Ամերփկեան մամոԼլր լայնօրէն արձաղանղ տ ր– Առածին սերունգ–** Եկան նորերը ^ ու նո՛ Ա՝ռ, ագաՀօրէն, լայնօրէն ինչ որ Եւրոպան ունի
լաւ այս վարկին, կատարելով թեր ու ղէմ ղնա - րերը * նոյն կրակէն Հալած՜ական , կեցան սա՛ պա - տալիք, սակայն դարձիր քու ժողովուրդիդ։ Գի
Հատո՛ւմներ, : Հակառակ այս բոլորին , սակայն , կր տուՀանին առՓեւ քեզ նման : միտեցին անոնք այ տեմ, տխուր է պատկերը քու մեծերուդ։ Ու յա
կարձ֊ուի թէ ամերիկացի ^ողովուրզը Հարկ եղաճ սա փարիզեան մայրամուտի ճէոյլ գեղեցկութիւնը ^ ճախ կ՝ամչնաս Հայ կոչուելուդ , ի տես ոքմուան ժողո՛
•վլո–ւէրդիոդ ւ։ ղ• եկավարներուն Քք
լուսաբանութիւնդ չէ ստասաձ֊ ղեռ եւ կր Հարց վիճակին
որ քաղցր տրտմութեամբ կը լեցնէ շէնքերոլ մռայք պիկ, իրենց Հոգիէն ու միտքէն, ել կամ ներկուած
նեն թէ որո՞ւ ղէմ կՀոլղեն կռուիլ Տունասաանի ընգերքներըՏետոյ՝ իր\իկնամ(ուտըէեըբ կը ծ՜որիամ– ու ծախուած, քուրձի կտորի մը նման, ուրիշներ ,
մ է լ իրենց տբամադրաօ֊ տոլարներով, ամերիկեան պերէն Հ նման խունկի լուռ աղօթքին որ կը գրկէ որոնք կը խօսին քու ազգիդ անունով մեծաՀարուԱ–
զէնքերով եւ զինուորական մարզիչներովն պաշտ– խորանի ծ՜փուն գիժերը կիր ամ ո լտ քին * * * Աւելիքն տի յաւիտենական , անկ անդնելի միամտութեամբ,
պանոսթիւն ներկայ կառավարութեան։ Հակաււա անոնք ալ սարսռացփն անծ՜անօթ յ գրեթէ անգի– երբ միայն իրենց քիթերն են կապը ազդին Հետ։
կորդ տարրերը իսկապէս «Համայնավար Հրոսակ մագրելի շշուկներէն , Հրաւէրներէն 1 որ՛ոնք արձա Հայաստա՞նը մենք մեր երաղր սպաննեցինք ,Հի–
ներ» , «աՀ արե կի չնե ր > > եւ կամ «զինեալ փոքրա, - գանգեցին իրենց միսերուն , վիգերուն խորքէն երբ մա ձեր երաղր ձեզ կը սպաննէ • • • : .ճակատագիր :
մասնութիւննե"ր» են : կիս ալ ոյսի գո ղի ն տակ ի րենց զ գ այ ա րանքն երը ա^ Այս ամէնուն դէմ՝ ուժ եւ Հաւատք կր պաՀանՀեմ
Ամերիկացի սպայ մը որ պատերազմի ատեն ռին ձայներու ^ գոյներու , ձեւերտլ մփ^էն քուռթ քեզմէ : Ու վրէկ՛ Թուրքի՞ն գէմ . կը պաՀես ողին,
գերմանական դիքերուն ետեւ իբրեւ կց՚"րղ ծւսռա– Հեւքը քաղաքին որ կը սպասէ իր Հեշտանքին* * * բայց ոչ ձեւը։ Պ ս՛՛ողամ , խրատ չունիմ , բայց յի^–
յաձ֊ է յոյն Հրոսակներուն մօտ , եւ երկրին ազա Գրական ութթւն րայց ապրում էր սա մեր մէ ^, չէ սա խօսքս * . .
