Page 255 - ARM_19-1946_04
P. 255
ԼԷՈՆ ՊԼոհՓ ՎԱՐաՊեՏ
- քօոճօտո 1 9 2 5 - ն ԻաԱՅՆՈԻԹաՍ Բ
II. Շ. Տ օ ւ ո 6 3 7 6 . 2 8 6
0^6շէ6սւ–Բւօբո6էւա6 I ՏՕ֊1. 1\41ՏՏ^1^1
17, Տէստ Օօատտատ - (13) Վերչապէս կաբելի եղաւ լուծել նաիւարարա -
կան տագնապը,
761.։ 008. 15-70 - 0. Շ. Բ. Բտոտ 1678-63 էր ^Ր^էէրՐ^ որ մեծ մտաՀոգութեան մատնած
կէտ ուի Հ
Ցար, 1 0 0 0 , 6աԱ՝ս. 5 0 0 , է; ււ ւս ւքս. 3 0 0 , ֆր., Արս 10 Տ»1– ներքին եւ թէ արտաքին տեսա -
Տ&ատմւ 14 0&€ուհք€ 1946 օաբաթ 14 Դեկտեմբեր Հինգշաբթի առտու, Ազգ * ժողովէին զանազան
խմբակցութեանց նախագաՀները բացառիկ ժողով
* Ը – ՏԱՐԻ - 18» ձաատ « ° 4879–1»ոբ շրջան թիւ 518 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻ11Ա+ԵԱօ ԴԻ*ե* 4 փր գումարեցի՛ն եբեսփ . ժողովին մէչ։ կողովէն վեր.
չբ%Պ* Վէնսան Օրիոլ, Աղդ* ժողովին նախագաՀը^
որ այնքան յոգնեցաւ տագնապը լուծելու Համար ,
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ Հետեւեալ յայտարարութիւնն ըրաւ մամուլի ներ
ՆՈՐԱՆՇԱՆ ՕՐԸ 0V կայացուցիչներուն *
Պ * էտ ո լառ 1շռ՝իօ նախ բացատրեց թէ Պ *
ԵՐԵԻՈ8ԹՆԵՐ ՄԱ՚սՈԻԿ՚եԵՐՈԻ 0Ր»Ը քիոպէռ Տումանի թեկնածութիւնը առաչաբկելով,
ձախակողմեան խմբակցութիւնը նկատի ունի ել -
մ տակտն քաղաքականութեան մ ը ղեկավարութիւ–
հռնդալից դէպքերու ժխորին մէչ, յաճախ կր Նուիրական օր մըն ալ ա յ ս : նը : ժողովրդական կարժումի պատուիրակները
Մանուկներու օրուան մայրն Է Ֆր • Կապոյսւ
մոռցուին շաա մր մանր լուրեր ։ Այլապէս շաՀ եկան՛ Խաչր , 1935Էն ասգիԹ: պատասխանելով Հարցումի մը, յայտարարեցին
իրողութիլեներ որոնք նոր Հ ո գե րան ո ւթ ի ւն մ ր կք —, Այս ո՜րքան տօն ու ճանգէս, պիտի ըսէր, թէ Ռոպէռ Հյումանփ թեկնածութիւնը կրնան ա -
մեր «չէզոք» Հ ա յ ր ։ Չէզոք ոչ միայն քաղաքակա՛ն
մ ա ա Լ են Հ գետնի վրայ , այլեւ ամէն հայկակսէն ձհոնարկի ռաչարկել այն պայմանով որ բոլոր խմբակցու–
հա՛նդէպ :
թո լենք քանի մը պարագաներ . թիւննեբը Համաձայն ըլլան։ Պ* Վէնսան Օրիոք
Ամբողջ աշխարհ կր դողայ իր մանուկներուն
*հերմ անիո յ ա մ ե րի կե ան շրչա՚նին Հրամ անա - վրայ , իբրեւ ապագայ սերունդ, իսկ մենք տասն խորՀրգակցելով զանազան պատուիրակներու Հետ,
անգամ աւելի պէտք է գուրգուրանք այս օտար ալ
աարութիւնը անցեալ շաբթու մասնաւոբ յայտ՚ա ֊ փերուն վրայ , արթնցնելով մեր տղոց ազգային գիլ. Հաստատեց թէ կարգ մը խմբակցութիւնն եր վճռա
տակցութիւնը :
ր արութեամբ մր կը թելադրէր բանակին , որ ատե պէս Հակառակ են այգ թ ե կն ա ծ ո ւթ ե ա ն ,Հետեւա–
լութեամբ չվարուին ֆերմաններումս Հետ, ինչպէս բաք մէկգի գրուեցաւ։ Պ* Անառէ Թրոքէք (ր^^է^Ր֊
մինէել Հիմ՛աւ ՛կոյն իսկ եղբայրակցութեան յորգոր վարական) , որ պաՀ մ ը բացակա յ էք , վերադառ
կբ կարգաբ , իբրեւ լաւաւ Լ Ո յն միՓացը ղան՛ոնք դէսվի նալով յայտարարեց թէ գիմում կատարուած է Պ*
