Page 275 - ARM_19-1948_03

ՊՈՒՏ՝Մ ԵԻԵԱ% Գրամի պէաք ունին, Հէ* • եբբ– ա է ա Ք է°ն՝ ու–
նեցած որ • • •

Աշնանամուտի այս օրերուն, մի աքս կԴրթայ Պեփցհ՚ք, փոքևւյե՚ք։. Ամ եր ի կայ էն ՝ե լ աշխարՀի դրամ բռնող բոլոր
վերցուած,
մեր հայրենի բնաշխարՀր* ԿալեՐԼՀ ազգերէն , իբրեւ զձ՚ԼաՀատաԼք իրենց քաքագորնու–

մառաններ ր լեցունդ երեկոյեան՝ ծերերոլ Հաւա– թիմննեբուե, ափերով ստակ մտաւ Թուբքիոյ սըն~

քոյթր գռՀւերուն առք եւ , ոչխարնրու մայիւնր գո­ տուկը ։ Սպառեցաւ , ցնդեցաւ ...

մերէն ներս ու արագիլներու երթր դէպի արաբա­ Ի՛՛նչ շինարար մոդովոլրգ։ Է՛Հ գրամ է ։ հախսելու , մսխելու Համար
շինուան է ։ խնայողութիւնը կն՚նիներու
կան անապաաաներԸ ։ Մարդիկբ՝, դարերէ \ի վեր կը փլցնեն՝, կր քան­ եւ քթ(իս

^Լ7 յէԼ^մ գեռ, երր Մչոյ Աւուրբ կարապետի դեն ւ կը քաբգեն ու կր չորցնեն Հողին երեսի կոշ­ փ^ւաւերոլ վա յել է • • •

վանքին «ճամպազդներբ գիւղ կուգային, խաղեր տերը՝ Հտղր ազատելու Համ ար աւելորդ բեռէն՝ ։ Ներկայիս, Թու-րքեբը նորէն գրամի մեն կա­

կ ՛լինէին ու մ ենք , մ ան ո ւկներս ՝ յափշաակ ո Լ– Շնչառութիւնը դիւրացնելու Համ ար Հողին ^ իսՀ~ րիք ունին ։ Հայերու բոլոր մսւլ|6) ու ւքավ՚քլւ աւլե­

թեամբ կբ դիտէինք , զարմանալի եւ նոյնիսկ , պէս կ *ընեն եր բեմն՝ ան ձեր՝ գէխո լ ն մ աղերը կը ցին, սրբեցվւն։ կերան, խմեցին Ոք. կրկին տկլոր

անհաւատալի մեր աէքերուն առք ել : սափրեն՝ գլուխը թեթեւցնելոլ նպատակով ՚»* մ1 ա ց ին ։

Ողք ոչխար մր, երկու ձողերու հայրերէն կապ­ Կաբնեմ գուշակեցիք ։ քՒուրքեբունն է այս շի­ Այս անգամ, կրկին Հա յե բո Կ օձիքէն փակած են*

ուտն պարանի մբ վրայ կր Հւսնէին ու ՛վերը, կր նարարական ձեւը % ՝$անի մը Հանճարեղ գիւղացիներ , խհլք եֆ– ը–

մորթէին՝, կբ քերթէին, ու յետոյ՝ վա՛ր կուգային Տ ուներ , գործարաններ , քրանցքնեբ , բանքա– 1'եր » Հայոց էքեալ մամերուն յատակը խուզար­

կապիկի մր ճկունութեամր ։ Եղիր մանուկ՝ եւ մի րա\1ոցնեէւ , ճամբաներ բանալ։ ԱՀա՛ Հայ ու ն շինա­ կել՝ դրամ փնտռելու Համար :

յավէշտակուիր , մանաւանդ երբ կ՝երգէտին , երբ կր րարական՝ ձեւը ։ կեսարիս յ, փէչիքափրսբ ԼԱյծեդուռ) զձիւղին

պարկին ու գօաեմարտի կ՚ելլէին ։ « Եա սուրբ Ասոնք բոլորն ցուցամ ո լո ւթի ւն են ։ Աս տո՚լծո ք Հայոց եկեղեցիին յատակէն՛ գանձի Հոտ են

կարապետ դ *.• գո բնին խ առնուի լ : լեր X Ւբրել թէ , աա՛նւ ոբ տա Կ.Ը..սն1հ աւատա՝ 1Ի

Ան ինչ ճոխութիւն էր՛) ոտն Ի՚^՚՚է խրախճանք՝ Եթէ պէտք րլլար , Աստուած ^այրէ^էէ^^ ամԳ յկոլթես արծ ադամ անդ ոգաւնանեչեո/ու.

