Page 198 - ARM_19-1948_02

ե եԱՆԱՄեԱԿԻ ԱՌ^ՒՒ Հոգերը ո*ք Հոգամ ասին կցելու Համար պաՀանք

պիտի ներկայացնէին մետասաներորդ մ ամ ու մեր

(«ՄԱՏԻՍ 2խ.Ի ԱքհԻ/*1Իկ) քաղաքագէտները եւ «Հայկ* Գատի » գոյնզգոյն

Հա, յ-ողովուըղ-է պատմութիւն ն ուր իլ բան կոմիաէնեբը :
չէ , քան ինքնապաշտ պան ո ւթեան ել ազատու­

թեան Համար մզուած կռիւների պատմութիւն : Եըեոձամեակը լրացաւ ...

Մենք աչք չենք ունեցել ուբիչի Հողին ու Եւ արտա*ւսՀւէքնի ազատատենչ* Հայութեան

ի Լքին։ ւ ազաղաթիււն ու մոզովուբգների եղ. ստուար մխծաւՏասԱոէ–^էւ^լ\ \ ա յ " աարք՛ 1 գ,"*ր4եա( Իսկ սքյմՀ ...

բայբութիւնբ Համ՛արել ենք մարգքլութեան վսե­ կը տօնէ Հայաստանի Հիմն աղբրւթեքսն տարեգար– իբրեւ շօշափելի փաստ, իրյւղա$֊թիլն բւ֊նինք

մագոյն նպատակը։ Զգաել ենք աշխատանքով ըս– ներկայ փոքրիկ Հայաստանը, որուն ծնան՛ող մա յ -

տեգՆել ւէ եք բարօրութիւնն ու բարեկեցութիւնը կ:

եւ ոչ թէ Հարեւանի Հ ար ստութիւն ը խլելով : Այս տօնակատարութիւնն ունի իր խոր, հո­ բբ •— «Մայիս 28»,ք մոռացումի , ուրացումի են­

Սակայն բացէք որ էչՂը կ՝ ո լզէք մեր պատմու­ գեբանական արմէքները, ան՝ ինքնաբուխ է եւ թարկուած է ո մ ա՝ ց կոզմէ :

թեան եւ միշտ կը տեսնէք նոյնը արիւն ու ար­ մեր պատմութեան ամէնէն ուշագրաւ , փրկարար Այս աններելի ուրացումովը ՀակագաՀնակ

ցունք թափուած֊՛ օտարի սրով եւ բռնութեամբ : եւ կե՛ սանս բոզ դարասկիզբը կը խորհրդանշէ , ցական Հատուածը ազգա յին ինքնասպանութիւն

Անթիւ արշաւողներ խումել ել Հայաստան ու ան­ հայ ժողովուրդի քաղաքական նոր պահանջներուն Կը գարրևէ եւ Հայութիւնը դարձեալ կը ներկա­

լուր բարբարոսութեան վէրքեր Հասցրել նրաե : իգականացումը քանդակելով % յանայ անքատ ու պա ռա կտուած , ^.Ր^՚Ք մասի

Բայց քսանՀինգ դարերի ընթացքում, ամէն ան. Այսպէս ուրեմն, քմածին չէ այդ տօնը , ինչ. բաժնուած ;
պէս կ՚ուզե՚ւ,
գամ, օտարի սփռած ալերից յետոյ միշտ վերա– հա՛ւատալ կամ հաւատացնել կարգ մը կան՝ սարա կակազութեան ջաՀակիթն&բ ծ

շինւել ու վերապրել է մեր երկիրը։ Հայ գիլղա– թուլամորթներ ու թերաՀաւատները , գիտակցա­ « Շրքապաարւբյծ՝ ենք թշնամի աէրութիէՌ -

ցու գոլթա՛ ը Հեռացող թշնամ ու թիկունքում հեր­ բար կոյր ու Համր ձեւանալով «Մայիս 2 8 » / փա­ նեբովգ ակսՀր ենք ել անզէն % եղածը կը բաւէ մե*

