Page 205 - ARM_19-1948_04
P. 205
ՊհպիՕի պաշաա՚ւմր
պիտի վհպաԱսւ՛)
17, «Ո6 Թ ս ա Ո է - ք^աՏ Ա Յ 8 ) Ամերիկեան թերթերը կը գրեն թէ Խ • Մ էու
Վեցամսեայ 800 ֆր • , Արտ • 10 ւապ • կամ 3 ա | ն գ 1
թիւնը ընդունած է չէզոք պետութեանց միջնոր
է«Լ։ 0 0 8 15.70 ՚ ՝ < ՝ ° Բ8ո. 1678-63 դութեան վերջէն> ծրագիրը , Պերլինի Հարցէն լուծ,
ա*օէ9ճ 1 Օօշտաեւ* 1948 Չորեքշաբթի յ ԳԵ*|| ման Համար % Արժանթինի արտաքին նախարարէ,
Պ Պրոմքէ-յլիօ» , %ախագաՔ,% է չէպբք պասաժի֊
լ.–ո.կ1երւէւն դ տեսակցելով Պ– Վէչին"ԿԷԷ Հե–. ,
* ֊ • ՏԱՐԻ - ա հաօԽ « - 5708–*Ար շրջան թի. 1119 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱՔԻԱ՚ե ԳԻ՛Ն 6 8>ր նոր Հաւանութիւնը ստացած է ։ Աձ՚գլէա , Ֆրանսս,
եւ Մ • ՆաՀանղյԼերը նախապէս Հաւանութիւն
յա յան ած էին նոր ծրագրի մասին ՛որ։։ կը տրամա
ՄՕՐ Խ0Ա*Ա գրէ Լէ՚էոք յանձնախումբ մը կազմել, դրամական՛
Համար։
Դ Ա Յ Ն Ա Ա 8 Ո հ թ ե Ա Ն ՕՐԸ խ՚՚՚ղէբը կարգադրելու
Արմանթինի ներկայացոլցէչը անմԷ9ապէս պէ–
Ո՛ՒՐ Ս Ն Ա Յ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԴԱՏԸ ՄԱՐՍեՑԼԻ մ ե ձ տէ կազմէ այդ յանձնախումբը, երբ ստանա Հ Ուո–
շինկթընի վեր ջնա կան պատասխան՛ը տ
Առաջարկուած չէզոք յանձնախում՛բը ծրագիր
1945/ խանդավառ օրերուն յան-կաբծ Վ^ՐաՐ՜ ՄարսԷյլԷն կր հաղորդեն հեռաձայնով Տա մը պիտի մչակէ դրամական Հարցի մասին; Եթէ
ծարրուեցաւ. Հայկական Դաաբ հ այ մամուլին՛ բաթ դի շի ր Գա բ անցութեան Օր՛ը մեծ՜ խանդավա– երկու կողմերն ալ ընդունէն , ծրագէրր ա*1՝մէջա–
մէջ, Համազգային աստիճանաչափով, զա^՛ գ1՚՜~ ււութեամբ տօ՝ ուե ցաւ ՕհձէՏՅԱ (Խտ Ո6տտ/ րնդար պէս պէտէ գործադրուէ ել պաշարումն ալ պէտ է;,
ւանտգիտութեան կանաչ սեղանին վրայ գնելու ձակ սբաՀին մէջ, որ լեցուած էր ամ բո ղ9 ո ւ՛ ղադրի է
աոաՉագրութձամր ։ թեամ բ ւ Ներկայ էէն նաեւ ֆրանսացի Հիւբեբէ ՚ ^ ք Մ • ՆաՀանդներու \քեբա՛կոյտին անզգամնե
Մինչեւ այգ թուականը մ իա ի Դաշնակցական Կը նախագաՀԷր ը1կեր Տ • Պապիկեան Հ րէն ՝ ոնբլլի յա յա ար արեց թէ Պերլինի պաշարու
մամուլն էր որ ամէն առթիւ կ՚արծար օ էր Հայկա 0ր՝ուան բանախօսներն ԷԷ՛Ն՝ ըն՛կերն՛եր Շ՛ Մ է– մը պիտի վերնա յ մօտեր ս ։ Այս ծեր<ակուտակա1՝ը,
կան Դատը, յիչռցնելով ^ ա յ ժողովուրդին իրա սա ք Լան ել Ա . ՚Բէօսէեան ։ քՏօս ք առին նաեւ Մ ար– որ ա ր տաքին յա րա բեր ութ եան ց յ անւձնա ժ ո զ ով ին–
ւունքները իր պատմական Հողերուն՝ Վբայ ՚։ "էյչքւ երեսփոխ ն ել նախկին ՛ն՛ախարար Պ՛ Կաս– նախագաՀ պիտի բլլայ յառաջի կա յ յունտ լարին ,
թոն Տէֆէ՚ւ , ընկեր վա րա կան կուսակցութեան */ռրջ°Րս քեն ական պտոյտ մը կատարեց Եւր՚ոպայի
1920 Օգոստ՛ոս 10/ Սէվրի դաշե-ագիրշ նուի– ՇրշՀ՛ վարչութեան քարտուղարը, դարձեալ ֆբ - մէջ եւ շատ լաւատես կ՚երեւայ։ Այս առթիւ խօ
րագոբծած
գաղափարը էր Միացեալ եւ Անկախ Հայաստանի ր՚անսացի ընկե րոլՀ ի մը ելն՛ : Գեղարուեստական սեցաւ նաեւ արեւմտեան Եւբոպտյի պաշտպանու
X բամ– ինն ւտլ ճռիւ էր։ Մանրամասն՚ոլթիլսները յա– թեան մասին , որ պիտի քննուի Մ ՚ ՆաՀանգ նեոու
ՀամաշխաբՀա յին՝ առաՀէին\ պատերազմ ի յաղ իրդռվ խոբՀբդարանին կողմէ, յառաջի կա ք յունուարին;
թական Դասակիցները ոչ միայն կը ճան չն՛ային Հաշտութեան դաշնադիրներու խնդիրն՛ ալ շօշա ֊
