Page 173 - ARM_19-1946_01

օ ֊ Բէառա օ ս օ ա ա տ ձքաացաո ք*աօ *8Ե$11ԶԳԵԼէ Ա8ԼՈՊԷՍաա»

& 1 ՛ՍՈԼ Շ. .Տ 376.286 օ~

Օե6օէ6ա–Րո>ւ>Ո6է*ա; : Տ Օ ֊ Լ ա Տ Տ ձ ճ Լ \ Ո Ուղղակիէ րաևակցութիՆԱեհք
17, 8ս6 Օ&աճտաէ - Րձճ1Տ (136)
ՈւոշԷւնկթընԷն կը Հեռադբեն Հոն տոն ի թեբթե–
ա.։ 008. 15-70 - 0. 0. ք. Բտա 1678-63
1*&ժնեԳԻն Տ-՚ք. ™, 6սւ4քս. 400, Յամս. 200 ֆրանք բուն - Պ • Կրոմիկօ , խորՀ րգա յին դեսպանը ,

Հիսդշաբթի օր այցելելով արտաքին գործ՜եբու նա­

Տ&տտժւ 23 1ա՚տ 1946 Շաբաթ 23 Մարտ խարարին , քսան վայրկեան խօսեցաւ, Իրանի գո բ–

ծեբուն վրա յ ։ Գեսպան ը մ երժեց մ ան րամ ասն ու -

թիւննեբը Հաղորդել , բա յց յետո յ իմ ացուեցաւ թէ

* 4 • ՏԱՐԻ - 18» ԽաԽ 8 ՛ 4567–Նոր շրջան թիւ 296 Խմբագիր՝ ն– ՄԻԱԱՔԵԱ1. 1 Փ \ ՛ 3 », նորէն ա ո ա չա ր կահ է 16 օր յետաձգել ռուսեւիբան–

եան վէճին քննութիւնը, որովՀետեւ այժմ բանակ–

ցութ ի ւնն եր կբ կատարուին երկու եր կիրն եր ուն

ՄԵՐ ԽՕՍ*$ մ ի թ ւ ։ Ար տաքին նախարարը մ երժեց այս առա -
Շ Ա Ր Ժ Ո Ւ Մ Ն Ե Ր Ը չար կը , անոր ուշադրութեան
ՄԻՈԻԹԽԱՆ յանձն ե լո վ նախա­

դաՀ Թ բումբն ի ըրա՛ծ յա լտարարութիւններր , քա­

ՊեՐՃԱԻՕՍ ԵՐԵՒՈՅԹՆԵՐ ԻՐԱՆԻ Մէձ նի մը ժամ աքւաԼ*
Արդարեւ, նա խազա Հը ը*ած
էր մամուլի ա-

Սովորական դէպք մը չէր այն տեղեկութիւնը սուլի սին մէէ թէ ԱպաՀ հվո ւթեան էՏոբՀոկրդը

որ արձանագրուեցաւ օրը օրին • Խ ՚ Մ իութեան Կ&ՐՍ-ԱՐՏԱ-ԱՆ եհ ՋՕՐ. ՐԱ/ԼՐԱՍեԱՆ վերգնապէս պիաի գումարուի երկուշաբթի օր ,

Գերագոյն Խորհուրդին որոշումով, այսուհետեւ Նիւ Եորքի մէչ, ինչպէս որոշուած՛ էր է Նա խագաՀ ր

գործավարները (կոմիսար) պիտի կոչուին նախա­ «Նիւ– Եոբք Հէրըլա»\ւ թղթակիցը կը հեոազրէ աւելցուց թէ Ա * ՆաՀանգնե րը ոչ միայն կը պնդեն

րար (իրենց բառով՝ մինիստր)։ Ուրեմն, Խ– Մի­ Ուոշինկթընէն —: որ ժողովը գումարուի երկուշաբթի օր, այլեւ կբ

