Page 187 - ARM_19-1948_03

ՄԱՄՈՒԼ °՝այբ է տուած եկուորներու մէթ։Ասոր վբայ *եբեք պիթ 8 , Մաամ 4, Թաֆիլէ 2 , Աաֆրագ 6 , Մէտէ–
Ի՞ՆՁ ՇՈՒՏ ՄՈՌՑԱՆ
Հարիւր փեսօ գումար մր բաշխած են ան՛ոնց ու Պ.Է 3, էզֆօր 2, Նաուր 2 :

ԵՐԷԿԸ ճա՛մ բու գրածէ ՚ ^ Այս աւաններուն եւ գիւղերուն՛ մեծամասնու–

• • • Հր–աման\ոդ գաղթականները ՚Լերթինբ չեն X թիւնր կր կազմեն Կ ի լի կեցթները : ԸնդՀանրապէս

Պ ա ֊ է ն ո ս Ա յ ր է ս ի մ հ ը պսւշսւօԹակիցը, «Արմե– Կրնան՛ անոնց յա՚թո բգե լ աւելի ստուար թի՚ւով արՀեստաւորն եր ել վաճառականներ են : Այժմ ա–
մէն
նիա», ա ր դ ա ր վ ր դ ո վ ո ւ մ ո վ կր ձ ա ղ կ է «դատա­ Հայրենակիցներ , արոնք կրնան գտնո լիլ միեւնոյն

պարտելի կհցոլածք մը» (3 Յուլիս). կա*մ ա՛ւելի վատթար պայմաններու մէ$: տեսակէտով լաւ է գաղութին վիճակը :

Ոթվ պիտի տէր կանգնի անոնց : ճիչգ է , րէ ո ք Աշխատասէր եւ պատուաւոր արբ մը կը կազ­

« Անցեալ կիրակի դկպի Հայ կեդրոն կր Հրաւէր ուղղած է աՏնոնց , բայց ել նոյնքան՛ ՛ուղիղ մեն երկրին մէթ, ի%չ ոբ մեծապէս կը դնաՀատ–
Հայ
դիմեն Ւտալիայէն նոր ժամանած կարդ մր է որ մեղմէ շատերտւն ալ Հրաւէր ուղղո՛ւած չէր , ուի ԱպտուլլաՀ թագաւորին եւ իր աս ոքն թական

գաղթականներ , որոնք այս շռանին մէջ չեն երբքսան կամ աւելի տարիներ առսւջ,տնտեսականէ ժողովուրդին կողմէ : Ունին եկեզեցի եւ ԳաԲոՅ

ճանչնար , ո չ ՛ոք, Հայ եկեղեցին ՛ու աղգային մար­ աւելի աննպաստ պայմաններու մէջ, ժամանեցինք զանաղտն քազաքնեբու մէթ, Ա • Տակոբ վանքէն

մինները կը նկատեն՝ այ՛ն միակ օրկանները որ Հո՛ս : Օր՛ուան Հայ գաղութը այդ ձե՛ւ Հարց չտուաւ Հովան հին տակ, եւ որ տարեկան 386 ոսկի պիւտ~

ա է տ Ք է Հետաքրքրոլին իրենցմով 5 սակայն : կամ օրուան իշխանութինֆեր կանոնա­ ճէ կր տրամագրէ ; Ա՝ այր արա զաքին դաԲո$Բ %Բ

Անոնց այս ակնկալութիւնը սակայն յուսա - դրին մէջ յօդուածներ չփնտռեց ին՛ իրենց պարտա­ կոչուի Հեթաւմեան Ազգային վարժարան որ ունի

խտրութեան կը մատնէ զիրենք : կանութենէն խուսափելո՛ւ Համար : 150 երկսեռ աշակերտներ վեց ուսուցիչներով եւ

Հոգեւոր իշխանութիւնը կը յայտն է թէ ինք ի Այլ, եօթը Հոգիէ բաղկացած Տեղական քՕորՀուրգռվ։

վիճակի չէ եկուորներո՚լ բնակարան Հայթայթե - բոլորը ձեռք ձեռքի տուած՝ Հիւրասիրե– Մ ի*~ս քաղաքնեբռւն գպրո ցն եր էն ի՛ւրաքանչիւրը

լ ո ւ ։ Աշխարհական իշխանութեան ներկայացու­ ցին՛ եկուորնեբբ, ուտելիք Հայթայթեցին ա- ՛ունի տասը - տասնըՀինդ աշակերտ մէյ մէկ ո՛ւ -