ժ ո զո վր գապ ետ ո ւթ ի ւն առաջնորդելու : Լէոն Պլումի , Հասկնալու Համար թէ կը Հաւանի®
է Ղ*երմ անիո յ ընկերվարական կուսակցութեան Այս վերջին մտահոգութհամբ է ոլւ հայ կնուջ ստանձնել վաբչապետութիլնը , գոնէ քանի մբ
մեծագոյն կազմակերպութիւնը հիմը գրաւ Մա -
վարիչք , Հ^ումախքբ, Լոնտոն Հրաւիրուելովդ ^եբմ նոլկներու Տօնին, տարիներ աոաջ , վստահ թ է այ. շա բթուան Համ ար : Նկատի առնելով կացութեան
լասեբման դէմ պայքարի լաւագոյ/ն միջոցներէն
ընղուն ելութիւն գտաւ ։ Այս առթիւ կրցաւ իր տե մէկն ալ այս է ; •ծանրութիւնը եւ Համ աձա յնութեան մը յանգէ լու
սակէտները յայտնել Հրապարակաւ, թ եր թ եր ո ւ անկաբելութիւնը, Պ* Լէոն Պլումի բարեկամներ բ
միջոցաւ կամ ժողովներու մէչ% քանի մը օրէ ի վեր խնդրած էին րնդուեիլ այս
Այո ա յցելութիմն ը աՀ աճ ութիւն պա աճառեց Արդարեւ հայ մաԹուկը շաա աղօտ գաղափար առաչաբկը, բայց մինչեւ Հիմա նախկին վա ր չա -
Փարիզի մէչ*. թերթերը սկսան տրտնքալ թէ 1918^ ու1նի ի բ ցեղին հաւաքական ուժի կամ արժէքի մա. պետ բ Հաստատական պատասխան չէք տուած ։ 1Ս ո–
սխալներն են որ կը կրկնուին ։ կառավարութիւնն սին : Ան շատ լաւ գիտէ թ է Ֆրանսան մեծ է, հա քապէս յո լզուած եւ իբ փեք չինական պա տ ա ս խ ան բ
ալ զարմանալով, յանձնարարեց Լոնտոնի դե սպա - րուստ է եւ ամէն բան ունի զինք ը գոհացնելու հաւ ստորադասելով իր առողջական վիճակին, Պ* Լէոն
ն ին բո ղոքագիր մը ներկա յացնել ։ մար իբ հասելի միջոցներով, դպրոցէն մինչեւ Պլում չմեբժեց իբ բարեկամներուն առաչաբկը եւ
Անգլ .. կառավարութիւն բ Հ անգս աա ց՛ուց գան– մաբզադաշտէն լքի՚նչեւ շարժա . յա յտնեց թէ , ամէն պարագա յի մէչ , 1լ ուղէ բոլոր
զատողները, սովորական գէաք մը Համարելով ե– նկար: Եւ կը կարծէ թ է իր պատկանած Ժոդովուբ. խմ բա կցո ւթե անց Հաւանութիւնը ,մ իութեան տարր
ղածր եւ շեշտելով թէ երբեք թոյէ աիաի Հ յա ւ ս ՈՐ դը խեղս գազթականւն է, զուրկ ամէն ա ր ժ է ք է : մ բ դառնա լու Համ ար :
վերաՀ աստատուի գերմ ան զինա պաշտ ութ իլն ը *«, Դոնէ տարին անգամ մը պէտք է անոր ցոյց Այս խոքՀբդակցութենէն՛ վերչր , խմբակցոլ -
տալ իբ ցեղին հաւաքական հնարաւոբութիււննհրը :
քՍնգիք բ ւիակո ւեցաւ գ ի լան ա գի տ ա կան գետն ի թիւննեբը ժողովի նստան , իրենց գէրքր ճշգելու
ինչո՞ւ չներշնչել հայ մա՚նուկին թ է ինք՛ն ալ
վրա յ * բա յց կասկածամ տութիւն բ չփա բ ա տ ե ց ա լ ։ Համար։ Ժամր 11.35՛^՛ մինչեւ 12.45 արդէն Հաւա
Այս անցուդարձէն անմ իրապէս վեր^ն էր որ , թանկագին բան մին է ա՛նոր հւսմաբ , գուրգուրան, նութիւն յա յան ած էին ձախակողմ ե ան խմ բա կց ու
պատերազմական նախարարը կը յայտարարէր քի արժանի իու տունէն դուրս ալ : թի ւնբ (արմատականներ եւ ուղեկիցներ) , չափա
երեսվւ– մոզովին բեմէն, թէ Անգլիացիները կըր - Երբ երեք ժամ խնդալէ, զուարճանալէ, նախ. ւորներ ը, ժոզովրգական Շարժումը ւ ժամր \3ի"
գերի ընթրելէ վերջ , նուէրնհրը գրկած դուրս գայ սրա.
