Page 67 - ARM_19-1948_03
P. 67
6 ԱՌԱ».
ԳիտակաԱ ասողիս գտըկը կ սւրագանա՛յ , չն չերակային ճըն -, Կրթական մարմնի քարտուղար Պ՛Ա* Ս՝իք"՚յէլ–
շումր կը բարձրան՛այ եւ կուրծքի սլա– եան՝ պատշաճ բառեր ո վ վեր Հանեց Հա յեց ի դաս–
բասեզմումը զգալի կը դաոյԼ այ եւ կրնայ երբեմն տիարակո ւթեան գերը տզզա պաՀ պան մ ան զ ո ր–
ՊԷ՞Տ՝Բ է ԵԽԵԼ Այս Հարցումս տակաւին կրձ– ատապի ել սա ամ ո քսի կեզի յանգի լ * &ին մէջ : ՚հպրոցին բարոյական) Համառօտ զեկու
բմշկական տեսակէտով վերՀնասչէս չէ լուծուա՛ծ , Փորձառութիւնը ցո յց տուած Է թէ երբ մ ո լի ցումէն վերջ, ներկա յացոլց նաեւ տարեկան) նիւ
եւ այս մասին կատարուած բնութիւնները յա - ծխող մը յանկարծ գագրեցնէ ^խելը,իը մարմինին թական՛ Հա՝չու֊եցոյցը, որմէ պարղուեցաւ որ շը–
ճախ տարբեր ու ան կատաբ արդիւնքներ տուած եւ ծա՛ն բութիւն ը քիչ օրէն քանի մը քիլօ կր շատնա յ է նորՀէլ գսլրոցը Հովանաւորող ֆր՛ Կ* Խաչի մաս–
երբեմ՜ն՝ սւ լ չափազանցուած ենւ Հաստատուած է Ը.՛.. գՀ ան ո ւր առում ով ամ երիկեան սիկարէթ \՚-Լաճիւղի եւ ԾրՀ* վարչութեան նիւթական օմա՚ն–
լայն
որ իր զուտ վիճակին մէՀ ՚^իքօթինր շատ զօրաւոր Լ երը , մ ասն աւորա պէս Վ^րրճին ե ա նաՀանգինՀՀ իւ– գակութեան ել գաղութին գիտակից տարրին
թոյն՛ մ ըն է , արդարեւ , երբ ասլակիի կտոր մը սի սա յին Ամերիկա ) ս ի կար է թներ ը շատ վնասա - աջակցութեան կրթական Ա արմ ինը ոչ միայն ԿԸՐ՜՛
թրքենք խիստ աԿւնշան քանակութեամբ նիքօթինով կար են , շատ ն իքօթ ին պար ո ւն ա՚կե լո վ , բաղդատ– ցած է գսլրոցին՝ ելեւմ ուտքը ապաՀ ո վե լ , այլեւ
եւ ղ ա յ ն աՂաԻկ թռչունի մը կտուցին աււՀեւը գր՜ մ ամը թրք * ու եզիպ * արեւելեան ս ի կարէ թ - 40 Հազարէ աւելի պատ բաստ գումար մը կը թողու
նենք, թռչունը վայրկենապէս կը մեռնի, իսկ Ք՚"~՜ ներ ուն, որոնք նուազ վնասակար եՀե, X գալիք տարեշրջանին Համար։ Կրթ * Մարմինը կր՜
նի մը սանթիկրամ նիքօթինը կը բաւէ մաՀացնե– ՄԵ՚ԼՈ * Ո՚ուսիոյ մէք րմշկական\ բազմա - ցա՛ծ է նւոյ\ն՝պէս իր ծրագրի մէկ մա՛սը իրագոր
լու քաՀառոզՀ ու յազթաքնգամ մարգ մը X թիւ փորձերով կարելի եղած է սա ամ ոքս ի կեզերը շ ինել տալով \ 2 դրա սեղաններ , իւրաքան՛չիւր ր
Սակայն սլ էտ ք է րհգունիլ թէ մարդուն ՚գոր– Բժշկել շնոըՀիւ մեղրի գործածութեան. : երկու աշակերտի յատուկ եւ 2350 ֆրանք արմո–
քարանային յօրինուածքը կրնայ վարմ ուի լ նիքօ– Հյւսէո մը Հիւանդանոցներու մէջ ստամոքսի էլս ւթեամ ր. X ք*ր ներկա յացո՛ւցիչը կոչ ՐՐալ– ներ
թինին. • Ասկէ զատ, ^իք0թինը եւ ծխախոտին մու կեզերէ տառա՛պող Հիլանդները կը դարմանուին՝ կան ե րո ւն յ աւ երմա ց՚նե լ իր են ց ան ո ւ ննե րր գպը "~~
խը միեւնոյն բաները չեն ։ \$ խա խոտին մուխը ի– մեղրով, այսինքն 14 1 8 օր շարունակ մեղր 1լու՝ւ– ցին ն\ո ւի բ ե լո վ վերո յիշեա՚լ դրասեղաններէն՛ , ո ր–
ր՛ապէս կը պար ունակէ բնա՛ծուխի օքսիտ եւ ուրիշ տեն ։ Ոազմաթիլ պարա՛գաներու մէջ, առաջին օ– "1էսԳէ՛ կրթարանը ՀետզՀետԷ կաՀաւորոլի ու մ եր
վնասակար նիւթեր, որոնց քանակութիւնը կա~ բէն իսկ Հ իւանգնե բուն ստամ ոքս ի ցաւը գագրած՝ ԱԳաՔՐ ո ւս ան՛ին՝ տանելի պայմաններու մէջ :
խում տւնի գործածուած ՛ծխախոտին՝ խառնուրդէն, է եւ անո\1ց 80 աո, Հարիւրը Հ իմՆ՚ով ին րմշկուած՝ Կո չը զուր չան ց ալ : Անմ իջապէս արձանագր
սիկարէթի թուղթէն , սիկարէն, ծխափողէն կամ են ։ ուեցան Պ • Պ * Տա պա զեան՝ ել Մարտիրոս ք՝ ար ս ե զ—
զլանիկէն՛ եւ \՜ն ոյնիսկ ծխելու եղանակէն X Մ ի եւն ո յն քաջս զ ար գիլն քները ձեռք բեր ուած եան (Լիոնէն) X ՛սոյնպէս Տիկին Զ.* Զաթալեան՛ եւ
