Page 31 - ARM_19-1948_04

4 Տէ.ա>ա՚։&

ՄԱՄՈԻԼ խ ն դ ր ա ծ են՛ ^ծնողքներէ , որ դ պ ր ո ց ուղարկեն ի– ԱՑՐՒ ՏՒԿԻՆ Ա֊ ԱՀԱՐՈՆԵԱՆԻ ՀԵՏ
Հայե­
բենց փոքբիկներբ, որոնց պ ի տ ի արուի ձրի

ՏԱՐՈՒԷ ՏԱՐԻ ԿԸ ՊԱԿՍԻՆ ցի դաստիարակութիւն , բայց անոնք անտարբեր
ր:
մնացեր ու չեն յօմարե 01ՇԻ1Տ.— աՏեաԼ Սեպտեմբերին Տիկին Ա.

Զենք ըսեր թէ գ պ բ ո ն ե բ կամ անոնց բ ա բ ո յա - ԱՀաբռնեան բմիշկներու յանձնարարութեամբ եւ

ԽՄԲ— «Արմենիա», ՊոսէՕէս Այբէսի մեր կան եւ ն ի լթ ա կան մ ա տ ա կա բ ա բ ո լթեան Հսկող իր փափաքին Հա՛մաձայն եկած էր Տի"եը , կաղ^
պաշտօնակիցը, ցաւով դիտել կուտայ իմրա–
ցրականյի մը մէջ .— մ արմ իննե բ չեն ս տ ե ղ ծ ա ծ ան Հաճոյ թիլրիմ ացու– դուր մ ան շրջան մը անցընելու Համ ար :

թիւններ ու գ ա բ ձ ա ծ պատճառ կարգ մը ընտա՝– Չէի ճանչնար տիկինը։ Աակայն առաջիէն ան–

նիքն եր ու ա ն տ ա ր բ ե ր ո լթեան , բայց փոքր թիւ մ ը գամ տեսԱողն արդէն, խորապէս կը զգար եւ կ՝ըմ–

« Համաձայ% մեր ձեռքլլ գանուող թիլե­ կը կազմեն ասոնք : բռնէբ այե դժնդակ եւ տագնապալի կեանքը զոր

րու. , ներկա յ տարեշրջանին տասնըՀինգ դպրոց - ապրած էր տասնըչոբս տարիներու ընթացքին՝,

նեբոլ աշակերտս լթեան րնդՀանռւՀր թիւր եղած է Եբբ չ կ ա մ է Հայ ՆՀնոդքբ, երբ չզգար իր զալ–՛ անվերջ Հսկելով իր ամուսնոյն սնարին վերել ։
կը նախ–
Հ աղիւ 400 , իլչ որ կր նշանակէ նոր Հարիւր, աշա­ կին ս պ ա ռ ն ա ց ո ղ վտանգբ , երբ փոոոցը Իր անդարմանելի կորուստէն վեբջ^ ֆէդ\էքասվէս
այլասերումր
կերտ՛ի կորուստ մր անց՛եալ տա֊րուբնէ ա՛սգին : ընաբէ Հայ դպրոցէն , կը նշանա՛կէ աւելի քայքայ ո ւած « ե կ ա՛, ծ Էր այ սա եղ քանի մր
միջոցներուն
Տ աս լլ տա\րի առաջ մեր ունեցած 970 աշաԼ արդէն իբ աւերն երր գործել սկսած է * շաբաթ Հանգիստ ընելու է

կե բաները այսօր իջա\ծ են կէսէն\ ալ պակասի : Հյի^անր այս աղէտը Հակազդող Ամէն օր կր տեսնէի զի՝նքբ% Իօիսա Համակրեմ

Ո է թէ ցաւալի , այլեւ ողբերգական է պատ­ մասին է որ պ ա ր տ ի խոբՀիլ % լի, Համեստ երելսյթով, ախուր մպիտ մը դէմ–

