Page 170 - ARM_19-1946_01
P. 170
ԻրաԱի թոդոքագիդ Գ աղ տԱի թ ա Տ ա կ ց ա թ ի ւ 0Օնէ 8ՈՒՏԱՏԵՏՐ
ԱԱգլիոյ եւ Գ Խ մ ա և ի պ Վկևւ ԼԻՈՆԻ Հ • 8 • Գ • Վարանղեան կոմիտեն ընգհ >
այս
Վերջին լո՛՜րերը կը Հաստատեն թէ իրանի կա– ժողովի կը Հրաւիրէ իր բոլոր ընկերները
ռավարութիւնր Մարտ 19/5» ծանուցագիր մր ուղ Հինգշաբթի իրիկուն ժամր 8/5» , 26, Ո16 ք՚Յա 8շՈ ,
ղած է Մ • Ա– Կ՛ ԱպաՀովութեան ԽորՀուրգին , ՆիւրընպԷրկի դատավարութեան Մ արտ 19/ րնկեյրվաբականներու Յբգ ՏշօԱօո/ սրաՀը 1 Կը
գանգատելով թէ ռուսական ղօրքր տակաւին կր նիստին մէջ, լսուեցաւ Կէօրինկի գլխաւոր վկան , խնգրուի ճշգապաՀ ըլլալ ։
մնայ իրանի մէչՀ եւ թէ Խ . Միութիւնր <ձկր շարու Հթոլէտացի .ճարտարագէտ ՏաՀլէրուս , որ վկայեց Հ. 8– Գ– ՐԱՖՖԻ ԽՈԻՄԲԻՆ ժողովը՝ այս
նակէ միջամտել իրանի ներքին գործերուն , խոր թէ 1939/5՛ ՐԲրեւ միջնորդ ծառայած է Կէօրինկի շաբաթ , իբիկուան ժամը 8.30/5», ՏօՇ16է6Տ Տ^ՅՈէՇՏ :
Հրդային գործակալներու , պաշտ օն եան եր ո լ եւ եւ Լորտ Հըլիֆաքսի , Համաձայնութիւն մը կարեւոր օրակարգ։
ղինեաչ ուժերու միջոցաւ, բռնաբարելով 1942/ գոյացնելու Համար Անգլիո յ ել Գերմանիոյ միջել։
անգլիական - ռուսեւիրանեան դաշինքը՝^ ։ Պ ա շտ օ– Պատմութիւնը շատ երկար ըլլալով (Հինգ մամ ՇՆՈՐՀԱԿԱԼԻ* Ետվիլէն Ն ազար ե ան ըն -
նա կան յայտարարութիւնը կ՝ըսէ թէ ՀԻրան Մ • Ա • տեւեց) կուտան ք Հիմնական մասերը. տ ան իքը շնորհ ակ ա լո ւթի ւն կը յա յանէ բ ո լո ր ա -
կ. ԱպաՀովութեան ԽորՀուրգին կը դիմէ, անմի Վկան Կէօրինկը տեսնելէ Վերջ, Լորտ Հըլի– նոնց որ անձամբ եւ գրաւոր ցաւակցութիւն յայտ–
ջապէս եւ արդարութեամբ լուծելու Համար Ի) • է 1939 Յուլիս 20/– , յետոյ Օ ՝
- ֆաքսի Հանդիպեր նեցին ԱՅՐԻ ՏԻԿԻՆ ՄԱՐԻԱՄ ՆԱԶԱՐԵԱՆի I ձըն–
Մ իութեան Հետ եղած վէճը , որուն շարունակու
խաղաղու. - գոս տա» 1ին Հ Ապա գացեր է ՛ի ան ի ո յ սահ մ անա -
թիւնը կրնայ վտանգել միջազգային գլուխը, իրեն պատկանող դղեակ մը* ուր ներկայ եալ Մանուկեանի մ ահ ո ւան առթիւ X Յուղարկաւո
թեան եւ ապաՀովութեան պաՀպանումէդ : էին վեց պաշտօնատարներ Անդլիոյ արտաքին դոր\– րութիւն բ կատարուեցաւ & ավի էի Հ յա ո ռ մատ ո -
Բողոքագրին ամբողջական պատճէնր Հրատա ծերու նախարարութենէն ։ Հոն խօսեր են Անդլիո յ ռին մէջ, հինգշաբթի , 14 Մարտ X
րակութեան տրուեցալ Աիա ցետ լ Ազգերու Կազ - եւ Գերմ անիո յ միջեւ եղած վէճերու, Տանցիկի ,
մակերպոլթեան րնգՀ • քարտուղարին կողմէ, որ Լեհաստանի եւն* մասին։ Որոշուեր է մոզով մր Տէր եւ Տիկին Նշան Տինքճեան իրենց էսորին
առանձին յայտարարութեամբ մր յա յտնեց թէ վա– ղում արել մասնակցութեամբ Անդլիո յ , Հերանսայի, շն ո րհ ա կա լո ւթ ի ւն բ կը յա յան են բոլոր անոնց ո -
ւերագիրը յանձնուած է Ուո շինկթ ընի իբանեան իտալիոյ եւ Գերմանիոյ X ՀԻԷ^՜ԼԷՐ հաւանութիւն րոնք ան ձ ա մ բ կամ նամ ակով ց ա ւա կց ո ւթ ի ւնն ե ր ր
դեսպանին՝ Հիւսէյին Ալայի կողմէ։ յա յաներ է ։ Օգոստոս \ ին Տահլէրուս Փարիզ եկեր յայանեցին իրե՛նց քրՈջ Տիկին ՄԱ՚ԲՐՈՒՀԻ ՎԱ ֊
