Page 71 - ARM_19-1948_04

Պատերազմի աւերները եւ յետպատերաղմեան ԳԱղՐՒԹԷ ԳԱՂՈՒԹ շատակ իր ւիաղամ ա ե ո իկ գաւկին՝ Հր անդի , որ

նոր ուժէ ր ր մ աՀա ո Ո լ. կերպ՛ով կագմ ա լուծ եցին մարզիկ մին էր ,. 1400 եգիտ . ոսկի նուիբած

ֆրանսական ճա բտար ա րո ւեստ ին Հին ձեւէբբ : ՀԱՅԵՐԷՆԸ ԱՄԵՐԻԿԱՅԻ ՄԷՋ Այ» աաբի էր , որպէսզի Հ * Ե * Միոլթիւնբ ոլնենայ իր սե­

ր ան ս ա ւյ ի րնկէրային տեսարաններու կարծի– Նիւ Եորքի Բոլրմպիա Համւսլսաբանի Հայագիտա­ փական՛ Ա ա բ զ ա բր անս ն ու ակումբը ։ յմ ան առ -

քով ույս վիճակր կրնայ շար սլն՛ա կուիլ տարիներ Հ կան ամ պիոնի յա յտագիր բ պիտի ըլլայ աւելի ճոխ, թիւ֊ , ի նպաստ Հ. Ե– Միութեան, Հ անգան ՛ա՛կ

Ֆր անսայ ի կր մ՛նայ կամ քիչ սպառել եւ կամ շատ ել աշխատանք եր ը աւելի արդիւնաւոր : թեան մը ձեռնարկուած է եւ մէկ ժամ այսն մէչ\

արտագրել : Պիտի աւան դո ւ ին ա շիաւ րՀա բա բ ի , քերակա - 1250 եդ իպտ • ոսկիի գումար մր գո յառած է :

Բայս Ֆրան սան չի կրնար քիչ սպառել , եթէ ն ութեան , գրաբարի , բաղդատական քերականու­ ՈՒԻԼԻԸՄ ՍԱՐՈՅԵԱՆ աւարաած է իր նոր

կառավարական խիստ Հսկողութիւն ԷԲԱայ ՚ Իսկ թեան , գրականութեան , Հայ մշակոյթի, քաղա - թատերգութիւնր , որուն անունն է «Զայրացած մի

միւս կողմ է , ն՛որ մեքենան շաՀագո րծելու Հա– քակրթութեան եւ եկեղեցական պատմութեան հեոանար»(1)օՈ՚է §0 &^&յք ատէ՛)– ՊրոտոլԷյի ծանօթ

մ ար , կառավարութիւներ ամ երիկեան օգն՛ութեան ղասեր Ա* սկսակ՚երուն , Բ* անցեալ շր ի աշա­ թաարոնի բեմագրիչներէն Աչֆրէտ ՖիչՐյՐ՛ Հր

կր կարօտի , այնպիսի ձելով մր որ կր վիրաւորէ կերտներուն, Գ* իրենց Հայեյ-էնն ու Հայագիտու­ պաւուասաալի րեմագրել Աարոյեանի այս ստեղ­

ֆրանսական արժանապատուութիւնը ։ Այգ մեքե­ թիւնը խորացնել ուղողնեչուն, Գ* Հայաղիտական ծագործ ո լթիլն շ : Եթէ ներկայացումը ՚աՆ\ոՂ.

նաները ներքին միմոսներով չխելոլ Համար, պի­ • իլթի մասին աւարտաճառ Լթէղ) կամ գա սա գի ր– անցնի , Սարոյեան կր ծրագրէ այս եղանակին բե­

աի սա ի պա. ի թղթադրամ տպել : Մ աբշըլի ծ բագի– քեբ յօրինել փափաքո գ1՝ե բոլն , Ե* ո ւս ո ւց ի չ–*ո լ – մադրել տալ իր ուրիշ մէկ գոր՚ծբ եւս, որուն ա–