կեր ր , երր նկատի –ունենանք որ մեր գաղութը րր– ԱՀազաւ գ ը այս մ ա՛ր ղ ի ն մէջ պէտք է Ր1եա,ք քին կը գիմ աւորէբ զիս X Իր առանձնութեան ր մ էջ
ա–
նա կանոն՝ պայմաններու մէջ 4000 զպոոցական Համաղղային * բոլոր տարակարծութիւնն երբ գի՜ միակ ուղեկիցն էի՛ Տիկինի՚ն ն ա իսաս ի ր ա՝ծ մա–

շակերտ պէտք է Հաշուէր , մ ինչգեռ մէկ տասնե– նագուլ պէտ ք է Հռչակեն գաղութը վտանգող մ ա՛ւ ցն՚ե րէն մ էկն էր պա ո յա բ : Կ՛ երթա յ ինք Հ եռու ,

ԲՈՐԳՐ Հաղիւ ,ունի այս թի՛՜ի՛" ՚ սպառնալիքին ա՛ռջեւ , ու ճշդե՛ն ւիբենց գիրքը ։ քաղաքէն քիչ մր դուրս , կր չառաջանայինք աւելի

Տեղատուութիւնը, ներկայ ձեւուէ, պիտի գնէ Ի^նչ արմ է ք կրն այ ներկ այ ա ցն ե լ Հ աղ ա ր տ ե– մ օ տ են ա լո լ բնութեան խոր բ , որ այս աշնան եղա­

չբշտէր օր մր աՀտւոր պատկերի մը առաջ: Եթէ ս ա կ ճ ի գ ո վ ձեռք բե\րո՛ւած Հարստութիւն մ բ , երբ նակին տարբեր Հբապոյր մբ ոմնի կարծէք։ Հրա–

յաուա $ եկա յին ալ շա ր ունակս լի այս անտար րե— անոր մ ա ռ ա ն գ ո բ գ պիտի դ ա ռ ն ա ն ուր՝իշն–եր ; Լաէի տեսարաններ կանաչն չազարգ լեռն երով , ո–

ր ո ւթ ի ւն ր , քանի մր տարի վերջ ակամայ , բայց Ինչ ն շան ա կ հ ւթ ի ւ ն ուն ի մեր Հ այ ր են ա ս ի բու– րոնց տիրապետող երեւոյթէն յափշտակուա՛ծ՝

սաիպուած , պիաի գոց֊ենք մեր դպրոցները : իՀիւ&Ը) ե^ՐԲ մեր զաւակնեբբ չեն "իր**Ր էբ^՚՚Յ չէինք յագենար դիտելէ X

Հայրենիքս ու լեզուն, վասնզի չեն՛ ճանչնար մեր Այսպէս , Տիկին ԱՀաբռնեան Ինքզինքը ԲՈԼՈրովփն

Եթէ նհյնիսկ աւելցնենք այս թիլին՝ վրայ Ե֊ լեզուն ու անցեալը »; յանձ&ած խաղաղ բնութեան , Հեռու քաղաքի աղ­

բիտասարգաց Ա ի ութի ւննե բոլ կիբակնօբեայ Հա­ մկալի մ իւ որ էն եւ մանաւանդ մար զկային կեղ­

յերէն գա ս ախօս ո ւթ իւննե ր ը , դարձեալ Հազիլ^ՕՕի ծիքներէ , կը քալէր ու կը խօսէր անցեալի մասին,

կրնայ բարձրանալ Հայերէն լեղուի Հետեւողներու յիշելով իր երբեմնի փայլուն– կեանքբ։

թիլը : ԳԱղՈՒԹԷ ԳԱՂՈՒԹ Աակայն, Հակառակ իր խոր վշտին, կրցած էր
ՅՈՒՆԱՀԱՑ
Աւ մխի իմա ր այս կացութիւնը Հակազդելու պաՀել իբ բարոյական՛ փորովը։ Անշուշտ թէ լեռ­
Համար դմբա խտարար արմատական քիէ միջոցնե­
րու գիմ ուեցաւ X ԿԵԱՆ՝Բ նային առողջարար օդը եւ միջավայրի փոփոխու­