կել է հայրենի Հողը եւ սերմ Ոք– քրտինք յանձնէ/ ռապանծ իրողութեան Հանդէպ ւ զբ» կ՝բսեն եւ ա) մ ի Փա պէս կը վերյիշեն ոզբերգա–

նրան , ծաղկել են նորից կործանած քաղաքներն ու « Մ այիս 28» - . . . կան անցեալէ , անկէ ալ ոստում գործելով զէպի

վանքերը , ստեղծագործէ լ է արհեստաւորն ու ա7 \ւՈ յեմբեր 29 բ , զա յն ներկայացնելով իըբ « Հա­

ռելտրական կարաւա՛նները չուել Հեռու աշխարհ տ V I * * ՛ ձ այդ՝ գարուկներ էինք, աղերսողներու յաստանի ազատութեան եւ անկախութեան՝» նուի֊

Հայ սերունդների մէԼ ամենաղմրախտներից եւ մորթուողներու ա արգ հօտ մը անտ ի ր ական , րական– թուական ։

մէկը, աւելի ճ՛իշդ ամ ենագմբախտն եղաւ մեր երկչոտ ել անարի, համր՝ նոյն իսկ մեր սեփական կան՝ ազատ ատեն չ եւ անձնուրաց բանակն եր ^

այսօրուայ Հասակաւորներ ի սերունդը գ երգիքն՚երոլ տակ, զուրկ՝ մարդկային ել ազգա. որոնք Հիմր գրին ներկայ Հայաստանին՝ իրենց Հա՛֊

Աննշան բացառութեամբ մենք առաւել կամ յին արժէքներէն նուիրական : գավ՛ալս բ եւ բն տ բ ան ի ընկերն եր&Լ արեան՝ գինո–
նուազ չափով ենթական եղանք ամենածանր, հար֊ իքեր կեանքն անավմէք եւ մեր պատիլն՛
ւածին , որն երբ եւ իցէ մի թ շնամ՛ ի հասցրել է անար­ վր , եւ աննկարագրելի սսՀ ո գո ւթ ի ւնն ե բ ո վ :
գուած :
Անոնք այսօր՝ ալ Հ աւատ աւոր են , խանգավաու

մեր ազգի : Աոաջին Հ ամ ա շխա րՀա յ ին պատերազ– Անծանօթ էին ք ազատութեան եւ լո լսի , ստր­ ու կա.ր գա պաՀ , անձնազոՀ եւ խիզախ , որոնք չե%

մ ին Օսմանները գե բագո յն ճիգը թափեցին ըն՛դ կական սեւ մրուրը մեր ճակատին , շզթան մեր Հանգուրմեբ բռնութեան, ու ստրկամաութեան ^

մ ի շտ ոչնչացնել մեզ իբրեւ ժողովուրդ, Հա յաս– վ զին ու բազո լկն եր ո ւն ել մեր պարանոցներն ու շիտակ կը նային մ աՀ ո լան աչքեր ուն ՚եԼ վսա-աՀ են

տա՛լում ունենալ Հայկ, գերեզման, բայց ոչ շըն– կուրծքը բոՀ^աւրբնեբու սոլրերուն առաք։ ց եզին՛ վեր քն ա կան փրկագործին , ազատ ^ ան՛՛կախ

չող Հ ա յ ։ Մ եր հայրենիքի երեք քառորդի վրայից Լսեցին բոլբրըՏ ոէր ցեզ մը կբ բԼաքնքուի : ու միացեալ Հա– յա ո ա ան ի կա.ր ելի ո ւթեան ց Հ

քնքւ՚եց 1լւսմ քշլեց Հայ ազգաբնակ Ութիւնը : Ան­ Տէր Զ.°րեան սպանգան ո ցաւերու, մ էք , արիւնը ԷՀ ւ. երկուքին մէք տեգը կա յ նաեւ քո ա տանուս զ

