Page 293 - ARM_19-1948_04

ւ& ռ տ ս ա օ ս օ ա ա ւ յ ա տ տ տի< տ ա օ բ տ ; *Փաոք ի րաէձոնԽ»

ս ճ ո * ո ր / ՞ ՚ լ յ - է»»** ա ւտ>25 - Սէ պատոսստուխիւԱԱԽ
1 ՝ՆՈ է. Շ. Տ**» 17«.2Տ<

17, &Ո6 0 ա « օ « - Բ ճ ա Տ (13") Լատինական Ծնունդի առթիւ ճառեր խօսեցա՛ւ*
Վեցամսեայ 800 ֆ ր • , Արտ • 10 սալ • կամ 3 ™ն<յլ
Պասլր, Անգլխոյ թագաւորը եւ Մ՛ ՆաՀ անգհե րու

ա–. 008. 15-70 Բյո* 1678-63 նախագահը , բայ.<ե մա զթութ ի լեն եվ։, ընելով խաղա֊

1«տաե 28 Օ&Թահոյ 1948 Երեքշաբթի 28 ԴԵԿՏԵՄԲ ղո ւթեան Հ ամ ա բ :

Հռոմի քաՀա՚Լայասլետին բնաբանն էբՀ^ր՚իս–

տոն էական կամքը վասն։ խաղաղութեան»։ Այս

I»– ՏԱՐԻ - 20՛ ԽաԽ Ո՛ 5730–՚եոր շրջաէ թիլ Ա41 ^ ա գ է տ ՝ ն– էքԻՍԱ^ԵԱ՚ե Գ֊Ի՜ն 6 Ֆր առթիւ ժխտեց թէ լատինական առաՆը, ՀԵթէ

խաղաղութիւն կ՛՛ուպես սլատե բազմի սլատբաս -

աո լէ» եւ թէ միամիտներու Հետեւեալ բանա -

ՄԵՐ Խ 0 Ս * Ը ՚Թո^խո) 4ափո%ՆԱ ցասուԱը» ձելը 4։ խաղաղութիւն ամէն գնով»։ Իբ կարծի­
քովդ
առաջինը կասկաՆամտոլթիւն կը։ յարոլցա–

ԾԱՆՕԹ 6ՈՒՇԱԳՐԻՆ ԱՌԹԻՒ ) Իսկ ^ՐՂՐՈՐԳԸ կյլ Քա2^ալևւՐէ անոն՛ք ոբ նախա–

ԼԵՌՆ ՈՒ Գ ե Տ Ը ԿԸ Բ Ա Ւ Ե Ն յարձակում կը\ պատը աստեն –.Հետեւաբար եք հլուքն՛*՛

ինչպէս կը յիշեն* ձլԼթեբցոզնեբը, Մոսկուայի աԼ կը վտանգեն խաղաղութեան դատը, առանց

^ / ՚ ճ անդին պիտի կար գաք լուրեր այն իրա­ անթելը եւ ուրիշ աղբիւրնեբ Հաղորդելով Հայկա­ "՚֊ղելոււ Հ ա պ ա ի՞ն չպէս ապահովել խաղաղու­

րանցումի մասին որ յառա^ եկած է Պոլսոյ մէջ, կան յուշագբ ի մը յանձնում՝ ը ՄԱԿիլ , 1լ ա լե լցն է ին՝ թիւնը ; հիւթական՛ զէնքերուն գէմ աղօթք ել սէր

իբրեւ Հ ե ա ե ւան. ք խե գա թիւրուած տեղեկութեան՝ թէ Թուբքիոյ Հայերն ալ ում կուտան այդ պա– պատուի րե լէ վեր^. Պապը կը յանձն՛ա բայէ եՀր բեք

