Page 239 - ARM_19-1948_03
P. 239
Գիտական՛ ասաւիս մեքենայէ նման վայրկեան բ 70 անգամ կ՝ արձակէ մբ մէջ մասնաւոր էջեր կբ պա բզեն Հա յեր ո ւնմ աս–
ելեկտրական աննշա՛ն Հոռում մբ, ոբ մկանային՝ նակցութիմնբ Ֆրանսայի ազատագրական պայ
բնաթելերու մէջէն կանցնի եւ յառաջ կբ բերէ ա– քարներում մէջ։ փագաքասլետբ իր ճառին մէ9 բ~
ն ոնց կծկում բ ։ Ըստ այսմ , սիրտբ տեսակ մբ ե– ստծ է. «Իէռ քաղաքբ ազատուեցալ շն ո ր Հ ի լ ռու–
ՍՐՏԻՆ ԲԱԲԱԽՈՒՄԸ - Մարդուն դո բծարա– լեկտրամ կա-նային ջբՀան մբն է, որ կատարելա սաՀայ զին ւո բն՛եր ո ւն մանա ՚– ա ւա էգ յ սնձին
նային յօրինուած ո ւթիւնբ միջին թէւով 5 6 էէար գործուած է միլիոն տարիներու բնաշրջման Ըն կալ Աո լրէ՛ն ի» ։ Զօրավար Փբթի եւս շեշտեց թէ
արէլն կլՀ պարունակէ։ Այ՛տի մզումին ազդեցու– թացքին ։ Ո՝ ուս աՀա յ գերիներ բ մ՛ե ծ օգև՚ուքժ ի ւն ցոյց տուին
թեան տակ, այգ արիւն էհ իր ամբողջական շր^անր ԲՆԱԶԴԸ ՄՕՏԱԼՈՒՏ ՀԻՒԱՆԴՈՒԹԵԱՆ ՊԱ - մեր բանա կն՚ե բբ ցամ ա ք Հանելու գո րծ թն մ էջ X
կբ կատարէ մէկ վայրկեանէն եւ տյգ առթէւ այն ՐԱԴԱ8ԻՆ Զարմանալ/, է կենդանիներուն աի Անոնք յաջողած էին Հանել գերմանական թնդա
պիսի ում֊ մբ կբ գործածէ որ կրնայ 70 քէէօ ծան բնազդբ , որուն շնորՀիլ անոնք իրենց սնուՏնդբ կբ նօթն եբու մ ասերբ , անգո ր հ՝ ած ե լի դարձնելով զա
րութիւն ունեցող մարգ մ յէ 380 մեթբ բարձ բա. ճար են բն ութ են է ն , կբ զգ ո ւշան ան վնա ս ակ ա ր նոնք։ ՀյնորՀիլ Ատ՚լբէն Գալուստեան՚ի եւ քաղա
ցնեԷ տ սնունդներ ուտելէ եւ չեն ՛ուտեր երբ ան՛օթի չեն : քէն եր ախտ տգէտ բնակչս ւթեան եւ քաղաքապե
70 տարո՛ւան քէէջ սիրտբ երկուքս լկէս միլիառ ան Մ ին չ գ եռ մա բդի կ երբ եմն չափ չեն դն եր իրենց տին , արժանավայել թաղում կատարուած է եւ
գամ կբ զարնէ գ՛իշեր ու ցերեկ ; Սակայն չկայ կերածին եւ որկբամ ո լո ւթեան Հ ետ ե ւան քո վ կբ գերեզմանատան խաչին վբայ գրուած է — <Հ>Աա\**
մկան մբ որ կարենայ առանց գագարի տոկայ կ ոբսնցնեն իրեն ց առ ոզջութիւԽբ ։ տապանն է ք)՚ո ւ՛՛՛ո Հ ա յ զինոլո բներս ւ , ՛որոնք ին
ա՝ձգպէ&ի աշխատանքի մբ, եւ. "էրա\Ր Լ\ԼԼաԼո4 կան Ձ)րան սայի ազատագրման Համարէ *
մ կանա յին ամբսզ^ութիւն– մբ , մ էեւնո յն պարա Մ արդուն մէջ բնազդին՛ տեղբ կբ բռնէ բանա ինչպէս ամ էն՝ տար է , այս տար է ալ բարեկամ
գային՝ մէջ կբ գտնուի ւ Արդ,երբ կրծադէտ նուրբ կանութիւն ր , որ դժբախտաբար ամ էն տեգ էալ~ ներ այցելեցէն գերեղմանատունբ X \եբկա.յ էէն՝՛
պիտի
գործիքով մբ (Տէ6է6ՏՇ0թ6) սիրտբ յՏենենք, ուղեցո յց մբ չէ , սակ ա յն Հ ի ւան գո ւթեան պարա Տէր եւ Տէկէն Ա * Գալուստեան , Տէր եւ Տէկէն Նբ–
տեսնենք որ իւրաքանչիւր բախումէն– վերջ* ան գային, կարծես մեր մէջ ալ կ*արթննա.յ կենդանի շան Գարբինեան ԼՊոմոնէն) , եւ Ալէքսան Բաբա–
կարճ դադաբ մր կբ մա՚տնանշէ , եւ այդ գադաբբ ներու նման բնազդ մ բ ։ Օրինակ, երբ մ է կբ թեթեւ եան ԼՓաբէզէն) : Ծաղկեպսակներ գրուեցան ֆր
