Page 119 - ARM_19-1947_02
P. 119
ՀԱ6 ԿԱՄ • ԵՒ ՄԱՐՏԻԿՆԵՐՈՒ կան զինուորական վարչութեանց , նոյնպէս եւ
ԱԱՐ-ԲԱԾ ՄԵԵ
ֆրանսացի ժողովուրդին իրենց ա յնքան բա բ ե կա– մէչտեղը կը Հանգչէր սել դագաղ մը շրչանակ -
ԱԳԱՀԱՆԳԷՍԸ ուաճ ծաղկեպսակներովդ , զոր բերաՀչ– էին Հ *3 * 9 ՚ •
մ եցողութեանց Համ ար Հանդէպ Հայ ժողովոլը - «Անտօք» կոմիտէն, Հ ՛Ց ՛Գ * Նոր Աերունգը, կա
ԼԻՐՆ , 27 Ապրիլ Այս տարի ալ. Լիոնի հայ դին; Պատարադր վերացաւ ժամը պոյտ Խաչի ԱանուՀինեբը, Բղիի Հայրենակցական
Կամալոընեըոլ եւ. Մարտիկներու Աիութիլնր մեձ Ապրիլ 27ի կիբաԿԻ առաւօտ ը շնորՀիւ Հայ կա– Մ իութիւնը եւ ուրիշներ : Աւուր պատշաճի քանի
սգահանդէս մը սարքած էր, մէկ միլիոն նա Հա - մաւոբներոլ եւ Ա արտիկներու Ա իուիժեան այս մեճ մ ը յոլգԻձ խօսքերով Հանդէսը բացուաճ յայտա -
տակներու եւ երկու պատերազմներու (1914 18 ձաիսաձեռնութեան՝ Հայկական պր ո պա կան տի օր րաըեց Հ .Տ *Գ • Նոր Աերունդէն ընկ* Մանուկ Մ ա–
- 1 9 3 9 — 4 5 ) ընթացքին ինկ աֆ– Հերոսներու յ/՛չա մը եղաւ; կ՛արժէ շնորՀաւորել Մարտիկներու Մ ի– նոլկեան : Բղիի Հայր* Միութեան կողմէ աղերսող
ք՛ ակր Փառաւորելու. Համար ք՚0Ա1^161՚6^ կաթողիկէ ոլթիւնը, որ այս ձեռնարկով բարձրացա ց մեր սբտայոյզ «Տէր ողորմեա՚^ն երգեց օր* Արշալոյս
մայր ա աճ արին մէ^։ ժողովուրդին անունը եւ վարկը ։ Ս եդբակեան ո ր նաեւ արտասանեց «Ափ մը մոխի -
թիրակի ( Ս Ապրիլ) առտուն կան ու ի, էն բազ Երէկ՝ ճակատներու վրայ։ Այսօր քաղաքի Ր^Ը (Սիամանթօ) ։ Ուղերձ մը կարգաց Ա էն Հքամօ–
մութիւնը գոլնգ - ցունդ կբ գիմ էր գէպի Ր՚01Մ - բազմութիւներուն մէչ՛. Կեցցէ՛ նի Հ *Տ *՚հ * Նոր Աերունգի ներկայացուցիչ ընկեր
\՚1€1՜6 : ՝Բ–աղաքբ կարճես տօնական զգեստ է Հագեր ՚ ք ւ տ ղաք ։ Պ եաիկեան ։Ընկ * Ա արդիս Փիլիկեան յուղուաճ շեշ՛
Ժամը 1Օին յայտարարուած՛ էր պատարագը , Մ Մ– տով արտասանեց «Ըմբոստութեան եւ Բո՚ԼոքԻ
Զ.ԱՅՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ ձայներ՝» (Արմէն (հըշտ\ունի) ՚. Աեներգեցին օր*
բայց , շատ աւելի կանուխ Հսկայ կաթողիկէին ըն Հռիփսիմէ Ընտրիկեան (Աէն&ամօն) եւ ընկ*Վաբ–
ղա րձակ Լր^ափակը ծա յրէ ծ՜այր լեցուաճ էր։ Վե * գան Բաբախեան էՕրուան Համապատասխան ել յա–
րը , բարձր աշտարակին վրա յ զանգեր ր կը ղօղան– ՆՈՐ ԱԵՐՈՒՆԳԸ ՏՕՆԵՑ ԱՊՐԻԼ 11Ը
չեն, մեզի բերելով «Բամբ փորոտանիի գոռ ալիք չող արտա ս ան ո ւթիլններ ըրին ըԴւկ * Զասպար Աբ–
ները*. Հայոց աշխարՀի նուիրական քայլերգն է որ բաՀամեան « ՀոգեՀանգիստ՝» (Տ * Թում ան՝ Լ ան ) ,
կ արձագանգէ։ Հայ նաՀապետին՝ Աեճն Ալի շանի ՍԷ*ԵԹ–ԷԹԻԷ՚Ն ՚ Մ-ետասաներսրղ ժամուն օր* ԱրմենուՀի Ընտրիկեան (Աէն Համօն) , «Գիւ–
ուրուականն է որ կը շր^ի յո րդաՀ ոսան բազմոլ - արթնցտճ կարգ մը «յառաչդիմական»ներ , քսանեւ տին փառքը՝» , օր • Մաբիամ Փիլիկեան «ք\ւխաա–
թեան մէչ, միայն Հայ նաՀապե՞տին : 0՛ * ոչ Հա Հինգ տարիներ մեր մէկ միլիոնէ աւելի նաՀ ատակ լորը» ; ԱանուՀ իներուն– կողմէ օր * ԱՀնաՀիա Ատ ե–
յոց բոլոր Հին ու նոր նաՀապետնեբուն , Հ^ՏԼինւո ր– ները անարգելէ, անաւսլաււ.ել է վեբչ* երկու տարիէ փանեանի արտասանութիւնը «քՕ եղդամ աՀ ը» ( Ա իա
եալ մ ան կան ց նոցա, եւ , ամ էնա յն ժողովրդեան» *. ի Վեր էլ՛ո լզեն մ են աշն որՀի վերա ճել Ապրիլե ան մանթօ ) խո րապէս յուղեց բո լոր ներկաները:
Այն ժողովուրդին՝ որ օր մը ո Գ^՛" կիզո ւե ցաւ յա - Ա դատ օնը : Հ* Ա* Ղ՝ * «Անաօք» կոմիաէին կողմէ քանի՛ մը
նուն իր Հաւատքին , իր ղատին, իր պաշտելի Հայ 1925^1. ի վեր Հոս ոլնինք Ազգ. Միութիւն մր խօսքով իր յարգանքի բաժինը բերաւ ընկ* Արմե–
րենիքին : (վաւերացոլաճ ֆրանս՛ական իշիսս/նութեանց կող - նակ Գու յում ճեան ( Ա էն էք ամ օն ) , իսկ ո րպէս բա
«Բամբ փորոտանիի բամբ որոտումներո ւն կր մ է) , որ Համէն տարի կատարեալ Հաւատա րմ ու - նախօս Վ^իէն՚էն մասնաւձորաբաբ Հբալիրուա՚յ– էր
