Page 199 - ARM_19-1948_04
P. 199
8ա*ԱԶ
իշխանութիւնը ։ Որովհետեւ, զզարմ՛ իր գօտխ. ;լաա Ազատութեան ոգիԱ Գ ե ղ& Ա
ծ՜անր Է հայ ժողովուրդին» ե լ օտարն Լ րէ պարտա–
գրուան , մին Է Գաշքևակցոլթ իւնը իր Հարազատ Հ– 8– ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹԵԱՆ
ծնունղն Է եւ իր, բոլոր սրբութեանց պաՀանքա - Կբ սուլէր Հովն իմ աք կողմ էս ,
աէրն ու արաայայաիչր : Գէմս էր պառկած՛ Մ արս ի լիան •
ՀՀնորՀ ի ւ իր 58 տարիներու անվերապահ զո– Եր կ^քի գէմ գառն ու ս/ւ֊ տես՝ Ով սրբազան Գաշնակցութիւն՝, արցունքն՝ աչ
Հո զո ւ թե ան , Գա շնակցութիլն բ պատրաւ տան՝ է Ամպակոյտեբ ցիրուցան : քին՝ որքան մայրեր երագեցին , փ՚ե՚զ փնտռեցին ,
փաղանգ մր Հայրենասէր , գաղափարական , հա - Փողոցներուն, մէք մարդ Հբէլաբ , ծունր գոած՜ աղօթեցին Ոյժիդ համար,– որ դու
լա տար իմ, զոհաբերող ու հայրենիքի ազատա -- Մեէ՚ թ կբ լսուէր զայբադին շուտով երեւան գաս ու ազատես ցեղիդ ազնիւ
գրութեան համար եռանդով աշխատող Հայերու՝. Գեբման դօբքին քտյլն առապար* զաւակներուն աղատ ատենք ոգթէ՝ անսանձ * • .
«Դաշնակցութեան Օբ՝&բ, այպիսով , կարդ/՛ Լըռութեան մէք քարափին ւ Ու ո՛վ հքա1Ք) աՀա եկար ղու վերքապէս մեր
կանցնի , ա յն սրբազան֊ թուականներուն զո ր հայ դաբաւոո ցաւի ծ՜ովէն, փարատելով մշուշները
Ժողովուրդբ իր հոգեկան բարձր իմաց ֊ս կ ան ո լ - Երկ ինք ե լ հ՛ո վ իբա բ խառնուած հոգիներուն , վաՀագնեայ ծ– ո ւն դո էէդ հրաշափառէ
թեամբ ստեղծ ահ՜ է, իբրեւ ոգեւորութեան ու յա կբ պոռթկային մոլեկան^* Ոզքբ*Հն փառքիդ, հերոսած՜ին Գաշնակցու––
րատեւութեան անսպառ, աղբիւր ։ Իբ գիշերեն պէս սեւազգեաց թիւն :
Տարին մէկ օր Հայ Հայրե՛ ասէր ե լ գիտակից Հագեր էբ սուգ Ձ) բ,Ր ա՛ սան : Գուն* փշրեցիր ստրկութեան ժանգոտ շղթան–,
բազմութիւնը կուգայ իր, երախտագիւտ ութիւն բ Յանկարծ՜, ցասկոտ ձայն մբ խորին պողպատելով ստեղծեցիր ար իա բանց բանակն
յա յտնել , իր՝ հարազատ գաւկին , 1լ ոգե ւո բուի , կբ Հնչեցուց ցուրտ եր կնի տակ՝ Հայկեան։ Ու արՆիւեեբգ մեր մայրենի լեռներուն
քաջալերէ , նոր եռանդ, նոր կամք, նոր նուաճում «&11օոտ 6ոքծոէտ <1շ \ՅԼ ՝Բշւէոշ»ն, պէս բարձրասլաց , թռա՛ն, անցա՛ն սարերդ հըս–
ներ կբ մադթէ , Հայրենիքի ամբողջացման եւ ա– ՚հրղրգագի՚ն եւ վայրագ : կա յ : Ու դո՛գաց ին բռն ակաթներն՛ ժանտ ՛ու մռա յլ ։
զատ ո ւթ ե ան Հաստատ Հաւատքով տող որ ուած՝ Հ Ու լեռներ էն մեր հայր են ի , սէգ Աիփանէն
Գաշն ակցութեան Օրբ օրն է բոլոր մեր խնկելի Եաիս դարձայ , ճակատաբաց մինէել Կով կաս , ու Տ աւրոսէն մինչեւ Մ ասիս ,
նահատակներուն , մեղի ձգած՜ կտակին ։ Ամէն Տլլզեկ մըն Էր* ճի՛շդ նըման արձագանգը մեզի բեբէն աբծ՚իւներուղ թեւաս–
Դաշնակցական եւ հայրենակարօտ , ազատասէր Մ՛եծ՛ Հիւկոյի սբտէն.\ բբխած՛՝՛ բախին • • »