իրեն կբ բաւէ Հանգստանալու. Համար : Այսպէս , ջերմի Հետեւանքով անՀ անդս տ ութի ւձն զգայ , մ ի– րան սաց ի եւ Հայ մար տիկն եբու գե րեգմ աններ ո ւձն
սիրտբ ի ր աշխատանքէն երկու անգամ ա՚ձելէ եր սի եւ զօբացո լց ի չ սն.ո ւն՚գն եր ո լ մաս ին ո ւնեցսձծ՝ վբայ : 3) ր ան ս ա ց ին եոն ալ ծ֊ազկեպսակն եբ դրին
կար ատեն՛ կբ Հանգչի , մինչեռ մինչեւ Հիմա կբ խո րշանքբ կրնա յ նկատուիլ ինոլթեան ձայնբ ։ Հայ զէն ո՛ւ ո րնե բու գերեզմանն եբո ւն վրա ք : Այս
կարծուէր թէ ան– անբնգՀատ կբ գործէ X Արդ, եթէ մէկբ բնութեան այդ ձայնին չանսաք առթիւ տեղի ունեցան եկեղեցական եւ ղթն\ուորա–
եւ Հակառակ անոր՝ զօրացուցիչ սնունդներ ուտէ , կան ա բա բո ղու թ իլննեբ : փաղաքապ ետ բ անգամ
Ի^նչ բան բա՛բախել կուտապ սրտին։ Ասկէ 1700 իր անՀ անգս տ.ո ւթիւն բ աւելի կբ ծանրանա յ , մթչ– մբ ելս յիչեց Հայեր՛ո՛ւ անձն ո լի րո ւթիւն բx \,եբկայ
տաբի առաջ կալիէն անդամագէտբ բրած էր այդ դեռ եթէ բնազդին Հնազանդելով ծոմ պաՀ է կամ էին Վառի նաՀանգապեաբ եւ զօրավար Փբթէ X
Հարցում բ , որ առանց պատասխանի մնաց մթն՛չել կա՝զԳո՚՚֊ր՛է՚ձ ո՛ւտ ելիքն ե բուն տեգ զովացուցի չ ս՝Ր~ ԱՅՑԵԼՈՒ
1890, երբ գիտնականներ բ երեւան Հանեցէն ելեկ– նուն՚դնեբ առ\նէ , անՀ անգ սա ո ւթիւնը թքնին կր
արաքիմէական ո՛ւժ՛ին՛ դոյա–թէ*$*՝բ ։ ՚՜ դագրի քիչ օրէն :
Արդարեւ , բնականոն սիրտ մ\բ կանոնաւորի ք Եթէ Հիւանդ մր չերմ փ ափաք զգաք թթու բա–
նեբ ո ւտե լո լ , կբ նշան տկէ թէ անձնապ ա Հ սլ ան– ԴԱՇՏԱՀԱՆԴԷՍ
ման ին ազգն է որ այդպէս կբ թելադր է եւ Հիւան–
ցնցումներու % ԱշխաբՀի պիտի տար ան թեք որ ԴԲ պէտք է Հետեւէ անոր թելադրութեան :
ն՛ախ ինք չունեցաւ։ ԱբովՀետեւ ատոր Համար ԱնՀանգիստ վէճակբ , կոտ ր ածութ էւն բ , ա– ՄԱՐՍԷՑԼ, (յապաղած) Սէնթ Անթոլանի
պէտք էբ ունենար կատարեալ անկախ դատարան , խոբժակէ կաբէլբ , մ արմն ի ջերմ ութեան բարձ րա Հ* Տ* Գ* Նոր Ա՚եբունդէ Հ.Գիւլխանդանեան՝ֆ
արագ պաշտօնավարոլթիւն , վճիռներու գործա ցս ւմբ ազդարար նշ աննե բ են մ օ տալո՛ւ տ Հիւան խումբի դաշտաՀանդէսբ տեգի ունեցաւ Օգոստոս
դրութիւն բ ա՛պա Հովելու Համ ար ոստ ի կան ական դութեան : 28ին, Ն ա՛ճ ու ր ե անն ե ր ո լ ագաբակբ, պայծառ արե–
անՀրաժեշտ ում։ Պէաք էբ իր՝ մասն՛աւոր դատա– Հ– ՏկՐՈԱԿԻ ւով մբ X Առաւօտէն սկսեալ բարձրախօսբ կբ Հ չհն
րանւբ ո՛ւնենար միջազգային արդարութիւն , բնաւ չեցնէր Հայկական երդեր X
չենթարկուէր որ եւ է ազդեց ութեան՝, որեւէ դար*– Օրուան նախագաՀ Տ • Աիւճէրիտեան գրաւոբ
ձուածքի , ու բոլոր դատաստաններուն մէջ ԲէէաԲ ՁԱՅՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ ՛ո ւզեբձով մբ բսաւ * Ես ֆրանսական՝ դպրոց յա՛
նախ ուղիղ , կատարեալ քննող , յետոյ բոլորովին՝ ճախած եմ , Հայկական՝ կեանքէ երբեք տեղեկոլ^.