մեր Հայրենիքին մէք, մեր կապոյտ երկնքին աակ% բոլորը սկիզբէն կը ստեղնէ ր * * • Հաւանա՛կան ութի ւե տ՝հսաՆ՝ են :

Հո^ս։ Հ"ղբ Հոտ չունի, քռլբր անՀ ամ , մաբդձիկէՀ կարեւորբ անտեսանելի, շխնա բարութիւնն՝ է։ Գիւղացիներուն այգ զրոյցին վրայ, Ան ղա բա­
յէն կեսար իա եկած են խելքր գլոլիւր, լռւր^ մ՛ար­
պաղ , եսասէր ու նախանձոտ ։ Համ եստ , նանո՛ւ կ չթնա ր ա ր ո ւթ ի ւն բ ո ր $՝ո ւրքինն

Գարնան՝ երբ մեր Հայրենի լեռն՛եր ԷՀ կր թա­ Թուրքը ոչմիայն՝ մակերեսի Հար թի չ - յարդա­ գեր Փաստաբանական կաճառի ՝ւմնՏե ո \

փառէինք, Խաղիկներուն բոյրբ մեզ կբ գինով– րիչն է , ա յլեւ Հողամ իքոլկի մ ասին ալ անտար– ղումնեբու վրայ Հսկելու Համար

՛լնէր X Երբ մեր աղքիկներր կբ մպտէին՝ կարծես բեր չէ : Պեղումներ ը սկսա^ծ են՝ : ի^ան մը ձեռք ձգա^ծ

տրեւր իր շոգեբբ վԵր կբ քաշէր 1 Փ որձան՛ էք Հայ ՄիԼ չ ասդին Հ ա յ Ր ) փբ Հ անգուցեալնեբուն՝ վրայ են ։ Այգ մասին՝ մ՛իքազգային Հնագիտական շրքա–

աղքիկ մբ Համբուրել մեր այգթներուն պատին դամբարաններ , արձաններ կբ կան գնէ , Թուբքր նակներու մէք^, տա կալին ստոյգ լուր մը էկայ •

տակ X զանոնք մաքրելէ, սրբելէ զկնի, տակի աճիւններն՛ Թուրքերը ճարպի կ եւ բախտաւոր մողովուրդ

Սէրբ եւ ամօթխածութիւնը՝ Հոն էր, նշանածը ալ գուբս կը բերէ եւ էլ անՀետացնէ : Հողին բն­ են ։ Իրենց չցանած տեղէն կբ Հնձեն ;

կամ ամուսինը՝ այն երկրին– մէք էր, Հաւատար– դի րքն ալ Հարթել - թեթեւցնելու մտաՀոդութիւ– Տեսան որ Հա յեր ու բա՛զուկն ե բ բ պակսեց ան

մութիւնը՝ մեր սուրբերուն չա՛փ ում ու , զօրու­ \1ով ։ իրենց երկի ր ր ա րմեւո րելու եւ մ շակելու Համար ,

թիւն՛ ունէր • . . Աւելի ճիշգբ, իր քաղաքակրթութիւնը մինչեւ մտածեր են, անոնց գե ր ե ղմսձննե լձն ո լ փլած եկե–

Լղրճուած Եւբոպա X Մենք որ , երբ ճամբուն՛՛ խո ր ր մխրճեէու , արմ ատացն ելու Համ աբ • • • գեց\իներու ստ՛որերկրեայ մասեր ր պեղելով, քըր–

Վրայ Հացի կտոր մ բ գտնէինք Համբուրելով ծառի Ւ ր այս աշխատանքբ անվարձ չի մնար։ Այգ քրելով Հարստութիւն ձեռք բերել ։

մբ կոճղին կր դնէինք որպէսզի Աստուձծո լ թռչուն– դամբաններու մէքէն Հարստութիւն; ալ կարելի է Օտարին դիմելէ էա՚լ չէ^ այս ձեւբՀ Գոնէ քբր–

նե րբ գա\՜Լ եւ ուտեն , ո րպէ սղի մ ար զձի կ անգիտակ­ տա ՝1ել։ Ննջեցեալներ ո ւն ոսկի ակռաներու կամ ու­ տինք կը սպառեն I

ցաբար այգ փշրանքին վրա յ ոտք չդնէին X ԱյսօՐ րիշ զարդեզէններու մնացորդներ •• Հալալ աշիալոանք է ...

