Page 55 - ARM_19-1945_03
P. 55
Լ8 ր ա ա » օ ս օ ո օ ւ ա յ ս ա տ ա ա տտ տ ա օ բ տ \\ Վ Ե Ր Ջ Ի Ն ԺԱՄ
քօոճ6 6Ո 1926 ՍԱՀՍ ԱՆԱԳՐՈԻ/*ԵԱՆ ԻՆԳԻՐԸ
Ո.Շ.Ց. 378.286
Լ/ԱՏՕԼճԱք–Բո>րՈ–Ա»« : ՏՕ». աՏՏ/ԺՀեն^ Աևեէ կացաթիւԱ
17 , &Ա6 Օ&ասոս - ԲձէԱՏ (136)
161. : ն08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բ&ո» 1678-63
ԲԱԺ՚եԵԳԻ՜Ն–– Տար. ~50, Ցաւքս. 400, Յամ՛ս. 200 ֆրանք։
0Ր1Ա<*՝ԵՐԲ>՝ ա&ձւ 31 մսԱԱէ 1945 Երեքշաբթի 31 Ցուլիս քԱ ո րՀ բգա կցական Ժոգովը ուրբաթ օրէն ի վեր
խնդիրը, որ բաբդ
կբ քննէ ԱաՀմ անադրութեան
# Զ – Տ Ա Ր Ի , - 16" ձաւ8« Տ°4466–՚Նոր շրջան թիւ 95 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆր •֊, անգամ անք մբ ստացած է։ Հանգամանք ըս–
Վիճաբանութիւնները բուռն
աաւյան մ ասնաւոբապէս շաբաթ օր՛. \*նչպէս նա -
խորդ օր բ , ա յ ս անգամ ալ զօր * աբ կօլ Հ ա ր կա–
ՆԱՄԱԿՆԵՐ ԼՈՆՏՈՆԷՆ փնտռէ» : Եւ յանկարծ կը թղթատէ «թայմղֆէ Հա կադրուեցաւ քանի մը անգամ խօսք առնել եւ բա
լա քածոն ւ կէսապաշտօս օ բ կան էն . ւի ե ար ո ւ ար \6ի ցատրել կառավարութեան մտաՀոգութիւննեբը ։
ՏԱՐՕՐԻՆԱԿ ՅՕԳՈԻԱԾ ՄԸ թի լ ի ն մէջ աչք է ն կբ ղաբ նէ « Ծ ա ռա^ ի Լոհ աո նի Հակառակ իր պերճախօսութեան , Ժ ո զովը թէ
ՄԱՍԻՆ
թղյէ&ակբցրն Ա՛էկ նամակը, գրուած՝ կաթողիկոսին ցերեկբ եւ թէ գիչերը նիստ գումարելով, մեբժեց
ՀԱՅԿ, ԻՆԳԻՐՆԵՐՈԻ մ օտալուտ ընտրութ՜եան Լու֊րբ ո ղ^ո լնելո ւ նպա - կա ռ ա վա ր ո ւթե ան ծրագի րները ։ Ղ/ոյն օրը երեք
տա կով : անգամ քուէարկութիւն կատարուեցաւ , զանազան
ԱՎհԱա)Ա Հայոց կաթողիկոսին <<; թ՝ա յ մ ղի Հայազգի նամ ակագիրբ կը բանաձեւ/* լաւ վրա յ , եւ երեք անգամ ին ալ Հ աս -
ըԱտոսթևաԱ առթիւ
յա յտնէ իբ ժողովուրդէն անսաեսսւձ գաւՈլԱակու– տատ ո ւե ցաւ որ հ/ ո րՀ բգա կցական ժ ո զո վին մ ե հ ա -
(Շար. կիրակի օրուան թ ի ւ է ն )
թլււԱռ եւ֊ ւլը շայաւԱագէ; — Աւելոյւդ Է ըսել որ այդ մասնոլթիւնր Հակառակ է կառավարութեան ծ բա–
լուրը աւելը ծւս պըար ամրապսդւ; եւլրայրակաէւ գիրներուն ։ Ընկեբվարականնեբը միջէն բանաձեւ
այԼԼ պապերը որ դոյոլթիւէւ ուսիււ Մ՚||աՅ֊թեանւ ժո– մը առաջարկած է թե , Հան բ ա քուէ կատարել եր
դովոլրդսյյրուԱ եւ հայ Ժողււվւււրդիւ1 սիջեւ» : կու ժողովնեբու ԼԵրեսփ* ել էթեբակոյտ ) կամ մէկ
Անդլերէն շաբաթաթերթը որուն սիւնակներէն Ջեր թ գ թ ա կցին բառեր բ սա ո բագծելէ ետ ք , գերիշխան մողովի մ ասին , ճշդելով կառավարու
քաղեցի գահերէցին խօսքերը, նոյն էքին վրայ կը իմաստակ պարո՛նը կը զարմանայ իմէ ինչու Հայս թեան պատասխանատուութիւնը։ Այո բանաձեւը
Հրատարակէ նաեւ նորընտիր կաթողիկոսին յ ա յ - տողերուն ^ե/լրնակը ՜նոյնքան վստաՀօրէն չէ աւել մ երժուեցաւ \ Ա 1 ի դէմ \ 0(5 ձայնով ։ Ե*֊ յ տաբօրէ–
աաբաբոլչժիւնները խորՏրղայրն թղլժակցր մը։ ցուցած իր գրութեան մ էչէ ոբ այս լուրը Հբնտբու– նյԱէկ րան , ա յ ս առթիւ միացեալ ճակատ կազմ ած
- Գէորգ Զ– Է՛՛՛Լ՛">/"Հ«"յին իշխանութեան դրուա– թ իւն ) կրնար բ ա բ գ ո ւթ ի ւ ն ն եր ստեղծել ռուսեւ - էին ծայրագոյն աջը* արմատականները եւ Համայ–
տ-ականը ընելէ ետք, կը յայտսէ Հետեւեալ միտ - թուրք յարաբերոլլժեանց մէջ» : նավարնեբբ ։
քերը . Լոեցէք սակա յն շար ո ւնա կո ւթ ի ւ ն ը * ^ ուէ ա րկութենէն վեըջը , նիստը յետաձգուե
- « էջմիածնի Ազգային ժողովին կողմէ « Այս ցնծագին նամակըՀ^այմղ»ի մէջ լոյս ցաւ ժամը Հ\.30ին, շաըունակուելու Համար գէչե"
պատրաստուած .եկեղեցական, նոր սահսանադբու .
