Page 163 - ARM_19-1945_04
P. 163
ձ
«ւՈՒՏ՚Մ ԾԻԾԱՂ Պոլսոյ սա վերջին դէպքերուն Համար : ՄԻՏ՝Բ ԵՒ ԱՐՈԻԵՍՏ
Եղածը ի՞նչ էր որ տ ՛Բասի մը ցուցափեղկի ԱթՀ*.
*ԳտԱ քուն.. » արտուք , քանի մը բերան ՀայՀոյանք - պոռչտուքդ
Կրնային, եւրոպական բոլոր դեսպանատուն" 8 • ԾԱՆԱՆԳԵԱՆԻ « ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆԸ»
ներուն առջեւ ցուցադրել այգ շ\ւյւ\ւԱութիւններբ , «.Ս ո վետ ական Հայաստան » ամւաագր ի Ա . թի՛
Վա՛յ այն մարդուն կամ ազգին, որ իր սեփա ոչ ոք ձայն - ծպտուն կբ Հանէր ։ Նոյնիսկ աւելին լին մէջ ( 1 9 4 5 Ցուլիս) , որ գեռ քանի մր օր առաջ
կան /"ելքովը մ իայն պիտի Հարթէ իր կեանքի ալ կրնային լքեել * օրինակ՝ բոլոր դեսպանները Փարիզ Հասաւ, Գոկտ . Ա» Առաքելեան կարճ գրա–
ճամրան : ճամ բու գնել իրենց եր կրէն։ Եւ այս ամէնուն Հա իսօսականով մը կը ներկայացնէ ակադեմական 8»
« Գուն քուն, բախտդ արթուն՛» ։ Եւ այս ալլա մար, վարձատրութիւն ալ ստանալու Հաւանա Ա անանգեան ի նոր գործբ, Հիսնական տեսութիւն
հը, մասնաւոբապէս թուրք ազգին Համար ձԻս՜ կանութիւն կար : Ա՚իամփանե^բ * * * Հայ ժ՜ողովրդի պատմութեան ԼԱ* Հատոր) :
ուած է , որ պէաք չունի սեփական ի՛ո լքի կամ Եթէ ես րլլամ թուրք կառավարութեան աեղը^
ճարպիկութեան *•• կր ջնջեմ Պատերազմական , Արտաքին , Ներքին, Գիբքբ ապուաձ՝ է պետական Հրատարակչա
Ատեն մր, կր Հաւատայի եւ կր Հիանայի &ա– Կրթական , եւ բոլոր միւս նա իսա ր ա ր ո ւթ ի ւննե ր ը է կանի կողմ է : Ամ բողջ շարքր պիտի բնդգրկէ Հա յ
թիՀ Ա ոլլթան Ա ԷՀմ էտի կա ր ո զո ւթ ե ան եւ զօրոլ– պաՀ ելով միայն Գանձային նա իսա բաբ ո ւթ իւնն ու ժողովուրդի պատմ ութ իւնր, սկիզբէն մինչեւ \ երդ
թեանը վրայ յ՛ Հսկայ րի լզան գա կան կայսրութեան ոստիկանական վարչութիւնը ։ զար; Ա* Հատորբ կը պարունակէ Հայոց Հնագոյն
մը ժառանգութեան ՜Վր՛այ֊ թառած –.ըլլալուն Հա Ետ –կը կանչեմ բոլոր թրքական, գեսպաններր պատմ-ութ իլն բ մինչեւ Ար շա կո ւն ին եր ո լ Հաստա
մար , ինչպէս եւ– Թ՛ուրքերու դէւանագէտա կան իրենց սարօքն Հանդերձ՝ իբրեւ աւեվորգ ԳաԲԳ տում բ Հա յաս տանէ .մէջ. (66, թուական , .; Ա* ) ;
տ ագան գին ։ ... ել– իբրեւ ՛ծա՛խքէ դուռ։ §ր վեբ֊աՀաստաաեմ Ա ուր՛ Հեղէնակբ Հայ ժողովուրդէ պատմութիւնր կբ
թանութիւնը,– Պոլսոյ գա Հին– վրայ նստեցնելով, սկսի ո–չ թէ քարէ գարէն , էն.չ-պէս սովորութիւն է,
Հիմա յ, միամտութեանս կուտամ այդ -- Հա ա յ Լ ա յ ե շրջանէն երբ Արմէննեբր Հաստատուեցան
ւատքս ու Հիացումս յ փաթթոցաւոր Աուլթան մը։ Կթալլեմ կբ սրբեմ, Հայաստանէ մէջ՛. ՜ . ^
0 ոմանց ին ո՜՛ւր , ըիւզանգական կա յս բութիւ– եւրոպական քաղաքակրթութեան աւելորդ ցուցա– Աոաջին եօթ ր գլոլիսներով , Մ անանգե ան կը
նր ուր. գրռլթ իւննե րր՝. Հրապարակ Հանելով ւ ի ո թ ո ւ ր ն ու նկարագրէ Ար մէնն ե՛բու Գադթը Հա յաս տան , ա–
Եթէ լՐԱար սա Եւրոպացի կես1է|Ոլր2,/յ^/7ւ5ք ի– ՚ռինպպ^ ն ։ նոնց ան տեսական եւ քա գաք ական լա բար եր ու
րար չքալելը, աաթիՀ, ո չ թէ Պոլսոյ աոէրբ, այլեւ Կբ Հրամայեմ , մեծ ու պզտիկ , զօրաւոր եւ թէ ւններբ Հ ասր ելան ժողովուրդներու՝, էք եղաց էն ե–
Այս* - Սօֆիայի մամկոչԿւ իսկ չէր կբնաբ բլլալ * * • ակար բոլոր ազգեր ուն, « դ ր ^ ՜ մ ղ ր կ ե ց է ՛ ք , ղէԹ ՈԼ րու (Մարեր ) , Աքեմենեան Պարսկաստանէ Հետ ,
Արդէն , այնքան շփոթած էր անակնկալ յաջո ղիՐալոր ա ր ա մ ա դ ր ե ց է ՚ ք , ի մ հ ո ղ ե ր ս պարապատե անոնց տնտեսական եւ ընկերային յա րա բե բու–
