Page 217 - ARM_19-1948_03

ԾաԽ ճոգե*

Շ. Տ*Խս 376.286 Աոբ դակիճխև սւէզևւ

17, Օտատօոտ - 1»*աՏ (13՛) ԶՕՐ. ՏԸ ԿՈԼԻ ԳՐԱԳԻՐՆԵՐԸ
Տար. 1200, «ամս. 650, Արա • 10 սալ • կամ 3 ™սցլ •

161.։ 008. 15-70 ֊ Բւատ 1678-63 Պ՛ Շ՛ու՛ք ան նոր կառավարութիւնը կազմած

"Լ տի ըլլար չորեքշաբթի գիշեր, բայց ընկեր՚վա–

՝^6աե՚6(ս 3 Տ6թէ6ահք6 1948 Ուրբաթ 3 ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ Բ՛ ւկանները վերապահ գիրք էք ը բռնած կին՛, որով
հւ պարագայի
րկադրոլեցալ յետաձգել : Ամեն
երէ կ ^հինգ­
"՞Էէ՝ Գահ՚ԺճԸ. կազմուած պիտի ըլլար

շաբթի, ընկերվարականները մասնակցէին թէ ո չ։

Ամէնէն ծ ա ՚1. բ ա կ շի ււ խնդէ,քբբ աական֊ տն*֊

տեսական կ՛ացութիւնն է։ Բանուորները
իսկ պետական ե–
ՕՐԸ 0 Ր Ի% չեն գոհանար խոստումներով, չափեր ու հասած

լեւմուտքին բացը աննախընթաց

ՎԷՐ՚ԲԸ €Ա$ ԱՒԵԼԻ ԻՈՐ կ է : Կ՚ըսուի թէ վարչապետին առաջին գործը պիտի
Պանք
Ա8Ս Ո՜ՐՔԱՆ ԱՆԳՈՐԾ– ըլլայ նոր վարկեր պահանթլ տը Ֆրանսին,
համար։
նմիքական վճարումներու Յետոյ պիտի

Մեզի Հ ամար իրական տա ուասլանք մ ըն Է պար– փորձէ միջին ճ. է բայ ս ր գւ էնե Հ աշտեռնելո ւ.
Հտմար իր ելմտակտն
րերաբար յիշեցնել Երեւան ի լեղուական՝ րա ր բա– Ինչ թելագրիչ թիւեր մեր երբեմնի բ՛նակած - տնտես յկւ ն ծ՜բագիրր եւ

րոսութեան գործած՜ աւերներր յ Աանձակոտոր ար՝— ^րԿր/՛^" մասին « Յառածի երկրորգ էջին վրայ : բան՛ուորական պաՀանջներր :

Հաւ մր , որ կր սպառնայ Հիմէն խախտել Հայերէ­ Երկիր մլա ուր Հայ ժողովոլրղյր գւ ,րեր։ վ սրտա– Փարիղի ամերիկեան շրջանակն եր ո ւն *^էջ մեծ
ւբոփ
նի դիմագիծն ու ոգին։ ւպւ առատ ո լթեան նկախու– •ո ւշադրո ւթեամբ կբ Հետեւին ան ո ո ւգա ր ձին ,վախ–
թեան , երկիր մը որ միշտ առարկայ Է մեր հետա­
Տառապանք մր, նաեւ, ւս յլան գլ էկո ւթեան ց նալով քաղաքական՝ Հետեւանքներէ եւ անկարգու–

պրպտում՝ր խորՀ րգաՀա յ ր ատ ար ււ ՚ կութ եան՛ց քրքրութեան : թիւններէ ,եթէ ելք մր չգտն՛ուի :

մէլ\ ) գէըք^բէն էն չեւ գրակ ան ֊գեղւ ւրուեստա– Մէկ կողմ թողո՛ւնք բնակչո ւթեան քանի մը Զօր՛ ար Կոլ եւս անհամբեր կչ՚երեւայ :«$էյլի
կան Հանգէսներբ ;
տարուան մէջ հինգ միլիոնի աճումը, այսինքն Մէյը»ի ներ՛կայա՛ցուցիչը երէկ տեսակցութի՛ւն մը

Եւ֊ գ ե ռ աչքի առջեւ չունինք ամբողջ պատկե– մօտ կէս ին՛ չափ։ լի/.՛ցած էր զօրավարին՛ մտերիմներէն մէկուն