գամ Ջինգիզ խանի ու Լէնկթէմոլբի արշաւանք­ վազեց Հեզեզանման ք բագմութիւն ՛մը , որ* վճռական պաՀեբուԱ), կբ

ներ ից , Լեռն երի ու ձորերի մ էք փրկլել է մ եր Բայց օր մր գ Հրաշափառ օր մը , մարգկա (ին գոՀ անա յ պարզ Հ ան գ ե ս սւ ա ե սի իր գե\ր՚ովը ;

մոգովոկ գի մ ի մասր եւ. ո լրականն անցնելուց գաԱպերու շեզքակոյտերէն , արիւէամանգ գաշտե֊ Հոս է աՀ ա մեր քազաքա կ ան ս զ բեր գ ո լ թ ի ւ նը9

յեւոոյ կլ էն շէն ւս ց ր ե լ Վանի , Մուշիկ Բասէնի եւ ր Էն ու երկաթապատ փտաննեբէն գուբս մայթ^ իբ բազմապիսի տգէտներով ւ

այլ գա շս րր : ք ալէաթնեբր գերաւլանցեցին ամե­ րոց ազատութեան ոգին կենսաՀ բթ իո , կա տա զի՝ ԱՀա նաեւ այն սւ Հ ա լ որ չարիքներէն մէկը, ո–

նամեծ հ Հշներչ *ւ եւ ոչ մի բանի առքել կան՛գ ինչսլէււ վագրը , անսանձ՝ ոբպէս փոթորիկ յ-ուՏն* պատճառաւ Հայ լեալափո խո ւթիւնը յաճախ

չառա և օ ՚ւագորՏելու ւգաամական առիթը ՛եւ Արգձ ըմբ ո ս ա ա ո ււ ւ մի, ա՝ ռուս "I ւ/նբնկ– չկրցաւ նպա սաաւո բ պարագաները օգտազՀՀի ֊-
պետ ո ւթ ի ւնն եր ի
ա յսսլէս չւած «մե զ բարեկամ» ճելի պայքարք, Հայկական Հ\՚ոցբ բոցավառուեցաւ 5 ել , վարանեցաւ եւ գարձալ անվճռական % բր
:
անա ա բ բ ութ իլ ՝ը ^ ո րպէ ս գի մ իանգամ ընդ մի շտ ել Հրակարմիր աբշաքՈքսի կարօտ ր ՀրգեՀեց բո– « Մ Իա°հալ , անկախ Հայաստանի գա զա փա

վերցնեն ա յկա I ան մի քնա բե ր գ՝ն առա քաւոր Ա– լո բ սր՛տերը ա ո՛ւ ակսւ՝ ^ Հոգինեբր արծուաթռիչ եւ ցնորք է» կը բա բբաք են մեր Հակառակոր՛դն երր

սիա յի թ վ»ութեան առքեւից ; կամքե բ բ պոզպատէ ՚. Ցնորք կբ Համարէթւ> անոնք նաեւ նախա յեզա–*

•>աււլէ ս ել մ ասնա՚կիօրէն յաքոզեցին եւ Վյոս պո լրական եւ Ատ ր պ ա ւո ւս կան , Ա սւրտա– փոխական օր եր ուն ել ադա տա՛–գրական՛, շարժումի

Կր յաքող^ին յ ա ւի ա ենա կանօ ր էն ո լ ամ բո զքովին ր ա պ ատն ու *Լ ար աքի լիսէն թ ա ւո ե ր ա բե մ բ գա բ– ամ բոզք տե լոգութեան արծարծուա՛ծ միտ քերն ու

եթէ ւոեղի չունենար մե՛ծ Հրաշքը Մայիս 28/» * ձան օ,ք. Հ ա սական եւ ա Հաւասար ճակատամարտ - գա գա ւի ա րները ։

Այգ °րր *^$*\Ր ^"""Վր՚՜ՐԳՐ կամքի մի Հզօրագոյն ՝նե\ր՝ոլ ել վէմքարր՝ հայ փ ր կա՚գո բծ ո ւմ ին ՚. Ու ներկ ա ք Հայսէէ՚էաաան ի իր ո զո ւ թ ի լեն ա լ «աՀն<–