ղութենէն , որ իր ձին քշեց եւ Ա » Աոփիա եկեղեցին լու համար՝ ձեր կրօնակիցներուն յարձակումնե թիւններբ , կենցաղը, նիստուկացը։ Ցաջորդ դր-
մտաւ -- - ր ո ւ ն դ է մ ; ապա թ է ոչ ...» ։ լո լիւներուն մէջ կբ պար զուին Արմէններու յարա
Այսօրս ւան թ՛ուրքերն ալ , կրկին ա,1Գ Հին Վ^ՍաոաՀ կրնան րլէալ որ բոլորբ , առանց խբտ– բերութիւնն երբ Ազեքսանգր էիակեղոնաց է է Հ եա :
րա էստին աւելցուքներովը կը սնանին եւ ա կո ա յ բութեան , սլիտի Հնազանդին այս Հրամանին ։ /*- Լասյնօրէն ն կա ր ա գբ ո ւա ծ են Հա յա սասանի զօ–
կր ց ո լ ց ն ե ն ա^ին - ձաիսին ։ րարոլ Հետ մբցումի սլիտի ելլեն , Թուրքը սէրա– րանալր Տէգրան Բ*է օրով եւ Հելլենական մշակոյ
Աակայն , երբեմն կր մոռնան իրենղ այս նպաս շսաՀ ելու ել զ ի ն ք Հ աճեցնելու՝ Ազգեր ու Հրողով ին թէ թափանցում ր Հա յա ս ա ան : Այդ Հ/՚՚ջո՚նէն մայ
տաւոր գիրքբ ՛եւ տ կա ր ութեան ն ո պա յ ի մբ կբ բըռ– մէջ րազմ ելու Հ ամ ար յանուն ազգեր ու ^էնքնո– րաքաղաքը՝ Տ է գբանա կերա , կը Հասնդէսանայ
նռին . . . ի՞նչ պէտք կար (հոլս իա յէն ներողու բո*մասն՝» եւ ^ռամկավարական» սկզբունքներու • •• վաուարանբ Հ ելլեն ական ղ էա ութ եան , ա րուեսւոէ
թիւնէ իւնղրելռլ կ"–՛–* ցաւակցութիւն յա՝ լանելու Կ– ՊԵՏՈԻՇ եւ զբականութեան ։ Տէդբան /» *է օբաի կբ սկսէն
Հա յերու քաղաքական յ ա ր ա բե ր ո ւթ է ւնն ե բ բ Հռո–
անկարելի է յի շատակոլթ իւն բ ամիսներ տեւող վբայ դեգերող Հայ երիտասարդի մբ ս րա է ն ւիբր– մայեցէներոլ Հետ : Գրքէն մէջ մանբասմաււսնօբէն
կռիւներու–, պիտի ուզէի ոբ ընթերցողը ինք ձեռք թած Հառաչանք մրն է : Առանց բան մբ Հասկնա ն կա բ ա գբ ո ւա ծ են Տէգբանէ պատերազմներր Հռո
բերէր օրինակ մր այս գրքէն՝ , կարդար զայն եւ լու, օտարներն ալ կը փափաքին ոբ շա ր ո ւն ա կո ւ ի մս/ յե ց էն եր ո լ գէմ եւ Տէգբանը եր ե ւան կուգա յ
զաղափար կազմէր տեղի ունեցող կռիւներու մա ղԱ1րիր5//>Հ7ռճ– յուզիչ ա յգ եղանակը ։ կը զգանք թէ էբրեւ մեծ էւ առաջաւոր դէմք մը Հայ ժողովուրդէ
սին ։ Հայկական քաջութեան , ւլոՀաբերութեան ,- մեր անցած տեղերու քարն ու Հողբ, արաոն ու ւսյ– պատմութեան մէջ։ Հեղին ակր այս առթիւ կբ Հեր–
Հնարամաութեան ու նաեւ տաղանդի փայլուն ա– զին , սարն ու ձոր ր , ամ էնքն ալ բողոքի ձա յնե ր քէ Հայ եւ օտար պատմաբաններս/ տեսակէտներբ,
պացո յց մրն է Ա յնթապի ամբոզ ջ ղ ո յամ արար ։ ունին, որոնք կ* արձագանգուին մեր սրտին իւ որ ր : որոնք ՀէմնուաՀչ– են «շ ար ա մի ււ։ յեր էւբանքներէ
թ՛երեւս ցնց ող շատ դէպքեր չկան Հոն , բայց գոյա Երկիւղածութեամբ լու արուք ։ Ամէն կողմ Հայոլ վրայ » :
մարտը իր ամբողջո ւթեան ր մէջ ինքնին ցնցող ի– կմախքներուն վւսվւսուքբ լսելի է : կր յիշենք սար– 9*/՛քէ ն աի ե ր ջէ ն զ լու է՛ր կր նկար աղ. ր է Հռո մա
բոզութիւն մ րն է * 4 5 դէնքով ու որսորդ ական ս ա լիր սուրին , կբ մտածենք թէ արդեօք եՈ ր բ ա ր - յեց ինե ր ւա ւ եւ Պարթեւներու պատերազմները ,
Հրացաններով զօրաւոր թշնամիի մր ղէմ կռուի ալարոլթիւնր պիտի սրբէ Հողին կաբմիբր։ Տրդսւաո է ո ւղե ւո ր ո ւթ է ւն բ Հռոմ .ել Հանգ էսսաւոր
մէչ նե տուի լ ոլ. ՀետզՀետէ պատրաստել ինքնա– ԱՀա կ ա ր ք ե մ ի շ ը ( ճ ս ւ ր ա պ լ ո ւ ս ) ^ Հիթիթներու ԷԺ ա գա գր ո ւթի ւնբ ։
պա շտ աղան ո ւթ ե ան նորանոր միջողներ Հրացան, մայրսւքաղաքբ , Հնաւ ւ թ իւննե ր ո ւ լաւագոյն Վս՚,1Բ Պատմ ական անցքերու ն կա ր տ գր ո ւթ ի ւն ր տ բր