թեան նպատակն է իրարու քով բերել Հայ • Եկե տեսնելէն քանի մը օր ետքը , ա– Մ էութիւնը կր բը ։ Մէնչ իրիկուան նիստը յ ո յ ս կը սռբչնչէր թէ
ղեցիին անդամները որոնք ցրուած են աշխարհի
չորս ծագերուն վրայ : օաա մը Հայեր կ՚ապրիս օ– ջԳյջէբ ռուսէ ՚.թ ուրք բարեկամ ութեան դա շնագի - մողովյէ շինարար աշխատանքի մը պիտի յանգէ ,
տար ՜ երկիրներու մէջ : Անողոք պատմութխ Է1ը
ստիպեց որ եաբիւբ հազարներ լքեն իրենց հայրե ԲԲ՛– Աոսկոլա , յուշագրով մբ թուրք կառավարու ԳէւԺԲԸ. ՒձԳ ա կառա կը պատաՀեցաւ՝. Հյաբք մը
նիքը : Այս ադասայ գաղթականները չեն ուզեր
ձուլուիլ ուրիշ ազգեբՈւ ոետ եւ Հայաստանեայց թեան կը յայտնէր թէ ինչ պայմաններով կրնար քուէարկութէւննեբէ , ճառերէ , բուռն տեսա -
Եկեզոցլյըն սլւազ զազսակերպոլթիւսն ՛է որ կըր–
նայ , եւ պարտաւոր է՜, միացնել աբտասահմւեւփ յօժարիլ դաշնադրին վերանորոգման։ Այո պայ - բաննեբէ վերջ, կաււավարոլլՅ-եան վրադիրը,
հայոլթիւսը : Ատի գա ընելու համար Եկեղեցին
պէտք է Ըլլայ մ իա զամ ու միացեալ» : մ անները ներկայէս մեՀչ֊ իրարանցում եւ մաաՀո - մերժուեցաւ 2^ի դէմ 210 ձայսով։ Յեաոյ , կառա
գութրւն յառաջ բերած են 1<Ւուբքիոյ մէջ» ։ վարութեան րաց արձակ պաաա ա|ս անաաոլոլր֊ |ււնր
«Թէյպլէի»ի աշխատակիցը բո ե լ կուզէ թէ՝ էյաոմանադիբ ժողովին առջեւ քուէարկուեցաւ Օի
րնտբե լու
Ա• կաթողիկոս անՀ ր ամ ե շտ ո ւիմ ի ւ ն դէմ 268 ձայնով : Վերջապէս, 4Տաէէմ 185 ձայնով
չկար ներկայ պա յ մ ան սեր ուն մէջ ,որովՀ ետեւՀայ • քուէարկուեցաւ միակ եւ գերիշխան Սահմանադիր
եկեղեցիին վե բ ածն ո ւթ ի ւ ն ր ձեռնտու չէ՝ Ան գա - ժուլով 7 մասնակցոլթ-եամր գաղթավայրերու : ժ ո
բայի բաբե թնամ կառավարութեան շաՀեբուն տե ղովականներէն մէկբ առաջարկեց ոբ արտ ա սաՀ -
՚
Պատասխանելով թղթակցին Հարցումին ՜թէ սակէտէն , /» • «/Ժ՝այմղֆի Հա յ նամակագիրը՝ ման բնակող ֆրանսացիներն ալ ներկայացուցիչ -
Հայ . Եկեղեցին ինչ դեր սչիտի կատարէ տեւական կամ բնգՀանրտապէս արտասաՀմանէ Հայութիւնբ ներ ունենան Ա աՀմ անագի բ Տ* ո զովէն մէջ ։ Այո ա–
եւ է վնաս
խաղաղութեան սլաՀ սլանումին՝ Հ ամա ր , կաթոդի - կ՚աշխատի . Ա իութեան Հաշւոյն ռւ^ջար կը մեբժուեցաւ ։
կոսը ըսած՝ է <Լ՝Ի ր իստոնեայ . եկեղեցիներուն Թո ւբքերուն: Ուրեմն վէճ ա բան ո ւթ ի ւնն ե բ բ վերջացած են
շատերը ռուս ուղղափառ , Ան կլիքան , եւ մա - 10ոստովանինք որ տրամաբանելու այս գերա Ա աՀմ անադրութեան Հարցի մասին։ քԱորՀ՚րդակ -
ն ալանդ Հայ ուղղակի մասնակցութիւն ունենան դրական ւՀեւը անմատչելի է Հասարակ մաՀկանա - ցական Ժոգովբ կր պաՀանջէ միայն մէկ եւ գերիշ–
իրենց* ժողովուրդներուն պայքարին մէշՀ՛ բայց ցունեբուն։ ^Թայմզ» , ոբ անտարակոյս աւելի
աւելին ընել կաբելի էր : էթաա յալալի է որ ՚Հայ տեղեակ է օրուան անցուդարձին, այդքան բՆա - կքէ ՀՅԱՆԷ որ ա յ գ պեաա֊թ-իւնը, վայելէ քրիսսանեայ–
իսկ Հրատարա ԱմալՈլ իրաւռլԱքը» *
քրիստոնեայ եկեղեցի մը որ Հեռու մնաց նու^թ֊աւ– խնդիր չեղաւ եւ առածին առիթով
կ-ան.կռիւէն՛ աւելին < այդ Եկեղեցին օգնութեան կեց իրեն ուղարկուած՜ նամակը։