նան , *(մնոլհգի առթիւ , Հիւբասիրել գերման են) ։ հէն, արմուկի հարուածո՛վ մը քովի տղան պիտի Համ ա յնավա բ կուսակցութեան քաղաքական Ի՝ իւ -
ները (անոնք ոք բարի վաքքուբարք ունեցած բոն ալ իր Հ աւան ո ւ թ ի յ. ն ը կը յա յանէ ր մ ասնաւո՛ր
՛հեռ աւելի բւսրեացակամ դիրք մր ամե^իղհան փսփսայ իր ականջին , անշ՛ուշտ ֆրա1նսեբէն • զեկոյցով մը։ Լէոն Պլումի քուէ տարորոշած էր
շրջանէն մէչ, ոլր այնքան տաք ու պաղ օրեր •տե — Տեսա՞ու, «մեր Հայերն» ալ գիտեն հանդէս նոյնիսկ ամէնէն աչ թեւը, Ազատութեան կուսակ -
սաւ գերման մողովուբգը; տալ; Ո՜րքան մարդ կար։ Ի՞նչ լաւ երգեցին, պԱԱ ց ութ իւնը *
Հքբ2անին Հրամանատարը, զօր * Մաք Նաբնի , րեցին , ի՜՛նչ աղուոր բաՕհբ տուին մեգի : Դիտե՞ս , Այս բն(լՀ ան ո ւր Հաւանութենէն վ՚եք՜չն էր որ
Ղ* ե կ ա ե մ բե ր 1 1 թուակիր Հ ր ա մ՚անագր ո վ մ ը կը աոջի օր ես ուրիշ տեղ մրն ալ հանդէսի գացի, ա. գումարուեցաւ Ազգ* ^՜ոոո։ԼէԼ՝> ի րի կո լան գէմ,
յա յտարաբէ թէ ամեբ իկաց ի զին ո ւո րն ե ր ը , սպա ֊ սանկ աղուոր, չէր, ես ա՛լ հինգշաբթի օրերը փաթ– քուէարկելու Համար Լէոն Պլումի թեկնածութիւ
ները եւ պա շտօնեանե ը ը կրնան ամ ուսն անա լ Ղ*եր– րո՚եաժի պիտի չերթամ, Հայերուն դպրոցը պիտի նը : ՝ք*ուէաբկութեան ատեն , իւրաքանչիւք ներկա
մանուՀիներոլ Հետ ։ Այս չի նշանակեր թէ Հարս - երթամ , գու՛ն ալ եկուր , հա՞ : ՍՕՍԻ յացուցիչ կբ յա յանէք իր Հոսանքին աեսակէտնե–
փեսա յ պիտ ի բէէա ք էրեսց զինուորութեան շր^ա– ր Բ , նոր գաՀ լիճ ի գո րծո ւնէ ո ւթե ան ծր ագրի մա -
ն ին տ այլ երբ ոբ իրենց պաշտօն ը վեր^անայ ։ Իրենց սին ։ ք^ոլորն ալ ամ էն բանէ առա չ կր յիշեցնէ ին
Հարսեր\ը Ամեբ ի կա պիտի ղրկո լին կ առա վար ու - Ֆոս(Խուռի մը ֆրանքին պաշտպանութիւնը ։ Արմատականն ե ր ր կբ
թեան Նախ քով յ
պաՀանչէին վեքաՀաստատ՚ել մամուլի աղատա-
Ա յս աբաօնութիւեբ զարմ անք պատճառ եց ա֊. Կռմհտաս վարդապետի մասին թիւնր (թերթ Հրատարակել առանց արտօնութեան՛
նոր Համ ար որ , ղեռ անցեալ մ ա յիսին , զօրավար ր ——օ եւն • ) ։ Աո. աչի ն անդամ խօսք առաւ Լք Թրոքէք–,
վճռապէս կը յայտարարէր ֊ յանուն ընկերվարական կուսակցութեան * Ժաք
Հ Թ" յլ աիտի չտքուի ոբ գրաւման բանակի Մեր սրտակից բարեկամսւՀին , Տիկէս 0<^6էէ6 Տ իւքլօ ( Համ ա յնավար ) բացատրեց թէ փնչո՚ւ Հա
զինուորներբ ամուսնանան Պ՚երմանուՀ ինե րու Հետ, Միքայէլեան , <Հ$առածէն տեզեկանալով որ կոմի֊ կառակ էին՛ «աղգա յին մի ո ւթեան բանաձեւին , ո՛ր
քանի ես զինուորական Հրամանատար եմ կամ ցոր ա ա ււ վա բ ղա պե տ ի ծննդեան 75 ամ եակը պիտի տօն շատ Հեռու է ճշմարիտ ժ ո զո վր դա պետութենէն՝^ ։
չափ չէ ստոբագրուած Հաշտութեան դա շն ա դի ր : ուի ամէն տեգ, պարտք սեպեր է յօդուած մը ձօ Վիճ ա բան ո ւթ ի ւենե ր էն վերք, Լէոն Պ/ում վար
Ուրիշ զարմանալի կէտ մբ եւս, անցեալ ա - ՛նել, անոր Կր՚ըեոպլի Լշ ^)^սթհ^ո^ Լ ւ ե շ ^ թերթին չապետ բն տ բ ո ւե ց ա ւ 575 ձա յնով ։ Ներկա յ էին 590
մառ քուէարկուած օրէնքի մր Համաձայն, ամերի մ էշ (1 1 Գեկաեմբեր) ։ երեսփոխաններ •
կացի զինուորի մը Հետ նշանուած եւրո պաց ի աղ. Օօդուածր, որուն՛ գԼոէ–խր էլերեւայ վաբդա -
ը , կարդ մբ
չիկ մր Ա* • ՆաՀանգներր կրնայ երթալ նշանածին պետին ե ր ի տ ա ս ար դո ւթ ե ան լուսանկար շա ԶԻՆԱԹԱՓՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ նորէն անՀամա ֊
, կը
ծախքով : Ա*ինչգեռ Հիմա կառավարութիւնն է ՛որ կենսագրական տ ե ղ ե կ ո ւթ ի ւնն եր Է վեր^ ձայնութիւն ծագեցաւ Ա՚իացեալ Ազգերու ժողովին
կբ ստանձնէ այգ ծաիսքք, 600^5/ 1000 րունակէ * մէչ ։ Խո րՀ րգա յին պատուիրակը մ երժեց պելժիա–
տոլաբ : <Տ Իր ամ բո զչ գործին մէչ կբ սարսռայ եր - կան բանաձեւ մր ոբ կը ձգտէր Հաշտեցնել անգլեւ
կարգ մը թերթեր կը կարծեն թէ այս փոփո գաՀանին ներքին խորուձւկ կեանքը։ կոմիտաս սաքսոն եւ խորՀքդային տեսակէտները։ Եթէ վեր–
