Page 239 - ARM_19-1948_04

Ց ա պ ա Ա ք ի ց պ ց մը Թ Ո Ի Ր ՛Բ Ի Ա բակաԴւԴէ&բոլ $ֆթէգ ~–յձռ&ց թաչոֆր ափէ**ղս՝րյլ ներ -

կայացու ց ել լա յնժողովր գա կան ութիւն ստեղծեց I

« ՀԱՅԱՍԻՐԱԿԱՆ » •• • Արտի զեղումով կը յիշեմ այս անունները, ո–

ՊՐԻՒ՚ԲՍԷԼ, ( ած) Վերջերս Պել– բոնք ամնռանալի յ ի շատ ակն ե ր թողած են մ աքիս

միոյ Գաղթ, վարչութիւնը ՍաՕՈ ՕօւՕՈաԽ/» ս ռա­ ՚քԷԷ*՛՛ Այգաեղ ծնաւ թատրոնի Հսկայ մբ, Մ ար՝–

հին մէջ կազմակերպած– էր 8 ո րե լե՛ւ ա կան հան - Թուրք գրագէտ մբ , էրճիւմէ%տ էքբէմ Թա - տիրոս Ս՚նակեան , եւ անցեալ օր բախտը ունեցայ

գէ" մր ի պատիլ Գարեգին կաթողիկոսի ութ– լու, անցեալ չարթու բանախօսութիւն մր կատա - ծ ափաՀաբե լու ա յդ շրջան ի սե րռւնդին երկու մը–

սունամեայ տարեդարձին , վաթսոլ՚նամեայ դրա - րած է Պոլսոյ Ախիթարեան Սաներու ակումբին նացորդ ռէմքերբ, երկու պատուական Հոգիներ ,

կան - դիտակա՛լ եւ յիսնամեայ եկեղե ցական ղ ո ր– մէջ, փառաբանելով Հայերու քաղաքակրթական Տիկին ՝Բնար եւ Պալթազար; Ինչ արուեստ , ինք

ծ ո լնէ ու թեան ; ՛ծ առայոլթիլևնեըը : Այս առթիւ յիչած է բազմա - եռանդ եւ խան դավա ռութիւն՛. Հազար ասլրին՛ այն

8ո սելենական 8անձ՛/ աիյումրի նախագաՀ Մ• թիւ ականաւոր Հայեր, որոնք Հիմնադիրն ե րբ Հայ Հայրենակիցները, որ՝ սատարեցին այս կեր­

ՄէՀքղ֊աաեանց քանի մր խօսքով Հանդէսս բա՛ց -• Հանդիսացած– են թուրք յա/լա^ապաՀ ե. .յեդ^Հմ ~՝ պով թ–.*–րք քաղաքակրթրլթէա\1\ *

ուած Հռչակեց , ու յետոյ բեմ հրաւիրեց Փարիզէ– ջակա՚լ՛ շարմումին ել յարգանքով խոնարհած է Ինչպէ* մյէէթձամ կիւլլիլ Տ^^բի թատրոնը,

մ ասնալո ր հրաւէրովդ եկած ՀԳուսանֆ ե րգչախոլմ– անոնց յիշատակին առթիւ; Պոլսոյ թեր թերէն֊ կբլ ուր փայլեցան Գարադաշեան քոյրեր եւ առաջնա՜,

ԲԲ ԼԱլֆ՞բՎԻլ), "ր ՚ բ գ կ « Հ * » / / ՛ ք*ր>ը., *0բ<– քաղե՛ք Հետեւեալ ամփոփումը . կարգ դերասան մբ, Տա կորեան , Հապա՛* %ամբգ

՚ւերգ Հայրապետականէս , ել ՀՀքաղկիր ազատ իմ Գոլք, Հայերդ , անցեալին մէջ մեծ– ծ առայու– ՝ԲԷմալի թատերախաղին «Վաթան վէ Սիլիսթրէ՝»ի

Հայրենիք»ը : թիւններ մատուցած էք մեր երկրին, մանաւանդ անդրան՛իկ ներկա յացում ը Վարդովեանե թատ րո–

ՄիՀբգատեանց ներկա յացոլց յոբելեարը, Թանզիմաթի շրջանէն սկսեալ Արեւմուտքի աոա­ % ին մէջ, ուր ժողովուրդը կէս գիչռրք՛^ եւ ջաՀեր

