Page 111 - ARM_19-1948_03
P. 111
ՄԱՄՈՒԼ ՋԱ8ՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ թէ է մէ1) Ը"կոբ 9–. Այվաղեանի տոլնր, մինչեւ
ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆՆ ԽԱՆԱՍՈՐԻ
ուշ գիշոր շարունակեցին ո ւրա խութ ի մեր ^ եբգե -
ԱՌԹԻՒ բով ու կենացներով ... : Շրջիկ ^
ԱԼ Կ՚ՈՒՐԱՆԱՆ ԵՐԳԱՀԱՆԳԷԱ ՆԻԱԻ ՄԷՋ
Գեռ բթամիտներ կամ ՝ձ ենգամիտնեբ կան •ո– ԱՎԻՆԵՈՆ, (Յաււաջ) Հ . 3– Գ– տեղիս ՆԻՍ Տուլիս 25// կիրակի օրբ քաղաքիս
րոնք իմաստոլթիմւ Նտիյել կ՝ուզեն, ըսելով թէ « Մ ո Լ բատ » խումբր կաղմ ակեր պա ծ Էր գաշտա - րնարաո ի ին Հ ամ ա բ եղաւ վա յ ե լ ք ի օր Հակառակ
հանրապետական Հայաստանի կառավարութիւնը գնացութիւն մր հ) անաս որ ի տարեդարձին ա ութ իւ * Հեղձուցիչ օգին՝ յ եւ քոսոտներու խաչակրութեան
չուզեց լեզու, գտնել Մ ոսկու ա յէ հետ : ճիշդ թուականին՝ Ցա-լիս 25ին * հ.Էւ"՝ահ.Է • գէ"էէ Շծ1՞1օած// սբաՀր լեցուն էր։ ժամր 4ին Պ՛ աԳա–
* ՀայՐռսիք » պա տ ա ս իս ա1– ե յ ո վ այս կարգի ՓոնթԷի ծանօթ գաշտավայրր ։ ֆաէլ ՇաՀի՜ւեան ֆրանսերէն գեղեցիկ ճառով մր
զրպարտութեանց , կը յիշէ քանի մը պատմւս կան Համեստ բազմութիւ՛ն մր եկած էր Ավինեոնէն պանծացոլց Հայ երգն ու ե րամ շտ ո ւթ իւն ր :
փաստեր * եւ շրջակայ գիլգաքազաքնե\ր Է-՚Լ– , Փոնթ է , Մ ոն՝– Օր՛ ^ովինաբ Տէր Պեարոսեան՝ իր աւելի քան
<Հ Հայաստանի կառավարութիւնը բազմաթիւ ֆավէ , Պարթալաս , Ա . Աաթուռնէն եւն - ; Բոլորնտ 12 երգերով՝ (Հայերէն եւ ֆրանսերէն) յուղեց եւ
ճիգԵՐ ի գործ գրած է «7/* ոսկուայի Հետ լեզու ալ գրեթէ Հեծանիվներով ... ; խանդավառեց \՝ւ եր կաներ բ , ՒԺ՚Ւ՜՚՚Լ Բ ^՝ո/լո ծափեր։
գանելու»՛. Տէ շենք միայն մկկլլ% Եթէ Ա ոսկուայի Գ+ բախտաբար օգը չատ ա'-1 նպաստ էր ու միս– Փոխն ի փոխ բեմ եկաննաեւ Ա ար գիս Զէօրէքճեան
մ Է2 Լեւոն Շանթի պատ ուի բա կութի լեր , խոս տրալը խենթեցա՛ծ , մեղ կ՝ոլզէր թռցնել ղաչտինւ որ նոյնւպէս գեղեցկօրէն նուագեղ բազմաթքյւ֊ Հա–
տումներ ու երաշխիքներ ստանալէ վեբ^ ալ , չա Վլ՚այէն : Այս տարի, Վօքլիւզի ա\րեւս անգամ ույ յերէն եւ ֆրս/ւ սերէն կտորներ , արմանանալուք
ք՛1՛ ք" V ձախոգեոալ իր առաքելութեանմէ^ , ատոր տաքց,ոլց մեր կողնակը : ներ կան ե բու եր կա բա տել ծափե րուձն Հ Մ եր Հ ա–
լաւն պատճառը այն է որ Մոսկուա , Գ"^ելով Հա՝֊ Ոանաիսօսոլթեան՝ բտէհինը կատարուեցաւ ժա մ ակր ելի րն կե ր ո Դե զա մ քօ ո ս բ ո վեանի դուստր ր ,
յաստանր, որոշած էր շաՀիլ թ՚ուրքր՝ իր Հեռա–֊ մը 5 ի՛ն։ Մարսէ յլլէնւ հրաւիրուած էր րնկեր Մ• Օր* Աոնիան , գաշևակով կ\րնկեբանաբ ռբկո,֊քթ*ձ
լոր ալյելի մ եհ՜ նպատակներուն Համ ար : .Աս լան ե ան որ՝ պարգես Արչաւանքին շարժառիթ - ալ : Թէեւ փօնսէ րվաթուառի ուս ան–ո զո լ Հ ի տա–
1920 Հոկտեմբեր \0ին խորՀրգայթս՝ կառա– Տււերը, մասնալորապէս 1896// մեր անմահ երեք կաւին , °րիոՐԳԸ յաջողութեամբ կատարեց իր
վարութեան՝ ներկա յս՛ ՛լ ո ւս ի Լ Լը^Լ րանր եկաւ Հ ա– \իւմբա՚պետներու Աւետիսեան ի (Արմենական) , գմուաբին դե ր ր : Օրուան նախագաՀր , Պ • (հա*–
