Page 171 - ARM_19-1946_01

աս ՀՐՏԱԿԱՆ ՀաՐԱՊն$Թ01ԻՆ

- ք՚ՕՕոՅ 1925 ֊ ԹԷՀՐԱՆԻ աւ ԻՐՍքԻ ԱհԶԵԻ
0. .Տ 376.286
Թէերանէն կը եեւսագրեն ամերիկեան գործա–
0ւ«շէ6ա–1^օթհ6սսոտ : Տա. ւ^ւՏՏՃՃԼ^
17 , &ս© Օ&ատտա© - ք Ճ1ԱՏ (136) կալոլթեան • Բիւբա ապստամբներ , որոնք ան -

161.: 008. 15-70 - 0. 0. Բ. 8 » ա 1678–«3 գամ են նորակազմ «Բումլէ Հ» կուսակցութեան ,

1՝8.ԺնԵԳ|՚ն–– Տ""է>. 150, Ցամս. 400, Յամ՛*. 200 ֆրանք

V6Ո^^^ա 22 1946 Ուրբաթ 22 Մաբա նոր ինքնավար Հանրապետութիւն մը Հռչակեցին
Մ ԷՀ ա սլա տի մէէ, ոբ կը գտնուի
թ՝ԷՀբանէն իբաքի

սաՀմ անաղ լո ւխը տանող ճամ բուն վր ա յ : Այժմ կը

* Գ ֊ ՏԱՐԻ - 1 » ձ ւ » & » ° 4566–՚նոր շրջան թիւ 295 «մրագիր՛ է» • ՄԻԱԱ^ԾԱն *Ի*՛ 3 Խ յարձակին շյբէակայ գիւղերուն վրայ*

Այսօր կը յա յանուի թէ քրտական կառավա -

ր ո ւթ ի ւն ը իրապէս Հաստատուած էբ քանի մը շա­

ՄԵՐ Խ 0 Ս * Ը Ի՚ՆԶՊԷՍ ԿԸ Գ Ո Ր Ծ Ե Ն բաթ առաէ եւ կը վարէ, քրտական յարձակումները

11աքըզ քուղաքին վրույ, Մ ԷՀ տպա տ էն 50 մղոն ղէ–

պի Հարաւ։ Սաւառնակներ ղրկուած են* օգնելու

ԶՐՈՅՑ ԱՆ8ՈՐԳԻ ՄԸ Հ Ե Տ (Բ.) ԽՄԲ— Ամերիկայի կ. Խաչը ( ա յ ժ մ Օգնու­ Համար Իրանի պաՀակազօրքին % Ոէ֊րիշ յաբձա -

թեան Միութիւն) հեաեւեսւլ աեզեկոլթիւննեբը կր կումնեբ կը սպաս ո լին Արա է լան նաՀանգին մէէ։

հաղորդէ իր գործոլնէութեան մասին, պաշաօնա - Լոնաոնի քաղաքական շրէանակներուն մէէ կը

—- Մ ի ութ ի՛ ւն , ճիգերու կեդրոնացում կը քա­ կան գեկոյցով մը.— կարծեն թէ իյ • Միութիւնը, արդարացնելով կար­

րոզէք , ել սակայն միշտ ալ թոյ/ կուտաք որ ան­ 13րգ Պատգմ * կողովէն ետք, երբ գործէ ան­ միր բանակին ներկայութիւնը իրանի մէէ, պիտի

քատ Միութիւններ կազմուին։ Հակասական չէ՞ : ցաւ. Հայ Օգնութեան Ա՝էութեան (նախկին Հ *կ • բացատրէ թէ ս ա ի պո ւած է պաՀ ել իր զօրքը* ն կա­

- (Դիւրիմացութիւն մըն ալ այգ։ Խ ՛է) նորընտիր Կ * Վարչութիւնը , առաէին գործն ս՛ ի առնելով քիւրտ ցեղապետներու խլրտումները ։

- Օրինակի Համար , աւելորգ չէ՞ր կապոյտ Բբաւ ո ւս ո լմնա ս է բ ե լ Պ աագմ • (իողովի ո րոշումնե– Իֆ՝ԷՀբան Հասած լուրերու Համ աձա լն քիւրտ