մեր Հան ե լով անոր կատարած գոր՛ծերը Հայ նկար— ջին աղդեցոլթիւններբ բերած էք այստեղ՛. Գաբ ի ձեռին ուսամբարձ տարաւ օրուան; Հեըոսբ, եւ

չութեան արուեստին , Հայ ձեռագիրներու եւ յի— մը առաջ խաւարը կր տիրէր ընկերութեան մէջ, այս կե՛րպով Ապտիւլազիղի զայբս յթբ Հրաւիրեց

շատակարաձնեբու Հաւաքման ու գասալո բո ւմթ, ե՛ւյլ սանկաայւնն ՀՀաայւեերոըո եղռաանն աանդ։րանիկ նախաձեռ - իր վրայ :

(եԳ • գարոս, ժամ անւակակից ^1$աղըակե ս ն^» տոՀ– հարկները, որոնք եւրոպական թատրոնին՛, ե րա– Երբ եը խօսիմ այսպէս Հայերու թան՝կազին

մին սլա ամ ո ւթեա՛ն Հսկայ աշխատանքին , եւ վեր– մ շտ ո ւթեան , ար ո ւե ս ան եր ո լն սէբբ ն ե բմ ո ւծ ե ց ին ծառայոլթիւննեբուն մասին, չեմ մոռնար նաեւ

Փապէս իբր ^1էէէԿ1՚ոյ կաթողիկոս կատարած ու Թուրքիա; Այգ օյեբուն՝ իսթանպուլ ամ՛ բ" զ^ո վիս ան՛ոնց կատարած դեր՛բ մեր պետական՛ կեանքթնՀ

կատարելիք գործեր ու մաս ին Հ չէր բացած գոնեբբ եւ պա ա ո ւՀ անն ե րր էյ ւր ո պա յի մէջ՛. Հայերն՛ են որ; Վերածնող թ՝ուբքիքայ կառա՛­

Հայասէր Փրօֆ* Կո֊էկոլառ , ոբ ւախագաՀն է առջեւ, շքեղ կղգիացոլմի մբ մէջ ամփոփուած էր* վար ո ւթ ի լննե բ ո ւն մաս կազմ ած են եւ ինչպէս

Պելժիոյ Արքայական Ակադեմիայի դրական դա -• Հա յերր մեծ ծառայութիւն մատուցին՝ այս ուղ– մ ոռնամ ձեր առա9ին 1 ախարարւեերը ,~— ^ ր է Դ ո Օ

սին ել իբր բիւզանդագէա միֆաղգային Համբալ ղ ութեամբ , եւ ՀետզՀետԷ բերին արեւմտեան Աղաթօն էֆէնտի , Նուր եան– էֆէնտի , Տ ատեան

կբ ՚իայելէ , Հ ա յան պա սա ճառ մր խօսեցաւ , ել չոլնչբ , ոգին , ճաշակնեբբ, սկսան նոլադել զ.աշ– Ար թին փաշա, Աբրահամ փաշա։ \

փափաք յ ա յ անե ց ոբ ի սփիւռս աշխաբՀի ցրուաօ՝ նամ ուր, տաւիղ , եւ արդիական նուագարաններ , ի%չպէ*ս մոռնամ Ապաիւլհամիտի մեծարմէք

Հա յերբ Հասն ին իրեն ց իտէալնե բուն իրականաց– սալօ՚ներու մէջ վալսեր դառնալ եւ պարի վայելքը ելմտական նախարարը , 8ակոբ փաշա Գաղաղեան՛,

մ ան * աիրա՝ ան իրենց պաամ ական Հայրենիքին՛, տարածել ; որ գիտէր պետական պիւտճէն Հ ա լա ս ա ր ա կ շռել ո լ

ւ֊բ կար են։ ան՝ պաՀ ել ղաբդւ լցնել Հայ դիրն Սուլթան Ա*էճիտի օրով կբ սկսի երջանիկ թը– արուեստը ել իր կարողոլթիլնով Սուլթանին ե-

գրականութիւնը, Հայ մչակոյթբ եւ իրենց ընդււ ւական մ ը ուր Հա յերը թանկագին ծառա յո ւթ իւն– բախտագիտութիլնը շաՀած էր՝. Երանի թէ իրենց

ծին բոլոր բնաիր յատկութիւնները , որոնցմով օժ– ներ կը մ ա ա ո լց ան են եւ կը բո լո բուին՝ լ ո ւս ամիա գերեզման՛)երէն ելլէին այս մարդիկը եւ գոցէին