լաք ո ւ մով կանգ առաւ անդունդի եզերքին ք յետ Ու բանակնելլր ա՜ վեՀեր ^ զ֊րոՀ տոլին խի - կաելի եւ ցնորք» Էր ՝* Մինչդեռ այսօր «իրենք ե%

Հ ր ք ՚ ֊ ե ց , Հ ա րւահ ե ց ՛Լա ր աքի լի սայում ու Ա աբ– զախ ու կատազի 1 Արամ ը Հալին՝ սրբազան պայ– միակ տէրն ու տ իրակալն ը քԱ որՀ բգային Հա յաս—

աարաբագում ու իբ Հայեացքք յառեց գէ՛զի *իռՐ * քարին , \,ազարպէկեա\ , Աիլիկեան , Փիրումեան , ա ա՛հ ի ն » ։

Մայիս 2$ով սկսւում է մի նոր դա\րաշրքան 9՛րօ եւ նմա\–նե,որ՝ բազուկ՝ եր յ ա զ թ եւ քաքսք–

մ եր սլա ամոլթե ան մ էք : Հիմ ր գրւեց Հա յա սա ան ի մ արտիկ է

պետութեան , իբրեւ մզիչ ոյժի մեր ազգի վերա­ Ո՚ բռնութիւնը նաՀտնքեց մեր աչխարՀէն :

ծնութեան ու տ ե ւա կան յաւլաքագիմ ութեան : Օազթանակի տօ I է «Մայիս 28»բ : Զեն տօներ Մայիս 28/»՛, չէին տօներ նաեւ Ապ–

ր կուսակցութիւնն առաքին անգամ Հա յ կա­ Բայց որ պէս ի ւլո Հ ո զո ւթ ի լ՝ նե բով : վ իլեան ս զա ա օն ր 1 որը սե փակա ացնել 1լ ուզեն Տ

կան պետութեան զեկն իր ձեռքն առաւ , գիտէք « ՀակտՀա յաստանեան » կը Համ արուի մեր

ոյ՛ գա Հ • Տ * Գա շնա կզութիւնն էր . յաւե րմական ան՛կախ ո ւթե ան , Հայաստանի Հանրապետութեան

ւիաււք նրան՛ բայց այգ Հանգամանքը Մայիս 2Տին տ ար ե գա ր ձ ին տօնակատարութիւն ը 1 « ա յսպէս ա֊

չ ի տալիս դաշնակցական, ու կուսակցական բնոյթ * ս ա՝հ » ՝ Ղ՝ա շնա կցական տօն :

նա մնում է Համազգային։ Հայրենիքն ու նրա սւ֊ Մայիս 28ը ն ոբ տաքագլուխ բացաւ մեր էյ ւ ով որ եռագոյնի եւ Մ " ՛ յ ի ս 2Տի սէր կամ
է եւ Հակա֊
ղատ պե ա ո ւթ ի ւն գա ռն ա լո ւ Հ անգամ անքր կու­ գորշ , ստ ր կա կան պա ամ ու թեան Համ ար ^ նեբշն - պաշտամունքն ունի , «Դաշնակցական

սակցութեան.՝ չեն կա բոզ ո ե էիւս կա՛/՛ ացնել , այյչեց մ եզի քագաքական Հա յ բեն իք ո ւն են ա լո ւ գի~ Հ ա յաստ աւ՛եան » :

բովանգակ ազգին ու ամէն մի Հայի, ինչ Հոսանքի տակցութիւնր , սո րվե ցուց չընգուԼ իլ նոր ս ա ր կ ա -

էլ նա պատկան ի , ուր էլ ծնւած կամ ապրելիս լ ի ­ ցում , Րէլայ ան Թու^քքի թէ մէկ ուրիշի կոզմէ : Պատմ ական անՀ երքելի ի բոզութիւն է որ՝

