Page 294 - ARM_19-1948_04

տ։ 6 ա ա ւ

ՆԱՄԱԿՆԵՐ ԳԵՐՄԱՆԻԱ8ԷՆ սուի աօի Հովանաւորութեան տակ ։ ՄԼո*֊չր բա" ՕՐՈՒԱՆ ՇԱՐԺ11ԻՄԻՆ ՀԵՏ

լական մեղմացած ԸԱալով ^քառորղժամ վերջը կը

Հասն ինք Հոն* ԱՀա Ֆրայման ի րնդարձակ քա– ԶիԱակաԱ խառԱաէաՕը

ԱՆԼՈՒՐ 0ՇՈԻԱք>ՈԻթԻ1՝Ն ղէրնը) որ 19454՛*՛ ի վեր*, տեղէ տեղ փոխադրուե–

լվ-ք բազմաՀաղար տարագիրներու կեդրոնը եղսձծ

ե Ւ Ր 1 ա Յ Ւ Ս Ր Տ Ի Ն Վ.ՐԱ8 է X Հա ր իւր Հազարներ ով տարագիրներ Հոն՛ ատե Ռ Օրուան Հրաաասլ իսնդիրն է Զինասաանի րա–

մը ապր ած յետ ո յ փո խա դրուած են * Ո* ո լսեր * զաքւ յ*ցիակւ -* ե.րազմը, որուն <եIլքշ քէ.Տ .մ.ե.ծապէսI
Ա

ԼեՀեր , Ուկրանիացիներ , Հունգարներ , Յոյնեբ , պիաի ազգէ Աոիոյ ճակատագրին, ինչպէս եւ մի­
վրայ։
ՊԱՏԿԵՐՆԵՐ ԳԱՂԹԱԿԱՅԱՆՆ ԵՐԷՆ , Թուրքեր ^Արաբներ , Հայեր ։ Մէկ մասր իրե^՝ց ջազգային քաղաքականութեան

ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ Թէ ՀԱՅԿԱԿԱՆ երկիրները գտցած են, ուրիշներ ովկիանոսներէ1* Չինաստանի կարմիրները իսկապէս իսորՀր–

ՄԻՒՆԻհյ , 15 ՚իեկտ անդին։ Մեծ մասով Թուրքերն ու Յոյներն* են որ գային իշխանութի՛՛ւն Հասաաաել կուզեն :
Տօնական օրերէն ա– ^Բ^ւՒր վերադարձած
են– քՍորՀրդ* երկիրներէն
/լ ԱՏ Ը , Մ իւնիխի միջազգային տարագիրներու «լա– եկած տարադիներ Լշ Գձօռձվ մէկ աշխատակիցը պրպտումներ կա­
չեն ուզեր վերադառնալ , քստ­
կէր»ներոլն վիճակը Հանրութեան պ ա՛լ զելու նպա– մնելի պատմ ութ ի ւ՚-ներ յիշելով։ կարդ մր ձախա­ տարելով, որոշ լուսաբանութիւններ քաղած է

Ատակով, գերմա՛նացի ծան՛օթ լրագրողի մր րնկե - կողմ եան՝ թերթեր կ՚ըսեն թէ ա յս տարագիբներր այս մասին։

բակցութեամբ ճամբա ւ կելլեն՛ք : «ֆաշիստներ» են % իրականին մէջ^ ա1՝ ոնք գէմ են ֊ ^ Զինական Համայնավար կուսակցութեան

Մառախլապատ օղին, ինքնաշարժս մեծ զգու­ թէ ֆաշականներուն եւ թէ բո լշե լիկն եր ո ւն՛ : միակ նպատակն է ներկայիս ստեվծել ճշմարիտ

շութեամբ , ղանգաղօրէն կր յառաջանա յ , ճամբայ Բաղդատելով գերմ տնական լա կ էրին Հ ետ , քաղաքական եւ տնտեսական ԺողոՎրգապետու -
ըստ–
բանալովդ մշուշէն անտեսանելի մարգ/չային որուն ողբալի վիճակին ականատես եղանք , 1ԱՕի թիլն մը) բառին քաղքենի (պուռժուտ) առումով։
Հասնինք
ուեբներ ոլ մէէ\է Մէկ ժամէն Հազիւ կլլ լա^չէՐՍ այս միջազգային չակէրր աւելի բախտաւոր է։ Եթէ այս միջոցիս մէկը փորձէր գործադրութեան