թնդանօթ , Հարիւրներով ո ում՛ բեր , նո յնիսկ Հեղ մբ : Հոալ եւս այսօր եկա& եւ թառած են Հա քերբ , ուած է Հայ ել օտար բազմաթիւ ասզբիւրներոլ
ձուցիչ կազ, ՚ "էնքնէն ոչ մէայն ցնցող, այլեւ ա պ– քա րՀն կբ Հ անեն Հաց , եւ էլ բ սպասեն այլն սնէ լու քննադատական մ ե 1լն ո ւթե ա մբ.., եւ Հ իմնաւոբ–
չեցուզէչ է ։ Ո՚֊աելէք չունենալ, օրերով ոլ շա լալ օրեր : ռւած պատմական կո թողուեր ու վյրայ կատարուած
բաթներով մ ա բտէ1լնե բուն տալ օրական 7՜—"8 բակ Ե վարատի Հալ կայ կամուբջբ ճամբա լ կուտա յ նո րագո յն ո ւս ումնաս ի ր ո ւթի ւննե բո վ : Գրքին վեր–
լայ, մէկ;Աոխ ու սխտոր ու տեսնել զանոնք , գի՜ շոգեկառքին։ Հոդ երկու կոգմր բարելի կեցաււծ ջը դրուած են Հատուածներ *ք*սենոփոնի Հ,Անաբա–
շեր ու ցերեկ, ամուր ու անսասան իրենց գիրքե– են ասր ա բ , քիւրտ ել թուրք սլաս՝* աս էլն ե ր ։ ի\չ շ սա աո սէա» եւ Հ^կէրոպեղիա» գիրքեր էն , ղո բ թարգմա
րուն վ բայ , խոբաազէս յուզիչ է ել մեզ կբ մղէ ուշ կր Հ տ սն ինք Ար ա բ-Փ ո ա նար : ք&բքական սլա– նած է Հ եղին ակր ինք հ Ա յդ Հատուածները կր պա
յարգանքի ու երախտագիտութեան դէպի գոյա– Հակներր կայարանէն աղատ անցք կուտան ճամ րունակէն շաՀ եկան տեղեկութիւններ Հայ ժո–
մարտր կերտող Հերոս ժ՜ողովուրդը։ զ ովուբզէ ան տ ե ս ո ւթ ե ան եւ կենցաղէ մասին :
բորդներու ։ Երկրորդ Հ տառ րը պիտի ազար ունակէ Հայ ժո–
Մ– ՕԶԱՆԵԱՆ Արաբ - Փոլնար (Այն էլ Արաբ, քբտերէն կա գովուբզի պատմ ութիւն ը Ար շա կո ւն ին ե ր ո լ. թ աղա
նի Աքար) : Այս զիւզաքասղաքբ Հիմնւ/ւասծ է 1 9 2 2 – լ ս բ ո ւթեան Հիմնարկութենէն մինչեւ Բւսգբւսաոու–
1 9 2 3 թուականներուն Հայերու կողմէ։ Հ իմնա– նիներու թագաւո բութեան անկում ր ( հԷԱ * Գս,Բ ) ,
եփրատի ափԽհԱ գիրն է Պ * ԶուՎալՀերւռանեան Հ էոկ Գ * Հատորը՝ թ ո ւր ք ֊ թ ա թ ա ր ա կան ժամ ւսնակ–
ք*նակչոլթ իւնր կբ բաղկանա յ մեծ մասով Ոլբ" նե բու պատմ ութ իւնը Աելճուքեան շրջանէն մ էն չեւ
ֆաց իներէ , նաեւ կա րմուրճց իներէ , Ա աս ուն ցինե Աէֆեաննեբոլ Հաստատում ր ք՚րանէ "^էջ ( Ժ*Զ *
Գիշեր է , ճամ բա յ կ՚ելլենք : Գի շեր ր խորՀ բր– րէ , Տ իզբանակե րաց իներէ , Ա էվէ բէկցինե րէ , Ա ե– գար) :
ղաւոր է , կ՚ըսեն , տարտասմ Հ ոգիներու : Այգ դի՜ բա ստաց իներէ , Պ իրէ ճիկց իներէ , Այնթապց իներէ , ՆԱՐԵԿԱՑԻՆ ԱԼ 8Ե՚ԼԱՓՈ1օԱԿԱՆ • ••
շեբր խորՀուբզէ աւելի ՀբղեՀ ցանեց Հոգիիս մ է ջ ։ իլիսց իներէ եւն*։ 2 5 0 - 2 5 5 տուն լուս աւո ր չաս էլան
ճեպընթաց ը կբ սուրա յ : Գիշե բա յին խոր լռու են, մօտ 1 2 0 0 Հոգի։ Երեւանի «Գրական Թերթեին մէշ Հ ր ա տ ա ր սւ զ -
թեան մէջ ինչ անուշ է խօսիլ լուսնին Հեա։ Ան– կան նաեւ 2 5 - 3 0 տուն Հայ կաթոլիկ եւ 3 - 4 ուած գրութեամբ մր, Ա * Ղ^ազարեասն կր նհրկււա րս–
զունդ , վերելք , վայրէջք "՚– նորէն երկարաձիգ տուն Հայ բո ղո քա կաննե ր : ցրնէ Համալսարանի դՈցենսՂ //* • Ա՝ կրեան է աւար–
՛Վերելք ՚, Ամէն կողմ , աքեր արար եզ բաս յբնեբբ Հո (քեբկայ շրջանին իր գոյութիւնը կբ աւլւսՀԷ մ՛ի տաւական ճաււբ Լղեաւ երաոաց էա) , որ նուէ բո ւած է
դին կուրծքը կբ սլա ա ո են , Հողէն Հաց կր շինեն ։ այն /(/րիմեան Ագգային վարժարանը , որու աա/շաաւ– Գրիգոր Նաբեկացէէ բանաստեղծութեանց :
ԱՀա Պաալպէքր ( Հե լի ո աւլւալի ս ) , Լի բանան ի Հպար կ ե ր ա ո ւթ եան թիւն էր մ ա ն կ ա պ ասբտէ զ եւ նախա– Գրադատ ը կր յայտարարէ առանց վերապւս–
տութեան կոթոզբ յ աշխարՀի Հ րաշալիքնե բէն մ է֊ կբթաբան մինչեւ 2 5 Հոկտ • 2 0 0 Հոգի ։ 8ոյս կայ Տ ու թեան .