անկո զմն՚ա կալ թէ քաղաքական , թէ տնտեսական\ թէւն՝ չունէի X Նոյնիսկ Հայերէն՛ խօսիլ չէէ ուզեր X
ել բն< կ եր այ ին Հ ար ցեբու շո ւրջ X ՀԱՅ ՀԵՐՈՍԻ ՄԸ ՑԻՇԱՏԱԿԸ Երբ մտայ Հ * 3 * Գաշեակցութեան Նո ր Ա եր ունդի
Սեպենք պաՀ մբ մբ որ Ազգաժող\ովբ ունենար շարքեբբ , սորվեցայ՝ գրել , կարդալ եւ բեմեր՛ու
իր ան կախ դատաբանբ բոլոր ստորոգելիներով , Վրայ՛ խաղալ ; Ե ր էտասաբգներ , խօսքս ձեզէ է ,
սակայն– ի^նչպէս յ անցա– որ պետութիւն մբ դատա ՄԱՐՍԷ8Լ Զորս տարի առաջ էր ոբ Գեբ– մտէք Հ *Ց ՝Գ * Նոր Աեբունգէ չարքեբբ, կ՛բ վստտ–
րան ի առջեւ պիտ՛ի բերէր , պիտի դատապարտէ բ մաններբ չարչարելով գնդակաՀաբեց էն տասնեակ Հեցնեմ որ պիտի օգտուիք, ձեր մա յբա կան ան՛ուշ
\ու զայն՛ պիտի ենթարկէ բ պաՀանջուած պաաիմէն մբ ռո՚ւսաՀայ , գերիներ Հարաւային Ֆ֊բաէնսլ^յի չեղուն սորվելով X
առանց վսա ան դե յո ւ աշխարՀ ի խազաղութիւեբ ։ Իէռ քաղաքին մէջ X Նոր Ս եբ ունդի կողմ է Հ ան՛գէս բ բաց ո ւե ցաւ ,
Ուրկէ՛* պէտ ի գո յացնէբ պատմելու կարոդ զին Այս գժ բա խ տնե բ ո ւն վերագբու ած Հ յանց ան ֊ Հ Ս* Լակ բանուո ր՚ֆով X Յետո յ .արտասանեցին , եր–
ուորական ում բ, որ ոեւէ ազգի մբ տեսակէտբ ՔԲ» ա յն էբ որ գլխաւորս լթեամբ տեղակալ Աո ւ— դեցին օրիորդներ Գաչ\նակեա\ն՛, Ա իւճ է բիտ եան ,
պաշտպւհնած էբէէար անուղակի , ո բ բաւական բ լ ֊ ր էն Ա՝ա րտիբոճսեանթ շփման\ մէջ էին մտած Իէռ Ս* Պօյաճեան, Օ* ճանս զեան ՝, Ա • Պետեան՛ ԼՀթա–
լաբ ամէն կարգի պետութեան կազմակերպած բա լւնա կո զ ք#նուսց ի Ա ուր էն՝ Գալստեան ի Հ ետ ; Ասոնք վիլէն), Ա. Պօյաճեան, Ա. Եղոյես1ն, Մ– Պիւլ–
նակին գէմադրել , ոբ բո լո բ ին վստաՀ ութիւն բ կ՛՛ուզէ ին փրկել քանի մբ Հազար իի՚ռւսաՀա յ գերի պիւլեան , նաեւ գեղեցիկ ձայնով ե բդեց թեԳրիգոր.
վայելէր եւ ոչ ոք կասկածէ ր թէ ան օր մբ պիտ՛ի ներ եւ քանի մբ Հայ ւբնտ անի քներ տ Աանոլկեան, Ն* Նաճաբեան՛ եւ Տէկէն Մ ա լւԼինէ
զինակցի ի Հաշիւ մէկ կամ երկու պետութեան ց , Աատնուեցաւ եւ մեռաւ Աուրէն Ա՝արտիբոս - Տորո եան X
երբ վճռական– մամբ Հնչէ , կամ պիտի ենթարկուէ եան իր կտրիճներով (37 Հոգի) : Բայց իր մաՀով Ըն կեր կարօ ենթակոմէտէի կողմէ .ինկեր. Ա *
անՀ ատ՝ի մբ Հ բաման էն , երբ տիրապետութեան՝ փրկուեցան Հա՛զարաւոր ռուսաՀայ գերիներ եւ Գաշնակ՚եան վերլուծելով Հ * Ալեանաքի նկար բ,
յարմար առի թ ր ներկայանայ ու ան իր ձեռքբ վեր քանի մբ Հայ ընտանիքներ : Այս Հերոսական գոր՝– « Աայր Հայ՛աստանդ , Հ* 3* Գ ա շնա կց ո ւթիւն՛բ նբ–
բարձրացնէ յ ծբ քաւեբժաց ած է ֆ րան՚ս ա կ ան՛ պատմ ո ւ թեան՝ մ անցուց կորով ի ֆէտայու տարազով ան ձն\ո լէբ
Գեռ ՈԼ՝րէչ պարագաներ : մէ ի մ ա բ գուն , իսկ գՐ°չակէր պատանին Նոր Ս եբունլ.
ԿԻՒՐԵԴ.
ԽՐԱԱԵԱՆ Վառ (\^Ձւ) նաՀ անգին մէ^ չ " յ " տեսաձ՜ գրքի դին X Երկուքբ միասնաբար դո բխելով– յուսաբեկ
ժողովուրդբ պիտի առաջնորդեն գէպէ լաւագոյն՝
օրեր X
(98) քՐթ , մտածեց փոսակ ՛եւ փուչի բբ ղղուշոլթեամբ Յետոյ տեղի ունեցան պարեր , Նոր՛ Սեբռլյն՚գին
կողմէ ։
« 8ԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ քաշելով^ սկսաւ փնտռել էշխանբ : Առաջէն ջան՛–՜
քբ ապաբգէւն անցա՛ւ, բայց քէձ մլ՚ն ալ առաջ եր՛ Մարսէյլի Նոր Սերունդի Շ/7^ • կ՛՚միտէի կողմէ
թալէ ետք , ս ար ս ա փա Հ ա բ կանգ առաւ • կռնակի ՛ուղերձ մբ կարդաց ինկեր Մ • Պօյաճեան ։ Նեբկա–
ԱՇՈՏ ԵՐԿԱԹ վբայ պառկած էր քհ շտ ո ւնե ա ց Իւիտա՚եբ * գէմքԲ ներէն՛ բնկեր Ա * Ւաշճեան՛ պարղեւյ Հ * Տ * Դ • ա՝շ–~
այլանդակուած է բ , գա շա ա յին մ ուկելէբ կր&եր իոաաանքր դաղութներոլ կազմակերպութեան* եւ
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) է էն անտ բ քի թբ « չրթո ւնվձնեբբ , ա\յ՝տեբ.բ եւ այն Նոր՛ Սերունդի փրկութեան Համար Հ Եւ թելադրեց
պիսի ղարՀ ոլրելի կե բպաբանք մ՛բ տուեր ան՛որ , Հայրերո՛ւ .ել մայրերու որ ^անք շիւն՝այեն , Հայկաւ–
որ փոսա՛կի նման՛ քար սիրտեբուն անգամ վախ կան ոգի ներ չնշելու Համար իրենց զաւակներուն ւ
ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԱՍ պատճառեց I Վեցէն 8 տարեկան երկու փոքրիկներ >՛էյոլշա^
Ի.