Ր\Ր հ ։ ^ ՝ ՝ ա յ աւելցնել իր արտադրելու կարո գութ իւ– սուցչուՀիներուն , Զ – Հայաստանի .մշակոյթով •՚՜;։ւնն է « ճիմ Տէնտի» :

նր այն աստիճան որ կարենայ նեցուկ դառնալ ոք Հ ետ ա քրքրուողէ ե բուն կամ Հա յաս տան ե բ թ ա լո լ

ա ր տ ագր ո ղ ժողովուրդինւ X •ԲԵՍԱՊԻ մէչ (Սու,րիա) Պ– Բտրսեղ Կանաչ–

Կարգ մր մասնագէտներ յուսալից էլ երեւան, պատբաստոլողներուն , է * ուսողներուն կր տըբ - եսն իր գիւղագնացութեան միջոցին կազմած է եւ

նկատի առնելով ուրիշ պարագայ մը ։Հարիւր տա– ուին ն՛աեւ Հայ եւ ֆրանսական լեզուի ու ւլրակա­ մ արզած 2,4/ Հ ողինոց երկսեռ երգչախում բ մր , որ

րիէ ի ՚իեր աոաջին՛ անգամ ըլլալով ծնունդներբ ն՛ո լթ ե ան առանձին դասեր ։ իր առաջին Համ հբգբ տուած է Հայ կաթողիկէ

կ՚աւելնան Տ)բա՚նսայի մէ^։ \,ա խապատե րազմեանւ ԼԻԲԱՆԱՆԻ մարզական շրջան ակնւեբը խանգա– վարմարանի սրաՀին մէջ :

15 առ Հազարին, դէմ լէտպատերաղմի մակարդա­ վ ա ււ ութ ե ամբ ո զ^ո ւն ա ծ են յա յ տն ո ւթ ի ւձն ը՝ Յով–

կը րարձրացա\ծ է 21 առ Հազարի : Հ անն էս Նալչայեանի , 16 տարեկան պատանի , ոբ

Այո յաւելում ր մասամբ կր վեբագրուի Հ^տ առաջին Հանդիսացած է Պ էյ բո ւթ - Աոֆար Հեծ՜ա– ԹՈՒՐՔԻԱ
աճման , մասամբ
պատէ րաղմ եան ամուսնութեանց լմ1 Էրո լ ն իւի մրցման մէջ, Հոկտեմբեր Յին>։ կտրուած է
բա ր են ո բ՛ո գո
։ 30 քիլմ • ճա՛մբայ մբ \որ երկար ոլ յուսաՀատե–

ալ ֆրանսական բէւկե բա՛յին ցու֊ցիէ զառիվերներ կբ ներկայացնէր , Հասնելու ԻՆՁՊԷԱ ՊԻՏԻ ՀԱՇՈՒԵՆ ՃԱՄԲՈՒ ՏՈՒՐՔԸ

ել բնտան եկան նպաստներու Հ ամ ար 1.250 մե թբ բարձրութիւն ունեցող Ա ոֆա^

Եթէ գիւղացին, եւ բանուոր բ, որոնք զաւակ ր ին ։ Նալչա յեան նախապէս ա ռա՚ջն ո ւթ ի ւն՛ չ ա Հ ած

արտագրող տարրերն, են, աւելցնեն իրենց թ ի ՚ ֊ բ * էբ Հ . Մ * Ը • Մ ՛ի կրտսերներու Համար կազմա - Թուրք թերթերը Հետեւեալ տեղեկութիւնէ­
մասին*
եւ ճերմակ օձիքաւո րր մնայ իբ սակաւաթիւ թի– կերպոլած մ րց՛ումին մ էջ , Պէ յբ ութէն Անթիլիաս Հ բր կր Հաղս ն՛ ճամ բու տուրքի