ձեռք կարկառեց ՏիրոշՀ նացի թ՜շնամիներուն» : հ/ * Ս իութեան մօտաւոր անցեալի Հակակրօ ՚
ԳաՀերէցին ու կաթողիկոսին այս յայտարան Յօդուած՜ագիրը յետոյ կ՝արձանագր է կաթ ո - նական քաղաքականութիւնք խստիւ քննադատելէ
րութ ինննե ր ը մ եհ՝ յուղում յառա^ բերած՝ են կա– ղիկոսին ընտրութեան լուրը : ՚իէոբգ Զ * կաթողի - ետք , յօդո ւ ա ծ ա գ ի բ բ 1Լ ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա յ նորընտիր
թոլիկ շրշ^անակներուն մէէ^, որոնց Հ ա կաիւո րՀ բղա կոս րնտբուեբ է Յունիս ՚ՀՀին : 1)Ոյն Օրը թ ո ւ ր ք կաթողիկոսին յա յտա րա րութեանց ։ ք*ն չպէ ս կ^երե–
յ ի ն քաղաքականութիւնը Հայկական շաՀեբուն մամուլը հաղորդեր Է հայ կազմակերպութեան մը 1-ի, այս վերջինին ակնարկը լատին եկեղեցիէն
կողմէ Սան Այրանչիսկոյի խորհրդաժողովին ներ
վնասելու աստիճանին՜՜կր Հասնի ՀեաղՀեաէ Հ մ ասին , շատ անախորժ տպաւորութիւն գործած է
Հ-Թէյալէթ» անուն շաբաթաթերթ մը իր. Յու կայացուած յոլշագբին տեղեկութիւնը։ Գրեթէ իր վրայ։ Ան դժգոՀ է նաեւ ոբ <Հ,Կ ա թ ո զ ի կո ս ը քա
նոյն պահուն խորհրդային ԱամՈլլն ու ձայնաս -
լիս 7ի թիւին մէ^ կը Հրատարակէ ՀլՕրինակ մը փիւռր սկսեր են նկարագրել այն հալածանք՛ները ղաքական զոբծերով կը ղրաղի» , երբ կը խօսի աբ–
որոնց ենթարկուած է^յոաւսւրազիր հայոլթիւնր՝
Հայաստան՛էն» խորագրով ընգսբձակ յօդուած՜ մր մասնաւորաբար Թ ո լ ր ^ ^ յ եւ Աերձաւոր Արեւել - տասաՀմ անեան Հա յաստանի մ ասին ։
որուն մէ^ կը յ^աԽլա սէ ո լ ի ն Խ . Ա իութիւնը , « Թէ յոչլէ թ»ի յօդուած ր կբ վերջանա յ Հե -
տ ե ւե ա լ բառերով են
անգլիացի բ ա ր էՏաաէթււ ի ճ ան եկեղեցականը, Ամ ե - •
<ձէջմիածնի
նայն Հայոց Կաթա^րկոսբ ել*՛, «(քառակի թղթա քի մ է ջ » ։ էշմ՝ իածն ի "Հանդիսոլթեանց ներկայ դըտ– ժ ո ղաթին ներկայ եղած
կիցը (Ժ ՚ Ս • ) : թևերթին հալալը թ ո յ լ շի աար ոբ նուեբ է ՚իէնիմբպրիի դաՀերէցր որ արդէն սկսեր պա տղա մ աւո բնե բ՝՝ Ա իացեալ \,աՀ անգն ե ր էն ,
ամ բողջութեամ բ թարգմանեմ ղայն : ԱՀաւասիկ է Հձայն բա բձ բաացնե լ ի նպա ստ Հա յ կա կանտատ ին , Անգլիա յ է ն , Ֆրանսա յ է ն , Պուլկար իա յ է ն , 0 ու -
անոր գլխաւոր մասերը՛. թէեւ մինչեւ Հիմա ան որ եւ է կերպով շաՀա - նասաանէն , (հում ան իա յ է ն , Եգիոչտոսէն , ի բագէն ,
ազա իրանէն,
Հասաձայն յօդուահագբին , իիոսկոլայի կա - գ ր գ ռ ո ւ ա ծ չէր Հայ ժողովուրդին կրօնական Ա ուրիայէն , Պադեստինէն , Կիլիկիայէն
ռավաբութիւնը վերջերս սակաբկութիւն կբ կնքէ տութիւն տալու Հարցով» : (Թասի գ ո ր ծ ա կա լութ իւնբ կուտա յ այս անունը՝
զանազան կրօնական Հաստատութեանց Հետ–, Հա– «Թէյպլէթ» մէքբերումներ կ՚ընէ ֊ գաՀերէցին Թուրքիա յ է ն անկախաբար^ եւ Հնդկաստանէն։
իր շ\իղե -
զատ ձգելով ղանոնք որ Հետելին իբենց կրօնքին , յայաաբարութիւններէն : Ամէնէն աւելի «Թրքահայ պատուիրակութիւնը պատրիարքին
այն բա
բայց անոնցմէ կը սպասէ քաղաքական ծ՛առայու բուն դպած՜ են Անկլիքան եկեղեցականին հետ միասին ամէնէն ուշը հասած է» , ոստ ռուսա
թիւն»։ Ո՛– Համոզելու Համար իբ ընթերցողները, ռերը որոնցմով այս վերջինը իր Համակրանքը կբ կան Հ ե ռ ա գր ա կան գործակալութեան :