«անկախ Հայաստանը»՝ փաստօրէն եւ իրաւապէս , •ԲԻՒՐՏԵՐՈՒ ԴԻՄՈՒՄԸ փելով , Պ * ՝$ո<սԲւլլի բսաւ թէ կարելի չէ այդ գոր
ա յլեւ պաշտօնապէս՝
իրենց լիազօրներու ստոր ա–՛ ծին ձեռնարկել , մինչեւ որ Խ * Մ իութիւն ը վեր֊
գըութեամբ՝ կը Հաստատէին «Միացեալ Հա յաս– ցրն\է Պեր լինի պաշարումը ։
տս/նֆբ , այն ժաման՚ակուան Հայաստանի Հանրա Տեղական թերթեր ը կբ գրեն՛ թէ քրաական իր ճամբորդս ւթեան տպաւո րութիւՀեն՚երր
պետութեան միացնելով *Լանի , Պիթլիսի յ Եր՛՜ պատուիրակութիւն մը , որ ներկայացուցիչն՛ է ք$ պատմելով , ամերիկացի ծերակուտա կանը ըսաւ
զյրու մի եւ Տ Ր ապ իզոն ի նաՀաՆդներուն մ եծագո յն Մ իոլթեան՝, քՒուրքիո յ , Իրանի , Ի բաքի եւ Աու– թէ Իտալիա ՀետզՀետէ կը զօրանա յ , շնորՀիւ
մասը, վերջնական ճշգր՛իտ սաՀմ անագծումը բիոյ ՛քիւրտերուն , յոլ–շագիբ մր քանձնած է Մ ի– Մարշըլի ծրագրին ; իսկ «Ֆրանսայի ոզբերգու -
յանձնելով Միացեալ ՝Լ,աՀանգնե բու նախագաՀ ացեալ Ազգեր ու քարտուղարութեան , խնդրելով թիւնը Հետեւանք է քազաքական կուսակցու ֊
Ուուարօ ՈւիլսլՀ ի , որուն, անձնական– Հեղինակու օրակարգ անցընե լ քրտական– խնդիրը : թեանց ՛որոնց մէկ մասը այս ճամբով կ՚երթայ ,
թիւնն ոլ Հմայքը անվիճելի էին յաղթանակի վա Տ ուշադիրը կը պարզէ այն պա ր ագան երբ ո - մ իւս բ ա յն ճամբով» ։
ղս րգայն ին ; րոնց մէջ Դաշնակիցն երը ճանւչցան ՛Քիւրտերու
Ուրեմն «Մ իացեա լ եւ ան կա խ Հա յաստ ան»ի միութեան եւ անկախութեան իրաւունքը, Մ առէ շալ Ա ոքոլովսկի , Դերման. իո յ խոր ֊
Հ• դաշն՛ադրով %
ն՛շանախօսքը՝ պաշտօնապէս յայտարարուած Հբգաքին Հրամանատարը, ծանուցագիր մբ ՚ուզ -
Հ՛ կառավարութեան կոզմէ 1919 Մայիս 2Ցին՝ ։ ՛լեց երեք արեւմտեան՛ պետութեանց , բողոքելով
Հայաստանի ան կա խո ւթ ե ան առածին տա ըեդաբ - Պեր լթ ի քաղաքապետական րնտբութեանց դէմ ո–
ձին աո֊թիւ՝ զուտ վերացականէ գաղափար մը չէր *% ԻՍՐԱՅԷՍ՛ ՊԵՏՈՒԹԻՒՆԸ պաչաօնապէս թղ– բոնր տեղի պիտի ունենան այս կիրակի ։ Մաոէշա–
այլեւս, քանի որ յաջորդ տարին՝ աշխաըՀի յաղ րեց Միացեալ Ազգե ր էշն ընդոէՅ– ի լ իր ա՛նդամ ակ - քԲտհ՝քւսէ թե երեյ» պետութիւնէն երր նոր լձւարու–
թականները միջազգային՝ մուրՀակով մը կը Հաս ցոլթիւնը, սկսելով ներկայ նստաշրջանէն։ Ամէն թիլննե ր կատարել տալով Պերլինի արե ւ .մտ եան*
տատէին զայն՛։ Ոչ միայն, իրենք կ*իւրացնէին այդ բան՛ կախում ունի (ԼպաՀ ով ութեան ք(ք որՀուրդի շրջանին մէջ, աՀ ջ ատ վարչութիւն մբ Հաստատած
գաղափարը , ա յլեւ զա յն կը պ ա ր տ ա գր է ին պար– դիըքէն ։ Ւսրայէլ ա պաՀ ով կը նկատէ վեցքուէնեբ կ՝ ըլլան է
տուածԹ՚ոլըքիո յ երեք իրաւասու ներկա յա՛ցուցի չ– (Արժանթին՝, Պելժիա , ՝Բանատա, Մ* ՆաՀանդ - Զռբ • ՝&լէյ 7 ամերիկեան Հրամանատար ը , պա
ներոլն , որոնք իրենց ս տ ո ր ա գրո ւթեամ բ 1լ ընդու– ներ, Խ . Մ իութիւն եւ Ուկրայնա) ։ Ա ուր իա Հա - տասխանելով այս առթիւ եղած Հարցումի մը, լէ–
նէին «Մ իացեա լ եւ ան կախ Հայաստանք»ը : կառակ է, ինչպէս միւս արաբական պետութիւն՝– սաւ թէ քաղաքապետական ըն.տրութիւնը «Դեր՝–
Հ * Հ • Պատուիրակութեան՛ ն՛ախագահ ողբաց– ները, որոնք չեն ճան՚չն ար Հրէական պետութիւնք։ մաննե բու վերաբերեալ գործ մըն է . մեն.