ցիչներ կը պատրուակեն թէ իրենց ծրագիր - կա­ ն,ոնց , ու գտան բն՛ակարան՝ ո Լ գործ ւսնանց Հա­ սո լցիչով պատասխանատուութեան տա՛կ տեսուք

նոնադրին մէջ զա ղթ ականներու օգնութեան Հա­ մար : Այս բո լոր ր դիւրին չէին* բտյց անոնք չին– Հայը Աուրբին։ Կիր* օրերը տեղի կունենա յ պա–

մար յօդուած չունին։ իսկ եկեղեցիին շրջափակին կր կեցան՝ դժուարութեանց առթել, բրին իրենց լա՜՛ տարադ , մասնակցութեամբ դսլբո՛ցականներո՛Լ ;
իւի կա բներ Հւ ,րց կք, •յան ՚յղթձ
մէջ գ ւ ւդ ո* ւէ Հրաւէր ուղղեց՛ իրենց ւ ագո Իք°՝նն՚չր ;*ուտ ս ոռւ ք ո՛ւ եւ ա՛ն աս՛՚ոնք:
Հ՛ոս գա­ Հիմա երբ ո լ ն ի ն ք Հ ար ուստ գաղութ
կաննեբու թէ մ ը , երբ

լու. Համար ; չեն պակսիր ել Հասոյթի ազգային աղբիւրն եր , Ա8Ա ՏԱՐՈՒԱՆ ՀՈՒՆ2ՀԸ ե ՚ ՄԻՈՒԹԵԱՆ

Հար կ կաՓյ րսել , որ Հագար տեսակի ղրկանք֊ ե\Րբ կը յաւակնինք թէ գլո՛ւխ ՛ենք ու յաղթական՛

ներու են՛թարկուած ու. մաՀուան ճիրաններէն ա– կողմ , ի ն ՛ չ ո ՞ ւ երեսի Վրտյ կր ձգենք անոնք , ո բ ԵՒ ԳՐԱՑԻ ԵՐԿԻՐՆԵՐՈՒ ՄԷՋ

զատած ա յս խեղճեր բ նման կեց՛ուածք մր չէ ա\ր՝ բախտէն Հալածուած , մեզմէ ամէն մէկուն պէս ,

կբ սպասէ ին Հա յ Առաքելական կկեզեցւո յ չրի՛՜ այս ափերուն * ի բ ա յ ապաստան են որոնած , ու մե– Մոսկուայէ\ն կը Հաղորդեն թէ Խ* Միութեան

փակին մէ՛թ։ Անոնք կբ յուսային որ Հոգատար զի չա փ իր ա՚ւունք ո ւն ին՛ ի ր ենց նախաս իքած եր - մէթ Հունձքը աւելի լաւ է այս տաքի բա զգա ա -

պետութիւնք , երբ բարեացակամ օր էն զիրենք ն՛ա­ կիրը երթալու : մ ամբ \9Հ1ին։ Ռոստով Տօնի գաւառին մէթ 150.000

ւք գրած ու բերած էր Հոս, Հայեր առաւել եսս Այսքանք իրենց իրաւունքն՛ է , ուստի սխալ է թոն աւելի է քան. անցեալ տարի , կը նշանակէ ՛որ

պիաի Հետաքբքբուէ ին իրենցմ՛ով ու պիաի ա շ խա­ ՛ԷԻ բաւորել անոնց Հոգին , ազգ աս իրութիւն խա՛զա– միայն այս շրթանին մէթ 500000 թոն աւելցած է։

ւս է ին՝ Հ ամ ա պա ա ա ս խ ան բաբո յա կան եւ նիւթա լով » : Շ ՚ ր թ ա կ ա յ գաւառներուն մէթ ալ միեւնոյն ար­

կան օմանգակութիւն րնել : դիւնքը ճեռք բերուած է : Հետեւաբար Հարաւա­

Ոայց , ինչպէս կր լսենք, չէ եղած նման բանէ յին՝ Ո՛ ո ւսի ո յ եւ արեւելեան Ո*–կբայն՝այի մէթ 2,էն

ԸնգՀակառակն ամէն՝ ոք կերպ մր գտած է իր ՚Լ(*~ ԳԱ1ՈՒԹԷ ԳԱՂ.ՈԻԹ 4 միլիոն թոն աւելի պիտի ըլլայ Հունձքը X Եթէ

բայէն՛ ն՛ետելո՛ւ օգնութեան գործք–, ու, գէՈէ~ի*>ԷՀ ա~՜ Խ* Մ՚ութեան մնացեալ մասեր՚ոլն մէթ ալ առատ