ալ ած է Հայ ցեղը ՚\ վե Հա պետին շուրջ՛* Ւսլամնեբոլ եւ ոչ իսլամն ե - պիւտճէի բացերը։ Համիտի պէս խիստ թագաւոր

Անթիլիասի սաներէն ԵաՀԷ վրգ. Աճէմեան, րու միջեւ ամբարտակն՚եբբ կը քանդուին՛. Հա՛յերը մըայնքան սիրած էր այս Հայ նախարարը որ ա–

ոբ նե Բ կա յիս ուսանող է Պբիւսէլի մէչ, ներկա յա– կը շաՀին Ապտիւլ Ա՝էճիտի յարդարքն ու Համակ­ ՛նոր եղերական մաՀուան առթիւ գառն օրէն՛ լացաւ

ցուց Տոբելեարին անձր եւ անոր վերին Հսկողու­ րանքը եւ զայն իրենց տունը կը Հ բալի րեն նո յն՛–* ել իր արարողապետը դրկեցՀանգուցեալին մօրը,

թեան տակ Անթիլիասի վանքին՛ մէջ կատարուած իսկ, վեՀապետը Հաճոյքով կ՚երթայ եւ կր սիրէ անկեղծօրէն վշտակցելով ել անոր ցկեաԼս թոշակ

աշխատանքները եկեղեցական , ազգային եւ Հայկ* Հայ ժողովուրդը՛. Ս՝ ան աւանդ Գազաղ Արթէ՝"ի կապելով I

մշակոյթի բո լո բ մարզերուն մէջ, եւ թելադրեց մատուցած ծառայութիւն՛ը վեր է ամէն դԼ-աՀա -

ներ կան ե բուն բար ո յա պէս ոլ նիւթապէս օժանդա­ տանքէ եւ կրնանք զայն Հր աշք—Ա՚աըդը որակել՛.

կել սոյն Հաստատութեան է Հայ սեղանաւորներ քան ի քանի անդամ օգնու­

թեան փութացած են Օսմանեան՛ ելմտական գան - ՄԱՐԶԱԿԱՆ ԿԵԱՆ-Բ

* \ճո խ էր Հանդէսին դեղա ր ո ւե ս տ ա կ ան՛ բաժին բ : ձուն , յիչենք այս ուզղութեամ՝բ քանի մը պատ -

Հ< Գո ւսան 3> երգչախում բբ փոխն ի փոխ ո ւական դէմքեը , թ՝ ըն^կըր օղլո ւ , կէօչօղլու , Օ՚ո–

ե րգեց Հա յ կա կան– կտորներ Ա ա լաթ \թովայէ , կո– ՄԱՐՍԷ8Լ • Խուռներամ բազմութեան մը

մ ի տաս վարդապետէ , Եկմալեանէ , Սիւնիէ, Վ* եաննեը , Տ ատ ե անն եր , եւն * I Աոլլթան՚ը անոէց ներկայութեան Հ. Մ՛ Ը՛ Մ՛ը կր՛կին ջախջախիչ

Աարգսեանէ , ԱլէմշաՀԷ, եւն՝ • , որոն՛ք մեն խան– բնակարան ը կ՚երթար եւ ախորժով ն ո լագ ա Հան - յաղթութիւն մը տարաւ \տէաի օդանա լա յին խում­

դավառոլթիւն յառաջ բերին սրաՀին մէջ եւ օտար գէս մտիկ կ^ընէրՀ բին գէմ 1 6 նչանակէտով :

Հիլր\եբուե մասնաւոր գնաՀատո ւթեան արժան ա - Երանելի , սխրալի օրեր։ Մեղք որ Սուլթան Ֆրան սացիները արագ էին % բայց չկրցան Հ.

ցան*. Տիշատակութեան արժանի են՛ Ա» Պօզոսեա - Մէճիտի յաջոբդեց Սուլթան Ազիզի ն՛ման յետա– Ս* * Ը՛ Ս՛ ՛ի կրակոտ յա ր ձակո զական ին՛ դիմանաք

նի , Օր • Աճէմե անի , Ա* Ադամեան ի մեներգն երբ գէմ թագաւոր մը, որ ջնջեց այս գեղեցիկ սով ո– ել այսպէս էյլգովանեան՛, 8ակոր, Աարդարեան՝ եւ

եւ Ա* Ա՝անռւկեանի դաշնակի վրայ նաւազ ած Հայ­ րութիլնն՚ե րր , քա1գեց թատրոնր եւ զայն ախոռի Զ ի լի՚ւ կիր եան շաՀեցան նշանակէԽները ։

կական կա ո բն՛եր բ1 վերածեց Հ Ան չէր ախորժեր արեւմտեան արուես­ •Հ Այս կիրակի, 1 2 ՛ Գեկտեմբեր, Հ. Ա. Ը.

