Page 117 - ARM_19-1947_02

I

ԿԱՌԱՎԱՐԱԿԱՆ ՏԱԳՆԱՊԸ

1"ԼճյՋԼ&1՝ՕՒ1 -- ք*ա46 *ա 1925 -

X. 0. Տտւո» 376.2Տ« ԸԱկԽ՝վայ՛ակաԱԱեդ սՄտակս^գ

17, 8 « 0&ա««ա« - քյԱԱՏ (13՛) ժողով գուԱաքեցիճ
161.։ ն08. 1Տ-70 - Շ. Շ. է*. Բւատ 1§78^Տ

Տար. 1000, 6ա0–ս. 500, կռամս. 300, ֆր–, Ար֊ուսս. 10 Տ°Լ–

«6Ո։ք«ա 7 ՈՃ1 1947 Չորեքշաբթի 7 ՄԱՅԻՍ Ինչպէյւ Հաղորդակ էինք երէկ , կիրակի օր

գաՀլիճը 186/4 դէմ 360 ձայնով վստահութեան

քուէ ստացաւ Ազդ • ժողովէն ։ ՚թուէարկութենէն

* Թ – ՏԱՐԻ - 196 ձոո66 1*° 5028-Նոր շրջան թ ի լ 637 Խմբագիր՝ Շ ՛ ՄԻՍԱ՚քԵԱ՚ե ԳԻ՞ն՛ 4 %9• անմիչապէս վերչը, վարչապետը պաշտօնէ ար -

ձակոլած Համարելով չորս Համայնավար նախա -

բարները, առժամաբար ՛ուրիշներու յանձնեց ա -

նոնց պաշտօնը։ Հինգերորգ Համայնավարը, Պ*
, ան­
Ներգաղթի ԱբամաԱագրի (հոոժ Մ առան , ա ոո զքա սլա Հ ա կան նախաբար

դամ է ոչ թէ Ազգ • ժողովին , այլ Հանրապետու­

Ճ Ր Ա Գ ՄԸ Հ Ո Ս Ճ Ր Ա Գ ՄԸ Հ / / Ն թեան ԽոբՀ՚ոլրդին ։ Հետեւաբար մասնակցաց֊ չըլ­
լալով
կիրակի օրուան քուէարկութեա՛ն. , կը մնար

իր պաշտօնին վրայ։ Բայց ան ալ վերչին պաՀ ո ւն

Հեռաւո ր սուր բեր ու վարժս լած տիրասուն եր § 0 7 6 4 Խ դ իգ տ ց ա ծ եԱ նամակ մը գրելով, յայտնեց թէ Համաձայն է իր

ոլնինք, որոնք շատ վերէն կր նային իրենց աչքին (ԽՄԲ*— «Ս * Հայաստան» ամսագրի 1046 ընկերներու տեսակէտին , Հետեւաբար կը Հ բա -
ժարի : անմիչապէս
առքեւ կատ՛արուած֊ աշխատանքներս ւ վբա յ ։ Դեկսւփ թիւէն, մեր հայերէնով) •
Այսպէս
Աւ֊եչի քան 25 տարի Է տր կր շար ո լնա կուին վերակազմ ուած գաՀլիճը

ա յ Գ աշխատանքներր ամէն գաղութի մէք ։ Միել - Մէկ տարի առաք, 1945 Նոյեմբերին , ք& . կա­ գոբծի ձեռնարկեց , սակայն իր ճակատագիրը ե–

նոյն մտաՀոգութեամբ , վառ պաՀել ազգային ո– ռավարութիւն ր թ ո յ լ տուաւ ա ր տ ա ս ա Հ մ ան ե ան եր­ բէկ պիտի որոշուէր , ընկերվարական կուսակցու­

՛գին եւ մշակոյթր, օտար ափերու վրայ ։ Մէկ խօս– կիրներուն մէք գտնուող տարագիր Հայերուն վե - թեան արտակարգ Համագումարէն վերչ ։Պ •(հ՛ամա–

քով՝ ինքնապաշտպան|ՈՆ/թ–իլ.ն; րադառնա լ Հա յբենիք ք0 * Հա յ ա ս տ ան : Ա յս պատ­ տիէ ընկերվարական ըլլալով, կ՛ուզէ գիտն՛ալ թէ

Աբգի^ւնքբ, կամաւոր կոյրն րբ միայն կրր - մական որաշումբ մեծ ցնծութիւն ստեղծեց թէ՛ Խ * կուսակց՛ութիւնը Համաձա՞յն է կառավարութիւնը