լին։ մէջ , ֆրան ս ա կան Հ աւա ս ար ա կշռո ւթ ի ւնր կր 3 ովՀ աննէս Պէ յՐոլ՜իյ՜ ~ Ա ոֆաբ տ ա՛ր ած ո ւթ ի ւնր թամբու տուրքի ենւթակայ են 18 տարին լրա­
պիտի
գանուի 30 աարիէն : ՄԱՍՆԱԳԷՏ կտրելով մէկ մամ 28 վայ՛րկեանէն՛, ստացաւ Լի - ցուցա՛ծ բոլոր այրերն ու կիները, որոնք

բանանի նախառաՀ ին– տրամ ադբած բամ ակր եւ վճարեն 1՚2 ոսկի Հ

զանազան նո՛ւէ ր՚1 եր : Նո յնպէս ն՛ո լէ բներ ստացաւ

ԸՆԿԵՐԱԿԱՆ ՅԱՐԳԱՆՔԻ ԱՅՑ ՄԸ երկբռբգ Հանգիսացաող Յակոբ Տէմիբճեան ։ ^ամ բոլ տուրքէ զերծ՝ են անոնք ոբ 60 տա­

րեկանը լրացուցաւծ են, այն՛ կին՛երը որ չեն. աշ­

ՀԱԼԷՊԻ Զաւաբեան վարմարանի ուսուցիչներէն խատիր եւ շաՀտտոկրք չեն վճարեր, այն գործա­

Հ * 3* Գ\ Աղբիւր-Աերոբ եւ Մ • Եօթնեղբայր– Մ ուշեղ Գռլտուլեան Լիբանանի Հան րապետոլ - ւոր կինեբր որ օրականով կ՚աշխատին, այն ան–

եան. խումբեր ր յա բղան քի ա յ ց ե լո ւթ ի ւն մ\ր կազ­ թեան նա՚խագաՀին ներկայան՛ալով, յանուն՛ տես­ կարներբ որ չեն կրնար աշխատիլ ճամ բու շինու -

մակերպած \ ի ն այս կիրակի ( 1 7 Հ"^ա ՚ ) Ու1211տ/՛ չութեան անոր յան ձնեց Լիբանան ի մ եծադիր քար­ թեանց մէջ, անոնք որ Հինգ զաւակ ունին կամ

գեբեղմ ան ատ ո ւն բ , մե ր ողբացեալ բն կե բն ե ր ո ւ տէսը , յոլլաձն քներով բանոլած X Այս Գ"Բ^՝Բ ՈՍ Հինգէն ա՛ւելի , զթնոլորներբ , ուսանողն երն ոլ

Արշակ Ջամալեանի , Լեւոն Բ՝ագէոսեանի (Պապա– արդիւնքն է Հինգ ամսուան տքնաջան ա՛շխատանք Համ ա լսարանական ներ բ ել այն օտա բաՀպատակ -

շա) եւ Օ Հ ան—կ՚արոյի շփրիմնէ բուն % քի , իր տեսա կին՝ մէջ բացառիկ արմէք կբ ներկա– ներբ որոնք վեց ամիսէն աւելի չեն կրնար րե-ակիյ

Ժամ բ \0ին ընկերներ Հաւաքս լած Էին Փարի– յա–ցնէ եւ ա յգ ի"կ պատճա՛ռով , մե՛՛ծապէս զնա– Թուրքիա :

զէն եւ Հեռաւոր արուարձաններէ։ Երկու Հանրա­ Հատուած է նախաղաՀին կողմէ , որ ջերմ շնւորՀա– թամբու տուրքբ պիտի վճարուի երկու Հաւա­

կառք լե ցուն կր մ Է կ 1 ինք գերեղմանատուֆր , բեո– կա լո,ւթ իւննե ր յայտնած է Զաւարեան վարմա՛բա­ սար մասնավճարներով , ան ոնք որ չեն վճարեր

նաւորուա՚ծ թարմ ծաղիկներով։ Նախ այցելեցինք նի տեսչութեան եւ քա բտէս ի Հ եղին ակին՛ * Մ *Ղ՚ու– ֆիղիքական աշխատ ո ւթեա՛մբ պիտի Հատուցանեն