Արդարեւ, կան մարդիկ որ երբեմն՛ երբեմն կր նաեւ մ արմին ի Հ իւանդ Հ ի ւս ուածնեը ը վերա– Պ՛ ՅովՀ* Զաթալեան։ Կրթ* Մարմինը լիայոյս է
ծխեն առանց ծխախոտին մուխը ներս քաշելու , \՝ ոռ՛ոգելու Հա՛մ ար ։ ՛որ վերոյ ի շ եալԳւե րո ւն բարի օ բ ին ա կ ին պիտ ի Հ ե–
իսկ ուրիշներ յա՛ճախ կը ծխեն՛ եւ մուխը խորա - Մ եզրին կանոնաւոր գո րծածութիւնը ն պաս տեւին ուրիշներ ։ Արգէն խոստումներ եզած են :
պէս ներս կը քաշեն՛։ Առաջինները թեթեւապէս տա ւո ր ազդեց ո ւթիւն մը կը ներգո բծէ լ\գա յէ**1՝ Արձան ագրո ւթ իւննե ր ը բա՛ց են՝ փա փաքոզնեբո ւն
կը վնասուիձ իսկ վերջինները մեծ չափով 1լաո ~~ զօրութեան վբա՝յ 1 մ աքր ո զա կան լաւադո յն՝ մ իջոօ առջեւ :
ղուին՝ անկէ ել կ՚ունենան– քրոնիկ խանդարո մին է միզային ճամբանեբուն Համար եւ օգտակար ԱյնուՀ ետ եւ սկսաւ արտ ասան ո լ թեան ց շար քը :
Հազ , կո*կու ր՛գի եւ շնչափողի բորբոքում , յօգային կաթուածէ տառապողներուն ; իւրաքանչիւր աշակերտ ի յայտ բերաւ իր թաքուքն\
Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ յ ա տ կ.ո ւթ ի ւննե րը ։ (յա ա ե ր Համարձակ >ու խրոխտ ,
րե րո ւ անձնական ե կամ ուտ ը ։ (/ րքանի աշխատած ուրիշներ երկչոտ ու Համեստ X Անիրաւութիւն պի~
լորն երը պաշտպանողական՝ ֆոնտի օզտին մուծե– տի ըլլա ր յիշել մէկ մասին անունը ու լռութեամբ
ց ին 6 մ իչի"\1– 200 Հազար բուպ լի ել արմ անաց ան ՋԱՑՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ անցնիլ միւսներու վրայէն* իսկ յիշատակել րո լո—
ԱՄԱՎԵՐՋԻ
Ա տալին ի շԳա րՀակալական Հեռագրին X բինը անխտիր՝ պիտի նշանակէբ գրաւել թերթին\
րքան ի աշխատաւոոբներն ՚իրենց իԽայողու– կէս էջՐ) այսինքն չարաչար գործածել րնթերցող–
թենէն աւելի քան 2,ոլկէս միլիոն՛ րուպլիՀաւաքած ՀԱՆԳԷՍ ^ներուն ու խմբագրին Համբերութիւնը X թ՛ող \ն\երո–
ե տ ը ամա՛դ ր՛ա ծ են Հեր ո ո—ք ա՚զաքներ Լ ենինկրատ ի զամիտ ըլլան ծնվողները :
ու Օթալինկրատի վեբականդման գործին X քՒի - Մէջ րնգ մէջ եղան մանկական թէ այլ սիրում
կու նքիՀն կատարած Հեր ո ս ա՛կ ան աշխատանքի Հա ՏԷՍԻՆ) 13 Ցուլիս (ՅէԱււաջ) - Մեր զաղու - •ու Հաճելի խմբեբգներ ՐՈԼ"Ր դասարաններուն՝
մար 600 Հ֊ոզի պարգեւ եւ շքանշան ստացած են X թ ը 1 պատիւ իրեն , աՀա երրորդ տարին է որ կր կողմէ անջատա՛բար ; Տե աո յ իրարու յաջորգեցին*
Պատերազմի տարիներուն շինուեցան եւ շ՛"՜ ՛վայելէ դպրոցական դողտրիկ Հանդէսներուն առ սրամիտ ու բ ա բ // յ ա լ իւց տրամախօսութիւններ ,
Հստ՚գործման յանձԱուեցան Լոռիի մեծ լ\րասռՐՐ » թած Հոգեկան գոՀունակոլթիւքնը ; ծիհա՚ղաշարմ մ ենախօս ո ւթ իւննե ր , բանաստեղծա
ոբ կ՚ոռոգէ Ատեփս/նաւանի ել Ալավերդիի շրջան Կիրակի , կէսօըէ վերջ Հ , Ց * Գ * սրաՀը կը կան ,ըն՚տը եա լ արտասանութի ւննե ր , բոլորն աI
ներ ու Հոզեր ը : յորդէր ծնողներու եւ կր թասէր Հայրենակիցներու արմատանալով բուո\ն ծափերու ;
1940// Համեմատութեամբ միլիոնատէր կոլ - բազմոլթեամբx Հակառակ անար որ նոյն պաՀուն՝ Առանձին յի շա տ ա կո ւթեան արմանի են Հ^վաբ–
եօթն1
տնտեսութիւներու թիւր 1946/»& աւելցաւ գա շտաՀանգէս մ ը սա ր քո ւած էր « ճ կ » իա 111 կ ո զ~ ձատ բո ւած ստա՚խօ սը» , «ազի կներ ո ւ թի թեռ–
անդամ , որու Համաձայն դրամական եկամուտը մէ , անշուշտ խաչաձեւելու կան խամ՛տածու ներ » տրամախօսոլթիւններր , <ձԱլ էվնիմ» երգը
բարձրացաւ ե րեք անգամ , մթերային եկամուտը թեամ բ * * *#• Վ^աբազոյրր բացուելով բեմինւ վըայ եւ « Կէրմէյբ ֆրստ ան» պ ա լ՛՝երգ ր X.