VԱ * քանի որ չափազանց դժ-ուար, է ճարել հք • Հա­ Մէկ կողմ չգրուելիք երկու կարեւոր թի հեւ , ՛որ պարզա՚ծ է անոր հ՜րագիրները։ իր յայ­
կարգ, գի տ սողն երո\լ
յաստանի րո լո ր Հ րա տարա կութ իւննե րր ; Ո՚֊ղղակի կան սակայն։ Առաջին՝ տարարութեանց համաձայն ,զօրավարը ծանր

կամ անուղղակի X չգիտցողներու տարբերութիւն երկրորդ՝ ւաշ– կը գտնէ կացութիւնը , մանաւանդ ն.ահ ան գա յին
խատողե՚երո՚լ ել չաշխատոէղներ՚ոլ
Ան շուշտ բախտաւորներ կան , ուղեկից կամ գա րմ ա՝ Լ ՛ալի. հա– ժոզովներոլ ընտրութեանց յետաձգումը, որ տե–

հովտնա՚ւորեալ, որոնք իրենց տրա՛մ ագրո ւթեան մ եմ ատ՛ոլ թիւնը ՝՝ էէ ունեցաւ րնկերվաբականներ՚ոլևժ֊ողովրգա՛կան–
շատ մր դիրքեր ,ու
տակ ունին ել կրն՛ան՛ ունենալ Առաջչ՚՞նր, –չինչ», պիտի ըսէր մեր բարեմիտ ներոլ պահանջով. կթէ ազգ. Հողովը ետ չառնէ

թերթեր ; գիւղացին ։«Գ, ր կարգալ գիտես , ի՛՛նչ ես ե– ընտրութեանց յետաձգման որոշումը , զօրավարը

Ոայց անոնց քանիէն կը բարեհաճի կարգալ , դեր , գո՝նէ ես լեզու եմ սորվեր եզան ու հողին

պրպտել, ուսումնասիրել։ Հետ խօսելու, իսկ դունւն մմ սարդ արարածին հե,

Եւ եթէ կար գան ու տեսնեն իրենց աչքին՛ առ– անդամ չես կրնար կանանաւոր խօսիլն :

ջե ւ պա ր գ ո ւ֊աձ քստմնելի աւեբբ , ՝.ոբո* ւ Հոգ : ին– իրա՛ւունք տալով իր առողջ տրամաբանու -

չո լ գէշ մարգ բլլան ; թեան , անսայ երկրորդ կէտին յ 1939 Յունիս 29ին «Փբավտա»յի մէջ դրա՚օ՝ իր հռ—

կան ալ որ շատ չին տեսներ ՛անպարտկելի բար­ ԱՀա երկիր մր ուր բնակչոլթեան 51 %շ էաՀ~ չակ^յլոր յօդուածը նախատեսել կուտար (եիպ–

բարոսութիւն բ : Պա բղա պէս Հքան ի մ բ օտարոտի խատ իր եւ սա կա յն փառ աւոբ ապ էս 1լ ապր ի Հ պէնթրոփ - Ա՛ոլոթովի դաշինքը օգոստոս 23ին :

բաոձե բ » : Աուրճ ալ ունի, շաքար ալէ Միսբ ո*– ճերմակ Հսյր– Հանգուցեա՚լը գրգիչն էր փոքրիկ Ֆխելան՛ -

Երբեմն՝ այգ շր ջան ա կն ե ր էն՝ ալ կբ լսենք վախ­ որ երեսի վրայ տայի գէմ մղուած անփառունակ պատ՝երազմին\ ,

կոտ ձայներ ւ Ջափազանո ղգոյշ ակնարկներ ՛եւ Ի՞նչ գաղտնիք է այս։ Անշուշտ մենք Հւ էյերս 1939/– վերջը։ ժ գանով երկու տարի վերջը ե ղաւ
ւթեե,ան
խնդր սն՚քներ չենք կրնար լո ւՆել զայն՝ , որովՀ ետ ե ւ երբեք չենք կազմակերպիչը Լենիկրատի պաչտպանո ՀՀ ատ
ստ ր ,
Այսօր V" * էջին մէջ պիտի կարդաք հատուած եղած այդ 51 % ին մէջ։ ընգգէմ Գերմ անի ո՛յ ել դարձաւ զօ՛րավար : :
մը «Պայք, ՚ Ր ^ ի Յ՛ուլիս 27 թուակիր խմբագրա–
կանէն : Ո^րիշթե* վաստակ ր ոչ միայն չենք կերած այլ կը սիրէր հագնիլ զինւ. 1 բա կան Համ ագգե