Խաշ կազմել, երր արդէն ունէինք Հատ մր, կար­ րբ , գա ս ա ւո ր ե Լ եւ աշխատիլ գոբծագբե լ ղանոնք յ ցեղապետները յարձակած են նաեւ ԲանէՀի եւ

միր հաչ տ լնելով դպրոցական Զա բ դա շտ ի պա Հ ա կա զօ ր քե ր ո ւն վրա յ , գերազանց

= Ինչպէս կ՝երեւայ , հրանօթ չէք անցուդար­ Ամէնէն առաւ ուժերով ։ կ՚ըսուի թէ քրտական նոր կառավաբու– •

ձին ։ կարմիր քՕաչր ա յն որ «պեա ական» կր դեմ ուտ է մօտ ՛լաԼբԱ տասաՀշմրէասնիևԼՀ՝ Աեսլւ *եմբեբ չե - թեան կազմութեան մէէ կարեւոր դեր կատարած է
ան բամնեց կրթական սա -
կոչուի տեսակ մր սնապարհ՜ութեամր , տարիներէ կած իբանաՀպատակ Վառի ԱօՀտ, եղբայրը Ա աա ր Վ ւս -

ի վեր գոյութիւն ունէր միայն Փարիզի մէշ՝, մինչ կերը, գրկելով Պէյրա֊թի ճեմարանին՝ 5000 աո - զիիք ոը նախկին վարիչն էր ձախակողմեան Թիւ -

Կապոյտ քՕաչր կր գորհ՜է ամրոզչՀ Աք րան սայի մէէ՛, լար , Աոլրիոյ գպբոցներուն՝ 2000 տոլար , Լիբա­ տէՀ կո ւս ա կց ո ւթե ան՝ Մ է^ձէոէն մ էէ (խորՀ ր դա­

1928Էն ի վեր, 16 մասնաճիւղերով։ Երկրին ազա– նանի՝ 2000 աո լար , (Հունաստանի՝ \ 000 տոլաբ ; րան) ։ Իբաքցի մոլլա Աուսթաֆա եւս կապ ՚ ունի

աագրոլթենէն վերէկշ, Կարմիր քԱաչն ալ սկսաւ, •Ամերիկայի գպբոցներուն Համար ալ կազմեց կեդ­ ա յս ինքնավար Հանրապետութեան Հետ ։ Անցեալ

կազմակերպուիլ, Ա՚արսէյլի եւ ուրիշ քագաքներու րոնական կրթական 3 անձն ա խումբ մը , որ ի ս կո յն ՚իեկտեմբերին ԹէՀրան րողոքեց Աոսկուայի թէ

մէէ^։ Եւ քիչ մ րն ալ բուռն թափով : էյո յնիսկ րրռ~ քննէ գպբոցներուն վիճակբ եւ աայ ՀբաՀանգնեը ։ Հ իլս . Իրանի ռուսական գրաւման ուժ երբ թո յլ

նանա լով միւսին վրայ։ Եթէ իմանայիք միայն Նկատի առնելով նաեւ որ պատերազմէն ետք տուած են ոբ իրան մտնէ առանց անցագրի կամ ոբ

Ա ա րսէ յլէ պատմ ոլթէւնբ • ւհոր ուժեր», փրՐ՜ Հսկայ կարիքներու առէեւ կը գտնուի Հայաստանի եւէ թուղթի եւ Բագու երթայ ։ Մոլսթաֆա անց­
կ՚ար­
կիչնե՚ր ասպարէզ իէեր էէն, եւ Հրամաններ եւ ա ը ա ա ս աՀ մ անի Հա յո ւթիւնը , տաբե ս կիզբէն ո– եալ օգոստոսին քրտական ապստամբութիւն մբ