տագրողէն ետքն ալ բաւական ժամանակ մնացած քովն ի Վեր այն միւս ապրումին որ գինովցՆող* Ալ տառապանք կար շեշտին Հետ երբ խօսեցաւ.
է այնտեղ , ղրի առաճ խենգ եէյսուԼ ՀրաշքԱ էր մեր աղգի ղարթնու֊մփն՛ .• Պէտք է ապրի այս աղղը : Ու ապրի իր
է Կ.արգ մէւ գ է ո ք Խ ՝՛ Այ՚Ւ յտաոճւաիտա.նքը ու–
ն՛Բինու. ԼՕ.^.է.մղիեարյղն– առածին զգայութեան սլա ոյսնռ են . ես աոժէ.բնե սուն ել իր անոեա/են /»»-
..../...
նիշերը իրենց մանրամասնութեանը մէք նորութիւն .(.* ..» Ր,, •Ո9֊ո,Ո՚։Դէար2էր այ, կերպ պաՀե, գոյութիւ
մո <եշ, աաոռնա 1.ե– ԹԼև– է**Խաձ . – ^ ՚ ֊ " ՛ " նը : Ջախողեցա՞ք - \նախ կատարած կ՚րԱաք ձեր
Տուձեասաանի Հրոսակային կազմակերպութիւն՛ զինուորները օգաագորե՜ուեցան Անգլիաց իներու պարտականութիւնը Հայ ժողովուրդին, ձեր ար -
ներէն՝ կամ-ին մ ԷԼ Համայնավարներուն թիւ,ը եր կողմ է , կռուելու Համ ար գէմ ագրական շար/եման
կու տարի առա^ Հազիւ մէկ տասներորդն էր։ Ան– ուժերուն գէմ : Այսօր անոնք կր կազմեն՝ յունա - Հեր եւ ձեր վրէժր ամէն տեսակ Թուրքերէն։ Մա
ՆաՀաաակնեբուն .. .
չուշտ անկէ ի վեր աճաց– է , իբրեւ Հետեւանք նե - կան բանակին գլխաւոր տարրը*. նաւանդ վրէ՜ժը Ապրիլեան
ղոլթիլեն\ե րո լ ել զրկանքներու : Բայց դարձեալ Լսալ Ո լ գնաց •
փոքրամասնութիւն կր կազմեն Համայնավարները։ Այգ միջոցներուն՝ Մի^ին Արեւելք կրցաօ՜ էին ՎԱՀ Է ՕՇԱԿԱՆ
Այս չարմ-ումր օ՜ն՚ուեղ առաւ գերման գրաւման փաիչիլ 30.000 Յոյներ , գրեթէ ամրողֆութեամր
ժամանակ , գրղուա^. Հայրենասիրական նպատակ Հանրապետականներ եւ գիմ ագրական շարժ ման
ներէ ել Անգլիացիք օգնեցին անոնց , ղրկելովսպա֊ գորհ՜ակիցներ : ԱՀեոնցմէ կարգ մը բարձրաստիճան ԹՈՒՐՔԻԱ ;
ներ եւ ռազմանիւթք խանգարելու Համար Գերման^– սպաներ * ^ՒաՀիրէ ասրս ստանաք– յո քն պատերազ -
ներոլ Հաղորդակցութեան միջոցները, կատարե/ մական նախարարէն խնգրեցին գիմ ագրական ճա -
խափանարար ձեռնարկներ : Անոնց նշանաւոր ղոր կատէն աչ ներկայացուցիչներ առևելոՎ , խառն ՆՈՐ 8Ո38 ՀԱՄԱՅՆԱՎԱՐՆԵՐՈՒՆ ԳԷՄ
կերէն մէկը եղաւ քանղումր կարկօփոթոմուս կա– կառաՎարո ւթիւն մը կազմ ել % Ա պաները ձերբա - Իզլք|իր.Էն կը հաղորդեն «1ոլսոյ թուրք ր֊հրթհ՝–
րւււն (19 Ապրիլ) —
մուրկին , որ Գեբմաններուն վեց Հարաթ յետաձգել կաէուեցան ել բանտ աո֊ա^նորգուեցան : Ւբր բո -