ՏՀաճութեամբ անգին* դաբձուց եբեսբ, կՀու– ^իկ Պօյաճեան ել ԴեղուՀի Նաճարեան ֆ ր ա\ն ո ա–՝
զէր ետ դառնալ • բա յց , վա յբկեան մբ մ տած ելէ կան պարեր պարեցին , մ՚եձ֊ Հետաքրքրութիւն
փոսակ արդէն դուրս եկած էր փուշերուն մէ շա րմե էոփ :
ջէն եւ բարձր հ՛առի մբ տսէկ բնկողմանածւ Ապա– ետք, բունեց իշխանին մա՛զե րէն ՛ել սկսաւ գէակր Ամէնէն ՚իերֆր, Հայկական կեանքէ լուր չունե
Հով Էբ ո՛ր այլեւս ոչ ոք պիտի Հալածէր զինք : քաշել գէպէ անդունդին եզրբ է Հանեց իշխանա ցող , Հա՛յ՛երէն խօսիլ չուզող աղաք որոնք Հ . *
V՝էկ Կոդմբ կբ տարածս ւէ բ մ ացառնե բու ան տա— կան սուրբ, խնամքով խոլղարկեց գբպա՚ննեբր, ա– Դ* Նոր Սերունդի շարքերր մտա\հ՝ են , ն՛երկա
ոբ , իսկ միւս կողմըլ աՀռելի անդունդ մբ, որուն ռալ ինչ որ գտաւ, ապա Հրեց գ է ա կ բ անդունդն՝ է յացուցին«Երկու Ապուշ հ֊առաներր՜) , զարմանք
մէջէն՛ աՀագին աղմուկով կբ Հոսէբ լեռնային գե վար ել բսաւ * պատճառելով իրենց ծն՛ողքներուն :
տակ մբ ։ Գնա , դժոխքի բաժէն՝ եղիր , այս է էլաւա~ (յաւո ապրիք, տզաք, մենք Հիներս, կր խոս
Տե սակ մբ թմբած վիճակի մէջ էր փոսակ, ճ աննե ր ո ւն՛ վախճանբ ։ քհե բեւս աւելի վատթար տան՛անք ամէն աջակցութիւնն՛, որպէսզի պատրաս
չէր Հասկնար, թէ.ուր է թնքբ եւ ինչ սլատաՀած մաՀով մեռնիմ ես* բայց ես Հացի Համար բբի ինչ տուիք իրրել լաւ Հայեր ։ Մի մոռն՛աք ձեր ազգու–
է իրեն» մինչեւ անգամ մոռցած էբ քհշտունեաց ոբ բրի * դուք Հանգիստ կեանք ունէիք , եւ սա թիւնր, մի մոռնաք ձեր Հայրենիքը եւ ոխերիմ թշ
իշխանի գոյութիւքե բ ; 8 ոգնած եւ ուժասպառ , կայն կրկէն փա՛ռքի ետեւէն վազեցիք* աՀա ^եզնամին, Թուրքը։ Դ– Մ–
քնացավ– էբ Հոն, ծառին՛ տակ եւ մոռցած ամէն փառք, գտցէք եւ վայելեցէք %
ինչ : Երբ արթնցաւ, ձեռքերով սրբեց կոշտացած փոսակ նայ՛եցաւ անդունդէն վար եւ սառնա–
աբիլն՚բ եւ մաքրեց աչքեր բ ։ ՛Շփոթած աջ ու ձախ սբտոլթեամբ շարժեց ԳԼո1֊խրՀ Ռքտունեաց իշխա՛
նայեցաւ* խորթն լռութիւն մբ տաբա\հուած էր ա– նի գանկբ դպեր էբ ժայռի մբ սուր ծայ\րթն՝ եւ ԿԸ ԽՆԴՐԵՆԲ ՄԵՐ ԱՇԽԱՏԱԿԻՑՆԵՐԷՆ ԿԱ
մէն կողմ։ ջախջախուեբ* անոր մարմթևբ, իբրեւ մսեղէն ՐԵԼԻ Ե՛ԼԱԾԻՆ ՋԱՓ ԽՈՒՍԱՓԻԼ ՇԱՐՈՒՆԱԿԵԼԻ
ր գլորուիլ գէպէ ԹԵՐԹԻՆ
Անդունդին աՀռելի տեսքբ եւ իր մթեակու–~ գունդ մբ, դեռ կբ շարունակէ ԳՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐԷ, ՆԿԱՏԻ ԱՌՆԵԼՈՎ
Գադիկի ՋԵՌԲԻ ՏԱԿ
թիմեր սարսափով լեցուցին Արծբունեաց խոր խո բ ա՝տ\բ X ԾԱՒԱԼԸ։ ՄԱՆԱՒԱՆԴ ՈՐ ԱՐԴԷՆ
այս արժանաւոր գործակիցին սիրտբ։ Տէշեց Ռշ~ ԲԱԴՐԱՏ ԱՑՎԱՋԵԱՆՑ ՈՒՆԻՆԲ ՄԷԿԷ ԱՒԵԼԻ ՍՏԻՊՈՂԱԿԱՆ ՆԻՒԹԵՐ
եղ ալ ան , Հ
1ոոլնեաց էշէսանբ եւ սարսռաց • Հ՛ի (ՇԱՐՈՒՆԱԿԵԼԻ) ,
Պնչ
չէ* ոբ եաեւէս կօւգաբ* էք±Լա–1 թէ Բդեցին զին–
է Fonds A.R.A.M