յաստան ել , երեք օր յետոյ , գրաւոր վերնագիր Պե տոյի (Դ՛աշնակցականէ եւ Ա՝աբտիկի (Հնչակ - ֆաէլ յանուն նորակազմ կապոյտ Խաչի վար՛ՀՐ՛– ՜
մր տուաւ Երեւանի կառավարութեան ՝ պաՀ ան^ե– եա՚Ա^ զեկավա բոլթեամ բ *Լան՝էն նա Հ ան^ո ղ "*֊1^՝ թեանգ Օր* ն՝ովինաբին ել Օր* Աոնիային ն՚ուիրեց
լսվ որ Հ բամ ա՛ր ի Աեւռի Գաշնագրէն եւ թ ո յ լ աա / Հարիւձր երիտասար՛դն՛երու գո յա մա բ տ բ (Հազիւ, մէկ մէկ գեղեցիկ ծադկեփոլնշ :
որ Մ Ոսկոլլս Հա յաստան ի ճամբով գէ՝ս՝Ք ՜ոլ ոա՚ք՜ Հարիւրեակ մր զինուած էին) , ել , ի վերջոյ ա– Հա ք մշակոյթի եւ երդի մասին՝ Պ* Մխրիճան Ան–
մ բ՝
մամ թերք Հասցնէ Թուրքիային– Հ նոնց ւի ա մ՛ փ ո լշտեե ր ո ւն սպառում ով՝ նաՀատա–՝ սուրեան կա ր դա ց խն ամ ուած գեղեց իկ ճառ
Փաստ չէ® ասիկա ; կութիւնր^ գազանաբարոյ Հյթարաֆ ու Հիէ–սէյԻս զոր կր ղրկեմ նոյնոլթեամբ X
Ծուշի - Նախի^եւան գծով եւ Սել ՛Ծովու նա– պէկեբու մարդոց՝ ու իրենց զեկավարութեամբր; Պարտք կր զդամ , կաղմ ակերպիչնեբու կողմ է
ւա Հանգիստն երով , Մոսկուայի իշխ ան\ոլթի լեր Մէկ աարի ետք գ Հ . Տ* Ղ* • կողմ է կազմակեր Հ ր ա պա ր ա կա ւ շԳւո ր Հ ա կա լո ւ թ իւ ն յայտն ել ՝ք՝ան ի
Տ՝բաս/իւլոն եւ էրզրում Հասցու ռահ՝ է մեծ քանա - պուեցաւ վախ վրէյ՜ի աբշաւատևքբ) յո ո ռ տալով մեբ ազնիւ բարեկամներէն Տէր եւ. Տիկին Տ*
ա\ն ի
կութ Լամբ ռազմամթերք , զէնք , թնգան օթ , ոսկի I) աղբիկցիներուն գ Հայուն բռունցքր Հ X, շանեան ի եւ Տէր ^ *֊ Տիկ ին Ար սէն Տէրաէրե
եւայլն : Ասիկա Հաստատող ւիաստերԱ ան՛պակաս Ընկ եր \, . կա ր դա ց ո դ բ ա ո ե ալ բն կ եր. ԱՀ ա բոն– որոնք ամէն իննք չխնայ1՛ցին մեր ձեանարկին յա
են : Ա ք մ ասի.). ) 926 թուի Անգաբա յի դատավա– ՛ե անի «Ազատութեան ճան ապա րՀ ին»էն «Ուխտա - ջողութեան Հ ամ ար :
բո ւթեան մամ տնակ եւս խոստովանու թ իւննե բ բ– ւոբ»ր , նո լի րո ւած Պետռ յի յիշատակին ^ ուր րնդ–
ր ա հ հն՛ տ կան ա՛ւար թո ւբք գո բ ծէչներ է : Հանուր կե րպով կր պատմուի ^իաբաՀիսաբ լեբան
փաստ <էռ ասի կա : վ բայ մ զոլած դո յամ արտր \ 896 թո լական ին Հ Ըն ՆՈՒԻՐԱԿԱՆ ՕՐԸ » ՇԱՀԵԼԻ ՄկՋ
Հա յ - թրքական պատերազմի մամ ան ակ բո լ – թեր ց ո ւմր խո բ տ պա լո բութիւն, գործեց I
շեւիկնեբ Թիֆլիզէն ՛ել այլ շրջաններէ Հայաստան Ընկեր Ա՝ . Գաբրիէլեան արտասանեց Ջաբենցի ՇԱՀԻԼ Սիրել/, «Յառաչ», մեր Հոգր չէ
մտցուցին բոլշեւիկ քարոզիչներ եւ մեծ քանակու Հ,*հովք Հա յաստան ին» յ որ մեր Հ անդէ մնեբուն Չդեղնած
է տար ին երէ ի վհր » –ոԼ թէ* ի®նչ կորսեն կամ ի®նչ կր մտածեն՝
թեամբ գրականութիւն եւ թռուցիկ նպատակ ու «Հայր մ ե ր»ր դարձած Հոգիներ» ; ինչպէս ամէն տաբի ^ այս ա՛նդամ եւս*
նենալով խորտակել Հայկական՝ բանակի կորովն ու. պէաք է նաեւ գ որ դաոձն ա յ բո լոր Հայ տոսեեբոլ է մեր ս ր–
մ ենք արմանաւս ր կերպով կատար՛եցինք
գիմ աղ ր ա՛կան ոգին ։ Երբ թրքական բանա կր Ա— նոր օրեբոլ ՀՀ այ բ մեր »ր ;
նա՛եւ րնկեր 9 ՝ * կո– բազան սլա բ տ ա կան\ո ւ. թ ի լեր յ ք(/ ա՛ն ասոր ի 51 րդ
լեքսա1 գրոպոլի մօտեցած էր , Հ այ բոլշեւիկներ \,եբկա ք էր Մարսէյլէն
նա Հ ա տ ա // տարեդարձին առթիւ : Փարիզէն ու շրջանն՛երէն