շարուած կը տեսնենք տարրական եւ առաջին դա Կրթակա՛ն– մարմինր գեղեցիկ գաղափարը յ զ ա ~
ի ւ զա տ\> տ\1. ս ութեան վ երե լքին մէք մեծ է ե– սարաններու աշակե րտներր, ման\չ եւ ա՚զ^իկ, ցած էր ՛ծա՛ղկեփունջ մը նո ւի րե լո լ Տէր եւ Տիկ *
զած Ա տ ե փան աւանի մեքենատրակտորային^ կա յա— Հայկական սեւուլիկ աչքերով, թխորակ գէմքե– Մ • Փափա զեան նե րո լ : $ ԷԿԻ՝^ Ր շն՚ո րՀակ ա լո ւթ ի ւն
նի գերը է Աեքենաշարմ արօրը , Հնձոգ մեքեն՛ան՛, ր ով , մպ ի ան ի ր ե<– ց չբթնե ր ո ւն ու կ եց ո ւա՚ծքով յայտնելով ծաղկեփունջը նուիրեց Կրթ * Մ արմ–
ինքնաշարմ բեո\է ա կա ռքերր կը կա՛զմ են այգ վե - Հ պարտ X նթե\, աճուրդի գնելու Համար ի նպաստ Հայկա՛կան՛
Ր^՚/քԻ ա ր Հե ս տ ա զ. ի տ ա կան Հզ°ր Էծոսւկ1ւեը՛ը X ՈւսուցէուՀի Տիկին Փափազեան կը բանայ ա ար ազնեբու պա ար աստ ութեան X
Ա աե փան աւան ի մ Էք Հ ա ս տ ա տ ո ւե ց ան՛ Հա յրե - Հանդէսը ներկայացնելով իր չարաճճի աշակերտ– Այս կոչր սիրով ըն դո լնուեցաւ նե ը կաներ ո ւն1
դարձ րն ա ա՛հ՛ի քն ե ր Պ ո ւլկա ր իայէն՛ , ԱուրիայԷն Հ նե րը , որոնք անրնդՀատ կը խլր՚տին , էլեռեւեփին– ՚՛ կողմ է ու տասը վայրկեանի մ էջ գո յացալ 9000
Տունւաստանէն եւ այլ երկիրներ՛էն՛։ Թէ , գիւղերուն/ րոպէ առաք ցո յց տա լու Համար իրենց շնորՀ ը • . * ֆրանքի կարեւոր գումար մը Հ
եւ թէ քազաքներուն մ է^անոնց Համար շինուած են^ Եւ աՀա փոքրիկն Աաքինաճեան \ուս ո ւց չո ւՀ ի ինւ Ղ՝ ի ա ե լո վ աշակերտներու\ն\ յ աււ աք զ. ի մ ութիւ -
նոր լւնա՚կարաններ X կոլրթաԽի , Վարդաբլուրի , Հրաւէրով կը բամնուի խումրէ\ն՝, կը յ առա ջան՛այ նը , կարելի չէ երախտագիտութեան ճիչ մ ը չար
Հոբար ձի ի ել այլ գիւղերու կո լանտ ես ո ւթի ւններ բեմին առջեւ ու կը սկսի երգել ՀձՄեր Հայրենփքը՝^ ձա՛կել մեր անձնաւէ բգաստիարակներուն Հ անդէպ •
լայն Հ՚նարաւորութիւններ են ստեղծած՜ Հայրենա– սորված իր օգնողներէն : Ամբողջ սրաՀր ոտքի է ՀյնորՀակայութեան՝ խօսք ունի՛նք նաել կապոյտ
գաբձնեբու Համ ալ արդէնտ ու յարգանքով կ՚ունկնդրէ այգ անմեզ հաչին, եւ Կրթ* Մարմնին •որոնց մրաջան՛ աշխա—
Գ.ՄԱՆՈՒԿԵԱՆ շ բթւ երէն ար ձա կ ո լած երգը X ա ան քով վառ կը պաՀւուի մեր դարոցր։ • Պ*
«8ԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (55) Ապրիս , ծ*առուկ , վախկոտները չեմ սիրեր Հարկաւ մեծ է, ամբողջ Արարաց գունդը
ես ։ Աստ՛ուած այ չի. սիրեր։ Ով որ կը վախնայ իր կը դողայ աձոր առջեւ։ Միթէ լսած չէ^ք Մ արա ի—
իժշն՛ամիներ էն , աւելի լալ է ձասլրի։ ՚Նհբկայ մա– ր ււ ո վանաՀօր անտ ւն ը ։
ս ա ԵՐԿԱԹ մա\ն՝ա՚1լներուն անղօբնեին՛ ւոլ •վախկոտներր ոտքի • Չէ ) ուրկէ0 պիտի լսեմ X
տակ կ՛եբթաԱ I; Պ է տ ք է քաջ ըլլալ ո ւ ապ ա Հ ան— ՚ Ղ՝ԷՀ , փա՛յտ բեր, ցուրտ է* ես ն՛որ եմ ե–
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) զ ի սա ապ ըիլ : կա\ծ ճ ան ապար Հ է . միթէ չե0 ս տեսներ ո ր օճախի
Այգ միջոցին, Հեռուն , լեբան լանջին, կի - կրակը կը մարի, աւելցուց \)՝ աո ո ւկը Հ ր ամ ա յ՛ո զա—
սա խաւարի մէջ երեւցաւ վանքի մը պարիսպը X Բ՛"Լ՛ * հրբ նկատեց իր խօսքեբուն ադդեցութիւնը X
ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ • Հայր սուրբ, վանքը էլերեւայ ս/Հաւասիկ : ղ գոլրպա\և , ըսալ է&առա % եւ դուրս գր–
\նաց ւի այ տ բ եր ել ու :