ելեկտրական աննշա՛ն Հոռում մբ, ոբ մկանային՝ նակցութիմնբ Ֆրանսայի ազատագրական պայ
բնաթելերու մէջէն կանցնի եւ յառաջ կբ բերէ ա– քարներում մէջ։ փագաքասլետբ իր ճառին մէ9 բ~
ն ոնց կծկում բ ։ Ըստ այսմ , սիրտբ տեսակ մբ ե– ստծ է. «Իէռ քաղաքբ ազատուեցալ շն ո ր Հ ի լ ռու–
ՍՐՏԻՆ ԲԱԲԱԽՈՒՄԸ - Մարդուն դո բծարա– լեկտրամ կա-նային ջբՀան մբն է, որ կատարելա սաՀայ զին ւո բն՛եր ո ւն մանա ՚– ա ւա էգ յ սնձին
նային յօրինուած ո ւթիւնբ միջին թէւով 5 6 էէար գործուած է միլիոն տարիներու բնաշրջման Ըն կալ Աո լրէ՛ն ի» ։ Զօրավար Փբթի եւս շեշտեց թէ
արէլն կլՀ պարունակէ։ Այ՛տի մզումին ազդեցու– թացքին ։ Ո՝ ուս աՀա յ գերիներ բ մ՛ե ծ օգև՚ուքժ ի ւն ցոյց տուին
թեան տակ, այգ արիւն էհ իր ամբողջական շր^անր ԲՆԱԶԴԸ ՄՕՏԱԼՈՒՏ ՀԻՒԱՆԴՈՒԹԵԱՆ ՊԱ - մեր բանա կն՚ե բբ ցամ ա ք Հանելու գո րծ թն մ էջ X
կբ կատարէ մէկ վայրկեանէն եւ տյգ առթէւ այն ՐԱԴԱ8ԻՆ Զարմանալ/, է կենդանիներուն աի Անոնք յաջողած էին Հանել գերմանական թնդա
պիսի ում֊ մբ կբ գործածէ որ կրնայ 70 քէէօ ծան բնազդբ , որուն շնորՀիլ անոնք իրենց սնուՏնդբ կբ նօթն եբու մ ասերբ , անգո ր հ՝ ած ե լի դարձնելով զա
րութիւն ունեցող մարգ մ յէ 380 մեթբ բարձ բա. ճար են բն ութ են է ն , կբ զգ ո ւշան ան վնա ս ակ ա ր նոնք։ ՀյնորՀիլ Ատ՚լբէն Գալուստեան՚ի եւ քաղա
ցնեԷ տ սնունդներ ուտելէ եւ չեն ՛ուտեր երբ ան՛օթի չեն : քէն եր ախտ տգէտ բնակչս ւթեան եւ քաղաքապե
70 տարո՛ւան քէէջ սիրտբ երկուքս լկէս միլիառ ան Մ ին չ գ եռ մա բդի կ երբ եմն չափ չեն դն եր իրենց տին , արժանավայել թաղում կատարուած է եւ
գամ կբ զարնէ գ՛իշեր ու ցերեկ ; Սակայն չկայ կերածին եւ որկբամ ո լո ւթեան Հ ետ ե ւան քո վ կբ գերեզմանատան խաչին վբայ գրուած է — <Հ>Աա\**
մկան մբ որ կարենայ առանց գագարի տոկայ կ ոբսնցնեն իրեն ց առ ոզջութիւԽբ ։ տապանն է ք)՚ո ւ՛՛՛ո Հ ա յ զինոլո բներս ւ , ՛որոնք ին
ա՝ձգպէ&ի աշխատանքի մբ, եւ. "էրա\Ր Լ\ԼԼաԼո4 կան Ձ)րան սայի ազատագրման Համարէ *
մ կանա յին ամբսզ^ութիւն– մբ , մ էեւնո յն պարա Մ արդուն մէջ բնազդին՛ տեղբ կբ բռնէ բանա ինչպէս ամ էն՝ տար է , այս տար է ալ բարեկամ
գային՝ մէջ կբ գտնուի ւ Արդ,երբ կրծադէտ նուրբ կանութիւն ր , որ դժբախտաբար ամ էն տեգ էալ~ ներ այցելեցէն գերեղմանատունբ X \եբկա.յ էէն՝՛
պիտի
գործիքով մբ (Տէ6է6ՏՇ0թ6) սիրտբ յՏենենք, ուղեցո յց մբ չէ , սակ ա յն Հ ի ւան գո ւթեան պարա Տէր եւ Տէկէն Ա * Գալուստեան , Տէր եւ Տէկէն Նբ–
տեսնենք որ իւրաքանչիւր բախումէն– վերջ* ան գային, կարծես մեր մէջ ալ կ*արթննա.յ կենդանի շան Գարբինեան ԼՊոմոնէն) , եւ Ալէքսան Բաբա–
կարճ դադաբ մր կբ մա՚տնանշէ , եւ այդ գադաբբ ներու նման բնազդ մ բ ։ Օրինակ, երբ մ է կբ թեթեւ եան ԼՓաբէզէն) : Ծաղկեպսակներ գրուեցան ֆր