յօդուած՜ին Հեղինակը կը յիչէ Ռութէնիոյ օրինա յա յտնէ մեր արդար դատի մասին <ձլիովին ու « Բայց Հ ասեր է, այնպէս չէԲ , եւ ո* վ գէաէ
կը : Վերչերս Խ . Միութեան կցո ւած ա յգ շրջան ին անկեղծ՛օրէն Համաձայն եմ որ քծ՝ուրքիոյ կողմէ Թուրքեր բ էնչ անձկութեամբ դէտած են այդ երե–
ուղղափառ եկեղեցին , կը ԳՐԷ » Աեբպ եկեղեցիին յափշտակուած՛ Հողերը կաբելի եղած՜ին չափ շու ւոյթբ; Այս պարագան պէտ է դէւրառնէ քիուսէո յ
Հակա կշիռէն աղատելու Համար խնդրած էր Ա՛ ո ս֊ տով Հայերուն վերադարձս լին» , ելն՛։ թափանցումբ, ո՛չ մէայն Թուրքէայէն ներս, այ յ
կոլայի պատրիարքութեան Հովանաւորութիւնը \ Կաթոլիկ այլ արդարակորո՛՛վ Անգլիացին վե– մինչեւ Պարսէց Ե՚ոցը» :
Այս գիմ ում էն գոՀացում տրուած էարգէն : Ո՛– Հի Հանձնօբէն կը խոստովանի ոբ թրքական Հալա - Բացայայտ էրողութէւն է ոբ լատին եկեղե
մա քիութէնիոյ կաթոլիկներուն վրայ է որ ճնշում հ՜անքներ ուն մասին գ ա Հ ե րէ ցին ըբահ ակնարկնե ցին Հաշիւ ունի Համայնավարութեան ՀետւԱ՚ենք,
ի գործ կը գբուի, որպէսղի Հեռանան Հռոմի Եկե րուն մէչ որոշ ճ շմար աո ւթիւններ կան։ ՀԱ^՚էն մեր սեվւական Հոդերով ծանրաբեռնուած , ո՛չ ի–
ղեցիէն Հ մարդ գրտէ։ որ Թուրքերը գարշելի վերաբերում րաւունք ուն ինք միջամտելու, ո՛չ ալ տրամադրու՛
Ատենէ մը է. վե՜ր, կը շարունակէ յօգուածա– ոլնտցաս Հայերուն հանդՀպ՛ լ^լզ—1&ի պատե - թիւն ։ Բայց ուրկէ՛՜ ուր իր անխառն Համակբանքբ
գիրՐ » Ոէ՜ՍհԼ գէս1Ք^Ր ա^էնէ 1լ ունենան որոնք կր բազսի ընթացքին եւ անկէ վերջը։ Շատեր տակա Թուրքե րո ւ ն , ինչո°լ ա յ ս առեղծո ւածային բարե
Հասա աա են ա յն տեսակէտ ր թ է Մ քեսկուան՝ Ե կե - ւին կր յիշեն 16Տ»՚0ական թուականներու կոտորած– կամ ութ իւնբ ։
ցին կը գործածէ իրր քաղաքս/ կան ղէնք : Ե*~ աՀա նհբը որոնք այնքան մեծ հետաքրքրութիւն ստեղ Անղ լիացի դաՀ երէցն ու Ամ ենա յն Հայոց Հայ–
կը Համրէ Ա՛ո ւս ի ո յ պա Հանսնս՛ ր ը Ան գա ր ա յ է ն , ծեցին այս երկրին մէջ : Միեւնոյն ատեն կան նաեւ րապետը *իա շն ա կի ցն ե ր ո լ յաղթանակէն վերջ այ՛լ
Տարտանէլ, կարս, ԱրտաՀան ե ւա յ լն ; մարդիկ որ կը յիշեն թ է ամէն անգամ որ Անգլիա եւս աւելորդ կբ նկատեն շարունակել ՀՀսիրաբա --
« Ա էկ կողմէ Ա ոսկուա յ կ պատ բիար քբ զար– փորձեց միջաստել ի նպաստ Հայերուն, |>ուսիսւ նութիլն» մբ որ քիչ մր շատ տեւեց ու անՀ ամ ց ա լ :
մ անք կը յա յտնէ թէ Պ ՚՛ լս ո յ ՛Օ ունաց Պատրիարքը արգելք հանդիսացաւ : Այդ օրերուն Ռուսաստան Հա յ ժ ո զո վո ւր գին դատբ արդար է , անվիճելի եւ
պէտք եղածին Լափ մեծարանքդ առարկայ չէ , հասաձայն չէր որ անկախ քրիստոնեայ պետոլ - մէկն է միջազգային այն խնդիբնեբէն որոնց անմի
մ իւս կողմ է մ իա բնակ Հա յասաանեա յ ց Եկեղեց ի ին թիւն մը հաստատուէր Փոքր Ս.սիոյ մէջ : կը թուի ջական լուծում էն կախուած է աշխարՀի խաղա -
անռւ֊նով յառաջ կը մ ղուին Հայ ժողովուրդին եր ղութեան պաՀ պանում բ ։ $ ա ւա լ ի է ոբ քրիստոն–
կար ատենէ ի վեր մոռցուած շաՀերը ֆ։ թ է աշխարհի քրիստոնեայ հիմնարկութիւննեբը— եայ մարդկութեան մեծագոյն Ե կեգեցին կբ Հետե–
բացի կաթոլիկ եկեղեցիէն— շատ բան կոբսնցու .