եալ Աւետիս \ԼՀաբոն, եան իբրեւ յազթակւ ,ն կը բռնածեն ։
Ան՛դ լի ա ել Տ) բան սա վերապաՀ գիրք մբ քաջալերենք , , ո չ ալ կը խանգարենք;
վափոխու
- ԱԼՊԱՆԻՈՑ գաՀլիճը արմատական մաքրագոր ԱՅ՚Գլէ՚՚քէ Ֆվ՚անսայԷ , Ա՝ . ՆաՀանգներուն եւ Խ ՚
ստորագրէ ր այգ միՕաղդա քին մոլրՀակին տակ, թի ւնն ե ր կրեց, իբրեւ Հետեւանք նոր Մ էութեան կողմէ վաւերացուած սաՀմանագրու–
մեծ Գ աշնակիցներու կոգքիս * ծումներու ։ թեան , ընտրոլթէլհներ պիտի կատարուին 1՚ բկու
Երեք տաբի վերջ, 1923 Ցուլիս 24ին նոյն ՏՈՒՐՔԵՐՈՒ օրէնքին բարեփոխման կ՛ագի– տարթ անգամ մը, մեքենաբար, եթէ գրաւման
կ՚ուրանա
յաղթական Դաշնակիցները ԼօզաՀ ի մէջ րը իրաւասու քանձնաժոգռվին յղուեցաւ կառավա իշխանոլթիւնները արգելք չգնեն։՛ մ աճիաաձ /հու
այս թե ամբ» :.
յին Հայկ • Դատը եւ պ արտ ո ւած (Թուրքիան : րութեան կողմէ ։ Հրատարակուած տեզեկոլ –՛
ան/զամ իբրեւ յազթական կբ ներկա յան ար թե անց Համ աձայն՝, մ իա յն երկու տեսակ ուղղակի
Հայ ժողովուրդը երբեք չընդունեց այս ուրա տուրքեր պիտի Հաստատեն , փոխանակ տասնի ։ % 5 0 . 0 0 0 ՋհԱ ա ց խ Ա հ ք ՚ ա նա&ա&ջը
ջաՀա–
ցում ր եւ Հ՛ Տ» Դաշնակցութիւնը՝ իբրեւ Առաջի ն ը պիտի գանձոլի քաղաքացինեբու եկա -
պա–
կիրը Հայութեան ազգային, ել քաղաքական ամէն մուտ ին՛ վրա լ , մ իւս բ՝ րն կե բութ ի ւնն եր է ։ .
I
Հան՚ջներուն՝ շարունակեց պայքարիլ, ու ՆՈՐ ԵԼՄՏԱՑՈՑ8Ը 400 մի,իառ ֆրանքի րաց Զանկ վՀայ Հթէք, Չինաստանի նախագաՀ ր ,
առթիւ յիշեցոլց մեր արդար ի ր ա լո լն^նե ր ը Հրամայեց ետ քաշել 250.000 զինուորն՝եբ որոնք
Պայքարի այգ օրերուն Հ՛Օ* Դաշնակցութիւ մը կը ցուցնէ է Աովոըական նախաՀաշիլն Է 1290
նը մինակ էր , մ իւս բոլոր քաղաքական՝ կո ւս ա կ– միլիառ ֆրանք, բացը՝ 60 միլիառ։ Արաակարգ յա.սաՀատօր էն կբ պաշտպան՛է ին Ա ուչէուն*, կար
ցութիւնները եւ անոնց ուղեկիցները ձեռնթափ նախահաշիւը՝ 600—700 միլիառ, բացը՝ 300 մ ի– միրներուն դէմ է Հեռագրի մը Համաձայն , Համա յ–
եղած էին եւ ձայն՛ ծպտուն՝ չէին՝ Հաներ՝ չվշտա ւիառ։ Կառավարութիւնը կր խորՀի 200 ՚^էւէաո– նավարնեբը մէկի դէմ երկու զինու՛որ ունին Նա՚1՛-
ցնելու Համաը֊Մոսկուան եւ անոր պաշտպանեալբ՝ ֆրանքի յալԼլուահ՜ական աոլրք մը գան՛ձել ։ քինի ճամ բուն վրայ։ Մայրաքաղաքին* պաշապա–
վՀէմալի «յեղափոխական» (Թուրքիան % ՌՈՒՐԻ մասին ընգՀ . վիճաբան, ութ ի լեն եըը ե - նոլթիլնբ կախում ունի Ա ուչէուի նաՀանջէն ։
ըէԿ սկսան Ազգ. յ-ողովին մէչ–. հ օսք առած կարմիրները այժմ իրեն՛ց ուժերբ կբ Համախմբեն
ք՝ացի թրքական ծանօթ Հողերէն , Դաշն՛ակ– են այն կէաերուն՛ վրայ որ գէպի Նանքին կը տանին։
ցոլթիւնը կբ պահանգէր նաեւ ներքին սաՀ մ աննե շատ մը երեսփոխաններ բոլոր Հոսանքներէն^։ Ազգայնական կառավարութիւնը ուրիշ բա -
՚ուժբՆանքին^ի
րս լ սրբագրութիւն ներ կատարել եւ սովետական նակնեբ ալ ետ կանչած է, ամբողջ
Հա յա սա անին մ ի ան ել Վրաստան ի եւ Ագր բէջանի շուրջը կեդրոնացնելու Համար ։