խութիւնը Հետեւանք է Հոգեւոր Հովիւներու թե միշա էլ աք տա յայտէ , նոյնիսկ մտերմութեան եղա չին պաՀուն* ելք մը չգտնուի , սպառազինութեանց
լադրութեանց : Անոնք ուզած են քիչ ֊ շատ զգաս նակին վրա յ , իր Հալածական եւ աքսորական մո - կրճատման ծրագիրը պիտի յետաձգուի ։
տացնել ամերիկացի ղինո ւո-րնե բ ր , որոնց մեծ մա֊. ղովուբդին տենչերր, ուրախութիւննեբը , յուսա ֊ ԱՏՐՊԱՏԱԿԱՆԻ գեմոէլրաա կուսակցութեան
յսին վարք ու րաըքը տեղի տուած էք գառն դժգս– խաբութիւննե բ ը, տառապանքները։ կարելի է ը - Կեգր֊ Կոմիաէն յայտարարութիւն մր Հրատարա
Հ ո ւթեան ց ; սել Հայ վարպետին երաժշտութեան մասին թէ կեց, կառավարական զօրքին Թաւրիղ ժամանումէն
Աւելի իրազեկներ քաղաքական նկատումներ յաւիտենապէս պիտի մնայ իբ Հայրենակիցներու •իյ*ր2,րլ, յայտնելով թէ կհուզեն որ երեսփ • րնտրու–
կը տեսնեն այս բարեացակամս ւթեան մէ^։ սրտին մէչ՛֊ Ան իր ետին ձգեց լուսագեղ Հետք մբ թիւններյլ կատարուին կարելի եղալիին չափ շուտ ,
Տարակոյս չկայ թէ Չորս Ա՝եծերէն իլրաքան– "ր պիաի չմաքի » : որպէսզի Ատրսլատականի ճակատագիր,ր վճաուի
ձիէ֊ւՐր զանազան՛ ձեւեր կք փորձէ, սիրաշաՀելու իսորՀրղարանին մէշ՝։ Այս առթիւ կ՝շսեն թէ Փրենք
Համար գերման ժողովուրդր։ Տեսակ մը մքցակ - միշտ ոչ ա Հ անԳած են որ Ատրպատականր մնայ / ՛ ֊
ց ո ւթիւն ալ այս։ ԵԳԻՊՏՈՍԻ րան ի ամ րո գրական մա որ՛. 1945 Գեկաեմբեր
Անգլեւսաքսոն «բարեացակամութեանգ աստի ուսանողներբ վեբսկսան ցոյցերր , \2ին էր որ դեմոկրատներ ր գրաւեցին Թաւրիզր :
ճանը չափելու Համար , կը բաւէ ըսել թէ տակաւին ա յս անդամ նոր վարչապետին՝ ՚Լլոքրաս ի փաշայի Ուրեմն իրենց ի շիսան ո ւթիւն րլ աեւահ եգալ ճիշգ
անցեալ սեպտեմբերին 65 տոլար տուգանքի կր գէմ , երեք մեծ քաղաքնեբու մէչ*. Նոր վարչապե մէկ տարի :
դատապարտուէր ամերիկացի զինուորը, եթէ տը Հարկ ագր ո ւա ծ է կա՛ մ տեղի տալ ան գլիա կ ան ԱԵՈՒԽԻ ՏԱԳՆԱՊԻՆ Հետեւանքով, նաիսարա–
մտերմանար ԳեքմանուՀ ինե բու Հետ։ Զօր* Այգին– պաՀ ան չեն ,որ կը թելադրէ անչատում ե անկախու– րական խորՀուրգր որոշեց կազի գործածութիւնը
Հաուբբ ի վերջոյ արտօնեց սիրաբանութիւնը ,բա յց թ ի ւն Ա ա տանէի , եւ կամ տասր տարի եւս յեաա - կրճատել դեկտեմբեր \5էն սկսեալ, կառախումբե
՛ոչ ամ ուսնո ւթիւն ը ։ թէեւ անպակաս էին գազանի ձգել այգ խնդիրը ՚ Ցոյցեքր տեղի ունեցան Ասիու– րու երթեւեկշ զեզչել 1947 Յունուար ()էն Մարտ
պսակներ (կրօնական) յ թի, ԳաՀիրԷի եւ թանթայի մէչ։ է լ ԱզՀարի Հա 27, վերջապէս կրճատել Հանրային եւ առեւտրա -
Դ՛եռ էյէչեցինք թէ Ամերիկացիները սլա Հան - մալսարանին ուսանողներբ դասադուլ Հռչակելով , կան լուսավառութիւն ր; Միեւնոյն ատեն երեքէն
,Հած են որ Ֆրանսա ՀետզՀեաէ արձակէ իբ Հւիսխ վարձեցին քաղաք իրել ։ Այս առթիւ քարկոծեցին մինչեւ տասր օր պիտի փակուին գորհ՜արաններրւ
տուածդ 500.00 գերման գերիներ , որոնք Ֆ րան ^ ոստիկաններբ որոնք ստիպուեցան կրակ բանալ։ Ածուխի բացն է 1.600.000 թոն :
սան կը վերաշինեն ուրիշ 250-000 բախտակիցներ ու Ո*֊բիշ վարժարանի մը ուսանողները կրակի տուի՛ն (թուրերու շարանակոլթիւնը կարդալ դ. Է յ )
Հեա * կաՀ-կարասինեբը , յետոյ յարձակեցան խանութ -
նէերոլ վրայ *
Fonds A.R.A.M
- քօոճօտո 1 9 2 5 - ն ԻաԱՅՆՈԻԹաՍ Բ
II. Շ. Տ օ ւ ո 6 3 7 6 . 2 8 6
0^6շէ6սւ–Բւօբո6էւա6 I ՏՕ֊1. 1\41ՏՏ^1^1
17, Տէստ Օօատտատ - (13) Վերչապէս կաբելի եղաւ լուծել նաիւարարա -
կան տագնապը,
761.։ 008. 15-70 - 0. Շ. Բ. Բտոտ 1678-63 էր ^Ր^էէրՐ^ որ մեծ մտաՀոգութեան մատնած
կէտ ուի Հ
Ցար, 1 0 0 0 , 6աԱ՝ս. 5 0 0 , է; ււ ւս ւքս. 3 0 0 , ֆր., Արս 10 Տ»1– ներքին եւ թէ արտաքին տեսա -
Տ&ատմւ 14 0&€ուհք€ 1946 օաբաթ 14 Դեկտեմբեր Հինգշաբթի առտու, Ազգ * ժողովէին զանազան
խմբակցութեանց նախագաՀները բացառիկ ժողով
* Ը – ՏԱՐԻ - 18» ձաատ « ° 4879–1»ոբ շրջան թիւ 518 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻ11Ա+ԵԱօ ԴԻ*ե* 4 փր գումարեցի՛ն եբեսփ . ժողովին մէչ։ կողովէն վեր.