ութիւնն աչ պիտի ունենա յ նախարարական խոր­ Հաւանական չէ որ Իրանի տագնապը յանգի պաՀանչեն ստիպողութիւն տալ ռուսեւի բան եան

հուրդ, ե լ ոչ թէ գործավարներու, ինչպէս 1917ի զինեալ ընդհարումի մը Ի). Միութեան եւ անգլիա– վէճին։ Երբ Հարցուցին թէ ի՛նչ պիաի պատաՀի ,

խօս մ ո ղովր գա պետութեանց միջել, բայց կրնալ եթէ խորՀ րգա յին պատուի բա կութ իւնբ պնդէ յե -

յեղափոխութենէն ի վեր : լրբօրէն վտանգել Միացեալ Աղգեբու Կաղմակեր - տաձգման վ ր ա յ , նախադաՀ բ պատասխանեց իժէ ա–

Այս առաջարկը ներկայացուցած– էր նոր նա - պոլթիլնը; Այս կարծիքն ունին հոս դիւանագի– ւե լի լաւ է սպասել ժողովին բացման , ուր պիտի
դիտողները ։ Ա թալին ի
խագահը, էթվէրնիկ, բացատրելով թէ հին ասու– ։ււ ա կկ, ա պւ յսխանատոլ վճռուի խնդիրը ։ Այս առթիւ Պ * Թրումըն բա­
յա հորդեց խո րՀ րգա յին
թէլնը չի համապատասխաներ նոր կացութեան։ տեսակցութիւնը, որուն ցատրեց նաեւ թէ ինք Համաձայն չէ որ Երեք Աե–

Գե ր սյգոյն /ԱորՀս ւբդին 1300 անգամներ Ա մ իաձա յ– պատմագէտ Տարլէի յօդուած՜ը Հիզվեստիա^յի &եբբ ժողովի Հրաւիրուին, կարգադրելու Համար

նութ եամր վաւերացուցին որոշումը^ եւ նոր դաՀ– մէ^, կը նկատ ո ւի վերջնական նշան մը թէ խո րՀ բր­ ռուս ե ւի բան եան վէճը եւ ուրիշ խնդիրներ ։ Այսու–

էիճր կազմ ուեցալ նա խագաՀ ո ւթ եամր ս սլա լ։ ա ոչ ե տ դային դործունէութիւնբ իրանի մէ^ պիտի չսաՀ– Հետեւ Մ իացեալ Աղգեբու կազմակերպութեան

Աթալինի Լվարչապեա) , որ միեւնոյն ատեն պիաի մ ան ա փա կո լի ^լամ արտով , ինչպէս կը կարծէին կ՚իյնայ զբաղիլ այսպիսի Հարցերով։

վարէ կուսակցութեան րնգՀ * քարտուղար ութ իւ - առաՀ * (ակադեմական Տաբլէ վերջին 8 10 տարի­ եքորՀբդային դեսպանը երբ իմացա*֊ յետաձըգ–

նր , խումր մր փո խանորգներ ով : կան խում ր մրն ներու ընթացքին եղած՝ է արտայայտիչբ • Մի ~ ման մերժումը, յայտարարեց - <է0ր եւ է Հապ­

ալ փոխ - .վար շապե ան ե ր , որոնց մ է կր Ան առա աս ութեան արտաքին քաղաքականութեան Հազդայ - ճեպ գործ՜ողութիւն ԱպաՀ ո վու թեան )$որՀուբդին

Ա իկոյեան , միւսը՝ Հռչակաւոր Բեբիտն — կով - նականֆ Հոսանքին՝) ։ կոզմէ պարզապէս պիաի բաբղացնէ վէճը» ։ Այ"

կասի երբեմնի <Հ։իո խա րքանդ : Թէեւ ամերիկեան եւ բրիտանական դիտող1ւե– առթիւ զրոյց կը շրչէր թէ խո րՀ բղա յին պատուի­