— « Դ՛ոցենտ Մկրհանը ցոյց առլեց , որ վերա,
կր ։ Կը յիշես Հին ցեղերբ եւ անոնց Հ ո յա կա սլ Քա~ որ շատ մ օտեբս ա յս թիւր բարձրանայ 250-260/՛ :
ծ ն ո ւ ն դ ը Հ ա յ ա ս տ ա ն ո ւ մ Ե վ ր ո պ ա յ ի ց լքի քանի դար
զա քա կր թ ո ւթ ի ւն բ , որ պատմ ութեան վ/առքե րով Ո ւս ռ ւց չա կան կազմբ կբ բազ կան ա յ չորաւ ու - ւաւտջ է սկսւհլ եւ որ աոաջին անգամ վերածնուն
դի մոտիվներ դրսեւորյւղր հանդիսացել է Գրիգոր
ծանրաբեռն , զոզցես լեռնե բու զ աղտն ի սէ ՜րը կր սա.ց ի չէ եւ ե՛րեք ուս ուց չոլՀ իէ ։ Գպրոցր ունի րն– "Նարեկացին , ա յ դ ստհղծագործութիւններով նոր
դ ա ր ա գ լ ո ւ խ է բ ա ց ւ ո ւ մ ոչ լքի ա յ ն մ ե ր , ա յ լ ե ւ հա–
ւիո ւի սան Հեռաւոր ծովուն , Ա ի ե ր կր ա կան ին՝ ծո* ղաբձակ իւաղավայր , տեսչարան , եւ Հինգ զասաււ–
վերու թազուՀ իին : կր ղ իտենք ընութիւնը մեր րան ։ Մանկաւզարտէզի աշակերտութիւնբ եկեղեց
շուրջը , ոբ յարատեւ շարժման ու ստեղծագործու ւ ո յ մէջն է ։ Այաւ աէարժաբանն ալ ունի զանազան
թեան մէջ է ; կարիքներ եւ շքա լոր աշակերտներ ։ Վ^ստաՀ ենք
Առաւօտ կանուխ եթէ Հալէպր գ իտէ ք , ագի աո ի թէ մեր ժրաջան սաոա^աորղր , քԼարեՀ Վարդասլետ , պատերազմի ատեն նշաններ տալու։ ՊասրաՎի
տեսնէք որ պարտ էգն ե բուն մ էջ թո չնիկնեբր , իսկ ե ր բեմն կլ ա յցե լէ նաեւ Հոս ել կ^րլյա յ օղ ա ա կաս լա ։ քիւրտ աշիրէթապեաին քուի կր դտնուի մեհ կա
տնակներուն մէջ երա խաներ բ կբ ճռուո դեն ,8ալի– թազա կան ո ւթի ւնբ ել Հող ա բա բձ ութ իւն ր ձեռք րաս մը, որ կ՝առնէ 36 ք ^ Ի ք ^ ՚ զ % Րռ1Լ • Ա ք՛ Ր մօտերն
աոենապէս լրթացող կեանքի անիւ ներու ճաւնչումն է ձ ե /# քի տուած լծուեր են աշխատանքի ։՛էյա աո ոլ– է նաեւ Հնութեանց տակէն անցնող բաւական մեծ՛
այդ մեր ականներուն Հաճելէ X բ ա խւս լի է որ մուլով ուրգր Հ ամ ե բաշիւ է ինքն իր աղբիւր մը։ կ՚ըսուի թէ բումիչ յատկութիւն ունի։
Հեււուն 1լ ե րե ււսն Հայ Հիա ւլսւկնեբբ : Կբ խո ր– ՛՛էջ եւ. կուսագրի ոիր/ւվ : Պէտք չէ մոռնա/ նաեւ ընդարձակ լիճ մր , ո–
Հ իմ թէ աշիսարՀ ի ամ ենաթշու սա ալ Հ այ Հ իւղ ակն Հա յ Օղն • ա չլւ ունի եռանդուն ւստենսապե– րու մօտակայ ղատւոր տարադրութեան ուա են բեր
իսկ օրՀնռւթիւն մրն է ։ Հրաման ակ մը Հայերը տաււՀի մբ ել գործունեայ վարչութիւն մր։ Գոյու ուած են Աեբաստացի ել ուրիշ վայրերէ Հազարա
Ա պան դան ո ց տանելու կեզ րոններէ ն մէկն էր Հսա– թիւն ունին նաեւ Հ ՛Մ *Ը՚Մ* սկաուտական կազմ- ւոր Հայեր եւ ^արդուած : Ասկից 7-8 տարի աոա^
լէսլբ տ 8 ի շատ ակի Հ ե ծեծ ան քներ աչքերս քժրջե՜ Հ.Բ.Ը՚Մ * եւ Հ*Ե*Ը՚Մ.՛– Բոլորբ կ՚ապրին եղբ այ Հայերր Հաւաքած , ղերեզմանատուն բերած , թա
ո ին : Ա՛ օտ թէ Հեռու ապրողնելւր մեր Հոգիի մա րաբար ։ Հոգեւոր Հովիւն է Աաոեւէան աւադ քա/ւՀաս– ղած եւ նաՀատակներու շիրիմ մ ր կանգնած են :
սերն են։ կը տեսնենք Աուրիոյ ժողովուրդը փա նա յ հազարեան որ ս ի բո ւած է ժոզուէուրգէ ն ։ /յ աս Հայերու Հարեւաններ են Արարներ , ՚Բիւր–
րած շինարար կեանքի : Զ՛* Հ ա բե բ ո ւթի ւնն ե բ բ ար ք՛ ալդ լու սի շրջանբ շատ Հարուստ է պատմ ասկան տեր , նաեւ թ՛ուրքեր : Հայերու մեծ մասը լաւ կր
ժէք, իմաստ ունին միայն զաւակներու Հ այ/սար Հնո ւթ իւննե րով : ՜խօսի քրտերէն , որով առեւտուրի Համար դժուա
այն ժողովուրդներուն , որոնք իրենց՝ տունը ու շինութեան կեգրոն կաբելի է Համար ել Ասլան– րութիւն շենք քաշեր : -
նին, իրենց Հայբենիքր, որքան ալ աղքատիկ րլլա յ Տաղյւ , Արար-Փունարի Հարաւ-արեւելքր , ոտքով Ասկից Ուրֆա ինքնաշարժով երկու ժամ է,
ան։ Հթոգեկառքբ ճամբայ կՏելլէ կրկին։ երկու, ժ֊ամ Հեոոլնւ իսկ թրքական սաՀմանագլուխը քանի մը քայէ
« ՚Լարիպի սիրտն է խոց, ճիկէրն է վէրէմՀ Թէլ-Ահլքար , Հոս կատարուած– են պեղում միայն։ ՝Բիլրտ սլէյերուն եւ արաբ պաշտօնեայ
կերած Հացն է քեղի ու ջուրն է Հարամ» : Կռունկի ներ , 6-7 մամ ձիով, ճիշտ Եփրատի եզերքը։ Բազ ներուն վերաբերումը լալ է Հայերուն Հանդէպ։
երգին ա յս երկտողը իս^Ի էա ս անծանօթ ափե՜ր ու. մաթիւ են Հ ռուք է սւ կան ոազմական ԲԼՈ լՐո^՛ Ր Ա » Գ Գ– ԳՈՒՏՈՒԼԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
«ւՈՒՏ՚Մ ԾԻԾԱՂ Պոլսոյ սա վերջին դէպքերուն Համար : ՄԻՏ՝Բ ԵՒ ԱՐՈԻԵՍՏ
Եղածը ի՞նչ էր որ տ ՛Բասի մը ցուցափեղկի ԱթՀ*.