Այս յառաջաբանէն վ ե բ ^ մ եր կաթողիկոսին ցած են իրենց հհզինակոլթենէն, քանի որ այսօր ւի ճամ բու մը որ վնասակար է մեր նուիրական
խոլհբգային կառավարութիւնը ոչ միայն չի վախ
ընտրութիւնը որուն զարտօնութիւն ր տրուեց ալ նար այդ տեսակ ծբագիրէ մը, այլ ընդհակառակն շաՀեբուն։
փետրուարին»։ կ՚ողջոլնէ զայն, բացայայտօբէն վստահ ըլլալով
հորէն Ա.ի մաՀէն յետոյ (1938) որ ո եւ է քրիստոնեայ պետութիւն այդ շրջանին Ջեր թղթակէցր վեբոյէշեալ շաբաթաթերթէն
մէջ կրնայ դիւրաւ կառավարուիլ Ս՚ոսկուայէն,
Աայբ Աթոռը թափուր մնաց ե՛օթը տաբի՛ Հայոց խմբագրութեան ուղարկած է պատճառաբան եա /
եկեղեցիին գործերը կը վարէր Երուսաղէմի պատ պատասխան մբ , պարզելով Հայկական տեսակէ -
րիարքութիւնը* Մոսկուան չէր Հետաքրքբուեբ ա ը ՝ Ա՝ ուս ի ո յ Հողային պաՀան^նեբուն մասին։
անգամշ> : « ԺԻՐԱ6Ր
Բայց յօդուած աղէր ո «ւ/ ածունին մ ԷԼ մաղ կլւ
Fonds A.R.A.M
քօոճ6 6Ո 1926 ՍԱՀՍ ԱՆԱԳՐՈԻ/*ԵԱՆ ԻՆԳԻՐԸ
Ո.Շ.Ց. 378.286
Լ/ԱՏՕԼճԱք–Բո>րՈ–Ա»« : ՏՕ». աՏՏ/ԺՀեն^ Աևեէ կացաթիւԱ
17 , &Ա6 Օ&ասոս - ԲձէԱՏ (136)
161. : ն08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բ&ո» 1678-63
ԲԱԺ՚եԵԳԻ՜Ն–– Տար. ~50, Ցաւքս. 400, Յամ՛ս. 200 ֆրանք։
0Ր1Ա<*՝ԵՐԲ>՝ ա&ձւ 31 մսԱԱէ 1945 Երեքշաբթի 31 Ցուլիս քԱ ո րՀ բգա կցական Ժոգովը ուրբաթ օրէն ի վեր
խնդիրը, որ բաբդ
կբ քննէ ԱաՀմ անադրութեան
# Զ – Տ Ա Ր Ի , - 16" ձաւ8« Տ°4466–՚Նոր շրջան թիւ 95 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆր •֊, անգամ անք մբ ստացած է։ Հանգամանք ըս–
Վիճաբանութիւնները բուռն
աաւյան մ ասնաւոբապէս շաբաթ օր՛. \*նչպէս նա -
խորդ օր բ , ա յ ս անգամ ալ զօր * աբ կօլ Հ ա ր կա–
ՆԱՄԱԿՆԵՐ ԼՈՆՏՈՆԷՆ փնտռէ» : Եւ յանկարծ կը թղթատէ «թայմղֆէ Հա կադրուեցաւ քանի մը անգամ խօսք առնել եւ բա
լա քածոն ւ կէսապաշտօս օ բ կան էն . ւի ե ար ո ւ ար \6ի ցատրել կառավարութեան մտաՀոգութիւննեբը ։
ՏԱՐՕՐԻՆԱԿ ՅՕԳՈԻԱԾ ՄԸ թի լ ի ն մէջ աչք է ն կբ ղաբ նէ « Ծ ա ռա^ ի Լոհ աո նի Հակառակ իր պերճախօսութեան , Ժ ո զովը թէ
ՄԱՍԻՆ
թղյէ&ակբցրն Ա՛էկ նամակը, գրուած՝ կաթողիկոսին ցերեկբ եւ թէ գիչերը նիստ գումարելով, մեբժեց
ՀԱՅԿ, ԻՆԳԻՐՆԵՐՈԻ մ օտալուտ ընտրութ՜եան Լու֊րբ ո ղ^ո լնելո ւ նպա - կա ռ ա վա ր ո ւթե ան ծրագի րները ։ Ղ/ոյն օրը երեք
տա կով : անգամ քուէարկութիւն կատարուեցաւ , զանազան
ԱՎհԱա)Ա Հայոց կաթողիկոսին <<; թ՝ա յ մ ղի Հայազգի նամ ակագիրբ կը բանաձեւ/* լաւ վրա յ , եւ երեք անգամ ին ալ Հ աս -
ըԱտոսթևաԱ առթիւ
յա յտնէ իբ ժողովուրդէն անսաեսսւձ գաւՈլԱակու– տատ ո ւե ցաւ որ հ/ ո րՀ բգա կցական ժ ո զո վին մ ե հ ա -
(Շար. կիրակի օրուան թ ի ւ է ն )
թլււԱռ եւ֊ ւլը շայաւԱագէ; — Աւելոյւդ Է ըսել որ այդ մասնոլթիւնր Հակառակ է կառավարութեան ծ բա–
լուրը աւելը ծւս պըար ամրապսդւ; եւլրայրակաէւ գիրներուն ։ Ընկեբվարականնեբը միջէն բանաձեւ
այԼԼ պապերը որ դոյոլթիւէւ ուսիււ Մ՚||աՅ֊թեանւ ժո– մը առաջարկած է թե , Հան բ ա քուէ կատարել եր
դովոլրդսյյրուԱ եւ հայ Ժողււվւււրդիւ1 սիջեւ» : կու ժողովնեբու ԼԵրեսփ* ել էթեբակոյտ ) կամ մէկ
Անդլերէն շաբաթաթերթը որուն սիւնակներէն Ջեր թ գ թ ա կցին բառեր բ սա ո բագծելէ ետ ք , գերիշխան մողովի մ ասին , ճշդելով կառավարու
քաղեցի գահերէցին խօսքերը, նոյն էքին վրայ կը իմաստակ պարո՛նը կը զարմանայ իմէ ինչու Հայս թեան պատասխանատուութիւնը։ Այո բանաձեւը
Հրատարակէ նաեւ նորընտիր կաթողիկոսին յ ա յ - տողերուն ^ե/լրնակը ՜նոյնքան վստաՀօրէն չէ աւել մ երժուեցաւ \ Ա 1 ի դէմ \ 0(5 ձայնով ։ Ե*֊ յ տաբօրէ–
աաբաբոլչժիւնները խորՏրղայրն թղլժակցր մը։ ցուցած իր գրութեան մ էչէ ոբ այս լուրը Հբնտբու– նյԱէկ րան , ա յ ս առթիւ միացեալ ճակատ կազմ ած
- Գէորգ Զ– Է՛՛՛Լ՛">/"Հ«"յին իշխանութեան դրուա– թ իւն ) կրնար բ ա բ գ ո ւթ ի ւ ն ն եր ստեղծել ռուսեւ - էին ծայրագոյն աջը* արմատականները եւ Համայ–
տ-ականը ընելէ ետք, կը յայտսէ Հետեւեալ միտ - թուրք յարաբերոլլժեանց մէջ» : նավարնեբբ ։
քերը . Լոեցէք սակա յն շար ո ւնա կո ւթ ի ւ ն ը * ^ ուէ ա րկութենէն վեըջը , նիստը յետաձգուե
- « էջմիածնի Ազգային ժողովին կողմէ « Այս ցնծագին նամակըՀ^այմղ»ի մէջ լոյս ցաւ ժամը Հ\.30ին, շաըունակուելու Համար գէչե"
պատրաստուած .եկեղեցական, նոր սահսանադբու .