յաչորզէ Հոգեզմայլ «ԽորՀոլրգ խորին»ը։ քՒզթա– թեամ բ եւ մեճ Հ անդիսաւո րութեամբ կը տօնէր Հայր Տ է րմոյեան , որ մէկ ժամ տեւող կուռ բանա
կիցնեբր կը լուսանկարեն ա^ ու ձախ ։ Մ արտիկ - Համազգային Ագատօնը, որուն Հանդէպ դժբախ — խօսս ւթեամբ մ ը ել վաւերական փաստերով պա ր–
ներոլ միութեան անդամները ժրաչան մ ե զո ւն ե ր ո լ տարար բո լո բԿւ վին անտարբեր կը գտնուէին \վերո– ՚Լ^Ց ^ ^ / ՚ թուրքեւդերման Հ ՝ ա յ ա չ ի ն չ դաւադրոլ -
պէս կը վաղվգեն Հոս ու Հոն կա ըգապաՀ ո ւթիւնը յիշեալ նորելուկ էֆէԽոինեբը ՚. Ագգ * Միութիւնը թեան ճալքերը։ «Ըւ֊բ " ր ՝ա է գանուինք յ մեղի Հա–
անթերի դարձնելու Համ ար ; >այս տարի ալ ձեռնարկած էր Ս զաս։ օնին ել այդ մ ար Ա՛գրիէ ամիսը ինքնամ փոփումի եւ Ո՚֊խաի օր
ոլղղութեամ բ ալ Հ բաւէ ր կարդա ցաճ էր Բ"էո Ր է՛. Մեր նախնիքները, իրենց արեան գնո մ մեզ
Պատարագը կը սկսի ժամը ճիշդ \§ին*. Օրուան կաղմակերպութիւններուն % Առածին իյորՀրգակցա– կտակեցին Հայկական արդար Գատըւ Մենք ա՛ք
պատուակալ Հիւրր եւ պատարագիչն է գերապայ կան ժ ո զո վին մէչ Ազգ • լ\ակա տ կո չուաճ մեր կա բդին՛ պէտք է զայն յանձնենք մեր Նոր Սե
ծառ ՊաՀապանեան եպիսկ* (Փբիզէն) ։ Տառաչաց– ներկայացուցիչները կը պաՀանչեն որ ԱգաՀանգէ— րունդին եւ զօ բավիդ ըլլանք անոր ; Ասկէ առա չ
եալ տա րիքով , բա յց Հա յեացքր սուր , Հասա ա - սր կատարուի աււխաձեււէաւթ-եաւքյւ Ազգ ՚ԸնդՀ ^Մի կային մարդիկ, որ այս Հանդէսին չէին մասնակ
տուն , կեցուած՜քը թիկնեղ ՚. Ապասարկող քաՀանա– ՛ութեան ( Հ *Ա . ) եւ Ազգ *Միութեան եւ մասնակ– ցեր, իսկ այսօր ուրախ ենք \ո ր մ ր ց ա կց.ո ւթ ի ւն
ները Հայր Պապեան (Լիոն) , Հ* Աոմճեան (Փա ցութեամ բ մ իւս կազմ ա կեր պո լթի լննե ր ո ւ : Ներ - ստեզճուաճ է : Գէթ այսօրուան Համար մէկգի
ր ի զ ) * եւ Հ * Ո սպի կետն (Վալանս) ։ Տաճա բ ին մօտ կաներր յանուն Համերաշխութեան կ՚ընդուն՚ին ա– գնելով բոլոր տեսակի քինախնդբութիւձննեբը ՜ Հա
աթոռներ վերապաՀուած՜ են քաղաքապետին , ռաչարկը։ Ատկայն երկրորդ ժողովի մը մէչ Ազգ* մերաշխս ւթեա մբ խոնարՀ ինք մեր ս ր բազան գո Հե
սպաներու, Գերիներու միութեան եւ զանազան մի &ակատի շփացավ– մ արդուկները , կ՛ուզեն \ի րենց րուն առ չեւ Հա րժ ան ան ա լո լ Համ ար անոնց անէճ -
՛ութեանց ներկայացուցիչներովն ; վրա ւ կեդրոնացնել նախ՛ագաՀ ո ւթիւնը եւ իբրեւ քիս» :
Երզ֊չախում՝բը կը մասնակցի արարողութեանց բանաիսօս փարիզէն Հրաւիրել զ ա ւ ա ն ա /// ո իւ մը :
Պ* Ֆէր աՀ ե ա ն իւ ղեկավարութեամբ; 1Ա ո ր տպաւո - *\յեբկանեբուն էՈԼ֊րչ ընգիմոլթիւնր պատճառ կրէ– Նախագա՛Հ երիտասարդ Բակերը իր փակմ ան
բութիւն գորճեցին Օր * ՝1$ ո վինա բ ին «Ա ուր բ Աուր– լայ որ այս ժոզովը ձախողի ւ խօսքով յանուն Նո ր՛ Ա եր ունդին անգամ մը եւս
ՐԲ՝2»Ը * Պ • Պ*րիգո Մ արտ ի բո սեան ի «Հրեշտակայի– Ագգ * Մ իութիւնը , յանուն գաղութիս Հ ամ ե - \ուխտեց անվկանդ շարունակել այն փշոտ ճամբան
( մ ասնակց՚ո ճամբայ մը գտնելու Համար
ն»ը , Ղ^աղա ր Մ ի՛քսւ յէլեանի ւթեամ բ զոր մեր նաիսաՀայրերը գ ճ ՝ ա ճ են խոր Հ այրենա -
Օր* ՛Ծովինարի) «Ամէն, ել ընդ Հոգւոյդ բաշխութեան , մ իչին ս իրութեամ բ %
քում»ը՚. ԿԱ Հրաւիրէ
երրորդ ժողչով մո՚– Ա՝/՚^յէ "՛յ՛է *"ՐգԷ^՛
՛Շատ գեղեցիկ ու բով տՆգա Հա Ա,ց քարող մ ր **րձւսրա՚ււի՚Ն մէչ աիակցուաճ թուղթի կտոր մր 1լ Չի ,, ՀԱՐ1.Ա*ե31՛
խօսեցաւ Լինի առաչնորդին փոխանորդը, դեր մացնէր թէ «Ազգ* ԸնգՀ • Միութեան նախաձեռ -
պայծառ Անսէլ։ Գրեթէ կէս ժամ տեւող իր քւս– նութեամբ Ապրիլ 27ին կը տօնուի ԱգաՀանգէսը» ։
ըոզո վ , Հմո ւտ կզեր ակ ան ը ներ բո ղա կ անը բրէս լ Այս մենատիրական յայտարարութեան վրա ք Ազգ* ՍՏԱՑԱՆ*
մեր ժողովուրդին , նաՀ ատակներուն եւ տառա\ — Միութիլնբ ձեռնթափ կ՚ըլլայ։ Աակայն, սլաՀակ -
պտնքնեբուն , յանուն քրիստոնէութեան ու ան՝բ ներր արթուն են \ Հ *Ց *9" • Նոր Աերունգը անմի^ա– 0 ռ ՕՐԵՐՈՒՆ, խորհուրդ (մեր չամաքնակ .