չբ%Պ* Վէնսան Օրիոլ, Աղդ* ժողովին նախագաՀը^
որ այնքան յոգնեցաւ տագնապը լուծելու Համար ,
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ Հետեւեալ յայտարարութիւնն ըրաւ մամուլի ներ
ՆՈՐԱՆՇԱՆ ՕՐԸ 0V կայացուցիչներուն *
Պ * էտ ո լառ 1շռ՝իօ նախ բացատրեց թէ Պ *
ԵՐԵԻՈ8ԹՆԵՐ ՄԱ՚սՈԻԿ՚եԵՐՈԻ 0Ր»Ը քիոպէռ Տումանի թեկնածութիւնը առաչաբկելով,
ձախակողմեան խմբակցութիւնը նկատի ունի ել -
մ տակտն քաղաքականութեան մ ը ղեկավարութիւ–
հռնդալից դէպքերու ժխորին մէչ, յաճախ կր Նուիրական օր մըն ալ ա յ ս : նը : ժողովրդական կարժումի պատուիրակները
Մանուկներու օրուան մայրն Է Ֆր • Կապոյսւ
մոռցուին շաա մր մանր լուրեր ։ Այլապէս շաՀ եկան՛ Խաչր , 1935Էն ասգիԹ: պատասխանելով Հարցումի մը, յայտարարեցին
իրողութիլեներ որոնք նոր Հ ո գե րան ո ւթ ի ւն մ ր կք —, Այս ո՜րքան տօն ու ճանգէս, պիտի ըսէր, թէ Ռոպէռ Հյումանփ թեկնածութիւնը կրնան ա -
մեր «չէզոք» Հ ա յ ր ։ Չէզոք ոչ միայն քաղաքակա՛ն
մ ա ա Լ են Հ գետնի վրայ , այլեւ ամէն հայկակսէն ձհոնարկի ռաչարկել այն պայմանով որ բոլոր խմբակցու–
հա՛նդէպ :
թո լենք քանի մը պարագաներ . թիւննեբը Համաձայն ըլլան։ Պ* Վէնսան Օրիոք
Ամբողջ աշխարհ կր դողայ իր մանուկներուն
*հերմ անիո յ ա մ ե րի կե ան շրչա՚նին Հրամ անա - վրայ , իբրեւ ապագայ սերունդ, իսկ մենք տասն խորՀրգակցելով զանազան պատուիրակներու Հետ,
անգամ աւելի պէտք է գուրգուրանք այս օտար ալ
աարութիւնը անցեալ շաբթու մասնաւոբ յայտ՚ա ֊ փերուն վրայ , արթնցնելով մեր տղոց ազգային գիլ. Հաստատեց թէ կարգ մը խմբակցութիւնն եր վճռա
տակցութիւնը :
ր արութեամբ մր կը թելադրէր բանակին , որ ատե պէս Հակառակ են այգ թ ե կն ա ծ ո ւթ ե ա ն ,Հետեւա–
լութեամբ չվարուին ֆերմաններումս Հետ, ինչպէս բաք մէկգի գրուեցաւ։ Պ* Անառէ Թրոքէք (ր^^է^Ր֊
մինէել Հիմ՛աւ ՛կոյն իսկ եղբայրակցութեան յորգոր վարական) , որ պաՀ մ ը բացակա յ էք , վերադառ
կբ կարգաբ , իբրեւ լաւաւ Լ Ո յն միՓացը ղան՛ոնք դէսվի նալով յայտարարեց թէ գիմում կատարուած է Պ*
ժ ո զո վր գապ ետ ո ւթ ի ւն առաջնորդելու : Լէոն Պլումի , Հասկնալու Համար թէ կը Հաւանի®
է Ղ*երմ անիո յ ընկերվարական կուսակցութեան Այս վերջին մտահոգութհամբ է ոլւ հայ կնուջ ստանձնել վաբչապետութիլնը , գոնէ քանի մբ
մեծագոյն կազմակերպութիւնը հիմը գրաւ Մա -
վարիչք , Հ^ումախքբ, Լոնտոն Հրաւիրուելովդ ^եբմ նոլկներու Տօնին, տարիներ աոաջ , վստահ թ է այ. շա բթուան Համ ար : Նկատի առնելով կացութեան