տուաւ վճռական պաՀուներկաթուգիովփոխաղրոլ– գոքի արտա յա յա>ո ւթֆւե զէնքեր ր Վար գնող զին՛–
թիւնը ափրիկեան ճակատին վրա յ : է լ եղաւ ,ս - ոլորներն ու նաւազներն ալ էրիթրէա եւ Ըօտէղեա Ւղմիրի .մէ9, բարձրագոյն ուսանողներու
տեն մը որ Գերմանները ստիպուեցան լքել ռազմա– զրկուեցան՛. Մնացեալ 3500/» կազմեցին Հլեււնային իաւմբ մը ժողով ղումարեց այսօր, կէսօրին, օգ–
դիտական կարդ մը ղիրքեր ալ շրջաններ ։ԱՀա այդ չոկատր» եւ ի վերիյ Աթէնքի մէչ Անգլիացինե տոլերով ցերեկուան դադարէն : Առեւտրական
"՞հէ"9Րս է "Ր պէ՚"քը տեսնուեցաւ տեսակ մր կա րուն կողմ է գո րհ՜ահ՜ուեցան գիմ ագրական շա րժ՜ - բարձրագոյն վարժարանէն ուսանոդներ , Հինղա -
ռավարական իշխանութիւն Հաստատել։ "Բաղաքա– մ ան գէմ: կան, վեցական իսումբերոլ բաժնուած , խմրուե -
կան այս կազմակերպութիւնը յետազային կոչ ցան ճումՀուրիէթ Հրապարակը, ել ուրիշ երկսեռ
Երկրին ազատագրումէն Վեբ^^ ԳաՀիրէի մէ^ լիսէականներ եւս միացան իրենց : Ուսանողներէն
ուեցալ Է ա մ ։ Անոր կը մասնկցէին ընկերվարա կազմուեցաւ նոր դաՀլիճ մը* Վարչապետոլթեամ՝ր մին խօսք առաւ ել պոռաց .
կաններ , Համայնավարներ , Հ ողաղորՆականներ եւ Հանգուցեալ Վենիզելոսի որգիին՝ Աոփոկլէս Վե -
՛ուրիշ Հոսանքներ : էամ ի զինուորական ճիւղն աք նեղե լոսի ^ որ ան կե ղհ՜օ ր էն աշխատեցաւ խառն կա Այս Հաւաքոյթը կազմակերպած ենք Հա -
կոչուեցաւ Էլաս։ ի վերիյ «Կառավարական Տ անձ ռաՎարո ւթ ի ւն մը կազմ ԷԼ : Այ՛՛ նպատակոՎ ան մայնավարոլթեան դէմ , ել նախ սկսինք »Զ.էսճԻՐ՜
Ժ ՀԻ-֊րիյէթ» թերթէն,
նախումբ կոչոլաձ֊ այս խորՀուրդը Հաստատուե - խորՀրգաժողոՎի Հրալիրեց բոլոր կուսակցոլ -
ցաւ իր «մայրաքաղաք» ՚Բարփենիսի մէչ՝, գլխա թիւնները։ Այո կա ր գագրո ւթ իւնը Հաճելի չթուե - որ ք*սթանպո լլէն Իզմիր
ւորութեամբ անկուսակցական պբոֆ . Ալեքսանղր ցաւ Անգլիացիներուն , որոնք ստիպեցին անոր փախած է : Այս թերթը բռնապետութիւն կը նկա
Ավօլոսի. Համայնավարները այս մարմնիս մէչ ու Հրաժարիլ եւ նոր Վարչապետ մ ը ընտրեցին , փա^ տէ ր Իսթանպուլի բարձր ուսանողութեան ժողովր
նէին երկու ա՜ն ռամ : փանտրուի , ղեկաՎարր քաղաքական փոքր խմբակ* որ տեղի ղւնեցալ անցեալ Յունուարին , իբր /Լ՚՚Գ՜
Այս մարմինս ուզեց իր ներկայացուցիչը ունե ցութեան մը եւ ուժեղ Հակառակս րգ մը էամ ի : վզում ի արտայայտութիւն Համայնավարութեան