•Անշո լշտ Համ ա պա ա ա ս խան փո փո էսութիւն բ րը տակաւին մութի մ է^ են Ա ո ս կոլայի յառածի -* րակութիւն բ պիտի չմ ասնակց ի ժողովին , բա յց

պիաի կատարուի ԱաՀ մ անագրոլթեան մէ^է ( էք ա՜­ կա յ շարժումներու մասին եւ ստիպուած են Զգու­ պաշտօնապէս չի Հաստատուի ր այս պարագան։

նօթ բնգՀ * դատախազը, Վիշինսկի , որ վերջերս շակութիւնն ե ր՝^ կատարել , բա յց ՀետզՀետէ կբ Պատուիրակութիւնը արդէն իսկ սենեակներ վար­

կր գործէր իրրեւ փոխ *- նախարար արտաքին դոր– Համոզուին թէ խո րՀ բղա յին կարեւոր գո րծ ո զո լ - ձած՜ է Նիւ– Եորքի մէչ եւ աւելի Հաւանական է ոբ

ծ՜երոլ, այսոլՀետել պիտի ղրաղի ԱաՀմանաղրու– թիւններ տեղի պիտի ունենան , Մ* Ա* Կ՛ ԱպաՀո– մասնակցի ժողովին ել պաՀանչէ յետաձգել Հար­

թեան վերաբերեալ խնգիբներով , Համաձայն վեր– վութեան քՍոբՀուրդին գումարումէն առա^։ ցին քննութիւնը ։ ,

չին տեղեկութեանցն : Հիւս* իրանէն եւ ԹէՀ բանէն Հասած լուրեր կր ԹէՀ բանէն կը Հեռագրեն թէ կացութիւնբ

Առածին անգամ չէ որ նշանակալից վ։ ո ւի ո իւ ո ւ– շա բ ո ւն ա կեն Հաստատել խորՀ ր գա յին ռազմ իկ ու­ խառնակ ԷՀ կը Հաստատուի թէ Աթալին մասնա­
մէչ, ա -
թիւններ կբ կատարուին ե) * Ա իութեան ժերու կե գ ր ոն ա ց ո ւմ ը իրանի մայրաքաղաքին շբլ՚" ւոր նամակ մը ուղղած՜ է ոչ թէ ՚էքաՀին , այլ Ի բա­
որ կբ մնայ
ռանց Դաչռէո*~ բուն կարգուսարքին, հակաները եւ ի ր ան ե ւթ բ քա կան սաՀմ անադլուխին նի վարչապետին ։ Բովանդակութիւնը գաղտնի կր

անխախտ։ վբայ , բայց անկարելի եղած՝ է ճշդիւ Հաշուել այդ պաՀ ուի ։ -.

Պատերազմէն առա չ եւ պատերազմի ընթաց­ զօրամասերուն կարեւորութիւնը։ Լուրերը անոնց
քին տեղի ունեցան սակայն
ձաՐՔ ^՝Ր վերագնաՀատումնեբ , թի*–բ կը ցուցնեն 5–—12 զօրաբաժին։ Եւ ՚ԲրտակաԱ իտտումը

տեսակ մբ գաբձ ղէպի Հին աւանղութ իւննե րը ։ Հիլս* իրանի ճամբաներ ուն վրայ նշմաբուած՝

Նախ , վեբաՀաստատուեցան պատմական , նոյն Հրասայլերուն թիւը եւ չ^փր* Ի^Լ՚ՂԷ** ^ւ բ ե ոն ա– հն Թ ա ^ ք խ պ վախեդ

իսկ ցարական փառքեր,, սկսելով Ա* եծ՜ն Պետրոսէն ք՛ կառքերու թի*~ը բացորոշապէս կբ ցուցնեն թէ –օ– ֊

Ազգան շան բ տ ա ր ահ՜ ո ւե լո վ , Հ ա ս ա լ մինչեւ Երե - խո րՀ բղային ուժերբ դիւրաւ կրնան 48 ժամէն «Տէյլի Մէյթի թղթս՚կիցր Կը հեոագրէ Պոլ -