ռած քալելու : Բէէայ , պիտի Հաւասար ի նա խ ապա տ եքազմեան՛

Ի տես այս կեցուածքին արդար վրդովում մբ ՀՈԼԱՆՏԱԿԱՆ ՀՆԳԿԱԱՏԱՆԻ ՀԱՅԵՐՈՒՆ թի­

լը 40Օշ չանցնիր , որոնց 200 ՅՕՕը կը բնակին չրթան են տ

Աուրասլայա, 50^՝ Պաթավիա , 50/*՝ Մաքասաբ : Անցեալ տարի Առվետնեբր յայտարարեցին թէ

տեգ է գտնւում զօր • Շէքէրճեանը եւ Ազգ • Կեդր • Երկու Հայկական եկեղեցի կայ, մէկր Աուրա– մէկ Հեկտարին արտադրութիւնը կը Հաւասարէր

Կ ո մր՛տէն : պա յայի եւ միւսը Պաթավիոյ մէթ։ Հետկար՝» սրա–* նախապատե բազմ եան շրթանին՝,, սա՛կայն Հեկտարն

Արդ , սրանով յայտարարում ենք բոլորին ի Հը ՛ո՛ք կից է Ա ոլրապ այ այ ի եկեղեցիին, կր ծառա­ էր որբաւարար էէբւՀիմա կ՝բսոլի թէ ս ՚ մ բ ո ղ թ Խ •
Կոմիտէն՝ միշտ Հա­
գիտութիւն՝, որ Ազգ՛ Կեդր՛ կամ Հեռուները բը– յէ միանգամայն թէ Հաւաքոյթնեքու , թէ ներկա­ Մ իութեան՛ Հաւաքական ագարակները ( կո էխող)

ւասար աչքով է նայած մօտը յացումներու եւ թէ ե բգաՀ անգէսներ ու : ՝§՝աղա -> մօտ 20 միլիոն Հեկտարի մէթ աւելի ցանուաւծ ե§ձ

նա կող իր ազգակիցներին ու նրանց Հասանելիք քին Հա յերր ուն ին յատուկ թ ատ ե ր ա խ ո ւմբ եւ քան՝ անցեալ տարի, ինչ որ կը ներկայացնէ 14.7

բաժինը ուղարկած է ու պիտի ուղարկէնաեւասկէ մարզական ակումբ։ Պատերազմէն առաթ աւնէին %> 1939^ ընգՀանռւք ցանքին վրայ :

վերջ, բաշխումներ կատարուելու պարագային : մ ասնաւո ր պա ր ա սր աՀ բ : Ա ար զա կան՝ ակումբը որ Եւ ,օան ի ո բ Աո վետն երր պատերազմին մէթ

Միւս կողմ՞իս Հակաոակ Պ ՛ ճ ՛ Մարտիկետ՛ն ի, պատերազմ էն՝ առաթԱուրապտյա յի լալ ագո յննեբէն աւելցուցին ցանուելիք Հա դամ ա՛սք 29.640 Հազար
ղօր • Հյէքէրճեսճւի Գա­
եւ մեր կատարած բո լո ր էր՛ «կօլֆ^ի , վթէնիս^ի գետիններով, կբ Հաշուէր՛ Հեկտարով, այսինքն 22 % 1939ի ամբոդթոլթեան

մումներին, ներկայիս անՀնարին է ՝ոեւէ Հայր՛ե­ բազմաթիւ Եւրոպացիներ իր անգամներուն մէթգ Վբայ, գրեթէ նոյնքան Հող ցանուած է այս տա­

նակից ոչ թէ ուրիշ երկրից ել ուրիշ գօտիներից , մասնաւորապէս Անգլիացին՛եր , Հոլանտացթներ X բի որքանէ պատերազմ Էն առաթ եւ ի րա կտն՛ին մէթ

այլ մինչեւ, իսկ միեւնոյն՝ գօտ՚ոլ զանազան քաղաք– ճավէոնցթեե բու կոզմ է լուծուեցաւ , եւ աղա տա — ամրոզթ ցանուած Հողը աւելի է քան՝ նախապատե–

ներից փոխադրել մի այլ տեղ, հ՛ենց այն Հիմնա­ զ ր ո ւթ են էն ի վեր ալ դեռ չեն կրցտծ տիրանալ ի– րաղմեան չրթան՛ք, եթէ նկատի առնուին ք() •Միու­
կան՛ պատճառով,
՛որ Իրսյի Հրամանին Համաձայն, րենց սեփական գետիններուն՝: թեան Հո զային՝ կցումն՛երը ;