սուրբ Հաւատքին ։ Նոյնքան գեղեցիկ ու պատրաՀ– պէս դորճի անցնելով, Ապրիլ 2եին , շաբաթ երե ներէն) • Երեք պատկեր ,ոլ մէկ պատգամ։ Գրեո՝
տուաճ քարոզ մը տուաւ ( Հա յեր էն) Հ այ ր Ա ո մ•— կոյ Տէ–ԸոՈ61110Ո<յ^ սրաՀին մ՛էչ տօնեց Համազգային 8– ՕշակաԹ։ Մատենաշար Ա. Թարգմանչաց Լ».
ճեան , որ ֆրանսերէն նախաբանով մը շնորՀակ*– Ա գաՀանգէս ը , արժանանալով գա ղ\ո լթի ս դնաՀա– Միութեան թիլ 2, Երոլսազէմ։ Գին 4 շիլին թրո–
լո ւթ իւն յա յտնեց ՛Լիոն ի կա ր տ ին ալին , քաղաքա– տանքին էՀամեստ ու ան պաճ ո յճ սգա բեմ մը ,ո բուն թատարի ծախքով։ Հասցէ.– ք>ոՈէա8 Ր«ՏՏ, 4 ս –
տ&1տա :
«ՅԱՌԱՋ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԾ֊ԲՆԵՐԸ րէն մին էր ՀրգեՀԷ մը Հրաշքով աղատ աճ ՚. Գժ - էսր աո ւ իլա կ մը ճեճ ել պ ղա իկներր վախ ցնելո լ Հա–
բախտ ազուն վերնատունը քիչ մը պար ոչ ու աճ էր^ մ աբ , նո յնպէս մ եր պատուելին զայն՛ կը խոշտ\ան–
իր գլխուն ւվր՚այ բուեր թառաճ էին կարճես եւ
ՄԷք ԳեՎԻՆ Վ Ա Ր Ժ Ա Պ ե ^ մազ չէր բուսներ ։ Բերնին մէչ լեմոն մր կար թե գէր իբրեւ աժան ապրանք ,մե զ \վախ ցնելո ւ Համար՛.
՛րեւս եւ լորձունքը միշտ կը վազէր։ Տնկէուաճ կռ •Որբեւայրի Ե՚ ա Հաբսան աէր տիրական չունէր ;
Լաւ Հասկցա®բ արիւն թափի քովդ, դաղ–. նակին շապիկին տակ ալ Հաւանաբար կատուի մր Մեճ տզան ճունկ մը չուրի մէչ խեզգուեբ էր* իսԿ
Հ Բկլ
նիքը քե^զի պաՀԷ , կը պատուիրէր յաճախ գազտկ ձագը միշտ անոր խտխտացնելով երեսին վր այ խն ռՐհ.1՚՝ո՚ՐԳՐ օ ա ա ր ո ւթ ե ան՛ մ է չ Տաճիկները կերեր է–
երբ Ա* Գիրքը նտոյնիսկ կ՛՚ըսէ, թէ չկայ այսՀն դալու պէս ճամաճռութիւն մը կՀընդգճէը : Աղ^կ՜ ին, երրորդը պանդխտութենէ չէր դարձաճ * երեքն
մը որ տանիքներէն չպոռան, ես ինչու ներէն չէր բաժնուեր : իրենց ախոռի կովերուն ալ Աս ա ո ւաճ ինք տուեր , ինք ալ \առաճ էր ու մնա–
ԲՐ Գմիզաման կը Հբամ ցնէ ր բ^րքզ
բան չըսեմ ; Բ"^՚ԼՈ*Լ "Բ"(ԷԱՂ1՛ ցեր էին ք&աչօն ու Մ ովսէսը։ Մ ով"է"Ը ետ եւս կճ–
Մեճ պաՀքի օրերբ առտու իրկունէ զատ կէ– գետինը չաղտոտեն : Նշանաւոր ՝րնկոյզի գոգ էր , կուաւք– կուլա ր ու կ՚ոզբար այգ օրը, եւ մէկը չկար
րին ալ ժամ էլ երթայինք* այդ օրը մ"ատանս եւ ձութ կտրելու մ է չ վարպետ : Բայց բոլոր այս որ իր եղբայրը ազատէ բ վարժ ա պ ետ ին ձ եռքէն ;
շնորՀ իւ ես Էի քար ո զա սացը : Եկեղեցիէն դոա\, բար եմ ա սն ո ւթ ի ւննե ր ո վ դպրոց ին մ է չ տարիներէ ի Կ՚ըսեն թէ խենթերը շատ մօտ են Աստուճոյ , \ա>–
\ա՛յնքան չարափոխաճ էինք փոխերն ու քարոզեր վեր սլնակիկ կր կարդար միայն իր աՀ ագին մարմ տոր՛ Համար թերեւս Ամենակալը \վերէն՝ նշանով
Որ երբեմն սեղանին աււչԼ ւ ալ մեր միտքը էլ՚իյը նով դրան մօտերը նստաճ ։ Պնակիկը կապով մը մը ՛Լո ւկա ս Ամ ուենց Ա առա Հաբ սա յին աէՔԼՀ ^ԼԼ*
եւ չէինք կրնար մեր խնզձոլքը ոսպելւ Կ էսօրին֊ վզէն միշտ կախուաճ էր , եւ երբ ամառր կամ կամ– խաղցնէ ։ ԱՀ ա, ան աղելով ներս կը մտնէ, մենք
տոյենց էՕոսբովը փոխասաց էր Տեվւոյենց Պեսխ֊ նէր *• յ^րէքէ ամանի կը վեբաճէր զայն փնքն էր մի կարճեցինք թէ՝ թեւաւոր Հրեշտակ մըն էր վերէն
ախն՝ Հետ։ Երբ մէկը սկսաւ, «իքոնարՀ եցո յ , ս, ւսյն մեր ինքնատիպ բարբառին շտեմարանը ; Անոր իչաճ : Մեր Ա առա Հաբսան՝ առաչնո րդները նոյն
ղունկն քո ել լուր ինձ , զի աղքատ ել տնանկք խօսաճ լեզուն ե բրեք չէ ր առղ\ուե բ շր չա սլա տ էն ։ իսկ բարելի կը կեցնէր դիմացը , ո*՚ւր մնաց ՛վար