լան, ուր մաբգիկ այլեւս ագատ կբ խօսին Աեծ՜ն նուաճել իրանի 23 30.000 ղինուո բները որ տ րա­ սէն • թուրքիոյ դիւանագէտները այսօր գլխա -

Տ իգր անն ե ր ո ւ , Արչակ Բ "ներու , Վյսբղան Ա ամի– ւքադրելի պիտի րլլան մայրա քաղաքին ան մի Գա կան I II ր արար զբաղեցան կարեւոր հարցով մբ, ճիշդ

կոնեաննեբու եւ Աասունցի Գաւիթներու մասին։ պաշտպանութեան Համար , մանաւանդ որ ա յս այն պահուն երբ բանակցութիւններ կը կատար -

Ոչ միայն կբ խօսին, այլ եւ գիբքեր , վէպեր եւ վեբչիններբ լաւ սպառազինուած՜ չեն ։ ուին Ի բաքի պատուիրակութեան հետ ԼԱայիտ

շարժանկարներ կը նուի բեն անոնց է ՛Սուրի փաշա) : Ի՞նչ է այդ հարցբ, Անգաբայի

Այսպէս նաեւ միւս Հանբապետութեանց եւ Աակայն Ո՚-ոշինկթրնի մէչ չեն կարծեր թէ մէՀ հաւանական կը գտնեն որ Խ ՛Միութիւնր լայ­

ինքնավար շրջաններու մէչ, ուր ամէն ժողովուրդ խորՀ բղա յին ոօրքբ պիտի գործ՜ած՛ուի չախչախե– նածաւալ փորձեր կը կատարէ քաջալերելու ան -

Հին փառք մբ երեւան Հանեց գարերու փոշիներէն ։ լու իրանեան բանակը : Անոնց ենթագրոլթ եամ բ , կախ լՀիլրտիստանի մը հաստատումը, անկար -

^*Ս^1ՐՈՐԳ 1 ^ԼՐ^Ր է "Ր ափիոն կբ Համտրուէր եթէ կռիւ տեղի ունենա յ իրանի մէչ, պիտի մղուի գութիւններ յարուցանելու համար իրաքի եւ. .

եւ Եկեղեցին , որ Բարեկենդանի վե բ ա ծ՜ ո ւա հ՜ էր , Ատ ր պատ ական ի ՀԺ ո զովք դա վար Հ անբապետո լ - Թուրքիոյ քիւրտերուն մէչ1։

նո րէն ասպարէզ քաշուեցան , որոշ ազատութիւն– թեան» նոր զօրամասերուն կողմէ որոնք սպառա - Յաբաճուն դործունէութեան լուրեր կը հաս -

ներով ։ Իբրեւ Հաւատարիմ օժանդակներ , ժողո - զինուած՜ են Ա ով ետներու ձեռքով եւ խորՀբդային

ՎուՐԳՐ սիրաշաՀե լու եւ պետութեան թելե րբ ղօ– մաբզիչներ ունին ։ Թէեւ այգ ղօրամասերբ \0

բացնել Համար ։ ՀաղարՀ ոգիէն աւելի չեն կազմեր ,բայց Իրանի կա­ ՆԵՏ ՄԸ ԳԷՊԻ ԹՈՒՐ-ԲԻԱ

Ա* ո ս կո լան ունեցաւ իր Պատրիարքը , ոբ Հան­ նոնաւոր զօրքին դէմ կատարուած– որ եւ է գործո­ Մէնչ ինքնավար Ատրպատականը զարկ պիտի

դիսաւոր պտոյտ մբ կատարեց Մ ի չթե Արեւելքի ղութեան ատեն , մեծապէս պիտի օգաուին խոր– տայ խորհ բդային դո րծունէո ւթեան Իրանի մէչ1 ,