« Տ ախՀաուէր »ի Հսկայ եւ չարաշուք Որոշ մաքրութիւն կը տիրէ բակին եւ սենեակնե­ գնել Համայնավարական ճս կզբո ւնքն ե ր ր , իբրեւ

(գաղթակայան) ) որուն ան՛՛ուն՝ր եւ տեսքր սոսկում րուն մէջ% Բա ւա ր ա ր սնունդ , Հագուստ , բժշկա - քաղաքական եւ տնտեսական դրութիւն , Զինաս -

1լ առթեն՛ անցորդներուն , իբրեւ նա ց իա կան Հան^– կան խնամք , վառելանիւթ ու կարդ ու կանոն* տանի մէջ Համայնավարները իրենք առաջինը պի–

ր ա՛ծ անօթ տանջարան եւ պատերազմ ի ժամանակ Տա բագի րնե րր աշխ ո յժ ( կենսունակ եւ առողջ ։ ա Ւ ւՀււայԻ1 դիտողը"". »։

Հազարաւոր Հրեայ ողջակէզ՛՛֊ եր ու գերեզմանը Հ Լբագրող բարեկամ ս , ՀակաՀր եայ ր չլալով , Այսպէս յայտարարած է Լիու Աաօ Սէօ , չի­

Աւելի քան տաբր Հազար գե րմա՝1 ացի՝ Հձֆլիլխ– խիստ Հ ե տա քրքիր է ր ան ոնց լակէ րնե բու վյիճա– նական Հ ամ ա յնավտ բո ւթեան ամէնէն մեծ տեսա–

լինկս» է գաղթականներ Հաւաքուած են Հոն ) Չե– կին՝ յ Հետեւաբար խնդրեց որ , Հա յեր էն առաջ է բանր եւ կուսակցութեան քաղաքական Բիւ֊րոյին

խոսլովաքիայէն ) Աւստրիայէն. եւ ուրիշ շրջաննե­ այցելենք նաեւ Հրեաներ ոլ լակէրր : ամէնէն Հին անդամներէն մէկը։ Ան է ո՛ր կր վարէ

րէ*, լքելով իրենց տուները , կալուածն երր եւ Երեք քառորդ ժամ վերջր*, անոնց լակէրին «քաղաքական դի&&>* ա ք ե Հողերուն մէջ որ Հա —

Հարստութիւևնեյր ։ ատերը , վաճառականներ , առջեւն էինք երբ մութը կոխած էր արդէն։ Բա– մայնավար բանակներ ուն ձեռքն անցած են , աշնան

կարեւոր պա շա օն ե ա՛հ եր յ արուեստագէտ ել մ տա– զէրնի մուտյքին դուրսը թէ ներսր, լոյսերու մէջ մեծ յարձակումէն՛ ի վեր ։

լոր ականաւ, եր եղած են ժամանակին) էսԿ այսօր՛ կբ ողողուած էր : Բազմաթիւ նար ինքնաշարժեր ^ ո– « Մենք Համայնավարութիւն չենք ուզեր

ներկայացնեն* աղքատ յ յուսաՀատ եւ ողբալի վի­ րոնց ս ե փա կան. ատ էր ե ր ը Հրեաներ էին : Հարիւրա­ մեր երկրին մէջ) որովՀետեւ կարելի չէ) սակայն

ճակ մր : ւորներ խումբ խումբ կանգնած կր սակարկէին մեր իտէալը Համայնավար իտէալ մ՝րն է) մարք–

Կր մտնենք աոաջին– սենեակը՝ Հազի լ չորս իրարու Հետ : Առեւտրական կեդրոն գարձա*ծ էր սա կան ութիւնր ըլլալով Հիմքր մեր գաղափարին։

քառակուսի մեթր^ որուն ՚^էլ\ ^Ը՛ Բեսյ^էէ էսԼ\ ան– կարծես։ Մեր ինքնաշարժն ալ շբջապատեցի^ Մենք կհուզենք Չինաստանը Փրկել աւատապե -