\եա» , միւսը տէրտէբին բացակայութենէն օզ֊աի Մ ենք սկսաճ էին չՀ ասկնալ երբ կ՚ըսէր * օրինակի ժապետը, որ տեգի կուտայ անոր «երաշխաւորու
Համար, &՝օ , Հուսա եկօ՛ , Հուաա իրիշկէ՛ » Հայ թեան» , ու. խեղճ ֆյաչօն կաքաւելով
էով դրսի ձեւով դէմ \առալ , ինչո՞ւ չեմի մի տօղ կուտայ» իր խշտեակին
նա չէ՛ ա ւաղչի (Հոս եկուր՛, Հ ոն •վրայ կբ շնթռկի
տեր թէ դուն ինչ շանորդի շուն ես» * . . Այդր ոտքերը եր կնցուցաճ ։
նայէ , Հոն դեղանի ազչիկ մը տեղպար կ՚ընէ) :
բաւեր կարճես, անգին շարական կաբդացո\~
Զ եմ գիտեր թէ Աստ՚ոլճոյ զա չէ կա ճ այս բրի— Բոլորս , ղսլրոցով պատժուձա՚ճ էինք, եւ այգ
բուն մէչէն պւԱԱՕ մը կը լսուէր իր մեղաԱյ
շա կ ( աւերակ ) տղա յէն ի^նչ կ՛ ո լզէ ր մեր վաբժա^– իրիկուն ուշ ատեն դառնալու դատապարտուաճ ։Ես
րա րրա Չան քո վ •-— Ն"րաստեղճեալ Հաբս մը զ*,
սլետբ : Երկու Հուժկոլ աղաք Հ րամ ան ստացան ել զգացի որ մատանի ի ս շ ո ւ ր^ն էր ստեղծ ո ւ ա ա յ գ
ըրի էրրի °՝Ո9Բ մտայ, զի տուաւնչեան կէս * %Ա
ք ղեաին տապալեցին զայն , ոտքերբ անցուցին երկու մշուշոտ մթնոլորտը ; Վ^արժապետն ալ կռւա՚Հեց
րին դափով փսղսվ ներս բերին» : Տէրաէրը
ագամանդսի. փայտերու մէչ եւ Չինացիներու պէս երկու կոզ~ միտքս , գիտէր որ շուտ\ո\վ կէէելիք պատառ չէր *
Հ աս ալ ե լ իր ձեռքի լուսաճաճանչ
գլխուն , - մէն կապերէ, վել,չ անոր կրիայի բոպիկ երկու ոտ ք՝այց ես գոՀ էի արդիւնքէն եւ յետագային տունէն
խաշով սկսաւ Հարուաճել Հասաճին
քերը մօաեցուցին վարժապետին քթին * գէ1 տուր շատ մր ուրիշ^ բաներ ու կարգին քանի մը տասնեակ
ՍՈլ.զ կովու Հորթեր» ըսելով։
որ կուտաս ։ քՕաչոյին վախէն –՛արձակած ղառթ գԻբՔռՐ Ի^Ա^Տ^՚՜&Ւ 1 միշտ նոյն մտասեւեռումով :
Երեք սեղաններու Արբոլթեան Աբբոցնեբ\լ
զուռթը աւելի կը բարկացնէ ր ւէարժապեաը յ
վարագս յրնե բուխորաններով դո ցու ած էին ։ * ^ ~ ԽՈԱՐՈՎ ՎԾՏՈՒՆԻ
լանք դասի* ղազանի կառավարիչըիրմաանոՓտ Աման վայըպետ , ոտքդ պագնԼ*մ , աղաղա (3)
թա֊ղիՅր վարժապետին կը ամ բո ղ չ թաղին մէչ կբ լսուէր, բայց մեր Հերո
սաՀեցուցակ էր* վար֊
պետր Փ ւԱվ լ ախ անք վար առաւ, աո աչին ԱկՐ սը չէր յողներ փա յա կոտրելէ \
կանչեց Աղչիկ Խաչօն) վերչը շատերը : Մենք այլեւս դիտէինք որ յաճախ չանցաւոր Կէ ԽՆԳՐՈՒԻ ԹՂԹԱԿՑՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ ԿԱՐՃ
Այս աղան մեր Ե * ֊ ա խնամաւն եօթը աղ>~~ էէր Ագ2ւէև հաչօն ԳՐԵԼ ,
։ Բայց ինչպէս սովորութիւն է
ԳՐԵԼ, ԺԱՄԱՆԱԿԻՆ ԳՐԵԼ, ՄԱ՝ԲՈՒՐ
Fonds A.R.A.M
ԱԱՐ-ԲԱԾ ՄԵԵ
ֆրանսացի ժողովուրդին իրենց ա յնքան բա բ ե կա– մէչտեղը կը Հանգչէր սել դագաղ մը շրչանակ -
ԱԳԱՀԱՆԳԷՍԸ ուաճ ծաղկեպսակներովդ , զոր բերաՀչ– էին Հ *3 * 9 ՚ •
մ եցողութեանց Համ ար Հանդէպ Հայ ժողովոլը - «Անտօք» կոմիտէն, Հ ՛Ց ՛Գ * Նոր Աերունգը, կա
ԼԻՐՆ , 27 Ապրիլ Այս տարի ալ. Լիոնի հայ դին; Պատարադր վերացաւ ժամը պոյտ Խաչի ԱանուՀինեբը, Բղիի Հայրենակցական
Կամալոընեըոլ եւ. Մարտիկներու Աիութիլնր մեձ Ապրիլ 27ի կիբաԿԻ առաւօտ ը շնորՀիւ Հայ կա– Մ իութիւնը եւ ուրիշներ : Աւուր պատշաճի քանի
սգահանդէս մը սարքած էր, մէկ միլիոն նա Հա - մաւոբներոլ եւ Ա արտիկներու Ա իուիժեան այս մեճ մ ը յոլգԻձ խօսքերով Հանդէսը բացուաճ յայտա -
տակներու եւ երկու պատերազմներու (1914 18 ձաիսաձեռնութեան՝ Հայկական պր ո պա կան տի օր րաըեց Հ .Տ *Գ • Նոր Աերունդէն ընկ* Մանուկ Մ ա–