ձակէին ամէն կողմ , եկէ՛ք մ էացէք, այլապէս*** րոշեց յատկացնել Հայաստանի կարիքներուն՝ 25 փորձեց իբաքի մ է Փ , սակայն ձախողելով խորՀըր–
Հազար Լիբա­
Բայց չէ® ոբ երկուքն աչ միեւնոյն նպատա­ նանի՝ տոլաբ , Տունաստանի՝ 5000 տոլաբ , դային Ագրբէէան փախաւ։
Հա­
կէն կբ ձգտէն։ կաբելէ չէթր ելք մբ գտ՛նել։ 5000, Աուրիոյ՝ 5000 տոլար, իբաքի՝ Այժմ կը Հաստատուի թէ Իրանի պատերազ -

= Կան որոշ տա բբեբութիւննե բ երկուքէն զար , լհ բանս ա յի եւ Պ ե լճ ի քա յի գաղթականներուն մական նախարարութիւնը մարտ \Հ)ին Զօր* \ճի ~

ծբագէբներուն եւ գործունէութեան եղանակնե - եւ աղէտեայ բնաանիքներու 3500, մօտ Հազար տո­ Հան պանին եւ ուր ի շ երկու սպաներ ղրկած էր ի—

բուն մ իէեւ ։ Եւ յետո յ , տա բ բե ր Հ ա ս ա ր ա կո ւ թ է ւն— լաբ ալ սնունգի ծրարներու ։ Տ ո ւն տ ս տ անի Հայե­ րան Լ ան Բիւբտիստան , լեզու գտնելու Համ աբ ա–

ներ ունէն երկուքն ալ ։ կապո յա բ աւելէ ժ ո ղո վըր- րուն Համ աբ կազմ ակեբպեց նաեւ արագ Հանգեր– պստամ բներուն Հետ ։ Ա յս գիշեր յա յտնուեցալ թէ

գական է , սրտով եւ գործքս վ կապուած՝ թոնարՀ ձաՀաւաք մը , թելադրելով Մասնաճիւղեբուն որ Աէյիտ Զիա Թապաթայ , պետը Ազգ* կամք Հոսան­

գասերու Հետ ։ Աէւսբ քէչ մբ վերէ արտէ ցորեն է , Հաւաքուած Հագուստներ բ փոխագրեն Հ ա յ /* • քին որ խորՀ բդա բանին ծա յրագո յն աէ թեւբ կբ

եթէ ոչ ազնուապետական։ *հոնէ կեղրոնէն մէէ ։ ԸնդՀ * Մ իութեան մթերանոցը ։ Բազմաթիւ ծրար - ներկայացնէ , ձերբակալուած է , վարչապետին

Մարդիկ նոր ազդանշան մբ գրեր են մէէտեզ, ներ ղրկուած են արդէն ։ Վենետիկի Մխիթարեան Հրամանով ։ Փոխ — վար չւսպետ ը յա յաա րա րեց թէ

ձուլո՛ւմ ։ Եկէք մեր մէէ Լուծուեցէք։ Մէկ Հօտ եւ Վանքի շատ նեղ վէճակբ իմացած ՐԷԼաէոՎ* Կ՛՛եդր* Աէյիտ Զի՛ս Հ ս կո ղո ւ թ եա ն տակ առնուած է, քննե­

մէկ Հովէ ւ ։ Այս տեսակէտը կբ Հակասէ ժ՜ո ղո վյւ լւ- Վարչութիւնը ղրկած է անմ իէապէս սնունդի ծը - լու Համ ար կարգ մը ամբա ս տ ան ո ւթ ի ւն ներ ։

գա պետ ո ւթեան տարրական սկզբունքներուն ։ ր ա րնե ր եւ յատկացուցած է Հազար տոլար* այս իրանի սպայակոյտին ան գա մն եր է ն մէկբ յայ­

Համերաշխութիւն , գործակցութիւն*** գումարէն զրկած է առ այժմ 300 տոլարը միայն* տարարեց թէ Հաւանաբար 3000 ^Բիւրս՛ եր կբ մաս­

^= ինչո՞ւ չէ ։ Երկուքն ալ ինքնավար կազմ ա– մնացածն ալ շուտով պիտի փոխագրէ։ նակցին երեք քաղաքներ ու վրայ կատարուած յար­