ինկան՜ ենք «քաղաքակիրթդ մ ո ղովո ւրղձնեբու մէք , քաղաքակրթութիւն պիտի կերտեն– մարդիկբ։ Կ* ՊԵՏՈՒՇ

«խաչապաշտդ , քրիստոնեայ ՛ու* * • մարդասէր *• •

այնքան մարդասէր՝ որ Տէր Զօր գացող Հայ մա­

նուկներն ու ն՜երերբ աւելի շուտ մոռցան, քւսն՝ տարիներ առաք, եւ այսօր դարձեր ենքթափառա. ՍՏԱՑԱՆՔ

Մւսէթայի դաՀիճներբ X իսկ Լողունը ^ երբեք պի­ կան՛, մհր կեանքր կասլելով երազներու տ են չա՛ն–

տի չմոռանանք, իբրեւ ա\1՝արգ ու անպատիւ արդա­ քին։ \ ՝. ՝ ՊԱՏՐՒԱՐԲԱԿԱՆ

րութիւն՝ Հայ մոգովուրդի վտիտ վզին փռո՛ւած։ Թող ամրող2 աչխարՀր Աշնանամուտ դառ­ 3ՈՒՏԵՐՍ (վաւերագիր .

Լոզան «իսա չապա շտներուԴ ա՛մէնէն քստմնե - նայ, յարատեւօրէն*, ճիշդ մեզի պէս ներ ել վկայութիւներ)։ Գրեց՝ Զալէն արք.։

լի ոճիրն՛ էր որ գործադրուեցաւ մեբ մոգովուրդի ՀԵՐՈՅԵԱՆ 1947, ԳաՀ իրէ։ Հրատ. Մտաւորական* սպասար­

Հաւաքական կեանքին դէմ : Վայ մեղի, եթէ մոռ­ կութեանս գրասենեակի : Գին 4 տոլար : կեդրո­

նանք մեր բոլոր թչնամին երր . • •

Աշնանամուտի այս օրերու\1>, կրկին, ցուրտ ու նէս տեղի՝ տպարան Հէյոր Աստղ՝», 7 Տարամալլի

խոնաւ Հով մրն է որ կբ զարնուի մեր Արտերուն , ՄԻ ՄՈՌՆԱ* ՀԻՆ ՀԱՍՑԷՆ վաղոց , Լշ Շ՜ւՄ6 (Ըջյ՚թէտ) :

զգացնելով մեր պանդխտութեան երկարաձգում բ, Անգամ մը եւս կը յիշեցնենք մեր բամանտրդ– ԱՐԱՅ ԵՒ ՇԱՄԻՐԱՄ (թատերախաղ) : Գրեց՝

Հոգեկան՝ արմ է հերուն նուազումը , եւ աշխարՀ ի նե բուն որ Հ աս զէ ի փոփո խո ւթե ան կամ օդափո - Գա սոլ ար իփէկեան , 1916 Յուլիս, Թիֆլի" : Տպ.

ան արդա\ր կա ր դե բու յարատելո ւմբ X խութետն ատեն ՉՄՈՌՆԱՆ ՑԻՇԵԼ ՆԱԵՒ ԻՐԵՆՑ

Աշուն եզան է մեր ամբողք կեանքը , մեր բոլոր ՀԻՆ ՀԱՍՑԷՆ։ Հայ ճեմարանի, 1948։ Գթ՛ 1 50 լիր • գաՀ եկան :

ապրումները, վասնզի ^ մեբ կեանքը բացուեցաւ ԳՐԵԼ ՑԱՏԱԿ Ի ՀԱՐԿԻՆ ՖՐԱՆՍԱԳԷՏԻ ՄԸ ԳԸ– Հասցէ.— Ըօ116§տ ճաաաշո, աշ \^՜է՚1ւ Օ^տաԼ 127 ,