թեան նպատակն է իրարու քով բերել Հայ • Եկե տեսնելէն քանի մը օր ետքը , ա– Մ էութիւնը կր բը ։ Մէնչ իրիկուան նիստը յ ո յ ս կը սռբչնչէր թէ
ղեցիին անդամները որոնք ցրուած են աշխարհի
չորս ծագերուն վրայ : օաա մը Հայեր կ՚ապրիս օ– ջԳյջէբ ռուսէ ՚.թ ուրք բարեկամ ութեան դա շնագի - մողովյէ շինարար աշխատանքի մը պիտի յանգէ ,
տար ՜ երկիրներու մէջ : Անողոք պատմութխ Է1ը
ստիպեց որ եաբիւբ հազարներ լքեն իրենց հայրե ԲԲ՛– Աոսկոլա , յուշագրով մբ թուրք կառավարու ԳէւԺԲԸ. ՒձԳ ա կառա կը պատաՀեցաւ՝. Հյաբք մը
նիքը : Այս ադասայ գաղթականները չեն ուզեր
ձուլուիլ ուրիշ ազգեբՈւ ոետ եւ Հայաստանեայց թեան կը յայտնէր թէ ինչ պայմաններով կրնար քուէարկութէւննեբէ , ճառերէ , բուռն տեսա -
Եկեզոցլյըն սլւազ զազսակերպոլթիւսն ՛է որ կըր–
նայ , եւ պարտաւոր է՜, միացնել աբտասահմւեւփ յօժարիլ դաշնադրին վերանորոգման։ Այո պայ - բաննեբէ վերջ, կաււավարոլլՅ-եան վրադիրը,
հայոլթիւսը : Ատի գա ընելու համար Եկեղեցին
պէտք է Ըլլայ մ իա զամ ու միացեալ» : մ անները ներկայէս մեՀչ֊ իրարանցում եւ մաաՀո - մերժուեցաւ 2^ի դէմ 210 ձայսով։ Յեաոյ , կառա
գութրւն յառաջ բերած են 1<Ւուբքիոյ մէջ» ։ վարութեան րաց արձակ պաաա ա|ս անաաոլոլր֊ |ււնր
«Թէյպլէի»ի աշխատակիցը բո ե լ կուզէ թէ՝ էյաոմանադիբ ժողովին առջեւ քուէարկուեցաւ Օի
րնտբե լու
Ա• կաթողիկոս անՀ ր ամ ե շտ ո ւիմ ի ւ ն դէմ 268 ձայնով : Վերջապէս, 4Տաէէմ 185 ձայնով
չկար ներկայ պա յ մ ան սեր ուն մէջ ,որովՀ ետեւՀայ • քուէարկուեցաւ միակ եւ գերիշխան Սահմանադիր
եկեղեցիին վե բ ածն ո ւթ ի ւ ն ր ձեռնտու չէ՝ Ան գա - ժուլով 7 մասնակցոլթ-եամր գաղթավայրերու : ժ ո
բայի բաբե թնամ կառավարութեան շաՀեբուն տե ղովականներէն մէկբ առաջարկեց ոբ արտ ա սաՀ -
՚
Պատասխանելով թղթակցին Հարցումին ՜թէ սակէտէն , /» • «/Ժ՝այմղֆի Հա յ նամակագիրը՝ ման բնակող ֆրանսացիներն ալ ներկայացուցիչ -
Հայ . Եկեղեցին ինչ դեր սչիտի կատարէ տեւական կամ բնգՀանրտապէս արտասաՀմանէ Հայութիւնբ ներ ունենան Ա աՀմ անագի բ Տ* ո զովէն մէջ ։ Այո ա–
եւ է վնաս
խաղաղութեան սլաՀ սլանումին՝ Հ ամա ր , կաթոդի - կ՚աշխատի . Ա իութեան Հաշւոյն ռւ^ջար կը մեբժուեցաւ ։
կոսը ըսած՝ է <Լ՝Ի ր իստոնեայ . եկեղեցիներուն Թո ւբքերուն: Ուրեմն վէճ ա բան ո ւթ ի ւնն ե բ բ վերջացած են
շատերը ռուս ուղղափառ , Ան կլիքան , եւ մա - 10ոստովանինք որ տրամաբանելու այս գերա Ա աՀմ անադրութեան Հարցի մասին։ քԱորՀ՚րդակ -
ն ալանդ Հայ ուղղակի մասնակցութիւն ունենան դրական ւՀեւը անմատչելի է Հասարակ մաՀկանա - ցական Ժոգովբ կր պաՀանջէ միայն մէկ եւ գերիշ–
իրենց* ժողովուրդներուն պայքարին մէշՀ՛ բայց ցունեբուն։ ^Թայմզ» , ոբ անտարակոյս աւելի
աւելին ընել կաբելի էր : էթաա յալալի է որ ՚Հայ տեղեակ է օրուան անցուդարձին, այդքան բՆա - կքէ ՀՅԱՆԷ որ ա յ գ պեաա֊թ-իւնը, վայելէ քրիսսանեայ–
իսկ Հրատարա ԱմալՈլ իրաւռլԱքը» *
քրիստոնեայ եկեղեցի մը որ Հեռու մնաց նու^թ֊աւ– խնդիր չեղաւ եւ առածին առիթով
կ-ան.կռիւէն՛ աւելին < այդ Եկեղեցին օգնութեան կեց իրեն ուղարկուած՜ նամակը։
ձեռք կարկառեց ՏիրոշՀ նացի թ՜շնամիներուն» : հ/ * Ս իութեան մօտաւոր անցեալի Հակակրօ ՚
ԳաՀերէցին ու կաթողիկոսին այս յայտարան Յօդուած՜ագիրը յետոյ կ՝արձանագր է կաթ ո - նական քաղաքականութիւնք խստիւ քննադատելէ
րութ ինննե ր ը մ եհ՝ յուղում յառա^ բերած՝ են կա– ղիկոսին ընտրութեան լուրը : ՚իէոբգ Զ * կաթողի - ետք , յօդո ւ ա ծ ա գ ի բ բ 1Լ ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա յ նորընտիր