կեբպութ իւններ են։ կապոյտ ք^աչը ունի ընդ՜Հ • Հայ Օգնութեան Միութեան Կեդր* Վարչոլ - ձակումներ ո ւն ։ Կառավարութիւնը եօթը սաւառ­

կեգբոն մբ Ամերիկա յէ մէէ, ԼՀ աստ ատ ուած իժիւնբ Հայաստանի կարիքներու մասին քննութիւն նակներ ղրկած է* օգնելու Համար պետական զօր­

1920/՚3>) եւ քոյր Մ իութիւններ՝ բոլոր գաղութնե– մը կատարեց Ոըշըն ք*իլիֆի միէոցաւ եւ տեղեկա­ քին։ Երեք քաղաքներ բ 30 40 ^Ղ"" Հ՚ո՜ռու են Ի–

բուն մէէ, զանազան անուններով։ Միչա ալ կաբե­ ցաւ որ Հայաստանի Հիւանդանոցներուն մէէ,մաս–– բաքի սաՀմ անադլուխէն եւ յարձակումներ բ կբ

լի է գործակցութիւն Հաստատել ոբ եւ է առթիւ, նաւոբապէս , անՀբաժեշտ են որոշ գեղեր, վիրա - շտրունակուին շաբաթնեբէ ի վեր։ Նոյն աղ բիւրին

որ եւ է Հանրօգուտ ձեռնարկի Համար ։ Օրինակ - բուժական գործիքներ ու նաեւ Հագուստեղէն ։ Վե– Համաձայն , իրանի գործակալները թբքախօս օտա­

ներ շատ կան ։ Ամ են ա վե րէին բ ա յն ոբ Հաստատ­ 25 Հազար տոլարէն մօտ 15 Հազար տո– րականներ գտած են ապստամբներուն մէէ։ (Հայտ­

ուեցաւ գրաւման շրէանին , նախկին կամ աւո բնե բու ՛ւբո վ դնեց Հեւ •եւեաւ ռեոերր * 10 թ ո ն Փօթա– նի է որ մեծ մասովթրքախօս են Ատբպատականի

եւ իիազմիկնեբոլ Միութեան , Տիկնտնց Կ * Խաչի , սիըմ Պրօմայա, 15 թոն Սօաիըմ Պըօմայա, 200 քկ բնակիչները։ կ՛՚ըսուի թէ իրանի խորՀբդային չորս

Բ ա ր ե գո րծ ա կան ի եւ ուր ի շ կազմ ա կերպութեանց Հ. Հսւյսւբօքլօրայա : Մնացած աաս բ Հազար աո լա– զօրամասերէն մէկբ կր գտնուի քրտական ապըս–
եւ տեւեց շրէա­
Հետ, գերիներու օգնութեան Համար, րով ալ գնեց վիրաբուժական Հետեւեալ կարեւոր տամրութեան շրէանին մօտ ։ Պաշտօնական աւելի
կը
լմ ան չորս տաբի ։ Աբ դի ւն քբ ամ էն կերպով գնա գործէքները*— 1000 եասւ Հարթմըն ՆԷյզըլ Տրէս– նակներու մէէ կբ վախնան ոը կացութիւնը
Հ ատելի ։ կապոյտ Խ աչբ կը Հաշուէ աւելի քան ւո ր ո ւ–
սինկ Ֆօբսէփսյ ճագար հատ Հէյմսւնս Սիզըրո : ծանբանայ։ կարմիր բանակէն շարժումները

տասը Հազար անդամ , Լմիայն 3) ր անսայ ի մէէ 1200 կեդր* Վաըչութէւնը կարեւոր ու անմէէական շար ո ւն ա կուի ն անթափանցելի իւ ո ր Հ ր գա

1500, պատերազմէն առաէ^ ։ Եթէ տասը Հազար այս յատկացումներէն զատ զբաղած է միաժամ ու­ բութեամբ ։

ալ միւսները կրնան Հաշուել, կբ նշանակէ թէ 20 նակ կազմակերպական աշխատանքներով։ ԱՀնունի