իրեն կբ բաւէ Հանգստանալու. Համար : Այսպէս , ջերմի Հետեւանքով անՀ անդս տ ութի ւձն զգայ , մ ի– րան սաց ի եւ Հայ մար տիկն եբու գե րեգմ աններ ո ւձն
սիրտբ ի ր աշխատանքէն երկու անգամ ա՚ձելէ եր սի եւ զօբացո լց ի չ սն.ո ւն՚գն եր ո լ մաս ին ո ւնեցսձծ՝ վբայ : 3) ր ան ս ա ց ին եոն ալ ծ֊ազկեպսակն եբ դրին
կար ատեն՛ կբ Հանգչի , մինչեռ մինչեւ Հիմա կբ խո րշանքբ կրնա յ նկատուիլ ինոլթեան ձայնբ ։ Հայ զէն ո՛ւ ո րնե բու գերեզմանն եբո ւն վրա ք : Այս
կարծուէր թէ ան– անբնգՀատ կբ գործէ X Արդ, եթէ մէկբ բնութեան այդ ձայնին չանսաք առթիւ տեղի ունեցան եկեղեցական եւ ղթն\ուորա–
եւ Հակառակ անոր՝ զօրացուցիչ սնունդներ ուտէ , կան ա բա բո ղու թ իլննեբ : փաղաքապ ետ բ անգամ
Ի^նչ բան բա՛բախել կուտապ սրտին։ Ասկէ 1700 իր անՀ անգս տ.ո ւթիւն բ աւելի կբ ծանրանա յ , մթչ– մբ ելս յիչեց Հայեր՛ո՛ւ անձն ո լի րո ւթիւն բx \,եբկայ
տաբի առաջ կալիէն անդամագէտբ բրած էր այդ դեռ եթէ բնազդին Հնազանդելով ծոմ պաՀ է կամ էին Վառի նաՀանգապեաբ եւ զօրավար Փբթէ X
Հարցում բ , որ առանց պատասխանի մնաց մթն՛չել կա՝զԳո՚՚֊ր՛է՚ձ ո՛ւտ ելիքն ե բուն տեգ զովացուցի չ ս՝Ր~ ԱՅՑԵԼՈՒ
1890, երբ գիտնականներ բ երեւան Հանեցէն ելեկ– նուն՚դնեբ առ\նէ , անՀ անգ սա ո ւթիւնը թքնին կր
արաքիմէական ո՛ւժ՛ին՛ դոյա–թէ*$*՝բ ։ ՚՜ դագրի քիչ օրէն :
Արդարեւ , բնականոն սիրտ մ\բ կանոնաւորի ք Եթէ Հիւանդ մր չերմ փ ափաք զգաք թթու բա–
նեբ ո ւտե լո լ , կբ նշան տկէ թէ անձնապ ա Հ սլ ան– ԴԱՇՏԱՀԱՆԴԷՍ
ման ին ազգն է որ այդպէս կբ թելադր է եւ Հիւան–
ցնցումներու % ԱշխաբՀի պիտի տար ան թեք որ ԴԲ պէտք է Հետեւէ անոր թելադրութեան :
ն՛ախ ինք չունեցաւ։ ԱբովՀետեւ ատոր Համար ԱնՀանգիստ վէճակբ , կոտ ր ածութ էւն բ , ա– ՄԱՐՍԷՑԼ, (յապաղած) Սէնթ Անթոլանի
պէտք էբ ունենար կատարեալ անկախ դատարան , խոբժակէ կաբէլբ , մ արմն ի ջերմ ութեան բարձ րա Հ* Տ* Գ* Նոր Ա՚եբունդէ Հ.Գիւլխանդանեան՝ֆ
արագ պաշտօնավարոլթիւն , վճիռներու գործա ցս ւմբ ազդարար նշ աննե բ են մ օ տալո՛ւ տ Հիւան խումբի դաշտաՀանդէսբ տեգի ունեցաւ Օգոստոս
դրութիւն բ ա՛պա Հովելու Համ ար ոստ ի կան ական դութեան : 28ին, Ն ա՛ճ ու ր ե անն ե ր ո լ ագաբակբ, պայծառ արե–
անՀրաժեշտ ում։ Պէաք էբ իր՝ մասն՛աւոր դատա– Հ– ՏկՐՈԱԿԻ ւով մբ X Առաւօտէն սկսեալ բարձրախօսբ կբ Հ չհն
րանւբ ո՛ւնենար միջազգային արդարութիւն , բնաւ չեցնէր Հայկական երդեր X
չենթարկուէր որ եւ է ազդեց ութեան՝, որեւէ դար*– Օրուան նախագաՀ Տ • Աիւճէրիտեան գրաւոբ
ձուածքի , ու բոլոր դատաստաններուն մէջ ԲէէաԲ ՁԱՅՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ ՛ո ւզեբձով մբ բսաւ * Ես ֆրանսական՝ դպրոց յա՛
նախ ուղիղ , կատարեալ քննող , յետոյ բոլորովին՝ ճախած եմ , Հայկական՝ կեանքէ երբեք տեղեկոլ^.