- 1 9 3 9 — 4 5 ) ընթացքին ինկ աֆ– Հերոսներու յ/՛չա մը եղաւ; կ՛արժէ շնորՀաւորել Մարտիկներու Մ ի– նոլկեան : Բղիի Հայր* Միութեան կողմէ աղերսող
ք՛ ակր Փառաւորելու. Համար ք՚0Ա1^161՚6^ կաթողիկէ ոլթիւնը, որ այս ձեռնարկով բարձրացա ց մեր սբտայոյզ «Տէր ողորմեա՚^ն երգեց օր* Արշալոյս
մայր ա աճ արին մէ^։ ժողովուրդին անունը եւ վարկը ։ Ս եդբակեան ո ր նաեւ արտասանեց «Ափ մը մոխի -
թիրակի ( Ս Ապրիլ) առտուն կան ու ի, էն բազ Երէկ՝ ճակատներու վրայ։ Այսօր քաղաքի Ր^Ը (Սիամանթօ) ։ Ուղերձ մը կարգաց Ա էն Հքամօ–
մութիւնը գոլնգ - ցունդ կբ գիմ էր գէպի Ր՚01Մ - բազմութիւներուն մէչ՛. Կեցցէ՛ նի Հ *Տ *՚հ * Նոր Աերունգի ներկայացուցիչ ընկեր
\՚1€1՜6 : ՝Բ–աղաքբ կարճես տօնական զգեստ է Հագեր ՚ ք ւ տ ղաք ։ Պ եաիկեան ։Ընկ * Ա արդիս Փիլիկեան յուղուաճ շեշ՛
Ժամը 1Օին յայտարարուած՛ էր պատարագը , Մ Մ– տով արտասանեց «Ըմբոստութեան եւ Բո՚ԼոքԻ
Զ.ԱՅՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ ձայներ՝» (Արմէն (հըշտ\ունի) ՚. Աեներգեցին օր*
բայց , շատ աւելի կանուխ Հսկայ կաթողիկէին ըն Հռիփսիմէ Ընտրիկեան (Աէն&ամօն) եւ ընկ*Վաբ–
ղա րձակ Լր^ափակը ծա յրէ ծ՜այր լեցուաճ էր։ Վե * գան Բաբախեան էՕրուան Համապատասխան ել յա–
րը , բարձր աշտարակին վրա յ զանգեր ր կը ղօղան– ՆՈՐ ԱԵՐՈՒՆԳԸ ՏՕՆԵՑ ԱՊՐԻԼ 11Ը
չեն, մեզի բերելով «Բամբ փորոտանիի գոռ ալիք չող արտա ս ան ո ւթիլններ ըրին ըԴւկ * Զասպար Աբ–
ները*. Հայոց աշխարՀի նուիրական քայլերգն է որ բաՀամեան « ՀոգեՀանգիստ՝» (Տ * Թում ան՝ Լ ան ) ,
կ արձագանգէ։ Հայ նաՀապետին՝ Աեճն Ալի շանի ՍԷ*ԵԹ–ԷԹԻԷ՚Ն ՚ Մ-ետասաներսրղ ժամուն օր* ԱրմենուՀի Ընտրիկեան (Աէն Համօն) , «Գիւ–
ուրուականն է որ կը շր^ի յո րդաՀ ոսան բազմոլ - արթնցտճ կարգ մը «յառաչդիմական»ներ , քսանեւ տին փառքը՝» , օր • Մաբիամ Փիլիկեան «ք\ւխաա–
թեան մէչ, միայն Հայ նաՀապե՞տին : 0՛ * ոչ Հա Հինգ տարիներ մեր մէկ միլիոնէ աւելի նաՀ ատակ լորը» ; ԱանուՀ իներուն– կողմէ օր * ԱՀնաՀիա Ատ ե–
յոց բոլոր Հին ու նոր նաՀապետնեբուն , Հ^ՏԼինւո ր– ները անարգելէ, անաւսլաււ.ել է վեբչ* երկու տարիէ փանեանի արտասանութիւնը «քՕ եղդամ աՀ ը» ( Ա իա
եալ մ ան կան ց նոցա, եւ , ամ էնա յն ժողովրդեան» *. ի Վեր էլ՛ո լզեն մ են աշն որՀի վերա ճել Ապրիլե ան մանթօ ) խո րապէս յուղեց բո լոր ներկաները:
Այն ժողովուրդին՝ որ օր մը ո Գ^՛" կիզո ւե ցաւ յա - Ա դատ օնը : Հ* Ա* Ղ՝ * «Անաօք» կոմիաէին կողմէ քանի՛ մը
նուն իր Հաւատքին , իր ղատին, իր պաշտելի Հայ 1925^1. ի վեր Հոս ոլնինք Ազգ. Միութիւն մր խօսքով իր յարգանքի բաժինը բերաւ ընկ* Արմե–
րենիքին : (վաւերացոլաճ ֆրանս՛ական իշիսս/նութեանց կող - նակ Գու յում ճեան ( Ա էն էք ամ օն ) , իսկ ո րպէս բա
«Բամբ փորոտանիի բամբ որոտումներո ւն կր մ է) , որ Համէն տարի կատարեալ Հաւատա րմ ու - նախօս Վ^իէն՚էն մասնաւձորաբաբ Հբալիրուա՚յ– էր
յաչորզէ Հոգեզմայլ «ԽորՀոլրգ խորին»ը։ քՒզթա– թեամ բ եւ մեճ Հ անդիսաւո րութեամբ կը տօնէր Հայր Տ է րմոյեան , որ մէկ ժամ տեւող կուռ բանա
կիցնեբր կը լուսանկարեն ա^ ու ձախ ։ Մ արտիկ - Համազգային Ագատօնը, որուն Հանդէպ դժբախ — խօսս ւթեամբ մ ը ել վաւերական փաստերով պա ր–
ներոլ միութեան անդամները ժրաչան մ ե զո ւն ե ր ո լ տարար բո լո բԿւ վին անտարբեր կը գտնուէին \վերո– ՚Լ^Ց ^ ^ / ՚ թուրքեւդերման Հ ՝ ա յ ա չ ի ն չ դաւադրոլ -