*ԳտԱ քուն.. » արտուք , քանի մը բերան ՀայՀոյանք - պոռչտուքդ
Կրնային, եւրոպական բոլոր դեսպանատուն" 8 • ԾԱՆԱՆԳԵԱՆԻ « ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆԸ»
ներուն առջեւ ցուցադրել այգ շ\ւյւ\ւԱութիւններբ , «.Ս ո վետ ական Հայաստան » ամւաագր ի Ա . թի՛
Վա՛յ այն մարդուն կամ ազգին, որ իր սեփա ոչ ոք ձայն - ծպտուն կբ Հանէր ։ Նոյնիսկ աւելին լին մէջ ( 1 9 4 5 Ցուլիս) , որ գեռ քանի մր օր առաջ
կան /"ելքովը մ իայն պիտի Հարթէ իր կեանքի ալ կրնային լքեել * օրինակ՝ բոլոր դեսպանները Փարիզ Հասաւ, Գոկտ . Ա» Առաքելեան կարճ գրա–
ճամրան : ճամ բու գնել իրենց եր կրէն։ Եւ այս ամէնուն Հա իսօսականով մը կը ներկայացնէ ակադեմական 8»
« Գուն քուն, բախտդ արթուն՛» ։ Եւ այս ալլա մար, վարձատրութիւն ալ ստանալու Հաւանա Ա անանգեան ի նոր գործբ, Հիսնական տեսութիւն
հը, մասնաւոբապէս թուրք ազգին Համար ձԻս՜ կանութիւն կար : Ա՚իամփանե^բ * * * Հայ ժ՜ողովրդի պատմութեան ԼԱ* Հատոր) :
ուած է , որ պէաք չունի սեփական ի՛ո լքի կամ Եթէ ես րլլամ թուրք կառավարութեան աեղը^
ճարպիկութեան *•• կր ջնջեմ Պատերազմական , Արտաքին , Ներքին, Գիբքբ ապուաձ՝ է պետական Հրատարակչա
Ատեն մր, կր Հաւատայի եւ կր Հիանայի &ա– Կրթական , եւ բոլոր միւս նա իսա ր ա ր ո ւթ ի ւննե ր ը է կանի կողմ է : Ամ բողջ շարքր պիտի բնդգրկէ Հա յ
թիՀ Ա ոլլթան Ա ԷՀմ էտի կա ր ո զո ւթ ե ան եւ զօրոլ– պաՀ ելով միայն Գանձային նա իսա բաբ ո ւթ իւնն ու ժողովուրդի պատմ ութ իւնր, սկիզբէն մինչեւ \ երդ
թեանը վրայ յ՛ Հսկայ րի լզան գա կան կայսրութեան ոստիկանական վարչութիւնը ։ զար; Ա* Հատորբ կը պարունակէ Հայոց Հնագոյն
մը ժառանգութեան ՜Վր՛այ֊ թառած –.ըլլալուն Հա Ետ –կը կանչեմ բոլոր թրքական, գեսպաններր պատմ-ութ իլն բ մինչեւ Ար շա կո ւն ին եր ո լ Հաստա
մար , ինչպէս եւ– Թ՛ուրքերու դէւանագէտա կան իրենց սարօքն Հանդերձ՝ իբրեւ աւեվորգ ԳաԲԳ տում բ Հա յաս տանէ .մէջ. (66, թուական , .; Ա* ) ;
տ ագան գին ։ ... ել– իբրեւ ՛ծա՛խքէ դուռ։ §ր վեբ֊աՀաստաաեմ Ա ուր՛ Հեղէնակբ Հայ ժողովուրդէ պատմութիւնր կբ
թանութիւնը,– Պոլսոյ գա Հին– վրայ նստեցնելով, սկսի ո–չ թէ քարէ գարէն , էն.չ-պէս սովորութիւն է,
Հիմա յ, միամտութեանս կուտամ այդ -- Հա ա յ Լ ա յ ե շրջանէն երբ Արմէննեբր Հաստատուեցան
ւատքս ու Հիացումս յ փաթթոցաւոր Աուլթան մը։ Կթալլեմ կբ սրբեմ, Հայաստանէ մէջ՛. ՜ . ^
0 ոմանց ին ո՜՛ւր , ըիւզանգական կա յս բութիւ– եւրոպական քաղաքակրթութեան աւելորդ ցուցա– Աոաջին եօթ ր գլոլիսներով , Մ անանգե ան կը
նր ուր. գրռլթ իւննե րր՝. Հրապարակ Հանելով ւ ի ո թ ո ւ ր ն ու նկարագրէ Ար մէնն ե՛բու Գադթը Հա յաս տան , ա–
Եթէ լՐԱար սա Եւրոպացի կես1է|Ոլր2,/յ^/7ւ5ք ի– ՚ռինպպ^ ն ։ նոնց ան տեսական եւ քա գաք ական լա բար եր ու
րար չքալելը, աաթիՀ, ո չ թէ Պոլսոյ աոէրբ, այլեւ Կբ Հրամայեմ , մեծ ու պզտիկ , զօրաւոր եւ թէ ւններբ Հ ասր ելան ժողովուրդներու՝, էք եղաց էն ե–
Այս* - Սօֆիայի մամկոչԿւ իսկ չէր կբնաբ բլլալ * * • ակար բոլոր ազգեր ուն, « դ ր ^ ՜ մ ղ ր կ ե ց է ՛ ք , ղէԹ ՈԼ րու (Մարեր ) , Աքեմենեան Պարսկաստանէ Հետ ,
Արդէն , այնքան շփոթած էր անակնկալ յաջո ղիՐալոր ա ր ա մ ա դ ր ե ց է ՚ ք , ի մ հ ո ղ ե ր ս պարապատե անոնց տնտեսական եւ ընկերային յա րա բե բու–
ղութենէն , որ իր ձին քշեց եւ Ա » Աոփիա եկեղեցին լու համար՝ ձեր կրօնակիցներուն յարձակումնե թիւններբ , կենցաղը, նիստուկացը։ Ցաջորդ դր-
