Page 30 - ARM_19-1948_04
P. 30
********
ԱճդբաԱիկիԱ ՊԱՏԱՍԽԱՆ «8ԱՌԱՋ»Ի ՀԱՐՑԱՐԱՆԻՆ
ՍԴՐ ՏՈՒՆԸ–
(«ՅՈՒՍԱԲԵՐԴ ԿԱՌՈՒ8ՈՒԵԼԻ՝Բ Ի՚Աչպհս Աևծցանք
ՇԷՆ՝ԲԻՆ ԱՌԻԹՈՎ) Հին դարերու խոբէն, մեծագործ ԱեպուՀնե–
րու դիւցազներգութեան պէս , այսօր քու անուն գ
ԴՂԸգագին 1լ արձագանգէ մեր ականջին ու կձՀ Երիտասարդ ը^կերոլ* մը գառն տողերը պատ
տարագիր
\922թ Հ* Ց* Դ* նղէաաոսի կ. կոմփտէն իր խռովէ մեր բովանդակ էութիւնը : ճառ ՛եղան որ , նորէն արծարծուի
ձեռքն առաւ ՀՅրւսաբերԴ թեբթը ես զայն սկսաւ Ո՜վ Հայկի, Տիգրանի եւ Վաբգանի ճշմ՛արիտ ըոքձդին խնղիրԱ– ք)>֊ մ Խ մ ե ՝ ձ , թչպէբ միչս,,
հրատարակել իրրեւ, իր պաշտօնական Օրգաֆը ։ Լարկսւիղ^ քաԼագյսրմ ֆ± արիարաԴց Անդրանիկ , այս անգամ աչ ազգակ/«%շ ղՐք֊–«այ , Հարցարան–
Փոքրածավալ թերթ մ րն էր ո լսաչւերԴը եւ երբ մրրիկներու որ.,սւին մէ9էն, գաՀ* ձեզի կ՚երե մը բանալով ՀՅառախի մ էշ :
կր Հ բա տա Լ. ակ ո ւէ ր շա բա թը երեք ան գամ ։ ւիս իբր .Ազատութեան աՀեղնամռուֆւչ Ասաուահ Ուրկէ" "Ղսէլ > ""–֊Ր վեը1ացնել։ 8 ի շե՛՛մ աի
ք1ր խմբա գլ՛ ա ա ո յս՛ ր մութ ու խոնալ խոռոչ մեր թն գեր՛ն եր ը կը պրկուին , երակները կ՝այԲ$՝ն օրերը, երբ ցեղին արՀաւիրքը շալկած՝ դարձանք
մըն Էր, ֊ուր աշխատելու Համար լոյս աէաք էր Հ լ. եղկն քորձս քի մը ժա յթքումէն մեր ղ ունկե Հ Անապատի սերունդ ֆ եւ կոչուեցանք Հազգի%
վառել նաեւ ցե րեկուան ժամերուն * րուն մէջ կր բռնկի ր^՝գվզոլմի խե-նգեղնող վո՝1՜ Հացը ուտող լաճեր» , երէկուան Հխչէվներ» ,Հօրմէ
Հոս Էր , այս խ ո ո ո չէն մ էջ , նաեւ գրաշարա– քուսը եւ մեր մատներ ը ամրապիրկ 1լը սեղմ սւիհ Հթուրք», մօրմէ Հայ «սրիկա» ւ Ա՛էկ խռսքրվ՝ բեռ
նոցր է սուրի երախակալին վրայ • • • ել փորձա՚եք ազդին ՚ « >
՚Բիձ աւելի ուշ , նո յն բակին մէջ յ ապարան Աարաական առաջին գծեքուն ՚/^ա^ , գոլն Սիրելի « Յառաչ », մենք չենք ստանար, չենք
խմբագրաա ո լւ. էն շուրջ Հարիւր քա յլ Հ ե ռա լոր ո Լ– մ իշա յառաջ խաղացի ր աՀեղ կռի ՚սն ե ո ո ւն մէջ . ով անտեսեր իրականոլթիւնը։ Ապրիլեան սերունդը,
թեան ՛իրակ յ նեղ ու երկար , անՀբապոյր , ան— քաջայաղթ զօրավար , փառապանծն Ա՚դրանիկոն ։ որուն Համար ոչ մէկ բան խնայեցիք գոլք, գիտէ
Աուրբ
գա ր գ ու անխնամ սենեակ մ րն ալ վարձուեցաւ , որ ՚ / ՛ / ՛ "է քու Դատը, մեր բ՛1 լ Դ շա է ո , զի յարգել ու մեծարել իր ցեղին արժանիքն երը ,բայց
թէ՛ /՛րր որաՀ պիտի ծառայէր , թէ՛ էբբ Հաւաքա– ե րկն ա յին ա հ ղա բ ո ւթեան դրոշմր կր կրԼ ՚ ԱԼ րոլ– միեւնոյն ատեն գիտէ խարազանել կեղծ ել զազ
ամ֊եմ-չա–
վայր մեր բոլոր կագմ ակե բպութեանց Համ ար եւ Լ*Գ°Բ ՝ առնական եւ վեՀաշուք աաււյգ ռաղմակո* րելի , ցեղին նկարագիրը խաթարող
թէ էբբ կէ" "~ խմբագրատուն •,. մըն /, , որ Բ՜ունդ կը Հանէ Հայոց ԱբաԱրՀէՀ յ֊եմնե րը
Այգ սենեակին մէջ տեղաւոբոլեց ալ. խմբա– Վատի մը դաւա՛ճան ո լթեամ բ ինկած,Հայ Յե
ԳէԲՀԼ > էսԿ <ձխմբագբապետդը շաբոմնակեց միշտ ղափոխութեան նախակարապետ՝ առիլՆ աս ի ր/ո՚՚ձ՛ Չենք ուրանար որ ունեցանք երէց սերունդէն
մնալ իր Հին առոլԼ\^ գրաշարանոցին մէջ : Աղըի^բ 1/երոբի վյրէմր նոր Թաթուլ մր միայս կր նուիրեալներ, մ տաւո րականնե ր , դաստիարակներ,