Ա՛ Հա–, կը տեսնեմ . վերջապէս քիչ մր կր
ԳաւաճսՀներ * • • աՀա թէ ինչ բան՝ կը քա՝ն– Հ անդս տ աս, անք թէ մենք եւ թէ մեր խեգճ ձիերը X \ք առո լկի քունը կը տանէր , իսկ ՚Լ^՚նքի Նա–
գէ մեր տունը։ ք՝այց անոնք կը մնան անպատիմ ։ ա ա չանցած մեր ճամբորդները վանք մտան՛* ռան՝ առիթ կը փնտռէ ր նո րէն սկսե լու խօսակց ու
Հայ ր սուրբ , մթնած է– : Մարտիրոս Հայրր առանձնացաւ վանաՀօր խուցր, թիւնը X
•—• ի^նչ է, .որղեակ, ըսաւ վանաՀայրր եւ ՛իր մինչ էք առո ւկ նստեցաւ կրակին մ օտ եւ սկսաւ Երեւի շատ Հեռու տեղէ կուգաք , Հար–
սուր Հա յեացքը ոււլզեց ծ աո ա յին ։ զ ր ո յ ց ընել վանքի ծառան՛երուն Հ եա ։ Ան շատ կր ց ո ւց ան :
Ղ*եռ բաւական ճամբայ տւնինք կարելիք , "իրէչ՛ տաք օճախը եւ քաղց ր զր՛ո յցը * ի՝Լ\ մը ա– 0 , երեք օրէ ի վեր ճամբա յ կուգանք X
Հայր սուրբ , իսկ ցուրտը ՀետզՀետԷ կը սաստկա ո 111^111 ան՛ ցուրտը բոլորովին՝ մոռցեր էր & առուկ , • Ւսկ ի^նչ բան՝ կը ստիպէր ձեզ այդպէս ե ր–
նայ X Պէ՚ոք է աճապարել քիչ մը : կրակի բա ր եր աբ ազդ եցութե ան տակ X կտր ճամրորգութ իւն ընելու* միթէ ԱաՀա՚կ ս ը ր–
Հա , ՝0՝ աււ ակ , ^իչգ է յ "(Կ ՚ ո ք է աճա սլա– Ո0վ է այգ ծերունի մարգը, կը Հարցնէր րազանին Հ ետ խիստ կարեւ ո ր գո^րծ ունիք ;
րե լ ապա թէ ոչ գայլե բու կեր կը դառնանք ։ վանքի ծառաներէն մ է կը ^ շարունակ մ էջքը քերե ծ* առո ւկը ուղզակի նայեցաւ իր խօսակցի ա չ–
Երկուքն ալ մտրակեցին ձիերը ե՛լ ա՛ռաջ ա%– լով եւ սրելով իր ցանցառ պեխերը ։ քերուե՝ մէջ* րոտ երեւոյթին՛՝ լտւ տպաւ՛որութիւն
V ՚յն։ 0 ) միթէ չէ՚^ք ճանչ&՚ար * ամբողջ Հայաս չստացաւ ։ Տետո յ աւելցուց *
Ղ՝ուն կը վախնալս գայլերէն՛ , Հ արց՛ուց տանի մ էջ սուրբ եւ զօբաւո ր մ արդ է ան՝ , պա Ե 1 բարեկամ , այսպէսով մենք շատ Հեռո՛ւ–
Մ արտի բոս Հ>այՐԱ իր ծ ա ււա յին , կարճ լռութենէ տասխանեց էք առուկ առանձին՝ ն՛շանակութիւն ասի– Հևերը կ՚երթանք* աւելի լաւ է՝ ինձ Համար ճաք
մը ետք X լով իր խօսքերո ւն X բերես * ք ո զն՛ա ծ եմ եւ կ\ո ւզե մ քնանալ X
Ե^ս • * • ռ^ՐՐ տ՛եսեր էքոր ես վախնամ
.ոեւէ ք1Բ նչպէս , ո լրեմԱ մեր Ա աՀ ա կ ս ր բազա– ւՅ*առան նկատեց ոբ պիտի չկրնար աւելի ըածւ՝
բանէ ։ ՚՚նէ^ն ալ մեծ է յ Հ Րցա ՈԼս ՛ծ՜առան փր սուր Հայեաց մը իմ անա լ * ուստի ճաշ բերաւ \ք առո ւկ ի Համ ար
Եթէ
իսումր մը Արաբներ յարձակին մեր քը նետելով \^ առո լկի վրայ X ե ւ քա յլերն ուզեց գէպի վանաՀօր խուցը , գէր^1
՚ւ^Րայ » զարձեաթլ չես վախնար ; ք* Հարկէ, ձեր Ս ա Հ ա կ սրբազանը խնչ է ա– մ ը փա յա տան ելո վ \1եբս :
Ոչ\* մաՀէն չեմ վախնար ես X %ախ կը ^"Ր ՔՈ1Լ ՚՛ է1"* Հ այՐ ս՝ո*֊րրս Կաթոզիկոսէն յ*#Հ ՝$իէ ետք \յառուկը սկսա՛ւ քնանալ խորուն՛կ
սպաննեմ յարձակոզնե բէ՛՛ն՛ Հ ինդ տասը Հ՛ոգի ու բարձր է X
անկէ ետք միայն կը մեռնիմ ես ալ : քունով՝ կրակին մօտ ;
է... թնչ մեծ մարգ է եզեր X ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎԱԶԵԱՆ8
Fonds A.R.A.M
ԳիտակաԱ ասողիս գտըկը կ սւրագանա՛յ , չն չերակային ճըն -, Կրթական մարմնի քարտուղար Պ՛Ա* Ս՝իք"՚յէլ–
շումր կը բարձրան՛այ եւ կուրծքի սլա– եան՝ պատշաճ բառեր ո վ վեր Հանեց Հա յեց ի դաս–
բասեզմումը զգալի կը դաոյԼ այ եւ կրնայ երբեմն տիարակո ւթեան գերը տզզա պաՀ պան մ ան զ ո ր–
ՊԷ՞Տ՝Բ է ԵԽԵԼ Այս Հարցումս տակաւին կրձ– ատապի ել սա ամ ո քսի կեզի յանգի լ * &ին մէջ : ՚հպրոցին բարոյական) Համառօտ զեկու