նան չտեսնել , եւ կամ նսեմացնել ։ Հայաստանի եւ թէ աբտասաՀմանի Հայերուն մէք։ շարունակելու առանց Համայնավարներուն : կար­

ՊաՀ մր մէկգի գնենք բախտաւոր, վւաբթամ \քերդաղթր կազմակերպուած ձեւով սկսելու ծիքները մեծապէս կր տարրերին այս Հիմնական

գաղոլթնեբր, 0) բան սա , էթգիպտոս , Ամերիկա , Համ ար՝ կատարուեցան մ եծ ա շխատ անքնե ր ։ \,եր~ Հարցի մասին։ Ընկերվարականներում մէչ ալ կայ

ուր աչքի կր գարն է յետին շարժումր, կ տ բձա՝ - գաղթողներու առաքին կարաւանր Հայրենիք վե — ձախ թել մը որ չուզեր ամէն կապ խզել Համայնա­

նագրոլի եւ կ՝արձագանգէ ։ րադարձալ ա յս տարուան Տ ո ւնիս ին <Հ$՝բանս ի լ~~ վարութեան Հետ եւ զայն դարձնել ՛ընդդիմադիր

Մեր մեծապատիւ ուսումնականներէն– քանի® վանիա» շոգենաւով ։ Անկէց վերք բուռն թափով ՛ուժ մը։ ՛Ա՝ անաւանդ որ, Հ՛ետղՀետէ կը զօրանա յ

՜՛ոգի լուր ունին , օրինակ , Պալքաններու , (Հունաս­ շա բո ւնա՛կո ւեցա լ ներգաղթր , ա բտասաՀմ անեան զօր* տը Կոլի նոր կազմակերպութիւնը, «Համա -

տանի կամ Ս ո ւր իա֊ Լի բանան ի մէք թափուած քրր– կարգ մր երկիրներէն՝ Աուբիայէն, Լիբանանէն , խմբում Ֆր՛անսացի ժողովուրդի»։ կազմակեր -

տինքէն ել ձեռք բերուած վաստակէն ։ Ոչ միայն Տ ո ւն ա ս տ ան էն յ Պ՝ո ՚ ֊ լ կ ա րիա յէն , (հում ան իա յ էն եւ պութեան բնգՀ» քարտուղարը առչի օր զեկոյցով

կրթական , այլեւ գրական - գեղարուեստ ական Իրանէն։ Ամրան րնթացքին Աուբիայէն եւ Լի բա - մը կը Հաղորդէր թէ մինչեւ մայիս աբձանա -

դետնի վրայ ։ նանէն ներգաղթեցին մօտ 19.000 Հայեր։ Աւելի դրուակ– են 810.000 անգամներ , որոնց 103.000^

Ռումանիոյ եւ Պուլկարիս յ գաղութներ ր են ֊ քան քսան Հազար Հոգի եկան իրանէն։ ՛Քանի մը Փարիզի մէք։ (Անգամագբոլած Համայնավար նե -

թարկս ւելով իյ սաս/կրօն կարգուսարքի մր, ել մա­ Հազար Հայեր ալ ներգաղթեցին աբտասաՀմանի բուն թիւր կը Հաշո ւեն 900.000) : Մասնտճիւղեբ

նաւանդ տնտեսական աՀաւոր անձկութեան մր, միւս երկիրներէն։ Այսպէս, )94եին արտասաՀմւա– պիտի կազմուին նաել գաղթավայրերու, Մ •Նա-

այլեւս ի վիճակի չեն լա յն բանալու իրենց թե - նէն • Հայաստան վերադա րձոզներ ո լ թիւր Հա - Հանդներուն, Վ^անատայի , Հարաւ» Ամերիկայի

՚-եբր, ինչպէս տարիներ առաք։ սալ 50.761 անձի ։ Ներգաղթողներուն աւելի քան եւ Ասիոյ մէք, ուր որ Ֆրանսացիներ կան։

Միքանկեալ րսենք որ, աշխարՀաւեր սլա ՛ո ե - 40 առ Հաբիլրը տեղաւսրուած են Հանրապետալ - Ընկերվարական Համ աղում արին Հ բաւի րուած

բազմէն առաչ , երկուքս ալ եղբայրաբար օգեոլ - թեան քաղաքներուն մէչՀ։ Միայն Երեւան քաղաքին են 400 պատգամաւորներ , 3)րանսայի բոլոր մա -