Հազար*կիներ եւ աղէիկներ նուիբուած են Հանրօ­ փոփոխութեան Հարցը , ոբ Պ*ստգմ » (իոզովէն ձըգ– ❁ ա ս կ ա ա կ՚աոՀպաէկհ յհտաձզկ
կար­
գուտ գործունէութեան։ Մինչդեռ ^թէ միայն ուած էբ ուսումնասիրութեան եւ վերէնական

կարմիր Խաչով մնայինք, թերեւս նորէն պիտի գադրութեան մը Համար , եղաւ անոր գլխաւոր աշ­ իոսԱհսմւ խնդիդ

ըլլուր տաս ր Հազար , քանի ոբ, ՐսէսՔ արդէ ն , խատ անքեեբէն մին ։ կեդր * Վարչութիւնը Հրալիդ– –~—»—-

տարբեր Հասաբակոլթիւննեբ Համախմբուած են րեց լո՛՛յն խո րՀ բդա կցական ժողով մը , ուր ԳՐ°թէ

երկուքին շուրէր։ միաձայնութեամբ ոբոշուեցաւ Հ ա յ Կ> Խաչ անու­ Ուոշէնկթբնէ խորՀրգային գեսպանբ, կըոմխ–
քօ , առաէաըկեց
; Զէ^ք վախնար ոբ խաչաձեւումներ կրնան նը փոխել Հայ Օգնութեան Միութեան։ Աոլրիլ 1 Օին յետաձգել ԱպաՀ ո -

պա տ աՀ իլ , եւ Հ ետեւանքբ պայքաբ ։ կեդր * Վարչութիւնը բացած է նաեւ մթերա­ վութեան քօոբՀուրդին նիստբ , ո րպէ սղի խոր -

֊ ԸնգՀակ առակն։ Կբ բաւէ ոբ մարդիկ ըմ - նոց - ա շխատան ո ց մ ը ՚Բէյմ պրիճի մ էէ , ուր պիտի Հրդա յին պատուիրակութիւնը ժամ անակ ունենա յ
բռնեն տարբեբութիւնբ իրանեան
քսՏ10ո/՚5> Լձուլում՜) եւ ԱՈ1- Հաւաքուին Հադուստներբ Պոոթբնի շրէանէն , պի՛՛­ պատրաստելու իր յա յա արա բո ւթիւնը

է6 ձ՝Ա0ճ01\ին (գործակցութիւն) ։ Մէկ Խաչը միւսին տի կապուին ու զրկուին Տունաստան եւ Ոըշըն Ոի– Հարցի մասին ։ Մ ոսկուա յի Հ ամա ր «անսպասելի ի–

Ապացուցի շն է ։ Տեսակ մը աշխատանքի բաժա­ լիֆին՝ Հա յաստան փոխադրելու Համ աբ ։ Պիտի բոզութիւն մը» կը կազմ է ա յս Հարցին քնն ո ւթ ի ւ–

նում ։ Օրինակ, վաղը միասին կը Հաւաքուին ներ՛­ պատ բա ստուին նաեւ սնունդի ծրարներ 3) բան սա , նբ , քանի ոբ «բանա կց ո ւթիւններ կը կատարուին

գաղթի առթիւ , եւ պա բ տ ա կան ո ւթ ի ւնն ե ր կբ Տունաստան ե ւ այլ տեղեր ղրկելու Համար ։ այս միէոցին»։

ստանձնեն ։ Մ է կը յանձն կ՛՝ առնէ քսան կամ յիսուն Տ ունաստանէն վեբէեբս ստաց ուած են բազմա­ Միւս կողմէ, Մ * ՆաՀանգներու գլխաւոր

Հազար տոլար ճարել* միւսն ալ նոյնքան ։ Մէկուն թիւ կարօտ բնաանիքներու եւ անձեր ու ցանկեր : պատուիրակը նամակ մը ուղղելով Մէաց^*աէ Ագ ՜~

կը յանձնարարուի Հագուստ Հաւաքել, միւսին՝ Կեդր* Վարչութիւնբ որոշած է բաժնել այդ ա- գերու ընդՀ * քարտուղարէն , պաՀ ան էած է Ապա–