Ա՝ . ՆաՀանգներու արտաքին նախարարը յայ է Լոնաոնէն X Օգոստոս ՛Լճին իմացեր է թէ գա շնա- ՍԻԼԵԱՆի (Նիւ Ե"րքի մահ ո լան առթիւx
տարարեց մամուլի ներկայացուցիչներուն թէ գիր մը կնքուած է քիուսիոյ եւ Գերմանիոյ միջեւ։
այժմ ամբողջ խնգիրր կը գտնուի ԱպաՀովութեան Օգոստոս 23ին Կէօրինկ ստիպողաբար Պեբլին
խորՀոլրդին ձեռքը եւ մերմեց որ եւ է խո րՀ րգա– հրաւիրեր է զինքը, բացատրեր է թէ կացութիւնբ ՏԱՐՕՆ - ՏՈՒՐՈՒԲԵՐԱՆԻ Հտյր. Միութիւ–
ծոլթիւն ընել :Աիայն աւելցուց թէ չէ տեսածխոր– շատ ծանր է եւ խնդրեր է նորէն Լոնտոն երթալ յ նը ցաւով կը տեղեկացնէ մահը իր լաւագոյն ան -
Հրգային դեսպանը, ոչ ալ այս վերջին ր մամա - Օդոստոս 2,5ին Տահլէրուս նորէն տեսեր է Լորտ գամներէն Ե%ԻԱ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԵԱՆի (գերութենէ
դրութիւն խնդրած է I ՀաԻֆԱՔՍV եւն • X նոր վերադարձածի , որ մեռաւ մարտ 18/5, , ստա–
ԾԱՅՐԸ ԹՈՒՐՀԻՈ՞Յ ՊԻՏԻ ՀԱԱՆԻ մ ո քսի ղո րծո զութ եան մը հ ե տ ե ւան քով : Կ ր ձգէ
Ապահ ովութեան Խորհուրդը պիտի գումարուի Հի թ լէ Ր հետեւեալ վեց ա ռա ջ ա ր կն ե ր ր յանձ– այրի մը եւ 14 տարեկան մանչ մը։ թաղումը կը
երկուշաբթի օր, Նիւ֊ Եոբքի մէջ, եւ օրակարգի ա– նեբ է շուէտացի ճարաարադէտին , որ զանոնք կատարուի լ^Տւոճոի գերեզմանատունը վազը , ուր
ռա\ին խնգիրր պիաի րլչայ այս Հարցը* իբբե*֊ անդլ * կառավարութեան ( Զէյմպրլէն եւ Հ(ԼէԻ ~* բաթ , 22 մարտ ժամը 1 1 ՅՕին ։ Կը խնդբուի հայ
«ծա յր աստիճան ստիպողականդ ։Լոնտոնի թեր թե– ֆաքսի հագորդեր է Օգոստոս 2,9ին * րենակիցն՛երէն ներկայ ըլլալ ;
րր կր ղրեն թէ փոթորկալի տեսարաններ կր նա– 1 . Գերմանիա զինակցութեան գաշինք մը պի
խ ատ ես ուին ժողովին մէ^Հ Տակաւին յայտնի չէ թէ տի կնքէ Անգլիո յ հետ, 2. Անգլիա պիտի Օգնէ
ո՚Վ ս է Ի ա Ի ԸՌամ ^* Ս՝իութեան ղլխաւոր ներկա - որպէսղի Գերմանիա ստանայ Տանցիկը ել,Լեհա - ՏՐԱՊԻԶՈՆԻ նաՀանգի բոլոր Հ ա յրենակիցնե–
յառուսիչր։ Նախագահ քՒրումբն պատգամագիր կան նրբանցքբ, բայց Լեհերբ պիտի կրնան օգ - րբ Ժողովի կբ հրաւիրուին այս կիբակի , ժամր
մր ուղղես խորհրդարանին , յայտարարելով թէ տոլիլ Տանցիկի նաւահանգիստէն՛* 3. Գերմանիա ճիշդ 2.30/5», Միւթիւալիթէի սրահին մէջ, 8 Ո16
Մ • Նահանգները ուժ՜ պիտի տան Մ իա ո Լ ալ Աոգե– պիտի երաշխաւորէ Լեհաստանի ղեր ի շխ ան ո ւթի ւ– Տէ. \^Շէ01–, մէթրօ՝ Միւթիւալիթէ ։
րոլ կազմակերպութեան եւ անոր դաշինքին X «Մ * նր * • 4. Համաձայնութիւն մը գերմանական նախ—
Նահանգները պէտք է ջանան կա տ ա ր ե լա ղո ր ծել կին գաղթավայրերու մասին* ՚ 5. Եըաշխալորու - ՄԱՐԱԷՅԼԻ Հ– 8– Գ-Նոր Աերունդի ընկերա–
դաշինքը , ^Լամ յուսախաբութեան մատնել անոնք թիւններ ԼեՀ ա ս սւ ան ի գերման փոքրամասնու - կան հաւաքս յթը կազմակերպուած &/՛^* վա ր չո լ–
որ կռուես ան տեւական խա ղա ղո ւթ ե ան եւ ապա թե անց հէ ր 6. Գերմանիա յանձն կ՝առնէ թեա"ս կողմէ՛ այս ՚կիրակր կէսօրէն վերջ *՝ ժամր
հովութեան համարէ : « պաշտպանել բր ի տ ան ա կան կա յ ս բ ո ւթ ի ւն ը գեր Յէն 12 Տյ1օՈ Ըօ1է)6Ո/ ընդարձակ սբաՀին մէջ֊.