Արշակ Ջամալեանի չիրիմբ , ծաղիկներ ոձաէլով տ ո ւլեան ե ր եք տարի առաջ ալ յուլունքո վ բան– ղա քն :

գամբար անին վրա յէ Հ . 3 * Գ • Աղբի*֊Ր–V՝ռՐռ ռ լ ուած Աուրիոյ գեղեցիկ քա բտէ ս ը ն ուի ր ա՛ծ էր

Մ կ\Բ աի չ Եոթն֊ եղ բա լրեւսն խ ո ւմ րե ր ո լ >.. կէղմ Է * ֊,»՛.ն–ա՞խաղաՀ ՚Ծի^-՚-քբի պէ / V՝" *–ա է^՜էէ էս * Ա՚-ոնք որ 20 Հազար ոսկիի դրամագլուխ ու­

ղերձ մ բ կա րդա ց ըն կեր Ա * 3ակո բեանւ , իսկ րնկ • ՄԻԼԱՆԻ ՝մէշ,ոլր 250 հոգի են գաղութին ան– նին պիտի վճարեն 250 ոսկի ճամ բու տուրք , 20

Հ * Բալուեան պարզելով Ա • Զամ ա լեան-ի կե անքր , գամ՝ ՛երբ , շուտով պիտի շինուի Հ այ կա կան եկե­ Հազարէն* մինչեւ 50 Հազար՝5&0 ոսկի ,50 Հազարէն

յ այա ար արեց թէ Հ աս տ ա ա օ թ էն պիտի չ ար ո ւն ա կ են ղեցի մր , ինչպէս Հաղորդած է Եգիպտոսի առա՛ջ– մինչեւ 250 Հազար՝ 750 ոսկի, 250 Հազարէն մթ.

գծուած ճամբան : 3ետոյ այցելեցինք ՕՀան—կա– ն ո ր դը : Առ այմմ եկեզեցակ ան ար ար ո ղո ւթիւննե– չեւ 500 Հազար՝ Հազար ոսկի, կէո միլիոնէն մին­

րո յի եւ Լելոն Թ տգէ ո ս ե ան ի դամբար աննէ բ ը , ուր րբ տեղի կՀունենան անկլիքան եկեղեցիին մէջ։ Ե— չեւ մ էկ մ իլիոն գրամ ագլուխի Համ ար՝ 2500 ոս­

նոյնպէս թարմ ծաղիկներ գրուեցան ւ Խօսք առաւ գիպտոսի առաջնորդը Մ ի լան.՛ գտնուա՛ծ ատեն այ­ կի , ի"կ մէկ միլոնէն աւելի դրաագլուխի Համար

ընկեր Ա • Տէր—քՒովմ ասեան : Ա յս առթիւ նորոգ– ցելած է նաեւ Ա . ՛Լա զար ի վ անքբ ել Հ իւր եղած 5000 ոսկի ճամբու տուրք պիտի գանձուի :

ո լեց ալ Պ ա պա շա ք ի գե րեզմանին պայմ ան՚աժամ՛ը է Հինգ օր, ԱբբաՀայր Ուլռ*–Հ ոճեանի ։ Մխիթար– Տուրքի ենթակայ են նաեւ ազատ ասպարէ­

Երեք դամ բաբանն ե\ր ր լո ւս անկա ր ո լեց ան՛ շր^ա - եան Հա լրե ր ը ա յմմ լծուած են կղզին բնգա րձակե– զի մարգիկբ , ՚ բմ՜իչկ * ատամնաբոյմ , ճարատարա–

պատուա՛ծ ընկերներով, բք կ * Կ * Յակոբեանի կող­ լու ա շխտտանքին ։ գէտ , ե րկր ա չա վւ , քիմիագէտ , մ ամն. տգէտներ

մէ։ Անգամ մր եւս խոնա՚բՀելով մեր ոիրելի րն– ԱՈԻՏԱՆ Օմասւրմանի եւ էաթումի Հայ եւայյնէ Անոնք ճամ բու տուրք պիտի տան իրենց