մեր վաստակբ կեր ցուց եր ենք դարեր ով այդ 51 զարդար՛ուած բազմաթիւ պ ատ ո ւ ան շանն ե րով

Ամերիկայի ռամ կավաբներուն՝ պաշտօնաթերթ– ,(քօ ին–, երեւի Հար իւր ին 49բ կազմ ող Հբեանեբր , Տ՝գան ո վ փառքի գագաթնակէաբ Հ աս ալ 1941 —
մէջ ոչ միայն
թբ կր գանգատի թէ՝ «.Երեւանէն սաաս,ուա& նիւ– & ոյն երբ եւ Հա յերբ նոր բն\կե րնե ր գտած են՝ , ին ։ Կուսակցական՛ ղեկավարութեան այլեւ քար–

թերր յաճախ կր պարուն ա կեն՝ այն տեսա՛կ բառ^բ մնացաք 51 %Հ7 կերակրելու Համար։ Ով ոե^ ր ե^ անգամ էր քաղաքական Բիլ^բէ ո յ ին< ,

որ, ան–Հասկն>ալի են նոյնիսկ խմ րագրոլիժեա՚ն՝ , եթէ ար գեռք Հ քյոր ՀարոԼսսմն՚ե՜ր թերե որոնք շատ

ուղէբ կրկին աշխատանք կատար՛ել եւ Հայաոնեյ պար ար տ ա ց ած Ր/ԼաԼՈէ/ա » թրքական լոգանքի կբ բուն՝ մ էջ երրորդն էր Ա թալինէն ել Ա ալինքովէն
կարօտին Հ
ու այնպէս ներկա յասնել իր բնթե րոողն ե բուն՝ ՎՒբԽլ % ^V անունբ միշտ կր յիշոլէբ խոբՀբղային

Ո*– կբ բառ ատ րէ թէ օտար բառեր բ \ե րբեմն Ամէն պարագայի մէջ, ողջ մնան Ունեւոր ու­ պ աշտ օնա թեր թերո լ մէջ : ՀյաՀած էր նախանձ ե լի

•ւյնքս յնճանաչելի կԳրե է1ւ ո\ր\, Հ,խմբագբոլ– թեան տոլրքերր, յարակից կողոպուտներով ։ ւ։ւ ի ւ.ո ղ ււ ււ ր «Աշակերտ եւ Հաւատար իմ զինակից

թիւն մը վախ կը զգայ Հա /ա ռնելու մի գու֊ցէ ՍՕՍԻ Մեծն՝ Աթալին ի»։ Մ ի շա երեսփոխան՝ կ*բնտբուէբ

սխալ մբ կբ գործէ, սխալ մեկնելով Առս կոլայէն , Լենինկբաաէն եւ "՚-^բիշ մեծ քա­

Այս առթիւ կր յիշէ կարդ մբ օրինակներ , իր ղածներէ ։

իսկ Հրատարակած գրութիւննե բ էն , •որոնս մէկուն1 ԶՀ անգո պէմելով խորՀրգային մտաւորակա -

տակ ստորագրած է Ամերիկայէն Հայաստան՝ դա­ ՆԵՐԳԱՂԹԸ ՊՈՒԼԿԱՐԻԱՅԷՆ նութեան յարա՚ճուն՝ Համակբանքին Հանդէպ արեւ­

սած պարոն մբ : Սոֆիայի « Եր եվան » թերթը կը գրէ իժէ մտեան աշխարՀին, Հ^դանով 1946 Օգոստոս -
յաս–
Ւ^նչ կ՝ եզրակացնէ , ռամ կա վար թերթր , ա յս– Սեպտեմրեըի սկիզբը Պուլկար իա յէն ^/• Հա Սեպտեմբերին\ գլո լխ% անցաւ մաքրագոբօ՜ումի

քան ղդուշութեամբ մօտենալով Հաբոթն : տան պիտի մեկնին 1000 հոգի : ընդ րձակ շարժումի մը։ Յանուն Կեդր կոմի -

Պաբւչապէս աղերսագիր մբ կր ներկայացնէ ; էին՛ յա՚ջորղաբար միջամտեց եւ հաւատս քննու­

՝Կբ խնդրէ որ «գոնէ ար տա սաՀմ ան՝ գրկուած գբ - թիւն կատարեց րո լո ր ասպարէզներուն մէջ. Գը–