անկո զմն՚ա կալ թէ քաղաքական , թէ տնտեսական\ թէւն՝ չունէի X Նոյնիսկ Հայերէն՛ խօսիլ չէէ ուզեր X
ել բն< կ եր այ ին Հ ար ցեբու շո ւրջ X ՀԱՅ ՀԵՐՈՍԻ ՄԸ ՑԻՇԱՏԱԿԸ Երբ մտայ Հ * 3 * Գաշեակցութեան Նո ր Ա եր ունդի
Սեպենք պաՀ մբ մբ որ Ազգաժող\ովբ ունենար շարքեբբ , սորվեցայ՝ գրել , կարդալ եւ բեմեր՛ու
իր ան կախ դատաբանբ բոլոր ստորոգելիներով , Վրայ՛ խաղալ ; Ե ր էտասաբգներ , խօսքս ձեզէ է ,
սակայն– ի^նչպէս յ անցա– որ պետութիւն մբ դատա ՄԱՐՍԷ8Լ Զորս տարի առաջ էր ոբ Գեբ– մտէք Հ *Ց ՝Գ * Նոր Աեբունգէ չարքեբբ, կ՛բ վստտ–
րան ի առջեւ պիտ՛ի բերէր , պիտի դատապարտէ բ մաններբ չարչարելով գնդակաՀաբեց էն տասնեակ Հեցնեմ որ պիտի օգտուիք, ձեր մա յբա կան ան՛ուշ
\ու զայն՛ պիտի ենթարկէ բ պաՀանջուած պաաիմէն մբ ռո՚ւսաՀայ , գերիներ Հարաւային Ֆ֊բաէնսլ^յի չեղուն սորվելով X
առանց վսա ան դե յո ւ աշխարՀ ի խազաղութիւեբ ։ Իէռ քաղաքին մէջ X Նոր Ս եբ ունդի կողմ է Հ ան՛գէս բ բաց ո ւե ցաւ ,
Ուրկէ՛* պէտ ի գո յացնէբ պատմելու կարոդ զին Այս գժ բա խ տնե բ ո ւն վերագբու ած Հ յանց ան ֊ Հ Ս* Լակ բանուո ր՚ֆով X Յետո յ .արտասանեցին , եր–
ուորական ում բ, որ ոեւէ ազգի մբ տեսակէտբ ՔԲ» ա յն էբ որ գլխաւորս լթեամբ տեղակալ Աո ւ— դեցին օրիորդներ Գաչ\նակեա\ն՛, Ա իւճ է բիտ եան ,
պաշտպւհնած էբէէար անուղակի , ո բ բաւական բ լ ֊ ր էն Ա՝ա րտիբոճսեանթ շփման\ մէջ էին մտած Իէռ Ս* Պօյաճեան, Օ* ճանս զեան ՝, Ա • Պետեան՛ ԼՀթա–
լաբ ամէն կարգի պետութեան կազմակերպած բա լւնա կո զ ք#նուսց ի Ա ուր էն՝ Գալստեան ի Հ ետ ; Ասոնք վիլէն), Ա. Պօյաճեան, Ա. Եղոյես1ն, Մ– Պիւլ–
նակին գէմադրել , ոբ բո լո բ ին վստաՀ ութիւն բ կ՛՛ուզէ ին փրկել քանի մբ Հազար իի՚ռւսաՀա յ գերի պիւլեան , նաեւ գեղեցիկ ձայնով ե բդեց թեԳրիգոր.
վայելէր եւ ոչ ոք կասկածէ ր թէ ան օր մբ պիտ՛ի ներ եւ քանի մբ Հայ ւբնտ անի քներ տ Աանոլկեան, Ն* Նաճաբեան՛ եւ Տէկէն Մ ա լւԼինէ
զինակցի ի Հաշիւ մէկ կամ երկու պետութեան ց , Աատնուեցաւ եւ մեռաւ Աուրէն Ա՝արտիբոս - Տորո եան X
երբ վճռական– մամբ Հնչէ , կամ պիտի ենթարկուէ եան իր կտրիճներով (37 Հոգի) : Բայց իր մաՀով Ըն կեր կարօ ենթակոմէտէի կողմէ .ինկեր. Ա *
անՀ ատ՝ի մբ Հ բաման էն , երբ տիրապետութեան՝ փրկուեցան Հա՛զարաւոր ռուսաՀայ գերիներ եւ Գաշնակ՚եան վերլուծելով Հ * Ալեանաքի նկար բ,
յարմար առի թ ր ներկայանայ ու ան իր ձեռքբ վեր քանի մբ Հայ ընտանիքներ : Այս Հերոսական գոր՝– « Աայր Հայ՛աստանդ , Հ* 3* Գ ա շնա կց ո ւթիւն՛բ նբ–
բարձրացնէ յ ծբ քաւեբժաց ած է ֆ րան՚ս ա կ ան՛ պատմ ո ւ թեան՝ մ անցուց կորով ի ֆէտայու տարազով ան ձն\ո լէբ
Գեռ ՈԼ՝րէչ պարագաներ : մէ ի մ ա բ գուն , իսկ գՐ°չակէր պատանին Նոր Ս եբունլ.
ԿԻՒՐԵԴ.
ԽՐԱԱԵԱՆ Վառ (\^Ձւ) նաՀ անգին մէ^ չ " յ " տեսաձ՜ գրքի դին X Երկուքբ միասնաբար դո բխելով– յուսաբեկ
ժողովուրդբ պիտի առաջնորդեն գէպէ լաւագոյն՝
օրեր X
(98) քՐթ , մտածեց փոսակ ՛եւ փուչի բբ ղղուշոլթեամբ Յետոյ տեղի ունեցան պարեր , Նոր՛ Սեբռլյն՚գին
կողմէ ։
« 8ԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ քաշելով^ սկսաւ փնտռել էշխանբ : Առաջէն ջան՛–՜
քբ ապաբգէւն անցա՛ւ, բայց քէձ մլ՚ն ալ առաջ եր՛ Մարսէյլի Նոր Սերունդի Շ/7^ • կ՛՚միտէի կողմէ
թալէ ետք , ս ար ս ա փա Հ ա բ կանգ առաւ • կռնակի ՛ուղերձ մբ կարդաց ինկեր Մ • Պօյաճեան ։ Նեբկա–
ԱՇՈՏ ԵՐԿԱԹ վբայ պառկած էր քհ շտ ո ւնե ա ց Իւիտա՚եբ * գէմքԲ ներէն՛ բնկեր Ա * Ւաշճեան՛ պարղեւյ Հ * Տ * Դ • ա՝շ–~
այլանդակուած է բ , գա շա ա յին մ ուկելէբ կր&եր իոաաանքր դաղութներոլ կազմակերպութեան* եւ
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) է էն անտ բ քի թբ « չրթո ւնվձնեբբ , ա\յ՝տեբ.բ եւ այն Նոր՛ Սերունդի փրկութեան Համար Հ Եւ թելադրեց
պիսի ղարՀ ոլրելի կե բպաբանք մ՛բ տուեր ան՛որ , Հայրերո՛ւ .ել մայրերու որ ^անք շիւն՝այեն , Հայկաւ–
որ փոսա՛կի նման՛ քար սիրտեբուն անգամ վախ կան ոգի ներ չնշելու Համար իրենց զաւակներուն ւ
ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԱՍ պատճառեց I Վեցէն 8 տարեկան երկու փոքրիկներ >՛էյոլշա^
Ի.