Շուտով այս \Լ ո յն տեղը, այս լայնարձա՛կ նար լուծել։ Իսկ այգ վրէժխնդիր բաղուկը գոլն շունչ ու կեանք տուին , տքնական աշխատանքով
պայմաններու մէջ, սկսաւ Հրատարակուիլ նաեւ կրնայիր ըլլալ, միայն ղուն՛, ով ան մ աՀ գիւցա– նոլիրոլեցան ազգին՛ ամէնէն դմ՜բախտ սերո՛ւնդը
Հ Նոր Շարժում դ ամ սագիրը , խմբա գր ա պե տ ո ւ– ղուն : Փրկելու Համար, դուք ալ գիտէք որ, սերմնցու՛ն
թեամբը ընկեր Դ . Մ խի՛ թարեանի , որ մի աժ ամ ա– ինչսլէա յաղթանակներով բեռնաւոր նուիրա Հազիւ ծաղկած , ծիլերը բողբոջած , խնամող ձեռ
ԱԼ՛"ձ քեր պակսեցան որդեր իրենց
նակ նաեւ <լՅոլսաբերդի խմբագիրներէն էր*** կան նշանադրոշմ մը, թէկոլղ կանգնած դար– աւերը գործեցին : Ներքին թունաւոր
Այս փարթամ ու վէթխաըէ քաղաքին մէջ ե– բուռ մը Հայդուկներուն՛ գլուխը, քաշ^ր էի սանձարձակ :
լե կարակա՛ւ լո յս չունէր ՎՅ ո ւս աբե րԴր , իր լո յսը նուիր , քաթը չի մեռնիր ամէնէն ամեՀի պայքար Հարցին մօտե1անք աւելի բաց սրտով : Թո
կը ստացուէր • . . մոմէ ղո ր խմբագիրները խնայո ներուն֊ մէէ՝, նախախնամութեան պաՀ ա պան ձեռքը ղունք որ թիւերր խօսին իրական՚ռլթիլնը :
ղաբար կը գո բծածէ ին՝ թերթը յալե լեալ ծախքե~~ կը Հսկէ իր ընտրեալին վրայ.,. \9\5էն մինչեւ 1918, միջին Հաշուով եօթը
բու չենթարկելու Համար ։ Մ ես րոպ (յ՚աշթոց ստեղծուած էր Հայ միտքը տարեկանէն մինչեւ տասներկու տարեկան , մա֊––
իբ տպագրական մեքենան ձեռքով կը գաբ– դարբնելու, Րաֆֆին՝ Հայ Յեղափոխականին Հո տաղատի սերունդ մր Լաէկեց ու ճաշակեց զարՀու–
դին , իսկ դուն Հայդուկ դառնալու
ձուէր . սա կա յն ձեռքով իսկ կարելի էր դարձնել , Հ ամա ր աշ բա\1 քի բեռ մր ամբողջ Հինգ տարի, ինկաւ Թուր
եթէ Հին ու խարխուլ մեքենա յի երկու կողերէն խարՀ եկած էիր : Արծուեբո յնէն դէպի Ա ասուն , քի , քիւրտի , Ջէրքէզի ճիր անն ե բո՛ւն մ էջ , տոկաց
2լոլ–ըոՎ լեցուն գոյ լեր կա խո լէ ին . մեքենայի այս Պա լքան՚ե ան՛ ճակատէն մինչեւ Կ ո վկա ս , Հուսկ յե ոլ յաղթեց : Միեւնոյն ատեն, իր կամքէն ան կա իւ ,
խորՀ րգա լոր լեզուն Հասկցած էր Լուսաբերդին տս յ դարձեալ ճակատագրական գուպարը մոեցիր
միաձուլուած եւ յր կերպարանքը առած մեր Հայրենի Հողերուն վրա յ : Նոր աշխարՀ ի մէջ ,
գրաշարապետը մ շտապէս սիրելի Աղապլարր : վերջին՝ Հանգիստդ քաղքենի բազմոցներու վրայ,
Տպարան ֊ խմբարգատուն խոռոչին մէ^ Հլու– միթէ՛* կարելի է մեզմէ անդարձ բաժանում մը պ աշտ ած Հ նաւո ւրց Հ այ աս տան ին , որ իր արդար
նաւորդ բաժինը տրուած էր գրաշարներուն * մ ոմ նկատել։ ՝$ու բարձրացուցած գրօշբ՝ Հաւատ ո / իրաւունքը կը պաՀանջէ բա րձ ր աղաղակ :
չգործածելու Համար ։ ճշմարիտ Հանգանակ մըն է, որ փոխանցուած է Երկինքր այժմ խաղաղ ու պայծառ է ։ /»/7՚ճ.–
հյմբագատոլնը միայն մէկ աթոռ ունէր՝ զխմ– սերունդէ սերունդ : Առ յաւէտ կր ծածանի ան՛, ա– րումնաւէտ խունկե րուն մ էջէն , Հնադար եան՝ ժո
բագբապետդին Համար . Հ ի լր ե րր կը մնային ոտքի։ ղատախոՀ Հայկազուններոլ աչքին, իբր սրբազան ղովուրդի մր սրտաբուխ մ եղեգին եր ո ւն արձա–