պէս կը վաղվգեն Հոս ու Հոն կա ըգապաՀ ո ւթիւնը յիշեալ նորելուկ էֆէԽոինեբը ՚. Ագգ * Միութիւնը թեան ճալքերը։ «Ըւ֊բ " ր ՝ա է գանուինք յ մեղի Հա–
անթերի դարձնելու Համ ար ; >այս տարի ալ ձեռնարկած էր Ս զաս։ օնին ել այդ մ ար Ա՛գրիէ ամիսը ինքնամ փոփումի եւ Ո՚֊խաի օր
ոլղղութեամ բ ալ Հ բաւէ ր կարդա ցաճ էր Բ"էո Ր է՛. Մեր նախնիքները, իրենց արեան գնո մ մեզ
Պատարագը կը սկսի ժամը ճիշդ \§ին*. Օրուան կաղմակերպութիւններուն % Առածին իյորՀրգակցա– կտակեցին Հայկական արդար Գատըւ Մենք ա՛ք
պատուակալ Հիւրր եւ պատարագիչն է գերապայ կան ժ ո զո վին մէչ Ազգ • լ\ակա տ կո չուաճ մեր կա բդին՛ պէտք է զայն յանձնենք մեր Նոր Սե
ծառ ՊաՀապանեան եպիսկ* (Փբիզէն) ։ Տառաչաց– ներկայացուցիչները կը պաՀանչեն որ ԱգաՀանգէ— րունդին եւ զօ բավիդ ըլլանք անոր ; Ասկէ առա չ
եալ տա րիքով , բա յց Հա յեացքր սուր , Հասա ա - սր կատարուի աււխաձեււէաւթ-եաւքյւ Ազգ ՚ԸնդՀ ^Մի կային մարդիկ, որ այս Հանդէսին չէին մասնակ
տուն , կեցուած՜քը թիկնեղ ՚. Ապասարկող քաՀանա– ՛ութեան ( Հ *Ա . ) եւ Ազգ *Միութեան եւ մասնակ– ցեր, իսկ այսօր ուրախ ենք \ո ր մ ր ց ա կց.ո ւթ ի ւն
ները Հայր Պապեան (Լիոն) , Հ* Աոմճեան (Փա ցութեամ բ մ իւս կազմ ա կեր պո լթի լննե ր ո ւ : Ներ - ստեզճուաճ է : Գէթ այսօրուան Համար մէկգի
ր ի զ ) * եւ Հ * Ո սպի կետն (Վալանս) ։ Տաճա բ ին մօտ կաներր յանուն Համերաշխութեան կ՚ընդուն՚ին ա– գնելով բոլոր տեսակի քինախնդբութիւձննեբը ՜ Հա
աթոռներ վերապաՀուած՜ են քաղաքապետին , ռաչարկը։ Ատկայն երկրորդ ժողովի մը մէչ Ազգ* մերաշխս ւթեա մբ խոնարՀ ինք մեր ս ր բազան գո Հե
սպաներու, Գերիներու միութեան եւ զանազան մի &ակատի շփացավ– մ արդուկները , կ՛ուզեն \ի րենց րուն առ չեւ Հա րժ ան ան ա լո լ Համ ար անոնց անէճ -
՛ութեանց ներկայացուցիչներովն ; վրա ւ կեդրոնացնել նախ՛ագաՀ ո ւթիւնը եւ իբրեւ քիս» :
Երզ֊չախում՝բը կը մասնակցի արարողութեանց բանաիսօս փարիզէն Հրաւիրել զ ա ւ ա ն ա /// ո իւ մը :
Պ* Ֆէր աՀ ե ա ն իւ ղեկավարութեամբ; 1Ա ո ր տպաւո - *\յեբկանեբուն էՈԼ֊րչ ընգիմոլթիւնր պատճառ կրէ– Նախագա՛Հ երիտասարդ Բակերը իր փակմ ան
բութիւն գորճեցին Օր * ՝1$ ո վինա բ ին «Ա ուր բ Աուր– լայ որ այս ժոզովը ձախողի ւ խօսքով յանուն Նո ր՛ Ա եր ունդին անգամ մը եւս
ՐԲ՝2»Ը * Պ • Պ*րիգո Մ արտ ի բո սեան ի «Հրեշտակայի– Ագգ * Մ իութիւնը , յանուն գաղութիս Հ ամ ե - \ուխտեց անվկանդ շարունակել այն փշոտ ճամբան
( մ ասնակց՚ո ճամբայ մը գտնելու Համար
ն»ը , Ղ^աղա ր Մ ի՛քսւ յէլեանի ւթեամ բ զոր մեր նաիսաՀայրերը գ ճ ՝ ա ճ են խոր Հ այրենա -
Օր* ՛Ծովինարի) «Ամէն, ել ընդ Հոգւոյդ բաշխութեան , մ իչին ս իրութեամ բ %
քում»ը՚. ԿԱ Հրաւիրէ
երրորդ ժողչով մո՚– Ա՝/՚^յէ "՛յ՛է *"ՐգԷ^՛
՛Շատ գեղեցիկ ու բով տՆգա Հա Ա,ց քարող մ ր **րձւսրա՚ււի՚Ն մէչ աիակցուաճ թուղթի կտոր մր 1լ Չի ,, ՀԱՐ1.Ա*ե31՛
խօսեցաւ Լինի առաչնորդին փոխանորդը, դեր մացնէր թէ «Ազգ* ԸնգՀ • Միութեան նախաձեռ -
պայծառ Անսէլ։ Գրեթէ կէս ժամ տեւող իր քւս– նութեամբ Ապրիլ 27ին կը տօնուի ԱգաՀանգէսը» ։
ըոզո վ , Հմո ւտ կզեր ակ ան ը ներ բո ղա կ անը բրէս լ Այս մենատիրական յայտարարութեան վրա ք Ազգ* ՍՏԱՑԱՆ*
մեր ժողովուրդին , նաՀ ատակներուն եւ տառա\ — Միութիլնբ ձեռնթափ կ՚ըլլայ։ Աակայն, սլաՀակ -
պտնքնեբուն , յանուն քրիստոնէութեան ու ան՝բ ներր արթուն են \ Հ *Ց *9" • Նոր Աերունգը անմի^ա– 0 ռ ՕՐԵՐՈՒՆ, խորհուրդ (մեր չամաքնակ .