թիւնը բարեբար ազդեց ութիւն մր պիաի ներգոր­

Ղ՝պրոցներ կան արուար ձաններու մէշ, ուր ՛ծեն իր ֆիղիքականին վրայ ։

յաճախող փոքրի կներո լ թիւբ կր Հասնի 8 1 0ի * Ներգաղթէ վերջ քոլնաՀայութեան Համրս/նքի Ուրեմն , 25 Հաճելի օրեր անցինելէ վերջ տի­
եւ ըսել, ոբ այսքանն վերադառնալու
նշանակէ առա ու Հորս ալ երկու ^ՈՆ1)$լյ1 յ ո վ ։ Կը նուազումը, ստացած նոր դիմագիծը^ երկրին– ար­ կինը կբ բամնուէր մեղմէ , կրկին՝
նոյնքան կամ պակաս Զապէլ
կ՚երթան X կամ վեց ել կէսօբէ յետոյ տակարգ պա յմ աններ բ անՀ բամեշտ դա ր ձո ւց ին՝ խոստումով– Հ
՚սղգ . մ արմ իննե բոլ վերակազմ ութիւնը : Արդէն
թի^-ով փոՔՐփ^Լս՝Ր ԳաՐոՑ

քննութիւն մբ պիտի ցոյց տար, սակայն, որ կազմ ո ւած է Հնգանդամ կեդբ * վւս\ր չութ իւն մը ,

Հա՛մազգի ուրիշ տզաք նոյն պաՀ ուն կը դեգերին Աթէնքի մէջ Հ Մազլըմեան արք։ իբրեւ կրօնական

փողոցն՛երը կամ կը գզուբտին՝ իրարու Հետ , եւ ա– պետ, իր դիրքէն օգտուելով, միշտ կը Հակառակի ՏԽՐՈՒՆԻ - ԳԷՈՐԳ ՄԵՍՐՈՊ

սիկա ներողամիտ եւ թոյլատոլ ալքերուն– առջեւ Բեաբովյւ մարմիններու ե ւ քմաՀաճ կարգադրու–

իրեն ց \ծն ողքն երուն X թիւննեբ կ՚ընէ :

Ին է խօսք, որ մեր վարժարաններու աշակեր­ կր թական գոբծր կեդրոնացած է գլխաւորա - Յաւով կ՛իմանանք թէ անցեալ Աեպտեմբեր

տութեան թ ի ւի պակասին գլխաւոր պատասխա–– բար Աթէնքի երկու գլխաւոր արուարձաններ \1ին Աոֆիայի մէջ յանկարծամաՀ եղած է Պ՛

ն ա ա ո լն , իրենք՝ ծնողներն են : Ֆի՛քսի (Տոլբզութի) եւ ՝Րոքինիոյ մէջ, ուր Հ* Կ* Ղ*էոբգ Աեսրոպ, Հիմնադիր - տնօբէնբ երբՀեմւի

Կր ճանչնանք շրջաններ , ուր Հ ալ արար ձու - Խաչի գպբոցներէն զատ կային նաեւ Հ* Ր * Ը * Մ "ի Ա ես րոպե ան ճեմ արանին՛ յ

թիւն նւամ թաղականութիւն անձամբ գիմա\ծ Հ ու կողմէ Հովանալսրեա՚է ազգ* եւ Հայ Աւետարանա­ Հանգոլցեալը ծնած էր 1882^, Պարտիզակ (Նի–
յկան վա ր մա ր անն եր բ
կոմիդիոյ շրջան՝) տ կան\ուիւէն մտնելով ուսուցչա­