Հեռախօս չունէր թերթր * Հարեւանի մը Հեռա ցասումի ծիրա\֊ աներկ խորՀբգանշան մՏը X գանգր կր բարձրանա յ Ա ասեաց սար ։ Ա ինչեւ քու
խօսէն՝ կ՝օգտ–ուէբ* ամիսը 20 գաՀ * վճարումով։ Րօւ՚Շ Լ,Յշհշ11Տ6^ խաւարտ չին բնակավայրէն , դափնեզարդ ան ո ւձնր , որ կր շողշողա** յ աս տղեր ու
Հ աո ո ւա,գէպ ծանա՛ն ուռ ո ւ մնեւ փո խ արժէքը Հեծեր քու խրոխտապանծ երիվար՛ը, ով Դարա - յաւերժական՝ ճառագայթումով Հ
կը կատարէ
երբեմնապէս \ծանուցում տոլողները Հիսաբի անպարտելի առիւծ : Տես , քու արծ՚ուե– Հա յ կա կան՝ Դողգոթա յի ղարՀ ուրանքներէն ^
ին ՀբքԼատուրքդով, ձէթ, քոնեաք, կօշիկ եւայլն , բիբ աէքերով, իրենց եղկելի պատեանին մէջ կըծ– իը\ե$ւ՝ց բոցեղէն թաշեբր մոլեգնօբէն՛ ցցած կորիւն֊
զոր Հարկ կ ըլլար ետքէն յարմար գինով վաճա կտած մեղկ, երկչոտ եւ ստոյ^իկետն՝ փարիաները ներ, աՀ ա ծանրադիր եւ բազկատարած գ ի խորոց
ռել * ոտքի են կան՛գնած խիզախօրէն ։ Նեմեսիսի փայ սրտի կր մռնչեն •
Նոյն ձեւով բաժնեգին կը վճարէ թե՝ բաժա լակ՝ ացա յա աչքեբէն էըռ<սռ վրէժխնդրութեան -—• Ո՛վ ոսկեզրահ Ա * Դէոբգ ասպետդ իմ վսեմ ,
։ՓաՀոք, պատի՛՜ւ ե.
նսրղձն եր էն անոնք , որոնք կամ նպարավաճառի ջաՀր վառած* անոնք պո զպատ է բռունցքեին կր նիզակէ անմաՀ ոսոխր դժխեմ
խս/ւ ութ ունէին եւ կամ արՀեստաւոր էին : ճօճեն– իրենց յաւիտենական ոսոխին՛ գլխին վեբեւ։ անմաՀութի՛ւն քեզ :
Այս Հաշո ւա կցումները կր կատարուէին առա– Թող Հրճուի քու Հոգին, այգ վերա\ծնունղձն՝ է քու ԱՐԱՍ՛ ՊԵՏՐՈՍԵԱՆ
ւելաբաբ թերթի աշխատալո րներո լ Հ ետ ;
Դուրսը թղյթակից եւ աշխատակից չունէր
Հ 8 ո լս ա բեր Դը • տեղա՛կան ՛ուժերով կը ւլո Հաւ. ար
թերթը : յելու, ո ր ^ Յուսաբերդ ի գործը ոչ թէ աւարտած անխտիր մեր բոլոր բարեկամներէն՛ ի ւ րաքան–
Այգ խոռոչին Հշապիկդը
մէջ իսկ, տարիներու տքքԱտ^ան՝ է > այվ– ^ոԲ Կբ սԿսՒ ՚ " * ^ » ն՛որ թափով եւ նոր առա– էիւրէն՝ րոտ կարողութեան ^եբ ոմնենսէ–
շխատանքով, Դաշնակցութեան մեծ ընտա՝ւիքի ջագրութիլԼներով ; մեր Հոգեւոր Տունն ու մեր մեղուանոցը
բոլոր <ւմնեբու յարատէ էեւ զոՀողո լթիւննե ր ող ւ Մեր թերթր պատերազմէն շաՀողներոլ մէթ լու Համար Հ
ձՅուսաբեբԴը դար՛ձա լ ծաւալով մեծագոյն թերթը չէ , այլ պատերազմէն՝ տուժ՚ո զներ ո լ Ու լի ենք Հաւատքո՛վ, որ այգ «թերերը թք-
բովանդակ գագթաշիարՀի մէջ ։ / այ՛՛ տա՝.գրանքի տակ, պատերազմի տարբԼե նաբոլխ առատութեամբ պիտի կուտակուին, եւ
պատե րազմի նախօրէվն չորս էջնոց օրաթերթ րուն , մեր ծաւալր չորս էջէն իջաւ երկուքի ել մերձաւորագոյն ապագային՝ մէջ պայքարի եւ գո
մըն էր ՀՅուսաբերֆր , էջերր Տակա՛ւ մեծ սիւնակ մեր էջերու սիւնակներեր ութէն իջան եօթի : կ տ ր– յութեան ամուր կռուան մր պիտի ուն՛ենա յ այն
ներով ։ ո լեց ան մեր կ ապ երր թե րթի ս պառմ ան վայ բե րո Լ ՀայոլթիլԱը, Որ մեծազանգուած բազմ ո լթիւննե–
Իր ծաւալը Հետ, եւ « Յուսաբերդ ինքնամփոփումի տարիներ րով տարան ուած է \յեղոսի ափերէն մինչեւ իրանո,
այս պատկերը– ւելի մլյնեծխէորռոչը Բ"Գ Բտեպրոաւրիան մեզեւի ապրեցաւ պատերազմ ի ամրոզ^է շր ջանվւն յ մինչեւ Արաքսի ա՛փերը;
խմբա գրատ ո լն՝