քաղաքական շր^անակներու մէջ կը կաբծեն ման բանակով, ո՛ ւր որ յարձակում կըէ^ • Հայկ, ել եւրոպական պարեր , ըն՛կերակցութեամբ
թէ Իրանի ձեռնարկին հետեւանքով, Մ ոսկուս/ տ– նուագախումբի մը ։
՚֊ելի պիտի զօրացնէ իր ճնշումը $՝էհբանի կառա՝֊֊ Գեղա րուեստական ճոխ բաժին, մասնակցու -
վարութեան վքայ , ստիպելու համար որ վէճր աՖԻ ՄԸ տոաՎ թեամր 8 իսումբերու։ ճոխ պիւֆէ : Մուտքր Հրա
կարգագրումի ուղղակի բանակս ո ւթե ամբ , առանց ւէրով ։
սպասելու Ապահովութեան խորհուրդին ։ 120 ՕՐ ԾԱՆՐ ՏԱԳՆԱՊ ՄԸ պիտի անցընեն
Ա՝ * Նահանգներու արտաքին նախարարութեան1 Եւրոպան եւ ուրիշ աշխարհամասեր , պաբենաւոր–
վախանորդբ յայտարարեց թէ իրանի կացութիւնբ մ ան տեսակէտով, ինչպէս յա յտարտրեց Մ • Նա - ՓԱՅՏԻ ԵՒ ՇԻՆՈՒԹԵԱՆՑ ԱՐՏԷԼԻ մաս կագ–
կրնայ նախաբանը կազմել ոոլսական գործողռլ - հանգներոլ նախկին նախագահ բ, Հուվըր , Փարիզ մոզ ա ր հ ե ս ա ա ւո րն ե ր ը ել ցարդ չարձանագրուած
,թ–եան մը Թուրքիոյ եւ֊ Միջին Արեւելքի քարիւղ Աւ հասած օրն իսկ (երեքշաբթիի : Ա ովամահ ո ւթե ան ները ընղհ • ժոգովի կը հրաւիրուին այս կի բակի
րեր շրջաններուն մ է ջ ։ Իր կարծիքով, «Խորհրդա ենթակայ են 500 միլիոն բնակիչներ , զանաղտն աս առաուան ժամը \ Օին , ՏէԱՀ֊֊Օ ՇձԱ1Ո–11՚էտ» 19 Ո16
յին շարժումները Միջին Արեւելքի մէջ քարիւդ տիճաններով։ Հոլէիբբ պիաի այցելէ հետեւեալ աՏէւ՚էւո։ Կարեւոր օրակարգ։
ստանալու հ ամ ար ծանր անդր ադարձո ւմՂւե ր պիտի երկիրներ ը ո րոնք բոլորն ալ օգնութիւն խնդրած
ունենան Ա * Նահանգ ներուն եւ Անգլիո յ մէչ» ։ Եզ֊ են Մ– Ն
րակացելով , փո խ - ն ա խ ա ր ա րբ յա յտարտրեց թէ ահանգներէն * • 9),ինլանտա , Ն ո ր վե կի ա , ձ Ա Տ Կ Ա Կ Ա Ն Մ՜ԵԾ Ճ Ա Շ Ա Ր Ա Ն
երբեք չափազանցուած չէ կացութեան ծանրու - Հոլանտա, Պելժիա , Ս պան իա , Փորթուկալ, Ջեխո– Տնօրէններ Ա Է Մ Ա Ն ԵԻ ԳՕՓԱՐԱ-եԵԱ՚ն
ծ Ո16 ւ\1&սհ)6Ա86 , ԲծՈՏ (9) , Ճ4«է)՚0 Շ&–6է , Ւ՝|օէ1՝6 0&Ո16
թիւնը Միջին Արեւելքի մէջ–. ս յ ո վաքի ա , Լեհաստան , Ե ո ւկո ս լա լի ա , Աւստրիա ,
Հունգարիա , 3 ո ւն աս տան , Իտալիա , Հնդկաստան ճ6 Լօ.–6էԱ։ 161. 1այ. 85-47
Թ ա ս ՛ ք ի ա * պիտի վէ&ա՚ղսւքձաիԱ եւ դեռ ուրիշ երկիրներ , մինչեւ 1(ք աղաղական ով–
Առաջնակարգ օղի եւ ամէն տեսակ ըմպելի «
կը ծանուցանէ կինոս ։ կացութի~֊նը շատ աւելի ծանր է քան
Ամերիկեան գործակալութիւնը ներ, րնտիր աղանդեր , պո լսական կերակուրներ
ծբագիրներ կը մ շա կուին Թ՛ուրքիա վերաղար - 1 91 9/՛ ն : 3) րան սան ալ օգնութեան կբ կարօտ ի , եւ անուշեղէն ։ Ընդարձակ եւ օդաւէտ սրաՀ տ
ձնելու համ ար Գերմ անիո յ ամերիկեան ձ Ր ^ ա ^ ՚ ի ն բայց աստիճան մբ բախտաւոր կր համարուի ։ Ամէն երեկոյ ժամը 7էն սկսեալ ՝Բէմանչիստ ՅՈՎ–
ՀԱՆՆԷՍ , ուտի ԱԼՖՕՆՍ եւ երգիչ ԱՐԹԱԲԻ կը
բոլոր թուրք (թրքահպատակի տարագիրները, ՄՈԱԿՈՒԱՅԼ՚Ն կը Հեռագրեն թէ Ս թալին վար–
համաձայն ամերիկեան Գ* բանակի կեդրոնին յայ չապետ բնտրռւեցաւ , ինչպէս եւ նախարար աղգ* նուագէն եւ կ՝երգեն Հայկական եւ արեւելեան եր
տարարութեան : Այս տարագիբները , որոնց թիւր պաշտպանութեան ։ Արտաքին նախարար եւ փոխ - դեր ։ Գոց է Չորեքշաբթի օրերր։
կբ հաշուեն 800 Հոգի ւ հրահանգ ստացած են գի՜ վարչապետ կբ մնայ Մոլոթով։ Միւս փոխ - վար–