Հայ , քեբմ եռանդ հաւատաց ե ալի մ բ պէ^ ա է տ ք է Փոքր կավռոշին անվախճան Հ Յարգա՛նք ոյժիդ հրաշագոբՆ՝ Հ
նոր ո դեն իր ե՚1ց ե ր դո ւմ բ , հաւա տա րիւ) մնալու ա– Գերման սլաՀ ա կն անոր դէմտց Այսօր բոլո,բ հպարտ ու վեհ զաւակներդ ար
նոնց աւս/նդին՝ ոլ. շա\ր ո ւն ա կե լո լ աւելի էճռակաե՛ Տբցած՛ զէնքն իր աՀարկու մենական , որ չեն գիտեր գլուխ ծ^ռել ստրկու
ու հաստատակամ , զի անոնք ինկան հ ա յ լ՛են իքի քյ ո. պ ո ա եւ խո ր ձա յնով մ1 յանկարծ թեան, որ ճանչցան քեզ եւ քու փշոտ, ազնիւ
ազատութեան եըգը իրենց շրթունքին սա ռահ՛ Հ Աղաղակեց , ո*վ ես գոլ. : ճամբան , 58 տարիներուդ սեմին վրա ք , սիրտերն
իրենց տան՝ քեզ բնՆայ :
8՛ ՀԻՍԱՅԵԱՆ Տ բղեկն աս տղէ իր աչքերով Փա՛ռք եւ պատի՛ւ Գաշնակցութիւն յաւեր՛–
Գիտեց Հո՛ղն իր վեհապանծ , ժական , յայտնի , անյայտ Հերոսներուդ ան մ աՀա–
Ապա յանդուգն եւ ան.վՐգով* կան յ
Ազատութի՛ւձնն եմ , գոռաց : ՏԷսիՑ ԳԵ՛ԼԱՆ ՇԻՆԻԿՃԵԱՆ-ՓԱՓԱԶԵԱՆ
Ադո՚ւՕ պառակ Միւանօ ԱՐԱՄԱ8ԻՍ ՍՐԱՊԵԱՆ
ԱձՔ մբ որ է ամենուրեք, որ կը տեսնէ , կբ ԳաշԱակցաթեաԱ Օդ ՚ւ-ամին ասաց մս/եուշյակբն ,
Հետախուզէ ամէն անկիւն ուր Հայ մբ էլայ ու կբ Ե՛կ , ծոմ տանեմ քեզ այստեղից :
լկէ–– Ե" կը մեռնեմ, ծաղիկն ասաց,
Աիտք մբ որ կբ բանի յար, կբ մ շ ա է՛ քք§ սո. ա~~յ Հերոսաձ-ին Հայ մողովուրղին՚, Հ-եբոսներոմ* Թէ Հեռանամ իմ մայր Հ"ղից ՝•
դար, ու կբ խորՀի, 1լ՝որոճա լ ինչ որ պԼ՚՜տք Է ու օրն է ։ ԶՀ ՛ոււա տա զ քամիւն կարծես
օգտակար ազդին Համար է Կր տօնենք այսօր, Հպարտութեամբ եւ խան. Ու չաբացաւ , պոկեց ծաղկին ,
մէչ՝
Սիրտ մբ նոյնպէս որ՛ կբ տրոփէ ու կբ զգաք դաւխսռոլթեամբ Հ Բայց նոյն պաՀ ին իր ձեռքի
:
ցաւբ երբ կան վէբքեր գեռ չգոց ուած՜ եւ կաբօա Պիտի տօնենք , վագր, մի&չեւ. որ Նագր Հա,ք Ա՝եռած տեսաւ մանուշակին*.*
8ՈՎՀ-
են դարմանումի ու խնամքի է ժողովուրդին ամ բոզ քական ազատութեան բոցա . Երեւան ՏԻՐԱԶ
Ա յսպէս եղած՛ է մ իշա Հա յՅ եղա փո խ ական Գա շ– կէզ արշալոյսը «
նակցութեան մեծ֊ գեբգասատանբ : Փառք մեր ցեղին՛, ու իր անցեալին, որ ան֊–
իրեն Համար խտիր չկար դաւանանքի , դասա ման դէմքեբ ու դէպքեր արձանագրեց , արիասիրտ Մ Ի Տ ՛Բ Ե Ր
ու լուսաւոր X Աերինին\ նման. Հարիւր պոռալու եւ
կարգի , բաւական է ան՝ պէտք զղայ իր ուժերուն , կողովուրդ մը, առաքեց Հերոսնեբւ , պատմու
իր օգն ութե ան ւ թեան ա֊ ողոք փոշին է է •յատե լու ՚յզար սպ առեա լու եւ "է Դ յնզամ
չզարնելու ա է 1 " ա ~"
Ան ոչ քուն ունի, ոչ ալ դադար, երբ ազգն ՚ԲրքրեցԷք պատմութիւԼ ը Հայոց, ալեկոծէ ու տեղ , Էոլբք ՂԳ \ա ռոո ^ա\ք՝էլԲ
իրեն կր կանչէ, որուն ոգին է Համակ , Հոդուով, արիւնլուա ք , էէ Չ առ I, V1 : ՚\՚ու ք պատմութեան Հետ, տինւ՝ մէկ պաբ&են՚ալոլ Համար, կբ պատրաս
խրախ
մարմնով, ան խոն ^ մշակ, բանուոր, գրող, քահը պաՀ մը, Աստ ուածներուն Հետ միասին, տուին , առանց սպառնա լու եւ միանգամայն ուժով