ս՝ Բ X ք*ուն՝ սլաակե րագաբգ սլա ամ ոլթիլ\ն՚ը՝ յա– Հանիներուն֊ % Այս թիւբիմացութիլԼ՝ը ճշդուեցաւ արժանապատուութեան խնդիր չդարձնել պատե -
որ կշ
շ-րգով : Լշ ճ1օոժ61 մէջ, Պ* Զօպանեանի միջոցաւ, բազմի պարագայ մը կամ նոյնիսկ սպառնա լ ի ք

մ ը ) բռն՛ի ուժի չդիմել, իրաւունքներ չաՀելու
խօսէր իբբել նախագահ Հայկ . Գաաի յանձնա - Համար յ որքան
Այս առթիւ ալ, նորէն լեզու կբ թափէ թուրք ալ այ ղ այ ըլլան՝ ելն* ։

մամուլը ^ թէ « Թուրք - Հայերը » սիրաշահելու, խում բին % Ա^-դլիռյ թագաւորին ձայնասփիւռ ճառը տե­

եւ թէ սարէն՛ - ձոբէն սլա ամ ութիլն՚նեբ կրկնելու Հրատարակուած սխալ տեղեկութիւնը մեծ ի– ւեց ութ վայրկեան եւ թարգմանուեցաւ քառպ -
սուն լեզուներով։ Աւելի շատ ներքին ընտանեկանէ
Համար : բա բան ցում պատճառէ ց Պո լսո յ մէջ , ուր իրաւա­ ,
սու անձեր ան մ՝ իջապէս ասպարէզ իջան , թրքական
Աւելոբգ է բացատրել թէ Թուբքիոյ ափ մբ Թուրք մ ամ ու– խնդիրներ շօշափելով, խաղաղութիւն ձ. բարօրու­

Հա յերր ո1^*~է մ եզք չունին ոչ այգ յուշագրին՝. , կասկաէծնեբը փարատելու Համար* տեղալու թիւնն կը մաղթէր՛ :

ոչ ալ ուրիշ ար ա ա ս ա Հ մ ան եան ձ ե ո% ա ր կ ՛Լ եր ում Է ջ է լըն ալ փութաց օգտուիլ առիթէն , կՀլԱյ^Լ Նախագահ Թքռւմըն ալ իր. ձայնասփիւռ ճա՜­

Պո լսո յ ա յս \նոբ ի բար անց ո լմն ալ աեզի պի– եւ Հայկական պաՀանջնեըը մխտելոլ համար՛. Մի՛՜ -
ե ւն ո յն ատեն բա բեխօսութ իւննե ր Հ բատա բակեց ; ռով շեշտեց . ^Անգամ մը եւս կ՛ուզեմ յայտա
աի չոլն-ենար , անշուշա , եթէ յուշագրին յանձն*ու–
Գռ^ԼոձՅԼ\ րարել թէ ես խաղաղութեան Համար կ՚աշխատիմ,
մը ձախաւեր ձեւով մբ Հաղորդած էԱԱային Մ"Ա— Նոյնփսկ Անգարայի անթելը Հետեւեալ

կոլայի ել. Փբակայի անթելբ եւ կարդ մ՝ ըթեըթեը ; Հաղորդեց Գեկտեմբեր \ 4ի գիշռբԲ * ել պիտի շարունակեմ աշխատիլ։ Աեձ՜ խնդիրներ

Թուրքերը իրենք ալ շաա լաւ դիտեն այս պա– Հ Լուրին ամէնէն ուշագրաւ կէտը այն է ոբ կան մեր առֆեւ, ահա թէ ինչո՛ւ կրնանք ըմբռնել
վազ ան , ին չսլէս կր խո սա ո վան ի \ծ ան օ թ Հ ր ա սլա–
բա կա գի բ մբ ; կ ըսէ թէ ձեռնարկին ում՜ կուտան Թուբքիոյ Հա­ ուրիշ ժողովուրդներու խնդիրներ ը : իբյ՚ել աԳԳ

յեր ը : Այս վերագրումը նողկանք եւ ոայբոյթ յ ա ֊ մէկուկէս գարու պատմութիւն։ մը ունիէք, բայց