դամ I եր Է բաղկացած բնւտանիք մ ր՝ այր ու կին 7 խումբ մր Հրեաներ , կարծելով թէ ծախելոլ ապ­ աա թ եան լուծէն եւ դարձնել ազատ եւ արդիական

զա լա կէ՚ե ր ո վ ։ Ա՝ եծ մ ասր 1 աղտոտ ել պատառո­ րանք բերած կամ գնորդներ ենք ։ երկիր մր։ Ան պիտի ըլլայ ամէնէն աւելի ժողովր­
կր պառկէին , դավար երկր ի մ ը խառն կառավար ութեամբ , միւս
տուն՝– ծածկոցներու տակ կհկուած Հոս ալ , քանի մր սենեակներ այկեչեցինքւ
կոլսակցութեանց Հետ ։ §ն տեսութիւնը պիտի
ոչ թէ քնանալու՝ այլ պաղէն պ ատ պսարաա ուե ւ Պ ատկեբր բո լո ր ո վին ա յլակերպ էր , ^աբելի չէր պիտի
բաղդատել բաժն՛ուի երեք մասի) Ա* Պետութիւնը որ
Համ ար ։Ա են՚եակր ) ցնցոտիներու ^ քուրդերու չկոտ­ միւս կայաԼ^—զօրանոցներուն Հետ ։Մա–
էր : ^ ) * – ստսձնձնէ Հանրային ձեռնարկէ եր ^ Բ . մասնաւոր
րած ամանն՛երու ողորմելի խառնարան մր կր ն աւանդ գե րմ ան ա կա Լ ին Հակապատկերն–
անոնց գե րեզմ անին կամ դժոխ­ տնտեսութիւնը, հր՝ ամ Էն Էն կարեւո՚րր պիտի ը լ ­
ներկայացնէր ։ Անձրեւն ու քամին , , առաստաղէն սակ մ ը դրախտ՝
ներս կյւխո ւ– քին փո խար էն ։ Բաց ի մ ա ք բ ո ւթ են էն* ^ որ ա յնքան լա յ ) 9* • գործակցականները * ԱՀա վաղոլան՛ Չի՛՜
ել լուսամուտի ճեղքերէն ազատօրէն
չէ ր ք ամ էն\ բսւ՝ն՝ ճոխ ոլ կտտա ր– նաստտն ի տնտեսական երեք ձեւեր ը» ։
ժէինէ Բոլորին դէմ քերն ալ մեղրամոմի նման տժ– ալ նախանձելի
՚Էյատ աւելի վերջը ) երբ Չին՛ա՛ստան տն՛տեսա­
դո յն , ղր կան քէն, ու անօթ ութ են ԷՆ ա յտոսկրնեբ ր եալ էր : Աենեակներ , կարծես մթերանոց կամ խա­
ժամա­ նութ Ըչչային * Ո՚ատիօն եր յ մեքեն՛աներ , կերպա­ պէս.զարգացած մակարդակի մր Հասնի) ՀետղՀե–
դուրս ցցուած՝ կր յիշեցնէին՝ պատերազմի
պաՀա– տէ պիտի անցնի ընկեբվար ակտն՝ կամ Հ ամ այնա -
նակ նոյն շէնքին մէ^ ի գործ դրուած ^րէլ\այէ՚" սեղէնի է ուտելիքի յատկացուած խոշոր ^ այն ատեն ալ ե ր կրին
լեփ լեցուն : բն ակի չներ ր , վար աստիճանն՛երէ յատուկ
տանջանքներէն կմախացած ոոՀերր * * * վերունի բանն եր՛) պայուսակներ
պայմ անները պիտ ի որո շեն կարգուսարքը ։ Թէ
Հայրր , բանուՏՈ ր ութ իւն՛ ընելով շա բա թ ր 40 մ արք աււողջ , գէր ւ կարմիր այտերով ) եւ ուրախ ար
՚/եղեցիկ այդ ընկե րվա բութիւն ր կամ Համ այն՚ավարոլթիւ–^՛
կր ստանար միայն ) եւ այդ գումարով պիտի կե­ մադրոլթեամբ։ ԱնՀ ամար երեխաներ )
; Ա եր նր եւ թէ ատոնց գործադրութեան միջոցներր
՛րակրէր բազմաւ դամ րնտանիքր *» . յ ա I. կո զինն եր ով եւ շքեղ ձեռն ա կառքերով
ութսուն տարբեր պիտի ըլլան ռուսականէն ։
Երկրորդ սեն՛եակր մտնելովդ աւելի յ ո ւ զ ի չ ո լշադր ութիւնր գրաւեց ՀրէուՀ իներոլ