առանց նրա գիտութեան իրեն՛ց բնակավայրերը Ազգային կեան՚քբ կր շարունակռւի եւ երբեմն \քմանապէս նպաստաւոր է Հունձքր 1$ • Մ էու­

՛փոխողն՛երը զրկւում են արտասահման մեկնելու տեղի 1լ ունենան թատերական ներկայազումներ թեան արբանեակ երկիրներուն մէթ : « Փ ր ՛ս ՚ ՚" ա » յ ի
իրաւունքից իշխանու–
: Ու տակաւին, գերման՛ եւ Հանդէսներ ; Տուլիս 23ի տաւած թիլերուն Համաձայն, Հաւն —

թիւնները գտնո ւե լո վ թն՛ա կարան՛ա յին եւ աշխա­ Հայ Համայնքին ի՚որՀուրդը Պաթավիա կր գար ի ո յ ցորենը 1.430-000 թոնէն աւելի է քան

տանքի դմուարին կացութեան մէթ, ՛ոչ մի \ն\որ գտնուի X 1947^, երբ 1.102.000 թոն էր, թէ եւ տակտ -
մարդու
բնակ ո ւթեան ար առնութիւն չեն տ ալի ս * ԱՆԳՐՅՌՐԳԱՆԱՆԻ ՀԱՅ ԳԱՂՈՒԹԸ կը բաղ - ւին պակաս է \934էն \938ի Հունձքէն որ 2.200.000

Ուրեմն այս նկատումներով իսկ ՀրաՀանդում ենք կաճ՛ա յ շուրջ 270 րնտանիքներէ : —• Ամմա՛ն 135 թոն էր ներկայացնէր։ Եւ սա՛կայն ցաբենի Հունձ­

բո լորին, որ ամէն մարգ պէտք է իր ապրած տեգր ընտանիք, շո՛ւրջ 1500 Հոգի։ ՚Բէրէք 15 րնտանիք, քը բացառաբար աւելի լաւ է, եթէ նկատի աոնաւի
մն՛ա ւ %
Ռըֆէյս 12, Զա րգա 15, Աալթ 12, Աճչոլն 4, Իր– որ Հունգաբիոյ ցորեն՛ի շբթանը աւելի փոքբ է

« ՅԱՌԱՋ »/• ԹԵՐԹՕՆԸ (85) Չգտանք դիակները, իսկ մ՛ենք գրեթէ մօ­ թշուառականը չի գիտեր ՛որ մենք ալ իր աղջիկը

տեցած ենք Գագիկի բանակին , շշնջաց զինուոր կր փն՛տռենք :

Հը , Լալ բան իմացանք • անոր խօսքեր՚էն կ՛ե*

ԱՇՈՏ ԵՐԿԱԹ Պէտք է ետ դառնալ եւ մտ՛նել ձորը : րեւայ որ Հեղինէն ու Աստղիկը գերի չեն ՐԸ"– ՜~
Աըս**՛ չե^ս լսեր, մէկը մեր կողմը
կու նուած , ուրեմն կամ սպաննուած ՛են եւ կամ փա­

գայ, պէտք է մեռած ձեւանալ X խուստ տուած։ Եթէ սպաննուած են, դիակները

(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) Լռեցին՝ ու երկուքն՝ ալ գետին պառկեցան : պիտի գտնենք, եթէ ոչ, աւելի լաւ, ուշ կամ կա­

Տ իրաւի , մարգ մր գանդագ քայլերով կ՚անցնէր նուխ ե ր ե լան՛ պիտի ելլեն : ՝

վիրաւոբներում մէթէն եւ սւխրութեամբ Լորս կող՜ ՚ ^ է է մը " " ֊ ե լ ի վար ՛երթանք, քիչ մըն ալ

ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱԱ մը կր դիտէր։ Ան ալ մէկր կբ փնտռէր դիակնե­ փնտռենք ու ապա վերադառնանք մեբ խո՚ւմբին

ԺԵ՛ րուն մէթ։ Մարտիրոս Հօր ղինուորները նայեցան մօտ :

Մ արտիրոս Հայրը եւ իր Հետեւորդները իջան անոր դէմ քին ու սարսռացին։ Այգ մարգը, որ ՚ճիշգ Է՛ ես նկատեցի որ բանա՛կին մօտեր ը

թիերէն՛ քանի մը հոգի զգուշութեամբ առա՛ջ ան­ առա՛ւ իրենց գլխուն վրայ, նոյնինքն Գադիկ Ար­ արդէն՛ դիակները կր Հաւաքեն ՚ չե՞ս տեսներ ինք