մ ել Ա ի թթընվալտ ի տարագիրներ ու կա յանը , ուր չապետներն են, Բեր իա, Միկոյեան, Անգրէ յ ե ւ ,
թուրք սպայ մբ պիտի քննէ իրենց վերադարձի Վորոշիլով եւն*։ կալինինի տեղ Գերագոյն հ) ո ր - ԳՈՐԾԱՒՈՐ ԵՒ ԳՈՐԾԱՒՈՐՈՒՀԻ Կ՝ՈՒԶՈՒԻ
գիմ ումները : հուբդի նախագահ ընտրուեցաւ Պ * Շվերնիկ , ո - Գերձակի քով աշխատելու Համար վարժ կամ
ՅԱՌԱՋ * Անշուշտ խնդիրը կը վերաբերի բուն առաջարկով գործավարներր (կոմիսարի վե– սորվիլ ուզող գործաւորներու պէտք կայ։ Գիմել
հա յ տ ա ր ա գի րն ե ր ո ւ , որոնք հ եռա ցած կամ բււնի րածուեցան նախարարի (մինիստրի : Պ– Գորգիկեանի, 31 Ոօսէտ (1« Շհօւտյք, հ՛օ՛ տ)Տշւո6տ
տեգահան եդած են Խ * Ա՝ իութեան ել Կ ո վկաս ի զուռ ՀԱՇԷԹԻ փոխարէն ազգ* ընկերութիւն մը պի աէւ՚օ Բօքէշ –շ Օւօւտյ՛։
նա ղան շրջաններէն, դերմանական արշաւանքին տի կազմուի պետութեան ե մամուլի ներ կայաց ու–
ատեն եւ որոնցմէ շատեր իբրեւ թրքահպատակ ցիչնեբէն , լրագիրներու բաշվսումին համար։ Հա
^ ներկայացած են ամերիկեան իշխանութեանց % Ա - շէ թր հատուցում պիտի ստանա յ ՚. Կ՝ՈՒԶՈՒԻ սպասուՀի մը երկու հոգինոց ըն
մէն պարագայի մէ^, փափուկ խնդիր, մը՛, ԳՆԳԱԿԱՀԱՐՈՒԵՑԱՒ Մաբսէլ Պիւքառ , տանիքի մր Համար։ Հեռաձայնէ լ (3&աօէ 75-74։
<Լ 3)րանսիսկ»ներու պետը, «կեցցէ Հերան սա» աղա
ՆԱԽԱՐԱՐԱԿԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԳԸ որոշեց խնդրել ղակելով։ փերթեր ը կը գրեն թէ մահապատիժի
եւ կօշիկներր
Ազգ * մ՚ոզովէն ո ր փութացնէ Ա ահ մ ան ա գր ո ւթ Լ ա ն պահուն հանեց վերարկուն , բաճկոնը
խմբադոութիւնը , որպէսղի կաբելի ըլլայ ժողս -» եւ չուզեց որ աչքերը կապեն ։ յ Օ ա Տ ձՀ7ոՍ& & 71ԲԲԼՀԻ1
վոլրդին ներկայացնել մինչեւ Ա՝ ա յ ի ս 5 ։ Եթէ Բժ– ՓԸԹԻՈ8Ի գա տավա բութիւն ր կբ շաբու ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹԻՒՆ
Աահմ ան ա դ ր ո ւթ ի ւն ը վաւերացուի ժ ո ղո վո ւր դին նակուի նոյն եգերա - կատակերգական մանրա -
վճիռով , րնդհ * բնտ բութ իւններ պիտի կատար — մ ա սն ո ւթի ւնն ե ր ո վ ։ Ամբաստանեալբ առջի օր նա ՛Հայրենակիցներ, եթէ կը փափաքիք
ու ին թունիս 2ին , մնայուն կառավարութիւն մր խատած Բէէա է"վ էի տ ս տ տ բան մ բ , ա յս •• վերջինր դնել կամ ծախել.– ԿԱԼՈՒԱԾ մը ,
հաստատելու համար։ Եթէ չվաւերացնէ , նորԱահ– սպառնաց * Հիմա կր ջարդեմ քիթ^ոլ բերանդ» ։ ք՜ՕՈօԱ –6 Օաա1«Շ6 մը, Առեւտրական
մանադիր ժողով մը պիտի ընտրուի։ Նոյն նիստին ԲԱՆԱՏԱ8Ի ԼՐՏԵՍՈՒԹԵԱՆ գործին առթիւ կամ կալուածական ոբ եւ է գործառ
մ էջ վաւերացուեցաւ ածխահանքեբու աւլղտ յնաց - նոր տեղե կութ իւններ հաղորդելով Երեսվւ* ժողո նութիւն կատար ել Լմեցէք )օա
ման օ^րադիըը։
վին , վար չապետ բ յտ յաարարեց թէ ցանց ր շատոնց ա ա օէ 1 74 ա. ՒԱստտոաոո,
1946/՛ ԶՕՐԱԳԱՍԸ Նախարարական խոր - կազմ ուած էր * նո յնիսկ հ իւլէական ո ում բէն ա -• հ եռաձտ յն Շ&1-. 20.00, ուր Պ– ՀԱՃԻ -
սկզբունքով ՃԱՆԵԱՆ պիտի ընդունի ձեզ ։
Հ ուրդի նոյն նիստին մէջ որոշուեցալ ռաջ՚. «Կացութիւնբ այնքան ծանր էր որ քիչ մնաց
թուական
Արայիս \ ր նշանակել, իբրեւ զօրակոչի թուականը Աթալինը տեսնելու պիտի երթայի , այս մասին
1946/ ղօրագասին Համար ։ Վերջնական քոլէար– խօսելու համար։ Ես վստահ եմ թէ Աթալին չքմե