պատկերի մ ր ականատես կ՝ ըլլանք ։ Հոս ալ վեց՝ առ Հարիրին՛ <ձփաւիոլկ վիճակը» : կատակելով Օ՛ր ին ա կ ) երկրագո իծա՛կան բար են ո բոդո ւմ ով

Հոգինոց ըն՛տանիք մր , խեղճ ո լ ցնցոտիներով , Հարցուցի լա կէրի վարիչին որ պատասխանեց (Հողերու բաժանում) ) որ ազատագրեց գիւղացին

կծկտած Հոս ու Հ ոն՝–– ՊատուՀաններոլ վրայ ոք լրջօրէն * իր դարաւոր թշուառութենէն , կր բացատրուի

մէկ ապակի : ք$ աւա քա՛րտ ո վ պատած , մ ութ ոլ դիւթին յաջողութիւն ր չինացի Համ ա յնավարներու
տիրապե­
խոնաւ սենեակ մր : Ընտան իքին՝ Հա յրր մ աՀա– - Մեր ազգը շատ կոտո րուե ցաւ , ա զդա ս ի ր ո լ – ել տարօրինապէս արագ աճում ր իրենց

մերձ ^ երկարած խշտեակի մր վրայ ) ա՚չքերր յա­ թիւնր կը պաՀանջէ տեղը լեցնել յ նո ր երախան ե– տութեան յանձնուած Հողերու ։

ռած , պատին՝ վրայի Ա* Աարիամի նկարին ^ ժտ– բով •. Չինական Համայնավար Պետութիւնը Խ • Մի­

մ եվ, ր կր Համրէ ա զա տ ո ւե լո ւ Համ ար ա յս բազմ ա– Կաբելի չէ չն ախտն ձի լ տեսն ելով Հրեա ք՝ ութեան Հաւասար բնակչոլթիւն մը ունէր մինչեւ

ցաւ աշխար Հ էն Հ ժողովուրդին այս բախտաւոր վիճակր ) ն՛ոյն իսկ Նոյեմբեր 15, կառավարականներու պարտութենէն

տարագրութեան մէջ։ Արթնութեա՛ն ել ճարպի– ՛Օ՛Ր2. ՚ Մանչուրիոյ եւ Շանթոլնկի «ազատագր­

Բովը յ արցոլՆքէն լճացած յ ուռսձծ աչքերով կւթեան մ էջ ) Հա յերր վար չեն մնար ) սա կա յն ինք ուած շրջան՛ներուն» մէջ, 175 միլիոն մոզովուր–

կինը բազմ ած է : Պ ա ո ա լ մ այրը , փա յաի էւլ ո յ ո լ – չափով ո ր , արտասահմանի բովանդակ Հրեան՛երը գով :

թեամո , կր ճգնի վառարանը վառել թուղթի կը՜՛ 1լ օժանդակեն ան ո՝՛, ց ) եթէ մէկ տասներ որ դր մեր Թէել Հարաւային շրջանին մէջ ծնաւ չինական

աո բներով եւ տաքցնէ լ Հ ոգեվարք զաւակին սա­ Հայ Հարուստն՛երը ընէին իրենց տարագիր Հայ եղ­ Համայնավարութիւնը, սակայն ներկայիս գրա­

ռած անդամները ։ Ե ր կու փոքրիկն եր Փււ ւր ի մ է ջ բայրներուն ) մեւ՛ք արդէն փրկուած 1լ ՝ըլլա՛յ՛ինք % ւած է երկրին Հիւսիսային մասին կէսը, Գեղին

խաշած գետնախն՛ձորն երր կր լափեն , եւ կր վախ­ «ԱՆՋԱՆ» է որ վերջերս սկսաւ աւելի Հետաքրքր– գետին աւազանը, Հնագոյն չինական Հողը, Հ ան­