ձեռքին լուսաւորող ճամբաներ մութ, խրթխ՝, ճանքի սեղանի՛ն նստած , պիտի ուզէք , արբենալ , կը զաբնենւ ;
ժտ յռուա Հ ե լ ուրախութեա՛ն ու տրտմութեան ճիչեր արձա– ՊատաՀական երեւոյթ չէ անչոլշտ , որ յառա–
Ան եղած՜ է ու պիտի ԲԱայ առտքն,7րգն ու կեր քադէմ, կրթուած՜ Հիւսիսային ազգերը շատ աշ
սուրբ
ղեկ ա վ ար բ ժողովուրդի ազատագրութեան անոր ա ոնց՝ որ հայրեն իքի եւ իր սուրբ հողին Հա խատելու Հետ միասին եւ քիչ կր խօսին Հ
գործին, անոր վերելքին եւ բարօրութեան , եւ մար ան մա Հաց ան , փառքն ու պսակը իրենց խըն^ ԵԼ դեռ կեանքի բոլոր, երեւոյթնեբի մէք,
ցաւերուն կարեկից , մ արանքում ին զ ի 1 ակից կե լի ճակտին I քագաքականութիւն , աշխատանք, գեղարուեստ ,
աշխատանքին բաժնեկից ։ * րքէս յիսնամեակը ուր՝, Հայոց պատմու. Հասարակական Հանդէսներ ու յոբելեաններ ։
թիճ՝ ը ճոխացաւ իր Հերոսական եւ դաւյսդրակաՀև Ա. ԶԱՒԱՐԵԱՆ
Այսպէս ան արմատ ձգած՜ ժողովուրդի մէք մարտնչում։ ե բով , աննման է, բաղդատելով ուրիշ կասկած՛ ձկայ որ վերքին՝ խօսքը վաղ թէ ուշ,
մար–
Հանուր , մեծ՜ դեր ու՚եցաւ անոր մշակոյթի ոեւէ ազդի պատմութեան Հետ յ ոչ թէ պաշտօնական բանակնեբունը, այլ աշխա–
քաքու–
ղերուն , զարգացնելով ոգին պայքարի եւ Հե րոսաՆ ին ա յս ժողո վուբգբ , իր անն մ ան կբ՜ տալորութեան մ իքազգա յին կազմ ա կ ե ր պ ո լած
բանակներունբ
թեան : ռիլն.՚երով եւ Հերոսամարաներով , դարաւոր մեր պիտի ըլլայ , որ պիտի վարէ Հա
ինչ որ բսեն, ինչ որ. բնեն ան իր ճամբէն՝ կբ հողը, անոր իւրաքանչիւր քարը , իր կարմիր ա– մա շիւ ա ւ Հ ա յ ին ճակատամարտը ;
քալէ անտրտումն ք , միշտ ճակատ բ բաց, գլուխ վեր
ու ա՝նձ–Նուէր , ձեռքբ սրտին ու բազուկին , ՀաԼ րիւնով ներկեց , յանուն Ազատութեան , եւ հայ - 1914 8– ՇԱՀՐԻԿԵԱՆ
դա բա , լռին յ
բեն իքի : Լեցուցէք մեր նօսբացած՛ շարքերը, եբիտա ~~
կտրիճ ու անվախ , խիզախ ու անվեհեր ուժն սարդ ընկերներ , ոյժ տուէք հայ մշակոյթին*,
Արթուն է ան տիւ եւ ղէչեր, ինչպէս զինուոր 1բ< որ իր՛ թափն ու թռիչքը առաւ , Հայոց աշ գրականութեան , բայց մի մոռնաք էՕյ 1ւ1յ | ներլւ ւ
մբ քաք ու արի, իբր պաՀակ մեծ՜ բանակի , գի - խարհի սրտին վրայ , չԼորՀիւ Հ * 3 * Գաշնակցու– Մ– ՎԱՐԱՆԳԵԱՆ
տակից իր պարտականութեան՝ ու պատ ր աստ ա՛ թեան՛ , մարտական՝ ուժին Հ Պիտի դա ւ օր մբ, երբ աղնաւոբներու գերեզ
մէն ժամու ամէն կա՛ն չ ի ուր որ տեսնէ վտանգ, Գաշնակցութիւնբ , իր երկաթէ կօշիկներով , մաններ ո պիտի բացուինյ, Արտաւազգ դուարս պի
նման, Հո տի ելլէ Աասիսի
փորձա՛ւք ու թչ1ամի կռուի , մարտի , պաշտ պա հրապարակ իքաւ, Աասուեցի Ղ՚ալիթի եւ ւո րչի կաՀ թեղբ անդնդախոր վիհերէն՝,, լուսա ֊
ցանելու,
նելս լ եւ իյնալու ազդին Համար, ի սէր ազգէ 1 գիներու ու սրտերու մէք փոթորիկ Ար աղած ի ե լ Ա եպուհ ի բար*–