պիտի
պիտի ճշդուի զինուորական ելմտացոյցին քո՜ւէ– ղանք պիտի չգտնէ այն գազանի գո րծո ւնէ ո ւթե ան
կութենէն վերջը: Ուրեմն նոր զօրագասը համ ար որուն կեղ բոն դարձած է լէ անասէայի իր Նէ Օ&տոէ : Ա. ձՀւՕԻ&ճա
կան չուի եթէ Հսւմա՝պ՝ա՝տ՚ա՝սխան՝ վարկեիը՝ ղ Լ Ժւղսէնատւ1ւնը» X Խ բ ո ա « ո « 0Լ# ձՕՕԲեա, 17 Ոա» 0*ա«*ա« - 13՛
արկս՚֊Ի
Fonds A.R.A.M
ԱԱգլիոյ եւ Գ Խ մ ա և ի պ Վկևւ ԼԻՈՆԻ Հ • 8 • Գ • Վարանղեան կոմիտեն ընգհ >
այս
Վերջին լո՛՜րերը կը Հաստատեն թէ իրանի կա– ժողովի կը Հրաւիրէ իր բոլոր ընկերները
ռավարութիւնր Մարտ 19/5» ծանուցագիր մր ուղ Հինգշաբթի իրիկուն ժամր 8/5» , 26, Ո16 ք՚Յա 8շՈ ,
ղած է Մ • Ա– Կ՛ ԱպաՀովութեան ԽորՀուրգին , ՆիւրընպԷրկի դատավարութեան Մ արտ 19/ րնկեյրվաբականներու Յբգ ՏշօԱօո/ սրաՀը 1 Կը
գանգատելով թէ ռուսական ղօրքր տակաւին կր նիստին մէջ, լսուեցաւ Կէօրինկի գլխաւոր վկան , խնգրուի ճշգապաՀ ըլլալ ։
մնայ իրանի մէչՀ եւ թէ Խ . Միութիւնր <ձկր շարու Հթոլէտացի .ճարտարագէտ ՏաՀլէրուս , որ վկայեց Հ. 8– Գ– ՐԱՖՖԻ ԽՈԻՄԲԻՆ ժողովը՝ այս
նակէ միջամտել իրանի ներքին գործերուն , խոր թէ 1939/5՛ ՐԲրեւ միջնորդ ծառայած է Կէօրինկի շաբաթ , իբիկուան ժամը 8.30/5», ՏօՇ16է6Տ Տ^ՅՈէՇՏ :
Հրդային գործակալներու , պաշտ օն եան եր ո լ եւ եւ Լորտ Հըլիֆաքսի , Համաձայնութիւն մը կարեւոր օրակարգ։
ղինեաչ ուժերու միջոցաւ, բռնաբարելով 1942/ գոյացնելու Համար Անգլիո յ ել Գերմանիոյ միջել։
անգլիական - ռուսեւիրանեան դաշինքը՝^ ։ Պ ա շտ օ– Պատմութիւնը շատ երկար ըլլալով (Հինգ մամ ՇՆՈՐՀԱԿԱԼԻ* Ետվիլէն Ն ազար ե ան ըն -
նա կան յայտարարութիւնը կ՝ըսէ թէ ՀԻրան Մ • Ա • տեւեց) կուտան ք Հիմնական մասերը. տ ան իքը շնորհ ակ ա լո ւթի ւն կը յա յանէ բ ո լո ր ա -
կ. ԱպաՀովութեան ԽորՀուրգին կը դիմէ, անմի Վկան Կէօրինկը տեսնելէ Վերջ, Լորտ Հըլի– նոնց որ անձամբ եւ գրաւոր ցաւակցութիւն յայտ–
ջապէս եւ արդարութեամբ լուծելու Համար Ի) • է 1939 Յուլիս 20/– , յետոյ Օ ՝
- ֆաքսի Հանդիպեր նեցին ԱՅՐԻ ՏԻԿԻՆ ՄԱՐԻԱՄ ՆԱԶԱՐԵԱՆի I ձըն–
Մ իութեան Հետ եղած վէճը , որուն շարունակու
խաղաղու. - գոս տա» 1ին Հ Ապա գացեր է ՛ի ան ի ո յ սահ մ անա -
թիւնը կրնայ վտանգել միջազգային գլուխը, իրեն պատկանող դղեակ մը* ուր ներկայ եալ Մանուկեանի մ ահ ո ւան առթիւ X Յուղարկաւո
թեան եւ ապաՀովութեան պաՀպանումէդ : էին վեց պաշտօնատարներ Անդլիոյ արտաքին դոր\– րութիւն բ կատարուեցաւ & ավի էի Հ յա ո ռ մատ ո -
Բողոքագրին ամբողջական պատճէնր Հրատա ծերու նախարարութենէն ։ Հոն խօսեր են Անդլիո յ ռին մէջ, հինգշաբթի , 14 Մարտ X
րակութեան տրուեցալ Աիա ցետ լ Ազգերու Կազ - եւ Գերմ անիո յ միջեւ եղած վէճերու, Տանցիկի ,
մակերպոլթեան րնգՀ • քարտուղարին կողմէ, որ Լեհաստանի եւն* մասին։ Որոշուեր է մոզով մր Տէր եւ Տիկին Նշան Տինքճեան իրենց էսորին
առանձին յայտարարութեամբ մր յա յտնեց թէ վա– ղում արել մասնակցութեամբ Անդլիո յ , Հերանսայի, շն ո րհ ա կա լո ւթ ի ւն բ կը յա յան են բոլոր անոնց ո -
ւերագիրը յանձնուած է Ուո շինկթ ընի իբանեան իտալիոյ եւ Գերմանիոյ X ՀԻԷ^՜ԼԷՐ հաւանութիւն րոնք ան ձ ա մ բ կամ նամ ակով ց ա ւա կց ո ւթ ի ւնն ե ր ր