կերնեբու քիշատակին առջեւ, մեկնեցանք գերեզ– Եբիտասարգաց Միութիւնր բացումը կատարած է գասակաբդե րուն Հա՛մաձայն՛. Առաջին դասակարգ

մ ան ա տ ոլն է\ն ; իր նորակա՛ռոյց «Հրանգ Մաբզարան^ին։ ՝Բաղաքի 125 ոսկի, բ.՝ 100 ոսկի, Գ.՝ 75 ոսկի, Գ.՝ 50

վաճառականներ էն» Պ* ԳբիգոԲ Աալրրեա\Ն, ի յ ի ­ ոսկի եւ Ե • դասակարգ՝ 25 ոսկի :

ւՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (3) \$եբը, որ իր երիտասարդ տիրոջը քով կե­ Եկո՛ւր ուրեմն, կայսր բ քեզ է լ ո ՝ * ֊ զ է ) Բ ՝սալ

ցած էք յարգս/նօք եւ արձանի պէ» մինչեւ նոյն սենեկապէտբ ։

Թք)Ր(11) ԼԵԻՈ1.Ի վայրկեան բ կենաց նշան ամենեւին չէր տուածդ Երբ գաՀոյից սենեակին առջէւն գասան ,
սովորութեան Թորոս ի վրայ
այս վերթին– նախատանաց ձա յն. էն. յանկարծ ցնց֊ պաՀապաններբ բոտ էի գտնուի ա սլ ե ար
* արարող
ուելով՝ աչքերր գարձուց անոր, որ անշարժ իբր փնտռեցին ո ր զէսք

անզգա յ , Հանդարտ ձա յնով մ բ* իրեն իմացուց թէ՝ ի՛՝"չ էր երկրպագութեան եւ

ԳԼՈՒԽ Ա– Ւռնչ է, Բարկէ՛ն, Հարցուց։ շարժման– ձէւբ, եւ իբրեւ թէ կասկածելով լսողին՝
Լսեցխր , տէ՛ր , այս մարդուն
թի ւնը ։ ՀայՀոյու - իմացականութեան վբայ կրկնեց եւ ներս մտցոլց Հ

Արծաթէ պատուանդաններով ոսկեղէն գաՀո­

ԿՈՍՏԱ՚եԴ՚սՈի11ՈԼԻ11 1145Ի՚Ն Լսեոիւ յից զ՚րայ նստած էր Մանուէլ կոմնենոս կայսրը,
• Գիտելս թէ ո՛վ է այդ ան զգամ
ը: զոր մեր պատմիչն երբ Կիռ Աանուէլ կ՚անուանեն ,
Գիտեմ , Անգրոնւիկոսն– է ։
Ե՛– Աւզստալքռ Որդին այս ամէնը կը գիաէը եւ Ո՚Հ , թէ որ ինձ թողուէր . կ ո ստանդին Պ էր պ/՚ր ուժէն ին որդին էր՝ ոբ Լեւոնը

կբ խորՀ ր գա ծ է բ ի բ մ ի ամ իտ կեր պա բան քին ներ– գերի տարեր էբ : Յաղթանդամ եւ քլո ր ո վ ի երիտա­

քել , մինչդեռ մեծ շարմմ ունք մը , բո լո ր պա լա– սարդ մըն էբ , պսակն ի գլուխ, ղաւաղանն ի ձե­

տականն՚ե բը կր գղըգէբ ւ իմ ավն ե լով թէ՝ կայսե­ Գիտե՛մ ինչ պիտի զրուցես , գիտեմ թէ ռին՝ շրջապատուա՛ծ ի՚^՚է որ բնութիւն բ եւ մարդ­

րական՛ ներքին՛ սենեակներր բացուեցան : ԻՀնւչ 1լբսէիր) րայ& Ք^ԳՒ Ր""յ^ *ռս ք^՜է՝ ^ ս ^**՜ կային արՀեստնէրր սքանչելիք կրցեր են ստեղ­