մ է չ , իսկ էքմիա հ՜ինն ալ՝ իր Ամ են այն Հայոց կա– Հըրգային Հղօբ եւ սպառազէն զօրաբաժիններուն ինչպէս կը սպասեն , զինքնավար» ՚Բիւրտիստանը

թ լիկո, ոս Բ * ա լան գա կան ընտ րութեամբ ։ ներկայութենէն, որոնց կը հրամայէ ւքսսւէշալ Ի – կը համարուի նիգակագլուիը խորհրդային գոր­

Թերեւս ուր ի շ բա բ եփ ո խումն եբ ալ հ՛րա - վան (8ովհանսէս) Գ– ^ւսւլրամեան : «Ատ րւզ ատ ա՛­ ծողութեան՝ Թուրքիոյ դէմ : իրազեկ չրիւնակնե–

գրուահ՝ են , մ ի շտ անվ թ ա ր պաՀ ելով Հ ի մնա կան կան ի ինքնավար պետութեանդ զօրամասեր բ, ո - րոլ մէչ1 չեն կարծեր թէ խորհրդային շարմումը

վարդապետութիւնը ։ Մ ՛ւս կա ան տեսարաններ ու­ րոնք մ ա ր զո լ ած են խորՀ բղային ի շխանութեան իրանի ել թ՛ուրքիոյ դէմ տեղի պիտի ունենա յ

նի որոնք երբեք չեն անճրկիր , ան մ իրապէս Հա - կողմ է , եթէ որ եւ է զինուորական գո րծ՜ ո գո ւթ ի ւն միաժամանակ, բայց գիտել կուտան թէ շատ քի)

մ ա պա տ ա ս խան բանաձեւ ր գտնելու Համ ար ։ 1Հե՜ - կա ա ա ր են , իրենց քաղաքական անմի չա կան նպա ՜ հաւանականութիւն կայ որ մաոէշալ իազրսւլքեանի

բագն աՀա ամ ան առածին ազգան շանը Լէնինը ի ոք տակբ պիտի ր րա յ օդնել սովետասեր Թի՚֊աէՀ պէս աոաջնակարգ խորհրդային զօրավար մր դըր–

տուած էր տարիներ առաքէ, Հաստատելով Հռչա - (Հէանգուած՜ներ՝) կուսակցութեան , գրաւելու Հա - կուած ըլլայ միայն զինուորական անկարեւոր

կաւոբ <տՆեպՖը ^տնտեսական նոր քաղաքականու­ մար իշխանութիւնը ԹէՀրանի մէչ։ «ԹիւաէՀ» գործողութիւն մը կատարելու համար Իրանի մէջ :

թիւն՝) , որ նպաստեց վերելքին։ կո ւս ա կց ութիւնբ , որ սերտ կապեր ունի Ատ ր պտ­ Իր հայկական ազգութիւնը կրնայ կապուիլ Մոս­

՛Բանի ո բ «*// ա խ ա ր ա ր » բ կ1րն դո ւն ին , ան շուշտ տական ի ինքնավ արութեան պա շտ պան Հ ոսանքին , կուայի պահանջին հետ՝ կարսի եւ Արտահանի

Հզին ոլորեն ալ պիտի գո բծած են , փոխանակ սա <Տ1դեմոկբատդ կուսակցութեան Հ ետ , միայն (՚սՐ թրքական նահանգներու մասին, պահանջ մը որ

բարբարոս բացատրութեան , • <տկա ր մ իր բանա - Հոգի ունի ԹէՀրանի Մէճլիսի (ԻյորՀրգարան) 136 ներկայացուեցաւ յանուն եւ յօգուտ Խ • Հայաս­

կայիս՝& յ բառական թարգմանութեամբ ։ Զէ° որ անգամներուն մէչ։ Ուրեմն կրնայ իշխանութեան տանի : Այսպէս, կր կարծուի թ է մաոէշալ Ասպ­
մէչ ։
բառբ արդէն կբ գործ՜ածուի գրականութեան կոչուի գլուխ գալ եթէ ուժ ստանայ ինքնավար Ատրպա - րաւ (՛եան հիւս– Իրան հասած է այն պատնսսավ որ