կարմիր գբօշակ ւզարզած գիմաւոբեցին՝ Հ^թուբյ» վայեանբ գ որ երգեց անզուգական–
Հաւա՛տաւոր Հոծ բազմ ութիւն՛ մր , րն տանիքներով
ազատաբար բան ա կր» , Հ ո ւռաներո վ աղ^ունեցին Վ^աբղդէսին նուիրուած երգ մր ^ • նորութիւն մբ
.ու ե ր ի տ ա ս աբւլ^ն ե ր ո վ եկած լեց,ո ւած էր Շ ավի լի
անոր մուտքբ մեբ ե ր կ ի բ բ , ճառեր արտասանե ո լ նկնդիրն ե ր ո ւն Հ ամ ար :
անտառր* կատարելու Համար <Հ($ ո ւ քիս ամ սու
ցին ր սելով որ չն ոբՀ իւ թուրք բոլշեւ իկ գո րծակ– Աո սկա լի ո լ ժեղ Հ ո վր թ ո յ լ չտուաւ , որ ու
25 ին անոնց տմեր» : ք* ախտաւոր զուգադ ի պո ւ–
ցոլթԼ ան Հա / ա ս ա ւս՝ ՝. պիտի աղա տ ի «՚/1ա շե ակնե ր՛ո րւախ ո ւ թիւն\ր շա ր ոմն ա կուէ ր գա շտ ին վ ր ա յ մին չեւ
թեա.մբ՜մրէ այս ռւաբի բնութիւնբ եւս ք • շաբա՛թներ,
ստեղծած դժ՜ոխքէն՝» : Հետագային՝ այս մասին ի– ուշ ատեն : ք*բրել մխիթար անք ^ մաս մ բ րն կե րն ե բ
րէ ի վեր տեւող ձանձրացուցիչ անձր՚եւնեբէ վեբ^.
րենք՝ բո լշե ւի կ թերթե րր գրած են : .ու բա ր ե կ ա մն ե ր դաշտէն՝ բամնուելէ վեբ^ ^ Փսն -
այգ օրբ բացաւ իր երւեսր տաքուկ արեւ ով մր։
Փաստ չ է ^ ասիկա ։
Հ. Տ՛ Գ* Նոր Աեբունդի «Ռաֆֆի» եբդչա–
Գեռ քան ի մ ր օ բ առա^ Հրատարակեցինք մէկ
Ա ո ց ի ա լի ս տ ա՛կան խումբր միացած Ի Ա ի ի իրենց րնկեր — րնկերուՀի^
մասը 1920 նոյեմբեր 29 ին փարվածսաբա յի մէ9 չր ստո՛ր ա գրած են՛, Հայաստանի
Տե ղա ւի ո խա կան– ներոԼէ իրենց Հայրենասիրականն՛ ե~ ժողովրդական
շրջաբերութեան գրուա՛հ– բոլշեւիկեան թռոլցիկի 1& որՀ րդա յին Հանբապետու թե ան
մ ր , ուր րսուահ էր որ «Հա յաստան ի յեղափոխա էքոմիտէի ա՝1՛– ունով 1 նախագա՚Հ Ա * կասեան , ան - ե բդերով * մեներգներ եւ ա՛րտ աս ասն ոութլ իւն
կան կոմիտէն վայելում է Տաէ\կաստանի ժողո դամներ՝ Աւիս \յուրիֆանեան Տ Աղեքսանգբ Բէգ– բարձրախօսով է եւրոպական եւ Հայկա՝կան պա -
վուրդի եւ աշխատ ա ւ ո ր ո ւթե ան Համ ակր՚անքր է ղադե ա\ն 1 Ա աՀ ա կ ՚իովլաթեան՝ ^ Ասքանաղ Ա՝ ռալ - րեր մինչեւ երեկոյ ուշ ատեն–է խանդավառ պաՀ ե–
Ս՚ենք Հաւատ ում ենք որ իմպերիալիստական լծից եա՚ն եւ Ա աՀ ակ Դ*աբրիէլեան : ցին\ Հասարակսւթիւնր Հ Այս անդամ եւս ներկա ք
ազատագրուող մոզով՛բգապե տական Տաճ կաստա– Կր Հարցնենք , փաստ չէ0 ասիկա : էր , ծեբուն ի ք(քանա՛ս որ ց ին\ յ Հ ա ւ ա՛հ ար ա բ մի ակ
նբ մեղ եւս իւր Հետ Աեւբի գաշեագբի Հակառա կաբելի էր դեռ երկարել շարան բ այս կարգի վերապբողր այդ Հ ե բ ո ս ամ ա ր տ ի դե բակատարնե -
կորդ Համարելովդ մեղ եղբայրական ձեռք է մեկ ւիաստե բո Լ՝ ցոյց տալու՛ Համար որ ի^ն չ օգուտ րէն՝ որ յոլղուած իր յարգանքի խօսքբ արտասա
նելու այժմ, երբ մենք \նբա Հետ միասին կո-իւ ենք մեր « լեգոլ գտնելու » ճիգերէն , երբ անդին Ա՝ոա– նեց իր Հերոս րնկեբներուն\ յիշատա՛կին^ ։
մղում Անտ ան տա յի գիշատիչն եր ու գէս՞ * Այ" կո– կուան որոշած էր իր՛ րնելիքր ^^դի Հանդէպ >> : Շ ավի լ ի Հ ին գե բեղմ ան ատ ա՛ն մ է^ * 1Ս ա ն աս ո ր ի
ՑԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (66) ես , կանչեց Գագիկ խո^լ ^ յ 1ա ս ո լ " * ր ։ բանալով քովի սենեակին դուոո՝ երեք անգամ