Հ 3ուսաբեբ ՝֊րկ.է ւ ո յ ՛ աշխս լՀ կուղ ար Այժմ կր մ–^ ա յ խաղաղութեան մէջ վե բաշա– Անխախտ է մեր այս Հաւատքը, որովՀետեւ
Հիլ այն, ինչ որ կորսնցուցինք պատերազմի մէջ։ կը ճանչնանք մ՛եր ժողովուրդը :
ԱշխարՀ ի զանազան մ ասեբու մէջ չոկրջ ութ Եւ վերա շաՀի լ աւելի ամուր եւ Հաստա՛ Այսպէս շինարարեց , այսպէս գործեց եւ այս
սուն գրիչներ* իբրեւ թղթակից եւ աշխատակից տուն ձեւով X պէս ապրեցաւ ան դարեր ու Հազարամեակներ շա
սիրայօժար եւ քաղցրութեամբ լծուած էին « Յու Այս աշխատանքին գլուխը անցա՛ծ է «Ց՝ուսա– րունակ :
սաբեր դի ։ բերդ Ընկե րա՚կցութի ւն ր արդէն՝ Հաստատուած Ըստ Օրմանեա՚նի Հ Հայ - Եկեղեցի»ի , առա ջին՛
1914^՝, ամբողջ աշ–
՛ԷՐ իքերուն մէջ էխն միայն քանի մը ել վաւերացուած կառավարութեան կողմ է ո– մեծ պատերազմի նախօրէին,
անուններ յիշատակէ լով մեզմէ յաւէտ բաժնուած րոշելով թերթը եւ անոր շոլբջ բոլորած կազմ ա– իսարՀի մէջ, Հայերու րնդՀանոլր թիւր կը Հասնէր
Հ* 3• 146 Հագարը՝
ներէն ֊ Ա. ԱՀարոնեան, Մ* Վ կերպութիւնն երր , գլխաւորս լթեամբը , օժտել 3.828.050/է, որոնցմէ կաթոլիկներ,
րնդարձակ 49.050/ք բողոքականներ ել 3.633.000/՛՝ լուսաւոր
արանգեան , ՛էյ . Դաշնակցութեան էքգիպտոսի Կ • կոմիտէի
Աղբալեան , բժ . Հմ . ՕՀանջսձ՚եան , Լ. Նազար– բոլոր յար մ արութիւնն երով ճո խա ցած չականներ ;
եանց , Ա . Ջամալեան , Աամսոն Խ ան թադէոսեան , եւ փառաւոր շէ&քով մը ; ւ Մ իա ի այս վերջինները , առանց միւս երկու
ամբողջ
Ներսէս Արքեպ . Ա՚ելիք քհանգեան , Օշական, Ա. Հոգը , մ ա յ րաքաղաքի մէկ կարեւոր կեդրո յարանուաՆոլթիլնները նկատի առնելու, վանքեր
նին մէջ, աշխարՀ ի մէջ ունէին
Հանբմեան, քյ՚ա՚Լ ա տ ո ս (Ա՝ ուշեղ քՒամրաղեաս՝) , նպատակ գն՚ուած է արդէն եւ Ըն՛կերակցութիւնը 3805 եկեղեցիներ ,
րելոլ *
էթաթսյիլնբեա՝1 (Տարագրբ) , կարպիս ՚Լաղարեաձ ուն՛ի քանի մը ամիսէն՝ շէնքին Հ իմը փո– եւ մատուռներ .. .
Դաշնակցութեան շունչին տակ Հասակ նե տած Եւ ասոնց մէջ . . . պատկառելի արժէքով բազ
եւ Հմայքով ո լ ազգեցութեամբ ծաւալած այս Եւ ա՝Հա այս քաղցր եւ ուրախ առիթով ^Յու մաթիւ Հոյա՜կապ տաճարներ
թերթին կառոլցուելիք Տան ընգՀան ուր տեսքն է սաբերդ կրկին կր գիմ է իր բարեկամներուն՛, բո Եւ այս բոլորը կառոլցոլած Հայ ժողովուրդի
աՀ ա , որ կ ուտ այ քիչ մբ անգին զետեղուած լու– լորին անխտիր, թէ անոնց* որոնք Հաստատուած խքնայօժար նոլիրատոլոլթիլններով , անոր զա
սս/ կարը : են Եգիպտոսի մէջ եւ թէ անոնց* որոնք Հեռաւոր ւակներու «.թե թերով ...
Այգ լուսանկարը այսօր* սոսկ պատկեր, գաղութնեբէն կապուած են իրեն՝ օգնութեան գաք • • • Նոյն « թել »երով վաղը Հայր՛ենի Տուն մը
իսկ վաղր* իրական շէնք խօսուն բերքն է այն « 3 ուս աբե ր դի Ընկերակցութեան* ծրագրուած պիտի բարձրանայ \,եղոսի ափերուն, ուրկէ մին
զգացումներու եւ գաղափարներու, որ տարիներու շէնքր գլուխ Հան ելու Համար ։ չեւ մեծ Գարձի Օրը պիտի լսուի Հայ լուսատենչ
ըն թ ա ցքի՛ ն « Յո ւս աբե րդ ց ան եց Հ աղա ր աւ որ ներ ո լ « իւրաքաԱ չ ի լրէն թել մր չունեւորին շա– ժողովուրդին ել Հայ ասրբդգաարբ Հայրենիքին ձօն.