Հայաբնակ շրջանն ե ը ո Լ Հ էղերր Ծ անօթ են– արդէն ցարդ կատարուած ձեռ– Ամ եյ. ի կայ ի մ էջ ա յս բոլոր պարտ ո է թեանց
Դաշն՛ակցութեան Հակառակորդն երբ երբեք ն։ արկ1երը X պատասխանատու կբ նկատեն Զանկ ՝ք^այ Եէքը^ ո -
վախկո
չիւրացուցին այս տեսակէտբ, ստրկամիտ Երկար ատենէ ի վե ր սակայն ոեւէ ձայն չի բուն կինը Ուոշինկթըն դա ցած է մ ասն աւո ր պաշ
խօսիր
տս ւթեամբ մը։ Մի՚եչ&ւ այսօր ալ բնաւ չեն լսուիր այս ճակատին վրայ։ Անցեալ տարուան տօնով : Մ . ՆաՀա՚նդները երբեք տրամադիր չեն
այգ մասին ։ ապրիլին Նիւ Եորքի մ էջ մեծ ազմ ուկներով գու զինուոր զրկելու Չինաստան ։ Միւս կողմէ, որեւէ
Եըբ պատերաղմ ի ելքը այլեւս ոեւէ կասկա՛ծ մարուած «ՀամաշխարՀային քոն կրէս»էն ետք Հաւատք չունին թէ կարելի է վերակազմել Չի
չէր վերցներ, Հ. Ց՛ ԳաշՈ՝ ակցութիւնը 1944/՛ ա– Հայկական՝ Դատի մասին բան\ չի խօսուիր այլեւս։ նաստանի բանակը ;
չունէն սկսեալ ձեռնարկներ կատար եց Հայկական Ամենավերջին տեգեկութիւնը որ Հրատարակուե Վերջին լուրերու Համաձայն, Աոլչէհլ, Նան–
Ո՛ւստը արծարհ ելու եւ ղայն միջազգային դիւանա– ցաւ թերթելու մէշ^, Վեշինսքիի ճառն էր՝ խօս քէ՚եէ գլխաւոր ամրոցը, էնկած է արդէն•: կարմիր
գիւաւլթհան սեղանին վբաք գնելու Համաը ։ ուած Նիւ Ե"1–քե մէջ 1947 Հոկտեմբեր 24թ•, որով ները ե ր կ՛՛ո ր դա կան ումեր ձգած են էբենց ետէն հ–
Ղ՚աշՆակցութեաւն Հակառակորդները գարձեաք ԽորՀըղային Միութեան պաշտօնական բերածը յաոաք կը խաղան՛ 500.000 Հոգէն՚ոց բանակով մը։
վայնասուն փրցուցին ամէն կողմ, Հայկական Կարոն ու ԱրտաՀաՂ ը կը պաՀանջէ ր յօգուտ Վ❁– Հեռագըէ մը Համաձայն, մայրաքաղաքէն յաոա-Հ
Գաաի արծարծումը Հակառակ դտնելով Եըելա՚ւի րաստաՆի է Հ ջացեալ գէըքերն ալ պա շար ո լած են ։
քաղաքական ութեան : Փարիզի քՒրքաՀաք Ղ՛ատի Պաշտպան Յանձնա ք Լուրերու ^Ր^սա^ս՚-ւտփ՚֊ււո եարո.ա.1 ՛հ • Է#1
1945/ 0 գոստոսին էր միայն, որ վերէնտ եկած խումբը լուհուեցալ Հայ Ազգային Ը1գՀ . Միու
Հրամանի մը վրայ, յանկարծ փսխուեցան՝ բոլորին թեան կողմէ 1948 Փետրուար 4/5 , առանց Հրա
լեզուները ել Հայկական Դատի ե րէկոլան Հակա– պարակաւ Հաշիւ տալու իր Հաւաքած եւ ծախսած
դրամն երու մասին Դատը ւ ինչ ո՝ լ այլ1
/կորդներ ր դարձան՛ անո ր ջ&րԺպաշտպանները X ՀՐԱՆՏ - ԱԱԾՈՒկԼ ԲԱԶՄԱԹԻՒ ՈՒՂԵՒՈՐՆԵՐ ՎԻՐԱՒՈՐՈՒԵ -
Տեղ տեղ աղտոտ միջոցներու ալ գիմեղին՝ , Հրա - //"ւր Ա՛նաց Հայկական ՑԱՆ եր եքշաբթի առտու մամը 8.45/5՛ , &ԲԲ Նան–
պարակէն քշելալ Համար Գաչնակցալթիլեը, որ֊ չեն խօսիր ա լ գ մասին Հ թէ՚Լ Հասած կառախումբ մը զարնուեցաւ ուրիշ
սսէսաի իրեն ց ձեռքին մէշ* կեգրոնացՖեն ամէ՛ն ինչ ։ կառաշարի մը, Ա էն Հապա րի կայար՛անին մէՀ : ՚
Fonds A.R.A.M
պիտի վհպաԱսւ՛)
17, «Ո6 Թ ս ա Ո է - ք^աՏ Ա Յ 8 ) Ամերիկեան թերթերը կը գրեն թէ Խ • Մ էու
Վեցամսեայ 800 ֆր • , Արտ • 10 ւապ • կամ 3 ա | ն գ 1
թիւնը ընդունած է չէզոք պետութեանց միջնոր
է«Լ։ 0 0 8 15.70 ՚ ՝ < ՝ ° Բ8ո. 1678-63 դութեան վերջէն> ծրագիրը , Պերլինի Հարցէն լուծ,
ա*օէ9ճ 1 Օօշտաեւ* 1948 Չորեքշաբթի յ ԳԵ*|| ման Համար % Արժանթինի արտաքին նախարարէ,