հալ ժոզովուվդին ազատոլթիւնւը երգելու։ ձունքնեբու1\ վրայ նորէն պիտի սկսի ալպլալ բո
Ա՝Հե–
Ան մեծ եգաւ իր ղ աղաւիա ր ա կան ով ու կոչու լոր մահկանացուներու աչքին\ եւ վերքապէս
մով ե լ քարոզութեամբ ու յանգգն ութեամ բ եւ իր Ա ա ւո ա՛ ղ իր անունին յ ԲԲէ Աասունցի Գաւիթի դիւցազն զաւակբ, Ակտ ի ի
պիտի
մ էք միշտ խօսեցաւ ցեղին սիրտր ոգեւորումն ՛ու Ազատութեան փոթորիկը իքած՛ էր , արդէն։ քարին ժայռէ դուռը հրելով, լոյս աշխարհ
վեբսՀ–*
տառապանքը, քանքն ու կորովը մինչեւ սՀԼոբ յա Աւնման Աբովեանի հոգին, Արարատի պէս ա– գայ Աըհ՜րունիներու թագաւո բութիւնբ
րութիւնը եւ երազին իրականսւթիւնը ։ լեկոծ՜, իր ՀՎԷԲՔ Հսյ յաս տան»ի հերոս Աղասինե– կ ան գնելո ւ։ Այն օրբ պիտի վերն ա յ անէծ՚քբ Ան ի ի
նենգեր կոչուեցան իրենք, բայց այգ խեն բով , ազատութեան ճակատամարտին փոԳԲ ^(Բ Վբայէն , Հագաբումէկ եկեղեցիներու զանգակնե–
դութիւնէն և ոբ խելացի գործեբոլ ծնունդ տուաւ ի Հնչեցնէր : յ բ պիտի ղօղանքեն եւ մեռած՝ մայրաքաղաքին
փառքը նորէն՛ պիտի սկսի ճաճանչել Ա^րարատ ֊
պարծանս Հայու վեր ած՛է ուն գին , Հայու ազատա. Աւելի վեր1ը, մեծանոմն Րաֆֆին, Հ ա յ ժ ո զո - եան ո ա չտին վրա յ :
գրութեան ։ վո*–Րղին Վիքթոբ Հիւկօն , իր հայրենաշունչ վէ
Դաշտաւք ունք կա յ ա յ "ՕՐ նորէն պերով, ալ. ոգեշունչ Ասլաններով, տղատագրա - (1905) Ա– ՎՌԱՄԵԱՆ
կան պայքարի առաքին կալծերր կը ցանէր :
ԵրրորգութեաՏ Պանթէոնին առշԴմհ ենք մենք։ Լեզու ելան , Հա յոց աշխարհ ի լեռներն ու սա
Եւ երկիւղած ու ձ֊նրագիր պէտք է տօնենք յի. րեր ր . ձորերն՝ ու Հովիտները, ի լուը ան մ ահ ֆէ+~ կատամա բաներով ^ Աայիս 2$ր կերտեց :
շատակը ամէն անոնց որ թ– կան Հոն , որ գացին տտ յին երուն. , որոնք մ ոռցաՆ ամ էն ր ան , վա– « Ղ՝աշնակցութեաՆ ՕրՖը Հերոսներու ե լ ան–
՚էէկիկ, մէկիկ մեզմէ անդարձ ու այ/ազս/ն գրր– յելք , Հան դիստ , տարա բա խտ ժողովուրդին ճա֊ մաՀ՛՛ եր ու օրն. է ։
Աւագներով ու կր նւ՚1 Հեն, Հոն անվրդով է կա տա գիրը կբ գա րբն է ին : Տարագրութեան այս անողոք օրերուն , ուր
Այսօր կոլգանք մեր տայէ Լկան տուրքը տալու Փո թո ր կած՜ ին ց&գիս աՀ եղա գոռ պոռթկումն պատմութեան մէկ մութ շրջանը կ՚ապրինք ,նորէն
եւ մեր ու խ լո ր նո բոգե լու : էր Հ Գա շնա կցութ եան հզօր կամք շ հաՍ ՚ "՚մԳ Գաշնակցոլթիլնւ է որ դրօշը բարձր կը բռնէ յա
Անոնց շունչը գեռ կր զգանք մենք ու անանց պոռթկումթ մէք , ո րովՀետեւ Հա յ ժողովուրդէն, նուն՛ ազատութեա՛ն եւ անկախութեան X
խօսքր գեւլ կր լսենք , ա՚5 ո՝, ց աչքը դեռ մեր վբայ արդար բողոքէն կր &նէր՝1 Բ՞ող վառ մնայ Հայրեն իքի Հերոսներու՛ն յխ–
է •• Անոնք նորէն գեռ պաՀակ են • • • : Նոյն՝ այգ՝ շունչն ու կամքը էէ** բ , որ մ ո– շատակրլ, լուսաւորելու Համար մեր ճամբան ՝.