բմշկական տեսակէտով վերՀնասչէս չէ լուծուա՛ծ , Փորձառութիւնը ցո յց տուած Է թէ երբ մ ո լի ցումէն վերջ, ներկա յացոլց նաեւ տարեկան) նիւ
եւ այս մասին կատարուած բնութիւնները յա - ծխող մը յանկարծ գագրեցնէ ^խելը,իը մարմինին թական՛ Հա՝չու֊եցոյցը, որմէ պարղուեցաւ որ շը–
ճախ տարբեր ու ան կատաբ արդիւնքներ տուած եւ ծա՛ն բութիւն ը քիչ օրէն քանի մը քիլօ կր շատնա յ է նորՀէլ գսլրոցը Հովանաւորող ֆր՛ Կ* Խաչի մաս–
երբեմ՜ն՝ սւ լ չափազանցուած ենւ Հաստատուած է Ը.՛.. գՀ ան ո ւր առում ով ամ երիկեան սիկարէթ \՚-Լաճիւղի եւ ԾրՀ* վարչութեան նիւթական օմա՚ն–
լայն
որ իր զուտ վիճակին մէՀ ՚^իքօթինր շատ զօրաւոր Լ երը , մ ասն աւորա պէս Վ^րրճին ե ա նաՀանգինՀՀ իւ– գակութեան ել գաղութին գիտակից տարրին
թոյն՛ մ ըն է , արդարեւ , երբ ասլակիի կտոր մը սի սա յին Ամերիկա ) ս ի կար է թներ ը շատ վնասա - աջակցութեան կրթական Ա արմ ինը ոչ միայն ԿԸՐ՜՛
թրքենք խիստ աԿւնշան քանակութեամբ նիքօթինով կար են , շատ ն իքօթ ին պար ո ւն ա՚կե լո վ , բաղդատ– ցած է գսլրոցին՝ ելեւմ ուտքը ապաՀ ո վե լ , այլեւ
եւ ղ ա յ ն աՂաԻկ թռչունի մը կտուցին աււՀեւը գր՜ մ ամը թրք * ու եզիպ * արեւելեան ս ի կարէ թ - 40 Հազարէ աւելի պատ բաստ գումար մը կը թողու
նենք, թռչունը վայրկենապէս կը մեռնի, իսկ Ք՚"~՜ ներ ուն, որոնք նուազ վնասակար եՀե, X գալիք տարեշրջանին Համար։ Կրթ * Մարմինը կր՜
նի մը սանթիկրամ նիքօթինը կը բաւէ մաՀացնե– ՄԵ՚ԼՈ * Ո՚ուսիոյ մէք րմշկական\ բազմա - ցա՛ծ է նւոյ\ն՝պէս իր ծրագրի մէկ մա՛սը իրագոր
լու քաՀառոզՀ ու յազթաքնգամ մարգ մը X թիւ փորձերով կարելի եղած է սա ամ ոքս ի կեզերը շ ինել տալով \ 2 դրա սեղաններ , իւրաքան՛չիւր ր
Սակայն սլ էտ ք է րհգունիլ թէ մարդուն ՚գոր– Բժշկել շնոըՀիւ մեղրի գործածութեան. : երկու աշակերտի յատուկ եւ 2350 ֆրանք արմո–
քարանային յօրինուածքը կրնայ վարմ ուի լ նիքօ– Հյւսէո մը Հիւանդանոցներու մէջ ստամոքսի էլս ւթեամ ր. X ք*ր ներկա յացո՛ւցիչը կոչ ՐՐալ– ներ
թինին. • Ասկէ զատ, ^իք0թինը եւ ծխախոտին մու կեզերէ տառա՛պող Հիլանդները կը դարմանուին՝ կան ե րո ւն յ աւ երմա ց՚նե լ իր են ց ան ո ւ ննե րր գպը "~~
խը միեւնոյն բաները չեն ։ \$ խա խոտին մուխը ի– մեղրով, այսինքն 14 1 8 օր շարունակ մեղր 1լու՝ւ– ցին ն\ո ւի բ ե լո վ վերո յիշեա՚լ դրասեղաններէն՛ , ո ր–
ր՛ապէս կը պար ունակէ բնա՛ծուխի օքսիտ եւ ուրիշ տեն ։ Ոազմաթիլ պարա՛գաներու մէջ, առաջին օ– "1էսԳէ՛ կրթարանը ՀետզՀետԷ կաՀաւորոլի ու մ եր
վնասակար նիւթեր, որոնց քանակութիւնը կա~ բէն իսկ Հ իւանգնե բուն ստամ ոքս ի ցաւը գագրած՝ ԱԳաՔՐ ո ւս ան՛ին՝ տանելի պայմաններու մէջ :
խում տւնի գործածուած ՛ծխախոտին՝ խառնուրդէն, է եւ անո\1ց 80 աո, Հարիւրը Հ իմՆ՚ով ին րմշկուած՝ Կո չը զուր չան ց ալ : Անմ իջապէս արձանագր
սիկարէթի թուղթէն , սիկարէն, ծխափողէն կամ են ։ ուեցան Պ • Պ * Տա պա զեան՝ ել Մարտիրոս ք՝ ար ս ե զ—
զլանիկէն՛ եւ \՜ն ոյնիսկ ծխելու եղանակէն X Մ ի եւն ո յն քաջս զ ար գիլն քները ձեռք բեր ուած եան (Լիոնէն) X ՛սոյնպէս Տիկին Զ.* Զաթալեան՛ եւ
Արդարեւ, կան մարդիկ որ երբեմն՛ երբեմն կր նաեւ մ արմին ի Հ իւանդ Հ ի ւս ուածնեը ը վերա– Պ՛ ՅովՀ* Զաթալեան։ Կրթ* Մարմինը լիայոյս է