Պ Պրոմքէ-յլիօ» , %ախագաՔ,% է չէպբք պասաժի֊
լ.–ո.կ1երւէւն դ տեսակցելով Պ– Վէչին"ԿԷԷ Հե–. ,
* ֊ • ՏԱՐԻ - ա հաօԽ « - 5708–*Ար շրջան թի. 1119 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱՔԻԱ՚ե ԳԻ՛Ն 6 8>ր նոր Հաւանութիւնը ստացած է ։ Աձ՚գլէա , Ֆրանսս,
եւ Մ • ՆաՀանղյԼերը նախապէս Հաւանութիւն
յա յան ած էին նոր ծրագրի մասին ՛որ։։ կը տրամա
ՄՕՐ Խ0Ա*Ա գրէ Լէ՚էոք յանձնախումբ մը կազմել, դրամական՛
Համար։
Դ Ա Յ Ն Ա Ա 8 Ո հ թ ե Ա Ն ՕՐԸ խ՚՚՚ղէբը կարգադրելու
Արմանթինի ներկայացոլցէչը անմԷ9ապէս պէ–
Ո՛ՒՐ Ս Ն Ա Յ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԴԱՏԸ ՄԱՐՍեՑԼԻ մ ե ձ տէ կազմէ այդ յանձնախումբը, երբ ստանա Հ Ուո–
շինկթընի վեր ջնա կան պատասխան՛ը տ
Առաջարկուած չէզոք յանձնախում՛բը ծրագիր
1945/ խանդավառ օրերուն յան-կաբծ Վ^ՐաՐ՜ ՄարսԷյլԷն կր հաղորդեն հեռաձայնով Տա մը պիտի մչակէ դրամական Հարցի մասին; Եթէ
ծարրուեցաւ. Հայկական Դաաբ հ այ մամուլին՛ բաթ դի շի ր Գա բ անցութեան Օր՛ը մեծ՜ խանդավա– երկու կողմերն ալ ընդունէն , ծրագէրր ա*1՝մէջա–
մէջ, Համազգային աստիճանաչափով, զա^՛ գ1՚՜~ ււութեամբ տօ՝ ուե ցաւ ՕհձէՏՅԱ (Խտ Ո6տտ/ րնդար պէս պէտէ գործադրուէ ել պաշարումն ալ պէտ է;,
ւանտգիտութեան կանաչ սեղանին վրայ գնելու ձակ սբաՀին մէջ, որ լեցուած էր ամ բո ղ9 ո ւ՛ ղադրի է
աոաՉագրութձամր ։ թեամ բ ւ Ներկայ էէն նաեւ ֆրանսացի Հիւբեբէ ՚ ^ ք Մ • ՆաՀանդներու \քեբա՛կոյտին անզգամնե
Մինչեւ այգ թուականը մ իա ի Դաշնակցական Կը նախագաՀԷր ը1կեր Տ • Պապիկեան Հ րէն ՝ ոնբլլի յա յա ար արեց թէ Պերլինի պաշարու
մամուլն էր որ ամէն առթիւ կ՚արծար օ էր Հայկա 0ր՝ուան բանախօսներն ԷԷ՛Ն՝ ըն՛կերն՛եր Շ՛ Մ է– մը պիտի վերնա յ մօտեր ս ։ Այս ծեր<ակուտակա1՝ը,
կան Դատը, յիչռցնելով ^ ա յ ժողովուրդին իրա սա ք Լան ել Ա . ՚Բէօսէեան ։ քՏօս ք առին նաեւ Մ ար– որ ա ր տաքին յա րա բեր ութ եան ց յ անւձնա ժ ո զ ով ին–
ւունքները իր պատմական Հողերուն՝ Վբայ ՚։ "էյչքւ երեսփոխ ն ել նախկին ՛ն՛ախարար Պ՛ Կաս– նախագաՀ պիտի բլլայ յառաջի կա յ յունտ լարին ,
թոն Տէֆէ՚ւ , ընկեր վա րա կան կուսակցութեան */ռրջ°Րս քեն ական պտոյտ մը կատարեց Եւր՚ոպայի
1920 Օգոստ՛ոս 10/ Սէվրի դաշե-ագիրշ նուի– ՇրշՀ՛ վարչութեան քարտուղարը, դարձեալ ֆբ - մէջ եւ շատ լաւատես կ՚երեւայ։ Այս առթիւ խօ
րագոբծած
գաղափարը էր Միացեալ եւ Անկախ Հայաստանի ր՚անսացի ընկե րոլՀ ի մը ելն՛ : Գեղարուեստական սեցաւ նաեւ արեւմտեան Եւբոպտյի պաշտպանու
X բամ– ինն ւտլ ճռիւ էր։ Մանրամասն՚ոլթիլսները յա– թեան մասին , որ պիտի քննուի Մ ՚ ՆաՀանգ նեոու
ՀամաշխաբՀա յին՝ առաՀէին\ պատերազմ ի յաղ իրդռվ խոբՀբդարանին կողմէ, յառաջի կա ք յունուարին;
թական Դասակիցները ոչ միայն կը ճան չն՛ային Հաշտութեան դաշնադիրներու խնդիրն՛ ալ շօշա ֊
«անկախ Հայաստանը»՝ փաստօրէն եւ իրաւապէս , •ԲԻՒՐՏԵՐՈՒ ԴԻՄՈՒՄԸ փելով , Պ * ՝$ո<սԲւլլի բսաւ թէ կարելի չէ այդ գոր
ա յլեւ պաշտօնապէս՝