ՄԷՆ - Սէ խի րԽեր ու մ է քէն կայծ՛ բ քբքբեց ու աննման ճա– Ս– ՀՆՀՐԻԿԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
իշխանութիւնը ։ Որովհետեւ, զզարմ՛ իր գօտխ. ;լաա Ազատութեան ոգիԱ Գ ե ղ& Ա
ծ՜անր Է հայ ժողովուրդին» ե լ օտարն Լ րէ պարտա–
գրուան , մին Է Գաշքևակցոլթ իւնը իր Հարազատ Հ– 8– ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹԵԱՆ
ծնունղն Է եւ իր, բոլոր սրբութեանց պաՀանքա - Կբ սուլէր Հովն իմ աք կողմ էս ,
աէրն ու արաայայաիչր : Գէմս էր պառկած՛ Մ արս ի լիան •
ՀՀնորՀ ի ւ իր 58 տարիներու անվերապահ զո– Եր կ^քի գէմ գառն ու ս/ւ֊ տես՝ Ով սրբազան Գաշնակցութիւն՝, արցունքն՝ աչ
Հո զո ւ թե ան , Գա շնակցութիլն բ պատրաւ տան՝ է Ամպակոյտեբ ցիրուցան : քին՝ որքան մայրեր երագեցին , փ՚ե՚զ փնտռեցին ,
փաղանգ մր Հայրենասէր , գաղափարական , հա - Փողոցներուն, մէք մարդ Հբէլաբ , ծունր գոած՜ աղօթեցին Ոյժիդ համար,– որ դու
լա տար իմ, զոհաբերող ու հայրենիքի ազատա -- Մեէ՚ թ կբ լսուէր զայբադին շուտով երեւան գաս ու ազատես ցեղիդ ազնիւ
գրութեան համար եռանդով աշխատող Հայերու՝. Գեբման դօբքին քտյլն առապար* զաւակներուն աղատ ատենք ոգթէ՝ անսանձ * • .
«Դաշնակցութեան Օբ՝&բ, այպիսով , կարդ/՛ Լըռութեան մէք քարափին ւ Ու ո՛վ հքա1Ք) աՀա եկար ղու վերքապէս մեր
կանցնի , ա յն սրբազան֊ թուականներուն զո ր հայ դաբաւոո ցաւի ծ՜ովէն, փարատելով մշուշները
Ժողովուրդբ իր հոգեկան բարձր իմաց ֊ս կ ան ո լ - Երկ ինք ե լ հ՛ո վ իբա բ խառնուած հոգիներուն , վաՀագնեայ ծ– ո ւն դո էէդ հրաշափառէ
թեամբ ստեղծ ահ՜ է, իբրեւ ոգեւորութեան ու յա կբ պոռթկային մոլեկան^* Ոզքբ*Հն փառքիդ, հերոսած՜ին Գաշնակցու––
րատեւութեան անսպառ, աղբիւր ։ Իբ գիշերեն պէս սեւազգեաց թիւն :
Տարին մէկ օր Հայ Հայրե՛ ասէր ե լ գիտակից Հագեր էբ սուգ Ձ) բ,Ր ա՛ սան : Գուն* փշրեցիր ստրկութեան ժանգոտ շղթան–,
բազմութիւնը կուգայ իր, երախտագիւտ ութիւն բ Յանկարծ՜, ցասկոտ ձայն մբ խորին պողպատելով ստեղծեցիր ար իա բանց բանակն
յա յտնել , իր՝ հարազատ գաւկին , 1լ ոգե ւո բուի , կբ Հնչեցուց ցուրտ եր կնի տակ՝ Հայկեան։ Ու արՆիւեեբգ մեր մայրենի լեռներուն
քաջալերէ , նոր եռանդ, նոր կամք, նոր նուաճում «&11օոտ 6ոքծոէտ <1շ \ՅԼ ՝Բշւէոշ»ն, պէս բարձրասլաց , թռա՛ն, անցա՛ն սարերդ հըս–
ներ կբ մադթէ , Հայրենիքի ամբողջացման եւ ա– ՚հրղրգագի՚ն եւ վայրագ : կա յ : Ու դո՛գաց ին բռն ակաթներն՛ ժանտ ՛ու մռա յլ ։
զատ ո ւթ ե ան Հաստատ Հաւատքով տող որ ուած՝ Հ Ու լեռներ էն մեր հայր են ի , սէգ Աիփանէն
Գաշն ակցութեան Օրբ օրն է բոլոր մեր խնկելի Եաիս դարձայ , ճակատաբաց մինէել Կով կաս , ու Տ աւրոսէն մինչեւ Մ ասիս ,
նահատակներուն , մեղի ձգած՜ կտակին ։ Ամէն Տլլզեկ մըն Էր* ճի՛շդ նըման արձագանգը մեզի բեբէն աբծ՚իւներուղ թեւաս–
Դաշնակցական եւ հայրենակարօտ , ազատասէր Մ՛եծ՛ Հիւկոյի սբտէն.\ բբխած՛՝՛ բախին • • »