արեան՝ ք ամ ա՝յնա պա տկերն եր ու աոքեւ , ո լ մ եր ՐԵԼ ՏԱԼ։ Քշյ-ւ-օսէհ, ՚Սե-ւո :
ու
ապրում՜1՚ււմ1երրսր՝ ր եղան գառն, լեղի տա բագի բ ափե–
անՀ ար աղատ՝
ովկեանո սներո ւ եւ ծող•վ՝եր ււ լ ԱԼԻԲ , գրական ,պատմական եւ գիտական պար­

րուն վրայ , որ մ երր չէր • • • ՋԵՌԱԳԻՐՆԵՐՈՒ ՍՐԲԱԳՐՈՒԹԻՒՆԸ ԱՅՆ - բերաթերթ, թիւ 5 6 ։ (Օդոստ . 3 1 ) ։ Հրատ. Ա–
ԳՐՈՒԱԾ
Ու քանի մենք պանդուխտ են՛ք, մեզի Համար •ԲԱՆ ԿԸ ԳԻՒՐԱՆԱՅ, ՈՐԲԱՆ ՄԱԲՈՒՐ Հա՚րոնեան տպար անի : Հասցէ Տէսէէջ&ւ՚է - 8յ<1
կարմիր
տարուան բոլոր եղանակները Աշուն են։ Աշնանա­ ԸԼԼԱՆ, ԵՒ ՍՈՎՈՐԱԿԱՆ ՄԵԼԱՆՈՎ, (ոչ Շօոոտէտէէ, Հ^ւ1՜1սո86ք Տէք՜ւտտշ 46 (Ճ11շա՜ւ՜5ոշ):

մելան, ոչ ալ մատիտ՝) 5

մուտը մեզի Համար չէ, մենք կորսնցուցեր ենք

ւՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (107) մը, դարձեալ իր սենեակը փակոլած , գառնօրէն Միթէ ես չէի0 որ իրմէ փախուստ տուի եւ ինք ա–

կուլա բ խեղճ աղջիկը, երբ աղախին՛ը ն՛երս մտաւ մեն ուրեք ղիս Հալածեց։ Արդ, \թնչ կ՛ուզէ ինձմէ .

ել յայանեց , թէ մէկր եկած էր եւ կ՚ոլզէր ՛փրեն եթէ 1լուզէ վերք գնել կեանքիս , առանց ատոր ալ

ներկայանալ ւ , արդէն Հասած է ան՝ իր օրՀասին ։

ԱՇՈՏ ԵՐԿԱԹ Հեղինէ իսկոյն սրբեց արցունքները եւ ուղ– I*չխա՝ն՝ուՀի , դուք չհասկցաք զիս X Հայրեր–

դհլով ցր՛ուած մազերը, Հարցուց . նիգ ամէն ինչ մոռցա՛ծ է եւ միայն ձեր կարօտը կը

(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) Ո՞վ է այգ մարգը : քաշէ X Կ՛ուղէ ձեզ գբկեէ, Համբուրեէ , եւ ոչ թէ

–Զեմ գիտեր , իշխանուՀի .սարսափելի դէմ– կախ աղան բ ար ձբ աց ն ել X

քո՚վ մարդ մըն է ել կ՛ուղէ առան՛ձին խօսիլ ձեզի Հեղինէ թափանցող աչքերով նայեցաւ ՝Բ֊ոսա՝–*

ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ Հետ : կին։ Ըստ երեւոյթին չէր Հաւատար սՀեոբ : *Բոսակ

ԻԶ> — Ո՞Ր կոզմէն է, չՀարցուցթբ % կը Հասկնա ր ատիկա, բայց կ*ուգէր փորձ մը եւս

Վասպոլրականցի էX ընել ։

ՅովՀաննէս կաթողիկոս կր յա քողի էքեցնել Հե զձի նէ ի ս իր աբ տ րոփեց : ^ եռքը տարաւ Միթէ չէ^ք Հաւատար ինծի, իշխանուՀիէ

ՆըսլՀի բարկութիւնը , բա յց ան առ երեսս ընդու­ կուրծքին եւ վճռական ձայնով մը Հ րամ այեց * ինչո^ւ, ոտնակոխ կ՚ընէք ձեր Հայրը, որ բազուկդ

նելով բուծաներ ը յ քիէ յ՜սւմ տնակ յետոյ կը դբմէ . \/երս ա ո աք), որ դե ց էք զայն ; ներր կ՚երկարէ ձեզ գրկելու Համար եւ իր երքան–