լասեբման դէմ պայքարի լաւագոյ/ն միջոցներէն
ընղուն ելութիւն գտաւ ։ Այս առթիւ կրցաւ իր տե մէկն ալ այս է ; •ծանրութիւնը եւ Համ աձա յնութեան մը յանգէ լու
սակէտները յայտնել Հրապարակաւ, թ եր թ եր ո ւ անկաբելութիւնը, Պ* Լէոն Պլումի բարեկամներ բ
միջոցաւ կամ ժողովներու մէչ% քանի մը օրէ ի վեր խնդրած էին րնդուեիլ այս
Այո ա յցելութիմն ը աՀ աճ ութիւն պա աճառեց Արդարեւ հայ մաԹուկը շաա աղօտ գաղափար առաչաբկը, բայց մինչեւ Հիմա նախկին վա ր չա -
Փարիզի մէչ*. թերթերը սկսան տրտնքալ թէ 1918^ ու1նի ի բ ցեղին հաւաքական ուժի կամ արժէքի մա. պետ բ Հաստատական պատասխան չէք տուած ։ 1Ս ո–
սխալներն են որ կը կրկնուին ։ կառավարութիւնն սին : Ան շատ լաւ գիտէ թ է Ֆրանսան մեծ է, հա քապէս յո լզուած եւ իբ փեք չինական պա տ ա ս խ ան բ
ալ զարմանալով, յանձնարարեց Լոնտոնի դե սպա - րուստ է եւ ամէն բան ունի զինք ը գոհացնելու հաւ ստորադասելով իր առողջական վիճակին, Պ* Լէոն
ն ին բո ղոքագիր մը ներկա յացնել ։ մար իբ հասելի միջոցներով, դպրոցէն մինչեւ Պլում չմեբժեց իբ բարեկամներուն առաչաբկը եւ
Անգլ .. կառավարութիւն բ Հ անգս աա ց՛ուց գան– մաբզադաշտէն լքի՚նչեւ շարժա . յա յտնեց թէ , ամէն պարագա յի մէչ , 1լ ուղէ բոլոր
զատողները, սովորական գէաք մը Համարելով ե– նկար: Եւ կը կարծէ թ է իր պատկանած Ժոդովուբ. խմ բա կցո ւթե անց Հաւանութիւնը ,մ իութեան տարր
ղածր եւ շեշտելով թէ երբեք թոյէ աիաի Հ յա ւ ս ՈՐ դը խեղս գազթականւն է, զուրկ ամէն ա ր ժ է ք է : մ բ դառնա լու Համ ար :
վերաՀ աստատուի գերմ ան զինա պաշտ ութ իլն ը *«, Դոնէ տարին անգամ մը պէտք է անոր ցոյց Այս խոքՀբդակցութենէն՛ վերչր , խմբակցոլ -
տալ իբ ցեղին հաւաքական հնարաւոբութիււննհրը :
քՍնգիք բ ւիակո ւեցաւ գ ի լան ա գի տ ա կան գետն ի թիւննեբը ժողովի նստան , իրենց գէրքր ճշգելու
ինչո՞ւ չներշնչել հայ մա՚նուկին թ է ինք՛ն ալ
վրա յ * բա յց կասկածամ տութիւն բ չփա բ ա տ ե ց ա լ ։ Համար։ Ժամր 11.35՛^՛ մինչեւ 12.45 արդէն Հաւա
Այս անցուդարձէն անմ իրապէս վեր^ն էր որ , թանկագին բան մին է ա՛նոր հւսմաբ , գուրգուրան, նութիւն յա յան ած էին ձախակողմ ե ան խմ բա կց ու
պատերազմական նախարարը կը յայտարարէր քի արժանի իու տունէն դուրս ալ : թի ւնբ (արմատականներ եւ ուղեկիցներ) , չափա
երեսվւ– մոզովին բեմէն, թէ Անգլիացիները կըր - Երբ երեք ժամ խնդալէ, զուարճանալէ, նախ. ւորներ ը, ժոզովրգական Շարժումը ւ ժամր \3ի"
գերի ընթրելէ վերջ , նուէրնհրը գրկած դուրս գայ սրա.