իրենց լիազօրներու ստոր ա–՛ ծին ձեռնարկել , մինչեւ որ Խ * Մ իութիւն ը վեր֊
գըութեամբ՝ կը Հաստատէին «Միացեալ Հա յաս– ցրն\է Պեր լինի պաշարումը ։
տս/նֆբ , այն ժաման՚ակուան Հայաստանի Հանրա Տեղական թերթեր ը կբ գրեն՛ թէ քրաական իր ճամբորդս ւթեան տպաւո րութիւՀեն՚երր
պետութեան միացնելով *Լանի , Պիթլիսի յ Եր՛՜ պատուիրակութիւն մը , որ ներկայացուցիչն՛ է ք$ պատմելով , ամերիկացի ծերակուտա կանը ըսաւ
զյրու մի եւ Տ Ր ապ իզոն ի նաՀաՆդներուն մ եծագո յն Մ իոլթեան՝, քՒուրքիո յ , Իրանի , Ի բաքի եւ Աու– թէ Իտալիա ՀետզՀետէ կը զօրանա յ , շնորՀիւ
մասը, վերջնական ճշգր՛իտ սաՀմ անագծումը բիոյ ՛քիւրտերուն , յոլ–շագիբ մր քանձնած է Մ ի– Մարշըլի ծրագրին ; իսկ «Ֆրանսայի ոզբերգու -
յանձնելով Միացեալ ՝Լ,աՀանգնե բու նախագաՀ ացեալ Ազգեր ու քարտուղարութեան , խնդրելով թիւնը Հետեւանք է քազաքական կուսակցու ֊
Ուուարօ ՈւիլսլՀ ի , որուն, անձնական– Հեղինակու օրակարգ անցընե լ քրտական– խնդիրը : թեանց ՛որոնց մէկ մասը այս ճամբով կ՚երթայ ,
թիւնն ոլ Հմայքը անվիճելի էին յաղթանակի վա Տ ուշադիրը կը պարզէ այն պա ր ագան երբ ո - մ իւս բ ա յն ճամբով» ։
ղս րգայն ին ; րոնց մէջ Դաշնակիցն երը ճանւչցան ՛Քիւրտերու
Ուրեմն «Մ իացեա լ եւ ան կա խ Հա յաստ ան»ի միութեան եւ անկախութեան իրաւունքը, Մ առէ շալ Ա ոքոլովսկի , Դերման. իո յ խոր ֊
Հ• դաշն՛ադրով %
ն՛շանախօսքը՝ պաշտօնապէս յայտարարուած Հբգաքին Հրամանատարը, ծանուցագիր մբ ՚ուզ -
Հ՛ կառավարութեան կոզմէ 1919 Մայիս 2Ցին՝ ։ ՛լեց երեք արեւմտեան՛ պետութեանց , բողոքելով
Հայաստանի ան կա խո ւթ ե ան առածին տա ըեդաբ - Պեր լթ ի քաղաքապետական րնտբութեանց դէմ ո–
ձին աո֊թիւ՝ զուտ վերացականէ գաղափար մը չէր *% ԻՍՐԱՅԷՍ՛ ՊԵՏՈՒԹԻՒՆԸ պաչաօնապէս թղ– բոնր տեղի պիտի ունենան այս կիրակի ։ Մաոէշա–
այլեւս, քանի որ յաջորդ տարին՝ աշխաըՀի յաղ րեց Միացեալ Ազգե ր էշն ընդոէՅ– ի լ իր ա՛նդամ ակ - քԲտհ՝քւսէ թե երեյ» պետութիւնէն երր նոր լձւարու–
թականները միջազգային՝ մուրՀակով մը կը Հաս ցոլթիւնը, սկսելով ներկայ նստաշրջանէն։ Ամէն թիլննե ր կատարել տալով Պերլինի արե ւ .մտ եան*
տատէին զայն՛։ Ոչ միայն, իրենք կ*իւրացնէին այդ բան՛ կախում ունի (ԼպաՀ ով ութեան ք(ք որՀուրդի շրջանին մէջ, աՀ ջ ատ վարչութիւն մբ Հաստատած
գաղափարը , ա յլեւ զա յն կը պ ա ր տ ա գր է ին պար– դիըքէն ։ Ւսրայէլ ա պաՀ ով կը նկատէ վեցքուէնեբ կ՝ ըլլան է
տուածԹ՚ոլըքիո յ երեք իրաւասու ներկա յա՛ցուցի չ– (Արժանթին՝, Պելժիա , ՝Բանատա, Մ* ՆաՀանդ - Զռբ • ՝&լէյ 7 ամերիկեան Հրամանատար ը , պա
ներոլն , որոնք իրենց ս տ ո ր ա գրո ւթեամ բ 1լ ընդու– ներ, Խ . Մ իութիւն եւ Ուկրայնա) ։ Ա ուր իա Հա - տասխանելով այս առթիւ եղած Հարցումի մը, լէ–
նէին «Մ իացեա լ եւ ան կախ Հայաստանք»ը : կառակ է, ինչպէս միւս արաբական պետութիւն՝– սաւ թէ քաղաքապետական ըն.տրութիւնը «Դեր՝–
Հ * Հ • Պատուիրակութեան՛ ն՛ախագահ ողբաց– ները, որոնք չեն ճան՚չն ար Հրէական պետութիւնք։ մաննե բու վերաբերեալ գործ մըն է . մեն.