Զինուոբը զինուոր է ամէն տեգ, կարմիր ըլլայ տականի նոր բանակէն , որուն իր կարգին պիտի Մոսկուա կ՛ուզէ գետինը պատրաստել , ի հարկին

թէ գեղին, իր ընկերային ծ՜ագումը քաղքենի օգնէ խորՀրգային րանակբ, Հ րամ ան ատ ար ո լ - շարժելու համար Թուրքիոյ դէմ, թան մը ոբ ան­

թէ բանուորական : թեամբ մառէ շալ Բա դրամ եան ի ։ խուսափելի կր համարուի, եթէ խորհրդային դի­

Ատ բ պա տ ա կան ի բանակին ղինուո րա կան գո ր— ւանագիտութիւնը չկբնայ գլուխ հանել իր ւաւա–

Ա ո վ ո րա կան բառ մբ եւս , • Հոստիկան» , (փո­ ջադրութիւնները:
բան է*
խան <ձմի լից իոնէբդի , որ բոլորովին ուրիշ ծ ո զո լ թ ի ւն ր կրնայ զուգադիպի լ խորՀ բ դա յին • Թուրքիոյ եւ Իրանի խնդիրները պէտք է

կազմուած՜՝ ոձ\\Օշէն ։ պաշտպանութեան ապ ալին ած քաղաքական նոր քննուին միասնաբար : փարիւղի ել հաղորդակցու­

Այս խոբՀրդած՜ութիւններբ միջանկեալ։ շարժում ի մբ Հիւսիսային իրանի արեւմտեան մա­ թեանց խնդիրները պէտք է կարգադրուին միջազ­

ի դէպ, Հիմնական խնդիր մբ կբ զբաղեցնէ սին մէչ, թրքական սաՀմ ան ին վրայ։ իրանեան օ– գային հիման վրայ եւ ոչ թէ երկկողմանի համ ա–

մեդ, քանի ոբ կարելի է պարբերաբար վերա - ր ակար գին վրայ կը գտնուի ՛Բ իւ ր տի սա ան ի "ՈՐ ձայնութիլններով։ Բայց ամէն բանէ վեր՝ իւրա­

քննել ԱաՀմանադրութիւնբ , անշուշտ պիտի դա յ «ինքնավար» պետութիւնը , նախադաՀ ութեամբ քանչիւրը, մէջն ըլլալով Ռուսերն ալ, պէտք է ըմ­

օր մը* Հայաստանի ներքին սաՀմաններն ալ որբ՜ սո վետ ասէր քիւրտ ղեկավար ՛Հաղի Ա ուՀամմէտի , բոնէ թէ Հազգային ապահովութիւնը» ,թէեւ աւելի

բագրելու, Չշտկելու՛» Համար։ ոբ կառավարութիւն մ ը կազմ ած է ԱԷՀ ապատ ի դիւրաւ կը ստացուի քան հաւաքական ապահովու­

Օրինակ՝ Նախի^եւանը , որ Հայաստանի քթի՛" մէչ։ Տակաւին ճշդուած չեն այս նոր Վւնքնավար՝^ թիւնը, միայն մամանակալոր պիտի ԸԱայ ել խա–

տակն է * բա յց տարած՝ կապած՝ են ԱաՀմանա - պեահւթեան Օ ա՛Հ մ անները , որոնք այժմ կը քլԼե~ խոլա , քանի Որ պիաի ըլլա՛յ ապահովութիւն մը

գր՚ժւթեա՚մր ա՛լ — Ադբ՚րէՓսյպւ Հանրապետութեան։ նուին ՛Հաղի ՀԲհւՀամմէտի եւ Աարպաաոականի վա– առանց՛ փԽէզաղԽւթեան՝:

րխշիսՀ Փէշա՚վսյ-լՒիի միք եւ։

Fonds A.R.A.M