^ կրկնեմ, աէբ ի մ , Հեղինէն լրտես
է։ ծափ զար կալ ։
ա չքե
Կրկին զայրոյթի բոցր անցաւ Գագէկի պոռաց Երկ ու սպաս աւ ո բ\Լ ե բ ներս վաղե ց ին եւ լո ւռ
կեցան սեմ ին վբայ յ
ա տ ԵՐԿԱԹ. լ՛ուն մ՜ԷԸէն * եւ ձեռքր սուրին տանելով* կտոր
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀԷՊ) Հրամայական չեշտով մր* կանչեցէք այստեղ \$որէն իշխանր* րսաւ
Ապացոյց կհուզեմ * ապա թէ ոչ կտոր ան դա՛ռնալով սպասաւորներուն ։
կ*բ\նեմ քեզ ։ Ապասաւորնեբբ դուրս գացին եւ քիչ յետոյ
ներս մտաւ Խսրէն՝ իշխա\նր է որ ամրոցի վերակա
փոսակ իր ցանցառ պեխեբր ոլորեց եւ ան ցու Էր կա ր զո ւած *
տանելով
ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԱԱ տարբեր կերպով ձեռքր դէսլի ծոցր
ծ. նամ ա՛կ մ բ Հանեց եւ տուաւ Գագիկին\ ։ •—• ւ՚յոբէն իշխան, իս^Լոյ՝ն բանտարկէ Հեղինէն՝
եւ աղախին մր միայն ձգէ անոր մօտ։ Հացէն, ու
ԱՀա ապա ց ո յցր * ալ–ելցուց ։ կուրէն դատ ոչինչ չտաս ;
ԻԹնչ ան , գոռաց Գադիկ Հասկնալով ՝Բւ, - ի0,ն չ է այս , Հարցուց սարսափած քք՝ագէ^ա%
սակի ակ^նտբկր ։ Ագ2^^ա՚^Գ գրած նամ ակր Մ արտիրոս Հօր ։ Խորէն իշխանբ , որ 4 0 45 տարեկան– մարդ
ԻՀյսա՚ն՚"է–Հի է ան եւ սիրուած ձեզմէ , Հար Գագիկ դողդողուն ձեռքով վերցոլց նամ ակր* մ րն էր եւ իր աղջկան պէս կր "իրէր Հեղինէն *
ուածեց փ՛ոսակ առանց խնայելու ։ կ ա Ր Դ ա ° եւ գո ւն ա տ ե ց ա լ ։ Աչքե բոլքե չէր Հաւա շանթաՀարի Աման– կանգ առաւ, երբ լսեց Գա՚դիկի
֊Ո՞վ է։ տար։ Այգ այն-նամակն էր* որով Հեղինէն կր Հ բամանր յ
- Աճէևգ տ զգուշացնէր Մարտիրոս վանաՀայրր իր Հօր լա - Չլսեցթր ։
Հեղինէ՞ն * * * ։ Ոչ, անկարելի է ; րած որոգայթնեբուն դէս° * -—Բայց, աէբ իմ , արդէն Հիւանդ է ան, ի^նչ–
պէս կր գիմանււս ւ Հ : Հայ քեղ,
Այո* ՀեղինէՀն ։ Ան է որ կր լրտեսէ մեղ , վ տուաւ այս ՀԼամա՚կր, Հարցուց Գագիկ
խուլ է դե բեղմ ան ական ձայն՛ով : կատարէ1 ինչ որ կր Հրամայեմ
եւ ես այդ մասին ամենեւին՛ կասկած չունիմ : Խորէն իշխան , եթէ լաւ չՀսկես ։
Կր սխալիս գոլէն , կ՝ոսակ է իմ աղջիկս չի
կրնար լրտեսել մ՝հղ ։ Գողցայ է պատասխանեց փոսակ սառնօբէն։
՝Բոսակր երբեք չի կրնար սխալիլ* սձն ինք
Ուրկէ** գողցար , պատմէ ; ՚—• անգութ Հայր, մրմռաց ինքն իրեն հորէն
ո բ 1լրսԷ Հաստատ գիտէ* Հեղթնէն լրտես է ;
Լռէ՛ յ անզգամ , գոռաց Գադիկ ել կա տա - իւրական ի վանքր է երբ ԱաՀակ ս ր բազա– իշխան եւ գուբս գնաց Հր ամ անր կա՛տարելու :
նբ եւ Մ արտիրոս ^ ա յ ր ր իշխանՀւ երուն՝ Հետ խոր– փոսակբ լուռ մտիկ կ՚Հ&՜՚էր զանոնք։ Երբ Խս
ղոլթեամբ բռնեց անոր օձիքէն ։ Հուբղի նստա՛ծ էին, ես դելի նման ներս սողացի րէն իշխանբ դուրս ելաւ, դիւական մպիտ մր ար
փոսւ՚յկ անտարբեր էր անշունչ առարկայի մր եւ այս նամ ակր գողցայ : Անոնք շատ խօսեցս/հ՝ ձակեց ան ել րսաւ *
աղջկանդ մ ասին * շատ գովեց ին զա յն եւ ամ էն\ - Արձանի՛ էր :
Ալէս • գաոձնւ մպիտ մր անցաւ միայն սՀևոբ ձԲԲ~~ մ՝ի2/*ց գործ պիտի գնեն։ Հեզին էն քեզմէ Հեռա Հեղինէն՛ բանտարկուած էր տ
թուեյՀւեբոա1ն վրայէն՛։ Գադիկ կբ դոզար բարկու ցնելու Համար է
թենէն ու վիշտէն : . -— Ատիկա չեն կրնար ընել , ըսաւ Գագիկ եւ ՐԱԳՐԱՏ ւԱՅՀԱԶԵԱՆՑ