եալ Աւետիս \ԼՀաբոն, եան իբրեւ յազթակւ ,ն կը բռնածեն ։
Ան՛դ լի ա ել Տ) բան սա վերապաՀ գիրք մբ քաջալերենք , , ո չ ալ կը խանգարենք;
վափոխու
- ԱԼՊԱՆԻՈՑ գաՀլիճը արմատական մաքրագոր ԱՅ՚Գլէ՚՚քէ Ֆվ՚անսայԷ , Ա՝ . ՆաՀանգներուն եւ Խ ՚
ստորագրէ ր այգ միՕաղդա քին մոլրՀակին տակ, թի ւնն ե ր կրեց, իբրեւ Հետեւանք նոր Մ էութեան կողմէ վաւերացուած սաՀմանագրու–
մեծ Գ աշնակիցներու կոգքիս * ծումներու ։ թեան , ընտրոլթէլհներ պիտի կատարուին 1՚ բկու
Երեք տաբի վերջ, 1923 Ցուլիս 24ին նոյն ՏՈՒՐՔԵՐՈՒ օրէնքին բարեփոխման կ՛ագի– տարթ անգամ մը, մեքենաբար, եթէ գրաւման
կ՚ուրանա
յաղթական Դաշնակիցները ԼօզաՀ ի մէջ րը իրաւասու քանձնաժոգռվին յղուեցաւ կառավա իշխանոլթիւնները արգելք չգնեն։՛ մ աճիաաձ /հու
այս թե ամբ» :.
յին Հայկ • Դատը եւ պ արտ ո ւած (Թուրքիան : րութեան կողմէ ։ Հրատարակուած տեզեկոլ –՛
ան/զամ իբրեւ յազթական կբ ներկա յան ար թե անց Համ աձայն՝, մ իա յն երկու տեսակ ուղղակի
Հայ ժողովուրդը երբեք չընդունեց այս ուրա տուրքեր պիտի Հաստատեն , փոխանակ տասնի ։ % 5 0 . 0 0 0 ՋհԱ ա ց խ Ա հ ք ՚ ա նա&ա&ջը
ջաՀա–
ցում ր եւ Հ՛ Տ» Դաշնակցութիւնը՝ իբրեւ Առաջի ն ը պիտի գանձոլի քաղաքացինեբու եկա -
պա–
կիրը Հայութեան ազգային, ել քաղաքական ամէն մուտ ին՛ վրա լ , մ իւս բ՝ րն կե բութ ի ւնն եր է ։ .
I
Հան՚ջներուն՝ շարունակեց պայքարիլ, ու ՆՈՐ ԵԼՄՏԱՑՈՑ8Ը 400 մի,իառ ֆրանքի րաց Զանկ վՀայ Հթէք, Չինաստանի նախագաՀ ր ,
առթիւ յիշեցոլց մեր արդար ի ր ա լո լն^նե ր ը Հրամայեց ետ քաշել 250.000 զինուորն՝եբ որոնք
Պայքարի այգ օրերուն Հ՛Օ* Դաշնակցութիւ մը կը ցուցնէ է Աովոըական նախաՀաշիլն Է 1290
նը մինակ էր , մ իւս բոլոր քաղաքական՝ կո ւս ա կ– միլիառ ֆրանք, բացը՝ 60 միլիառ։ Արաակարգ յա.սաՀատօր էն կբ պաշտպան՛է ին Ա ուչէուն*, կար
ցութիւնները եւ անոնց ուղեկիցները ձեռնթափ նախահաշիւը՝ 600—700 միլիառ, բացը՝ 300 մ ի– միրներուն դէմ է Հեռագրի մը Համաձայն , Համա յ–
եղած էին եւ ձայն՛ ծպտուն՝ չէին՝ Հաներ՝ չվշտա ւիառ։ Կառավարութիւնը կր խորՀի 200 ՚^էւէաո– նավարնեբը մէկի դէմ երկու զինու՛որ ունին Նա՚1՛-
ցնելու Համաը֊Մոսկուան եւ անոր պաշտպանեալբ՝ ֆրանքի յալԼլուահ՜ական աոլրք մը գան՛ձել ։ քինի ճամ բուն վրայ։ Մայրաքաղաքին* պաշապա–
վՀէմալի «յեղափոխական» (Թուրքիան % ՌՈՒՐԻ մասին ընգՀ . վիճաբան, ութ ի լեն եըը ե - նոլթիլնբ կախում ունի Ա ուչէուի նաՀանջէն ։
ըէԿ սկսան Ազգ. յ-ողովին մէչ–. հ օսք առած կարմիրները այժմ իրեն՛ց ուժերբ կբ Համախմբեն
ք՝ացի թրքական ծանօթ Հողերէն , Դաշն՛ակ– են այն կէաերուն՛ վրայ որ գէպի Նանքին կը տանին։
ցոլթիւնը կբ պահանգէր նաեւ ներքին սաՀ մ աննե շատ մը երեսփոխաններ բոլոր Հոսանքներէն^։ Ազգայնական կառավարութիւնը ուրիշ բա -
՚ուժբՆանքին^ի
րս լ սրբագրութիւն ներ կատարել եւ սովետական նակնեբ ալ ետ կանչած է, ամբողջ