նան՛ որ մ ենք ալ մ ասն ակից կ՝ Ըէէանք իրենց ճաշին ոլիլ մեզմով ; իմ ո ւն կր , Փէքինի ընդարձակ դաշտավայրը ել

* • • Այս թշուառ րԼ՚՚տան իքին՛ մաՀամերձ Հայրը ( Մեր վե րջին այց ե լութ իւ1նր կռ իւնվ ա լա ի Հ այ– Ման լուբիան • Այս փոփոիւոլթեանց պատճառնե -

ժամանակին Տանցիկի քաղաքապետն՜՛ էր .* * * : կական զոյգ տաղաւարներուն էր* ուր կր բնակին րէն մէկն ալ ճափոնի գէմ մոոլած պատերազմն է

քաջալերական քանի մր խօսքեբէն վերջ , յու­ ՃՕի մօտ տարագիրներ ։ Կարելի չէ բաղդատել (1937—1945)։ ֊՚

ղումով դուրս կ՚ելլենք սենեակէն ել կր մտնենք գերմ տնակին յ ո ւս ա Հ ա տ ա կան՝ վիճակին Հ ետ , ո ք Հիւսիսի Չինացին խաղաղ, պաՀ պանո ղա կան,

դիմացի Ե ր՛ր որդ սենեակր • ալ Հրեաներուն ճոխութեան ու առաւելութեան եւ լուրջ է– կրթուած է ել սքանչելի զինուոր ,աՀա

էքերոլկ ու կորաքամակ մարգ մը ծխամորճին Հետ ։ Չքաւորութիւն ր աչքի կր զարնէ ։ Ա՝ ութ ^ թէ ինչու չինական Համայնավարութիւնը ունի

ո^էջ^ փոխան ծխախոտի , այլատեսակ չոր տերեւ­ խոնաւ եւ պաղ սենեակներ ) անբաւաբար սն.ոլնդ* գիւղացիական ել ժողովրդավար Հանգամանք ել

ներ փշրած կը ծխէր։ ինքն ալ , սենեակի միւս լ՛ քչ­ Հակառակ ասոր \Հ բաց առո ւթ ի ւնն ե րը չՀաշոլելովք կը դիւրացնէ դասակարգելուն կազմակերպոլթիլ–

նա կ ի շ ն Լ ր 1 ալ սեւցած էիւ՛ ծուխէն ու մուխէն * կենսունակ , կայտառ տարագիրներ , զուարթ նւը։ Չինացիները ուրախ են՛ որ ազատագրուած ՛ր–

Թուն տւորիչ գաբշաՀոտոլթիլն * Այս տարաբախտ դէմքեի՛ ) ժիր մանուկներ) կարգ ու սարք ել ակ­ չանները կր «կառավարուին ժողովողղին^կողմէ է

ծերուկը , պարտաւո ր էր իր Հ ինգ թոռն՛՛եր ր խնա­ ներեւ մ աքբութիւն : Տեղական ըԼտրութիւնները կը կատարուին ա–

մելու եւ Հոգալու ^ քանի որ անոնց ծնողներր կար­ ԱՀ մէն Գեկտեմրերին՛։ Ընտրութեան՛ց նախօրեակին

միր բանակի կողմէ աքսորուած էին դէպի խորե– ա այսպէս է կեանքը ել ան՝ի րաւ՝ կար՛գ ո լ քաղաքացիներր կը Հրաւիրուին իրենց քննադա -

ՐՐ * • * ։ ք*բեն ծխիկներ եւ տզոց շօքօլաներ կու սաբքր աշխարՀի : Մինչ ազատ ու բախտաւոր ազ­ տութիւններր ընել նախորդ տարուան ընտրոլած–

տամ ։ Անբացատրելի ուրախութիւնով կը Բ։յ ՛է՛ է՜ գեր , իբե՚Լց երկիրներուն մէջ% րնտանեկան բոյնե– ներ՚ռ-յն՛։ կիները Հաւասար ազատութիւն կը վայե­

տակեն ձեռքէս % քերուկին ձեռքերն ու ոտքերը կը րուն շու\րջը կը պատրաստուին \ք՚՚֊՝ունդր ել Նոբ լեն, քուէի Հաւասար իրաւունքներով , 18 տարե -