բութիւն սերուն՝ մէջ իրենց ^անխ՛ուսափելի նուա­ Ո՛վ & 7 ԺդաԱով րականութիւն՚, շարժանկար, փիլիսոփայութիւն ,
եր՛աժշտութիւն՛, գիտութիւն
ղագոյն ին վերածուին օտար բառերբ շ» ւ : Րւժգնօրէն կը գա–

Ըսել կ^ուղէ , մի1 յոգնեցնէք խմբագրութիւ– ւոապարւ ՛էր* Ւրբել *ճիր , ծ ա ււ ա յա կան ո ւթիւնբ

։ նթե՝աք &եբ ուղած ապուր բ եփել Երեւանի մէջ, (ՈԽԵՐԻՄ ԹՇՆԱՄԻ ԱՐԵՒՄՈՒՏՔԻ) օտարին Հանդէպ» ան՝ ողոր մւ բար կ ՚՝արՀ ւ

բայց... մեղքցէք մեզի։ Որո՞ւ հոգ մն՛ ՚դը Հէբ արեւմուտքի «փտած քաղաքա կբ թո ւթիւնբ»
Դժբախտութիւնը
այն է որ, ռամ կավքսար թեր– Երէկ Հաղորդած էինք ի)* Աիոլթեան կու­ կ*ար ծ արծ էր «ազգա յին Հպարտութիւներ» եւ կբ

թը, ինչպէս ուրիշներ, կը կարծէ թէ մի այն սակցական՝ ել պետական՝ ա՛ռաջնակարգ դէմքերէն) փառաբանէր «խորՀրգային մաբգբ» որ, իր կար­

դիտական , մ ասնագիտական՝ բաոձե բու պակասն է Անտրէյ ^գանովխ մաՀր։ ք^ժշկական տեղեկագիբբ ծիքով կբ մ ա ր մն ա ցնէ բո լոր առաքինու թիմենե րբ :

՚սր այս աղճ ատ ո ւմն եր ր կատարել կուտա յ : կ՝Բսէ թէ մ աՀբ Հետեւանք է պ). դեր ակութ եան եւ Ա ասնաւորապէս կ՚ատէր Անդէե ւսաքսոններբ եւ

Ս*ինչդեռ , Հա բիւր տարիէ ի վեր սերունդէ սրտի Հիւանդութեան ։ ամբոզջ ծ * Միութեան մէջ կբ ՀրաՀբէր Հայրենա–

՚սեբունդ կբ փ՛ոխանցուին անճոռնի թաթարաբա– (Իգանով Հազիւ 52 տարեկան էբ^ 17 տաբի մ ո լո ւթ ի ւն բ , օտար ա տ եց ո ւթ ի ւնբ եւ մե կուսա՛ցս լ –

նութիւննեբ եւ ռուս - վրացական խբթն՝ութիէձն՝ - պակաս Աթա լիս էն՛ : ՀԼաւակբ ուսուցչի մբ , կու­ մբ : Այս աՀուսարսափին՝ տակ ան՛ոնք <որ յանցաւոր

ներ , արձակ թէ ոտանաւոր սակցութեան մ էջ փա յ լո ւն դիբքեբու Հասաւ ա– կբ Համարուէին,–— գրագէտներ , արուեռտագէտ–
Իսկ ինչ որ տեղի կ՚ունենայ
բոլչեւիկեան իշ– ւՐագօրէն։ Ուշիմ, եռանդուն՝ ե յշխատասէբ , ներ կամ փիլիսոփաներ, կբ փութային մեղայա -

խան\ո ւթեան՝ մ ա կան ին տակ , բոձն՚ութեամբ , ոգի– Համ ա յնավաբ կուսակցութեան անդ սմ արձանա՝– գիր ստորագրել եւ Հրապարակաւ խոստովանի լ ի–

ւոա թե ամ բ , անՀ ո գ՛ութեամ բ կամ խարգւ սխոլ– դրուած էբ \9\5ին) երբ 19 տա րեկան՝ էբ : Տ աս ր րենց յանցանքներ բ • • •

թե ամբ , մ աՀա փորձ մբն է Հայերէնի անկախու­ տարի վռրջԲ) այսինքն 29 տարեկանին ւրգէն Արտաքին ճակատ ի վրայ եւս Հ$*դան\ով ն ո քն՝