թոլիկ շրշ^անակներուն մէէ^, որոնց Հ ա կաիւո րՀ բղա կոս րնտբուեբ է Յունիս ՚ՀՀին : 1)Ոյն Օրը թ ո ւ ր ք կաթողիկոսին յա յտա րա րութեանց ։ ք*ն չպէ ս կ^երե–
յ ի ն քաղաքականութիւնը Հայկական շաՀեբուն մամուլը հաղորդեր Է հայ կազմակերպութեան մը 1-ի, այս վերջինին ակնարկը լատին եկեղեցիէն
կողմէ Սան Այրանչիսկոյի խորհրդաժողովին ներ
վնասելու աստիճանին՜՜կր Հասնի ՀեաղՀեաէ Հ մ ասին , շատ անախորժ տպաւորութիւն գործած է
Հ-Թէյալէթ» անուն շաբաթաթերթ մը իր. Յու կայացուած յոլշագբին տեղեկութիւնը։ Գրեթէ իր վրայ։ Ան դժգոՀ է նաեւ ոբ <Հ,Կ ա թ ո զ ի կո ս ը քա
նոյն պահուն խորհրդային ԱամՈլլն ու ձայնաս -
լիս 7ի թիւին մէ^ կը Հրատարակէ ՀլՕրինակ մը փիւռր սկսեր են նկարագրել այն հալածանք՛ները ղաքական զոբծերով կը ղրաղի» , երբ կը խօսի աբ–
որոնց ենթարկուած է^յոաւսւրազիր հայոլթիւնր՝
Հայաստան՛էն» խորագրով ընգսբձակ յօդուած՜ մր մասնաւորաբար Թ ո լ ր ^ ^ յ եւ Աերձաւոր Արեւել - տասաՀմ անեան Հա յաստանի մ ասին ։
որուն մէ^ կը յ^աԽլա սէ ո լ ի ն Խ . Ա իութիւնը , « Թէ յոչլէ թ»ի յօդուած ր կբ վերջանա յ Հե -
տ ե ւե ա լ բառերով են
անգլիացի բ ա ր էՏաաէթււ ի ճ ան եկեղեցականը, Ամ ե - •
<ձէջմիածնի
նայն Հայոց Կաթա^րկոսբ ել*՛, «(քառակի թղթա քի մ է ջ » ։ էշմ՝ իածն ի "Հանդիսոլթեանց ներկայ դըտ– ժ ո ղաթին ներկայ եղած
կիցը (Ժ ՚ Ս • ) : թևերթին հալալը թ ո յ լ շի աար ոբ նուեբ է ՚իէնիմբպրիի դաՀերէցր որ արդէն սկսեր պա տղա մ աւո բնե բ՝՝ Ա իացեալ \,աՀ անգն ե ր էն ,
ամ բողջութեամ բ թարգմանեմ ղայն : ԱՀաւասիկ է Հձայն բա բձ բաացնե լ ի նպա ստ Հա յ կա կանտատ ին , Անգլիա յ է ն , Ֆրանսա յ է ն , Պուլկար իա յ է ն , 0 ու -
անոր գլխաւոր մասերը՛. թէեւ մինչեւ Հիմա ան որ եւ է կերպով շաՀա - նասաանէն , (հում ան իա յ է ն , Եգիոչտոսէն , ի բագէն ,
ազա իրանէն,
Հասաձայն յօդուահագբին , իիոսկոլայի կա - գ ր գ ռ ո ւ ա ծ չէր Հայ ժողովուրդին կրօնական Ա ուրիայէն , Պադեստինէն , Կիլիկիայէն
ռավաբութիւնը վերջերս սակաբկութիւն կբ կնքէ տութիւն տալու Հարցով» : (Թասի գ ո ր ծ ա կա լութ իւնբ կուտա յ այս անունը՝
զանազան կրօնական Հաստատութեանց Հետ–, Հա– «Թէյպլէթ» մէքբերումներ կ՚ընէ ֊ գաՀերէցին Թուրքիա յ է ն անկախաբար^ եւ Հնդկաստանէն։
իր շ\իղե -
զատ ձգելով ղանոնք որ Հետելին իբենց կրօնքին , յայաաբարութիւններէն : Ամէնէն աւելի «Թրքահայ պատուիրակութիւնը պատրիարքին
այն բա
բայց անոնցմէ կը սպասէ քաղաքական ծ՛առայու բուն դպած՜ են Անկլիքան եկեղեցականին հետ միասին ամէնէն ուշը հասած է» , ոստ ռուսա
թիւն»։ Ո՛– Համոզելու Համար իբ ընթերցողները, ռերը որոնցմով այս վերջինը իր Համակրանքը կբ կան Հ ե ռ ա գր ա կան գործակալութեան :
յօդուած՜ին Հեղինակը կը յիչէ Ռութէնիոյ օրինա յա յտնէ մեր արդար դատի մասին <ձլիովին ու « Բայց Հ ասեր է, այնպէս չէԲ , եւ ո* վ գէաէ
կը : Վերչերս Խ . Միութեան կցո ւած ա յգ շրջան ին անկեղծ՛օրէն Համաձայն եմ որ քծ՝ուրքիոյ կողմէ Թուրքեր բ էնչ անձկութեամբ դէտած են այդ երե–
ուղղափառ եկեղեցին , կը ԳՐԷ » Աեբպ եկեղեցիին յափշտակուած՛ Հողերը կաբելի եղած՜ին չափ շու ւոյթբ; Այս պարագան պէտ է դէւրառնէ քիուսէո յ
Հակա կշիռէն աղատելու Համար խնդրած էր Ա՛ ո ս֊ տով Հայերուն վերադարձս լին» , ելն՛։ թափանցումբ, ո՛չ մէայն Թուրքէայէն ներս, այ յ