ուած մեր ամենօ,ր\եայ աղօթքին
Հոգիներուն մէշ : աՒԿ^ * Կ*ԼԼսէ ռո լսական առածը : Հաձայյննըը տ
(Խմբագրա՜կան
Այ՚է լուսանկարր միաժամանակ կոլգայ վկա– Այս Հձթելդն է աՀա, որ մենք կ*ակնկալենք 48ՈՒՍԱԲԵՐ»ի)
Fonds A.R.A.M
ԱճդբաԱիկիԱ ՊԱՏԱՍԽԱՆ «8ԱՌԱՋ»Ի ՀԱՐՑԱՐԱՆԻՆ
ՍԴՐ ՏՈՒՆԸ–
(«ՅՈՒՍԱԲԵՐԴ ԿԱՌՈՒ8ՈՒԵԼԻ՝Բ Ի՚Աչպհս Աևծցանք
ՇԷՆ՝ԲԻՆ ԱՌԻԹՈՎ) Հին դարերու խոբէն, մեծագործ ԱեպուՀնե–
րու դիւցազներգութեան պէս , այսօր քու անուն գ
ԴՂԸգագին 1լ արձագանգէ մեր ականջին ու կձՀ Երիտասարդ ը^կերոլ* մը գառն տողերը պատ
տարագիր
\922թ Հ* Ց* Դ* նղէաաոսի կ. կոմփտէն իր խռովէ մեր բովանդակ էութիւնը : ճառ ՛եղան որ , նորէն արծարծուի
ձեռքն առաւ ՀՅրւսաբերԴ թեբթը ես զայն սկսաւ Ո՜վ Հայկի, Տիգրանի եւ Վաբգանի ճշմ՛արիտ ըոքձդին խնղիրԱ– ք)>֊ մ Խ մ ե ՝ ձ , թչպէբ միչս,,
հրատարակել իրրեւ, իր պաշտօնական Օրգաֆը ։ Լարկսւիղ^ քաԼագյսրմ ֆ± արիարաԴց Անդրանիկ , այս անգամ աչ ազգակ/«%շ ղՐք֊–«այ , Հարցարան–
Փոքրածավալ թերթ մ րն էր ո լսաչւերԴը եւ երբ մրրիկներու որ.,սւին մէ9էն, գաՀ* ձեզի կ՚երե մը բանալով ՀՅառախի մ էշ :
կր Հ բա տա Լ. ակ ո ւէ ր շա բա թը երեք ան գամ ։ ւիս իբր .Ազատութեան աՀեղնամռուֆւչ Ասաուահ Ուրկէ" "Ղսէլ > ""–֊Ր վեը1ացնել։ 8 ի շե՛՛մ աի
ք1ր խմբա գլ՛ ա ա ո յս՛ ր մութ ու խոնալ խոռոչ մեր թն գեր՛ն եր ը կը պրկուին , երակները կ՝այԲ$՝ն օրերը, երբ ցեղին արՀաւիրքը շալկած՝ դարձանք
մըն Էր, ֊ուր աշխատելու Համար լոյս աէաք էր Հ լ. եղկն քորձս քի մը ժա յթքումէն մեր ղ ունկե Հ Անապատի սերունդ ֆ եւ կոչուեցանք Հազգի%
վառել նաեւ ցե րեկուան ժամերուն * րուն մէջ կր բռնկի ր^՝գվզոլմի խե-նգեղնող վո՝1՜ Հացը ուտող լաճեր» , երէկուան Հխչէվներ» ,Հօրմէ
Հոս Էր , այս խ ո ո ո չէն մ էջ , նաեւ գրաշարա– քուսը եւ մեր մատներ ը ամրապիրկ 1լը սեղմ սւիհ Հթուրք», մօրմէ Հայ «սրիկա» ւ Ա՛էկ խռսքրվ՝ բեռ
նոցր է սուրի երախակալին վրայ • • • ել փորձա՚եք ազդին ՚ « >
՚Բիձ աւելի ուշ , նո յն բակին մէջ յ ապարան Աարաական առաջին գծեքուն ՚/^ա^ , գոլն Սիրելի « Յառաչ », մենք չենք ստանար, չենք
խմբագրաա ո լւ. էն շուրջ Հարիւր քա յլ Հ ե ռա լոր ո Լ– մ իշա յառաջ խաղացի ր աՀեղ կռի ՚սն ե ո ո ւն մէջ . ով անտեսեր իրականոլթիւնը։ Ապրիլեան սերունդը,
թեան ՛իրակ յ նեղ ու երկար , անՀբապոյր , ան— քաջայաղթ զօրավար , փառապանծն Ա՚դրանիկոն ։ որուն Համար ոչ մէկ բան խնայեցիք գոլք, գիտէ
Աուրբ
գա ր գ ու անխնամ սենեակ մ րն ալ վարձուեցաւ , որ ՚ / ՛ / ՛ "է քու Դատը, մեր բ՛1 լ Դ շա է ո , զի յարգել ու մեծարել իր ցեղին արժանիքն երը ,բայց
թէ՛ /՛րր որաՀ պիտի ծառայէր , թէ՛ էբբ Հաւաքա– ե րկն ա յին ա հ ղա բ ո ւթեան դրոշմր կր կրԼ ՚ ԱԼ րոլ– միեւնոյն ատեն գիտէ խարազանել կեղծ ել զազ
ամ֊եմ-չա–
վայր մեր բոլոր կագմ ակե բպութեանց Համ ար եւ Լ*Գ°Բ ՝ առնական եւ վեՀաշուք աաււյգ ռաղմակո* րելի , ցեղին նկարագիրը խաթարող
թէ էբբ կէ" "~ խմբագրատուն •,. մըն /, , որ Բ՜ունդ կը Հանէ Հայոց ԱբաԱրՀէՀ յ֊եմնե րը
Այգ սենեակին մէջ տեղաւոբոլեց ալ. խմբա– Վատի մը դաւա՛ճան ո լթեամ բ ինկած,Հայ Յե
ԳէԲՀԼ > էսԿ <ձխմբագբապետդը շաբոմնակեց միշտ ղափոխութեան նախակարապետ՝ առիլՆ աս ի ր/ո՚՚ձ՛ Չենք ուրանար որ ունեցանք երէց սերունդէն