Հայ , քեբմ եռանդ հաւատաց ե ալի մ բ պէ^ ա է տ ք է Փոքր կավռոշին անվախճան Հ Յարգա՛նք ոյժիդ հրաշագոբՆ՝ Հ
նոր ո դեն իր ե՚1ց ե ր դո ւմ բ , հաւա տա րիւ) մնալու ա– Գերման սլաՀ ա կն անոր դէմտց Այսօր բոլո,բ հպարտ ու վեհ զաւակներդ ար
նոնց աւս/նդին՝ ոլ. շա\ր ո ւն ա կե լո լ աւելի էճռակաե՛ Տբցած՛ զէնքն իր աՀարկու մենական , որ չեն գիտեր գլուխ ծ^ռել ստրկու
ու հաստատակամ , զի անոնք ինկան հ ա յ լ՛են իքի քյ ո. պ ո ա եւ խո ր ձա յնով մ1 յանկարծ թեան, որ ճանչցան քեզ եւ քու փշոտ, ազնիւ
ազատութեան եըգը իրենց շրթունքին սա ռահ՛ Հ Աղաղակեց , ո*վ ես գոլ. : ճամբան , 58 տարիներուդ սեմին վրա ք , սիրտերն
իրենց տան՝ քեզ բնՆայ :
8՛ ՀԻՍԱՅԵԱՆ Տ բղեկն աս տղէ իր աչքերով Փա՛ռք եւ պատի՛ւ Գաշնակցութիւն յաւեր՛–
Գիտեց Հո՛ղն իր վեհապանծ , ժական , յայտնի , անյայտ Հերոսներուդ ան մ աՀա–
Ապա յանդուգն եւ ան.վՐգով* կան յ
Ազատութի՛ւձնն եմ , գոռաց : ՏԷսիՑ ԳԵ՛ԼԱՆ ՇԻՆԻԿՃԵԱՆ-ՓԱՓԱԶԵԱՆ
Ադո՚ւՕ պառակ Միւանօ ԱՐԱՄԱ8ԻՍ ՍՐԱՊԵԱՆ
ԱձՔ մբ որ է ամենուրեք, որ կը տեսնէ , կբ ԳաշԱակցաթեաԱ Օդ ՚ւ-ամին ասաց մս/եուշյակբն ,
Հետախուզէ ամէն անկիւն ուր Հայ մբ էլայ ու կբ Ե՛կ , ծոմ տանեմ քեզ այստեղից :
լկէ–– Ե" կը մեռնեմ, ծաղիկն ասաց,
Աիտք մբ որ կբ բանի յար, կբ մ շ ա է՛ քք§ սո. ա~~յ Հերոսաձ-ին Հայ մողովուրղին՚, Հ-եբոսներոմ* Թէ Հեռանամ իմ մայր Հ"ղից ՝•
դար, ու կբ խորՀի, 1լ՝որոճա լ ինչ որ պԼ՚՜տք Է ու օրն է ։ ԶՀ ՛ոււա տա զ քամիւն կարծես
օգտակար ազդին Համար է Կր տօնենք այսօր, Հպարտութեամբ եւ խան. Ու չաբացաւ , պոկեց ծաղկին ,
մէչ՝
Սիրտ մբ նոյնպէս որ՛ կբ տրոփէ ու կբ զգաք դաւխսռոլթեամբ Հ Բայց նոյն պաՀ ին իր ձեռքի
:
ցաւբ երբ կան վէբքեր գեռ չգոց ուած՜ եւ կաբօա Պիտի տօնենք , վագր, մի&չեւ. որ Նագր Հա,ք Ա՝եռած տեսաւ մանուշակին*.*
8ՈՎՀ-
են դարմանումի ու խնամքի է ժողովուրդին ամ բոզ քական ազատութեան բոցա . Երեւան ՏԻՐԱԶ
Ա յսպէս եղած՛ է մ իշա Հա յՅ եղա փո խ ական Գա շ– կէզ արշալոյսը «
նակցութեան մեծ֊ գեբգասատանբ : Փառք մեր ցեղին՛, ու իր անցեալին, որ ան֊–
իրեն Համար խտիր չկար դաւանանքի , դասա ման դէմքեբ ու դէպքեր արձանագրեց , արիասիրտ Մ Ի Տ ՛Բ Ե Ր
ու լուսաւոր X Աերինին\ նման. Հարիւր պոռալու եւ
կարգի , բաւական է ան՝ պէտք զղայ իր ուժերուն , կողովուրդ մը, առաքեց Հերոսնեբւ , պատմու
իր օգն ութե ան ւ թեան ա֊ ողոք փոշին է է •յատե լու ՚յզար սպ առեա լու եւ "է Դ յնզամ
չզարնելու ա է 1 " ա ~"
Ան ոչ քուն ունի, ոչ ալ դադար, երբ ազգն ՚ԲրքրեցԷք պատմութիւԼ ը Հայոց, ալեկոծէ ու տեղ , Էոլբք ՂԳ \ա ռոո ^ա\ք՝էլԲ
իրեն կր կանչէ, որուն ոգին է Համակ , Հոդուով, արիւնլուա ք , էէ Չ առ I, V1 : ՚\՚ու ք պատմութեան Հետ, տինւ՝ մէկ պաբ&են՚ալոլ Համար, կբ պատրաս
խրախ
մարմնով, ան խոն ^ մշակ, բանուոր, գրող, քահը պաՀ մը, Աստ ուածներուն Հետ միասին, տուին , առանց սպառնա լու եւ միանգամայն ուժով