Նո յն վ ա՛յ ր կե ան ին , զինոլո րական Հագուստ - ինձ Հետ գտն՚ո լո զն ե ր բ՝ ոչ կիրք* ոչ բարկութիւն , ծել , քորս կողմ էն շրջա պա տ-ո ւած մ եծամ ե ծներ է
եւ տի կինն եր է ։
նեբոլ պա բղութեամբ մ արդ մը , կո րո վի ել քա– ոչ զօրութիւն, ոչ ցոյց, ոչ խելք եւ ոչ զգայու­

ջակառոէյց կազմ ուած քով , դիտող աչք մ ը յ ան­ թիւնն պիտի ո լ՛ ե նան , ուրեմն գուն ալ պէտք է - Վ^ե՛ր կաց , որդիդ Լեւոնի , բսալ կայսրը ,

կա րհ նետեց գէպի մեր պա տ ան ին եւ ի ր են ուղ­ իմ օր ինւակիս Հ ե տեւիս՝ մինչէ լ որ մամ ան ակր ա րել եւ աղա աո ւ.թ ի ւն կը շ& ո բՀ եմ քեղ * տուն՝ եւ

ղելս վ քալուածքր , Հեգնող ամբաբտաւանո՛ւթեամբ գայ : Համբերել եւ լ"–ել, ա յս է մեր օբէնւքբ * ռոճիկ եւ ա՛մ էն պէտքերդ գանձէն պիտ ի Հ ոգաց–

մբ վե րէն՝ վար զննելով՝ Եւ այս խօսքէ ր բ այնպիսի ցուրտ ար ե ամբ է լ ուին * ջանա՛ ար մ ան ի լի " ի լ բարութեանցս եւ ե–

կ՛երդնո1 լմ , բսալ , որ ապստամբ Լեւոնին անՀ ողո ւթեամբ ու կամ աց ձա յնով զրո լցուեց ան , բ ա խ տ ա գի տ ո ւթ ի ւնն լխ^ի քու առաքինութիւնդ ։

տղան ես դուն՝ • առանց պա տ ա ս խ ան ին ալ սպասե– նաեւ Բաբկէն այն վայրկեանին այնպիսի անՀոգ Եւ դառնա լո վ ^ղռ րա կանաց բաղմ աթիւ

., շարար– ո ւ1<ա, կեց • Հայրդ նախ երբեմն ^իլ/՚կիա ձել մո խում րին , ուր Բար&ր աստիճանի պատ րիարքք ,

ճանչցայ , եղբայրդ Հոս ճանչցայ, , ել քանի մը ա՛ռաւ որ, ոչ կրցաւ ն շմայ։ ե լ թէ աս մետրապոլիտք ել եպիսկոպոսք ՛ծանր եւ պատկա­

ն եր կա՝ եր ո ւ դառնալով՝ աբՀամ աբՀանօք մբ ա– խօսքէ ր բ ապագա յին վրէժխնդրութեան օրէնքբ կբ ռէ • ՚– շարուած էին*

ւելցուց . սլա բ ո ւնակէ ին Հ Իմ կրօնական դիտաւորութիւնքս ալ , սուրբ

Առիւծն երե– ալ իրենց վիմածր ունին, եւ Եւ աՀա արքունւի սենեկապետ մր մօտենալով Հարք, ետքը ձէզթ՛ կ իմացնեմ, եւ կբ փափաքիմ

իր եր կա յն սուրին շառաչիւնովր Հ եռացաւ , ու ա յս մեր խումրին • որա յս ազն ո լա կ ան եր իա ա սարդին Հոգեկան դաս­

ամբողջ սեթեւեթէ ալ պալատականներ խորշելով Հայ Լեւոնի որդին Թորոս ո®վ է , Հարցուց ։ տիարակութեանն ալ խնամք չի մոռնաք։
ճամբայ
կուտայ ին իրեն՛, մինչեւ անՀետացաւՀ Երիաասա՚րգբ իբր քունէ արթնցա՛ծ • ԾԵՐԵ՚եՑ

- Ե՛ ո եմ , պատասխանեց :

Fonds A.R.A.M