սուրբ Հաւատքին ։ Նոյնքան գեղեցիկ ու պատրաՀ– պէս դորճի անցնելով, Ապրիլ 2եին , շաբաթ երե ներէն) • Երեք պատկեր ,ոլ մէկ պատգամ։ Գրեո՝
տուաճ քարոզ մը տուաւ ( Հա յեր էն) Հ այ ր Ա ո մ•— կոյ Տէ–ԸոՈ61110Ո<յ^ սրաՀին մ՛էչ տօնեց Համազգային 8– ՕշակաԹ։ Մատենաշար Ա. Թարգմանչաց Լ».
ճեան , որ ֆրանսերէն նախաբանով մը շնորՀակ*– Ա գաՀանգէս ը , արժանանալով գա ղ\ո լթի ս դնաՀա– Միութեան թիլ 2, Երոլսազէմ։ Գին 4 շիլին թրո–
լո ւթ իւն յա յտնեց ՛Լիոն ի կա ր տ ին ալին , քաղաքա– տանքին էՀամեստ ու ան պաճ ո յճ սգա բեմ մը ,ո բուն թատարի ծախքով։ Հասցէ.– ք>ոՈէա8 Ր«ՏՏ, 4 ս –
տ&1տա :
«ՅԱՌԱՋ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԾ֊ԲՆԵՐԸ րէն մին էր ՀրգեՀԷ մը Հրաշքով աղատ աճ ՚. Գժ - էսր աո ւ իլա կ մը ճեճ ել պ ղա իկներր վախ ցնելո լ Հա–
բախտ ազուն վերնատունը քիչ մը պար ոչ ու աճ էր^ մ աբ , նո յնպէս մ եր պատուելին զայն՛ կը խոշտ\ան–
իր գլխուն ւվր՚այ բուեր թառաճ էին կարճես եւ
ՄԷք ԳեՎԻՆ Վ Ա Ր Ժ Ա Պ ե ^ մազ չէր բուսներ ։ Բերնին մէչ լեմոն մր կար թե գէր իբրեւ աժան ապրանք ,մե զ \վախ ցնելո ւ Համար՛.
՛րեւս եւ լորձունքը միշտ կը վազէր։ Տնկէուաճ կռ •Որբեւայրի Ե՚ ա Հաբսան աէր տիրական չունէր ;
Լաւ Հասկցա®բ արիւն թափի քովդ, դաղ–. նակին շապիկին տակ ալ Հաւանաբար կատուի մր Մեճ տզան ճունկ մը չուրի մէչ խեզգուեբ էր* իսԿ
Հ Բկլ
նիքը քե^զի պաՀԷ , կը պատուիրէր յաճախ գազտկ ձագը միշտ անոր խտխտացնելով երեսին վր այ խն ռՐհ.1՚՝ո՚ՐԳՐ օ ա ա ր ո ւթ ե ան՛ մ է չ Տաճիկները կերեր է–
երբ Ա* Գիրքը նտոյնիսկ կ՛՚ըսէ, թէ չկայ այսՀն դալու պէս ճամաճռութիւն մը կՀընդգճէը : Աղ^կ՜ ին, երրորդը պանդխտութենէ չէր դարձաճ * երեքն
մը որ տանիքներէն չպոռան, ես ինչու ներէն չէր բաժնուեր : իրենց ախոռի կովերուն ալ Աս ա ո ւաճ ինք տուեր , ինք ալ \առաճ էր ու մնա–
ԲՐ Գմիզաման կը Հբամ ցնէ ր բ^րքզ
բան չըսեմ ; Բ"^՚ԼՈ*Լ "Բ"(ԷԱՂ1՛ ցեր էին ք&աչօն ու Մ ովսէսը։ Մ ով"է"Ը ետ եւս կճ–
Մեճ պաՀքի օրերբ առտու իրկունէ զատ կէ– գետինը չաղտոտեն : Նշանաւոր ՝րնկոյզի գոգ էր , կուաւք– կուլա ր ու կ՚ոզբար այգ օրը, եւ մէկը չկար
րին ալ ժամ էլ երթայինք* այդ օրը մ"ատանս եւ ձութ կտրելու մ է չ վարպետ : Բայց բոլոր այս որ իր եղբայրը ազատէ բ վարժ ա պ ետ ին ձ եռքէն ;
շնորՀ իւ ես Էի քար ո զա սացը : Եկեղեցիէն դոա\, բար եմ ա սն ո ւթ ի ւննե ր ո վ դպրոց ին մ է չ տարիներէ ի Կ՚ըսեն թէ խենթերը շատ մօտ են Աստուճոյ , \ա>–
\ա՛յնքան չարափոխաճ էինք փոխերն ու քարոզեր վեր սլնակիկ կր կարդար միայն իր աՀ ագին մարմ տոր՛ Համար թերեւս Ամենակալը \վերէն՝ նշանով
Որ երբեմն սեղանին աււչԼ ւ ալ մեր միտքը էլ՚իյը նով դրան մօտերը նստաճ ։ Պնակիկը կապով մը մը ՛Լո ւկա ս Ամ ուենց Ա առա Հաբ սա յին աէՔԼՀ ^ԼԼ*
եւ չէինք կրնար մեր խնզձոլքը ոսպելւ Կ էսօրին֊ վզէն միշտ կախուաճ էր , եւ երբ ամառր կամ կամ– խաղցնէ ։ ԱՀ ա, ան աղելով ներս կը մտնէ, մենք