թեան կր Հասներն աւելի անբախտ գաղութներոլ : մէչ տեզաւորուած են աւելի քան 10.000 Հոգի : սերէն ։ Իր տալիք որոշում բ վճռական Հետեւանք–

Նսյնիսկ Հայաստանի։ Այսօր երկուքն ալ մատ - Ներգաղթողներուն մէշ1 կան բազմաթիւ գիւ - ներ, պիտի ունենալ ոչ միայն երկրին յ այլեւ կու -

նուած են աննախընթաց թշուառութեան մը, ել զացինեբ , բանուոր ներ , մ՛տալսրականներ եւ տար­ էակցութեան Համար։ Այո առթիլ. է ար պիտի

ձգուա^ իրենց րախտին ; բեր մասնագիտութեան տէր անձեր։ ք՚ոլոր աշխա­ ս՛արղոլի թէ 3>րանսայի քաղաքական կուսակցու–

Պարագան նոյնն է Յունաստանի մէք , մանա - տունակ մարգի կը՝ թուով քսան Հազար Հոգի, յլոտ I իւսներր տբամադի բ են միացեալ ճակատ կազ -
ւանգ Թրակիոյ եւ Մ՚ակեդոնիոյ շրջաններուն՝Հա­
,/,ւ. ,.՝յ,... ՚. / - / 7 ՚ ՛ ՝՛ արղէ7յ՝ սկսեր են աշխատանքի մ ելու Համայնավարներուն դէմ ։

մար , ուր Հազարաւորներ օր առ*դ քսոասալոլ ս՞եր արգիւնաբեըոլթեան , դիւղատնտե ս ո ւթեան եւ Վեբակաղմուած Գ ա ^ Լ ( ՚ ^ Ա ԷԴ առաքին նիստին

մասին կր մտած՜են : մշակութային զանազան ճիլղեբուն մէշ*։ Անոնք ա– մէք որոշեց օդանաւեր եւ զօրք փութացնել Մատա–

Եւ սակայն, այս եզերական Սլացութեան ա ռ ֊ մենամեձ֊ եռանգով կ՚աշխատին իրենց նոր, բայց կասքաբ , ուր ապստամբութ իւնր չէ զս պո ւա ծ տա­

չեւ իսկ, ՅունաՀայը ծաղկոց եւ գսլրոց կը պահէ : Հարազատ միջավայրին մէ^–. Անոնցմէ շատեր մտ­ կաւին ։ Համ ա յնավարներր ա յս Հարցի մ ասին աք

Եւ եթէ կան քաղաքներ որ ոչ մէկն ունին, ոչ նելով ընկերվարական մրցման մէչ՝, դարձեր են տարբեր տեսակէտներ ՛ունին : Այ" առթիւ Հարցա­

միւսը (Տէտէ Աղաճ , ֆսանթի ելն.), պատասխա­ Հարուածայիններ եւ ստաիսանովականնեը ։ պնդումներ պիաի րլլան Ազդ* ժողովին մէք։

նատուն իրենք չեն : Ոչ րարոյապէս , ՛ոչ ալ նիւ - Տասնըեօթամեայ ֆոլչՀակուՀի Եղիսաբէթ էս– ԳՈՐԾԱԳՈՒԼՆԵՐԸ ԵՒ ՈՒՐԻՇ ՀՈԳԵՐ

թապէս ։ նէֆեան , ո ր քօ * Հայաստան եկաօ– է առածին կա -
Որո՞ւ միտքէն
բալանով եւ գործի մտած ՀԱթալին՝^ Հիւսուածե - Համ այնավարներր բնականաբար բարկացած

անցաւ եղբայրական օգնոլ զէնի գործարանին մէչ*, աշխատանքի սկսելէն եհ , տեսնելով որ իրենց նախարարներր դուրս կբ

թիւն մը ընծայել այս անճար գաղութին , ու Հին՛գ օր վերշ*, սկսաւ ինքնուրոյն կերպով ա ի րա - ձղուին, առանց Հրաժարած րլէալու ։ Անոնք չէին

պարզ օրաթերթ մը անգամ 200 տրախմի կ՛արժէ պետել սպիտակեղէն գործող՝ իրեն Համար բոլո­ կարծեր թէ Պ* (համատիէ այսքան վճռական պիտի

(Գրաւման շրջանին, կարելի եղած էր մէկ միլիո րովին անծանօթ մեքենային եւ մրցման մասնակ­ ՐԱաՐ * էսԿ ուրիշներ կբ շնորՀաւորեն վարչապե­