մնալ իր Հին առոլԼ\^ գրաշարանոցին մէջ : Աղըի^բ 1/երոբի վյրէմր նոր Թաթուլ մր միայս կր նուիրեալներ, մ տաւո րականնե ր , դաստիարակներ,
Շուտով այս \Լ ո յն տեղը, այս լայնարձա՛կ նար լուծել։ Իսկ այգ վրէժխնդիր բաղուկը գոլն շունչ ու կեանք տուին , տքնական աշխատանքով
պայմաններու մէջ, սկսաւ Հրատարակուիլ նաեւ կրնայիր ըլլալ, միայն ղուն՛, ով ան մ աՀ գիւցա– նոլիրոլեցան ազգին՛ ամէնէն դմ՜բախտ սերո՛ւնդը
Հ Նոր Շարժում դ ամ սագիրը , խմբա գր ա պե տ ո ւ– ղուն : Փրկելու Համար, դուք ալ գիտէք որ, սերմնցու՛ն
թեամբը ընկեր Դ . Մ խի՛ թարեանի , որ մի աժ ամ ա– ինչսլէա յաղթանակներով բեռնաւոր նուիրա Հազիւ ծաղկած , ծիլերը բողբոջած , խնամող ձեռ
ԱԼ՛"ձ քեր պակսեցան որդեր իրենց
նակ նաեւ <լՅոլսաբերդի խմբագիրներէն էր*** կան նշանադրոշմ մը, թէկոլղ կանգնած դար– աւերը գործեցին : Ներքին թունաւոր
Այս փարթամ ու վէթխաըէ քաղաքին մէջ ե– բուռ մը Հայդուկներուն՛ գլուխը, քաշ^ր էի սանձարձակ :
լե կարակա՛ւ լո յս չունէր ՎՅ ո ւս աբե րԴր , իր լո յսը նուիր , քաթը չի մեռնիր ամէնէն ամեՀի պայքար Հարցին մօտե1անք աւելի բաց սրտով : Թո
կը ստացուէր • . . մոմէ ղո ր խմբագիրները խնայո ներուն֊ մէէ՝, նախախնամութեան պաՀ ա պան ձեռքը ղունք որ թիւերր խօսին իրական՚ռլթիլնը :
ղաբար կը գո բծածէ ին՝ թերթը յալե լեալ ծախքե~~ կը Հսկէ իր ընտրեալին վրայ.,. \9\5էն մինչեւ 1918, միջին Հաշուով եօթը
բու չենթարկելու Համար ։ Մ ես րոպ (յ՚աշթոց ստեղծուած էր Հայ միտքը տարեկանէն մինչեւ տասներկու տարեկան , մա֊––
իբ տպագրական մեքենան ձեռքով կը գաբ– դարբնելու, Րաֆֆին՝ Հայ Յեղափոխականին Հո տաղատի սերունդ մր Լաէկեց ու ճաշակեց զարՀու–
դին , իսկ դուն Հայդուկ դառնալու
ձուէր . սա կա յն ձեռքով իսկ կարելի էր դարձնել , Հ ամա ր աշ բա\1 քի բեռ մր ամբողջ Հինգ տարի, ինկաւ Թուր
եթէ Հին ու խարխուլ մեքենա յի երկու կողերէն խարՀ եկած էիր : Արծուեբո յնէն դէպի Ա ասուն , քի , քիւրտի , Ջէրքէզի ճիր անն ե բո՛ւն մ էջ , տոկաց
2լոլ–ըոՎ լեցուն գոյ լեր կա խո լէ ին . մեքենայի այս Պա լքան՚ե ան՛ ճակատէն մինչեւ Կ ո վկա ս , Հուսկ յե ոլ յաղթեց : Միեւնոյն ատեն, իր կամքէն ան կա իւ ,
խորՀ րգա լոր լեզուն Հասկցած էր Լուսաբերդին տս յ դարձեալ ճակատագրական գուպարը մոեցիր
միաձուլուած եւ յր կերպարանքը առած մեր Հայրենի Հողերուն վրա յ : Նոր աշխարՀ ի մէջ ,
գրաշարապետը մ շտապէս սիրելի Աղապլարր : վերջին՝ Հանգիստդ քաղքենի բազմոցներու վրայ,
Տպարան ֊ խմբարգատուն խոռոչին մէ^ Հլու– միթէ՛* կարելի է մեզմէ անդարձ բաժանում մը պ աշտ ած Հ նաւո ւրց Հ այ աս տան ին , որ իր արդար
նաւորդ բաժինը տրուած էր գրաշարներուն * մ ոմ նկատել։ ՝$ու բարձրացուցած գրօշբ՝ Հաւատ ո / իրաւունքը կը պաՀանջէ բա րձ ր աղաղակ :
չգործածելու Համար ։ ճշմարիտ Հանգանակ մըն է, որ փոխանցուած է Երկինքր այժմ խաղաղ ու պայծառ է ։ /»/7՚ճ.–
հյմբագատոլնը միայն մէկ աթոռ ունէր՝ զխմ– սերունդէ սերունդ : Առ յաւէտ կր ծածանի ան՛, ա– րումնաւէտ խունկե րուն մ էջէն , Հնադար եան՝ ժո
բագբապետդին Համար . Հ ի լր ե րր կը մնային ոտքի։ ղատախոՀ Հայկազուններոլ աչքին, իբր սրբազան ղովուրդի մր սրտաբուխ մ եղեգին եր ո ւն արձա–