խոսքը եւ զօրքերը կրկին կբ քշէ դէպի Բիւրական՛։ Աղա խ ինը դուրս գնաց • վա յրկեան մ ը Iյետս / կո կթի ւնբ ատոր մ էք կը փնտռէ X

ՏովՀաննէս կաթողիկոս լսելուն պէս, շուտով փա­ ներս մ տաւ մ արդ մ բ , որուն ի տես Հեղինէ կանդ Ոչ , ես ձեզ չեմ Հաւատար , գոչեց Հեզինէ է

խուստ կուտա յ գէպի ք* ագար ան , Աշոտ բռնա­ առաւ քարացածի պէս եւ սկաս լ ապշու թեամբ ա– Ահա ձեզ ապացոյցը ^ ըսա՛ւ ՛Քոսակ , Հե՚լի––^

ւորի մօտ : նոր նայիլ։ Իր առք Լ ւ կեցած էր փոսակը X նէ ին երկարելով մագաղաթի կտորը ;

Իէ. •—• Ի^ն շ գործ ունիս այստեղ , Հարցուց Հեղինէ Հեղինէ առաւ նամակը* գիրին՝ նայեցաւ եւ

կարճ լռութենէ մ ը ետք X սիրտը սկսաւ դողդղալ* ան ճանչցաւ Հօրը գիրը)

Օրերր իրարու կը յա^որգէին , բայց Հեղինէի ՚ ԻշխանոլՀի, բարի ՛լուր մը ունիմ Հաղոր– զոր ոչ ոք կրնար կեղծել։ Սրտատրոփ սկսաւ կար­

կեանքին մէչ՝ աչ մէկ վա վա խո ւթ իւն կը մտնէր; գելու, ձեո. կը յուսամ որ կր վարձատրէք ղիս այն դալ նամ ակր եւ աչքերը արցունքով լեց՛ուեցան է

Օրէ օր կը Հալէ՚Ր –ոլ կը ՚քաշէր ան, ել իր սիրուն՛ նեղութեան Համ ար որ ես կրեցի ամբողք ճամբու Ան մոռցաւ վ^ոսակը, որ աչքերը չէր Հեռացներ իր

աչքեր ո ւն շ"1֊ձ՛^ կապոյտ ծ իրեր կը կազմուէին; բնթացքին ։ վրա յէն , եւ կր մտածէ ր Վասպուրականի մէք ար—

Տաղտկալից էր ա՛նոր կեանքը : իր անյոյս Հայ­ 7,ք3&ձ ուրախ լուը է ատիկա, շատոնց է ու­ ց ո ւն ր թափող իր Հօրը մասին X «Թա՚նկազ^ին Հե­

եացքը շարունակ չոր" կողմը կր դարձնէր , բայց րախ լուրեր ստացած չունիմ ես ; ղինէս , գրած էր ան նամակին մէք, երկինքը վը–

ոչ մէկ կողմէ ոեւէ լուր չէր ստանար : Իչխա*նոլՀի , ինձ ուղարկեց Հայրդ , Վաս– կայ\, ՛որ առանց քեզ կեա'1 քս օր բստ օրէ գերեզմսի–

Հեռու էր իր Հայրը , որուն֊ կարօտը կը քաշէր պ՚ուրականի թաղաւոբը * ան կարօտ է քու տեսու­ նի կր մօտենայ , Հասիր Հօրդ արցուն՛քները սրբե­

ամէն օր՛ Հեռու էր նաեւ Գէ՛որգ իշխանը է որմէ թեանռ եւ ամէն վա յրկեան քեզի կը սպասէ X լու , աՏնոր սի րու ր քեզի կը կանչէ եւ քու տեսու­

ոեւէ լուր չունէր ել չէր գիտեր, թէ ուր կը գտ­ Հայրս * * * կարօտ է ինձ*** X Միթէ մոռ– թեանդ կարօտ է է

նուէր ան։ Եւ Հեղի՛նէն միայնակ փակուելով իր ցա*ւ որ ես, զէնքը ձեռքիս , իր դէմ կռուեցայ : ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎԱԶԵԱՆ8

սենեակին մէչ^, կը մտած էր ու կը Հառաչէր։ Օր

Fonds A.R.A.M