մտաւ -- - ր ո ւ ն դ է մ ; ապա թ է ոչ ...» ։ լո լիւներուն մէջ կբ պար զուին Արմէններու յարա
Այսօրս ւան թ՛ուրքերն ալ , կրկին ա,1Գ Հին Վ^ՍաոաՀ կրնան րլէալ որ բոլորբ , առանց խբտ– բերութիւնն երբ Ազեքսանգր էիակեղոնաց է է Հ եա :
րա էստին աւելցուքներովը կը սնանին եւ ա կո ա յ բութեան , սլիտի Հնազանդին այս Հրամանին ։ /*- Լասյնօրէն ն կա ր ա գբ ո ւա ծ են Հա յա սասանի զօ–
կր ց ո լ ց ն ե ն ա^ին - ձաիսին ։ րարոլ Հետ մբցումի սլիտի ելլեն , Թուրքը սէրա– րանալր Տէգրան Բ*է օրով եւ Հելլենական մշակոյ
Աակայն , երբեմն կր մոռնան իրենղ այս նպաս շսաՀ ելու ել զ ի ն ք Հ աճեցնելու՝ Ազգեր ու Հրողով ին թէ թափանցում ր Հա յա ս ա ան : Այդ Հ/՚՚ջո՚նէն մայ
տաւոր գիրքբ ՛եւ տ կա ր ութեան ն ո պա յ ի մբ կբ բըռ– մէջ րազմ ելու Հ ամ ար յանուն ազգեր ու ^էնքնո– րաքաղաքը՝ Տ է գբանա կերա , կը Հասնդէսանայ
նռին . . . ի՞նչ պէտք կար (հոլս իա յէն ներողու բո*մասն՝» եւ ^ռամկավարական» սկզբունքներու • •• վաուարանբ Հ ելլեն ական ղ էա ութ եան , ա րուեսւոէ
թիւնէ իւնղրելռլ կ"–՛–* ցաւակցութիւն յա՝ լանելու Կ– ՊԵՏՈԻՇ եւ զբականութեան ։ Տէդբան /» *է օբաի կբ սկսէն
Հա յերու քաղաքական յ ա ր ա բե ր ո ւթ է ւնն ե բ բ Հռո–
անկարելի է յի շատակոլթ իւն բ ամիսներ տեւող վբայ դեգերող Հայ երիտասարդի մբ ս րա է ն ւիբր– մայեցէներոլ Հետ : Գրքէն մէջ մանբասմաււսնօբէն
կռիւներու–, պիտի ուզէի ոբ ընթերցողը ինք ձեռք թած Հառաչանք մրն է : Առանց բան մբ Հասկնա ն կա բ ա գբ ո ւա ծ են Տէգբանէ պատերազմներր Հռո
բերէր օրինակ մր այս գրքէն՝ , կարդար զայն եւ լու, օտարներն ալ կը փափաքին ոբ շա ր ո ւն ա կո ւ ի մս/ յե ց էն եր ո լ գէմ եւ Տէգբանը եր ե ւան կուգա յ
զաղափար կազմէր տեղի ունեցող կռիւներու մա ղԱ1րիր5//>Հ7ռճ– յուզիչ ա յգ եղանակը ։ կը զգանք թէ էբրեւ մեծ էւ առաջաւոր դէմք մը Հայ ժողովուրդէ
սին ։ Հայկական քաջութեան , ւլոՀաբերութեան ,- մեր անցած տեղերու քարն ու Հողբ, արաոն ու ւսյ– պատմութեան մէջ։ Հեղին ակր այս առթիւ կբ Հեր–
Հնարամաութեան ու նաեւ տաղանդի փայլուն ա– զին , սարն ու ձոր ր , ամ էնքն ալ բողոքի ձա յնե ր քէ Հայ եւ օտար պատմաբաններս/ տեսակէտներբ,
պացո յց մրն է Ա յնթապի ամբոզ ջ ղ ո յամ արար ։ ունին, որոնք կ* արձագանգուին մեր սրտին իւ որ ր : որոնք ՀէմնուաՀչ– են «շ ար ա մի ււ։ յեր էւբանքներէ
թ՛երեւս ցնց ող շատ դէպքեր չկան Հոն , բայց գոյա Երկիւղածութեամբ լու արուք ։ Ամէն կողմ Հայոլ վրայ » :
մարտը իր ամբողջո ւթեան ր մէջ ինքնին ցնցող ի– կմախքներուն վւսվւսուքբ լսելի է : կր յիշենք սար– 9*/՛քէ ն աի ե ր ջէ ն զ լու է՛ր կր նկար աղ. ր է Հռո մա
բոզութիւն մ րն է * 4 5 դէնքով ու որսորդ ական ս ա լիր սուրին , կբ մտածենք թէ արդեօք եՈ ր բ ա ր - յեց ինե ր ւա ւ եւ Պարթեւներու պատերազմները ,
Հրացաններով զօրաւոր թշնամիի մր ղէմ կռուի ալարոլթիւնր պիտի սրբէ Հողին կաբմիբր։ Տրդսւաո է ո ւղե ւո ր ո ւթ է ւն բ Հռոմ .ել Հանգ էսսաւոր
մէչ նե տուի լ ոլ. ՀետզՀետէ պատրաստել ինքնա– ԱՀա կ ա ր ք ե մ ի շ ը ( ճ ս ւ ր ա պ լ ո ւ ս ) ^ Հիթիթներու ԷԺ ա գա գր ո ւթի ւնբ ։
պա շտ աղան ո ւթ ե ան նորանոր միջողներ Հրացան, մայրսւքաղաքբ , Հնաւ ւ թ իւննե ր ո ւ լաւագոյն Վս՚,1Բ Պատմ ական անցքերու ն կա ր տ գր ո ւթ ի ւն ր տ բր
թնդանօթ , Հարիւրներով ո ում՛ բեր , նո յնիսկ Հեղ մբ : Հոալ եւս այսօր եկա& եւ թառած են Հա քերբ , ուած է Հայ ել օտար բազմաթիւ ասզբիւրներոլ