Հեռախօս չունէր թերթր * Հարեւանի մը Հեռա ցասումի ծիրա\֊ աներկ խորՀբգանշան մՏը X գանգր կր բարձրանա յ Ա ասեաց սար ։ Ա ինչեւ քու
խօսէն՝ կ՝օգտ–ուէբ* ամիսը 20 գաՀ * վճարումով։ Րօւ՚Շ Լ,Յշհշ11Տ6^ խաւարտ չին բնակավայրէն , դափնեզարդ ան ո ւձնր , որ կր շողշողա** յ աս տղեր ու
Հ աո ո ւա,գէպ ծանա՛ն ուռ ո ւ մնեւ փո խ արժէքը Հեծեր քու խրոխտապանծ երիվար՛ը, ով Դարա - յաւերժական՝ ճառագայթումով Հ
կը կատարէ
երբեմնապէս \ծանուցում տոլողները Հիսաբի անպարտելի առիւծ : Տես , քու արծ՚ուե– Հա յ կա կան՝ Դողգոթա յի ղարՀ ուրանքներէն ^
ին ՀբքԼատուրքդով, ձէթ, քոնեաք, կօշիկ եւայլն , բիբ աէքերով, իրենց եղկելի պատեանին մէջ կըծ– իը\ե$ւ՝ց բոցեղէն թաշեբր մոլեգնօբէն՛ ցցած կորիւն֊
զոր Հարկ կ ըլլար ետքէն յարմար գինով վաճա կտած մեղկ, երկչոտ եւ ստոյ^իկետն՝ փարիաները ներ, աՀ ա ծանրադիր եւ բազկատարած գ ի խորոց
ռել * ոտքի են կան՛գնած խիզախօրէն ։ Նեմեսիսի փայ սրտի կր մռնչեն •
Նոյն ձեւով բաժնեգին կը վճարէ թե՝ բաժա լակ՝ ացա յա աչքեբէն էըռ<սռ վրէժխնդրութեան -—• Ո՛վ ոսկեզրահ Ա * Դէոբգ ասպետդ իմ վսեմ ,
։ՓաՀոք, պատի՛՜ւ ե.
նսրղձն եր էն անոնք , որոնք կամ նպարավաճառի ջաՀր վառած* անոնք պո զպատ է բռունցքեին կր նիզակէ անմաՀ ոսոխր դժխեմ
խս/ւ ութ ունէին եւ կամ արՀեստաւոր էին : ճօճեն– իրենց յաւիտենական ոսոխին՛ գլխին վեբեւ։ անմաՀութի՛ւն քեզ :
Այս Հաշո ւա կցումները կր կատարուէին առա– Թող Հրճուի քու Հոգին, այգ վերա\ծնունղձն՝ է քու ԱՐԱՍ՛ ՊԵՏՐՈՍԵԱՆ
ւելաբաբ թերթի աշխատալո րներո լ Հ ետ ;
Դուրսը թղյթակից եւ աշխատակից չունէր
Հ 8 ո լս ա բեր Դը • տեղա՛կան ՛ուժերով կը ւլո Հաւ. ար
թերթը : յելու, ո ր ^ Յուսաբերդ ի գործը ոչ թէ աւարտած անխտիր մեր բոլոր բարեկամներէն՛ ի ւ րաքան–
Այգ խոռոչին Հշապիկդը
մէջ իսկ, տարիներու տքքԱտ^ան՝ է > այվ– ^ոԲ Կբ սԿսՒ ՚ " * ^ » ն՛որ թափով եւ նոր առա– էիւրէն՝ րոտ կարողութեան ^եբ ոմնենսէ–
շխատանքով, Դաշնակցութեան մեծ ընտա՝ւիքի ջագրութիլԼներով ; մեր Հոգեւոր Տունն ու մեր մեղուանոցը
բոլոր <ւմնեբու յարատէ էեւ զոՀողո լթիւննե ր ող ւ Մեր թերթր պատերազմէն շաՀողներոլ մէթ լու Համար Հ
ձՅուսաբեբԴը դար՛ձա լ ծաւալով մեծագոյն թերթը չէ , այլ պատերազմէն՝ տուժ՚ո զներ ո լ Ու լի ենք Հաւատքո՛վ, որ այգ «թերերը թք-
բովանդակ գագթաշիարՀի մէջ ։ / այ՛՛ տա՝.գրանքի տակ, պատերազմի տարբԼե նաբոլխ առատութեամբ պիտի կուտակուին, եւ
պատե րազմի նախօրէվն չորս էջնոց օրաթերթ րուն , մեր ծաւալր չորս էջէն իջաւ երկուքի ել մերձաւորագոյն ապագային՝ մէջ պայքարի եւ գո
մըն էր ՀՅուսաբերֆր , էջերր Տակա՛ւ մեծ սիւնակ մեր էջերու սիւնակներեր ութէն իջան եօթի : կ տ ր– յութեան ամուր կռուան մր պիտի ուն՛ենա յ այն
ներով ։ ո լեց ան մեր կ ապ երր թե րթի ս պառմ ան վայ բե րո Լ ՀայոլթիլԱը, Որ մեծազանգուած բազմ ո լթիւննե–
Իր ծաւալը Հետ, եւ « Յուսաբերդ ինքնամփոփումի տարիներ րով տարան ուած է \յեղոսի ափերէն մինչեւ իրանո,
այս պատկերը– ւելի մլյնեծխէորռոչը Բ"Գ Բտեպրոաւրիան մեզեւի ապրեցաւ պատերազմ ի ամրոզ^է շր ջանվւն յ մինչեւ Արաքսի ա՛փերը;
խմբա գրատ ո լն՝
Հ 3ուսաբեբ ՝֊րկ.է ւ ո յ ՛ աշխս լՀ կուղ ար Այժմ կր մ–^ ա յ խաղաղութեան մէջ վե բաշա– Անխախտ է մեր այս Հաւատքը, որովՀետեւ