Բայց եւ այնպէս , Պոլսոյ եւ Անդաբայի ամ­ ռաջ բերած է Թոկրքիոյ Հայերուն մէջ»։ քրիստոնէութիւնը կը տիր է 19 դարէ ի վեր եւ պի­

բոխավար թերթերը այս «պատահ մունքն էն ալ Անթելը յետոյ կրկնեց նախկին եր՛եսփոխան տի տեւէ ՝» : Նախագահը իր պատգամը վեյ՚շ^ացոլց

կ օդաոլին, քնաբեր առասպելներ Հիւսելու եւ աս­ Պեբճ Թիպքէրի (Հէբէսթէճեան) մէկ նամակը , Հատուած– մը կարդալով Գորն՜ք Առաքելոցէն :

պարէզ կարդալու Համ ար : որ՛ կը Հ րաւիըէ թուրք աղդբ երբեք չկա սկահ ի լ Ուբ՚իշ պետական մարդիկ ալ ՀոգեշաՀ քա -

Այոպէա, նոր թերթ մը, «Հէը Կիւն՝», բաւա­ թուրք - Հայերուն՝ Հաւատարմութենէն : րոզներ խօսեցան , Ծնունդի առիթով։ իքնգիբը այն

կան՛ չհամարելով իր բուռն՝ յա ր ձա կո ղա կա՛հ ր\ք ո ս – Պոլսոյ «Աոն Թէլէկրաֆ» թորթը Հրատաբա - է որ, միեւնոյն, թափով կը շարունակոլիՖ զինուո­
\ ինչպէս ճակատնե­
կուայի դէմ , Հեաեւեա լ գռեՀիկ պատմութիւնը կը կեց Ազգ* Հիւանդանոցի Հոգաբարձութեան ատե - րական պատրաստոլթիւննեբը

սաՀեցնէ * ն<ապետ Տօքթ * Փէշաիմալճեանի եւ ջնջուած՜ րու յարդարում ըՀ

« Պայտն էմին\ Ալի Ջավլր , որ ՎռԲ^ռՐս Աղդ * *ք՜ոԳովի ատենապետ Տոքթ * Անառէ 1ԼաՀբա– Փարիզի ձախակողմեան՛ թերթերը գառնօբէն

Փարիզ գնաց , սապէս ըսեր է այնտեղի մարգոց . մի լուսանկարները եւ յայտաբարութիւննեյ֊՛ը , Հե­ կը գանգատին թէ կառավարութիւնը 40 միլիոն

Լաւ գիտցէք թէ ԹբքաՀայերը ոչ կեղեքուած տեւեալ խո րադրով * « Թուրքիս յ Հա յերբ գաբ — ֆրանքի վարկ մր կը պաՀանչՀԷ, մառէ շալ Ա՝ոնթ -

են% ոչ ալ ջարդուած : Ա ան֊՝աւանդ Հանրապետու­ մ անք ի եւ ռայրոյթի մ էի։ կոմըբիի սպայակոյտը տեղաւորելու Համար Ֆոն–

թեան շրջանին Հայերը չափազանց երջանիկ են , Առաջինը յայտարարած է* թէնպլոյի մէշ^։ Ա՝իայն վերելակի մը Հաստատման

այնքան որ Հայաստան գտցողներն անգամ կ1 ո լզեն Թուրք Հայրենակցի մը Հանգամանքով բո­ ձախքը 800.000 ֆրանք կը Հաշուեն :

Համախումբ Թուրքիա անցնիլ* միայն թէ 1916–—I լոր Հայրենակիցներուս ւ՝մ ան կա պո ւաֆ֊ եմ ել կը իք-ազեկներ կը կարծեն թէ յսձռաջիկայ շաբ -

18^ ջարդերուն , կարդ մը «քօմիթէճի» Հայեր զէն՝ սիրեմ Հայրենիքս ; թու վերջացած ոլիւոի ըլլայ Ատլան՛տ ե անի դաշին­