նի Լա : Հա յր են ի ք բ կուսակցու թիլ) նե րի Համ ար Զ՝Լ քո ւե ց ա ւ Հա յ կա կան երկու Հատուած^ երու Աայիս 2Տին ծնունդ աո ւ ալ բոլոր դէպքերն ու ճա–

չէ-տ այլ կուսակցութիւննե\բը Հայրենիքի : միքեւ գոյութիւն.՛ ու՚-եցոզ անքր պետը ել այգ կ ա ա ամ սւ չ/ան ե ր ր մզուած են Համաժոզո վրդական

Այս կամ այն կուսակցութեան իշխանութիլնբ Հատ ո լածներ ուձն պարգեւեց ազգա յի1 նկարագիր ուժերով, Հետեւաբար գ Հայաստանի .Հւսնրապե֊

վերցնելու օրր չէ , որ դարագլուխ է կազմում մի եւ կաո ոլցոլածք ( աւր լ գարձո ւ ց Հա յը : աո ւթիւնը Հ իմն ո լած է Հայ ժողո՛վուր՛դի բոլոր

\1որ պետութեան Հ ամար , այլ բուն ա յգ պետ ու֊ Մ այիս 2Տր ստեզծեց Հայկական զօրք եւ բա՝– խաւերու ուժերու Համ ագրութեամ բ ։

թեան Հիմնուելու , աշիւարՀ գալու օրր, ինչպէս նակ , սո^վեցուց անխնայ եւ վճռական րլլալ ա– Անկախ ա յն Հանդամ անքէն , ո բ գեկավաբու ~

ս՛ի անՀատ ի Համար ամ են ա կար եւոր ւոօնը իր ծըն– նո՚էց Հանգէպ ^ որոնք կր փորձէին փորել , քանգե ւ թեան եւ մարտնչողներու սլՀնձնա զոՀո ւթեան մե -

ւելու օրն է : Մենք Մայիս 2Տը տօնելով Հանրա­ նորածին Հայ պետ ա կան ո ւ թեան Հ իմ երր , Հա յ աս - ծա գոյն՛ բամ ինը յայտնտբերա՝ծ է Հ* Տ՛ 9՛ աշնակ–

պետական Հայաստանը չենք բամանում ԷԱ . Հա­ ա ան ր Համարեայ միատարր գաբ ձնել ՈII I ցութիւնը :

յաստանի ւ, , այլ տրամաբանօրէն եթէ փ^բքինս Ան՝ Հսկայ եւ քաքոզ փոյձ մր Հանգիսացաւ , Ընգուձն իլ Ա այիս 2$ի արժէքն ու սլաշտա–
ճշգորոշել
նոյն Հայկական պետութիւնն է % թէեւ կրճատւած կանգնեց ո ւց մեր «#ւ5 կմ ա անիւը , Համ ագբեց մեր մոմ1քը, կբ նշանակէ՝ Հակառակ դիրք

ին քնի շիա՛ ոլթեամբ , րայց նոյն Հողի վրա ք եւ ազգի գիմագրական ոքմերբ եւ ստեզծագոբծ միտ­ իրենց Հեռաւոր , կարմիր տէրերուն եւ քաղաքա­

նոյն մա– վրգով տ ապա Մայիս 2Տր նրա Հիմնար­ քերն ու ւոազ ա ն զ ը ; կան պզտոբ խազերուն նենգամիտ գաւերուն վե–

կութեան ՛բն– է ; Ղ* ա գր ե ց ա լ մեր Հոգեւոր նաՀ անքր եւ սկսաւ (ք։աբեբմ ամ բ ։ Մ անաւանդ որ՝ Հակ ազ ա շն ա կց ա կ ան

՝Րազ րակա յ Հիւանգուո սլայմանն երր յաճախ ազատափալլ յարձակոզականր Հ գորշ Հ ատ ո ւած բ ամե\Լ ագո յզն չափով մ աս ու րա­
աշխա~–
ձեւաւիոիէում ու իեզաթիլրում են ամ ենա ան - Աայիս 2Տր Հասկցուց աշխարՀին^ Հզօրին թէ, մին չունի Աայիս 2$ի Համար կատարուած