ֆրանքի պարէն եւ գեղեր Հասցնել) : ցեցաւ միւս աշխատողներուն Հետ։ Հոկտեմբեր - տին քաքութիւնբ : Այս առթիւ ալ մասնագէտներ

Մեր նայուածքր տարածենք աւելի Հ եռուն եան ընկերվարական Մեծ Յեղափոխութեան 2,9րգ գիտել կուաան թէ սաՀմանագրութիւնբ չէ նախա­

մինչեւ Եփրատի ավւերը։ տարեդարձի նախօրեակին , խորՀբգային նոր քա­ տեսած շատ մր պարագաներ ; Համա յնավարներր

ԱպաՀովաբար շատ քիչեր կարդացին ճամ բո լ ղաքացին գերազանցեց իր մրցակիցները , 300 կր շարունակեն իրենք զիրենք Համարել կառավա­

գի մը նկարագրութիւնը՝ Գամըշլը գիւղի մասի մ եթ րի վքո խարէն , մէկ ամսուան մէչ* տալով 600 րական կուսակցութիւն ել անոր. Համեմատ գո ր -

(ՅառՏարաիջն,եր3ու Մ այիսը)նթա•ց•քին կազմուեցաւ այ. Հս. մեթբ։ Մեծ տօնի օըը Ե՛ էսնէֆեան խոստ֊ացալ ծել։ Մի^ս կողմէ, մեծ յոյսեր գրած են րնկերվա–

*ալ.լ. Հ " " – լ .յ ,–Լ այնոլՀետել տալ երեք չափ (նորմա) ։ Հիմա կը բտկան Համագումարին վբայ, որուն անգամներր

յաւան ը, Թո ւրքեւս ո ւր իա կան սաՀմանին վրա^ կատարէ իր խոստում ր օրական տալով 2.5էն 3 ծայբր ծա յ րին կտռախումբ նստան դէպի Փարիզ ,

ճաՀիճներր Հազիւ ցամքեցուցած, անոր Ըսակիչ չափ։ երկրին Հեռաւոր վայրերէն ;

նեըը Հաստատեցին եկեղեցի , առաքնսրգարաՂ «.Միկոյեան՚ֆ գոբծուածքի աշխատան՛ոցին մէչՀ Եթէ վեբակաղմուած կառավար ութ իւնր շա -

մանկապարտէզ, ազդ* վարժարան , Հ* Մ* Ը՝ V Հիացումով կը խօսին, վերշՀերս քիումանիայէն բունակուի կամ նոր կառավարութիւն մր կազմուի

ելայլն : *՝այրեԱիը վերադարձաք. Խ .նոր քաղաքացի՝ Հմայ­ առանց Համ ա յնավարնեբուն , կբ վախցուի որ ա յս

— «Մանկապաբտէզի աշակերտներուն, թիւն եակ Ատեփանեանի ընտանիքի մասին։ ո1 • Հայաս­ վհրքիննեբր զարկ տան դործադուլներուն, Աշիյա–
178: Սրահին ու դասարանին գետինը մերկ է, չւ
իւսիր մր անգամ չի ծածկեր պէթոն\ւ, եւ փոքրի1 տան գալէն քանի մը օր վեբՀ՝ Ատեփանեանի ըն - տանքի Ղ՚աշնակց ո ւթե՛ան միքոցալ եւ քլատեն կա­
նեբր նստեր են երկար , փայտէ մերկ նստարաւնւնէ
բու վբայ»: տանիքը , որ 15 Հոգիէ կը բաղկանա յ , աշխատան­ ռավարութեան գործունէութիւն ր։

քի անցաւ գործարանին մէչ1։ Հմա յետ կը Հիւսն է , Առանց ատոր ալ, գոբծադուլներր կբ ծաւալին

անոր որդիները՝ Ատեփանը, Յարութիւնը, Հա - տրգէն ։ (հբնւոյի բանուորներր գրաւեցին այդ վիթ­

մազասպը, աղջիկները ել կինը Հմուտ մանողներ խարի Հաստատ ո ւթիւնբ , որ պետութեան կր պատ­

Աւելի բախտաւո՞ր է ազգ * Վարժարանը , Բ.ել կարողներ են։ Ա տեփանե աննե ր ո լ բնտանիքր , կանի ։ ԱէնՏիզիէի մետաղաղո բծական Հ, ա ս ւո ա տոլ–