ծխեն առանց ծխախոտին մուխը ներս քաշելու , \՝ ոռ՛ոգելու Հա՛մ ար ։ ՛որ վերոյ ի շ եալԳւե րո ւն բարի օ բ ին ա կ ին պիտ ի Հ ե–
իսկ ուրիշներ յա՛ճախ կը ծխեն՛ եւ մուխը խորա - Մ եզրին կանոնաւոր գո րծածութիւնը ն պաս տեւին ուրիշներ ։ Արգէն խոստումներ եզած են :
պէս ներս կը քաշեն՛։ Առաջինները թեթեւապէս տա ւո ր ազդեց ո ւթիւն մը կը ներգո բծէ լ\գա յէ**1՝ Արձան ագրո ւթ իւննե ր ը բա՛ց են՝ փա փաքոզնեբո ւն
կը վնասուիձ իսկ վերջինները մեծ չափով 1լաո ~~ զօրութեան վբա՝յ 1 մ աքր ո զա կան լաւադո յն՝ մ իջոօ առջեւ :
ղուին՝ անկէ ել կ՚ունենան– քրոնիկ խանդարո մին է միզային ճամբանեբուն Համար եւ օգտակար ԱյնուՀ ետ եւ սկսաւ արտ ասան ո լ թեան ց շար քը :
Հազ , կո*կու ր՛գի եւ շնչափողի բորբոքում , յօգային կաթուածէ տառապողներուն ; իւրաքանչիւր աշակերտ ի յայտ բերաւ իր թաքուքն\
Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ յ ա տ կ.ո ւթ ի ւննե րը ։ (յա ա ե ր Համարձակ >ու խրոխտ ,
րե րո ւ անձնական ե կամ ուտ ը ։ (/ րքանի աշխատած ուրիշներ երկչոտ ու Համեստ X Անիրաւութիւն պի~
լորն երը պաշտպանողական՝ ֆոնտի օզտին մուծե– տի ըլլա ր յիշել մէկ մասին անունը ու լռութեամբ
ց ին 6 մ իչի"\1– 200 Հազար բուպ լի ել արմ անաց ան ՋԱՑՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ անցնիլ միւսներու վրայէն* իսկ յիշատակել րո լո—
ԱՄԱՎԵՐՋԻ
Ա տալին ի շԳա րՀակալական Հեռագրին X բինը անխտիր՝ պիտի նշանակէբ գրաւել թերթին\
րքան ի աշխատաւոոբներն ՚իրենց իԽայողու– կէս էջՐ) այսինքն չարաչար գործածել րնթերցող–
թենէն աւելի քան 2,ոլկէս միլիոն՛ րուպլիՀաւաքած ՀԱՆԳԷՍ ^ներուն ու խմբագրին Համբերութիւնը X թ՛ող \ն\երո–
ե տ ը ամա՛դ ր՛ա ծ են Հեր ո ո—ք ա՚զաքներ Լ ենինկրատ ի զամիտ ըլլան ծնվողները :
ու Օթալինկրատի վեբականդման գործին X քՒի - Մէջ րնգ մէջ եղան մանկական թէ այլ սիրում
կու նքիՀն կատարած Հեր ո ս ա՛կ ան աշխատանքի Հա ՏԷՍԻՆ) 13 Ցուլիս (ՅէԱււաջ) - Մեր զաղու - •ու Հաճելի խմբեբգներ ՐՈԼ"Ր դասարաններուն՝
մար 600 Հ֊ոզի պարգեւ եւ շքանշան ստացած են X թ ը 1 պատիւ իրեն , աՀա երրորդ տարին է որ կր կողմէ անջատա՛բար ; Տե աո յ իրարու յաջորգեցին*
Պատերազմի տարիներուն շինուեցան եւ շ՛"՜ ՛վայելէ դպրոցական դողտրիկ Հանդէսներուն առ սրամիտ ու բ ա բ // յ ա լ իւց տրամախօսութիւններ ,
Հստ՚գործման յանձԱուեցան Լոռիի մեծ լ\րասռՐՐ » թած Հոգեկան գոՀունակոլթիւքնը ; ծիհա՚ղաշարմ մ ենախօս ո ւթ իւննե ր , բանաստեղծա
ոբ կ՚ոռոգէ Ատեփս/նաւանի ել Ալավերդիի շրջան Կիրակի , կէսօըէ վերջ Հ , Ց * Գ * սրաՀը կը կան ,ըն՚տը եա լ արտասանութի ւննե ր , բոլորն աI
ներ ու Հոզեր ը : յորդէր ծնողներու եւ կր թասէր Հայրենակիցներու արմատանալով բուո\ն ծափերու ;
1940// Համեմատութեամբ միլիոնատէր կոլ - բազմոլթեամբx Հակառակ անար որ նոյն պաՀուն՝ Առանձին յի շա տ ա կո ւթեան արմանի են Հ^վաբ–
եօթն1
տնտեսութիւներու թիւր 1946/»& աւելցաւ գա շտաՀանգէս մ ը սա ր քո ւած էր « ճ կ » իա 111 կ ո զ~ ձատ բո ւած ստա՚խօ սը» , «ազի կներ ո ւ թի թեռ–
անդամ , որու Համաձայն դրամական եկամուտը մէ , անշուշտ խաչաձեւելու կան խամ՛տածու ներ » տրամախօսոլթիւններր , <ձԱլ էվնիմ» երգը
բարձրացաւ ե րեք անգամ , մթերային եկամուտը թեամ բ * * *#• Վ^աբազոյրր բացուելով բեմինւ վըայ եւ « Կէրմէյբ ֆրստ ան» պ ա լ՛՝երգ ր X.