ցան։ Գիակներէն մէկ քանին փռուած է թ՛ երեսի ծր ունին էր X աՀադին կոյտեր են կազմեր :

Վբայ, իսկ ուրիշներ , մէջքի վրայ ինկած, կը ՔԸ~ ՛ինչ կոտորած, շՀնթաց ան՝* ամէն կողմ — Այո , շուտով մեզի կը Հասնին՛։

նանւսյին իրենց յաւիտենական քունը : Տեղ տեղ , դիաթաւալ ինկած են՛ ղոՀեբը, իսկ ան չկայ ու Զինուորները մէկ կոզմ քա չուեց ան ՚ քանի մը

մացառներ՛ու եւ թուփերու տակ, վիրաւորներր կը չկայ։ Հայր Հայ ընտանիքի կո ր սա եան պատճառ քայլ յա՛ռաջանալէ ետք, յանկարծ կանգ առին։

փորձէին առաջ շարժիլ , ջղաձգօրէն կը ճաճկռ - եղաւ, ինչո՛՞ւ Համար, եթէ ոչ միայն՝ փառքի, ո– Գտանք, կանչեցին երկուքը մէկ, ել վազե­

տէին Հողը, կը փրցնէին կանաչ խոտերը, վերջին բուն– ետեւէն կր վազենք ամէնքս : ք*այց ես , այս ցին՝ դիակի մը մօտ, որուն կուրծքէն Հ՝ոս՝ող արիւ­

ա՛նգամ մըն ալ կը ցնցուէին ու կը մնային ան­ վայրկեանէն՝ իսկգ Գոոլեցայ այդ փառքէն* գաՀ նը լճացեր ՛էր շուրջը եւ թանձրացեր :

շարժ : չեմ ուզեր ալ, ինծի տուէք միայն իմ աղթիկս , իմ ք^արձրացուցխն՝ դիակին գլուխը եւ սարս տ–

Մ արտիրոս Հօր ղինուորներէն՛ քանի մը Հոգի , Հեղինէ ս : Ատելի Աշոտ , ինծի դաբձուր աղթիկս , փաՀար նայեցան՝ անոր է
կ՚անց­
փորի վրայ սողալով, մէկ դիակէն միւաը դշո՚ւխ– թէ չէ՝ եբկինքր վկայ, աշխարՀի ամբողթ թոյնը Աստղիկի դիակն Է , ըսաւ զին՚ոլորներէն

նէին՛, կը քնն՛էին մեռնողներու գէմքը, եւ քու՝ վրադ կբ թափեմ : Այս կռուին մէթ յազթուե– մէկը :

՚նին՛ շարժելով կ՛՚երթային առաջ : ցար գոմն , բայց յաղթեցիր ինծի , բղկտեցիբ իմ Խե՛՛ղճ, մեռած վիճակին մէջ ալ պահած է

Հեղինէ ի եւ Աստղիկի դիակնե բ ր գտն՛ելու ա– սիրտս ք • • գէմքին սիրուն գծագրութիւնը :

նոնց ջանքը ապարգիւն կ՚անցնէր ՚ իսկ շատ առաջ Գադիկ լռեց , իր պղտոր Հայեացքը չորս կողմ Րարձրացոլբ դիակը,պէտք է միասին տա­
ետ դար­
երթալ ՛չէին կր՛նար, որովՀետել Հոն՛ ուր առաջ դարձուց ,ապա դանդաղ քա՚յլերովկրկին նիլ, Մարտիրոս Հօր հրաման՛ը այսպէս է ։ ՝Բ ի չ մ,ը

բանակած էին Աշոտ Երկաթի գունդերը, այժմ ձաւ : տեղ ծունկի վրայ պէտք է երթալ, որպէս չնկա -

Արծր ո լն եաց Գագիկի գրօշր կը ծածանէր : Ան­ Գագիկի Հեռանալէն ետք, ղինո՛ւորները ազատ տեն մ՛եղ՛ հոգ չէ, թ"ղ քիէ մը ծ՚ոլնկերնիս քա բե­

զգոյշ քայլ մը բաւական՛ էր որ նկատոլէին թշնա­ շունչ քաշեցին Հ րումն՝ քսուի 5

միի կողմէն" այն ատեն փրկութիւն, չկար իրենցէ Պէաք է ետ դառնալ, լաւ ո ր չնկատ՛եց մեզ, ԲԱԳԲԱՏ Ա6ՎԱԶԵԱՆ8

Fonds A.R.A.M