ի ձեռին՛ յարձակած են թուր ք ան մ եղ Հա յրեն*ա - Զեմ կրնար երեւակայել որ Թուբքիոյ մէջ գտ­ քին խմբագըութիւն ըյ

կիցնե բոլ օճ ախն եր ո լ\ն՛ վրայ : Արդարութիւնը եւ նուի նոյնիսկ միակ Հայ մը, որ թերթեր՚ուն նկա­ Զայն մըն ալ Ան գար այ էն , «Ուլուս» , կա -

օր՛էնքը պարտն ու պատշաճը տնօրին ած են անոնց րագրած ձեւով ուղղակի կամ անուղղակի կապ ււ ւս վ ա ըոլթե ան կիսապ աշ տ օնա կ ան օբկ անը , խմ -
Հ ետ ։ Մեր բա գրական ով մ ը կը բացատ րէ թէ «անՀ բտժեշա է
ել այսքան միայն* »x ունեցած ոլլայ դուրս ի ձեռնա րկն երոլն
ո բ Թուրքիան մ ասնակցի Ատ լան*ա եան ի դաշինքին ^
Զենք դիտեր , տիկինն է այս «պայան՝»ը ԼՀա– կրօն՛ական կամ Հան բա յին՝ Հաստատութեանց վե -
ոըմ) թէ օր՛իորդ։ ո րովՀետեւ մեր երկիրը մեքենա բար գործի պիտի
ել որ՛ո**լ պատմեր Ե՞՛րբ եկեր է Փարիզ ք րաբերեալ խնդիրներու Համար մենք կբ դիմենք
: Ո*֊"– ձեռն արկէ , անմ իջապէս դառնալով գործ ող ո լ -
Ամ էն պարագա է այս գարշելի զառանցանքը* օ միմիա յն Հանր ա պետ ական կառավարութեան
կրնաք Համարուիլ : Արդարեւ , թեանց կարեւոր խարիսխ մը» :
Հ անբմ ին տ յի մ էջ , արման աւոր սանուՀ ի մը րի շ Հ եղին ակութ իւն ^ ռ ս ք ճանչնաբ
–^՚ Ծնունդը սովորական՝ խրախճանքներով
ա իւ ր ա Հռչակ էքալիտէ քշտիպ երկոլ ամիս առաջ անձամբ Ա֊-դարա գացի եւ խնդ­
ութիւն^– տօնուեցաւ Ֆբա՝ն*սայի եւ ոկրիշ եր՛կիրներու մէջ տ
րանքներ նել ՛կայացուցի պատկան իշխան
Փարիզի մէջ արեւ էբ , բայց շատ ցուրտ : Անգ–
Երբ կիներն՝ անգամ ա յսքաԼ՝ տգէտ եւ ար իւն ա– ներուն ։ Աւելցնեմ թէ ա բտասաՀմ ան ի մ էջ էհա Տ
ծ՜արաւ Թու^րքիոյ լիոյ մէջ ցուրտ եւ մշուշ*. Մ * ՆաՀանգնեբոլն մէք
միլիո՚խ ոգի մը կը մատնեն , երթ աէ–^էէ քան մէկ Հայկական կազմակերպութիւն մը, որ
կրնաք խօսի X 236 Հոգի մեռան զանազան աբկածներու Հետեւան­
զոՀերու ողջակէզն անգամ կ՚ուր՛անան՛ , Հա յերը ներկա յառն՛է եւ անոնց ան ունով
քսու - քս վ Հ Ար տ ա քին՝ նախարա բոլ թե ան նա խ կ ին* օգ -
տրամաբանել թէ ո՛րքան՛ «բարեշրջուած ԷՖ կատար ուած վե րագրումնեբ ը պարզապէս

Թուրքիան , 25 30 տարուան ընթացքին X թիմև են» X նականներէն Ա՝ըմնըր՝ Ո՚֊էլս ուշաթափ ին կած էբ
«տես ո ւ–
Թուրք թեր՛թը շարունակելով իր Եբկրորդն ալ , աւելի երկար խօսելով , ըսած է • ձիւնին մէջ, իր բնակարանին* շրջակաները, առ -