նալ ԳաՀիրէ ապաստանաց– դաՀլիճին մէչ, բայց Երկար եւ տաժանելի խորՀրգակցոլթիւններէ դէմ : Որքան ամօթալի է այս թերթին գործածած
\943ին իր գրկաց– մարգիկր ընդունելութեան չար– Վերչ, 1944 Սեպտեմբերին՝ Վերիէպէս Համաձայ լեզուն, որ կը մեղադրէ Համայնավարութեան դէմ
ժանացան ոչ թաղասորին ել ոչ ալ վարչապետին՛ նութիւն մը դ ո յ ան ա լուէ , էամ ը Հինգ ներկայացու բողոքող երիտասարդութիւնը : իզմիրի երի՚ոա -
կողմէ։ Անգլիացիներն ալ Հիւսիսային Ափրիկէի ցիչ ունեցաւ 22 անգամներէ բաղկացաք գաՀլիճին սարդոլթիւնը չի կրնար լռել Համայնավար պոռչ -
յաղթութենէն վեր1, գաղրեցուցին իրենց զինուո մէ^ ։ երկու Հ ոսանքնեբուն միֆել գոյութիւն՝ աոլքներուն ղէմ ; «Հիւրիյէթ» թերթը պէտք է Լ՛"՛–
րական օժանդակութիւնը ել իրենց Հաշուոյն դի ունեցող եղբա յրաոպան կռիւին վերշ գիտնայ որ Իզմիրեան երիտասարդութիւնը կրնայ
տրոլեցալ
մադրական շարժում մը կազմակերպեցին , \,ափո. : շատ Ցլոաւլցարդասրւս տալուսանիորղեններու» խումբը ՀետղՀետէ
կը սսՑտտոոուււացարրարաանանրաարր :: ոԵԵւրրսաիինոտտդաանսսԼաարոդ~ մ.ըէ– պոռաց "՚Մ՚ե՛ր"
լէոն Զէրվասի Հրամանատարութեամբ։ Իր ան - Գժբախտաբաբ զինադադարը երկար չտեւեց \եւ
սքիաի
դամներուն թիւր 10 15 Հազարը չանցաւ։ Միեւ 3 ունաստան այսօր կրկի՚ո ռազմադաշտի վերաց֊ - սյրեն ի քին մէչ \ամՀամէ այն
նոյն ժամանակ Գերմանները Աթէնքի մէչ սա եղ . ուած է ու արիւնը կը Հոսի : սիկ աՎարական ոգի
Տ֊եցին «ապաՀովոլթեան գոլնդ»եր իբր թէ ( $ Ո լ – Այս տարրն է աՀա որ էլամբաստանուի իբրեւ չմտնէ , կեըլսեմահաւայսանիոկւն ՀայՀսանկցի բաՀզամաոյւթնեանա։ Վ ար ո լ -
ա զգե
նաստանէն վանելու Համար Համայնավարութիւնը ; խո ովարար: մէչ մէկ բան պարզ է , թիւնվւՁ» այնեկր՝րսեմբարձւրանացանան .».•» Անկցի»- - *Հ™ամա*յնավա -
Այս բոլորին
Այս ղունդեյուն զինուորները գերմանական Հա - րոլթիւնր :
ցութեան պաքար Անղլեւսաքսոննեբոլ եւ խոր -
ղուստ կր Հագնէին ել ունէին ղեբման .զէնքեր : Ա–
Հ բղային իշխանութեան միչեւ, յոյն ժողովուրդի Երիտասարդները ապա ղրօչակներ ի ձեռին եւ
նոնց պարտականութիւնն էր դիլզերը այրել, արեան գնոՎ յ Աթաթիլրքի նկարներբ բռնած, բաժնուեցան Հրա
սպաննել Հայրենասէր Յոյները։ Յեաագային այս Ա– ՀԱՐԷԼԵԱՆ պարակէն, միաբերան արտասանելով «Աավուլուն
ԳՌՂԸԱաՐ 1 կէսճլիգ կէլԻյ°Ր» ոտանաւորը։ Յետոյ
Fonds A.R.A.M