Հ* Կ* Պ$աէի Գ"յգ կրթարանները ^ոքինիոյ կան ասպարէզը, լայն գործունէութիւն ունեցած^
, ոլն\ին մե–
Զաւաբեան եւ Ֆիքսի Հովա1 աւոբեալբ յ ին՝ֆ եւ Աւե­ է մասնաւորապէս Պոլսոք մէջx Եզա\ծ է անգամ
:
իւրացոլց բարքեր որոնք ոչ ազգային էին, եւ ոչ էծ ագո քն թի՚-՚ը աշակերտներու Հաղգա Ուսուցիչներու Օգնութեան սնտուկի ։ ԳնաՀատ–

ալ իր բնաշխարՀի սով որո լթիւններ ; տարանական միացեալ թիլէն աւելի ա ած էին իբ դա՚սագիրքեբ՝բՀ Հայոց պատմութեան

Ու֊բեմ\Լ \9\%ի աղա տ ա գր ո ւա՛ծ ս՚ե րունդբ , եօ­ փոքինիո յ Հ * կ . էք ա չի ՏԼաւարեանը \ 75 աշա­ ել կրօնի մասին։ Ունի բազմաթիւ ուսումնասի–

թը տարեկան որբը , տասներ կո լ տուր ե կան՛ի գա­ կերտ , աղգայինբ 85 եւ Աւետարանականը 55 \ րո ւթիւններ X Կ՛ աշխատակցէ ր զանազան թեր թե -

րուն ունէր, \իսկ տասներկու տարեկանբ գաբձած Ֆիքսի Հայ կ* հաչի Հովանալորեալյլ 220 ա չա­ բու X Պատերազմէն առաջ տարեգիրք մբն ալ Հրա­

էր 1 7 տարեկան պատանի մը , Գոլրկ Հայեցի դաս­ կերտ , ազգ* ունի 76 եւ Աւե տ ա ր ա կա՛՛ն բ 104։ 16 տարակեց, «.Հայկարան՝» ։ Անգամ էր Հ • Ց * դ՛աշ­

տիարակութիւնէ ։ Այս պայմաններու մէջ մեծցա՛ծ շր ջան ա ււսր տնե բ կուտա յ քՀա ւա բ ե ան ը եւ \ 0 Հրջ*11– նակցութեան մինչեւ 1922, եր բ ն ո ր բա ցո լած է ր

Հակոտնեայ բնաւոբոլթիլԼնեբով շաղախուած, Հա­ նաւար ան երճ իքս ի Հ ովանաւո րե ալը ։ ճեմարանբ , վ>ավլովոյի մէջ (Աոֆիայի մէկ ար­

զարաւոր որբեր իրենք զիրենք գտան՛ ամերիկեան , Հ » Ր * Ը » Մ * Հակառակ իր խոստման , չյաջո– ուարձանը ) յ
Դ*ՂԲՈ$
անգլիական, գերմանական ,զուիցերիական– ու զա­ զեցաւ փոքր արուարձաններու մէջ եւս մնա–
եւ
նազան ոբբան՚ո ցաւերու մէ^ւ Մ ֊են՛ք մեղի Հարց տանք բանալ : Ր ա ղմ ա թ ի լ Հայ փոքրիկներ փո զո ց բ շրջա­

թէ ի՛ն՛ձ ո ո լ վե ց ան ել կամ ինչ ս որ վե ց ո ւց ին այս ցին Ամաբուսի , Միսքոթոյի , Նէտ Զմիռնիի

սերունդին \9\8էն 1922 ։ քՒոմպոլրիս—Լիփաղմայի մէջ, ուր նախորդ ՋԱ8ՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ

Ամէն Հաստատութիւն ուզեց իր գիտցաւծ եղա­ նին՝ բացս ւած է ին ազգա յին տ աբրա կան դպրոց­

նակով դաստիարակել ։ Ոմ ան ք աշխատեցան զմա­ ներ , Հ. Կ. իյտչն էր ոբ , բացառիկ կարգագրու­ ԿԵԱՆ-ԲԸ ՊՈՄՈՆԻ ՄԷԶ

քուր քրիստոնեայ՝^ դարձնել , օրը եօթը մում ա– թեամբ , Նէա Զմիռնիի եւ քՒոմպուրիս Լիփաղմա– ՄԱՐՍԷՅԼ , 4 Հոկտեմբեր Ամառնային ար–