ՏՀաճութեամբ անգին* դաբձուց եբեսբ, կՀու– ^իկ Պօյաճեան ել ԴեղուՀի Նաճարեան ֆ ր ա\ն ո ա–՝
զէր ետ դառնալ • բա յց , վա յբկեան մբ մ տած ելէ կան պարեր պարեցին , մ՚եձ֊ Հետաքրքրութիւն
փոսակ արդէն դուրս եկած էր փուշերուն մէ շա րմե էոփ :
ջէն եւ բարձր հ՛առի մբ տսէկ բնկողմանածւ Ապա– ետք, բունեց իշխանին մա՛զե րէն ՛ել սկսաւ գէակր Ամէնէն ՚իերֆր, Հայկական կեանքէ լուր չունե
Հով Էբ ո՛ր այլեւս ոչ ոք պիտի Հալածէր զինք : քաշել գէպէ անդունդին եզրբ է Հանեց իշխանա ցող , Հա՛յ՛երէն խօսիլ չուզող աղաք որոնք Հ . *
V՝էկ Կոդմբ կբ տարածս ւէ բ մ ացառնե բու ան տա— կան սուրբ, խնամքով խոլղարկեց գբպա՚ննեբր, ա– Դ* Նոր Սերունդի շարքերր մտա\հ՝ են , ն՛երկա
ոբ , իսկ միւս կողմըլ աՀռելի անդունդ մբ, որուն ռալ ինչ որ գտաւ, ապա Հրեց գ է ա կ բ անդունդն՝ է յացուցին«Երկու Ապուշ հ֊առաներր՜) , զարմանք
մէջէն՛ աՀագին աղմուկով կբ Հոսէբ լեռնային գե վար ել բսաւ * պատճառելով իրենց ծն՛ողքներուն :
տակ մբ ։ Գնա , դժոխքի բաժէն՝ եղիր , այս է էլաւա~ (յաւո ապրիք, տզաք, մենք Հիներս, կր խոս
Տե սակ մբ թմբած վիճակի մէջ էր փոսակ, ճ աննե ր ո ւն՛ վախճանբ ։ քհե բեւս աւելի վատթար տան՛անք ամէն աջակցութիւնն՛, որպէսզի պատրաս
չէր Հասկնար, թէ.ուր է թնքբ եւ ինչ սլատաՀած մաՀով մեռնիմ ես* բայց ես Հացի Համար բբի ինչ տուիք իրրել լաւ Հայեր ։ Մի մոռն՛աք ձեր ազգու–
է իրեն» մինչեւ անգամ մոռցած էբ քհշտունեաց ոբ բրի * դուք Հանգիստ կեանք ունէիք , եւ սա թիւնր, մի մոռնաք ձեր Հայրենիքը եւ ոխերիմ թշ
իշխանի գոյութիւքե բ ; 8 ոգնած եւ ուժասպառ , կայն կրկէն փա՛ռքի ետեւէն վազեցիք* աՀա ^եզնամին, Թուրքը։ Դ– Մ–
քնացավ– էբ Հոն, ծառին՛ տակ եւ մոռցած ամէն փառք, գտցէք եւ վայելեցէք %
ինչ : Երբ արթնցաւ, ձեռքերով սրբեց կոշտացած փոսակ նայ՛եցաւ անդունդէն վար եւ սառնա–
աբիլն՚բ եւ մաքրեց աչքեր բ ։ ՛Շփոթած աջ ու ձախ սբտոլթեամբ շարժեց ԳԼո1֊խրՀ Ռքտունեաց իշխա՛
նայեցաւ* խորթն լռութիւն մբ տաբա\հուած էր ա– նի գանկբ դպեր էբ ժայռի մբ սուր ծայ\րթն՝ եւ ԿԸ ԽՆԴՐԵՆԲ ՄԵՐ ԱՇԽԱՏԱԿԻՑՆԵՐԷՆ ԿԱ
մէն կողմ։ ջախջախուեբ* անոր մարմթևբ, իբրեւ մսեղէն ՐԵԼԻ Ե՛ԼԱԾԻՆ ՋԱՓ ԽՈՒՍԱՓԻԼ ՇԱՐՈՒՆԱԿԵԼԻ
ր գլորուիլ գէպէ ԹԵՐԹԻՆ
Անդունդին աՀռելի տեսքբ եւ իր մթեակու–~ գունդ մբ, դեռ կբ շարունակէ ԳՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐԷ, ՆԿԱՏԻ ԱՌՆԵԼՈՎ
Գադիկի ՋԵՌԲԻ ՏԱԿ
թիմեր սարսափով լեցուցին Արծբունեաց խոր խո բ ա՝տ\բ X ԾԱՒԱԼԸ։ ՄԱՆԱՒԱՆԴ ՈՐ ԱՐԴԷՆ
այս արժանաւոր գործակիցին սիրտբ։ Տէշեց Ռշ~ ԲԱԴՐԱՏ ԱՑՎԱՋԵԱՆՑ ՈՒՆԻՆԲ ՄԷԿԷ ԱՒԵԼԻ ՍՏԻՊՈՂԱԿԱՆ ՆԻՒԹԵՐ
եղ ալ ան , Հ
1ոոլնեաց էշէսանբ եւ սարսռաց • Հ՛ի (ՇԱՐՈՒՆԱԿԵԼԻ) ,
Պնչ
չէ* ոբ եաեւէս կօւգաբ* էք±Լա–1 թէ Բդեցին զին–
է Fonds A.R.A.M