սխալեցաք
. ՝Բոսակ , այդպէս մի րսեր * բսէ ՝
Fonds A.R.A.M
ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆՆ ԽԱՆԱՍՈՐԻ
ուշ գիշոր շարունակեցին ո ւրա խութ ի մեր ^ եբգե -
ԱՌԹԻՒ բով ու կենացներով ... : Շրջիկ ^
ԱԼ Կ՚ՈՒՐԱՆԱՆ ԵՐԳԱՀԱՆԳԷԱ ՆԻԱԻ ՄԷՋ
Գեռ բթամիտներ կամ ՝ձ ենգամիտնեբ կան •ո– ԱՎԻՆԵՈՆ, (Յաււաջ) Հ . 3– Գ– տեղիս ՆԻՍ Տուլիս 25// կիրակի օրբ քաղաքիս
րոնք իմաստոլթիմւ Նտիյել կ՝ուզեն, ըսելով թէ « Մ ո Լ բատ » խումբր կաղմ ակեր պա ծ Էր գաշտա - րնարաո ի ին Հ ամ ա բ եղաւ վա յ ե լ ք ի օր Հակառակ
հանրապետական Հայաստանի կառավարութիւնը գնացութիւն մր հ) անաս որ ի տարեդարձին ա ութ իւ * Հեղձուցիչ օգին՝ յ եւ քոսոտներու խաչակրութեան
չուզեց լեզու, գտնել Մ ոսկու ա յէ հետ : ճիշդ թուականին՝ Ցա-լիս 25ին * հ.Էւ"՝ահ.Է • գէ"էէ Շծ1՞1օած// սբաՀր լեցուն էր։ ժամր 4ին Պ՛ աԳա–
* ՀայՐռսիք » պա տ ա ս իս ա1– ե յ ո վ այս կարգի ՓոնթԷի ծանօթ գաշտավայրր ։ ֆաէլ ՇաՀի՜ւեան ֆրանսերէն գեղեցիկ ճառով մր
զրպարտութեանց , կը յիշէ քանի մը պատմւս կան Համեստ բազմութիւ՛ն մր եկած էր Ավինեոնէն պանծացոլց Հայ երգն ու ե րամ շտ ո ւթ իւն ր :
փաստեր * եւ շրջակայ գիլգաքազաքնե\ր Է-՚Լ– , Փոնթ է , Մ ոն՝– Օր՛ ^ովինաբ Տէր Պեարոսեան՝ իր աւելի քան
<Հ Հայաստանի կառավարութիւնը բազմաթիւ ֆավէ , Պարթալաս , Ա . Աաթուռնէն եւն - ; Բոլորնտ 12 երգերով՝ (Հայերէն եւ ֆրանսերէն) յուղեց եւ
ճիգԵՐ ի գործ գրած է «7/* ոսկուայի Հետ լեզու ալ գրեթէ Հեծանիվներով ... ; խանդավառեց \՝ւ եր կաներ բ , ՒԺ՚Ւ՜՚՚Լ Բ ^՝ո/լո ծափեր։
գանելու»՛. Տէ շենք միայն մկկլլ% Եթէ Ա ոսկուայի Գ+ բախտաբար օգը չատ ա'-1 նպաստ էր ու միս– Փոխն ի փոխ բեմ եկաննաեւ Ա ար գիս Զէօրէքճեան
մ Է2 Լեւոն Շանթի պատ ուի բա կութի լեր , խոս տրալը խենթեցա՛ծ , մեղ կ՝ոլզէր թռցնել ղաչտինւ որ նոյնւպէս գեղեցկօրէն նուագեղ բազմաթքյւ֊ Հա–
տումներ ու երաշխիքներ ստանալէ վեբ^ ալ , չա Վլ՚այէն : Այս տարի, Վօքլիւզի ա\րեւս անգամ ույ յերէն եւ ֆրս/ւ սերէն կտորներ , արմանանալուք
ք՛1՛ ք" V ձախոգեոալ իր առաքելութեանմէ^ , ատոր տաքց,ոլց մեր կողնակը : ներ կան ե բու եր կա բա տել ծափե րուձն Հ Մ եր Հ ա–
լաւն պատճառը այն է որ Մոսկուա , Գ"^ելով Հա՝֊ Ոանաիսօսոլթեան՝ բտէհինը կատարուեցաւ ժա մ ակր ելի րն կե ր ո Դե զա մ քօ ո ս բ ո վեանի դուստր ր ,
յաստանր, որոշած էր շաՀիլ թ՚ուրքր՝ իր Հեռա–֊ մը 5 ի՛ն։ Մարսէ յլլէնւ հրաւիրուած էր րնկեր Մ• Օր* Աոնիան , գաշևակով կ\րնկեբանաբ ռբկո,֊քթ*ձ
լոր ալյելի մ եհ՜ նպատակներուն Համ ար : .Աս լան ե ան որ՝ պարգես Արչաւանքին շարժառիթ - ալ : Թէեւ փօնսէ րվաթուառի ուս ան–ո զո լ Հ ի տա–
1920 Հոկտեմբեր \0ին խորՀրգայթս՝ կառա– Տււերը, մասնալորապէս 1896// մեր անմահ երեք կաւին , °րիոՐԳԸ յաջողութեամբ կատարեց իր
վարութեան՝ ներկա յս՛ ՛լ ո ւս ի Լ Լը^Լ րանր եկաւ Հ ա– \իւմբա՚պետներու Աւետիսեան ի (Արմենական) , գմուաբին դե ր ր : Օրուան նախագաՀր , Պ • (հա*–
յաստան ել , երեք օր յետոյ , գրաւոր վերնագիր Պե տոյի (Դ՛աշնակցականէ եւ Ա՝աբտիկի (Հնչակ - ֆաէլ յանուն նորակազմ կապոյտ Խաչի վար՛ՀՐ՛– ՜