Հա յա սա անին մ ի ան ել Վրաստան ի եւ Ագր բէջանի շուրջը կեդրոնացնելու Համար ։
Հայաբնակ շրջանն ե ը ո Լ Հ էղերր Ծ անօթ են– արդէն ցարդ կատարուած ձեռ– Ամ եյ. ի կայ ի մ էջ ա յս բոլոր պարտ ո է թեանց
Դաշն՛ակցութեան Հակառակորդն երբ երբեք ն։ արկ1երը X պատասխանատու կբ նկատեն Զանկ ՝ք^այ Եէքը^ ո -
վախկո
չիւրացուցին այս տեսակէտբ, ստրկամիտ Երկար ատենէ ի վե ր սակայն ոեւէ ձայն չի բուն կինը Ուոշինկթըն դա ցած է մ ասն աւո ր պաշ
խօսիր
տս ւթեամբ մը։ Մի՚եչ&ւ այսօր ալ բնաւ չեն լսուիր այս ճակատին վրայ։ Անցեալ տարուան տօնով : Մ . ՆաՀա՚նդները երբեք տրամադիր չեն
այգ մասին ։ ապրիլին Նիւ Եորքի մ էջ մեծ ազմ ուկներով գու զինուոր զրկելու Չինաստան ։ Միւս կողմէ, որեւէ
Եըբ պատերաղմ ի ելքը այլեւս ոեւէ կասկա՛ծ մարուած «ՀամաշխարՀային քոն կրէս»էն ետք Հաւատք չունին թէ կարելի է վերակազմել Չի
չէր վերցներ, Հ. Ց՛ ԳաշՈ՝ ակցութիւնը 1944/՛ ա– Հայկական՝ Դատի մասին բան\ չի խօսուիր այլեւս։ նաստանի բանակը ;
չունէն սկսեալ ձեռնարկներ կատար եց Հայկական Ամենավերջին տեգեկութիւնը որ Հրատարակուե Վերջին լուրերու Համաձայն, Աոլչէհլ, Նան–
Ո՛ւստը արծարհ ելու եւ ղայն միջազգային դիւանա– ցաւ թերթելու մէշ^, Վեշինսքիի ճառն էր՝ խօս քէ՚եէ գլխաւոր ամրոցը, էնկած է արդէն•: կարմիր
գիւաւլթհան սեղանին վբաք գնելու Համաը ։ ուած Նիւ Ե"1–քե մէջ 1947 Հոկտեմբեր 24թ•, որով ները ե ր կ՛՛ո ր դա կան ումեր ձգած են էբենց ետէն հ–
Ղ՚աշՆակցութեաւն Հակառակորդները գարձեաք ԽորՀըղային Միութեան պաշտօնական բերածը յաոաք կը խաղան՛ 500.000 Հոգէն՚ոց բանակով մը։
վայնասուն փրցուցին ամէն կողմ, Հայկական Կարոն ու ԱրտաՀաՂ ը կը պաՀանջէ ր յօգուտ Վ❁– Հեռագըէ մը Համաձայն, մայրաքաղաքէն յաոա-Հ
Գաաի արծարծումը Հակառակ դտնելով Եըելա՚ւի րաստաՆի է Հ ջացեալ գէըքերն ալ պա շար ո լած են ։
քաղաքական ութեան : Փարիզի քՒրքաՀաք Ղ՛ատի Պաշտպան Յանձնա ք Լուրերու ^Ր^սա^ս՚-ւտփ՚֊ււո եարո.ա.1 ՛հ • Է#1
1945/ 0 գոստոսին էր միայն, որ վերէնտ եկած խումբը լուհուեցալ Հայ Ազգային Ը1գՀ . Միու
Հրամանի մը վրայ, յանկարծ փսխուեցան՝ բոլորին թեան կողմէ 1948 Փետրուար 4/5 , առանց Հրա
լեզուները ել Հայկական Դատի ե րէկոլան Հակա– պարակաւ Հաշիւ տալու իր Հաւաքած եւ ծախսած
դրամն երու մասին Դատը ւ ինչ ո՝ լ այլ1
/կորդներ ր դարձան՛ անո ր ջ&րԺպաշտպանները X ՀՐԱՆՏ - ԱԱԾՈՒկԼ ԲԱԶՄԱԹԻՒ ՈՒՂԵՒՈՐՆԵՐ ՎԻՐԱՒՈՐՈՒԵ -
Տեղ տեղ աղտոտ միջոցներու ալ գիմեղին՝ , Հրա - //"ւր Ա՛նաց Հայկական ՑԱՆ եր եքշաբթի առտու մամը 8.45/5՛ , &ԲԲ Նան–
պարակէն քշելալ Համար Գաչնակցալթիլեը, որ֊ չեն խօսիր ա լ գ մասին Հ թէ՚Լ Հասած կառախումբ մը զարնուեցաւ ուրիշ
սսէսաի իրեն ց ձեռքին մէշ* կեգրոնացՖեն ամէ՛ն ինչ ։ կառաշարի մը, Ա էն Հապա րի կայար՛անին մէՀ : ՚
Fonds A.R.A.M