դեսպանին՝ Հիւսէյին Ալայի կողմէ։ յա յաներ է ։ Օգոստոս \ ին Տահլէրուս Փարիզ եկեր յայանեցին իրե՛նց քրՈջ Տիկին ՄԱ՚ԲՐՈՒՀԻ ՎԱ ֊
Ա՝ . ՆաՀանգներու արտաքին նախարարը յայ է Լոնաոնէն X Օգոստոս ՛Լճին իմացեր է թէ գա շնա- ՍԻԼԵԱՆի (Նիւ Ե"րքի մահ ո լան առթիւx
տարարեց մամուլի ներկայացուցիչներուն թէ գիր մը կնքուած է քիուսիոյ եւ Գերմանիոյ միջեւ։
այժմ ամբողջ խնգիրր կը գտնուի ԱպաՀովութեան Օգոստոս 23ին Կէօրինկ ստիպողաբար Պեբլին
խորՀոլրդին ձեռքը եւ մերմեց որ եւ է խո րՀ րգա– հրաւիրեր է զինքը, բացատրեր է թէ կացութիւնբ ՏԱՐՕՆ - ՏՈՒՐՈՒԲԵՐԱՆԻ Հտյր. Միութիւ–
ծոլթիւն ընել :Աիայն աւելցուց թէ չէ տեսածխոր– շատ ծանր է եւ խնդրեր է նորէն Լոնտոն երթալ յ նը ցաւով կը տեղեկացնէ մահը իր լաւագոյն ան -
Հրգային դեսպանը, ոչ ալ այս վերջին ր մամա - Օդոստոս 2,5ին Տահլէրուս նորէն տեսեր է Լորտ գամներէն Ե%ԻԱ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԵԱՆի (գերութենէ
դրութիւն խնդրած է I ՀաԻֆԱՔՍV եւն • X նոր վերադարձածի , որ մեռաւ մարտ 18/5, , ստա–
ԾԱՅՐԸ ԹՈՒՐՀԻՈ՞Յ ՊԻՏԻ ՀԱԱՆԻ մ ո քսի ղո րծո զութ եան մը հ ե տ ե ւան քով : Կ ր ձգէ
Ապահ ովութեան Խորհուրդը պիտի գումարուի Հի թ լէ Ր հետեւեալ վեց ա ռա ջ ա ր կն ե ր ր յանձ– այրի մը եւ 14 տարեկան մանչ մը։ թաղումը կը
երկուշաբթի օր, Նիւ֊ Եոբքի մէջ, եւ օրակարգի ա– նեբ է շուէտացի ճարաարադէտին , որ զանոնք կատարուի լ^Տւոճոի գերեզմանատունը վազը , ուր
ռա\ին խնգիրր պիաի րլչայ այս Հարցը* իբբե*֊ անդլ * կառավարութեան ( Զէյմպրլէն եւ Հ(ԼէԻ ~* բաթ , 22 մարտ ժամը 1 1 ՅՕին ։ Կը խնդբուի հայ
«ծա յր աստիճան ստիպողականդ ։Լոնտոնի թեր թե– ֆաքսի հագորդեր է Օգոստոս 2,9ին * րենակիցն՛երէն ներկայ ըլլալ ;
րր կր ղրեն թէ փոթորկալի տեսարաններ կր նա– 1 . Գերմանիա զինակցութեան գաշինք մը պի
խ ատ ես ուին ժողովին մէ^Հ Տակաւին յայտնի չէ թէ տի կնքէ Անգլիո յ հետ, 2. Անգլիա պիտի Օգնէ
ո՚Վ ս է Ի ա Ի ԸՌամ ^* Ս՝իութեան ղլխաւոր ներկա - որպէսղի Գերմանիա ստանայ Տանցիկը ել,Լեհա - ՏՐԱՊԻԶՈՆԻ նաՀանգի բոլոր Հ ա յրենակիցնե–
յառուսիչր։ Նախագահ քՒրումբն պատգամագիր կան նրբանցքբ, բայց Լեհերբ պիտի կրնան օգ - րբ Ժողովի կբ հրաւիրուին այս կիբակի , ժամր
մր ուղղես խորհրդարանին , յայտարարելով թէ տոլիլ Տանցիկի նաւահանգիստէն՛* 3. Գերմանիա ճիշդ 2.30/5», Միւթիւալիթէի սրահին մէջ, 8 Ո16
Մ • Նահանգները ուժ՜ պիտի տան Մ իա ո Լ ալ Աոգե– պիտի երաշխաւորէ Լեհաստանի ղեր ի շխ ան ո ւթի ւ– Տէ. \^Շէ01–, մէթրօ՝ Միւթիւալիթէ ։
րոլ կազմակերպութեան եւ անոր դաշինքին X «Մ * նր * • 4. Համաձայնութիւն մը գերմանական նախ—
Նահանգները պէտք է ջանան կա տ ա ր ե լա ղո ր ծել կին գաղթավայրերու մասին* ՚ 5. Եըաշխալորու - ՄԱՐԱԷՅԼԻ Հ– 8– Գ-Նոր Աերունդի ընկերա–
դաշինքը , ^Լամ յուսախաբութեան մատնել անոնք թիւններ ԼեՀ ա ս սւ ան ի գերման փոքրամասնու - կան հաւաքս յթը կազմակերպուած &/՛^* վա ր չո լ–
որ կռուես ան տեւական խա ղա ղո ւթ ե ան եւ ապա թե անց հէ ր 6. Գերմանիա յանձն կ՝առնէ թեա"ս կողմէ՛ այս ՚կիրակր կէսօրէն վերջ *՝ ժամր
հովութեան համարէ : « պաշտպանել բր ի տ ան ա կան կա յ ս բ ո ւթ ի ւն ը գեր Յէն 12 Տյ1օՈ Ըօ1է)6Ո/ ընդարձակ սբաՀին մէջ֊.