ձուցիչ կազ, ՚ "էնքնէն ոչ մէայն ցնցող, այլեւ ա պ– քա րՀն կբ Հ անեն Հաց , եւ էլ բ սպասեն այլն սնէ լու քննադատական մ ե 1լն ո ւթե ա մբ.., եւ Հ իմնաւոբ–
չեցուզէչ է ։ Ո՚֊աելէք չունենալ, օրերով ոլ շա լալ օրեր : ռւած պատմական կո թողուեր ու վյրայ կատարուած
բաթներով մ ա բտէ1լնե բուն տալ օրական 7՜—"8 բակ Ե վարատի Հալ կայ կամուբջբ ճամբա լ կուտա յ նո րագո յն ո ւս ումնաս ի ր ո ւթի ւննե բո վ : Գրքին վեր–
լայ, մէկ;Աոխ ու սխտոր ու տեսնել զանոնք , գի՜ շոգեկառքին։ Հոդ երկու կոգմր բարելի կեցաււծ ջը դրուած են Հատուածներ *ք*սենոփոնի Հ,Անաբա–
շեր ու ցերեկ, ամուր ու անսասան իրենց գիրքե– են ասր ա բ , քիւրտ ել թուրք սլաս՝* աս էլն ե ր ։ ի\չ շ սա աո սէա» եւ Հ^կէրոպեղիա» գիրքեր էն , ղո բ թարգմա
րուն վ բայ , խոբաազէս յուզիչ է ել մեզ կբ մղէ ուշ կր Հ տ սն ինք Ար ա բ-Փ ո ա նար : ք&բքական սլա– նած է Հ եղին ակր ինք հ Ա յդ Հատուածները կր պա
յարգանքի ու երախտագիտութեան դէպի գոյա– Հակներր կայարանէն աղատ անցք կուտան ճամ րունակէն շաՀ եկան տեղեկութիւններ Հայ ժո–
մարտր կերտող Հերոս ժ՜ողովուրդը։ զ ովուբզէ ան տ ե ս ո ւթ ե ան եւ կենցաղէ մասին :
բորդներու ։ Երկրորդ Հ տառ րը պիտի ազար ունակէ Հայ ժո–
Մ– ՕԶԱՆԵԱՆ Արաբ - Փոլնար (Այն էլ Արաբ, քբտերէն կա գովուբզի պատմ ութիւն ը Ար շա կո ւն ին ե ր ո լ. թ աղա
նի Աքար) : Այս զիւզաքասղաքբ Հիմնւ/ւասծ է 1 9 2 2 – լ ս բ ո ւթեան Հիմնարկութենէն մինչեւ Բւսգբւսաոու–
1 9 2 3 թուականներուն Հայերու կողմէ։ Հ իմնա– նիներու թագաւո բութեան անկում ր ( հԷԱ * Գս,Բ ) ,
եփրատի ափԽհԱ գիրն է Պ * ԶուՎալՀերւռանեան Հ էոկ Գ * Հատորը՝ թ ո ւր ք ֊ թ ա թ ա ր ա կան ժամ ւսնակ–
ք*նակչոլթ իւնր կբ բաղկանա յ մեծ մասով Ոլբ" նե բու պատմ ութ իւնը Աելճուքեան շրջանէն մ էն չեւ
ֆաց իներէ , նաեւ կա րմուրճց իներէ , Ա աս ուն ցինե Աէֆեաննեբոլ Հաստատում ր ք՚րանէ "^էջ ( Ժ*Զ *
Գիշեր է , ճամ բա յ կ՚ելլենք : Գի շեր ր խորՀ բր– րէ , Տ իզբանակե րաց իներէ , Ա էվէ բէկցինե րէ , Ա ե– գար) :
ղաւոր է , կ՚ըսեն , տարտասմ Հ ոգիներու : Այգ դի՜ բա ստաց իներէ , Պ իրէ ճիկց իներէ , Այնթապց իներէ , ՆԱՐԵԿԱՑԻՆ ԱԼ 8Ե՚ԼԱՓՈ1օԱԿԱՆ • ••
շեբր խորՀուբզէ աւելի ՀբղեՀ ցանեց Հոգիիս մ է ջ ։ իլիսց իներէ եւն*։ 2 5 0 - 2 5 5 տուն լուս աւո ր չաս էլան
ճեպընթաց ը կբ սուրա յ : Գիշե բա յին խոր լռու են, մօտ 1 2 0 0 Հոգի։ Երեւանի «Գրական Թերթեին մէշ Հ ր ա տ ա ր սւ զ -
թեան մէջ ինչ անուշ է խօսիլ լուսնին Հեա։ Ան– կան նաեւ 2 5 - 3 0 տուն Հայ կաթոլիկ եւ 3 - 4 ուած գրութեամբ մր, Ա * Ղ^ազարեասն կր նհրկււա րս–
զունդ , վերելք , վայրէջք "՚– նորէն երկարաձիգ տուն Հայ բո ղո քա կաննե ր : ցրնէ Համալսարանի դՈցենսՂ //* • Ա՝ կրեան է աւար–
՛Վերելք ՚, Ամէն կողմ , աքեր արար եզ բաս յբնեբբ Հո (քեբկայ շրջանին իր գոյութիւնը կբ աւլւսՀԷ մ՛ի տաւական ճաււբ Լղեաւ երաոաց էա) , որ նուէ բո ւած է
դին կուրծքը կբ սլա ա ո են , Հողէն Հաց կր շինեն ։ այն /(/րիմեան Ագգային վարժարանը , որու աա/շաաւ– Գրիգոր Նաբեկացէէ բանաստեղծութեանց :
ԱՀա Պաալպէքր ( Հե լի ո աւլւալի ս ) , Լի բանան ի Հպար կ ե ր ա ո ւթ եան թիւն էր մ ա ն կ ա պ ասբտէ զ եւ նախա– Գրադատ ը կր յայտարարէ առանց վերապւս–
տութեան կոթոզբ յ աշխարՀի Հ րաշալիքնե բէն մ է֊ կբթաբան մինչեւ 2 5 Հոկտ • 2 0 0 Հոգի ։ 8ոյս կայ Տ ու թեան .