նան , *(մնոլհգի առթիւ , Հիւբասիրել գերման են) ։ հէն, արմուկի հարուածո՛վ մը քովի տղան պիտի Համ ա յնավա բ կուսակցութեան քաղաքական Ի՝ իւ -
ները (անոնք ոք բարի վաքքուբարք ունեցած բոն ալ իր Հ աւան ո ւ թ ի յ. ն ը կը յա յանէ ր մ ասնաւո՛ր
՛հեռ աւելի բւսրեացակամ դիրք մր ամե^իղհան փսփսայ իր ականջին , անշ՛ուշտ ֆրա1նսեբէն • զեկոյցով մը։ Լէոն Պլումի քուէ տարորոշած էր
շրջանէն մէչ, ոլր այնքան տաք ու պաղ օրեր •տե — Տեսա՞ու, «մեր Հայերն» ալ գիտեն հանդէս նոյնիսկ ամէնէն աչ թեւը, Ազատութեան կուսակ -
սաւ գերման մողովուբգը; տալ; Ո՜րքան մարդ կար։ Ի՞նչ լաւ երգեցին, պԱԱ ց ութ իւնը *
Հքբ2անին Հրամանատարը, զօր * Մաք Նաբնի , րեցին , ի՜՛նչ աղուոր բաՕհբ տուին մեգի : Դիտե՞ս , Այս բն(լՀ ան ո ւր Հաւանութենէն վ՚եք՜չն էր որ
Ղ* ե կ ա ե մ բե ր 1 1 թուակիր Հ ր ա մ՚անագր ո վ մ ը կը աոջի օր ես ուրիշ տեղ մրն ալ հանդէսի գացի, ա. գումարուեցաւ Ազգ* ^՜ոոո։ԼէԼ՝> ի րի կո լան գէմ,
յա յտարաբէ թէ ամեբ իկաց ի զին ո ւո րն ե ր ը , սպա ֊ սանկ աղուոր, չէր, ես ա՛լ հինգշաբթի օրերը փաթ– քուէարկելու Համար Լէոն Պլումի թեկնածութիւ
ները եւ պա շտօնեանե ը ը կրնան ամ ուսն անա լ Ղ*եր– րո՚եաժի պիտի չերթամ, Հայերուն դպրոցը պիտի նը : ՝ք*ուէաբկութեան ատեն , իւրաքանչիւք ներկա
մանուՀիներոլ Հետ ։ Այս չի նշանակեր թէ Հարս - երթամ , գու՛ն ալ եկուր , հա՞ : ՍՕՍԻ յացուցիչ կբ յա յանէք իր Հոսանքին աեսակէտնե–
փեսա յ պիտ ի բէէա ք էրեսց զինուորութեան շր^ա– ր Բ , նոր գաՀ լիճ ի գո րծո ւնէ ո ւթե ան ծր ագրի մա -
ն ին տ այլ երբ ոբ իրենց պաշտօն ը վեր^անայ ։ Իրենց սին ։ ք^ոլորն ալ ամ էն բանէ առա չ կր յիշեցնէ ին
Հարսեր\ը Ամեբ ի կա պիտի ղրկո լին կ առա վար ու - Ֆոս(Խուռի մը ֆրանքին պաշտպանութիւնը ։ Արմատականն ե ր ր կբ
թեան Նախ քով յ
պաՀանչէին վեքաՀաստատ՚ել մամուլի աղատա-
Ա յս աբաօնութիւեբ զարմ անք պատճառ եց ա֊. Կռմհտաս վարդապետի մասին թիւնր (թերթ Հրատարակել առանց արտօնութեան՛
նոր Համ ար որ , ղեռ անցեալ մ ա յիսին , զօրավար ր ——օ եւն • ) ։ Աո. աչի ն անդամ խօսք առաւ Լք Թրոքէք–,
վճռապէս կը յայտարարէր ֊ յանուն ընկերվարական կուսակցութեան * Ժաք
Հ Թ" յլ աիտի չտքուի ոբ գրաւման բանակի Մեր սրտակից բարեկամսւՀին , Տիկէս 0<^6էէ6 Տ իւքլօ ( Համ ա յնավար ) բացատրեց թէ փնչո՚ւ Հա
զինուորներբ ամուսնանան Պ՚երմանուՀ ինե րու Հետ, Միքայէլեան , <Հ$առածէն տեզեկանալով որ կոմի֊ կառակ էին՛ «աղգա յին մի ո ւթեան բանաձեւին , ո՛ր
քանի ես զինուորական Հրամանատար եմ կամ ցոր ա ա ււ վա բ ղա պե տ ի ծննդեան 75 ամ եակը պիտի տօն շատ Հեռու է ճշմարիտ ժ ո զո վր դա պետութենէն՝^ ։
չափ չէ ստոբագրուած Հաշտութեան դա շն ա դի ր : ուի ամէն տեգ, պարտք սեպեր է յօդուած մը ձօ Վիճ ա բան ո ւթ ի ւենե ր էն վերք, Լէոն Պ/ում վար
Ուրիշ զարմանալի կէտ մբ եւս, անցեալ ա - ՛նել, անոր Կր՚ըեոպլի Լշ ^)^սթհ^ո^ Լ ւ ե շ ^ թերթին չապետ բն տ բ ո ւե ց ա ւ 575 ձա յնով ։ Ներկա յ էին 590
մառ քուէարկուած օրէնքի մր Համաձայն, ամերի մ էշ (1 1 Գեկաեմբեր) ։ երեսփոխաններ •
կացի զինուորի մը Հետ նշանուած եւրո պաց ի աղ. Օօդուածր, որուն՛ գԼոէ–խր էլերեւայ վաբդա -
ը , կարդ մբ
չիկ մր Ա* • ՆաՀանգներր կրնայ երթալ նշանածին պետին ե ր ի տ ա ս ար դո ւթ ե ան լուսանկար շա ԶԻՆԱԹԱՓՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ նորէն անՀամա ֊
, կը
ծախքով : Ա*ինչգեռ Հիմա կառավարութիւնն է ՛որ կենսագրական տ ե ղ ե կ ո ւթ ի ւնն եր Է վեր^ ձայնութիւն ծագեցաւ Ա՚իացեալ Ազգերու ժողովին