քաղաքական շր^անակներու մէջ կը կաբծեն ման բանակով, ո՛ ւր որ յարձակում կըէ^ • Հայկ, ել եւրոպական պարեր , ըն՛կերակցութեամբ
թէ Իրանի ձեռնարկին հետեւանքով, Մ ոսկուս/ տ– նուագախումբի մը ։
՚֊ելի պիտի զօրացնէ իր ճնշումը $՝էհբանի կառա՝֊֊ Գեղա րուեստական ճոխ բաժին, մասնակցու -
վարութեան վքայ , ստիպելու համար որ վէճր աՖԻ ՄԸ տոաՎ թեամր 8 իսումբերու։ ճոխ պիւֆէ : Մուտքր Հրա
կարգագրումի ուղղակի բանակս ո ւթե ամբ , առանց ւէրով ։
սպասելու Ապահովութեան խորհուրդին ։ 120 ՕՐ ԾԱՆՐ ՏԱԳՆԱՊ ՄԸ պիտի անցընեն
Ա՝ * Նահանգներու արտաքին նախարարութեան1 Եւրոպան եւ ուրիշ աշխարհամասեր , պաբենաւոր–
վախանորդբ յայտարարեց թէ իրանի կացութիւնբ մ ան տեսակէտով, ինչպէս յա յտարտրեց Մ • Նա - ՓԱՅՏԻ ԵՒ ՇԻՆՈՒԹԵԱՆՑ ԱՐՏԷԼԻ մաս կագ–
կրնայ նախաբանը կազմել ոոլսական գործողռլ - հանգներոլ նախկին նախագահ բ, Հուվըր , Փարիզ մոզ ա ր հ ե ս ա ա ւո րն ե ր ը ել ցարդ չարձանագրուած
,թ–եան մը Թուրքիոյ եւ֊ Միջին Արեւելքի քարիւղ Աւ հասած օրն իսկ (երեքշաբթիի : Ա ովամահ ո ւթե ան ները ընղհ • ժոգովի կը հրաւիրուին այս կի բակի
րեր շրջաններուն մ է ջ ։ Իր կարծիքով, «Խորհրդա ենթակայ են 500 միլիոն բնակիչներ , զանաղտն աս առաուան ժամը \ Օին , ՏէԱՀ֊֊Օ ՇձԱ1Ո–11՚էտ» 19 Ո16
յին շարժումները Միջին Արեւելքի մէջ քարիւդ տիճաններով։ Հոլէիբբ պիաի այցելէ հետեւեալ աՏէւ՚էւո։ Կարեւոր օրակարգ։
ստանալու հ ամ ար ծանր անդր ադարձո ւմՂւե ր պիտի երկիրներ ը ո րոնք բոլորն ալ օգնութիւն խնդրած
ունենան Ա * Նահանգ ներուն եւ Անգլիո յ մէչ» ։ Եզ֊ են Մ– Ն
րակացելով , փո խ - ն ա խ ա ր ա րբ յա յտարտրեց թէ ահանգներէն * • 9),ինլանտա , Ն ո ր վե կի ա , ձ Ա Տ Կ Ա Կ Ա Ն Մ՜ԵԾ Ճ Ա Շ Ա Ր Ա Ն
երբեք չափազանցուած չէ կացութեան ծանրու - Հոլանտա, Պելժիա , Ս պան իա , Փորթուկալ, Ջեխո– Տնօրէններ Ա Է Մ Ա Ն ԵԻ ԳՕՓԱՐԱ-եԵԱ՚ն
ծ Ո16 ւ\1&սհ)6Ա86 , ԲծՈՏ (9) , Ճ4«է)՚0 Շ&–6է , Ւ՝|օէ1՝6 0&Ո16
թիւնը Միջին Արեւելքի մէջ–. ս յ ո վաքի ա , Լեհաստան , Ե ո ւկո ս լա լի ա , Աւստրիա ,
Հունգարիա , 3 ո ւն աս տան , Իտալիա , Հնդկաստան ճ6 Լօ.–6էԱ։ 161. 1այ. 85-47
Թ ա ս ՛ ք ի ա * պիտի վէ&ա՚ղսւքձաիԱ եւ դեռ ուրիշ երկիրներ , մինչեւ 1(ք աղաղական ով–
Առաջնակարգ օղի եւ ամէն տեսակ ըմպելի «
կը ծանուցանէ կինոս ։ կացութի~֊նը շատ աւելի ծանր է քան
Ամերիկեան գործակալութիւնը ներ, րնտիր աղանդեր , պո լսական կերակուրներ
ծբագիրներ կը մ շա կուին Թ՛ուրքիա վերաղար - 1 91 9/՛ ն : 3) րան սան ալ օգնութեան կբ կարօտ ի , եւ անուշեղէն ։ Ընդարձակ եւ օդաւէտ սրաՀ տ
ձնելու համ ար Գերմ անիո յ ամերիկեան ձ Ր ^ ա ^ ՚ ի ն բայց աստիճան մբ բախտաւոր կր համարուի ։ Ամէն երեկոյ ժամը 7էն սկսեալ ՝Բէմանչիստ ՅՈՎ–
ՀԱՆՆԷՍ , ուտի ԱԼՖՕՆՍ եւ երգիչ ԱՐԹԱԲԻ կը
բոլոր թուրք (թրքահպատակի տարագիրները, ՄՈԱԿՈՒԱՅԼ՚Ն կը Հեռագրեն թէ Ս թալին վար–
համաձայն ամերիկեան Գ* բանակի կեդրոնին յայ չապետ բնտրռւեցաւ , ինչպէս եւ նախարար աղգ* նուագէն եւ կ՝երգեն Հայկական եւ արեւելեան եր
տարարութեան : Այս տարագիբները , որոնց թիւր պաշտպանութեան ։ Արտաքին նախարար եւ փոխ - դեր ։ Գոց է Չորեքշաբթի օրերր։
կբ հաշուեն 800 Հոգի ւ հրահանգ ստացած են գի՜ վարչապետ կբ մնայ Մոլոթով։ Միւս փոխ - վար–
մ ել Ա ի թթընվալտ ի տարագիրներ ու կա յանը , ուր չապետներն են, Բեր իա, Միկոյեան, Անգրէ յ ե ւ ,
թուրք սպայ մբ պիտի քննէ իրենց վերադարձի Վորոշիլով եւն*։ կալինինի տեղ Գերագոյն հ) ո ր - ԳՈՐԾԱՒՈՐ ԵՒ ԳՈՐԾԱՒՈՐՈՒՀԻ Կ՝ՈՒԶՈՒԻ