զօթք ընել տալով աչքը խուփ։ Ուրիշներ «աղուոր յ ի փոքր իկնե րէն մաս մ բ կրցաւ Տո լր՛զո լթի եւ

^ոքինիոյ իբ վաբմաբան՝ երր փոխագրել եւ դա՛ս­ ձակուբռէն վերջ , վեբսկսա\ծ է եռուզեռը : կա­

գառնուկ)իպատմութիլննեբով կ^օրօբէին մեղ ւՈ^վ տիարակել : Հ. */. հաչն էր որ կրետէի քհեթիմնօ պոյտ հ՚սչր ձեռնա՛րկած է իր աւանդական պա բա֊–

Հ ետաքբքբուեցալ ա յս մ ան ր ամ ասնութ իւններ ով ։ քաղաքին եւ Միաիլլի կդյլիին մէջ շարունակեց ու– Հանդէսին։ որ տեղի պիտի ունենա յ յաոա ջի կ այ

Պոլս ոյ եւ Աոլբ ի ռ յ ո բբան ո ց՚նե րը կր ցան ազգա յին ն են ալ \իբ ուսս ւմնաբ ա^ն ներբ ։ Հոկտեմբերին, զպր"ոի սրաՀին մէջւ

դաստիարակութիւն առնել, չորս տարուան նա­ Հ* 3՝ 7" • «ԶաւաբեաԱ» ՚ենթակոմիտէն եւս

խապատրաստական չրքան մը բոլորելով ։ իսկ ու֊ Կրետէի ի րաքլիոն քաղաքի 200^ աւելի Հա­ լծուա\ծ է լուրջ աշխատանքի ; կուսակցական ներ՛­

բիշնե՞ր , յութիւն բ, թէեւ ունի դպրոցի շէնք եւ եկամուտ , քին աշխ ատ ան քներու զուգընթաց շաբմմ ան մ էջ

\922էն մ ի ՛ ն չ ե ւ . 1930, ա ր տ ա գ ա ղ թ ր գ է պ ի Տ " ՛ ֊ – բա յց անցեալ տարի եւս զոլրկ մնաց կրթարանէ գրած է իր շրջապատ բ ։ Հ. 3* ՛Ն * «Նոր Ա երունգ՝»ի

ս ա ս տ ա ՛ ւ , Պ"ւլկարիա , Ո՝ ում ան ի ա , Ֆրա՝., սա։ մր, շեորՀ՚իւ Աաղլբմեանի ՛եւ իբ թաղականներուն ՝Բրիստավէոբ իյումբը շաՀեկան գ ա ս ա իս օ ս ո լթ ե ամբ

Մե՚Լք գեո. չենք մոռցած ապիկար խնամատարու­ բևգդիմ ո ւ թե ան X մը բացումր կատարեց իր յառաջի կայ Ս՚ջ՚^^է

թեան տնավարի խաղերը։ Աանաւանգ ՚Բօրֆուի 1947 48^ շրջա՛նին առանց Հայ վարմարա\1ի գործ ուն էութեան X Գասախօսեց ընկեր Ա* Վրէմ–

"՝է^, ուր լեցուած էր երէց սերունդի կարեւոր մնաց նաեւ Ա ե լան ի կը , ուր 70 80 Հ ա յ որգինե րու եան ։ Հյ ա բա՝թը մէկ անգամ իր Հերթական՝ մ ողով–

Համրանք մ ը ։ Պոլսո/ խնամատարութեան՛ անճա­ մեծ մասը մամանակ իսկ չունեցաւ Հելլէ՛ն ական՛ ներէն գուբս , գասախօս ո ւթիւններ տեղի պիտի

րակ ամօթալի սա կ ա րկո ւթիլքւ ը , տնօրէնի , ուսո լ – դպրոց յաճաիսելու։ կիւլպէնկեան Հաստատու­ ունենան 150ՐԱ անգամ մ բ ։ Ա* օտերս Հ րա պա ր ա—