Հանդէս ր լալ կազմակերպուած էր եւ իր ամ- տէն, երաժշտութենէն , Հոզիի խօս՛ող նիւթերէն՛, Մ ՛ի մարզադաշտին յ\է1&Ոէւշ// վրայ տեղի կ^ոլնե -
բողջութեան մէջ անթերի Հ
ա յ Լ ^ԼԼՀ "Իոէը ըմբշամարտութիւն , աքաղաղներու ՛Լայ Հ. Մ • Ը– Մ ՛ի առաջին մրցումը (ՅօԱթ 6^6 Բւ՚Օ՜1

Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ կռիւ, ել սաստիկ որկրամոլ էր ,կբ պարծենար որ \ՇՈՇշի Համար, Ա՝արսէյլի Ոստիկանական խում -

մէկ անգամէն կրնար դառնտլկ մր ուտել՛. րին դէմ;

ԱՀա այս խաւարամիտ շրջանին Հայ մր ելաւ Ոստիկան մարզիկները չաա լալ մարզուած ել

5, 10 եւ 20 ՖՐԱՆ՚ԲՆՈՑ թղթադրամները փո– ժողովուրդին ծոցէն՝, աշխատունակ, ձեռներէց կարգապաՀ մեծ միութիւն մը կը ներ՛կայացնեն ել

խելու առաջարկ մ շ ներկա յա ցոլած է Աէնի նա– Հայ մը, Տակոբ Վա քւդովեա1՛ կամ Կի՚֊լլիւ Տ՛Ա կոր , իրեկ արագ խաղար կութ եան շնւտբՀ իլ մեծ յաղ­

Հանգապեաութեան, նկատելով որ «չափազանց որ՛ Հիմնեց առաջին անդամ Կէտիկ փաշայի թատ­ թանակն ՛եր տարած ՛են՝ Հ քԴօաօէւօո յ*Ւ1օոո6Ա^ §ւ*օսթ6

աղտոտ են, եւ ամօթ մ բ՝ օտարականներուն առ — րոնը , գործակցեցաւ \,ամիդ ՝Բէմալներոլ , Րէ - երկրորդն են\

չեւ »: ճաիզատէնեբու եւ այլ թուրք լուսամիտ մտաւ ո - Մեր մարղիկնեբբ պիտի կրնալն տանիլ դեդե–

ՅԱՌԱՋ »/> ԹԵՐԹՕՆԸ (43) Եւ երեքը միատեղ սկսան լեռնէն ծանր ծանր -— Աարդիս ծառայ, ըսաւ տղան ձեոքբ իբ
վար իջնել ; թո­
Լայն կուրծքին՝ վրայ գնելով :
ժպի­
ԳԼՈՒԽ ժ՛ Ո՛* րքան ատեն է որ Կչիլիկի"յ ափունքբ
ղուցիր :
ԹՕՐՈՍ ԼԵԻՈՆԻ ՚ԲԱՐԱՑԻՆ ԿԻԼԻԿԻԱ
Այս առաւօտ Հ
%ոյն՛ միջոցին վանաՀայբը վանքին՝ դրան գբ– ֊ Ի՞նչ նաւով էիբ ։
-— Մ եր նալով Հ
սիգին կեցան՜ թիկնաւէտ* Հաստաբազուկ եւ արե–

ԳԼՈԻե Թ– ւէն սեւցած երիտասարդի մը Հետ կը խօսէր կա­ Գուն նաԾւ ունիս Հ
Պզտիկ Ղալ մը, ըսաւ երիտասարդը
մաց ձայնով եւ շարուէ ակ Հարցումներ կ*շՀնԷր ի– տով մը վանաՀօր նայելով Հ

բեն եւ թէպէտ յայտնի էր թէ ախորժելի չէին ի–

ԿԻՊՐՈՍԻ ՍՈՒՐԲ ՄԱԿԱՐ րեն՛ աոած պատախաննեբբ, բայց դարձեալ երբ իր– Գոռլն կը կառավարես նաւը ՚.