դեզ կամ դպրոցական պիտոյք ։ Մէկր գարմանա - նուննեըը Մ ասնաճիւղեբուն վբայ, թելադրելով որ Հ ո վո ւթ ե ան ե)՛ո բՀ ուրդէ Մ արտ 25/՛ նս տա շրէանէն

տուն մը կբ բանա յ ա յս ինչ թագին կամ քաղաքին իրենք եւս պատրաստեն կապոցներ եւ ղրկեն ։ օրակարգի գլուխը գնել իրանէ խնդիրը ։

մէէ* միւսն ալ ծաղկոց մը։ Եւ այսպէս ղոըծքով Բո լո ր Հայ կարօտեալներուն օգնութեան կա - իրանի ՇաՀը առէի օր ձայնասփիւռ ճառ մը
բնդ­
կը Հաստատուի բուն Համ ե րա շխութ իւն բ ։ կբ բաւէ րենալ Հ ասնելւ Համար՝ Վարչութիւնբ ՀրաՀան խօսեցաւ պարսկական նոր տարուան առթիւ,

որ «պետական» Հռչակուած մենաշնոըՀեալը քէք դած է նաեւ մասնաւոր էանք թափել նոր գումար­ Հանուր իսօսքեր արտասանելով ։ Վ ա ր Լա պ ե ւո ր ազ­

մը Համեստ ըլլայ ու տմաբդէ , խափանարար խա­ ներ ձեռք ըեըելու ։ Նախորդ տարուան Հանգանա­ դարարեց իշխանութեանց ամէն միէոց ձեռք աո -

ղեր չսաբքէ , կռնակը տուած՝ Ֆր * Ա* Միութեան կութիւնը փաստօբէն չէ փա կո ւած ։ Հանգանակու­ նել* անդորրութիւնը պաՀպանելու Համար։ Զրոյ~

(Հ. Ա՛ ,ճ–) եւ իբրեւ առակից ունենալով նորրնձ ա / թեան գումարը, ինչպէս յայտարարուած է ասկէ ցիճմր Համաձայն, Սթալին նամակ մը ուղղած է

կազմակերպութիւն մր, կանանց Միութիւն (ին­ առա\ . մինչեւ 1945 Յուլիս 16 եղաՆ է 116.232 ՀյաՀին Հ իՒԷՀբանի նոր դեսպանին միէոցաւ։

չո՞ւ չլուձ-ուեցալ Տիկնանց Ա՛ իութեան կամ Կար - տոլաբ ։ Յուլիս \6էն մինչեւ ներկայ թ ուականր , Լոնաոնի թերթերբ կբ դբեն թէ ԱպաՀովոլ -

միր Խաչին Հետ...)։ ԳոեՀիկ պատմ ութիւններ 1946 Յունուար 16, եգաճ է 8.914, րնոՀ.

կան որոնց մասին չենք ուզեր խօսիլ տա՛կաւին .. . մարը 125.146 տոլար։ Այս գույՐարէն աղէտ–

Հապա Երիտասարդական Միութիւննե՞րր , եալԱերոլ յատկացուած է մինչեւ այսօր 68.061 : այս տարի ուրիշ տարիներէ աւելի կանուխ բաց -
ԳորՆաՆելՀ կր մնայ՝
ՖրանսաՀայ, Րաֆֆի , ՝\յոր Սերունդ եւն.։ 57.084 տոլար ։ մասնաւոր ո լեց ան ։ Եզո՛ն տեղեր ալ որ ուսուցչի չգո յո ւթե ան
վերա -
= Կը խօսինք, այգ բոլորի մասին ալ կր իսօ– Տարես կիզբէն Կեղր • Վարչութիւնը դպրո՛ցն՛եր կամ յանձն չառնելուն պատճառով չկրցան վերա­

սինք նհյ՚ն անկեզհ-ութեամբ : ուշադրութիւն գարձուց՚աձ֊ է գպրոցներոլ բացուիլ դպրոցները։ Ուսուցչի պակասը մեծ մաա–

բաց՛ման ։ Եւ պ՜էտվէ է ը՜ս՛ել, Որ մս/ժ մլՀ Հագութին կը սիստ՚ճս/ռէ ամէն տեղ ։

Fonds A.R.A.M