— « Դ՛ոցենտ Մկրհանը ցոյց առլեց , որ վերա,
կր ։ Կը յիշես Հին ցեղերբ եւ անոնց Հ ո յա կա սլ Քա~ որ շատ մ օտեբս ա յս թիւր բարձրանայ 250-260/՛ :
ծ ն ո ւ ն դ ը Հ ա յ ա ս տ ա ն ո ւ մ Ե վ ր ո պ ա յ ի ց լքի քանի դար
զա քա կր թ ո ւթ ի ւն բ , որ պատմ ութեան վ/առքե րով Ո ւս ռ ւց չա կան կազմբ կբ բազ կան ա յ չորաւ ու - ւաւտջ է սկսւհլ եւ որ աոաջին անգամ վերածնուն
դի մոտիվներ դրսեւորյւղր հանդիսացել է Գրիգոր
ծանրաբեռն , զոզցես լեռնե բու զ աղտն ի սէ ՜րը կր սա.ց ի չէ եւ ե՛րեք ուս ուց չոլՀ իէ ։ Գպրոցր ունի րն– "Նարեկացին , ա յ դ ստհղծագործութիւններով նոր
դ ա ր ա գ լ ո ւ խ է բ ա ց ւ ո ւ մ ոչ լքի ա յ ն մ ե ր , ա յ լ ե ւ հա–
ւիո ւի սան Հեռաւոր ծովուն , Ա ի ե ր կր ա կան ին՝ ծո* ղաբձակ իւաղավայր , տեսչարան , եւ Հինգ զասաււ–
վերու թազուՀ իին : կր ղ իտենք ընութիւնը մեր րան ։ Մանկաւզարտէզի աշակերտութիւնբ եկեղեց
շուրջը , ոբ յարատեւ շարժման ու ստեղծագործու ւ ո յ մէջն է ։ Այաւ աէարժաբանն ալ ունի զանազան
թեան մէջ է ; կարիքներ եւ շքա լոր աշակերտներ ։ Վ^ստաՀ ենք
Առաւօտ կանուխ եթէ Հալէպր գ իտէ ք , ագի աո ի թէ մեր ժրաջան սաոա^աորղր , քԼարեՀ Վարդասլետ , պատերազմի ատեն նշաններ տալու։ ՊասրաՎի
տեսնէք որ պարտ էգն ե բուն մ էջ թո չնիկնեբր , իսկ ե ր բեմն կլ ա յցե լէ նաեւ Հոս ել կ^րլյա յ օղ ա ա կաս լա ։ քիւրտ աշիրէթապեաին քուի կր դտնուի մեհ կա
տնակներուն մէջ երա խաներ բ կբ ճռուո դեն ,8ալի– թազա կան ո ւթի ւնբ ել Հող ա բա բձ ութ իւն ր ձեռք րաս մը, որ կ՝առնէ 36 ք ^ Ի ք ^ ՚ զ % Րռ1Լ • Ա ք՛ Ր մօտերն
աոենապէս լրթացող կեանքի անիւ ներու ճաւնչումն է ձ ե /# քի տուած լծուեր են աշխատանքի ։՛էյա աո ոլ– է նաեւ Հնութեանց տակէն անցնող բաւական մեծ՛
այդ մեր ականներուն Հաճելէ X բ ա խւս լի է որ մուլով ուրգր Հ ամ ե բաշիւ է ինքն իր աղբիւր մը։ կ՚ըսուի թէ բումիչ յատկութիւն ունի։
Հեււուն 1լ ե րե ււսն Հայ Հիա ւլսւկնեբբ : Կբ խո ր– ՛՛էջ եւ. կուսագրի ոիր/ւվ : Պէտք չէ մոռնա/ նաեւ ընդարձակ լիճ մր , ո–
Հ իմ թէ աշիսարՀ ի ամ ենաթշու սա ալ Հ այ Հ իւղ ակն Հա յ Օղն • ա չլւ ունի եռանդուն ւստենսապե– րու մօտակայ ղատւոր տարադրութեան ուա են բեր
իսկ օրՀնռւթիւն մրն է ։ Հրաման ակ մը Հայերը տաււՀի մբ ել գործունեայ վարչութիւն մր։ Գոյու ուած են Աեբաստացի ել ուրիշ վայրերէ Հազարա
Ա պան դան ո ց տանելու կեզ րոններէ ն մէկն էր Հսա– թիւն ունին նաեւ Հ ՛Մ *Ը՚Մ* սկաուտական կազմ- ւոր Հայեր եւ ^արդուած : Ասկից 7-8 տարի աոա^
լէսլբ տ 8 ի շատ ակի Հ ե ծեծ ան քներ աչքերս քժրջե՜ Հ.Բ.Ը՚Մ * եւ Հ*Ե*Ը՚Մ.՛– Բոլորբ կ՚ապրին եղբ այ Հայերր Հաւաքած , ղերեզմանատուն բերած , թա
ո ին : Ա՛ օտ թէ Հեռու ապրողնելւր մեր Հոգիի մա րաբար ։ Հոգեւոր Հովիւն է Աաոեւէան աւադ քա/ւՀաս– ղած եւ նաՀատակներու շիրիմ մ ր կանգնած են :
սերն են։ կը տեսնենք Աուրիոյ ժողովուրդը փա նա յ հազարեան որ ս ի բո ւած է ժոզուէուրգէ ն ։ /յ աս Հայերու Հարեւաններ են Արարներ , ՚Բիւր–
րած շինարար կեանքի : Զ՛* Հ ա բե բ ո ւթի ւնն ե բ բ ար ք՛ ալդ լու սի շրջանբ շատ Հարուստ է պատմ ասկան տեր , նաեւ թ՛ուրքեր : Հայերու մեծ մասը լաւ կր
ժէք, իմաստ ունին միայն զաւակներու Հ այ/սար Հնո ւթ իւննե րով : ՜խօսի քրտերէն , որով առեւտուրի Համար դժուա
այն ժողովուրդներուն , որոնք իրենց՝ տունը ու շինութեան կեգրոն կաբելի է Համար ել Ասլան– րութիւն շենք քաշեր : -
նին, իրենց Հայբենիքր, որքան ալ աղքատիկ րլլա յ Տաղյւ , Արար-Փունարի Հարաւ-արեւելքր , ոտքով Ասկից Ուրֆա ինքնաշարժով երկու ժամ է,
ան։ Հթոգեկառքբ ճամբայ կՏելլէ կրկին։ երկու, ժ֊ամ Հեոոլնւ իսկ թրքական սաՀմանագլուխը քանի մը քայէ
« ՚Լարիպի սիրտն է խոց, ճիկէրն է վէրէմՀ Թէլ-Ահլքար , Հոս կատարուած– են պեղում միայն։ ՝Բիլրտ սլէյերուն եւ արաբ պաշտօնեայ
կերած Հացն է քեղի ու ջուրն է Հարամ» : Կռունկի ներ , 6-7 մամ ձիով, ճիշտ Եփրատի եզերքը։ Բազ ներուն վերաբերումը լալ է Հայերուն Հանդէպ։
երգին ա յս երկտողը իս^Ի էա ս անծանօթ ափե՜ր ու. մաթիւ են Հ ռուք է սւ կան ոազմական ԲԼՈ լՐո^՛ Ր Ա » Գ Գ– ԳՈՒՏՈՒԼԵԱՆ
Fonds A.R.A.M