կբ ստանձնէ այգ ծաիսքք, 600^5/ 1000 րունակէ * մէչ ։ Խո րՀ րգա յին պատուիրակը մ երժեց պելժիա–
տոլաբ : <Տ Իր ամ բո զչ գործին մէչ կբ սարսռայ եր - կան բանաձեւ մր ոբ կը ձգտէր Հաշտեցնել անգլեւ
կարգ մը թերթեր կը կարծեն թէ այս փոփո գաՀանին ներքին խորուձւկ կեանքը։ կոմիտաս սաքսոն եւ խորՀքդային տեսակէտները։ Եթէ վեր–
խութիւնը Հետեւանք է Հոգեւոր Հովիւներու թե միշա էլ աք տա յայտէ , նոյնիսկ մտերմութեան եղա չին պաՀուն* ելք մը չգտնուի , սպառազինութեանց
լադրութեանց : Անոնք ուզած են քիչ ֊ շատ զգաս նակին վրա յ , իր Հալածական եւ աքսորական մո - կրճատման ծրագիրը պիտի յետաձգուի ։
տացնել ամերիկացի ղինո ւո-րնե բ ր , որոնց մեծ մա֊. ղովուբդին տենչերր, ուրախութիւննեբը , յուսա ֊ ԱՏՐՊԱՏԱԿԱՆԻ գեմոէլրաա կուսակցութեան
յսին վարք ու րաըքը տեղի տուած էք գառն դժգս– խաբութիւննե բ ը, տառապանքները։ կարելի է ը - Կեգր֊ Կոմիաէն յայտարարութիւն մր Հրատարա
Հ ո ւթեան ց ; սել Հայ վարպետին երաժշտութեան մասին թէ կեց, կառավարական զօրքին Թաւրիղ ժամանումէն
Աւելի իրազեկներ քաղաքական նկատումներ յաւիտենապէս պիտի մնայ իբ Հայրենակիցներու •իյ*ր2,րլ, յայտնելով թէ կհուզեն որ երեսփ • րնտրու–
կը տեսնեն այս բարեացակամս ւթեան մէ^։ սրտին մէչ՛֊ Ան իր ետին ձգեց լուսագեղ Հետք մբ թիւններյլ կատարուին կարելի եղալիին չափ շուտ ,
Տարակոյս չկայ թէ Չորս Ա՝եծերէն իլրաքան– "ր պիաի չմաքի » : որպէսզի Ատրսլատականի ճակատագիր,ր վճաուի
ձիէ֊ւՐր զանազան՛ ձեւեր կք փորձէ, սիրաշաՀելու իսորՀրղարանին մէշ՝։ Այս առթիւ կ՝շսեն թէ Փրենք
Համար գերման ժողովուրդր։ Տեսակ մը մքցակ - միշտ ոչ ա Հ անԳած են որ Ատրպատականր մնայ / ՛ ֊
ց ո ւթիւն ալ այս։ ԵԳԻՊՏՈՍԻ րան ի ամ րո գրական մա որ՛. 1945 Գեկաեմբեր
Անգլեւսաքսոն «բարեացակամութեանգ աստի ուսանողներբ վեբսկսան ցոյցերր , \2ին էր որ դեմոկրատներ ր գրաւեցին Թաւրիզր :
ճանը չափելու Համար , կը բաւէ ըսել թէ տակաւին ա յս անդամ նոր վարչապետին՝ ՚Լլոքրաս ի փաշայի Ուրեմն իրենց ի շիսան ո ւթիւն րլ աեւահ եգալ ճիշգ
անցեալ սեպտեմբերին 65 տոլար տուգանքի կր գէմ , երեք մեծ քաղաքնեբու մէչ*. Նոր վարչապե մէկ տարի :
դատապարտուէր ամերիկացի զինուորը, եթէ տը Հարկ ագր ո ւա ծ է կա՛ մ տեղի տալ ան գլիա կ ան ԱԵՈՒԽԻ ՏԱԳՆԱՊԻՆ Հետեւանքով, նաիսարա–
մտերմանար ԳեքմանուՀ ինե բու Հետ։ Զօր* Այգին– պաՀ ան չեն ,որ կը թելադրէ անչատում ե անկախու– րական խորՀուրգր որոշեց կազի գործածութիւնը
Հաուբբ ի վերջոյ արտօնեց սիրաբանութիւնը ,բա յց թ ի ւն Ա ա տանէի , եւ կամ տասր տարի եւս յեաա - կրճատել դեկտեմբեր \5էն սկսեալ, կառախումբե
՛ոչ ամ ուսնո ւթիւն ը ։ թէեւ անպակաս էին գազանի ձգել այգ խնդիրը ՚ Ցոյցեքր տեղի ունեցան Ասիու– րու երթեւեկշ զեզչել 1947 Յունուար ()էն Մարտ
պսակներ (կրօնական) յ թի, ԳաՀիրԷի եւ թանթայի մէչ։ է լ ԱզՀարի Հա 27, վերջապէս կրճատել Հանրային եւ առեւտրա -
Դ՛եռ էյէչեցինք թէ Ամերիկացիները սլա Հան - մալսարանին ուսանողներբ դասադուլ Հռչակելով , կան լուսավառութիւն ր; Միեւնոյն ատեն երեքէն
,Հած են որ Ֆրանսա ՀետզՀեաէ արձակէ իբ Հւիսխ վարձեցին քաղաք իրել ։ Այս առթիւ քարկոծեցին մինչեւ տասր օր պիտի փակուին գորհ՜արաններրւ
տուածդ 500.00 գերման գերիներ , որոնք Ֆ րան ^ ոստիկաններբ որոնք ստիպուեցան կրակ բանալ։ Ածուխի բացն է 1.600.000 թոն :
սան կը վերաշինեն ուրիշ 250-000 բախտակիցներ ու Ո*֊բիշ վարժարանի մը ուսանողները կրակի տուի՛ն (թուրերու շարանակոլթիւնը կարդալ դ. Է յ )
Հեա * կաՀ-կարասինեբը , յետոյ յարձակեցան խանութ -
նէերոլ վրայ *
Fonds A.R.A.M