ձեռքին լուսաւորող ճամբաներ մութ, խրթխ՝, ճանքի սեղանի՛ն նստած , պիտի ուզէք , արբենալ , կը զաբնենւ ;
ժտ յռուա Հ ե լ ուրախութեա՛ն ու տրտմութեան ճիչեր արձա– ՊատաՀական երեւոյթ չէ անչոլշտ , որ յառա–
Ան եղած՜ է ու պիտի ԲԱայ առտքն,7րգն ու կեր քադէմ, կրթուած՜ Հիւսիսային ազգերը շատ աշ
սուրբ
ղեկ ա վ ար բ ժողովուրդի ազատագրութեան անոր ա ոնց՝ որ հայրեն իքի եւ իր սուրբ հողին Հա խատելու Հետ միասին եւ քիչ կր խօսին Հ
գործին, անոր վերելքին եւ բարօրութեան , եւ մար ան մա Հաց ան , փառքն ու պսակը իրենց խըն^ ԵԼ դեռ կեանքի բոլոր, երեւոյթնեբի մէք,
ցաւերուն կարեկից , մ արանքում ին զ ի 1 ակից կե լի ճակտին I քագաքականութիւն , աշխատանք, գեղարուեստ ,
աշխատանքին բաժնեկից ։ * րքէս յիսնամեակը ուր՝, Հայոց պատմու. Հասարակական Հանդէսներ ու յոբելեաններ ։
թիճ՝ ը ճոխացաւ իր Հերոսական եւ դաւյսդրակաՀև Ա. ԶԱՒԱՐԵԱՆ
Այսպէս ան արմատ ձգած՜ ժողովուրդի մէք մարտնչում։ ե բով , աննման է, բաղդատելով ուրիշ կասկած՛ ձկայ որ վերքին՝ խօսքը վաղ թէ ուշ,
մար–
Հանուր , մեծ՜ դեր ու՚եցաւ անոր մշակոյթի ոեւէ ազդի պատմութեան Հետ յ ոչ թէ պաշտօնական բանակնեբունը, այլ աշխա–
քաքու–
ղերուն , զարգացնելով ոգին պայքարի եւ Հե րոսաՆ ին ա յս ժողո վուբգբ , իր անն մ ան կբ՜ տալորութեան մ իքազգա յին կազմ ա կ ե ր պ ո լած
բանակներունբ
թեան : ռիլն.՚երով եւ Հերոսամարաներով , դարաւոր մեր պիտի ըլլայ , որ պիտի վարէ Հա
ինչ որ բսեն, ինչ որ. բնեն ան իր ճամբէն՝ կբ հողը, անոր իւրաքանչիւր քարը , իր կարմիր ա– մա շիւ ա ւ Հ ա յ ին ճակատամարտը ;
քալէ անտրտումն ք , միշտ ճակատ բ բաց, գլուխ վեր
ու ա՝նձ–Նուէր , ձեռքբ սրտին ու բազուկին , ՀաԼ րիւնով ներկեց , յանուն Ազատութեան , եւ հայ - 1914 8– ՇԱՀՐԻԿԵԱՆ
դա բա , լռին յ
բեն իքի : Լեցուցէք մեր նօսբացած՛ շարքերը, եբիտա ~~
կտրիճ ու անվախ , խիզախ ու անվեհեր ուժն սարդ ընկերներ , ոյժ տուէք հայ մշակոյթին*,
Արթուն է ան տիւ եւ ղէչեր, ինչպէս զինուոր 1բ< որ իր՛ թափն ու թռիչքը առաւ , Հայոց աշ գրականութեան , բայց մի մոռնաք էՕյ 1ւ1յ | ներլւ ւ
մբ քաք ու արի, իբր պաՀակ մեծ՜ բանակի , գի - խարհի սրտին վրայ , չԼորՀիւ Հ * 3 * Գաշնակցու– Մ– ՎԱՐԱՆԳԵԱՆ
տակից իր պարտականութեան՝ ու պատ ր աստ ա՛ թեան՛ , մարտական՝ ուժին Հ Պիտի դա ւ օր մբ, երբ աղնաւոբներու գերեզ
մէն ժամու ամէն կա՛ն չ ի ուր որ տեսնէ վտանգ, Գաշնակցութիւնբ , իր երկաթէ կօշիկներով , մաններ ո պիտի բացուինյ, Արտաւազգ դուարս պի
նման, Հո տի ելլէ Աասիսի
փորձա՛ւք ու թչ1ամի կռուի , մարտի , պաշտ պա հրապարակ իքաւ, Աասուեցի Ղ՚ալիթի եւ ւո րչի կաՀ թեղբ անդնդախոր վիհերէն՝,, լուսա ֊
ցանելու,
նելս լ եւ իյնալու ազդին Համար, ի սէր ազգէ 1 գիներու ու սրտերու մէք փոթորիկ Ար աղած ի ե լ Ա եպուհ ի բար*–