մր տուաւ Երեւանի կառավարութեան ՝ պաՀ ան^ե– եա՚Ա^ զեկավա բոլթեամ բ *Լան՝էն նա Հ ան^ո ղ "*֊1^՝ թեանգ Օր* ն՝ովինաբին ել Օր* Աոնիային ն՚ուիրեց
լսվ որ Հ բամ ա՛ր ի Աեւռի Գաշնագրէն եւ թ ո յ լ աա / Հարիւձր երիտասար՛դն՛երու գո յա մա բ տ բ (Հազիւ, մէկ մէկ գեղեցիկ ծադկեփոլնշ :
որ Մ Ոսկոլլս Հա յաստան ի ճամբով գէ՝ս՝Ք ՜ոլ ոա՚ք՜ Հարիւրեակ մր զինուած էին) , ել , ի վերջոյ ա– Հա ք մշակոյթի եւ երդի մասին՝ Պ* Մխրիճան Ան–
մ բ՝
մամ թերք Հասցնէ Թուրքիային– Հ նոնց ւի ա մ՛ փ ո լշտեե ր ո ւն սպառում ով՝ նաՀատա–՝ սուրեան կա ր դա ց խն ամ ուած գեղեց իկ ճառ
Փաստ չէ® ասիկա ; կութիւնր^ գազանաբարոյ Հյթարաֆ ու Հիէ–սէյԻս զոր կր ղրկեմ նոյնոլթեամբ X
Ծուշի - Նախի^եւան գծով եւ Սել ՛Ծովու նա– պէկեբու մարդոց՝ ու իրենց զեկավարութեամբր; Պարտք կր զդամ , կաղմ ակերպիչնեբու կողմ է
ւա Հանգիստն երով , Մոսկուայի իշխ ան\ոլթի լեր Մէկ աարի ետք գ Հ . Տ* Ղ* • կողմ է կազմակեր Հ ր ա պա ր ա կա ւ շԳւո ր Հ ա կա լո ւ թ իւ ն յայտն ել ՝ք՝ան ի
Տ՝բաս/իւլոն եւ էրզրում Հասցու ռահ՝ է մեծ քանա - պուեցաւ վախ վրէյ՜ի աբշաւատևքբ) յո ո ռ տալով մեբ ազնիւ բարեկամներէն Տէր եւ. Տիկին Տ*
ա\ն ի
կութ Լամբ ռազմամթերք , զէնք , թնգան օթ , ոսկի I) աղբիկցիներուն գ Հայուն բռունցքր Հ X, շանեան ի եւ Տէր ^ *֊ Տիկ ին Ար սէն Տէրաէրե
եւայլն : Ասիկա Հաստատող ւիաստերԱ ան՛պակաս Ընկ եր \, . կա ր դա ց ո դ բ ա ո ե ալ բն կ եր. ԱՀ ա բոն– որոնք ամէն իննք չխնայ1՛ցին մեր ձեանարկին յա
են : Ա ք մ ասի.). ) 926 թուի Անգաբա յի դատավա– ՛ե անի «Ազատութեան ճան ապա րՀ ին»էն «Ուխտա - ջողութեան Հ ամ ար :
բո ւթեան մամ տնակ եւս խոստովանու թ իւննե բ բ– ւոբ»ր , նո լի րո ւած Պետռ յի յիշատակին ^ ուր րնդ–
ր ա հ հն՛ տ կան ա՛ւար թո ւբք գո բ ծէչներ է : Հանուր կե րպով կր պատմուի ^իաբաՀիսաբ լեբան
փաստ <էռ ասի կա : վ բայ մ զոլած դո յամ արտր \ 896 թո լական ին Հ Ըն ՆՈՒԻՐԱԿԱՆ ՕՐԸ » ՇԱՀԵԼԻ ՄկՋ
Հա յ - թրքական պատերազմի մամ ան ակ բո լ – թեր ց ո ւմր խո բ տ պա լո բութիւն, գործեց I
շեւիկնեբ Թիֆլիզէն ՛ել այլ շրջաններէ Հայաստան Ընկեր Ա՝ . Գաբրիէլեան արտասանեց Ջաբենցի ՇԱՀԻԼ Սիրել/, «Յառաչ», մեր Հոգր չէ
մտցուցին բոլշեւիկ քարոզիչներ եւ մեծ քանակու Հ,*հովք Հա յաստան ին» յ որ մեր Հ անդէ մնեբուն Չդեղնած
է տար ին երէ ի վհր » –ոԼ թէ* ի®նչ կորսեն կամ ի®նչ կր մտածեն՝
թեամբ գրականութիւն եւ թռուցիկ նպատակ ու «Հայր մ ե ր»ր դարձած Հոգիներ» ; ինչպէս ամէն տաբի ^ այս ա՛նդամ եւս*
նենալով խորտակել Հայկական՝ բանակի կորովն ու. պէաք է նաեւ գ որ դաոձն ա յ բո լոր Հայ տոսեեբոլ է մեր ս ր–
մ ենք արմանաւս ր կերպով կատար՛եցինք
գիմ աղ ր ա՛կան ոգին ։ Երբ թրքական բանա կր Ա— նոր օրեբոլ ՀՀ այ բ մեր »ր ;
նա՛եւ րնկեր 9 ՝ * կո– բազան սլա բ տ ա կան\ո ւ. թ ի լեր յ ք(/ ա՛ն ասոր ի 51 րդ
լեքսա1 գրոպոլի մօտեցած էր , Հ այ բոլշեւիկներ \,եբկա ք էր Մարսէյլէն
նա Հ ա տ ա // տարեդարձին առթիւ : Փարիզէն ու շրջանն՛երէն
կարմիր գբօշակ ւզարզած գիմաւոբեցին՝ Հ^թուբյ» վայեանբ գ որ երգեց անզուգական–
Հաւա՛տաւոր Հոծ բազմ ութիւն՛ մր , րն տանիքներով