շարուած կը տեսնենք տարրական եւ առաջին դա Կրթակա՛ն– մարմինր գեղեցիկ գաղափարը յ զ ա ~
ի ւ զա տ\> տ\1. ս ութեան վ երե լքին մէք մեծ է ե– սարաններու աշակե րտներր, ման\չ եւ ա՚զ^իկ, ցած էր ՛ծա՛ղկեփունջ մը նո ւի րե լո լ Տէր եւ Տիկ *
զած Ա տ ե փան աւանի մեքենատրակտորային^ կա յա— Հայկական սեւուլիկ աչքերով, թխորակ գէմքե– Մ • Փափա զեան նե րո լ : $ ԷԿԻ՝^ Ր շն՚ո րՀակ ա լո ւթ ի ւն
նի գերը է Աեքենաշարմ արօրը , Հնձոգ մեքեն՛ան՛, ր ով , մպ ի ան ի ր ե<– ց չբթնե ր ո ւն ու կ եց ո ւա՚ծքով յայտնելով ծաղկեփունջը նուիրեց Կրթ * Մ արմ–
ինքնաշարմ բեո\է ա կա ռքերր կը կա՛զմ են այգ վե - Հ պարտ X նթե\, աճուրդի գնելու Համար ի նպաստ Հայկա՛կան՛
Ր^՚/քԻ ա ր Հե ս տ ա զ. ի տ ա կան Հզ°ր Էծոսւկ1ւեը՛ը X ՈւսուցէուՀի Տիկին Փափազեան կը բանայ ա ար ազնեբու պա ար աստ ութեան X
Ա աե փան աւան ի մ Էք Հ ա ս տ ա տ ո ւե ց ան՛ Հա յրե - Հանդէսը ներկայացնելով իր չարաճճի աշակերտ– Այս կոչր սիրով ըն դո լնուեցաւ նե ը կաներ ո ւն1
դարձ րն ա ա՛հ՛ի քն ե ր Պ ո ւլկա ր իայէն՛ , ԱուրիայԷն Հ նե րը , որոնք անրնդՀատ կը խլր՚տին , էլեռեւեփին– ՚՛ կողմ է ու տասը վայրկեանի մ էջ գո յացալ 9000
Տունւաստանէն եւ այլ երկիրներ՛էն՛։ Թէ , գիւղերուն/ րոպէ առաք ցո յց տա լու Համար իրենց շնորՀ ը • . * ֆրանքի կարեւոր գումար մը Հ
եւ թէ քազաքներուն մ է^անոնց Համար շինուած են^ Եւ աՀա փոքրիկն Աաքինաճեան \ուս ո ւց չո ւՀ ի ինւ Ղ՝ ի ա ե լո վ աշակերտներու\ն\ յ աււ աք զ. ի մ ութիւ -
նոր լւնա՚կարաններ X կոլրթաԽի , Վարդաբլուրի , Հրաւէրով կը բամնուի խումրէ\ն՝, կը յ առա ջան՛այ նը , կարելի չէ երախտագիտութեան ճիչ մ ը չար
Հոբար ձի ի ել այլ գիւղերու կո լանտ ես ո ւթի ւններ բեմին առջեւ ու կը սկսի երգել ՀձՄեր Հայրենփքը՝^ ձա՛կել մեր անձնաւէ բգաստիարակներուն Հ անդէպ •
լայն Հ՚նարաւորութիւններ են ստեղծած՜ Հայրենա– սորված իր օգնողներէն : Ամբողջ սրաՀր ոտքի է ՀյնորՀակայութեան՝ խօսք ունի՛նք նաել կապոյտ
գաբձնեբու Համ ալ արդէնտ ու յարգանքով կ՚ունկնդրէ այգ անմեզ հաչին, եւ Կրթ* Մարմնին •որոնց մրաջան՛ աշխա—
Գ.ՄԱՆՈՒԿԵԱՆ շ բթւ երէն ար ձա կ ո լած երգը X ա ան քով վառ կը պաՀւուի մեր դարոցր։ • Պ*
«8ԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (55) Ապրիս , ծ*առուկ , վախկոտները չեմ սիրեր Հարկաւ մեծ է, ամբողջ Արարաց գունդը
ես ։ Աստ՛ուած այ չի. սիրեր։ Ով որ կը վախնայ իր կը դողայ աձոր առջեւ։ Միթէ լսած չէ^ք Մ արա ի—
իժշն՛ամիներ էն , աւելի լալ է ձասլրի։ ՚Նհբկայ մա– ր ււ ո վանաՀօր անտ ւն ը ։
ս ա ԵՐԿԱԹ մա\ն՝ա՚1լներուն անղօբնեին՛ ւոլ •վախկոտներր ոտքի • Չէ ) ուրկէ0 պիտի լսեմ X
տակ կ՛եբթաԱ I; Պ է տ ք է քաջ ըլլալ ո ւ ապ ա Հ ան— ՚ Ղ՝ԷՀ , փա՛յտ բեր, ցուրտ է* ես ն՛որ եմ ե–
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) զ ի սա ապ ըիլ : կա\ծ ճ ան ապար Հ է . միթէ չե0 ս տեսներ ո ր օճախի
Այգ միջոցին, Հեռուն , լեբան լանջին, կի - կրակը կը մարի, աւելցուց \)՝ աո ո ւկը Հ ր ամ ա յ՛ո զա—
սա խաւարի մէջ երեւցաւ վանքի մը պարիսպը X Բ՛"Լ՛ * հրբ նկատեց իր խօսքեբուն ադդեցութիւնը X
ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ • Հայր սուրբ, վանքը էլերեւայ ս/Հաւասիկ : ղ գոլրպա\և , ըսալ է&առա % եւ դուրս գր–
\նաց ւի այ տ բ եր ել ու :
Ա՛ Հա–, կը տեսնեմ . վերջապէս քիչ մր կր
ԳաւաճսՀներ * • • աՀա թէ ինչ բան՝ կը քա՝ն– Հ անդս տ աս, անք թէ մենք եւ թէ մեր խեգճ ձիերը X \ք առո լկի քունը կը տանէր , իսկ ՚Լ^՚նքի Նա–
գէ մեր տունը։ ք՝այց անոնք կը մնան անպատիմ ։ ա ա չանցած մեր ճամբորդները վանք մտան՛* ռան՝ առիթ կը փնտռէ ր նո րէն սկսե լու խօսակց ու
Հայ ր սուրբ , մթնած է– : Մարտիրոս Հայրր առանձնացաւ վանաՀօր խուցր, թիւնը X
•—• ի^նչ է, .որղեակ, ըսաւ վանաՀայրր եւ ՛իր մինչ էք առո ւկ նստեցաւ կրակին մ օտ եւ սկսաւ Երեւի շատ Հեռու տեղէ կուգաք , Հար–
սուր Հա յեացքը ոււլզեց ծ աո ա յին ։ զ ր ո յ ց ընել վանքի ծառան՛երուն Հ եա ։ Ան շատ կր ց ո ւց ան :
Ղ*եռ բաւական ճամբայ տւնինք կարելիք , "իրէչ՛ տաք օճախը եւ քաղց ր զր՛ո յցը * ի՝Լ\ մը ա– 0 , երեք օրէ ի վեր ճամբա յ կուգանք X
Հայր սուրբ , իսկ ցուրտը ՀետզՀետԷ կը սաստկա ո 111^111 ան՛ ցուրտը բոլորովին՝ մոռցեր էր & առուկ , • Ւսկ ի^նչ բան՝ կը ստիպէր ձեզ այդպէս ե ր–
նայ X Պէ՚ոք է աճապարել քիչ մը : կրակի բա ր եր աբ ազդ եցութե ան տակ X կտր ճամրորգութ իւն ընելու* միթէ ԱաՀա՚կ ս ը ր–
Հա , ՝0՝ աււ ակ , ^իչգ է յ "(Կ ՚ ո ք է աճա սլա– Ո0վ է այգ ծերունի մարգը, կը Հարցնէր րազանին Հ ետ խիստ կարեւ ո ր գո^րծ ունիք ;
րե լ ապա թէ ոչ գայլե բու կեր կը դառնանք ։ վանքի ծառաներէն մ է կը ^ շարունակ մ էջքը քերե ծ* առո ւկը ուղզակի նայեցաւ իր խօսակցի ա չ–
Երկուքն ալ մտրակեցին ձիերը ե՛լ ա՛ռաջ ա%– լով եւ սրելով իր ցանցառ պեխերը ։ քերուե՝ մէջ* րոտ երեւոյթին՛՝ լտւ տպաւ՛որութիւն
V ՚յն։ 0 ) միթէ չէ՚^ք ճանչ&՚ար * ամբողջ Հայաս չստացաւ ։ Տետո յ աւելցուց *
Ղ՝ուն կը վախնալս գայլերէն՛ , Հ արց՛ուց տանի մ էջ սուրբ եւ զօբաւո ր մ արդ է ան՝ , պա Ե 1 բարեկամ , այսպէսով մենք շատ Հեռո՛ւ–
Մ արտի բոս Հ>այՐԱ իր ծ ա ււա յին , կարճ լռութենէ տասխանեց էք առուկ առանձին՝ ն՛շանակութիւն ասի– Հևերը կ՚երթանք* աւելի լաւ է՝ ինձ Համար ճաք
մը ետք X լով իր խօսքերո ւն X բերես * ք ո զն՛ա ծ եմ եւ կ\ո ւզե մ քնանալ X
Ե^ս • * • ռ^ՐՐ տ՛եսեր էքոր ես վախնամ
.ոեւէ ք1Բ նչպէս , ո լրեմԱ մեր Ա աՀ ա կ ս ր բազա– ւՅ*առան նկատեց ոբ պիտի չկրնար աւելի ըածւ՝
բանէ ։ ՚՚նէ^ն ալ մեծ է յ Հ Րցա ՈԼս ՛ծ՜առան փր սուր Հայեաց մը իմ անա լ * ուստի ճաշ բերաւ \ք առո ւկ ի Համ ար
Եթէ
իսումր մը Արաբներ յարձակին մեր քը նետելով \^ առո լկի վրայ X ե ւ քա յլերն ուզեց գէպի վանաՀօր խուցը , գէր^1
՚ւ^Րայ » զարձեաթլ չես վախնար ; ք* Հարկէ, ձեր Ս ա Հ ա կ սրբազանը խնչ է ա– մ ը փա յա տան ելո վ \1եբս :
Ոչ\* մաՀէն չեմ վախնար ես X %ախ կը ^"Ր ՔՈ1Լ ՚՛ է1"* Հ այՐ ս՝ո*֊րրս Կաթոզիկոսէն յ*#Հ ՝$իէ ետք \յառուկը սկսա՛ւ քնանալ խորուն՛կ
սպաննեմ յարձակոզնե բէ՛՛ն՛ Հ ինդ տասը Հ՛ոգի ու բարձր է X
անկէ ետք միայն կը մեռնիմ ես ալ : քունով՝ կրակին մօտ ;
է... թնչ մեծ մարգ է եզեր X ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎԱԶԵԱՆ8
Fonds A.R.A.M