Հիլրեյ. ը տեսաւ , զուարթ ընդոլն ե լութ ետ մբ Հը - — Այո ։

բամ ցուց զիրենք, եւ ինք ամէնէն վեր՛ջը դռնյերը Ուրեմն ի՞նչ կարօտութիւն ոլնինք ուրիշի

Նայէ, Հայբիկ 1 "ա քարոզները որքան որ *էոցել Հրամայեց , վասնզի արդէն ժտ մ անա կը գիմ ե լու երբ Հայր սուր բը քեղի կը ճանտչնայ եւ

կը նորոգուխն , ինձ ոչ թէ յուսաՀատւթիլն՝ այւ քոլ քաջութիւնդ եւ տեղեկութիւնդ կը գ"վէ ՚.

կիրք կը բերեն, ել զիս ի խոր կը վխրաւորեէ , թէ Ընթրիքը ընելէ վերջ, Թորոսի ակնարկ մը բ– ք՝այց իմ նաւիս թշն՛ամին շատ է, իշխան ,
մը Հրաւիրելով ու ե -
որ . * * ^•ելով ել առանձին սենեակ ել բո լո ր (Հունաց նաւերը զիս խեղդելու կ՚աշխա­

Ոչ , ոչ, րսաւ Գիոնիս տեսնելով որ խօ­ ր ի տա սարդը ցուցնելով • տին, բոլոր ծովեզերքը զիս կը փնտռեն* ես ալ

սակցութիւնք անախորմ ձեւ մը կ՝առնէր , դուն ԱՀա, իշխանգ, ըսաւ , սա երիտասարդը ծածկուե լոլ Հ ամ ար Հոս անցայ քանի մբ օր՛.

ԳԷՐՔ մէ ւ՚լԺւ՛՝) մենք ինչպէս ճամբայ ելա՛՛ք՝ Հիմա նտր կը Հասնի կիլիկիայէ ,եսչեմկարծեր թէ Զըսե՞ս որ. ընկեր ենք» ինձ ալ կը Հաւտա–

նոյնպէս կը կատարենք՛. դտնտլի մէկը որ ասոր չաւի լաւ ճանչնայ այդ երկ– ցնեն թէ զիս կը փնտռեն՛.

Հա, այս է իմ փնտռածս , Հիմա, աՀա գոհ վին՛ զանազան կոզմեբր եւ վիճակը* թէ որ րնդու– Այո, քեղ ալ կը փնտռեն ։

եմ ել ձեզի խօսք կուտամ որ իմ բերն էս ամէնելին **ւռէիք տեղեկութեան ց վրայ ուզէք դարձեալ ամէն Ի՞նչ գիտես, զիս ոլսկի^ց կը ճանչնաս *

չպիտի լսէք ոչ յոգնութիւն , ոչ երկիւղ , ոչ յու– վտանգաց դիմագրաւել եւ երթալ, չեմ կարծեր խօսէ ինչ որ գիտես՛.

սաՀատութիւն ել ոչ Հառաչանք անգամ, այլ եթէ թէ ասկից քաջ ասկից լալ ել ասկից Հաւատարիմ \,ախ ես քեզ կր՝ ճանչնամ, տղայութեանս

պէտք բլլայ ս/Լշշունչ յանձն պիտի առնեմ իյնաք առաջնորդ մը կարենաք գտնել \ ամէն օր մէկտեղ էի ՎաՀկայ բերդը, Թաթուլին

մեռնիլ քան թէ գանգատիլ Հ Թորոս ա յս խօսքերը լսելուն , ուշի ուշով աը– Սարդիոն– եմ. ա յս իրիկուն երբ վանքին դոլռբ

\յ՝անբ պարագաներ ու մէջ խոՀ եմ ութեամբ զան կը դիտէր , որու բաց ճակտին վրայ անվեՀե– տեսայ, Հայր սուրբը բան մբ չբսած, ԳՐՈէ–^եցի

տեղի տալ Հարկին առջեւ՝ սկզբունք մեղի դնե - բութիւն դրոշմուած էր եւ իր նայուածքը կր խոս­ թէ Թորոս իշխանն է Լմեծալորր գլխովքԼ նշանա­

լով, իմ սիրելի Եւփիմէս, րսաւ Թոր՛ոս ոտքի ել­ տանար թէ մարդիկ, տարերք ել մ աՀ գիտէր ար– ցի կբ Հաստատէ ը՝) Հ

լելով ել ծանրութեամբ , միշտ կր ջանաք իրարմէ Համ աո Հե, ;

վայրկեան մը չզատուիլ Հ Անունդ ի^նչ է, բարեկամ, Հարցոլց թ*ոբոս է

Fonds A.R.A.M