գրգուելի պատմական դէպքերն ու սկզբունքները՛. տկարին , որ <ձՀայբ վախկոտ , ասլաստակ չէ , ո ք տանքին եւ զոՀոզոլթեանզ մէք :

՛Բայց որեւէ ա՛ն լ՛ ական վիճակ տեւական չէ ։Աենք ալ յաւիտենական ստրուկ » : Եւ Հոն՝ ուր Հաւ ժոզովոլրգի մնացեալ մասն
Ու գա բեր շա բու նակ փառքի
Համոզուէ V ենք ոբ Աայիս 28ի բնգՀանոկր ու ճ ան ա սլար Հ էն աԼ և.Ր Հրաժարի իր բաժինէն , մենք կսճնդնած ենք
գուբս շպրտուա՚ծ ազզ բ , նոր լիառա պսակով վար­
մ իակամ ան ա չ։՛ ան օրը կը գայ : ձատրեց : Հպարտ ել աներկիւղ ու կը տօնենք «Աայիս 28»/*,

Մենյ կ՝ ուղ՛ ք , որ Հայասաանը լինի այն , տէր ո լ պաշտպան կանգնելով նուիրական դրօշթն՝

ինչ որ ս՛՛՛գար I մարգկայնօրէն ցանկալի ու նր– Աորվեցանք պայծառ ու յստակ տեսնել ապա­ ել Հայ եոազոյնին :

պաաակս– արմ ա աղ,աո , ինքնիշխան պետու - գան եւ աւելի քան Հաւատաւոր րլլա՛լ : Եթէ ազգ ենք, մարգկա յնօրէն եւ ազգայնօ–
թիւն մե պետու­
թիւնն իւ Հողեր՛ ամբողջութեան : Այգ զաւակ– Վասնզի Հ կեանքն իր ա ւ լա՛ գակ խազերն ու­ րէ՝ իրաւունք ունինք մեր անկախ, ազատ ու
ներին ո
դավառ ւիրկյ ւիտի առնէ բոլոր ցրւած ու խան­ նի , ա՛հ Հաւ ա ա ա լին , ս*՝ •: ւ՛ւ ՚ ելին ՀնաՀ՝ աւոր գարա. միացեալ Հայրենիքն՛ ունենալու, սա մեր դ ա ւա՜

ղօրա՛ ւյ >1\էանց եղբայրական ձնելու չափ եւ պա ամ ո ւթ ե ան մ էք չկան ահ յեզլի նա ՝ւք\ է , մե ո կրօնը եւ մեր պայքարի գլխաւոր

խտտանքով։ ի ր ո զ ո ւ թ ի լնձ-ե բ : Հէմո ւ նքր :

Մեն ֊ կ՛ուզ/*. ք , որ նա լթ՝ ի սիբազեզ մա ք ր , Աեր նե րկան ամէւ էն պերճախօսն է ՝ անցեալի Ով Համամիտ չէ մեր նպատակին ու պայքարին,
, ա*. պարտինք բո^ ո ւթե անց
ընկե^ վս ւ /.՛կան Հայրենիք Հաւասարութեան «անկարելի» ին : քհբքաՀայաստանի թ չ ՚ ՚ ա մ ի է մեր ժողո՛վուրդի նուիյ ական է որ կբ
Հայի :
զատութեան ու ե ր քան կո ւթ ե ան ամէն մ ի Եւ վերքապէս «Մայիս 2 8 » ի ն կը եւ ազգա յին ինքնա ս պան ո ւթ ե ան գաշո յնն

ԱՀա մեծ պատզամը Աայիս 2$ի ։ լորս ներկայ Հայաստա֊ը : սրէ X

ՀԱ8Կ ԱԱՐԳՍԵԱՆ Առանց այգ Հայաստանի , ԱԶԳԻՆ

Fonds A.R.A.M