ազատաբար բան ա կր» , Հ ո ւռաներո վ աղ^ունեցին Վ^աբղդէսին նուիրուած երգ մր ^ • նորութիւն մբ
.ու ե ր ի տ ա ս աբւլ^ն ե ր ո վ եկած լեց,ո ւած էր Շ ավի լի
անոր մուտքբ մեբ ե ր կ ի բ բ , ճառեր արտասանե ո լ նկնդիրն ե ր ո ւն Հ ամ ար :
անտառր* կատարելու Համար <Հ($ ո ւ քիս ամ սու
ցին ր սելով որ չն ոբՀ իւ թուրք բոլշեւ իկ գո րծակ– Աո սկա լի ո լ ժեղ Հ ո վր թ ո յ լ չտուաւ , որ ու
25 ին անոնց տմեր» : ք* ախտաւոր զուգադ ի պո ւ–
ցոլթԼ ան Հա / ա ս ա ւս՝ ՝. պիտի աղա տ ի «՚/1ա շե ակնե ր՛ո րւախ ո ւ թիւն\ր շա ր ոմն ա կուէ ր գա շտ ին վ ր ա յ մին չեւ
թեա.մբ՜մրէ այս ռւաբի բնութիւնբ եւս ք • շաբա՛թներ,
ստեղծած դժ՜ոխքէն՝» : Հետագային՝ այս մասին ի– ուշ ատեն : ք*բրել մխիթար անք ^ մաս մ բ րն կե րն ե բ
րէ ի վեր տեւող ձանձրացուցիչ անձր՚եւնեբէ վեբ^.
րենք՝ բո լշե ւի կ թերթե րր գրած են : .ու բա ր ե կ ա մն ե ր դաշտէն՝ բամնուելէ վեբ^ ^ Փսն -
այգ օրբ բացաւ իր երւեսր տաքուկ արեւ ով մր։
Փաստ չ է ^ ասիկա ։
Հ. Տ՛ Գ* Նոր Աեբունդի «Ռաֆֆի» եբդչա–
Գեռ քան ի մ ր օ բ առա^ Հրատարակեցինք մէկ
Ա ո ց ի ա լի ս տ ա՛կան խումբր միացած Ի Ա ի ի իրենց րնկեր — րնկերուՀի^
մասը 1920 նոյեմբեր 29 ին փարվածսաբա յի մէ9 չր ստո՛ր ա գրած են՛, Հայաստանի
Տե ղա ւի ո խա կան– ներոԼէ իրենց Հայրենասիրականն՛ ե~ ժողովրդական
շրջաբերութեան գրուա՛հ– բոլշեւիկեան թռոլցիկի 1& որՀ րդա յին Հանբապետու թե ան
մ ր , ուր րսուահ էր որ «Հա յաստան ի յեղափոխա էքոմիտէի ա՝1՛– ունով 1 նախագա՚Հ Ա * կասեան , ան - ե բդերով * մեներգներ եւ ա՛րտ աս ասն ոութլ իւն
կան կոմիտէն վայելում է Տաէ\կաստանի ժողո դամներ՝ Աւիս \յուրիֆանեան Տ Աղեքսանգբ Բէգ– բարձրախօսով է եւրոպական եւ Հայկա՝կան պա -
վուրդի եւ աշխատ ա ւ ո ր ո ւթե ան Համ ակր՚անքր է ղադե ա\ն 1 Ա աՀ ա կ ՚իովլաթեան՝ ^ Ասքանաղ Ա՝ ռալ - րեր մինչեւ երեկոյ ուշ ատեն–է խանդավառ պաՀ ե–
Ս՚ենք Հաւատ ում ենք որ իմպերիալիստական լծից եա՚ն եւ Ա աՀ ակ Դ*աբրիէլեան : ցին\ Հասարակսւթիւնր Հ Այս անդամ եւս ներկա ք
ազատագրուող մոզով՛բգապե տական Տաճ կաստա– Կր Հարցնենք , փաստ չէ0 ասիկա : էր , ծեբուն ի ք(քանա՛ս որ ց ին\ յ Հ ա ւ ա՛հ ար ա բ մի ակ
նբ մեղ եւս իւր Հետ Աեւբի գաշեագբի Հակառա կաբելի էր դեռ երկարել շարան բ այս կարգի վերապբողր այդ Հ ե բ ո ս ամ ա ր տ ի դե բակատարնե -
կորդ Համարելովդ մեղ եղբայրական ձեռք է մեկ ւիաստե բո Լ՝ ցոյց տալու՛ Համար որ ի^ն չ օգուտ րէն՝ որ յոլղուած իր յարգանքի խօսքբ արտասա
նելու այժմ, երբ մենք \նբա Հետ միասին կո-իւ ենք մեր « լեգոլ գտնելու » ճիգերէն , երբ անդին Ա՝ոա– նեց իր Հերոս րնկեբներուն\ յիշատա՛կին^ ։
մղում Անտ ան տա յի գիշատիչն եր ու գէս՞ * Այ" կո– կուան որոշած էր իր՛ րնելիքր ^^դի Հանդէպ >> : Շ ավի լ ի Հ ին գե բեղմ ան ատ ա՛ն մ է^ * 1Ս ա ն աս ո ր ի
ՑԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (66) ես , կանչեց Գագիկ խո^լ ^ յ 1ա ս ո լ " * ր ։ բանալով քովի սենեակին դուոո՝ երեք անգամ
^ կրկնեմ, աէբ ի մ , Հեղինէն լրտես
է։ ծափ զար կալ ։
ա չքե