դողդղա յին շարուն՛ակ : Հարցուցի 1 ցոլՀտէ^ն կբ Տարին տօն ելու , բազմաՀաղար Հայրենազուրկ կան էն սկսեալ։ Ե ր եսփո խանական ընտրո ւթ ի լննե–

դողաք ^ Հայրիկ։ 9 ՝ / " * ի՛ ը շարժեց ել ըսաւ* տարագիրներ Հեռոլ իրենց սիրելիներէն ) մի>տ րը երեք տարին անգամ մը տեղի կունենան։ Հինգ

Ալքերս անանկ աՀալոր ել քստմնելի բա­ նպաենրկդայուովխտ ե)լօանտա՛րստոյգՀորիզապոնանգաերյուով տկաըկ)տուայտինտխուր\ ազատագրուած շրջանները տակաւին միակ կառա­

ներ տեսան որ , ապրիլս ալ Հրաշք է ։ Ա ա կա յն , Ծնունդներն ու Նոր Տարինեբր անոնց Համար չեն։ վարութիւն մը չունին ։ Բանակը ել Համայն՛ավար
ապրիլ կ ուզեմ , ո րպէսզի վյէժ լուծեմ , Հակառակ
կարօտը ) վիշտր ու մղձաւանջն է անոնց բաժինր* կուսակցութիւնը տեսակ մը կապ են զանոնք մ իա–

ծեր ըլլալուս * * * Միլիոններ կան ինծի պէս սպա­ Գեռ ո,րքտՈն ժամանակ այս վիճակր * • • 2/ատ բան՝ ցնելոլ :

սող արդար վրէժի : Վայրենինեբը \ 3 տարեկանէն կախում ունի պաշտպան պ ե տ ո ւթ ի ւնն. ե լա լ բա ր– Ամկն ազատագրուած շք ջան ունի կառավա -
բուստ
սկսեալ մեր կոյսերը լլկեցին եւ մատաղ երիտա– եացակամ ո լ թեն էն կամ տա րագիրն՚ե բու Հ ա ր ութ իւն մր եւ խառն վարչութիւն, մր , որ կր ներ­

սարդներր անպատուեցին ու ոչն Լացուցին , կբ աղդակիցնեբուն խղճմտանքէն * կայացնէ կուսակցոլթիլ-Ան երր եւ դասակարգերը ,

կարծէ®՝ ք որ մ ոռնանք ան ոնց ըրած ը : ՄԱ-ԲԱՈՒՏ ՊԱՐՈՆԵԱՆ ՏԷՐ ԸԱալով բաժնուած Հողերուն ա էք երր. առեւ­

Գերման գաղթականներու այս ահռելի թրշ - տրականներ եւ «դրամատէրեր» : Եունանի նաՀան­

ուառո ւ թենէն յո լզուած , բա լար ար կր, նկատենք ՕՐԱԿԱՆ ՎԵՑ ՖՐԱՆ֊ԲՈՎ, ՎԵՑԱՄԱԵԱՅ 800 գին մէջ վերջին ընտրութեան ատեն 24.4 %ր մի­

մեր տեսածն եյ ն ու տեղեկո ւթ իւ՚Լ ներ ը , ել ին քնա– ՖՐԱՆՍՈՎ, ՏԱՐԵԿԱՆ 1500 ՖՐԱՆՍՈՎ ՊԻՏԻ այն Համայնավար էր, 71.7 %ր չէին՛ պատ կան իր

շարժ նստելով կ ուղղուինք դէպի միջազգային ԿԱՐԳԱԱ ՏԱԱԸ ՀԱՏՈՐ ԳԻՐ֊Բ, ԻՒՐԱՔԱՆՉԻՒՐԸ որեւէ կուսակցութեան :

տարագիրներու /բայանը , Ֆրայման , որ կր զա­ 3 0 ՊՐԱԿՆՐՑ։ ԲԱԺԱՆՈՐԴԱԳՐՈՒԷ 3ԱՌԱՋ/՛Ն • Երկրին

տնտեսութիւնը ել ընկե բայի՜՛ կազմը

Fonds A.R.A.M