Հիլ այն, ինչ որ կորսնցուցինք պատերազմի մէջ։ կը ճանչնանք մ՛եր ժողովուրդը :
ԱշխարՀ ի զանազան մ ասեբու մէջ չոկրջ ութ Եւ վերա շաՀի լ աւելի ամուր եւ Հաստա՛ Այսպէս շինարարեց , այսպէս գործեց եւ այս
սուն գրիչներ* իբրեւ թղթակից եւ աշխատակից տուն ձեւով X պէս ապրեցաւ ան դարեր ու Հազարամեակներ շա
սիրայօժար եւ քաղցրութեամբ լծուած էին « Յու Այս աշխատանքին գլուխը անցա՛ծ է «Ց՝ուսա– րունակ :
սաբեր դի ։ բերդ Ընկե րա՚կցութի ւն ր արդէն՝ Հաստատուած Ըստ Օրմանեա՚նի Հ Հայ - Եկեղեցի»ի , առա ջին՛
1914^՝, ամբողջ աշ–
՛ԷՐ իքերուն մէջ էխն միայն քանի մը ել վաւերացուած կառավարութեան կողմ է ո– մեծ պատերազմի նախօրէին,
անուններ յիշատակէ լով մեզմէ յաւէտ բաժնուած րոշելով թերթը եւ անոր շոլբջ բոլորած կազմ ա– իսարՀի մէջ, Հայերու րնդՀանոլր թիւր կը Հասնէր
Հ* 3• 146 Հագարը՝
ներէն ֊ Ա. ԱՀարոնեան, Մ* Վ կերպութիւնն երր , գլխաւորս լթեամբը , օժտել 3.828.050/է, որոնցմէ կաթոլիկներ,
րնդարձակ 49.050/ք բողոքականներ ել 3.633.000/՛՝ լուսաւոր
արանգեան , ՛էյ . Դաշնակցութեան էքգիպտոսի Կ • կոմիտէի
Աղբալեան , բժ . Հմ . ՕՀանջսձ՚եան , Լ. Նազար– բոլոր յար մ արութիւնն երով ճո խա ցած չականներ ;
եանց , Ա . Ջամալեան , Աամսոն Խ ան թադէոսեան , եւ փառաւոր շէ&քով մը ; ւ Մ իա ի այս վերջինները , առանց միւս երկու
ամբողջ
Ներսէս Արքեպ . Ա՚ելիք քհանգեան , Օշական, Ա. Հոգը , մ ա յ րաքաղաքի մէկ կարեւոր կեդրո յարանուաՆոլթիլնները նկատի առնելու, վանքեր
նին մէջ, աշխարՀ ի մէջ ունէին
Հանբմեան, քյ՚ա՚Լ ա տ ո ս (Ա՝ ուշեղ քՒամրաղեաս՝) , նպատակ գն՚ուած է արդէն եւ Ըն՛կերակցութիւնը 3805 եկեղեցիներ ,
րելոլ *
էթաթսյիլնբեա՝1 (Տարագրբ) , կարպիս ՚Լաղարեաձ ուն՛ի քանի մը ամիսէն՝ շէնքին Հ իմը փո– եւ մատուռներ .. .
Դաշնակցութեան շունչին տակ Հասակ նե տած Եւ ասոնց մէջ . . . պատկառելի արժէքով բազ
եւ Հմայքով ո լ ազգեցութեամբ ծաւալած այս Եւ ա՝Հա այս քաղցր եւ ուրախ առիթով ^Յու մաթիւ Հոյա՜կապ տաճարներ
թերթին կառոլցուելիք Տան ընգՀան ուր տեսքն է սաբերդ կրկին կր գիմ է իր բարեկամներուն՛, բո Եւ այս բոլորը կառոլցոլած Հայ ժողովուրդի
աՀ ա , որ կ ուտ այ քիչ մբ անգին զետեղուած լու– լորին անխտիր, թէ անոնց* որոնք Հաստատուած խքնայօժար նոլիրատոլոլթիլններով , անոր զա
սս/ կարը : են Եգիպտոսի մէջ եւ թէ անոնց* որոնք Հեռաւոր ւակներու «.թե թերով ...
Այգ լուսանկարը այսօր* սոսկ պատկեր, գաղութնեբէն կապուած են իրեն՝ օգնութեան գաք • • • Նոյն « թել »երով վաղը Հայր՛ենի Տուն մը
իսկ վաղր* իրական շէնք խօսուն բերքն է այն « 3 ուս աբե ր դի Ընկերակցութեան* ծրագրուած պիտի բարձրանայ \,եղոսի ափերուն, ուրկէ մին
զգացումներու եւ գաղափարներու, որ տարիներու շէնքր գլուխ Հան ելու Համար ։ չեւ մեծ Գարձի Օրը պիտի լսուի Հայ լուսատենչ
ըն թ ա ցքի՛ ն « Յո ւս աբե րդ ց ան եց Հ աղա ր աւ որ ներ ո լ « իւրաքաԱ չ ի լրէն թել մր չունեւորին շա– ժողովուրդին ել Հայ ասրբդգաարբ Հայրենիքին ձօն.
ուած մեր ամենօ,ր\եայ աղօթքին
Հոգիներուն մէշ : աՒԿ^ * Կ*ԼԼսէ ռո լսական առածը : Հաձայյննըը տ
(Խմբագրա՜կան
Այ՚է լուսանկարր միաժամանակ կոլգայ վկա– Այս Հձթելդն է աՀա, որ մենք կ*ակնկալենք 48ՈՒՍԱԲԵՐ»ի)
Fonds A.R.A.M