Կրկին զայրոյթի բոցր անցաւ Գագէկի պոռաց Երկ ու սպաս աւ ո բ\Լ ե բ ներս վաղե ց ին եւ լո ւռ
կեցան սեմ ին վբայ յ
ա տ ԵՐԿԱԹ. լ՛ուն մ՜ԷԸէն * եւ ձեռքր սուրին տանելով* կտոր
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀԷՊ) Հրամայական չեշտով մր* կանչեցէք այստեղ \$որէն իշխանր* րսաւ
Ապացոյց կհուզեմ * ապա թէ ոչ կտոր ան դա՛ռնալով սպասաւորներուն ։
կ*բ\նեմ քեզ ։ Ապասաւորնեբբ դուրս գացին եւ քիչ յետոյ
ներս մտաւ Խսրէն՝ իշխա\նր է որ ամրոցի վերակա
փոսակ իր ցանցառ պեխեբր ոլորեց եւ ան ցու Էր կա ր զո ւած *
տանելով
ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԱԱ տարբեր կերպով ձեռքր դէսլի ծոցր
ծ. նամ ա՛կ մ բ Հանեց եւ տուաւ Գագիկին\ ։ •—• ւ՚յոբէն իշխան, իս^Լոյ՝ն բանտարկէ Հեղինէն՝
եւ աղախին մր միայն ձգէ անոր մօտ։ Հացէն, ու
ԱՀա ապա ց ո յցր * ալ–ելցուց ։ կուրէն դատ ոչինչ չտաս ;
ԻԹնչ ան , գոռաց Գադիկ Հասկնալով ՝Բւ, - ի0,ն չ է այս , Հարցուց սարսափած քք՝ագէ^ա%
սակի ակ^նտբկր ։ Ագ2^^ա՚^Գ գրած նամ ակր Մ արտիրոս Հօր ։ Խորէն իշխանբ , որ 4 0 45 տարեկան– մարդ
ԻՀյսա՚ն՚"է–Հի է ան եւ սիրուած ձեզմէ , Հար Գագիկ դողդողուն ձեռքով վերցոլց նամ ակր* մ րն էր եւ իր աղջկան պէս կր "իրէր Հեղինէն *
ուածեց փ՛ոսակ առանց խնայելու ։ կ ա Ր Դ ա ° եւ գո ւն ա տ ե ց ա լ ։ Աչքե բոլքե չէր Հաւա շանթաՀարի Աման– կանգ առաւ, երբ լսեց Գա՚դիկի
֊Ո՞վ է։ տար։ Այգ այն-նամակն էր* որով Հեղինէն կր Հ բամանր յ
- Աճէևգ տ զգուշացնէր Մարտիրոս վանաՀայրր իր Հօր լա - Չլսեցթր ։
Հեղինէ՞ն * * * ։ Ոչ, անկարելի է ; րած որոգայթնեբուն դէս° * -—Բայց, աէբ իմ , արդէն Հիւանդ է ան, ի^նչ–
պէս կր գիմանււս ւ Հ : Հայ քեղ,
Այո* ՀեղինէՀն ։ Ան է որ կր լրտեսէ մեղ , վ տուաւ այս ՀԼամա՚կր, Հարցուց Գագիկ
խուլ է դե բեղմ ան ական ձայն՛ով : կատարէ1 ինչ որ կր Հրամայեմ
եւ ես այդ մասին ամենեւին՛ կասկած չունիմ : Խորէն իշխան , եթէ լաւ չՀսկես ։
Կր սխալիս գոլէն , կ՝ոսակ է իմ աղջիկս չի
կրնար լրտեսել մ՝հղ ։ Գողցայ է պատասխանեց փոսակ սառնօբէն։
՝Բոսակր երբեք չի կրնար սխալիլ* սձն ինք
Ուրկէ** գողցար , պատմէ ; ՚—• անգութ Հայր, մրմռաց ինքն իրեն հորէն
ո բ 1լրսԷ Հաստատ գիտէ* Հեղթնէն լրտես է ;
Լռէ՛ յ անզգամ , գոռաց Գադիկ ել կա տա - իւրական ի վանքր է երբ ԱաՀակ ս ր բազա– իշխան եւ գուբս գնաց Հր ամ անր կա՛տարելու :
նբ եւ Մ արտիրոս ^ ա յ ր ր իշխանՀւ երուն՝ Հետ խոր– փոսակբ լուռ մտիկ կ՚Հ&՜՚էր զանոնք։ Երբ Խս
ղոլթեամբ բռնեց անոր օձիքէն ։ Հուբղի նստա՛ծ էին, ես դելի նման ներս սողացի րէն իշխանբ դուրս ելաւ, դիւական մպիտ մր ար
փոսւ՚յկ անտարբեր էր անշունչ առարկայի մր եւ այս նամ ակր գողցայ : Անոնք շատ խօսեցս/հ՝ ձակեց ան ել րսաւ *
աղջկանդ մ ասին * շատ գովեց ին զա յն եւ ամ էն\ - Արձանի՛ էր :
Ալէս • գաոձնւ մպիտ մր անցաւ միայն սՀևոբ ձԲԲ~~ մ՝ի2/*ց գործ պիտի գնեն։ Հեզին էն քեզմէ Հեռա Հեղինէն՛ բանտարկուած էր տ
թուեյՀւեբոա1ն վրայէն՛։ Գադիկ կբ դոզար բարկու ցնելու Համար է
թենէն ու վիշտէն : . -— Ատիկա չեն կրնար ընել , ըսաւ Գագիկ եւ ՐԱԳՐԱՏ ւԱՅՀԱԶԵԱՆՑ
սխալեցաք
. ՝Բոսակ , այդպէս մի րսեր * բսէ ՝
Fonds A.R.A.M