գիմ ումները : հուբդի նախագահ ընտրուեցաւ Պ * Շվերնիկ , ո - Գերձակի քով աշխատելու Համար վարժ կամ
ՅԱՌԱՋ * Անշուշտ խնդիրը կը վերաբերի բուն առաջարկով գործավարներր (կոմիսարի վե– սորվիլ ուզող գործաւորներու պէտք կայ։ Գիմել
հա յ տ ա ր ա գի րն ե ր ո ւ , որոնք հ եռա ցած կամ բււնի րածուեցան նախարարի (մինիստրի : Պ– Գորգիկեանի, 31 Ոօսէտ (1« Շհօւտյք, հ՛օ՛ տ)Տշւո6տ
տեգահան եդած են Խ * Ա՝ իութեան ել Կ ո վկաս ի զուռ ՀԱՇԷԹԻ փոխարէն ազգ* ընկերութիւն մը պի աէւ՚օ Բօքէշ –շ Օւօւտյ՛։
նա ղան շրջաններէն, դերմանական արշաւանքին տի կազմուի պետութեան ե մամուլի ներ կայաց ու–
ատեն եւ որոնցմէ շատեր իբրեւ թրքահպատակ ցիչնեբէն , լրագիրներու բաշվսումին համար։ Հա
^ ներկայացած են ամերիկեան իշխանութեանց % Ա - շէ թր հատուցում պիտի ստանա յ ՚. Կ՝ՈՒԶՈՒԻ սպասուՀի մը երկու հոգինոց ըն
մէն պարագայի մէ^, փափուկ խնդիր, մը՛, ԳՆԳԱԿԱՀԱՐՈՒԵՑԱՒ Մաբսէլ Պիւքառ , տանիքի մր Համար։ Հեռաձայնէ լ (3&աօէ 75-74։
<Լ 3)րանսիսկ»ներու պետը, «կեցցէ Հերան սա» աղա
ՆԱԽԱՐԱՐԱԿԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԳԸ որոշեց խնդրել ղակելով։ փերթեր ը կը գրեն թէ մահապատիժի
եւ կօշիկներր
Ազգ * մ՚ոզովէն ո ր փութացնէ Ա ահ մ ան ա գր ո ւթ Լ ա ն պահուն հանեց վերարկուն , բաճկոնը
խմբադոութիւնը , որպէսղի կաբելի ըլլայ ժողս -» եւ չուզեց որ աչքերը կապեն ։ յ Օ ա Տ ձՀ7ոՍ& & 71ԲԲԼՀԻ1
վոլրդին ներկայացնել մինչեւ Ա՝ ա յ ի ս 5 ։ Եթէ Բժ– ՓԸԹԻՈ8Ի գա տավա բութիւն ր կբ շաբու ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹԻՒՆ
Աահմ ան ա դ ր ո ւթ ի ւն ը վաւերացուի ժ ո ղո վո ւր դին նակուի նոյն եգերա - կատակերգական մանրա -
վճիռով , րնդհ * բնտ բութ իւններ պիտի կատար — մ ա սն ո ւթի ւնն ե ր ո վ ։ Ամբաստանեալբ առջի օր նա ՛Հայրենակիցներ, եթէ կը փափաքիք
ու ին թունիս 2ին , մնայուն կառավարութիւն մր խատած Բէէա է"վ էի տ ս տ տ բան մ բ , ա յս •• վերջինր դնել կամ ծախել.– ԿԱԼՈՒԱԾ մը ,
հաստատելու համար։ Եթէ չվաւերացնէ , նորԱահ– սպառնաց * Հիմա կր ջարդեմ քիթ^ոլ բերանդ» ։ ք՜ՕՈօԱ –6 Օաա1«Շ6 մը, Առեւտրական
մանադիր ժողով մը պիտի ընտրուի։ Նոյն նիստին ԲԱՆԱՏԱ8Ի ԼՐՏԵՍՈՒԹԵԱՆ գործին առթիւ կամ կալուածական ոբ եւ է գործառ
մ էջ վաւերացուեցաւ ածխահանքեբու աւլղտ յնաց - նոր տեղե կութ իւններ հաղորդելով Երեսվւ* ժողո նութիւն կատար ել Լմեցէք )օա
ման օ^րադիըը։
վին , վար չապետ բ յտ յաարարեց թէ ցանց ր շատոնց ա ա օէ 1 74 ա. ՒԱստտոաոո,
1946/՛ ԶՕՐԱԳԱՍԸ Նախարարական խոր - կազմ ուած էր * նո յնիսկ հ իւլէական ո ում բէն ա -• հ եռաձտ յն Շ&1-. 20.00, ուր Պ– ՀԱՃԻ -
սկզբունքով ՃԱՆԵԱՆ պիտի ընդունի ձեզ ։
Հ ուրդի նոյն նիստին մէջ որոշուեցալ ռաջ՚. «Կացութիւնբ այնքան ծանր էր որ քիչ մնաց
թուական
Արայիս \ ր նշանակել, իբրեւ զօրակոչի թուականը Աթալինը տեսնելու պիտի երթայի , այս մասին
1946/ ղօրագասին Համար ։ Վերջնական քոլէար– խօսելու համար։ Ես վստահ եմ թէ Աթալին չքմե
պիտի
պիտի ճշդուի զինուորական ելմտացոյցին քո՜ւէ– ղանք պիտի չգտնէ այն գազանի գո րծո ւնէ ո ւթե ան
կութենէն վերջը: Ուրեմն նոր զօրագասը համ ար որուն կեղ բոն դարձած է լէ անասէայի իր Նէ Օ&տոէ : Ա. ձՀւՕԻ&ճա
կան չուի եթէ Հսւմա՝պ՝ա՝տ՚ա՝սխան՝ վարկեիը՝ ղ Լ Ժւղսէնատւ1ւնը» X Խ բ ո ա « ո « 0Լ# ձՕՕԲեա, 17 Ոա» 0*ա«*ա« - 13՛
արկս՚֊Ի
Fonds A.R.A.M