հալ ժոզովուվդին ազատոլթիւնւը երգելու։ ձունքնեբու1\ վրայ նորէն պիտի սկսի ալպլալ բո
Ա՝Հե–
Ան մեծ եգաւ իր ղ աղաւիա ր ա կան ով ու կոչու լոր մահկանացուներու աչքին\ եւ վերքապէս
մով ե լ քարոզութեամբ ու յանգգն ութեամ բ եւ իր Ա ա ւո ա՛ ղ իր անունին յ ԲԲէ Աասունցի Գաւիթի դիւցազն զաւակբ, Ակտ ի ի
պիտի
մ էք միշտ խօսեցաւ ցեղին սիրտր ոգեւորումն ՛ու Ազատութեան փոթորիկը իքած՛ էր , արդէն։ քարին ժայռէ դուռը հրելով, լոյս աշխարհ
վեբսՀ–*
տառապանքը, քանքն ու կորովը մինչեւ սՀԼոբ յա Աւնման Աբովեանի հոգին, Արարատի պէս ա– գայ Աըհ՜րունիներու թագաւո բութիւնբ
րութիւնը եւ երազին իրականսւթիւնը ։ լեկոծ՜, իր ՀՎԷԲՔ Հսյ յաս տան»ի հերոս Աղասինե– կ ան գնելո ւ։ Այն օրբ պիտի վերն ա յ անէծ՚քբ Ան ի ի
նենգեր կոչուեցան իրենք, բայց այգ խեն բով , ազատութեան ճակատամարտին փոԳԲ ^(Բ Վբայէն , Հագաբումէկ եկեղեցիներու զանգակնե–
դութիւնէն և ոբ խելացի գործեբոլ ծնունդ տուաւ ի Հնչեցնէր : յ բ պիտի ղօղանքեն եւ մեռած՝ մայրաքաղաքին
փառքը նորէն՛ պիտի սկսի ճաճանչել Ա^րարատ ֊
պարծանս Հայու վեր ած՛է ուն գին , Հայու ազատա. Աւելի վեր1ը, մեծանոմն Րաֆֆին, Հ ա յ ժ ո զո - եան ո ա չտին վրա յ :
գրութեան ։ վո*–Րղին Վիքթոբ Հիւկօն , իր հայրենաշունչ վէ
Դաշտաւք ունք կա յ ա յ "ՕՐ նորէն պերով, ալ. ոգեշունչ Ասլաններով, տղատագրա - (1905) Ա– ՎՌԱՄԵԱՆ
կան պայքարի առաքին կալծերր կը ցանէր :
ԵրրորգութեաՏ Պանթէոնին առշԴմհ ենք մենք։ Լեզու ելան , Հա յոց աշխարհ ի լեռներն ու սա
Եւ երկիւղած ու ձ֊նրագիր պէտք է տօնենք յի. րեր ր . ձորերն՝ ու Հովիտները, ի լուը ան մ ահ ֆէ+~ կատամա բաներով ^ Աայիս 2$ր կերտեց :
շատակը ամէն անոնց որ թ– կան Հոն , որ գացին տտ յին երուն. , որոնք մ ոռցաՆ ամ էն ր ան , վա– « Ղ՝աշնակցութեաՆ ՕրՖը Հերոսներու ե լ ան–
՚էէկիկ, մէկիկ մեզմէ անդարձ ու այ/ազս/ն գրր– յելք , Հան դիստ , տարա բա խտ ժողովուրդին ճա֊ մաՀ՛՛ եր ու օրն. է ։
Աւագներով ու կր նւ՚1 Հեն, Հոն անվրդով է կա տա գիրը կբ գա րբն է ին : Տարագրութեան այս անողոք օրերուն , ուր
Այսօր կոլգանք մեր տայէ Լկան տուրքը տալու Փո թո ր կած՜ ին ց&գիս աՀ եղա գոռ պոռթկումն պատմութեան մէկ մութ շրջանը կ՚ապրինք ,նորէն
եւ մեր ու խ լո ր նո բոգե լու : էր Հ Գա շնա կցութ եան հզօր կամք շ հաՍ ՚ "՚մԳ Գաշնակցոլթիլնւ է որ դրօշը բարձր կը բռնէ յա
Անոնց շունչը գեռ կր զգանք մենք ու անանց պոռթկումթ մէք , ո րովՀետեւ Հա յ ժողովուրդէն, նուն՛ ազատութեա՛ն եւ անկախութեան X
խօսքր գեւլ կր լսենք , ա՚5 ո՝, ց աչքը դեռ մեր վբայ արդար բողոքէն կր &նէր՝1 Բ՞ող վառ մնայ Հայրեն իքի Հերոսներու՛ն յխ–
է •• Անոնք նորէն գեռ պաՀակ են • • • : Նոյն՝ այգ՝ շունչն ու կամքը էէ** բ , որ մ ո– շատակրլ, լուսաւորելու Համար մեր ճամբան ՝.
ՄԷՆ - Սէ խի րԽեր ու մ է քէն կայծ՛ բ քբքբեց ու աննման ճա– Ս– ՀՆՀՐԻԿԵԱՆ
Fonds A.R.A.M