ունի 450 աշակերտներ : մտնելով ԱԱ1հ Գերագոյն Խ՚որՀուրգի րնտրութիւն– թ եանց բանուո րներր գործադուլ Հ ռչա կե ց ին , պա–

— « Ա • ե ւ Ր– • դասարանները երկու մասերւ ներու ի պատիլ յառաչ1 եկած մրցումին մէչՀ , Հան քելով աւելցնել արտագրութեան պար՚գեւր :

բաժնուած ե՛ն, աշակերտներու բազմութեան պաւ ստանձնաձ֊ է յանձնառութիւնն եր զորս կը կատարէ Եթէ շուտով Համաձայնութիւն չգոյանա յ, Հնոց–

նաււով : քԿոլոբն ալ ունին գրասեղաններ: Պատել աւելիով ։ ներր պիտի չկրնան բան ի լ երեք շաբաթէն առաք։

մութ են ու մռայլ , լուսամուտները քիչ եւ փոքր Լենինականի առտնին կաՀ—կա րասինեբ պատ­ Վ ար չապե տր ուրբաթ օր ո ւն կնդ ր ո ւթեան պ ի–

Ե ւ սակայն, կը մխիթարուին մտքի եւ սըԱ րաստող «Պողպատ» արտէ լին մէք կ՚աշխատին ար– աի բնգունի Աշխատանքի ՛հաշն ակցոլթ իւնր որ

լոյսով։ Հայերէն կը սորվեցնեն քրտախօս .րնտս տասաՀմանէն վերագարձած 53 մասնագէտ բան - առքի օր նիստ մր գումարելով, որոշած է Լ1 կառա­

նիքնեբու զաւակներուն : տւոբներ։ Անոնցմէ շատերը բարեխզճօրէն եւ ե– վարութեան ուշադբութիւնր Հ ր աւիր ել բան ո լոր -

— « Աշակերտներուն կէսէն աւելին քրտախօ սանդով կը կատարեն իրենց պարտականութիւն - նե բու դժգոՀ ո ւթեան վրա յ ։ կազմ ա կեր պո ւթ ե ան

նեբու զաւակներ են, որոնք այնքան սահուն կհւ ները, 150 200 արտադրական տոկոսով։ Վ ա ր է է մաբմինբ Համաձայն ՐԱալով Հանդերձ գի–

պով կը խօսին ու կր զբեն մայրենի լեգրւն» : Երեւանի «Ք.երԺրնսկի» դազգահազոբծիքաշի– նեբր կրճատելու քաղաքականութեան, կր կարծէ

Տատ ու շատ բարեաւ մեր այն Հայախօսնե նական գործարանին մէք յղկողներ Գ. Մանուկ - թէ կարելի է պարգեւներ սաՀ մանել յաւելեալ ար­

եան, Հ՛ Եփրեմեան եւ փականագործ ի. Մանուկ– տագրութեան Համ ար : (\՚ւշագրա լ պարագա յ մբ

բուն, որոնք երկտող մը կարդալ—գրել անգամ չ եան, Հայրենիք գալով ա՚1ւմի^սալէս անցան աշխա­ •այս առթիւ* Աշխատանքի Գաշնա կց ո ւթիւն ր առ

սորվեցուցած իրենց զաւակներուն : է լ կր պարծ տանքի ել մրցումի մասնակցէլով,Հիմա կը կրկնա­ այժմ վերա պաՀ դիրք մր բռնած է մ ե տա ղազ ո ր -

անոնց ֆրանսերէնով, անգլերէնով կամ սպաներ պատկէն ու կ՛եռապատկեն իրենց աբտադրոլ - ծական բանուորներու պաՀանքի մ ասին , որ կր

նով։ Նոյն իսկ թուրքերէնով ... թեանց քանակը ։ նախատեսէ ժամա կան \ 0 ֆրանք պարգեւ յաւե -

Մինչդեռ , անգին, Անատոլուի խորերբ, ս եալ արտագրութեան Համար։

մը Կեսար՚ացիներ օգնութիւն կը խնդրեն , գպր\ Ա՛ ԽԱՋԱՏՐԵԱՆ

մը բանալու Համար, որպէսզի իրենց զաւակնե (Մ6աքք1ոպը յաջորդով)

չմոռնան մայրենի լեզուն ...

ճ ր ա գ մր Հոս, ճրագ մը Հոն՝։ Րոլորր նէ.

նպատակին Համար,— սեփական հ՛այրենիք։

Fonds A.R.A.M