* Ցհ՝էՒ Բամբասանքներ որոնց զոՀ գացին՛, կ ե դ ր ո ^ թեան ել Հ . Բ . Ը * Ա .ի Աղաթռն վարդարաննե­ կային ձեռնարկով մբ պիտի պարզէ իր առա՚ջա–

նա կան ի , կսաեա՚ւ ի բարձրագոյն կարգի յառաջա­ րուն՝ Հապճեպ վւակումբ ազգա յին մ արմիննե բ բ գրութիւնները։ Ունի Գրաղաբան ընթերցարանի

դէմ կրակուբոց ուսանողները։ նմանապէս չենք գբաւ անելի մ բ առջեւ : Նոր վաբմարանի մը ար– մը ծբագիրր եւս որ կր կարօտի բոլորիս քաջալե­

մոռցած– , որ՛ եղա՚Լ Հատուածական երկգիմի խա­ տ օն ութի ւնր կր կ արօտ է բ մամ ան ակի եւ ձե ւա– րութեան ։ Այս առթիւ կոչ կ՛քնենք մասնաւորա­
բար մեր
ղեր Հյալըտեւակս/ե՛^ ուսանողներ Փարիղի պողո­ կերպութեանց , որոնց Համար երբեք ձեռնտու չէր ո լի րե լով րնկերնեբուն որպէսղի օմանգակեն նր–

տաներուն Հերոսներ ։ Ո^ վ Հ ե տ ա ք բ ք ր ո ւ ե ց ա լ , ո լք ներ կա յ խռովա յո յզ վայրկեան բ 4 երբ փոքրամաս– ղա\1ազան գրքեր եւ պարբերաթերթեր :

Հաշիւ պաՀանշ^եղ մինչեւ այսօր թ է ուր Հասան ն ո լթեան ց ^*աՐոԲ տիր՛ող իշխանութեանց Համար Այս տարի եւս պիտի շարունակէ Հայերէն
Փափաքե–
այս առանձն՚աչնորՀեալներբ , ե լ որքան արդարա­ աչքի փուշ էբ ։ գասընթացքը, ինչպէս կապոյտ հաչը։

15.000ցուցին՝ իրենց Հոգ մ ը ս տ ա ն ձնա\ծ լի է որ միացուին այս երկու դասին թաց քները,
կոչումր աղգային՛ դետ՚ւ ի վրայ։ Հ* Կ* հս^ձը տոլարի

Ր ա յ ո աւելի լալ է կ ա ն դ առնել Հոս, չաբծարէծեք է կրթական ճակատին վրայ ։ ՀՕՄի կեդրոնի , իսնայելու Համար նիւթական եւ բարոյական զոՀո–

այս ամօթալի պատմութիւնը։ Ե" վ ս տ ա Հ եմ որ Ֆրանսայի, Պրս՚ղիլիոյ եւ Արմանթինի &/*^ • վար՛­ ղոլթիլններր X

պ ի տ ի գտնուին ընկերներ , ուչ կամ կանուխ ,գ ը ֊ չութեանց ՛ն իլթական օմանգակո ւթ իւննե բ ր ին գՀ , «՛ԷՀանթ » թատե բախումբբ , որ կազմուած է
այ
էուխ գլխի տալով գրելու պատմութիւնը ո բ բա– ելմտացոյցին մէկ երրորդը կր փակեն՝։ Մնացեալ կարգ մը Համեստ եւ անձնուէր բնկեբներէ , ս
Տ
նոցն՚երոլՀն . . . : Այսքանը իբրեւ յառաջաբան յ երկու երրորգբ կբ Հայթայթուի տեղական միջոց­ շրջանին Համար ալ սարքած է ներկայացումներ Մելի^

Ա– ԿԱՐՕՏՈՒՆԻ ներով X Ա օտերս պիաի ներկայացնեն «քԼարասաղի

Fonds A.R.A.M