թեան , աղատ ե լինքխո ւբոյն՝ զարգացման դէմ։ դարձածէ Էր անդամ կեդր • կոմիաէին.; ան Հաշտ քաղաքականութիւնբ կբ վարէր : ինքն էբ

Երբ օրն ի բուն դրել եւ ա ր տ ա ս անել կո ւտան Երբ Կիբով սպաննուեցաւ 1934 Ղ*ե կտեմ բեր որ ստեղծեց կոմինֆոբմբ Լ Համայնավար՛ Տեղե­

•«լաոէւրիատ» , «օկուպացնել» , «էվակուացնել» , \ին, Լենինկրատի մէջ, իրեն յաջորդեց ժդանով կատու Գիւան) \947ին, ԼեՀաստանի մէջ եւ պա­

Վմ\ո բի լիզառնել» կամ « ղաւթել» , միայն բա ո ր չէ իբրեւ կուսակցական վաբիչբ ամբող^է Հիւսիսային տերազմ յայտարարեց Մարշբլի ծրագրին դէմ :

ոբ կբ փսխուի , այլեւ լեզուին աբմատբ, Հնչու– շրջանին– Համար; 1935/՛^ ձգանով նշանակուեցաւ ՝Հհ Ամբողջ իյ . Միո՚-թեան եւ արբանեակ եր­
ան­
մը։ Ոգի՛ն։ անդամ Կոմինտէրնի : \937ին , Աթալինեան սաՀ– կիրներու մէջ սուգ յայտարարուած է , Յ՚գանովի

Փ՛որձեցէք արտասանել եւ ձեր կոկորդն մանագրութեան Հռչակումէն վերջ րնտբուեցաւ ե– մաՀաւան առթիւ : իր ղագաւլր կրողներուն գլուխն

գամ Հլա,ուրիատ»ի պիտի վեր՛ածաւ ի րեսփոխան եւ անդամ վերագոյն ք^որՀուրգի Նա­ էր Աթալին , որ միեւնոյն ատեն՝ Հսկում կատարեց

հօսքը զկուսական ան՛արատ՛ութեան՛՝» մասին խագաՀ ււ լիք Լ ան X Այդ օրէն֊ սկսեալ առաջնակարգ Մ ոլոթովի , ք՝եբիայի, Միկոյեանի եւ միւս երե­

չէ, ինչպէս կը յիշեցնենք միշտ, այս պայքարի գեր մբ կբ կատարէր արտաքին քաղաքա կ ան ո ւ– ւելիներուն Հետ յ

ընթացքին՛: թեան մէջx 1938/&՛ գառն ալով նախագաՀ Գերա - Հյաւո Հաւանական՝ է ՛որ Ա՝ոսկուայի խօ ՛յակ–
գոյն յանձնաշո­
Գործածեցէք ինչ որ ունինք : Պակասը կր լրա­ ղովին էյ ո րՀ ուրդի արտաքին գործ եբու ցութիւններբ բնդՀատուին ատեն մբ , քանի որ
է"*՜
ցնենք ն՛որ գիւտերով կամ փ.ո խառո ւթեամ բ : Ս ա– , ում-գնօբէն բեգգիմ ացաւ Լիթվի"ովի Ա թալին՛ շատ զբաղած պիտի բլլայ :

կա/ն մի մոռնաք թէ փոխառութիւնն անգամ ճա­ փաղանց աբեւմտեան Հակումին : 1939/ միջազ– ՝Հհ Իրազեկներու կարծիքով, պայքարբ պիտի
շակ եւ գիտութիւն կր պահանջէ : ատեն բուռն կերպով մէջտեղ
գային տագնապին տալով 3) բան սայի եւ Ա^Գլէ՝ոյ սաստկանա ք թեկն ածունեբո ւՆ միջեւ , իբրեւ րս–
Վէրքը շատ աւելի խոր է ել
վտանգաւոր : նետուձեցալ, խզել ջորգ Սթալինի : ՚էՀատ կբ խօս՛ուի ախբաՀռչակ

Ի զուր չքմեղանքի փորձեր կր կատարեն : Հետ կատարուած բան ակց ութ իւններ բ եւ մեբձե - Բերիայի մասթն՛ ո ր ն՛ոյնպէս Վրացի է, 49 աա -

V ծ. ցում Հաստատելով Հիթլէրական Գերմանի ո յ Հետ։ րեկան հ

Fonds A.R.A.M