Թուրքիս յ սահ մ անն եր ո ւն մ էջ ապրող ոչ մէկ տուն կանուխ X Ոսաիկանն եբը պատահ արար գտան

թիճո&բը 1լլլ յայտարարէ ի լո*~ր աշխաըՀի (14 եւ տեսան որ ձեռքերն ու ոտքե ր ը սառած՝ ե ն ։ Ար­

՛Բ՛եկտեմբեր) • Հայ Հայրենակից երբեք չի կրնար նման ձեռնար­
նման տ ը– տի Հիւանդութիւն ունենալով, ինկաՆ է կէս ճամ­
կի մր ում տալ եւ գործիք Հանդիսան՛ալ
« Թրքական Հողերու մէջ Հայերը պա ամա–~ կապուած բան : Վիճակը ծանր է :
գեղ արարքի մը Հ Թուրքիա բնակ Հայերը
կան ոեւէ իրաւունք չունփն : Արեւելեան նա Հ ան զե­
են երկրին եւ ոչ ոքի վւո էսանո րզ ութիւն տուած են
ներու մէջ անոնք ոչ յիշատակարան ունին, ոչ ար­ դուրսը» X Հազ աոսւաԱԽ կ՚ախաա իԱ

ձան եւ կոթող, ոչ ալ որեւէ արձանագրութիւն ւ

*Լան՚այ ոեբդը կատ այ ՛ելա պէս թրքական է՛ •ՀՀ Յաջորդով^ թուրք թեր թերոլ Հ բա տար՛ա -

« Աովիէթները թող լաւ գիտնան թէ մեն*ք կութիւնները, եւ ՊերճԹիւ֊բքէբի

պողպատէ ջիղեր ունինք եւ մեր սաՀմանները ան­ գետնաքար շ ար­

իս ո ր ա ա կ ելի են եւ ան ան ց ան ելիւ Ե ա ղ մ ա չկայիւ տայայտութիւնը X «Նիւ Եորք Հէբըլա»ի թղթակիցը կր Հեռագրէ

Անգամ մը եւս կարդացէք,—- Ոչ յիշատակա­ ՀՀ (յոյն օրերուն ամբոխավար թերթ մը, Հ Ս Օ ՚ Ե Աոֆիայէ՛՝ , Դեկտեմբեր 21 թուականով (յապա­

րան, ոչ արձան, ոչ կոթող, ոչ ալ որ՛եւէ արձա­ Փոստա» կր գրէր թէ Տ աւր ո ս ե ան* կառախումբբ ղած՝) .

նագրութիւն՛ •• • Հալէպի կայարանը Հասած ատեն,քսանի չափ Հայ կառավարոլթիմւր անհատներ եւ ամբողչՀ ընւ–

Ան շուշտ ըսել կ՛ուզէ թէ բո լո ին ալ սրբած ՜ պատան ինե ր թշնամ ական ցոյցեր կա տ ար ե լո վ ,քա– տանիքներ կ՚աքսորէ Աոֆիայէն դէպի գիւղերր,

մաքրած , թրքացուցած են , որեւէ Հայկական րեբ նետած են , թէ Թուրք մը միջամտած է եւ կը՜ խափանելու Համար որ՛եւէ ընդդիմութիւն մ այ -

Հետք չձգելու Համար՝ յ ռիւ ձգելով, Հայ մը մեռած , ինը Հոգի ալ ծան– րաքաղաքինմէ^։Դժոլայ,\ է մանրամասնութիլններ

Թշուառականը չի գիտեր որ , եթէ նոյնիսկ ըապ է ս վիր՚աւոր ո լա ծ են։ ստանալ այս աքսորն՛երու մասին : կաո ավար ա կ ան