տոյենց էՕոսբովը փոխասաց էր Տեվւոյենց Պեսխ֊ նէր *• յ^րէքէ ամանի կը վեբաճէր զայն փնքն էր մի կարճեցինք թէ՝ թեւաւոր Հրեշտակ մըն էր վերէն
ախն՝ Հետ։ Երբ մէկը սկսաւ, «իքոնարՀ եցո յ , ս, ւսյն մեր ինքնատիպ բարբառին շտեմարանը ; Անոր իչաճ : Մեր Ա առա Հաբսան՝ առաչնո րդները նոյն
ղունկն քո ել լուր ինձ , զի աղքատ ել տնանկք խօսաճ լեզուն ե բրեք չէ ր առղ\ուե բ շր չա սլա տ էն ։ իսկ բարելի կը կեցնէր դիմացը , ո*՚ւր մնաց ՛վար
\եա» , միւսը տէրտէբին բացակայութենէն օզ֊աի Մ ենք սկսաճ էին չՀ ասկնալ երբ կ՚ըսէր * օրինակի ժապետը, որ տեգի կուտայ անոր «երաշխաւորու
Համար, &՝օ , Հուսա եկօ՛ , Հուաա իրիշկէ՛ » Հայ թեան» , ու. խեղճ ֆյաչօն կաքաւելով
էով դրսի ձեւով դէմ \առալ , ինչո՞ւ չեմի մի տօղ կուտայ» իր խշտեակին
նա չէ՛ ա ւաղչի (Հոս եկուր՛, Հ ոն •վրայ կբ շնթռկի
տեր թէ դուն ինչ շանորդի շուն ես» * . . Այդր ոտքերը եր կնցուցաճ ։
նայէ , Հոն դեղանի ազչիկ մը տեղպար կ՚ընէ) :
բաւեր կարճես, անգին շարական կաբդացո\~
Զ եմ գիտեր թէ Աստ՚ոլճոյ զա չէ կա ճ այս բրի— Բոլորս , ղսլրոցով պատժուձա՚ճ էինք, եւ այգ
բուն մէչէն պւԱԱՕ մը կը լսուէր իր մեղաԱյ
շա կ ( աւերակ ) տղա յէն ի^նչ կ՛ ո լզէ ր մեր վաբժա^– իրիկուն ուշ ատեն դառնալու դատապարտուաճ ։Ես
րա րրա Չան քո վ •-— Ն"րաստեղճեալ Հաբս մը զ*,
սլետբ : Երկու Հուժկոլ աղաք Հ րամ ան ստացան ել զգացի որ մատանի ի ս շ ո ւ ր^ն էր ստեղծ ո ւ ա ա յ գ
ըրի էրրի °՝Ո9Բ մտայ, զի տուաւնչեան կէս * %Ա
ք ղեաին տապալեցին զայն , ոտքերբ անցուցին երկու մշուշոտ մթնոլորտը ; Վ^արժապետն ալ կռւա՚Հեց
րին դափով փսղսվ ներս բերին» : Տէրաէրը
ագամանդսի. փայտերու մէչ եւ Չինացիներու պէս երկու կոզ~ միտքս , գիտէր որ շուտ\ո\վ կէէելիք պատառ չէր *
Հ աս ալ ե լ իր ձեռքի լուսաճաճանչ
գլխուն , - մէն կապերէ, վել,չ անոր կրիայի բոպիկ երկու ոտ ք՝այց ես գոՀ էի արդիւնքէն եւ յետագային տունէն
խաշով սկսաւ Հարուաճել Հասաճին
քերը մօաեցուցին վարժապետին քթին * գէ1 տուր շատ մր ուրիշ^ բաներ ու կարգին քանի մը տասնեակ
ՍՈլ.զ կովու Հորթեր» ըսելով։
որ կուտաս ։ քՕաչոյին վախէն –՛արձակած ղառթ գԻբՔռՐ Ի^Ա^Տ^՚՜&Ւ 1 միշտ նոյն մտասեւեռումով :
Երեք սեղաններու Արբոլթեան Աբբոցնեբ\լ
զուռթը աւելի կը բարկացնէ ր ւէարժապեաը յ
վարագս յրնե բուխորաններով դո ցու ած էին ։ * ^ ~ ԽՈԱՐՈՎ ՎԾՏՈՒՆԻ
լանք դասի* ղազանի կառավարիչըիրմաանոՓտ Աման վայըպետ , ոտքդ պագնԼ*մ , աղաղա (3)
թա֊ղիՅր վարժապետին կը ամ բո ղ չ թաղին մէչ կբ լսուէր, բայց մեր Հերո
սաՀեցուցակ էր* վար֊
պետր Փ ւԱվ լ ախ անք վար առաւ, աո աչին ԱկՐ սը չէր յողներ փա յա կոտրելէ \
կանչեց Աղչիկ Խաչօն) վերչը շատերը : Մենք այլեւս դիտէինք որ յաճախ չանցաւոր Կէ ԽՆԳՐՈՒԻ ԹՂԹԱԿՑՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ ԿԱՐՃ
Այս աղան մեր Ե * ֊ ա խնամաւն եօթը աղ>~~ էէր Ագ2ւէև հաչօն ԳՐԵԼ ,
։ Բայց ինչպէս սովորութիւն է
ԳՐԵԼ, ԺԱՄԱՆԱԿԻՆ ԳՐԵԼ, ՄԱ՝ԲՈՒՐ
Fonds A.R.A.M