կոլայի պատրիարքութեան Հովանաւորութիւնը \ Կաթոլիկ այլ արդարակորո՛՛վ Անգլիացին վե– մինչեւ Պարսէց Ե՚ոցը» :
Այս գիմ ում էն գոՀացում տրուած էարգէն : Ո՛– Հի Հանձնօբէն կը խոստովանի ոբ թրքական Հալա - Բացայայտ էրողութէւն է ոբ լատին եկեղե
մա քիութէնիոյ կաթոլիկներուն վրայ է որ ճնշում հ՜անքներ ուն մասին գ ա Հ ե րէ ցին ըբահ ակնարկնե ցին Հաշիւ ունի Համայնավարութեան ՀետւԱ՚ենք,
ի գործ կը գբուի, որպէսղի Հեռանան Հռոմի Եկե րուն մէչ որոշ ճ շմար աո ւթիւններ կան։ ՀԱ^՚էն մեր սեվւական Հոդերով ծանրաբեռնուած , ո՛չ ի–
ղեցիէն Հ մարդ գրտէ։ որ Թուրքերը գարշելի վերաբերում րաւունք ուն ինք միջամտելու, ո՛չ ալ տրամադրու՛
Ատենէ մը է. վե՜ր, կը շարունակէ յօգուածա– ոլնտցաս Հայերուն հանդՀպ՛ լ^լզ—1&ի պատե - թիւն ։ Բայց ուրկէ՛՜ ուր իր անխառն Համակբանքբ
գիրՐ » Ոէ՜ՍհԼ գէս1Ք^Ր ա^էնէ 1լ ունենան որոնք կր բազսի ընթացքին եւ անկէ վերջը։ Շատեր տակա Թուրքե րո ւ ն , ինչո°լ ա յ ս առեղծո ւածային բարե
Հասա աա են ա յն տեսակէտ ր թ է Մ քեսկուան՝ Ե կե - ւին կր յիշեն 16Տ»՚0ական թուականներու կոտորած– կամ ութ իւնբ ։
ցին կը գործածէ իրր քաղաքս/ կան ղէնք : Ե*~ աՀա նհբը որոնք այնքան մեծ հետաքրքրութիւն ստեղ Անղ լիացի դաՀ երէցն ու Ամ ենա յն Հայոց Հայ–
կը Համրէ Ա՛ո ւս ի ո յ պա Հանսնս՛ ր ը Ան գա ր ա յ է ն , ծեցին այս երկրին մէջ : Միեւնոյն ատեն կան նաեւ րապետը *իա շն ա կի ցն ե ր ո լ յաղթանակէն վերջ այ՛լ
Տարտանէլ, կարս, ԱրտաՀան ե ւա յ լն ; մարդիկ որ կը յիշեն թ է ամէն անգամ որ Անգլիա եւս աւելորդ կբ նկատեն շարունակել ՀՀսիրաբա --
« Ա էկ կողմէ Ա ոսկուա յ կ պատ բիար քբ զար– փորձեց միջաստել ի նպաստ Հայերուն, |>ուսիսւ նութիլն» մբ որ քիչ մր շատ տեւեց ու անՀ ամ ց ա լ :
մ անք կը յա յտնէ թէ Պ ՚՛ լս ո յ ՛Օ ունաց Պատրիարքը արգելք հանդիսացաւ : Այդ օրերուն Ռուսաստան Հա յ ժ ո զո վո ւր գին դատբ արդար է , անվիճելի եւ
պէտք եղածին Լափ մեծարանքդ առարկայ չէ , հասաձայն չէր որ անկախ քրիստոնեայ պետոլ - մէկն է միջազգային այն խնդիբնեբէն որոնց անմի
մ իւս կողմ է մ իա բնակ Հա յասաանեա յ ց Եկեղեց ի ին թիւն մը հաստատուէր Փոքր Ս.սիոյ մէջ : կը թուի ջական լուծում էն կախուած է աշխարՀի խաղա -
անռւ֊նով յառաջ կը մ ղուին Հայ ժողովուրդին եր ղութեան պաՀ պանում բ ։ $ ա ւա լ ի է ոբ քրիստոն–
կար ատենէ ի վեր մոռցուած շաՀերը ֆ։ թ է աշխարհի քրիստոնեայ հիմնարկութիւննեբը— եայ մարդկութեան մեծագոյն Ե կեգեցին կբ Հետե–
բացի կաթոլիկ եկեղեցիէն— շատ բան կոբսնցու .
Այս յառաջաբանէն վ ե բ ^ մ եր կաթողիկոսին ցած են իրենց հհզինակոլթենէն, քանի որ այսօր ւի ճամ բու մը որ վնասակար է մեր նուիրական
խոլհբգային կառավարութիւնը ոչ միայն չի վախ
ընտրութիւնը որուն զարտօնութիւն ր տրուեց ալ նար այդ տեսակ ծբագիրէ մը, այլ ընդհակառակն շաՀեբուն։
փետրուարին»։ կ՚ողջոլնէ զայն, բացայայտօբէն վստահ ըլլալով
հորէն Ա.ի մաՀէն յետոյ (1938) որ ո եւ է քրիստոնեայ պետութիւն այդ շրջանին Ջեր թղթակէցր վեբոյէշեալ շաբաթաթերթէն
մէջ կրնայ դիւրաւ կառավարուիլ Ս՚ոսկուայէն,
Աայբ Աթոռը թափուր մնաց ե՛օթը տաբի՛ Հայոց խմբագրութեան ուղարկած է պատճառաբան եա /
եկեղեցիին գործերը կը վարէր Երուսաղէմի պատ պատասխան մբ , պարզելով Հայկական տեսակէ -
րիարքութիւնը* Մոսկուան չէր Հետաքրքբուեբ ա ը ՝ Ա՝ ուս ի ո յ Հողային պաՀան^նեբուն մասին։
անգամշ> : « ԺԻՐԱ6Ր
Բայց յօդուած աղէր ո «ւ/ ածունին մ ԷԼ մաղ կլւ
Fonds A.R.A.M