ամէն ինչ փոշիացած ըլլայ, կա՛յ եւ կը մնայ պա– Ցս՚իրգ օրն իսկ (17 Գեկտ .) «.ճիլյքհուր/ւյէ - պաշտօնեանեըը եղած Հարցումներուս կը պատաս­

մ ոլթիլնը , իբրեւ յաւիտեան ական վկա յ ւ Մ ի՚^-է0՝*՜ թ%ի /^՚էթա^ւէՅ.Ա։ վճռապէս Հերքեց այս լու,բր,Հբո– խան՛են թէ աքսորականները նախկին ֆաշականնեբ

անգամ թրքական՝ պատմութիւնը՛, Էքւ կան տակա­ լոբովէն սուտ՝» Հռչակելով զայն; Գէսլքր սլաաա - են ել քաղաքական՛ ընղգիմադիբնեյ։՝ : Արեւմտեան

ւին Թուրքեր ալ, որ կրնան բա՛ն՛եր մը փսփսալ իբ Հաձ֊ է Պաղտաար մէ^^ ուր աետեւէ աղեկ մր քար դեսպանական շրշեան ակներու մէչՀ Հազարներով կբ

ականջին* . • • Չնետելով կառախումբէն , փոքր Նակ մր բաոաՀձ էէ Հաշուեն աքսոր՛ականներուն թիւր։ Ատոյդ է թէ

Մնաց ոբ , միա յն գետերն ու լեոձեեբը բաւա­ Ուրիշ ռչրնչ; առ՛ ՛ո լագն 2000 Հ ոգի արտաքսուած՜ են այս տարի։
կան են, ապացուցանելու կը
պատկանին Համար՝ թէ որո՛ւ 8ՈՒՆԱՍՏԱՆԻ ամերիկեան զինուորական Մեծ մասը ղրկուած է Հիւսիսային Պոլլկաըիա ,
«արեւելեան–
նաՀանգնեբը ՝» : մարմնին Հրամաևաաարր յայտարարեց թէ յունա­ ուր անմ իԳապէս սահ մ ան ակ իգ է ուրիշ Համայնա­

Գետերն՛ ու լեռնեբը ոչ միայն իրենց գա բա - կան՝ բանակին զի^ ո ւո րն ե էր\ր սլկաք է գէ^՝քի աա կ վար երկիր մը, քհումանիա : Հարաւային՛ Պռւլկա–

ւոր պա ամ ո լթեամբ , այլեւ ան ուննեբ ով։ Իքենց մնան մինչեւ որ վերՓանայ Համայնավարներուն րիոյ մէշ* կրնան (Հունաստան կամ Թուրքիա փախ–

ներկայ ամայութեամբ ե֊ ամեՀի ,անմատ չե լի բա ր– գէմ մղուաօ֊ սլատերազմր : առավաբութիւնրչ չէր

ձոլնքնեբով : Ւրե՚ւ ց երբեմնի արգասաբեբու– ուի Աովոր՚աբար շատ կարճ պայմանաժամ կը գր­
բենց
թեամբ , ինչպէս արիւնազանգ յորձանքն՛երով : կ՛ուզէ արձակել Հին զինուոր(ւ երր) : աքսորականներուն , ընդամէնը երեք օր՝ ի -

Թուրքը գարերով չըմբռնեց այդ գետերուն՛ եւ. ԱԶԳ– ԺՈ1ՈՎԸ 260ի Գէմ 323 ձայնով քուէ– գոյքերը Հաւաքելու Համար է Փոխագրու -

լեռնեբուն– ոչ լեզուն , ոչ ալ խոբՀուրգը ։ արկեց 1949^ ելմտացոյոբՀ որ այժմ կյլ քնքնոլի

կւ պիտի չըմբռնէ, Հակառակ բոլոր ա^րիւնա– Հանրապետութեան ԽորՀուբգթն կողմէ : ՜ւէՏւէ&րա. շ % ո ւ ա | ո ւ թ ի ւ ն | 1 կարդայ .գ Է|),

ռանգ յաղթանակներուն՝ ։ Հյ *

Fonds A.R.A.M